TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
HÌNH HỌC 12 - CHƯƠNG II
CHỦ ĐỀ 4.1 Bài tập tổng hợp nón-trụ-cầu.
MỨC ĐỘ 2
Câu 1.
[2H2-4.1-2] [THPT Nguyễn Tất Thành] Một hình nón có đường sinh bằng l và bằng đường
kính đáy. Bán kính hình cầu nội tiếp hình nón bằng:
3
1
3
2
A. l .
B. l .
C.
D.
l.
l.
4
3
6
6
Hướng dẫn giải
Chọn C.
Dễ thấy thiết diện qua trục hình nón là một tam giác đều cạnh l .
Bán kính hình cầu nội tiếp hình nón chính là bán kính đường trịn nội tiếp của tam giác đều nói
3
trên: R l .
6
Câu 2.
[2H2-4.1-2] [Minh Họa Lần 2] Cho hai hình vng có cùng cạnh bằng 5 được xếp chồng lên
nhau sao cho đỉnh X của một hình vng là tâm của hình vng cịn lại (như hình vẽ). Tính
thể tích V của vật thể trịn xoay khi quay mơ hình trên xung quanh trục XY .
.
125 1 2
B. V
.
6
125 2 2
D. V
.
4
Hướng dẫn giải
125 5 2 2
A. V
.
12
125 5 4 2
C. V
.
24
Chọn C.
Cách 1 :
TRANG 1
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
X
Y
.
Khối trịn xoay gồm 3 phần:
2
Phần 1: khối trụ có chiều cao bằng 5, bán kính đáy bằng
5
125
5
có thể tích V1 5
2
4
2
.
Phần 2: khối nón có chiều cao và bán kính đáy bằng
5 2
có thể tích.
2
2
5 2 5 2 125 2
1
V2
.
3
2
12
2
Phần 3: khối nón cụt có thể tích là.
5
1
V3
3
5
21
2
2
2
2 5 5 2 5 125 2 2 1
.
2 2
2
2
24
Vậy thể tích khối trịn xoay là.
125 125 2 125 2 2 1 125 5 4 2 .
V V1 V2 V3
4
12
24
24
Cách 2 :
.
125
2
Thể tích hình trụ được tạo thành từ hình vng ABCD là VT R h
.
4
TRANG 2
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
2
125 2
Thể tích khối trịn xoay được tạo thành từ hình vuông XEYF là V2 N R 2 h
.
3
6
1 2
125
Thể tích khối trịn xoay được tạo thành từ tam giác XDC là VN R h
.
3
24
54 2
Thể tích cần tìm V VT V2 N VN 125
.
24
Câu 3.
[2H2-4.1-2] [Sở Bình Phước] Cho một hình trụ có hai đáy là hai hình trịn
O; R ,
với
OO R 3 và một hình nón có đỉnh O và đáy là hình trịn O; R . Kí hiệu S1 , S2 lần lượt là
diện tích xung quanh của hình trụ và hình nón. Tính k
1
A. k .
3
B. k 3 .
S1
.
S2
C. k 2 .
1
D. k .
2
Hướng dẫn giải
Chọn B.
Ta có S1 2πRRπRR.R 3 2 3πRRπRR 2 .
S 2 πRRπRR 3R 2 R 2 2πRRπRR 2 . Vậy
Câu 4.
S1
3 k .
S2
[2H2-4.1-2] [THPT Lệ Thủy-Quảng Bình] Một khối trụ có bán kính đáy bằng a 3 , chiều
cao bằng 2a 3 . Tính thể tích V của khối cầu ngoại tiếp khối trụ.
A. V 6 6 a 3 .
B. V 8 6 a 3 .
C. V 4 3 a 3 .
D.
4
6 a 3 .
3
Hướng dẫn giải
Chọn B.
Gọi I là tâm mặt cầu ngoại tiếp hình trụ.
2a 3
a 3 .
2
Bán kính đường trịn giao tuyến là: r a 3 .
Khoảng cách từ tâm I đến mặt đáy là: h
Bán kính mặt cầu là R h 2 r 2 a 6 .
4
3
3
Thể tích khối cầu là: V R 8 6 a .
3
Câu 5.
[2H2-4.1-2] [THPT Chuyên Quang Trung] Tính thể tích của vật thể trịn xoay khi quay mơ
hình (như hình vẽ) quanh trục DF .
.
TRANG 3
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
A.
5 a 3
.
2
B.
PHƯƠNG PHÁP
a3
.
3
10 a 3
.
9
Hướng dẫn giải
C.
D.
10 a 3
.
7
Chọn C.
a 3
.
3
Khi quay quanh trục DF , tam giác AEF tạo ra một hình nón có thể tích.
Ta có EF AF .tan a.tan 30
2
1
1 a 3
a3
V1 .EF 2 . AF .
.
a
.
3
3 3
9
Khi quay quanh trục DF , hình vng ABCD tạo ra một hình trụ có thể tích.
V2 .DC 2 .BC .a 2 .a a 3 .
Thể tích của vật thể trịn xoay khi quay mơ hình (như hình vẽ) quanh trục DF là.
a3
10
V V1 V2
a3 a3 .
9
9
Câu 6.
[2H2-4.1-2] [BTN 176] Cho hình trụ T có bán kính đáy R , trục OO bằng 2R và mặt cầu
S
A.
đường kính OO. Tỉ số diện tích mặt cầu và diện tích xung quanh của hình trụ bằng:
1
.
3
B. 1 .
C. 2 .
D.
1
.
2
Hướng dẫn giải
Chọn B.
2
Diện tích mặt cầu : S1 4 R .
2
Diện tích xung quanh của hình trụ : S 2 2 Rl 4 R .
Vậy
Câu 7.
S1
1 .
S2
[2H2-4.1-2] [BTN 168] Thể tích V của mặt cầu ngoại tiếp hình nón, biết rằng hình nón có bán
kính đáy bằng
5
A. V 2 .
5
và thiết diện qua trục hình nón là tam giác vuông cân là:
125
175
500
B. V 2 .
C. V 2 .
D. V 2 .
3
3
Hướng dẫn giải
Chọn D.
Vì thiết diện qua trục hình nón là tam giác vng cân nên mặt cầu có bán kính mặt cầu ngoại
5
4
500
3
tiếp hình nón bằng . Vậy V R 2 .
3
3
TRANG 4