Ðiều cần biết khi dùng calcitonin pdf

Ðiều cần biết khi dùng
calcitonin
Calcitonin là loại thuốc ức chế tiêu xương, chống loãng x
ương,
chống tăng calci huyết. Tên khác của calcitonin là thyrocalcitonin.
Calcitonin là một hormon. Ở động vật có vú, nó là m
ột trong ba hormon
của tuyến giáp (tế bào C tiết ra calcitonin. Tế bào nang ti
ết ra
triiodothyroxin và tetraiodothyroxin).
Ở cá calcitonin do hạch cuối mang
cá tiết ra.
Calcitonin có thể chiết xuất từ người, lợn và cá.
Bản chất của calcitonin là một polypeptid nên bị dịch vị dạ dày phá h
ủy,
do đó không có dạng thuốc uống, chỉ có dạng thuốc tiêm (tiêm bắp, ti
êm
dưới da, truyền tĩnh mạch) và thuốc xịt mũi.
Thuốc tiêm và thuốc xịt mũi (calcitonin cá hồi) bảo quản trong tủ lạnh

(2 - 8
0
C). Thuốc xịt mũi đã mở, để ở nhiệt độ phòng tối đa là 4 tu
ần.
Thuốc tiêm calcitonin người, bảo quản tránh ánh sáng ở nhiệt độ dư
ới
25
0
C (không để tủ lạnh).
Tác dụng của calcitonin người và calcitonin cá hồi giống nhau, nhưng về

hoạt lực thì calcitonin cá hồi mạnh hơn tới 50 lần so với calcitonin ngư
ời
(khi cùng khối lượng như nhau). Sau khi tiêm bắp hoặc dư
ới da khoảng
15 phút, calcitonin cá hồi bắt đầu có tác dụng, hiệu lực tối đa đạt đư
ợc
khoảng 4 giờ. Tác dụng kéo dài từ 8 - 24 giờ.

Calcitonin lợn dùng lâu dài có thể sinh ra các kháng thể trung h
òa tác
dụng của calcitonin.
Khi dùng đường phun mũi, calcitonin được hấp thụ nhanh qua niêm m
ạc
mũi, sau 30- 40 phút thì đạt nồng độ đỉnh trong huyết tương (kh
ả dụng
sinh học bằng 3% so với đường tiêm bắp cùng liều).
Calcitonin có tác dụng điều hòa trung ương v
ới chuyển hóa chất khoáng.
Ức chế tiêu xương (tốc độ tiêu xương càng cao thì tác dụng ức chế ti
êu
xương của calcitonin càng rõ rệt) bằng cách ức chế các hủy cốt b
ào,
đồng thời kích thích các tạo cốt bào để tăng tạo x
ương. Calcitonin làm
tăng hấp thu calci ở ống tiêu hóa.
Calcitonin đối lập với hormon cận giáp, làm giảm tiêu canxi ở xương,

giảm nồng độ canxi huyết thanh (tác dụng này ch
ủ yếu do ức chế trực
tiếp sự tiêu xương do các tế bào hủy xương gây ra). Sau khi tiêm li

ều
calcitonin đầu tiên khoảng 2 giờ đã có tác dụng làm gi
ảm nồng độ canxi
huyết thanh, tác dụng này kéo dài khoảng 6 - 8 giờ.
Calcitonin tương tác với vitamin D và hormon cận giáp, ức chế ti
êu
xương do đó làm hạ canxi huyết (3 chất chính điều hòa canxi huyết v
à
chuyển hóa xương là: calcitonin, vitamin D, hormon cận giáp).
Calcitonin tác động trực tiếp trên thận, làm tăng bài ti
ết calci, phosphat
và natri bằng cách ức chế tái hấp thu ở ống thận.
Lưu ý khi dùng
Calcitonin được chỉ định trong điều trị chống loãng xương ở phụ nữ m
ãn
kinh (kết hợp với vitamin D và canxi để ngăn ngừa hủy tế b
ào xương);
bệnh viêm xương biến dạng (còn gọi là b
ệnh Paget); chống tăng canxi
huyết do các bệnh ung thư di căn xương như: ung thư tuy
ến tiền liệt, ung
thư vú, carcinom và đa u tủy xương, bệnh xương th
ứ phát do suy thận;
giảm đau có hiệu quả, trong các bệnh có nguyên nhân do tăng h
ủy
xương ở người trên 50 tuổi (phối hợp với các thuốc giảm đau khác) nh
ư
thoái hóa cột sống, đau thần kinh tọa, loạn dưỡng thần kinh, viêm kh
ớp
do thấp, thoát vị đĩa đệm

Những người quá mẫn với calcitonin thì không được dùng thuốc.
Những người có tiền sử dị ứng với protein, ngư
ời trong thời kỳ cho con
bú (nếu cần dùng thuốc phải ngừng cho con bú), người mang thai n
ên
hết sức thận trọng khi dùng calcitonin.
Khi cần dùng calci và vitamin D phải dùng sau calcitonin 4 giờ