TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
GIẢI TÍCH 12 – CHƯƠNG II
CHỦ ĐỀ 4.7 Tìm tham số để bất phương trình nghiệm đúng với mọi x.
MỨC ĐỘ 3
Câu 1.
[2D2-4.7-3] [THPT Ngơ Sĩ Liên lần 3] Tìm tập hợp tất cả các giá trị của tham số thực m để
x
x
1
1
phương trình 2
9
3
14
A. ; 2 .
B.
9
m 1 0 có nghiệm thuộc nửa khoảng (0;1] ?
14
9 ; 2 .
14
C. ; 2 .
9
Hướng dẫn giải
14
D. ; 2 .
9
Chọn D.
x
x
2x
x
1
1
1
1
2 m 1 0 2 m 1 0 * .
9
3
3
3
x
2
1
Đặt t 0 . Phương trình t 2t m 1 0 ** .
3
Phương trình * có nghiệm 0 x 1 ** có nghiệm
1
t 1 .
3
** t 2 2t 1 m *** .
2
Xét hàm số f t t 2t 1 với
1
t 1 .
3
f t 2t 2 , cho f t 0 t 1 .
Lập BBT.
Dựa vào BBT ta suy ra
Câu 2.
14
m 2 .
9
[2D2-4.7-3] [THPT Lê Hồng Phong] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để phương
trình
3
2
x
A. m ;1 . .
3 2
x
2m 0 có nghiệm.
B. m 2; . .
C. m 1; . .
D. m 1 .
Hướng dẫn giải
Chọn C.
Đặt t
3 2
x
0 thì phương trình trở thành:
1
1
t 2m 0 2m t .
t
t
1
1
Xét f t t f t 1 2 0 ; f t 0 t 1 (do t 0 ).
t
t
BBT:
TRANG 1
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
.
Từ đó PT có nghiệm 2m 2 m 1 .
Câu 3.
[2D2-4.7-3] [THPT chuyên Phan Bội Châu lần 2] Tìm tất cả các giá trị của m để
3
hàm số y 2 x x
2
mx
đồng biến trên 1, 2 .
A. m 8 .
1
B. m .
3
C. m 1 .
1
D. m .
3
Hướng dẫn giải
Chọn C.
3
2
2
x x mx
ln 2 .
Ta có y 3 x 2 x m 2
2
Hàm số đã cho đồng biến trên 1, 2 y ' 0, x 1, 2 3 x 2 x m 0, x 1, 2 * .
b 1
2
2 nên.
Vì f x 3x 2 x m có a 3 0,
2a 3
1 3m 0
0
1
m
3
1 3m 0
0
1
1 m 1 .
* x1 x2
m
1
1
3
3
2
m
1
m 2
x1 1 x2 1 0
1 0
3 3
Câu 4.
[2D2-4.7-3] [THPT Nguyễn Tất Thành] Với giá trị thực nào của m thì phương trình
4 x 2 x 2 m 0 có 2 nghiệm thực phân biệt.
A. 0 m 4 .
B. m 4 .
C. m 0 .
D. m 0 .
Hướng dẫn giải
Chọn A.
4 x 2 x 2 m 0 m 2 x 2 4 x (1).
x 2
x
Đặt f x 2 4 . Tập xác định : D R .
f x 2 x 2 ln 2 4 x ln 4 2.2 x ln 2 2 x 2 .
f x 0 2 x 2 x 1 .
Bảng biến thiên:
.
YCBT 0 m 4 .
TRANG 2
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
Câu 5.
PHƯƠNG PHÁP
[2D2-4.7-3] [THPT Đặng Thúc Hứa] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để phương
x
trình m e 2 4 e 2 x 1 có nghiệm thực.
1
A. 0 m 1 .
B. m 1 .
C. 1 m 0 .
e
Hướng dẫn giải
Chọn A.
Ta có:
2
D. 0 m .
e
x
e 2 x 4 e 2 x 1 m 0 . Đặt t e 2 e 2 x t 4 , t 0 .
Phương trình đưa về: 4mt 3 6m 2 t 2 4m3 t m 4 1 0 .
3
2 2
3
4
2
2
3
Xét hàm: f t 4mt 6m t 4m t m 1 f t 12mt 12m t 4m 0, m .
4
f 0 m 4 1 0 1 m 1 . Kết hợp điều kiện ta có 0 m 1 .
Câu 6.
[2D2-4.7-3] [THPT chuyên Lương Thế Vinh] Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số
3x mx 1 có hai nghiệm phân biệt?
A. Không tồn tại m .
m 0
B.
.
m ln 3
C. m 2 .
D. m 0 .
Hướng dẫn giải
Chọn B.
Ta có: 3x mx 1 là phương trình hoành độ giao điểm của y 3x và y mx 1 .
y x.ln 3 1
y 3x
.
Ta thấy y mx 1 luôn đi qua điểm cố định 0; 1 nên.
+ Nếu m 0 thì y mx 1 là hàm nghịch biến nên có đồ thị cắt đồ thị hàm số y 3x tại một
điểm duy nhất.
+ Nếu 0 thì để đồ thị hàm số y mx 1 cắt đồ thị hàm số y 3x tại hai điểm phân biệt thì
phải khác tiếp tuyến của đồ thị hàm số y 3x tại điểm 0; 1 , tức là m ln 3 .
m 0
Vậy
.
m ln 3
Câu 7.
[2D2-4.7-3] [THPT chuyên Lam Sơn lần 2] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để phương
trình 4 x m.2 x 2m 5 0 có hai nghiệm trái dấu.
5
5
5
A. 0; .
B. ; 4 .
C. 0; .
D. ; .
2
2
2
Hướng dẫn giải
Chọn B.
x
x
2x
x
Ta có 4 m.2 2m 5 0 2 m.2 2m 5 0 1 .
TRANG 3
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
2
Đặt t 2 x , t 0 . Phương trình 1 trở thành t mt 2m 5 0 2 .
Phương trình 1 có hai nghiệm trái dấu khi chỉ khi phương trình 2 có 2 nghiệm dương t1 , t2 thỏa
mãn 0 t1 1 t2 .
0
b
0
a
c 0
a
t 1 1 t 0
1
2
m 2 4 2m 5 0
m 0
.
2m 5 0
t t t t 1 0
2 12 1
5
m
2
m 2m 5 1 0
Câu 8.
5
5
m
m 4.
2
2
m 4 0
[2D2-4.7-3] [BTN 164] Cho hàm số y e3 x .sin 5 x . Tính m để 6 y y my 0 với mọi
x :
A. m 34 .
B. m 30 .
C. m 34 .
D. m 30 .
Hướng dẫn giải
Chọn C.
y e3 x .sin 5 x
y ' 3e3 x .sin 5 x 5e3 x cos 5 x e3 x 3sin 5 x 5cos 5 x
y " 3e
Vậy 6 y '
Câu 9.
3x
3x
.
3x
3sin 5 x 5cos 5 x e 15cos 5 x 25sin 5 x e 16sin 5 x 30 cos 5 x
y " my 34 m e3 x .sin 5 x 0, x 34 m 0 m 34 .
[2D2-4.7-3] [Minh Họa Lần 2] Tìm tập hợp các giá trị của tham số thực m để phương trình
6 x 3 m 2 x m 0 có nghiệm thuộc khoảng 0;1 .
A. 2; 4 .
B. 3; 4 .
C. 3; 4 .
D. 2; 4 .
Hướng dẫn giải
Chọn A.
6 x 3.2 x
x
x
Ta có: 6 3 m 2 m 0 1
m .
2x 1
6 x 3.2 x
Xét
hàm
số
xác
định
trên
,
f x x
2 1
12 x.ln 3 6 x.ln 6 3.2 x.ln 2
f x
0, x nên hàm số f x đồng biến trên .
2
x
2
1
có
Suy ra 0 x 1 f 0 f x f 1 2 f x 4 vì f 0 2, f 1 4 .
Vậy phương trình 1 có nghiệm thuộc khoảng 0;1 khi m 2; 4 .
Câu 10.
[2D2-4.7-3] [THPT chun Biên Hịa lần 2] Tìm tất cả các giá trị của tham số thực
m để phương trình 4 x 2 m 2 x 5 m 0 có nghiệm thuộc 1;1 . .
A. m 4; .
13
B. m 4; .
3
TRANG 4
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
25 13
D. m ; .
6 3
Hướng dẫn giải
C. m ; 4 4; .
Chọn B.
1
Đặt t 2 x , vì x 1;1 nên t ; 2 .
2
2
Khi đi phương trình trở thành t 2 m t 5 m 0 .
t 2 2t 5 (t 1)m 0 m
f '(t )
t 2 2t 3
t 1
2
t 2 2t 5
f (t ) .
t 1
; f '(t ) 0 t 1 t 3 , ta loại t 3 .
.
Dựa vào bảng biến thiên ta thấy phương trình cho có nghiệm khi: 4 m
Câu 11.
2
[2D2-4.7-3] [THPT Lý Văn Thịnh] Tìm m để phương trình 4 x 2 x
nghiệm?
A. m 2 .
B. 2 m 3 .
C. m 3 .
Hướng dẫn giải
Chọn C.
2
2
2
2
2
13
.
3
6 m có đúng 3
D. m 3 .
2
4 x 2 x 2 6 m 4 x 4.2 x 6 m 0 (*) .
2
Đặt t 2 x , t 0 .
2
Khi đó: * t 4t 6 m 0 ** .
Theo YCBT khi và chỉ khi (**) có 1 nghiệm bằng 1 và nghiệm cịn lại lớn hơn khơng khác 1.
1 4 6 m 0
m 3
6 m 0
m 6 m 3 .
6 m 1
m 6
Câu 12.
[2D2-4.7-3] [THPT Chuyên Hà Tĩnh] Có bao nhiêu giá trị nguyên của m để phương trình
41 x 41 x m 1 22 x 22 x 16 8m có nghiệm trên 0;1 ?
A. 2 .
B. 3 .
C. 5 .
Hướng dẫn giải
D. 4 .
Chọn A.
1 x
1 x
2 x
2 x
x
x
x
x
Ta có: 4 4 m 1 2 2 16 8m 4 4 m 1 2 2 4 2m * .
TRANG 5
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
3
Đặt t 2 x 2 x t 2 2 4 x 4 x , vì x 0;1 nên t 0; .
2
2
Khi đó: * t m 1 t 2 2m 0 t 2 t m 0 .
t 2
3
t m t m suy ra m 0; 2 nên m 0 hoặc m 1 .
Câu 13.
[2D2-4.7-3] [THPT Tiên Du 1] Xác định m để phương trình: 4 x 2m.2 x m 2 0 có hai
nghiệm phân biệt.
A. 2 m 2 .
B. m 2 .
C. m 2 .
D. m 2 .
Hướng dẫn giải
Chọn B.
x
Đặt t 2 t 0 phương trình trở thành t 2 2 mt m 2 0 .
Phương trình 4 x 2 m.2 x m 2 0 có hai nghiệm phân biệt phương trình
t 2 2 mt m 2 0 có hai nghiệm dương phân biệt
Câu 14.
m 2
m2 m 2 0
m 1
S 0 m 0
m 0 m 2 .
P 0
m 2 0
m 2
[2D2-4.7-3] [THPT Thuận Thành] Tìm m để bất phương trình m.9 x (2m 1).6 x m.4 x 0
nghiệm đúng với mọi x 0,1 .
A. m 6 .
B. 6 m 4 .
C. m 6 .
Hướng dẫn giải
D. m 4 .
Chọn C.
2x
x
3
3
m.9 x (2m 1).6 x m.4 x 0 x 0;1 m 2m 1 m 0 x 0;1 (*).
2
2
x
3
3
Đặt t ; x 0;1 t 1; .
2
2
3
2
(*) mt 2m 1 t m 0 t 1; .
2
2
3
m t 1 t t 1; .
2
t
3
t 1; .
t 1 ( đúng) m
2
2
t 1
Khảo sát f t
f t
t 2 1
t 1
2
t
t 1
2
3
t 1; .
2
3
0 t 1; .
2
3
m f 6 .
2
TRANG 6
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
Câu 15.
PHƯƠNG PHÁP
[2D2-4.7-3] [Sở GDĐT Lâm Đồng lần 04] Phương trình : 4 x 2m.2 x m 2 0 có hai
nghiệm phân biệt khi:
A. m 2 .
B. m .
C. 2 m 2 .
D. m 2 .
Hướng dẫn giải
Chọn A.
Đặt t 2 x (t 0) .
Ta có pt : t 2 2m.t m 2 0(1) .
YCBT xảy ra khi pt (1) có hai nghiệm dương phân biệt.
' m 2 m 2 0
m 2 .
Điều kiện : P m 2 0
S 2m 0
Câu 16.
[2D2-4.7-3] [TTGDTX Nha Trang - Khánh Hòa] Tìm m để phương trình 9 x 2.3x 2 m
có nghiệm x 1; 2 .
A. 1 m 45 .
B.
13
m 45 .
C. 1 m 65 .
9
Hướng dẫn giải
D.
13
m 65 .
9
Chọn C.
1
Đặt t 3x , x 1; 2 t ;9 và hàm số t 3x luôn đồng biến trên .
3
m t 2 2t 2 .
2
Khảo sát hàm số f t t 2t 2 .
f t 2t 2; f t 0 t 1 .
Bảng biến thiên.
.
Câu 17.
Dựa vào bảng biến thiên. Phương trình có nghiệm khi m [1; 65) .
[2D2-4.7-3] [TTGDTX Cam Lâm - Khánh Hòa] Tìm tập hợp tất cả các giá trị của tham số
thực m để phương trình 4 x - 2m.2 x + m + 2 = 0 có hai nghiệm phân biệt.
ém £ - 1
ém <- 1
ê
A. ê
.
B.
.
C. m > 2 .
D. m <- 1 .
ê
ê
m
³
2
ë
ëm > 2
Hướng dẫn giải
Chọn C.
2
Đặt t = 2 x , t > 0 . Phương trình trở thành t - 2mt + m + 2 = 0 ( *) .
TRANG 7
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
Với mỗi t > 0 ta chỉ thu được một x nên yêu cầu bài toán thảo mãn khi chỉ khi phương trình
Câu 18.
ìï ém <- 1
ïï ê
ìï D ¢> 0 ïì m 2 - m - 2 > 0 ïï ê
m>2
ïï
ïï
ïï ë
Û í m>0 Û m >2.
( *) có hai nghiệm phân biệt dương Û ïíï S > 0 Û ïíï 2m > 0
ïï
ïï P > 0
ïï m + 2 > 0
ïï m >- 2
ïỵ
ỵï
ïï
ïïỵ
[2D2-4.7-3] [THPT Ng.T.Minh Khai(K.H)] Xác định m để phương trình
4 x 2m.2 x m 2 0 có hai nghiệm phân biệt? Đáp án là:
A. m 2 .
B. m .
C. m 2 .
D. 2 m 2 .
Hướng dẫn giải
Chọn A.
Đặt t 2 x 0 thì phương trình trở thành t 2 2mt m 2 0 1 .
m 2 m 2 0
m 2.
Điều kiện bài tốn 1 có 2 nghiệm dương phân biệt m 2 0
2m 0
Câu 19.
[2D2-4.7-3] [THPT Đặng Thúc Hứa] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để phương
x
trình m e 2 4 e 2 x 1 có nghiệm thực.
1
A. 0 m 1 .
B. m 1 .
C. 1 m 0 .
e
Hướng dẫn giải
Chọn A.
Ta có:
2
D. 0 m .
e
x
e 2 x 4 e 2 x 1 m 0 . Đặt t e 2 e 2 x t 4 , t 0 .
Phương trình đưa về: 4mt 3 6m 2 t 2 4m3 t m 4 1 0 .
3
2 2
3
4
2
2
3
Xét hàm: f t 4mt 6m t 4m t m 1 f t 12mt 12m t 4m 0, m .
4
f 0 m 4 1 0 1 m 1 . Kết hợp điều kiện ta có 0 m 1 .
Câu 20.
[2D2-4.7-3] [BTN 164] Cho hàm số y e3 x .sin 5 x . Tính m để 6 y y my 0 với mọi
x :
A. m 34 .
B. m 30 .
C. m 34 .
D. m 30 .
Hướng dẫn giải
Chọn C.
y e3 x .sin 5 x
y ' 3e3 x .sin 5 x 5e3 x cos 5 x e3 x 3sin 5 x 5cos 5 x
.
y " 3e3 x 3sin 5 x 5cos 5 x e3 x 15cos 5 x 25sin 5 x e3 x 16sin 5 x 30 cos 5 x
3x
Vậy 6 y ' y " my 34 m e .sin 5 x 0, x 34 m 0 m 34 .
Câu 21.
[2D2-4.7-3] [THPT Thanh Thủy] Xác định các giá trị của tham số m để phương trình
2.4
x1
5.2
A. 2 m
x 1
25
.
8
m 0 1 có hai nghiệm phân biệt.
B. m 2 .
C. m
25
.
8
D. 2 m
25
.
8
TRANG 8
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
Hướng dẫn giải
Chọn D.
Điều kiện: x 0 .
1
x1
t : 2.t 2 5t m 0 m 2t 2 5t .
Đặt 2
2
Để phương trình 1 có hai nghiệm phân biệt thì phương trình có hai nghiệm phân biệt t 0 .
5
2
Xét f t 2t 5t ; f t 4t 5 0 t .
4
Bảng biến thiên.
.
Dựa bào bảng biến thiên suy ra: 2 m
Câu 22.
25
.
8
[2D2-4.7-3] [THPT Chuyên Thái Nguyên] Tìm m để phương trình 2 x 3 m 4 x 1 có hai
nghiệm phân biệt.
1
A. 3 m 10 .
B. m .
C. m 10 .
D. 1 m 3 .
3
Hướng dẫn giải
Chọn A.
CÁCH 1 :
2 x 3 m 4 x 1 1 .
Vì hai vế đều dương nên.
2 x 3 2 m 2 4 x 1
1 m 2 4 x 6.2 x 9 m 2 0
.
1
m 0
m 0
1 m 2 t 2 6.t 9 m 2 0
x
t
2
t
0
Đặt
, ta được :
m 0
2
.
Phương trình 1 có hai nghiệm khi phương trình 2 có hai nghiệm dương phân biệt.
9 1 m 2 9 m 2 0
0
10 m 3
3
S 0 2
0
.
3 m 10
P 0
m 1
9 m2
0
1 m2
Kết hợp điều kiện m 0 . Suy ra 3 m 10 là giá trị cần tìm.
CÁCH 2 :
2 3 m 4 1 m
x
x
2x 3
4x 1
.
TRANG 9
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
x
Đặt t 2 t 0 ta được : m
t 2 1
f t
t 3
t 2 1
f t .
t t 3
t 2 1 1 3t
t 1
t 2 1
2
3
.
1
f t 0 t .
3
.
Dựa vào bảng biến thiên, suy ra 3 m 10 là giá trị cần tìm.
Câu 23.
[2D2-4.7-3] [BTN 175] Cho bất phương trình m2 x 1 2m 1 3
5
x
3 5
x
0 . Tìm
tất các giá trị thực của tham số m sao cho bất phương trình đã cho có tập nghiệm là ;0 .
1
A. m .
2
B. m
1
.
2
C. m
1
.
2
D. m
1
.
2
Hướng dẫn giải
Chọn D.
Phương trình đã cho tương đương.
x
x
x
3 5 3 5
3 5
2m 2m 1
0 1 . Đặt t
0 ta được:
2
2
2
1
2m 2m 1 t 0 f t t 2 2mt 2m 1 0 2 . Bất phương trình 1 nghiệm đúng
t
x 0 nên bất phương trình 2 có nghiệm 0 t 1 , suy ra phương trình f t 0 có 2
f t 0
2m 1 0
nghiệm t1 , t2 thỏa t1 0 1 t2
.
4m 2 0
f 1 0
m 0,5
1
. Vậy m thỏa mãn.
2
m 0,5
TRANG 10