Tải bản đầy đủ (.pdf) (231 trang)

Bình luận khoa học bộ luật hình sự tập 9

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.42 MB, 231 trang )

ĐINH VĂN QUẾ
CHÁNH TỒ TỒ HÌNH SỰ TỒ ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO

Tai Lieu Chat Luong

BÌNH LUẬN KHOA HỌC
BỘ LUẬT HÌNH SỰ
PHẦN CÁC TỘI PHẠM

(TẬP IX)
CÁC TỘI XÂM PHẠM AN TỒN CƠNG CỘNG,
TRẬT TỰ CƠNG CỘNG
(BÌNH LUẬN CHUN SÂU)

NHÀ XUẤT BẢN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LỜI GIỚI THIỆU


Bộ luật hình sự đã đƣợc Quốc hội khố X, kỳ họp thứ 6 thông qua ngày 21 tháng 12
năm 1999, có hiệu lực thi hành từ ngày 1 tháng 7 năm 2000 (sau đây gọi tắt là Bộ luật hình
sự năm 1999). Đây là Bộ luật hình sự thay thế Bộ luật hình sự năm 1985 đã đƣợc sửa đổi, bổ
sung bốn lần vào các ngày 28-12-1989, ngày 12-8-1991, ngày 22-12-1992 và ngày 10-51997.
Nhà xuất bản Thành phố Hồ Chí Minh đang xuất bản bộ sách BÌNH LUẬN KHOA
HỌC BỘ LUẬT HÌNH SỰ, đƣợc thể hiện với nội dung Bình luận chuyên sâu. Hiện tại đã in
10 tập: 1 tập Phần chung và 9 tập Phần các tội phạm.
Tác giả của bộ sách là Thạc sĩ luật học Đinh Văn Quế, Chánh tồ Tồ hình sự Tồ án
nhân dân tối cao; đã nhiều năm cơng tác trong ngành, có nhiều đề tài nghiên cứu khoa học,
tham gia giảng dạy, đã cho xuất bản nhiều tác phẩm về luật hình sự, đồng thời cũng là
ngƣời trực tiếp tham gia xét xử nhiều vụ án hình sự.
Xin trân trọng giới thiệu tập 9 (Phần các tội phạm) của Bộ sách trên và mong nhận


đƣợc sự đóng góp của bạn đọc.
NHÀ XUẤT BẢN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

PHẦN THỨ NHẤT
MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA CÁC TỘI XÂM PHẠM
AN TỒN CƠNG CỘNG, TRẬT TỰ CÔNG CỘNG

2


Bộ luật hình sự năm 1985 quy định các tội xâm phạm an tồn cơng cộng, trật tự cơng
cộng và trật tự quản lý hành chính cùng trong một chƣơng (Chƣơng VIII- Phần các tội
phạm), nhƣng cấu tạo thành ba mục khác nhau:
Mục A: Các tội xâm phạm an toàn công cộng;
Mục B: Các tội xâm phạm trật tự công cộng;
Mục C: Các tội xâm phạm trật tự quản lý hành chính.
Nay Bộ luật hình sự năm 1999 quy định các tội xâm phạm an tồn cơng cộng và các
tội xâm phạm trật tự công cộng cùng trong một chƣơng, nhƣng không cấu tạo thành các mục
A, B nhƣ Bộ luật hình sự năm 1985. Đây cũng là vấn đề trong q trình soạn thảo có nhiều ý
kiến khác nhau về kỹ thuật lập pháp.
Có ý kiến cho rằng, lẽ ra khi tách chƣơng VIII - Phần các tội phạm Bộ luật hình sự
năm 1985 thành các chƣơng khác nhau, thì phải quy định làm ba chƣơng theo ba mục A,B,C.
Nhƣng nhà làm luật chỉ tách Mục C thành một chƣơng riêng, còn Mục A và Mục B vẫn quy
định trong cùng một chƣơng, nhƣng lại không cấu tạo thành các mục, nên việc xác định đâu
là tội xâm phạm an tồn cơng cộng, đâu là tội xâm phạm trật tự cơng cộng sẽ gặp khó khăn.
Tuy nhiên, căn cứ vào dấu hiệu của từng tội phạm chúng ta thấy: có tội chỉ vi phạm quy định
về an tồn giao thơng1, có tội chỉ xâm phạm an tồn cơng cộng, có tội chỉ xâm phạm trật tự
cơng cộng, nhƣng có tội vừa xâm phạm an tồn cơng cộng vừa xâm phạm trật tự công cộng,
nên việc tách bạch đâu là xâm phạm an tồn cơng cộng, đâu là xâm phạm trật tự cơng cộng

là vấn đề khơng đơn giản. Chính vì vậy mà nhà làm luật quy định các tội xâm phạm an tồn
cơng cộng và các tội xâm phạm trật tự cơng cộng trong cùng một chƣơng là có cơ sở. Tuy
nhiên, có ý kiến cho rằng, đối với các tội vi phạm về an tồn giao thơng nhà làm luật nên quy
định riêng thành một chƣơng, vì đối với các tội phạm này có những đặc điểm tƣơng tự nhƣ
nhau và khác với các tội xâm phạm trật tự cơng cộng khác. Hy vọng rằng, khi có chủ trƣơng
sửa đổi, bổ sung Bộ luật hình sự, ý kiến này sẽ đƣợc nhà làm luật quan tâm, xem xét.
Các tội các tội xâm phạm an tồn cơng cộng, trật tự công cộng quy tại chƣơng XIX,
trừ các tội vi phạm quy định về an tồn giao thơng (đã giới thiệu ở tập VII) thì cịn lại hầu
hết có sửa đổi, bổ sung. Một số tội trƣớc đây quy định tại Mục B - Chƣơng một – Phần các
tội phạm Bộ luật hình sự năm 1985 nay đƣợc quy định tại Chƣơng XIX nhƣ: tội chiếm đoạt
máy bay, tàu thuỷ; tội điều khiển máy bay vi phạm các quy định về hàng khơng của nƣớc
Cộng hồ xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội điều khiển phƣơng tiện hàng hải vi phạm các quy
định về hàng hải của nƣớc Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội chế tạo, tàng trữ, vận
chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phƣơng tiện kỹ thuật
quân sự; tội phá huỷ cơng trình, phƣơng tiện quan trọng về an ninh quốc gia; tội chế tạo, tàng
trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ; tội chiếm đoạt, tàng
trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất phóng xạ; tội sản xuất,
tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc mua bán trái phép chất cháy, chất độc; tội truyền bá văn
hoá phẩm đồi trụy. Một số tội đựơc tách ra từ tội phạm khác để cấu tạo thành tội riêng nhƣ:
tội tổ chức đua xe trái phép; tội đua xe trái phép là tội phạm đƣợc tách từ tội gây rối trật tự
cơng cộng. Một số tội mới hồn tồn nhƣ: tội tạo ra và lan truyền, phát tán các chƣơng trình
1

Các tội vi phạm quy định về an tồn giao thơng đã đƣợc bình luận tại Tập VII.

3


vi-rút tin học; tội vi phạm các quy định về vận hành, khai thác và sử dụng mạng máy tính
điện tử; tội sử dụng trái phép thông tin trên mạng và trong máy tính; tội vi phạm quy định về

sử dụng lao động trẻ em; tội vi phạm quy định về an tồn vận hành cơng trình điện; tội phá
thai trái phép; tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt
vũ khí thơ sơ hoặc cơng cụ hỗ trợ; tội hợp pháp hố tiền, tài sản do phạm tội mà có.
So với các chƣơng khác thì Chƣơng XIX nhà làm luật quy định nhiều tội phạm nhất;
các tội phạm quy định trong chƣơng này cũng xâm phạm đến nhiều khách thể đƣợc chia
thành các nhóm; có trƣờng hợp một tội phạm xâm phạm đến nhiều khách thể khác nhau; hầu
hết các tội quy định trong chƣơng này là tội cấu thành vật chất, nhƣng cũng có một số tội do
u cầu phịng ngừa nên nhà làm luật vẫn quy định là tội có cấu thành hình thức; nhiều tội
phạm nhà làm luật quy định một số tình tiết là yếu tố định tội thuộc về nhân thân ngƣời
phạm tội nhƣ: đã bị xử phạt hành chính, đã bị kỷ luật, đã bị kết án… mà còn vi phạm; nhiều
tội phạm nhà làm luật quy định nhiều hành vi phạm tội khác nhau xâm phạm đến nhiều đối
tƣợng khác nhau trong cùng một cấu thành.
Hầu hết các tội trong chƣơng này, nhà làm luật đều bổ sung các tình tiết là yếu tố định
khung hình phạt.
So với Bộ luật hình sự năm 1985 thì Chƣơng XIX Bộ luật hình sự năm 1999 nhà làm
luật quy định nhiều hình phạt tiền là hình phạt chính hơn Bộ luật hình sự năm 1985. Nếu tính
cả các tội vi phạm các quy định về an toàn giao thơng thì có tới 29 trên tổng số 55 tội nhà
làm luật quy định hình phạt tiền là hình phạt chính; hầu hết các tội phạm trong chƣơng này
đều quy định hình phạt tiền là hình phạt bổ sung; có 2 tội có hình phạt cao nhất là tử hình, đó
là: tội chiếm đoạt máy bay, tàu thuỷ và tội phá huỷ cơng trình, phƣơng tiện quan trọng về an
ninh quốc gia nhƣng thực tiễn xét xử tội chiếm đoạt máy bay, tàu thuỷ chƣa xảy ra nên hình
phạt tử hình cũng chƣa áp dụng, cịn đối với tội phá huỷ cơng trình, phƣơng tiện quan trọng
về an ninh quốc gia tuy có xảy ra nhƣng chƣa có trƣờng hợp nào áp dụng hình phạt tử hình;
7 tội có hình phạt cao nhất là tù chung thân. Các tội phạm có mức hình phạt là tử hình và tù
chung thân đều là tội trƣớc đây quy định tại chƣơng “các tội xâm phạm an ninh quốc gia”.
Hầu hết các tội xâm phạm an tồn cơng cộng, trật tự cơng cộng nhà làm luật đều quy
định hình phạt bổ sung đối với ngƣời phạm tội và đƣợc quy định ngay trong cùng một điều
luật.

PHẦN THỨ HAI

CÁC TỘI PHẠM CỤ THỂ
1. TỘI TỔ CHỨC ĐUA XE TRÁI PHÉP

4


Điều 206. Tội tổ chức đua xe trái phép
1. Ngƣời nào tổ chức trái phép việc đua xe ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn
động cơ, thì bị phạt tiền từ mƣời triệu đồng đến năm mƣơi triệu đồng, cải tạo không giam
giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ một năm đến năm năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trƣờng hợp sau đây, thì bị phạt tù từ ba năm đến
mƣời năm:
a) Tổ chức đua xe có quy mơ lớn;
b) Tổ chức cá cƣợc;
c) Tổ chức việc chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng
hoặc ngƣời có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép;
d) Tổ chức đua xe nơi tập trung đông dân cƣ;
đ) Tháo dỡ các thiết bị an toàn khỏi phƣơng tiện đua;
e) Gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khoẻ, tài sản
của ngƣời khác;
g) Tái phạm về tội này hoặc tội đua xe trái phép.
3. Phạm tội trong trƣờng hợp tái phạm nguy hiểm hoặc gây hậu quả rất nghiêm trọng,
thì bị phạt tù từ bảy năm đến mƣời lăm năm.
4. Phạm tội gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thì bị phạt tù từ mƣời hai năm đến hai
mƣơi năm hoặc tù chung thân.
5. Ngƣời phạm tội cịn có thể bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến ba mƣơi triệu đồng.

Định nghĩa: Tổ chức đua xe trái phép là hành vi cầm đầu, chỉ huy, cƣỡng bức, đe dọa,
rủ rê, lôi kéo ngƣời khác hoặc tạo điều kiện vật chất hoặc tinh thần cho ngƣời khác để họ
tham gia vào việc đua xe ô tơ, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ trái phép.

Bộ luật hình sự năm 1985 khơng quy định tội tổ chức đua xe trái phép. Điều này cũng
dẽ hiểu, vì trƣớc năm 1985 ở nƣớc ta chƣa có tình trạng đua xe trái phép, vào nhứng năm 90
tình trạng đua xe trái phép ở một số thành phố xảy ra khá phổ biến gây mất trật tự, an tồn
cơng cộng. Do u cầu đấu tranh phịng chống hành vi đua xe trái phép nên Bộ luật hình sự
năm 1999 đã bổ sung tội tổ chức đƣa xe trái phép và tội đua xe trái phép. Tuy nhiên, trƣớc
khi Bộ luật hình sự năm 1999 có hiệu lực, hành vi tổ chức đua xe trái phép và hành vi đua xe
trái phép không phải là không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, mà bị truy cứu trách nhiệm
hình sự về tội gây rối trật tự cơng cộng quy định tại Điều 198 Bộ luật hình sự năm 1985. Đây
cũng là lý do vì sao chúng tơi không xếp tội tổ chức đua xe trái phép và tội đua xe trái phép
là tội vi phạm các quy định về an tồn giao thơng, mặc dù khoản 6 Điều 8 Luật giao thơng
đƣờng bộ có quy định cấm đua xe, tổ chức đua xe trái phép và 2 tội này cũng xâm phạm đến
an tồn giao thơng đƣờng bộ.
A. CÁC DẤU HIỆU CƠ BẢN CỦA TỘI PHẠM
5


1. Các dấu hiệu thuộc về chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm này không phải là chủ thể đặc biệt, chỉ cần ngƣời có năng lực
chịu trách nhiệm hình sự và đến một độ tuổi theo quy định của Bộ luật hình sự thì đều có thể
trở thành chủ thể của tội phạm này.
Ngƣời từ đủ 14 tuổi trở lên nhƣng chƣa đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội
phạm này thuộc trƣờng hợp quy định tại khoản 2, khoản 3 và khoản 4 của điều luật; ngƣời
đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm này khơng phân biệt thuộc
trƣờng hợp nào quy định tại điều luật.
2. Các dấu hiệu thuộc về khách thể của tội phạm
Khách thể của tội phạm này vừa xâm phạm đến an toàn công cộng vừa xâm phạm đến
trật tự công cộng.
Xâm phạm an tồn cơng cộng là gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến tài sản,
tính mạng, sức khoẻ của con ngƣời ở nơi công cộng, làm cho mọi ngƣời hoang mang lo sợ.
Điều này thì ai cũng thấy, bất kể ở đâu khi đoàn xe đua đi qua ai cũng sợ hãi và khơng ít

trƣờng hợp do đua xe trái phép đã gây ra hậu quả chết ngƣời hoặc gây tổn hại đến sức khoẻ
của con ngƣời.
Cùng với việc gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến tài sản, tính mạng, sức khoẻ
của con ngƣời thì hành vi tổ chức đua xe trái phép còn gây mất trật tự nơi công cộng, ảnh
hƣởng nghiêm trọng đến hoạt động bình thƣờng của cộng đồng, gây náo động nơi công
cộng, nhiều trƣờng hợp làm tắc nghẽn giao thông nhiều giờ.
Đối tƣợng tác động của tội phạm này chính là ngƣời đua xe, ngƣời cổ vũ đua xe chứ
không phải phƣơng tiện dùng để đua là ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ.
Đây là vấn đề về lý luận cũng còn ý kiến khác nhau, có ý kiến cho rằng con ngƣời khơng thể
là đối tƣợng tác động của bất cứ tội phạm nào, nhƣng cũng có ý kiến cho rằng con ngƣời
cũng là một vật thể, đều có thể trở thành đối tƣợng tác động của tội phạm mà ngƣời phạm tội
thông qua đó xâm phạm đến khách thể mà luật hình bảo vệ.
Đối với tội tổ chức đua xe trái phép nếu ngƣời phạm tội không tác động đến những
ngƣời đua xe, ngƣời cổ vũ đua xe thì cũng khơng xảy ra cuộc đua xe; không thể tổ chức đua
xe mà lại không tổ những ngƣời đua xe để đua xe trái phép.
3. Các dấu hiệu thuộc về mặt khách quan của tội phạm
a. Hành vi khách quan
6


Hành vi khách quan của tội phạm này là hành vi tổ chức. Hành vi tổ chức hoàn toàn
khác với khái niệm “phạm tội có tổ chức” là một hình thức đồng phạm của nhiều ngƣời cố ý
cùng thực hiện một tội phạm. Phạm tội có tổ chức là nói lên quy mơ của một vụ án, cịn tổ
chức với ý nghĩa là hành vi khách quan là hành vi do một hoặc một số ngƣời thực hiện nhƣ:
tổ chức làm một việc gì đó, tổ chức đi nghỉ mát, tổ chức một bữa tiệc liên hoan, tổ chức một
đêm ca nhạc, tổ chức một trận đá bóng giao hữu… và tổ chức đua xe. Hành vi tổ chức đua xe
trái phép, tuỳ thuộc vào tính chất, quy mơ, mục đích mà ngƣời tổ chức có thể huy động lực
lƣợng, phƣơng tiện, tiền của để đạt mục đích đề ra.
Ngƣời phạm tội tổ chức đua xe trái phép, có thể thực hiện một trong các hành vi sau:
Khởi xƣớng ra việc đua xe; vạch kế hoạch đua xe; chỉ huy việc đua xe; cƣỡng bức, dụ

dỗ, mua chuộc, lôi kéo, kích động ngƣời khác đua xe; qun góp tiền, cung cấp tiền, tài sản
cho ngƣời đua xe hoặc để làm giải thƣởng cho ngƣời đua xe; cung cấp xe cho ngƣời đua xe;
tổ chức canh gác, bảo vệ hoặc chống đối lại lực lƣợng làm nhiệm vụ; huy động, lôi kéo, mua
chuộc ngƣời khác cổ vũ cho cuộc đua.v.v…
Ngƣời phạm tội có thể thực hiện một hoặc một số hành vi nêu trên; nếu ngƣời phạm
tội chỉ thực hiện những hành vi không trực tiếp liên quan đến hành vi tổ chức đua xe trái
phép thì ngƣời phạm tội phải là ngƣời chịu sự chỉ huy của ngƣời khác và hành vi của ngƣời
này cùng với hành vi của ngƣời khác tạo nên một cuộc đua xe trái phép. Ví dụ: Dƣới sự chỉ
huy của Vũ Văn A, nên Nguyễn Quốc B đƣợc phân công canh gác nếu thấy Cảnh sát giao
thơng thì điện thoại báo cho A biết, cịn Bùi Quốc H đƣợc phân công rủ rê, lôi kéo một số
thanh niên ra đƣờng cổ vũ khi đoàn xe đua đi qua, cịn Đặng Xn Đ đƣợc phân cơng quyên
góp tiền để làm giải thƣởng cho cuộc đua; mỗi hành vi của từng ngƣời nếu tách riêng ra thì
khơng có thể tổ chức thành một cuộc đua xe trái phép nhƣng kết nối lại dƣới sự chỉ huy của
một ngƣời thì cuộc đua xe trái phép sẽ đƣợc thực hiện.
Tội phạm hoàn thành khi ngƣời phạm tội đã thực hiện hành vi tổ chức đua xe trái
phép, việc đua xe có xảy ra hay khơng khơng phải là dấu hiệu bắt buộc. Nếu đã tổ chức cuộc
đua nhƣng vì những lý do khách quan nên cuộc đua không thực hiện đƣợc thì cũng khơng vì
thế mà cho rằng hành vi tổ chức đua xe chƣa cấu thành tội phạm, mà ngƣời phạm tội chỉ có
thể đƣợc coi là phạm tội ở giai đoạn chƣa đạt. Tuy nhiên, nếu đã tổ chức đua xe trái phép
nhƣng trƣớc khi cuộc đua bắt đầu, khơng có cản trở khách quan nào khác mà ngƣời phạm tội
quyết định ngƣng cuộc đua lại và khơng tiến hành đua xe nữa thì đƣợc coi là tự nguyện nửa
chừng chấm dứt việc phạm tội và đƣợc miễn trách nhiệm hình sự về tội tổ chức đua xe trái
phép3.
b. Hậu quả
3

Xem “tự nguyện nửa chừng chấm dứt việc phạm tội”. Bình luận khoa học Bộ luật hình sự năm 1999 phần chung. NXB T.p.
Hồ Chí Minh năm 2000. tr. 113.

7



Hậu quả không phải là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này. Tuy nhiên, nếu hậu quả
xảy ra thì tuỳ trƣờng hợp, ngƣời phạm tội có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản
2, khoản 3 hoặc khoản 4 của điều luật.
Hậu quả do hành vi tổ chức đua xe trái phép là những thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ,
tài sản gây mất trật tự cơng cộng và những thiệt hại khác cho xã hội.
c. Các dấu hiệu khách quan khác
Hành vi tổ chức đua xe đƣợc coi là hành vi phạm tội khi hành vi tổ chức đó khơng
đƣợc cơ quan Nhà nƣớc có thẩm quyền cho phép; nếu việc tổ chức đua xe đƣợc cơ quan Nhà
nƣớc có thẩm quyền cho phép thì khơng bị coi là tội phạm. Hiện nay ở nƣớc ta việc đua xe ô
tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ của các cơ quan Nhà nƣớc có thẩm quyền ít
đƣợc tổ chức, trừ một vài trƣờng hợp đƣợc tổ chức ở sân Phú Thọ – thành phố Hồ Chí Minh;
nƣớc ta cũng chƣa xây dựng đƣợc những trƣờng đua có quy mơ và đủ tiêu chuẩn để tổ chức
những cuộc đua xe ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ. Do đó, hầu hết các
cuộc tổ chức đua xe hiện nay đều là trái phép.
Chỉ coi là hành vi phạm tội nếu tổ chức đua xe ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có
gắn động cơ trái phép, nếu tổ chức đua xe thô sơ nhƣ: xe đạp, xe xích lơ thì khơng bị coi là
hành vi phạm tội này. Đây cũng là vấn đề có nhiều ý kiến khác nhau; có ý kiến cho rằng nhà
làm luật không quy định hành vi tổ chức đua xe thô sơ trái phép là bỏ lọt một hành vi nguy
hiểm cho xã hội mà khơng đƣợc hình sự hố, khơng phù hợp với tình hình thực tế trong xã
hội, có nhiều cuộc đua xe đạp, xe thô sơ trái phép gây mất trật tự công cộng. Tuy nhiên,
chúng tôi cho rằng, việc nhà làm luật không quy định hành vi tổ chức đua xe thô sơ trái phép
cũng nhƣ không quy định hành vi đua xe thô sơ trái phép là hành vi tội phạm là vì tính chất
nguy hiểm cho xã hội của hai loại hành vi này ít nguy hiểm hơn so với hành vi tổ chức đua
xe ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ. Mặt khác, nếu hành vi tổ chức đua xe
thô sơ trái phép cũng nhƣ hành vi đua xe thô sơ trái phép gây hậu quả nghiêm trọng thì tuỳ
trƣờng hợp ngƣời tổ chức và ngƣời đua xe trái phép sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội
gây rối trật từ cơng cộng. Do đó việc quy định các hành vi này thành một tội độc lập là
không cần thiết.

4. Các dấu hiệu thuộc về mặt chủ quan của tội phạm
Ngƣời phạm tội tổ chức đua xe trái phép thực hiện hành vi phạm tội của mình là do cố
ý, tức là ngƣời phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là hành vi tổ chức đua xe trái phép,
thấy trƣớc hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra hoặc thấy trƣớc hậu quả

8


của hành vi đó có thể xảy ra, tuy khơng mong muốn nhƣng vẫn có ý thức để mặc cho hậu
quả xảy ra.4
B. CÁC TRƢỜNG HỢP PHẠM TỘI CỤ THỂ
1. Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 206 Bộ luật hình sự
Theo quy định tại khoản 1 Điều 206 Bộ luật hình sự, thì ngƣời phạm tội có thể bị phạt
tiền từ mƣời triệu đồng đến năm mƣơi triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc
phạt tù từ một năm đến năm năm, là tội phạm nghiêm trọng.
Khi quyết định hình phạt đối với ngƣời phạm tội tổ chức đua xe trái phép theo khoản 1
Điều 206 Bộ luật hình sự, Tồ án cần căn cứ vào các quy định về quyết định hình phạt tại
Chƣơng VII Bộ luật hình sự (từ Điều 45 đến Điều 54).5 (Nguyên tắc này chúng tôi sẽ khơng
nhắc lại khi phân tích đối với các tội phạm khác trong chƣơng này).
Nếu ngƣời phạm tội có nhiều tình tiết giảm nhẹ quy định tại Điều 46 Bộ luật hình sự,
khơng có tình tiết tăng nặng hoặc tuy có nhƣng mức độ tăng nặng khơng đáng kể, thì có thể
đƣợc áp dụng hình phạt tiền hoặc hình phạt cải tạo không giam giữ hoặc áp dụng dƣới một
năm tù, nhƣng khơng đƣợc dƣới ba tháng tù vì đối với hình phạt tù mức thấp nhất là ba
tháng. Nếu ngƣời phạm tội có nhiều tình tiết tăng nặng quy định tại Điều 48 Bộ luật hình sự,
khơng có tình tiết giảm nhẹ hoặc nếu có nhƣng mức độ giảm nhẹ khơng đáng kể, thì có thể bị
phạt đến năm năm tù.
2. Phạm tội thuộc các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự
a. Tổ chức đua xe có quy mơ lớn
Cho đến nay chƣa có giải thích hoặc hƣớng dẫn nhƣ thế nào là tổ chức đua xe trái
phép có quy mơ lớn; thực tiễn xét xử cũng chƣa nhiều, nên việc xác định thế nào là tổ chức

đua xe có quy mơ lớn là khó khăn. Tuy nhiên, nghiên cứu các tội phạm quy định trong Bộ
luật hình sự có tình tiết với quy mơ lớn nhƣ tội tổ chức đánh bạc đã có hƣớng dẫn thì có thể
coi trƣờng hợp tổ chức đua xe trái phép có quy mơ lớn là tổ chức cho từ 5 xe ôtô, 10 xe mô
tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ trở lên.

. Xem Đinh Văn Quế “Bình luận khoa học Bộ luật hình sự năm 1999 – Phần chung” NXB Tp Hồ Chí Minh năm 2000. tr.70
(cơ ý phạm tội )
5
Xem Đinh Văn Quế “Bình luận khoa học Bộ luật hình sự năm 1999-Phần chung” NXB Tp Hồ Chí Minh năm 2000. Tr.227235 (Căn cứ quyết định hình phạt )
4

9


Nếu tổ chức cho 3 xe ôtô, 5 xe mô tơ, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ trở
lên nhƣng chƣa tới 5 xe ôtô, 10 xe mô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ mà
có huy động, lơi kéo, mua chuộc từ 50 ngƣời trở lên cổ vũ cho cuộc đua.6
b. Tổ chức cá cƣợc
Cùng với việc tổ chức đua xe trái phép, ngƣời phạm tội có thể cịn có hành vi tổ chức
cá cƣợc. Thực chất hành vi tổ chức cá cƣợc là hành vi tổ chức đánh bạc, nhƣng là đánh bạc
bằng hình thức đua xe. Cá cƣợc là đánh cuộc ăn tiền về việc thắng thua của những chiếc xe
đua; một số địa phƣơng gọi là “cá độ”.
Khi áp dụng tình tiết này cần chú ý:
- Chỉ ngƣời tổ chức đua xe trái phép mà tổ chức các cƣợc về việc thắng thua của cuộc
đua do mình tổ chức thì mới thuộc trƣờng hợp quy định tại điểm b khoản 2 Điều 206 Bộ luật
hình sự; nếu không phải là ngƣời tổ chức đua xe trái phép mà là ngƣời khác tổ chức cá cƣợc
thì hành vi cá cƣợc này là hành vi tổ chức đánh bạc thuộc trƣờng hợp quy định tại Điều 249
Bộ luật hình sự. Ví dụ: A biết có cuộc đua xe do B tổ chức, nên đã tổ chức cho một số đối
tƣợng cá cƣợc, thì A phạm tội tổ chức đánh bạc, còn B chỉ phạm tội tổ chức đua xe trái phép.
- Ngƣời phạm tội nếu đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điểm b khoản 2 Điều

206 Bộ luật hình sự thì khơng bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tổ chức đánh bạc theo
Điều 249 Bộ luật hình sự nữa, nhƣng đối với ngƣời tham gia cá cƣợc vẫn có thể bị truy cứu
trách nhiệm hình sự về tội đánh bạc nếu có đủ dấu hiệu quy định tại Điều 248 Bộ luật hình
sự.
c. Tổ chức việc chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng
hoặc ngƣời có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép.
Trƣờng hợp phạm tội này là trƣờng hợp ngƣời phạm tội vừa tổ chức đua xe, vừa tổ
chức việc chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng hoặc ngƣời có
trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép. Nếu ngƣời phạm tội tổ chức đua xe không tổ chức
việc chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng hoặc ngƣời có trách
nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép, mà hành vi chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm
trật tự an tồn giao thơng hoặc chống lại ngƣời có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép
do ngƣời khác thực hiện thì ngƣời phạm tội khơng bị áp dụng điểm c khoản 2 Điều 206 Bộ
luật hình sự. Nếu có việc chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng
hoặc ngƣời có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép do ngƣời khác thực hiện thì tuỳ
trƣờng hợp họ sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội chống ngƣời thi hành cơng vụ. Vì
Do chưa có hướng dẫn chính thức, nên việc xác định nà y cũng như các tình tiết khác là yếu tố định khung hình phạt mà
tác giả nêu trong khi bình luận chỉ là ý kiến riêng của tác giả. Nếu sau nà y có hướng dẫn chính thức thì phải áp dụng theo
hướng dẫn chính thức đó.
6

10


vậy, khi xác định tình tiết này cần chú ý: khơng phải cứ có việc chống lại ngƣời có trách
nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng hoặc ngƣời có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái
phép là đã xác định ngƣời phạm tội thuộc trƣờng hợp quy định tại điểm c khoản 2 của điều
luật mà phải xác định ngƣời phạm tội có tổ chức việc chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo
đảm trật tự an tồn giao thơng hoặc ngƣời có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép
không hay ngƣời khác tổ chức hoặc việc chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an

tồn giao thơng hoặc ngƣời có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép chỉ là do ngƣời đua
xe hoặc ngƣời cổ vũ tự thực hiện. Nếu ngƣời đua xe trái phép hoặc ngƣời cổ vũ tự ý có hành
vi chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng hoặc ngƣời có trách
nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép thì họ phải chịu trách nhiệm độc lập về hành vi chống
ngƣời thi hành công vụ.
Hành vi tổ chức việc chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao
thơng hoặc ngƣời có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép cũng tƣơng tự nhƣ hành vi tổ
chức đua xe trái phép hay tổ chức thực hiện một công việc nào khác, tức là ngƣời phạm tội
phải có hành vi cầm đầu, chỉ huy, cƣỡng bức, đe dọa, rủ rê, lôi kéo ngƣời khác hoặc tạo điều
kiện vật chất hoặc tinh thần cho ngƣời khác để họ tham gia vào việc chống lại ngƣời có trách
nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng hoặc ngƣời có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái
phép.
d. Tổ chức đua xe nơi tập trung đông dân cƣ
Nơi tập trung đông dân cƣ là nơi có đơng dân cứ trú, sinh sống, làm việc nhƣ thị tứ, thị
trấn, thị xã, thành phố, các khu công nghiệp, khu nghỉ mát du lịch…
Cũng coi là nơi tập trung đông dân cƣ, nếu trong một khơng gian, thời gian nhất định
ở đó có tập trung đông ngƣời nhƣ: Sân vận động, nhà thi đấu, nơi tổ chức lễ hội, mít tinh,
biểu tình. Những nơi này bình thƣờng khơng có đơng ngƣời nhƣng trong một khơng gian,
thời gian nhất định số ngƣời tập trung đến những nơi này đông đúc.
Không coi là tổ chức đua xe trái phép nơi tập trung đông dân cƣ, nếu ngƣời phạm tội
tổ chức đua xe trái phép đã lôi kéo đơng ngƣời đứng hai bên đƣờng cổ vũ cho đồn đua đi
qua mà đoạn đƣờng đua đó khơng phải nơi đơng dân cƣ.
đ. Tháo dỡ các thiết bị an tồn khỏi phƣơng tiện đua;
Các phƣơng tiện tham gia vào cuộc đua nhƣ: ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có
gắn động cơ là các phƣơng tiện đã đƣợc nhà sản xuất chế tạo theo một mấu thiết kế theo một
tiêu chuẩn kỹ thuật đƣợc phê duyệt của cơ quan có thẩm quyền, bảo đảm độ an tồn cho
ngƣời điều khiển. Nói chung, việc tổ chức đua xe trái phép, ngƣời tổ chức không chủ trƣơng
tháo dỡ các thiết bị an toàn khỏi phƣơng tiện, mà việc tháo dỡ các thiết bị an tồn khỏi
phƣơng tiện lại do chính ngƣời đua xe thực hiện. Dù ngƣời phạm tội tổ chức đua xe có chủ
11



trƣơng hay khơng có chủ trƣơng tháo dỡ các thiết bị an tồn khỏi phƣơng tiện nhƣng ngƣời
đua xe có hành vi tháo dỡ các thiết bị an toàn khỏi phƣơng tiện đua thì ngƣời tổ chức đua xe
trái phép vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điểm đ khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự,
vì điều luật chỉ quy định tháo dỡ các thiết bị an tồn khỏi phƣơng tiện đua mà khơng quy
định tổ chức tháo dỡ.
Tháo dỡ các thiết bị an toàn khỏi phƣơng tiện đua là hành vi tháo bỏ hoặc thay đổi cấu
trúc các bộ phận của phƣơng tiện nhƣ: tháo bỏ phanh (thắng), tháo bỏ ống bơ, xốy xilanh… Do tháo dỡ các thiết bị an toàn khỏi phƣơng tiện nên tính chất của hành vi tổ chức
đua xe trái phép nguy hiểm hơn, tiềm ẩn những hậu quả nguy hiểm cao hơn.
e. Gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khoẻ, tài sản
của ngƣời khác
- Gây thiệt hại cho tính mạng
Ngƣời tổ chức đua xe trái phép dẫn đến thiệt hại cho tính mạng của ngƣời khác là gây
thiệt hại đến tính mạng cho ngƣời đua xe và ngƣời không tham gia đua xe (có thể là ngƣời đi
đƣờng, ngƣời cổ vũ hoặc ngƣời khác).
Ngƣời bị thiệt hại đến tính mạng có thể là do đua xe gây ra, nhƣng cũng có thể do
nguyên nhân khác nhƣng phải do hành vi tổ chức đua xe gây ra nhƣ: do tổ chức đua xe nên
có việc cá cƣợc và vì cay cú đƣợc thua nên dẫn đến gây án mạng.
- Gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khoẻ của ngƣời khác
Gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khoẻ của ngƣời khác là do hành vi tổ chức đua xe
trái phép mà gây thƣơng tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ ngƣời khác có tỷ lệ thƣơng tật là
từ 31% trở lên. Có thể gây ra cho một ngƣời và có thể gây ra cho nhiều ngƣời. Nếu gây ra
cho nhiều ngƣời mà tổng tỷ lệ thƣơng tật của mỗi ngƣời chƣa đến 31% nhƣng tổng tỷ lệ
thƣơng tật của nhiều ngƣời từ 31% trở lên thì cũng coi là gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức
khoẻ của ngƣời khác.
- Gây thiệt hại nghiêm trọng cho tài sản của ngƣời khác
Gây thiệt hại nghiêm trọng cho tài sản của ngƣời khác là trƣờng hợp do tổ chức
đua xe trái phép mà gây thiệt hại về tài sản cho ngƣời tham gia đua hoặc của ngƣời
khác có giá trị từ 50 triệu đồng đến dƣới 500 triệu đồng. Nếu gây thiệt hại trên 500

triệu đồng thì phải coi là trƣờng hợp gây hậu quả rất nghiêm trọng quy định tại điểm b
khoản 3 Điều 206 Bộ luật hình sự.

12


Khi áp dụng tình tiết quy định tại điểm e khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự đối
với ngƣời phạm tội cần chú ý:
- Ngƣời khác quy định ở đây không phải là ngƣời tổ chức đua xe (ngƣời phạm
tội), họ chỉ có thể là tham gia đua xe, ngƣời cổ vũ đua xe, ngƣời đi đƣờng hoặc ngƣời
khác.
- Nếu ngƣời tổ chức đua xe lại cùng tham gia đua xe thì những thiệt hại về tính
mạng, sức khoẻ hoặc tài sản gây ra cho chính họ thì khơng tính để xác định tình tiết là yếu tố
định khung hình phạt đối với ngƣời phạm tội.
g. Tái phạm về tội này hoặc tội đua xe trái phép.
Tái phạm về tội này là trƣờng hợp đã bị kết án về tội tổ chức đua xe trái phép, chƣa
đƣợc xoá án tích mà lại phạm tội tổ chức đua xe trái phép.
Tái phạm về tội đua xe trái phép là trƣờng hợp đã bị kết án về tội đua xe trái phép,
chƣa đƣợc xố án tích mà lại phạm tội tổ chức đua xe trái phép.
Khi áp dụng tình tiết tái phạm về tội đua xe trái phép cũng cần chú ý: điều luật chỉ quy
định “tái phạm về tội đua xe trái phép” mà không quy định “tái phạm về hành vi đua xe trái
phép” nên đối với trƣờng hợp một ngƣời tuy có hành vi đua xe trái phép nhƣng lại bị kết án
về tội gây rối trật tự cơng cộng thì khơng coi là tái phạm về tội đua xe trái phép. Ví dụ: A, B,
C và D đều có hành vi đua xe trái phép nhƣng chỉ có A bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội
đua xe trái phép vì A đã bị đã bị xử phạt hành chính về hành vi này, cịn B, C và D vì chƣa bị
xử phạt hành chính về hành vi này cũng chƣa bị kết án về tội này nên chỉ bị truy cứu trách
nhiệm hình sự về tội gây rối trật tự công cộng. Sau khi bị kết án về tội gây rối trật tự công
cộng, B lại phạm tội tổ chức đua xe trái phép thì B không bị coi là tái phạm về tội đua xe trái
phép.
Phạm tội thuộc trƣờng hợp quy định tại khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự, ngƣời

phạm tội có thể bị phạt tù từ ba năm đến mƣời năm, là tội phạm rất nghiêm trọng.
Nếu chỉ thuộc một trƣờng hợp quy định tại khoản 2 của điều luật và có nhiều tình tiết
giảm nhẹ quy định tại Điều 46 Bộ luật hình sự, khơng có tình tiết tăng nặng hoặc tuy có
nhƣng mức độ tăng nặng khơng đáng kể, phạm tội thuộc một trƣờng hợp quy định tại khoản
2 của điều luật thì Tồ án có thể đƣợc áp dụng Điều 47 Bộ luật hình sự phạt dƣới ba năm tù.
Nếu tập trung nhiều tình tiết quy định tại khoản 2 của điều luật và có nhiều tình tiết
tăng nặng quy định tại Điều 48 Bộ luật hình sự, khơng có tình tiết giảm nhẹ hoặc nếu có
nhƣng mức độ giảm nhẹ không đáng kể, phạm tội thuộc nhiều trƣờng hợp quy định tại khoản
2 điều luật thì có thể bị phạt đến mƣời năm tù.
13


3. Phạm tội thuộc các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 206 Bộ luật hình sự
a. Tái phạm nguy hiểm
Tái phạm nguy hiểm là trƣờng hợp đã bị kết án về tội rất nghiêm trọng, tội đặc biệt
nghiêm trọng do cố ý, chƣa đƣợc xố án tích mà lại phạm tội rất nghiêm trọng, tội dặc biệt
nghiêm trọng do cố ý, hoặc tái phạm, chƣa đƣợc xoá án tích mà lại phạm tội tổ chức đua xe
trái phép.
Khi các định tình tiết tái phạm guy hiểm đối với ngƣời phạm tội tổ chức đua xe trái
phép cần chú ý:
- Điều luật không quy định tái phạm nguy hiểm về tội này hoặc tội đua xe trái phép
nên chỉ cần trƣớc khi ngƣời phạm tội tổ chức đua xe trái phép họ đã bị kết án về tội rất
nghiêm trọng hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng do cố ý (khơng phân biệt đó là tội phạm nào),
chƣa đƣợc xố án tích mà lại phạm tội tổ chức đua xe trái phép thuộc trƣờng hợp quy định
tại khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự (khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự là tội phạm rất
nghiêm trọng).
- Ngƣời phạm tội cũng có thể đã bị kết án về tội tổ chức đua xe trái phép thuộc trƣờng
hợp quy định tại khoản 2, khoản 3 hoặc khoản 4 Điều 206 Bộ luật hình sự hoăc hoăc tội đua
xe trái phép thuộc trƣờng hợp quy định tại khoản 3 hoặc khoản 4 Điều 207 Bộ luật hình sự
nhƣng chƣa đƣợc xố án tích mà lại phạm tội tổ chức đua xe trái phép thuộc trƣờng hợp quy

định tại khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự. Nếu ngƣời phạm tội thuộc trƣờng hợp tái phạm
nguy hiểm thì khơng coi là trƣờng hợp “đã tái phạm tội này hoặc tội đua xe trái phép” quy
định tại điểm g khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự nữa. Tuy nhiên, tái phạm nguy hiểm về tội
tổ chức đua xe trái phép hoặc tội đua xe trái phép thì tính chất, mức độ nguy hiểm cao hơn
trƣờng hợp tái phạm nguy hiểm khác.
- Ngƣời phạm tội đã tái phạm (không phân biệt đã tái phạm tội phạm nào), chƣa đƣợc
xố án tích mà lại phạm tội tổ chức đua xe trái phép (không phân biệt thuộc trƣờng hợp quy
định tại khoản nào của điều luật). Nếu tái phạm tội tổ chức đua xe trái phép hoặc tội đua xe
trái phép chƣa đƣợc xoá án tích mà lại phạm tội tổ chức đua xe trái phép thì tính chất, mức
độ nguy hiểm cao hơn.
b. Gây hậu quả rất nghiêm trọng
Gây hậu quả rất nghiêm trọng là gây ra những thiệt hại rất lớn cho tính mạng, sức
khoẻ, tài sản, và những thiệt hại khác cho xã hội.

14


Cho đến nay chƣa có giải thích hoặc hƣớng dẫn chính thức thế nào là gây hậu quả rất
nghiêm trọng do hành vi tổ chức đua xe trái phép gây ra. Tuy nhiên, căn cứ vào tính chất,
mức độ nguy hiểm cho xã hội của tội phạm này, tham khảo hƣớng dẫn về tình tiết gây hậu
quả rất nghiêm trọng đối với một số tội phạm khác thì có thể coi hành vi tổ chức đua xe trái
phép gây ra hậu quả rất nghiêm trọng nếu:
- Làm chết hai ngƣời;
- Làm chết một ngƣời và còn gây tổn hại cho sức khoẻ của một đến hai ngƣời với tỷ lệ
thƣơng tật của mỗi ngƣời từ 31% trở lên
- Gây tổn hại cho sức khoẻ của ba đến bốn ngƣời với tỷ lệ thƣơng tật của mỗi ngƣời từ
31% trở lên;
- Gây tổn hại cho sức khoẻ của nhiều ngƣời với tổng tỷ lệ thƣơng tật của tất cả những
ngƣời này từ 200% trở lên;
- Gây thiệt hại về tài sản có giá trị từ năm trăm triệu đồng đến dƣới một tỷ năm trăm

triệu đồng.
Ngồi các thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ và tài sản đƣợc hƣớng dẫn trên đây, thực
tiễn cho thấy có thể cịn có thiệt hại phi vật chất nhƣ có ảnh hƣởng xấu đến an ninh, trật tự, an
tồn xã hội...thì phải tuỳ vào từng trƣờng hợp cụ thể để đánh giá mức độ của hậu quả do
hành vi tổ chức đua xe trái phép gây ra có phải là rất nghiêm trọng hay khơng.
Phạm tội thuộc trƣờng hợp quy định tại khoản 3 Điều 206 Bộ luật hình sự, ngƣời
phạm tội có thể bị phạt tù từ bảy năm đến mƣời lăm năm, là tội phạm rất nghiêm trọng.
Nếu chỉ thuộc một trƣờng hợp quy định tại khoản 3 của điều luật, khơng có nhiều tình
tiết quy định tại khoản 2 của điều luật và ngƣời phạm tội có nhiều tình tiết giảm nhẹ quy
định tại Điều 46 Bộ luật hình sự, khơng có tình tiết tăng nặng hoặc tuy có nhƣng mức độ
tăng nặng khơng đáng kể, thì có thể đƣợc áp dụng Điều 47 Bộ luật hình sự phạt dƣới bảy
năm tù nhƣng không đƣợc dƣới ba năm.
Nếu thuộc cả hai trƣờng hợp quy định tại khoản 3 của điều luật hoặc tuy tuy chỉ
thuộc một trƣờng hợp quy định tại khoản 3 của điều luật nhƣng cịn tập trung nhiều tình tiết
quy định tại khoản 2 của điều luật và ngƣời phạm tội có nhiều tình tiết tăng nặng quy định tại
Điều 48 Bộ luật hình sự, khơng có tình tiết giảm nhẹ hoặc nếu có nhƣng mức độ giảm nhẹ
khơng đáng kể, phạm tội thuộc cả hai trƣờng hợp quy định tại khoản 3 điều luật thì có thể bị
phạt đến mƣời lăm năm tù.
4. Phạm tội thuộc các trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 206 Bộ luật hình sự
Khoản 4 của điều luật chỉ quy định một tình tiết là yếu tố định khung hình phạt, đó là
“gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng”.
15


Cũng nhƣ đối với trƣờng hợp gây hậu quả rất nghiêm trọng, đến nay chƣa có giải thích
hoặc hƣớng dẫn chính thức thế nào là gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng do hành vi tổ chức
đua xe trái phép gây ra, nên có thể tham khảo hƣớng dẫn về tình tiết gây hậu quả đặc biệt
nghiêm trọng đối với một số tội phạm khác để xác định hành vi tổ chức đua xe trái phép gây
ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng nếu:
- Làm chết ba ngƣời trở lên;

- Làm chết hai ngƣời và còn gây tổn hại cho sức khoẻ của một đến hai ngƣời với tỷ lệ
thƣơng tật của mỗi ngƣời từ 31% trở lên;
- Làm chết một ngƣời và còn gây tổn hại cho sức khoẻ của ba đến bốn ngƣời với tỷ lệ
thƣơng tật của mỗi ngƣời từ 31% trở lên;
- Gây tổn hại cho sức khoẻ của năm ngƣời trở lên với tỷ lệ thƣơng tật của mỗi ngƣời
từ 31% trở lên;
- Gây thiệt hại về tài sản có giá trị từ một tỷ năm trăm triệu đồng trở lên.
Ngoài các thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ và tài sản đƣợc hƣớng dẫn trên đây, thực
tiễn cho thấy có thể cịn có thiệt hại phi vật chất nhƣ có ảnh hƣởng xấu đến an ninh, trật tự, an
tồn xã hội... thì tuỳ vào từng trƣờng hợp cụ thể để đánh giá mức độ của hậu quả do hành vi
tổ chức đua xe trái phép gây ra có phải là đặc biệt nghiêm trọng hay không.
Phạm tội thuộc trƣờng hợp quy định tại khoản 4 Điều 206 Bộ luật hình sự, ngƣời
phạm tội có thể bị phạt tù từ mƣời hai năm đến hai mƣơi năm hoặc tù chung, là tội phạm đặc
biệt nghiêm trọng.
Nếu ngƣời phạm tội có nhiều tình tiết giảm nhẹ quy định tại Điều 46 Bộ luật hình sự,
khơng có tình tiết tăng nặng hoặc tuy có nhƣng mức độ tăng nặng khơng đáng kể, thì có thể
đƣợc áp dụng Điều 47 Bộ luật hình sự phạt dƣới mƣời hai năm tù nhƣng khơng đƣợc dƣới
bảy năm.
Nếu ngồi trƣờng hợp gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng mà còn tập trung nhiều tình
tiết thuộc trƣờng hợp quy định tại khoản 2, khoản 3 của điều luật và ngƣời phạm tội có nhiều
tình tiết tăng nặng quy định tại Điều 48 Bộ luật hình sự, khơng có tình tiết giảm nhẹ hoặc
nếu có nhƣng mức độ giảm nhẹ khơng đáng kể thì có thể bị phạt đến hai mƣơi năm tù hoặc
tù chung thân.
5. Hình phạt bổ sung đối với người phạm tội
Ngồi hình phạt chính, ngƣời phạm tội cịn có thể bị cịn có thể bị phạt tiền từ năm
triệu đồng đến ba mƣơi triệu đồng
Khi áp dụng hình phạt tiền là hình phạt bổ sung đối với ngƣời phạm tội tổ chức đua xe
trái phép cần chú ý:
16



- Chỉ áp dụng hình phạt tiền là hình phạt bổ sung nếu ngƣời phạm tội khơng bị áp
dụng hình phạt tiền là hình phạt chính;
- Chỉ áp dụng mức phạt tiền trong khung hình phạt đã quy định;
- Nếu khơng áp dụng hình phạt tiền thì phải nêu rõ lý do trong bản án.

2. TỘI ĐUA XE TRÁI PHÉP

Điều 207. Tội đua xe trái phép
1. Ngƣời nào đua trái phép xe ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ gây
thiệt hại cho sức khoẻ, tài sản của ngƣời khác hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này
hoặc đã bị kết án về tội này, chƣa đƣợc xố án tích mà cịn vi phạm, thì bị phạt tiền từ năm
triệu đồng đến năm mƣơi triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba
tháng đến ba năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trƣờng hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy
năm:
a) Gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khoẻ, tài sản
của ngƣời khác;
b) Gây tai nạn rồi bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp ngƣời
bị nạn;
c) Tham gia cá cƣợc;
d) Chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng hoặc ngƣời có
trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép;
đ) Đua xe nơi tập trung đông dân cƣ;
e) Tháo dỡ các thiết bị an toàn khỏi phƣơng tiện đua;
g) Tái phạm về tội này hoặc tội tổ chức đua xe trái phép.
3. Phạm tội trong trƣờng hợp tái phạm nguy hiểm hoặc gây hậu quả rất nghiêm
trọng, thì bị phạt tù từ năm năm đến mƣời lăm năm.
4. Phạm tội gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ mƣời hai năm đến hai
mƣơi năm.

5. Ngƣời phạm tội cịn có thể bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến ba mƣơi triệu đồng.

Định nghĩa: Đua xe trái phép là hành vi của hai hoặc nhiều ngƣời điều khiển xe ô tô,
xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ chạy thi trên đƣờng bộ nhằm đuổi kịp hoặc
vƣợt ngƣời cùng đua.
Cũng nhƣ đối với tội tổ chức đua xe trái phép, Bộ luật hình sự năm 1985 khơng quy
định tội đua xe trái phép. Do yêu cầu đấu tranh phòng chống hành vi đua xe trái phép nên Bộ
17


luật hình sự năm 1999 đã bổ sung tội tổ chức đƣa xe trái phép và tội đua xe trái phép. Trƣớc
khi Bộ luật hình sự năm 1999 có hiệu lực, hành vi đua xe trái phép bị truy cứu trách nhiệm
hình sự về tội gây rối trật tự cơng cộng quy định tại Điều 198 Bộ luật hình sự năm 1985. Tuy
nhiên, khi ấy chỉ cần có hành vi đua xe trái phép là đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội
gây rối trật tự cơng cộng mà không cần phải thêm điều kiện “gây thiệt hại cho sức khoẻ, tài
sản của ngƣời khác hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội
này, chƣa đƣợc xố án tích mà cịn vi phạm” nhƣ Điều 207 Bộ luật hình sự năm 1999. Do
tội gây rối trật tự công cộng quy định tại Điều 245 Bộ luật hình sự năm 1999 cũng bỏ sung
tình tiết là yếu tố định tội “gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành
vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chƣa đƣợc xố án tích mà cịn vi phạm” nên nhà làm luật
cũng quy định tình tiết này là yếu tố định tội đối với tội đua xe trái phép tƣơng tự nhƣ đối với
tội gây rối trật tự công cộng. Tuy nhiên, đa số ý kiến cho rằng, đối với tội đua xe trái phép
chỉ cần ngƣời phạm tội có hành vi đua xe là đã cấu thành tội phạm khơng cần phải kèm theo
các tình tiết“gây thiệt hại cho sức khoẻ, tài sản của ngƣời khác hoặc đã bị xử phạt hành
chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chƣa đƣợc xố án tích mà cịn vi phạm”.
Quy định này dẫn đến thực tiễn xét xử có nhiều trƣờng hợp khó xử lý nhƣ: Trong một vụ án
đua xe trái phép, những ngƣời phạm tội đều có hành vi đua xe trái phép nhƣng ngƣời này thì
bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội đua xe trái phép, ngƣời khác thì bị truy cứu trách
nhiệm hình sự về tội gây rối trật tự cơng cộng, mà điển hình nhất là vụ đua xe ô tô trái phép
xảy ra tại thành phố Hồ Chí Minh vào năm 2002. Để phù hợp với thực tiễn xét xử, đồng thời

phản ảnh đúng bản chát của hành vi phạm tội, hy vọng rằng khi sửa đổi, bổ sung Bộ luật
hình sự vấn đề này sẽ đƣợc Quốc hội quan tâm xem xét.
A. CÁC DẤU HIỆU CƠ BẢN CỦA TỘI PHẠM
1. Các dấu hiệu thuộc về chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm này không phải là chủ thể đặc biệt, chỉ cần ngƣời có năng lực
chịu trách nhiệm hình sự và đến một độ tuổi theo quy định của Bộ luật hình sự thì đều có thể
trở thành chủ thể của tội phạm này.
Theo quy định tại Điều 12 Bộ luật hình sự thì, ngƣời từ đủ 14 tuổi trở lên nhƣng chƣa
đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm này thuộc trƣờng hợp quy định tại
khoản 3 và khoản 4 của điều luật; ngƣời đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về
tội phạm này không phân biệt thuộc trƣờng hợp nào quy định tại điều luật.
Nếu ngƣời phạm tội chƣa gây thiệt hại cho sức khoẻ, tài sản của ngƣời khác thì phải là
ngƣời đã bị xử phạt hành chính về hành vi đua xe trái phép hoặc đã bị kết án về tội đua xe
trái phép, chƣa đƣợc xố án tích mà cịn vi phạm thì mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự về
tội đua xe trái phép.
2. Các dấu hiệu thuộc về khách thể của tội phạm
18


Cũng tƣơng tự nhƣ đối với tội tổ chức đua xe trái phép, khách thể của tội phạm này
vừa xâm phạm đến an tồn cơng cộng vừa xâm phạm đến trật tự công cộng.
Khác với tội tổ chức đua xe trái phép, đối tƣợng tác động của tội phạm này không phải
là ngƣời đua xe, mà là phƣơng tiện dùng để đua là ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn
động cơ.
3. Các dấu hiệu thuộc về mặt khách quan của tội phạm
a. Hành vi khách quan
Hành vi khách quan của tội phạm này là hành vi đua xe. Ngƣời đua xe trái phép, có
thể thực hiện một trong các hành vi nhƣ: chuẩn bị phƣơng tiện (xe đua) và những điều kiện
cần thiết cho cuộc đua; đến nơi tập trung đua; điều khiển xe tham gia cuộc đua.
Trong các hành vi trên, thì hành vi điều khiển xe tham gia cuộc đua là hành vi quan

trọng nhất, nó là điểm bắt đầu và cũng là điểm kết thúc cho một quá trình thực hiện việc đua
xe trái phép. Tội phạm hoàn thành từ khi ngƣời phạm tội bắt đầu điều khiển xe tham gia vào
cuộc đua. Nếu ngƣời phạm tội đã chuẩn bị phƣơng tiện và những điều kiện cần thiết đang
trên đƣờng đến điểm tập trung đua xe bị phát hiện và bị bắt giữ thì chƣa cấu thành tội đua xe
trái phép mà tuỳ trƣờng hợp ngƣời phạm tội sẽ bị xâm phạm hành chính hoặc trên đƣờng đến
nơi tập trung ngƣời phạm tội cũng lạng lách (đánh võng) trên đƣờng thì có thể bị xử lý về
hành vi vi phạm quy định về điều khiển phƣơng tiện giao thông đƣờng bộ. Tuy nhiên, nếu
trên đƣờng đến nơi tập trung đua những ngƣời tham gia cuộc đua lại thực hiện một cuộc đua
“mi ni” trên đƣờng đến nơi tập trung thì hành vi của những ngƣời này bị coi là hành vi đua
xe trái phép, nếu thoả mãn các dấu hiệu khác thì họ vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự về
tội đua xe trái phép.
Cũng coi là có hành vi đua xe trái phép nếu lúc đầu ngƣời phạm tội chƣa có ý định
tham gia cuộc đua nhƣng khi đoàn đua đi qua đã tự nguyện tham gia vào cuộc đua trên
đƣờng đua. Loại hành vi này, thƣờng xảy ra ở nhiều cuộc đua trong thời gian vừa qua và
cũng là đặc điểm của các cuộc đua xe trái phép ở nƣớc ta.
Ngƣời tham gia đua xe trái phép có thể đƣợc tổ chức từ trƣớc, nhƣng cũng có thể
khơng đƣợc tổ chức mà cuộc đua có thể đƣợc hình thành trong q trình tham gia giao thơng
giữa những ngƣời điều khiển xe.
Chỉ ngƣời điều khiển xe tham gia cuộc đua mới là ngƣời thực hiện hành vi đua xe, còn
ngƣời ngồi sau xe đua (nếu có) chỉ là ngƣời cổ vũ, họ khơng bị truy cứu trách nhiệm hình sự
về tội đua xe trái phép mà tuỳ trƣờng hợp có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội gây
rối trật tự công cộng.
19


b. Hậu quả
Hậu quả là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này. Nếu hậu quả chƣa xảy ra, tức là chƣa
gây thiệt hại cho sức khoẻ, tài sản của ngƣời khác thì hành vi đua xe trái phép chƣa cấu
thành tội đua xe trái phép. Tuy nhiên, hành vi đua xe trái phép của ngƣời đua xe có thể bị
truy cứu trách nhiệm hình sự về tội gây rối trật tự công cộng. Nhƣ trên chúng tôi đã phân tích

thì quy định này là chƣa phù hợp với thực tiễn đấu tranh phòng chống loại tội phạm này, hy
vọng rằng khi sửa đổi, bổ sung Bộ luật hình sự vấn đề này sẽ đƣợc nhà làm luật quan tâm.
Điều luật chỉ quy định gây thiệt hại cho sức khoẻ, tài sản của ngƣời khác chứ không
quy định gây thiệt hại tới mức nào, nên chỉ cần xác định có gây thiệt hại đến sức khoẻ và tài
sản của ngƣời khác là hành vi đua xe trái phép đã cấu thành tội phạm rồi.
Đối với thiệt hại về sức khoẻ của ngƣời khác cũng cần phải có chứng nhận của cơ
quan y tế hoặc giám định tỷ lệ thƣơng tật nhƣng khơng bắt buộc mọi trƣờng hợp đều phải có
giám định tỷ lệ thƣơng tật mà chỉ cần xác nhận của cơ quan y tế là sức khoẻ bị tổn hại; nếu
có giám định tỷ lệ thƣơng tật thì mức độ thƣơng tật cũng chỉ cần 1% cũng là gây thiệt hại
đến sức khoẻ rồi. Trong khi chƣa sửa đổi, bổ sung Bộ luật hình sự theo hƣớng bỏ tình tiết
“gây thiệt hại cho sức khoẻ, tài sản của ngƣời khác” là yếu tố định tội thì càng khơng nên
giải thích hoặc hƣớng dẫn theo hƣớng ấn định mức tổn hại sức khoẻ của ngƣời khác do hành
vi đua xe trái phép gây ra.
Đối với thiệt hại về tài sản của ngƣời khác do hành vi đua xe trái phép gây ra cũng
phải đƣợc hiểu nhƣ đối với trƣờng hợp gây thiệt hại về sức khoẻ của ngƣời khác, tức là chỉ
cần có gây thiệt hại về tài sản mà không cần phải gây thiệt hại tới mức bao nhiêu. Có thể chỉ
100.000 đồng thậm chí dƣới 100.000 đồng vẫn bị coi là gây thiệt hại về tài sản.
Nếu gây thiệt hại đến tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng đến sức khoẻ, tài sản
của ngƣời khác hoặc gây hậu quả rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng thì tuỳ trƣờng hợp,
ngƣời phạm tội có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 2, khoản 3 hoặc khoản 4
của điều luật.
c. Các dấu hiệu khách quan khác
Hành vi đua xe đƣợc coi là hành vi phạm tội khi hành vi đó khơng đƣợc cơ quan Nhà
nƣớc có thẩm quyền cho phép; nếu việc đua xe đƣợc cơ quan Nhà nƣớc có thẩm quyền cho
phép thì khơng bị coi là tội phạm.
Chỉ coi là hành vi phạm tội đua xe trái phép nếu phƣơng tiện mà ngƣời sử dụng vào
việc đua là xe ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ, nếu phƣơng tiện dùng vào
việc đua là xe thô sơ nhƣ: xe đạp, xe xích lơ thì khơng bị coi là hành vi phạm tội này. Tuy
20



nhiên, nếu hành vi đua xe thô sơ trái phép gây hậu quả nghiêm trọng thì tuỳ trƣờng hợp
ngƣời đua xe đó sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội gây rối trật tự công cộng.
4. Các dấu hiệu thuộc về mặt chủ quan của tội phạm
Ngƣời phạm tội đua xe trái phép thực hiện hành vi phạm tội của mình là do cố ý, tức
là ngƣời phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là hành vi đua xe trái phép, thấy trƣớc hậu
quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra hoặc thấy trƣớc hậu quả của hành vi đó có
thể xảy ra, tuy khơng mong muốn nhƣng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.
B. CÁC TRƢỜNG HỢP PHẠM TỘI CỤ THỂ
1. Phạm tội trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 207 Bộ luật hình sự
Theo quy định tại khoản 1 Điều 207 Bộ luật hình sự, thì ngƣời phạm tội có thể thể bị
phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mƣơi triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm
hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm, là tội phạm ít nghiêm trọng.
Khi quyết định hình phạt, nếu ngƣời phạm tội có nhiều tình tiết giảm nhẹ quy định tại
Điều 46 Bộ luật hình sự, khơng có tình tiết tăng nặng hoặc tuy có nhƣng mức độ tăng nặng
khơng đáng kể, thì có thể đƣợc áp dụng hình phạt tiền hoặc hình phạt cải tạo khơng giam
giữ. Nếu ngƣời phạm tội có nhiều tình tiết tăng nặng quy định tại Điều 48 Bộ luật hình sự,
khơng có tình tiết giảm nhẹ hoặc nếu có nhƣng mức độ giảm nhẹ khơng đáng kể, thì có thể bị
phạt đến ba năm tù.
2. Phạm tội thuộc các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 207 Bộ luật hình sự
a. Gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khoẻ, tài sản
của ngƣời khác
Trƣờng hợp phạm tội này cũng tƣơng tự nhƣ trƣờng hợp phạm tội quy định tại điểm e
khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự đối với tội tổ chức đua xe trái phép, chỉ khác ở chỗ thiệt
hại về tính mạng hoặc thiệt hại nghiêm trọng cho sức khoẻ, tài sản của ngƣời khác là do hành
vi đua xe trái phép trực tiếp gây ra, không bao gồm thiệt hại về tính mạng hoặc thiệt hại
nghiêm trọng cho sức khoẻ, tài sản của ngƣời đua xe trái phép. Nếu ngƣời đua xe trái phép tự
gây ra thiệt hại về tính mạng hoặc thiệt hại nghiêm trọng về sức khoẻ, tài sản cho chính mình
thì khơng tính để xác định tình tiết là yếu tố định khung hình phạt theo điểm a khoản 2 của
điều luật.

b. Gây tai nạn rồi bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp ngƣời
bị nạn
21


Điểm b khoản 2 của điều luật quy định hai trƣờng hợp phạm tội khác nhau nhƣng có
cùng một tính chất, mức độ nguy hiểm, đó là: Gây tai nạn rồi bỏ chạy để trốn tránh trách
nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp ngƣời bị nạn.
Gây tai nạn rồi bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm là trƣờng hợp ngƣời phạm tội do
tham gia vào cuộc đua xe trái phép gây tai nạn cho ngƣời khác nhƣng đã bỏ chạy để trốn
tránh trách nhiệm.
Nói chung ngƣời tham gia đua xe trái phép gây tai nạn ít có trƣờng hợp khơng bỏ chạy
vì họ khơng chỉ trốn tránh trách nhiệm đối với ngƣời bị tai nạn mà còn phải trốn tránh về
hành vi đua xe trái phép. Tuy nhiên, nếu ngƣời phạm tội không bỏ chạy mà tai nạn xảy ra chỉ
là thiệt hại cho sức khoẻ của ngƣời khác có tỷ lệ thƣơng tật dƣới 31% thì ngƣời phạm tội chỉ
bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 của Điều 207 Bộ luật hình sự; nếu bỏ chạy thì
phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điểm b khoản 2 của Điều 207 Bộ luật hình sự. Nếu
tai nạn xảy ra là tính mạng hoặc thiệt hại cho sức khoẻ của ngƣời khác mà có tỷ lệ thƣơng tật
từ 31% trở lên thì ngƣời phạm tội vừa thuộc trƣờng hợp quy định tại điểm a khoản 2 vừa
thuộc trƣờng hợp quy định tại điểm b khoản 2 của Điều 207 Bộ luật hình sự (tức là có hai
tình tiết là yếu tố định khung hình phạt).
Nếu ngƣời phạm tội bỏ chạy vì lý do bị đe doạ đến tính mạng và đến trình báo ngay
với cơ quan công an nơi gần nhất; cung cấp thông tin xác thực về vụ tai nạn cũng nhƣ cuộc
đua xe trái phép cho cơ quan cơng an thì khơng bị coi là bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm.
Cố ý không cứu giúp ngƣời bị nạn là trƣờng hợp ngƣời phạm tội do đua xe trái phép
gây thiệt hại cho sức khoẻ hoặc có khả năng thực tế gây thiệt hại dến tính mạng, sức khoẻ
của ngƣời khác nhƣng đã cố ý không cứu giúp ngƣời bị nạn.
Cố ý không cứu giúp là có điều kiện cứu mà khơng cứu, đã có u cầu của ngƣời khác
nhƣng vẫn khơng cứu giúp. Hành vi cố ý không cứu giúp không nhất thiết phải dẫn đến hậu
quả là ngƣời bị nạn chết hoặc bị tổn hại nghiêm trọng đến sức khoẻ.

Trƣờng hợp phạm tội này tƣơng tự nhƣ trƣờng hợp quy định tại điểm c khoản 2 Điều
202 Bộ luật hình sự đối với tội vi phạm quy định về điều khiển phƣơng tiện giao thong
đƣờng bộ, chỉ khác ở chỗ ngƣời gây tai nạn là ngƣời tham gia vào cuộc đua xe trái phép.
c. Tham gia cá cƣợc
Trƣờng hợp phạm tội này là ngƣời tham gia cuộc đua đồng thời là ngƣời tham gia cá
cƣợc về việc thắng thua của cuộc đua, tức là vừa có hành vi đua xe trái phép vừa có hành vi
đánh bạc.
Ngƣời đua xe trái phép có thể cá cƣợc với ngƣời cùng đua xe, nhƣng cũng có thể các
cƣợc với ngƣời khác khơng cùng đua xe. Nếu cá cƣợc với ngƣời khơng cùng đua xe thì
22


ngƣời đua xe bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tôị đua xe trái phép thuộc trƣờng hợp quy
định tại điểm c khoản 2 Điều 207 Bộ luật hình sự mà khơng bị truy cứu trách nhiệm hình sự
thêm tội đánh bạc, cịn ngƣời khơng tham gia đua xe có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự
về tội đánh bạc, nếu có đủ các yếu tố quy định tại Điều 248 Bộ luật hình sự.
d. Chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng hoặc ngƣời có
trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép
Trƣờng hợp phạm tội này cũng tƣơng tự nhƣ trƣờng hợp phạm tội quy định tại điểm c
khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự đối với ngƣời tổ chức đua xe trái phép, chỉ khác ở chỗ
hành vi chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng hoặc ngƣời có
trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép do chính ngƣời đua xe trái phép thực hiện.
Nếu hành vi chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng hoặc
ngƣời có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép mà gây thiệt hại đến tính mạng thì ngồi
tội đua xe trái phép quy định tại điểm d khoản 2 Điều 207 Bộ luật hình sự, ngƣời phạm tội
cịn bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội giết ngƣời thuộc trƣờng hợp quy định tại điểm d
khoản 1 Điều 93 Bộ luật hình sự; nếu gây thiệt hại đến sức khoẻ của ngƣời có trách nhiệm
bảo đảm trật tự an tồn giao thơng hoặc ngƣời có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép
có tỷ lệ thƣơng tật thì tù trƣờng hợp ngƣời phạm tội cịn bị truy cứu trách nhiệm hình sự về
tội cố ý gây thƣơng tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ ngƣời khác thuộc trƣờng hợp quy

định tại Điều 104 Bộ luật hình sự.
Chỉ coi là phạm tội đua xe trái phép thuộc trƣờng hợp quy định tại điểm d khoản 2
Điều 207 Bộ luật hình sự nếu hành vi chống lại ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn
giao thơng hoặc ngƣời có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép chƣa gây ra thị về tính
mạng hoặc sức khoẻ của ngƣời có trách nhiệm bảo đảm trật tự an tồn giao thơng hoặc ngƣời
có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép. Tuy nhiên, họ sẽ khơng bị truy cứu trách
nhiệm hình sự thêm tội chống ngƣời thi hành công vụ theo Điều 257 Bộ luật hình sự nữa.
đ. Đua xe nơi tập trung đơng dân cƣ
Trƣờng hợp phạm tội này cũng tƣơng tự nhƣ trƣờng hợp phạm tội quy định tại điểm d
khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự, chỉ khác ở chỗ: trƣờng hợp phạm tội này là đối với ngƣời
đua xe trái phép. Thông thƣờng, ngƣời tổ chức đua xe ở nơi đơng dân cứ thì ngƣời đua xe
cũng là ngƣời chịu chung tình tiết là yếu tố định khung hình phạt này. Tuy nhiên, cũng
không phải bao giờ việc tổ chức với thực tế cuộc đua diễn ra nhƣ nhau. Thực tế có trƣờng
hợp cuộc đua xe khơng phải vì nó đƣợc tổ chức mà do những ngƣời tham gia giao thông tự
thoả thuận với nhau và trong khi đua, họ đã đi qua nơi tập trung đông dân cƣ. Nếu ngƣời tổ
chức đua xe có kế hoạch sẽ đua xe ở nơi đơng dân cƣ, nhƣng vì lý do nào đó mà ngƣời đua
xe khơng đua ở nới đơng dân cƣ thì ngƣời đua xe vẫn khơng chịu trách nhiệm về tình tiết đua
xe nơi tập trung đơng dân cƣ.
23


e. Tháo dỡ các thiết bị an toàn khỏi phƣơng tiện đua
Trƣờng hợp phạm tội này hoàn toàn tƣơng tự với trƣờng hợp phạm tội quy định tại
điểm đ khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự đối với ngƣời tổ chức đua xe trái phép. Việc tháo
dỡ thiết bị an tồn khỏi phƣơng tiện đua có thể do ngƣời đua xe tự tháo, nhƣng có thể do
ngƣời khác tháo. Tuy nhiên, ngƣời đua xe phải biết là phƣơng tiện mà mình điều khiển để
đua đã bị tháo dỡ thiết bị an tồn. Nếu ngƣời đua xe hồn tồn khơng biết phƣơng tiện mà
mình điều khiển khi tham gia vào cuộc đua đã bị tháo dỡ thiết bị an toàn thì khơng thuộc
trƣờng hợp phạm tội này; nếu khơng có các tình tiết là yếu tố định khung hình phạt khác thì
ngƣời phạm tội chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 của điều luật.

g. Tái phạm về tội này hoặc tội tổ chức đua xe trái phép
Trƣờng hợp phạm tội này hoàn toàn tƣơng tự với trƣờng hợp phạm tội quy định tại
điểm g khoản 2 Điều 206 Bộ luật hình sự đối với ngƣời tổ chức đua xe trái phép.
Tuy nhiên, khi xác định tình tiết này cần chú ý với tình tiết là yếu tố định tội quy định
tại khoản 1 của điều luật. Nếu ngƣời phạm tội chƣa gây thiệt hại cho sức khoẻ, tài sản của
ngƣời khác hoặc chƣa bị xử phạt hành chính về hành vi này mà tái phạm tội này hoặc tội tổ
chức đua xe trái phép thì chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 của điều luật.
Ngƣời phạm tội chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điểm g khoản 2 Điều 207 Bộ luật
hình sự khi hành vi đua xe trái phép đã gây thiệt hại cho sức khoẻ, tài sản của ngƣời khác
hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn thuộc trƣờng hợp tái phạm.
Phạm tội thuộc trƣờng hợp quy định tại khoản 2 Điều 207 Bộ luật hình sự, ngƣời
phạm tội có thể bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm, là tội phạm nghiêm trọng.
Nếu chỉ thuộc một trƣờng hợp quy định tại khoản 2 của điều luật và ngƣời phạm tội có
nhiều tình tiết giảm nhẹ quy định tại Điều 46 Bộ luật hình sự, khơng có tình tiết tăng nặng
hoặc tuy có nhƣng mức độ tăng nặng khơng đáng kể, thì có thể đƣợc áp dụng Điều 47 Bộ
luật hình sự phạt dƣới hai năm tù.
Nếu thuộc nhiều trƣờng hợp quy định tại khoản 2 điều luật và ngƣời phạm tội có
nhiều tình tiết tăng nặng quy định tại Điều 48 Bộ luật hình sự, khơng có tình tiết giảm nhẹ
hoặc nếu có nhƣng mức độ giảm nhẹ khơng đáng kể, thì có thể bị phạt đến bảy năm tù.
3. Phạm tội thuộc các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 207 Bộ luật hình sự
Khoản 3 của điều luật quy định hai tình tiết là yếu tố định khung hình phạt, đó là:
ngƣời phạm tội là ngƣời tái phạm nguy hiểm và gây hậu quả rất nghiêm trọng.
24


Về nội dung của hai tình tiết này hồn tồn tƣơng tự nhƣ trƣờng hợp quy định tại
khoản 3 Điều 206 Bộ luật hình sự đối với ngƣời phạm tội tổ chức đua xe trái phép, chỉ khác
ở chỗ: ngƣời phạm tội là ngƣời đua xe trái phép.
Cũng tƣơng tự nhƣ trƣờng hợp quy định tại điểm g khoản 2 của điều luật, ngƣời phạm
tội chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 3 Điều 207 Bộ luật hình sự khi hành vi

đua xe trái phép đã gây thiệt hại cho sức khoẻ, tài sản của ngƣời khác hoặc đã bị xử phạt
hành chính về hành vi này mà còn thuộc trƣờng hợp tái phạm nguy hiểm.
Phạm tội thuộc trƣờng hợp quy định tại khoản 3 Điều 207 Bộ luật hình sự, ngƣời
phạm tội có thể bị phạt tù từ năm năm đến mƣời lăm năm, là tội phạm rất nghiêm trọng.
Nếu thuộc một trƣờng hợp quy định tại khoản 3 của điều luật và ngƣời phạm tội có
nhiều tình tiết giảm nhẹ quy định tại Điều 46 Bộ luật hình sự, khơng có tình tiết tăng nặng
hoặc tuy có nhƣng mức độ tăng nặng khơng đáng kể, thì có thể đƣợc áp dụng Điều 47 Bộ
luật hình sự phạt dƣới năm năm tù nhƣng không đƣợc dƣới hai năm.
Nếu thuộc cả hai trƣờng hợp quy định tại khoản 3 điều luật hoặc tuy chỉ thuộc một
trƣờng hợp quy định tại khoản 3 nhƣng lại tập trung nhiều tình tiết quy định tại khoản 2 của
điều luật và ngƣời phạm tội có nhiều tình tiết tăng nặng quy định tại Điều 48 Bộ luật hình sự,
khơng có tình tiết giảm nhẹ hoặc nếu có nhƣng mức độ giảm nhẹ khơng đáng kể, thì có thể bị
phạt đến mƣời lăm năm tù.
4. Phạm tội thuộc các trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 207 Bộ luật hình sự
Trƣờng hợp phạm tội này cũng hoàn toàn tƣơng tự với trƣờng hợp quy định tại khoản
4 Điều 206 Bộ luật hình sự đối với ngƣời phạm tội tổ chức đua xe trái phép, chỉ khác ở chỗ:
ngƣời phạm tội trong trƣờng hợp này là ngƣời đua xe trái phép. Nội dung của tình tiết này
hồn tồn giống với tình tiết quy định tại khoản 4 Điều 206 Bộ luật hình sự.
Phạm tội thuộc trƣờng hợp quy định tại khoản 4 Điều 206 Bộ luật hình sự, ngƣời
phạm tội có thể bị phạt tù từ mƣời hai năm đến hai mƣơi năm tù, là tội phạm đặc biệt nghiêm
trọng.
Nếu ngƣời phạm tội có nhiều tình tiết giảm nhẹ quy định tại Điều 46 Bộ luật hình sự,
khơng có tình tiết tăng nặng hoặc tuy có nhƣng mức độ tăng nặng khơng đáng kể, thì có thể
đƣợc áp dụng Điều 47 Bộ luật hình sự phạt dƣới mƣời hai năm tù nhƣng khơng đƣợc dƣới
năm năm.
Nếu ngƣời phạm tội có nhiều tình tiết tăng nặng quy định tại Điều 48 Bộ luật hình sự,
khơng có tình tiết giảm nhẹ hoặc nếu có nhƣng mức độ giảm nhẹ khơng đáng kể và cịn tập
25



×