Bài giảng Giới và phát triển – Phương pháp tiếp cận thực tế: Phân tích giới

Giới và Phát triển– Phương pháp tiếp cận
thực tế

Người trình bày: Jagriti Shankar
Chuyên gia về Giới
APMAS –Dự án quản lý nhạy cảm giới
Viện Công Nghệ Châu Á

1


1.

2.

Phân tích Giới – Phân tích Cái gì và Tại
sao
Khung và cơng cụ phân tích Giới

2




Sau phần này các bạn sẽ có thể:
 Nhận biết tầm quan trọng của việc phân tích giới
trong q trình lập kế hoạch, thực hiện và đánh
giá dự án
 Sử dụng các cơng cụ phân tích giới như một phần
của các can thiệp phát triển

3


Giới là một cấu trúc xã hội tùy thuộc vào
thời điểm và văn hóa
 Sự phân cơng lao động, kiểm sốt nguồn lực
khác nhau giữa nam và nữ
 Bất bình đẳng giới tồn tại trên toàn cầu, với
sự thiên vị dành cho nam giới






Công việc của nam giới = được trả công = được cho
là quan trọng hơn
Công việc của phụ nữ= không được trả công =
được cho là kém quan trọng hơn

Do sự phân biệt đối giới, phụ nữ khơng có
cơ hội và lợi ích cơng bằng

4


Các chương trình phát triển có thể thất bại do
khơng xem xét vấn đề giới?

5

Chúng tôi mang lương
thực đến cho mọi
người. Mọi người hãy
leo lên cây mà lấy!

6


Các bạn có nghĩ rằng cơ hội cơng bằng cho
tất cả các lồi vật?
 Các dự án phát triển có tình trạng tương tự
khơng?
 Con vật nào có thể lấy được thức ăn?
 Thay vào đó cần làm điều gì?


7


Các giả định trong quá trình thiết kế và thực hiện dự án:
 Nam giới là người chủ gia đình -> Các hoạt động dự
án nhằm mang lại lợi ích kinh tế nên chú trọng vào nam
giới


Công việc nhà hay việc chăm sóc con cái khơng
mất nhiều cơng sức -> Phụ nữ có thể làm cơng việc
bên ngồi cùng với cơng việc của gia đình, ưu tiên của

phụ nữ khơng được chú trọng



Phụ nữ làm các công việc liên quan đến chăm sóc,
ni dưỡng -> Các can thiệp liên quan đến sức khỏe
gia đình cần chú trọng vào phụ nữ



Các lợi ích về phát triển sẽ tự động đến với phụ nữ

8


Phân tích Giới là một cơng cụ
để hiểu hơn
về bản chất xã hội,
kinh tế, văn hóa
và chính trị khác nhau
của phụ nữ và nam giới, trẻ em gái và trẻ em
trai
Điều cốt lõi là hiểu được văn hóa (các giá trị, quy
tắc/quy phạm và tín ngưỡng ngầm hiểu), thể hiện
ở cấu trúc giới và bất bình đẳng giới

9


Giúp hiểu hơn về cộng đồng (phụ nữ, nam

giới, trẻ em gái và trẻ em trai)
 Có được các kết quả tốt hơn từ các chương
trình phát triển


10




Phân tích việc phân cơng lao động, khả năng tiếp cận và kiểm
soát nguồn lực



Hiểu được các mối quan hệ về giới và các hàm ý đối với chính
sách và việc thực hiện công tác phát triển



Các số liệu thống kê cụ thể chia tách theo giới



Xem xét ưu tiên của phụ nữ, nhu cầu và mối quan tâm thực tế
và chiến lược và các biện pháp giải quyết



Xem xét cơ chế về quyền lực Xã hội, Kinh tế, và Chính trị

Nếu khơng thực hiện việc phân tích giới sẽ mang lại rủi ro
cao làm cho chương trình thất bại, ít thành cơng hoặc
gia tăng sự bất bình đẳng giới

11




Việc phân tích giới của chương trình y tế sẽ cho biết những thiệt thịi,
bất bình đẳng trong vấn đề chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ, những khó
khăn mà phụ nữ phải đối mặt và cách vượt qua những trở ngại này.



Việc phân tích giới đối với lao động nữ, tìm hiểu nhu cầu, nơi làm việc,
mức lương, xu hướng thị trường sẽ mang lại thơng tin hữu ích để vận
động cho quyền lợi của người lao động nói chung (cả nam và nữ)



Việc phân tích giới trong dây chuyền cung cấp sản phẩm sẽ cho biết
sự tham gia của phụ nữ ở các giai đoạn khác nhau để nâng cao vai trị
và lợi ích kinh tế



Phân tích giới trong dự án nước sẽ cho biết phụ nữ lấy nước ở đâu, cần
làm gì để phụ nữ dễ dàng tiếp cận với nguồn nước an toàn.

12


Việc phân tích giới cần/có thể được thực hiện
tại bất kỳ/tất cả các giai đoạn của một chu
trình của một chương trình/dự án, bao gồm:
 Xác định dự án;
 Lập kế hoạch hay thiết kế hoạt động;
 Thực hiện; và
 Giám sát đánh giá chương trình

13


 Chính

phủ
 Người lập chính sách
 Nhà tài trợ
 Quản lý chương trình
 Nhân viên phát triển
 Người làm cơng tác cộng đồng, …
Việc phân tích giới cần có sự tham gia của các bên
liên quan chủ chốt từ cộng đồng, nơi thực hiện
các can thiệp của dự án
Việc phân tích giới cũng có thể được thực hiện sử
dụng các cơng cụ và khung phân tích khác nhau
14









Thu thập số liệu liên quan: các thông tin chia
tách theo giới tính để phân tích (Ai làm gì? Vai
trị, trách nhiệm và ưu tiên về giới của nam và
nữ trong và ngồi gia đình? Ai có gì? Ai kiểm
sốt được cái gì? )
Xác định các vấn đề giới liên quan (nhu cầu
thực tế và những quan tâm mang tính chiến
lược của phụ nữ và nam giới)
Hiểu được bối cảnh kinh tế, xã hội, chính trị
(đâu là sự khác biệt, các trở ngại, ảnh hưởng,
quyền lực của nam và nữ?)
Hiểu được các ưu tiên và nhu cầu của cả nam
và nữ dự án có thể tác động (họ cần/muốn gì?)

15












Khung về vai trò giới (Harvard)
Khung 3 vai trò (Carolyn Moser)
Khung mạng lưới tổ chức (Caren Levy)
Ma trận phân tích giới (GAM)
Khung về bình đẳng giới và trao quyền (Sara
Longwe)
Khung năng lực và khả năng bị tổn thương (CVA)
Khung về lập kế hoạch định hướng vào con người
(POP)
Khung về các mối quan hệ xã hội(SRF)

16


Khung HARVARD- 1
• Giúp người lập kế hoạch thiết kế dự
án có hiệu quả
• Nâng cao hình ảnh phụ nữ trong
vùng dự án
Ba cơng cụ chính:
Cơng cụ 1: Hoạt động kinh tế-xã hội –
Ai làm gì, khi nào, ở đâu và trong bao
lâu?
17

18


Công cụ 1: Hoạt động
Hoạt động

Nữ/nam

Thời gian

Các hoạt động sản
xuất/sinh kế
Nông nghiệp
Tạo thu nhập
Việc làm
Các công việc khác


Nam
Nam
Nam

Theo thời vụ
Theo thời vụ

Các hoạt động trong
gia đình
Lấy nước
Lấy củi

Chuẩn bị thức ăn
Chăm sóc con cái
Sức khỏe
Dọn dẹp và sửa chữa
Đi chợ
Các công việc khác


Nữ
Nữ
Nữ
Nữ
Nữ

Hàng
Hàng
Hàng
Hàng

ngày
ngày
ngày
ngày

–
–
–
–

2

2
2
4

giờ
giờ
giờ
giờ

Nữ/Nam

Nữ

19


Cơng cụ 2: Khả năng tiếp cận và kiểm sốt
Ai tiếp cận các nguồn lực (như đất đai, trang
thiết bị, vốn...)
Ai tiếp cận các lợi ích (ví dụ như các dịch vụ y
tế, giáo dục, quyền lực chính trị...)?
Ai kiểm sốt các nguồn lực và lợi ích?

20