Cố phiếu và thị trường cổ phiếu

1.1 Cố phiếu và thị trường cổ phiếu
1.1.1 Cổ Phiếu
Định nghĩa: Cổ phiếu là bút toán ghi sổ hoặc giấy chứng nhận do công ty cổ phần phát hành, xác nhận
quyền sở hữu và lợi ích của người nắm giữ cổ phiếu (cổ đông) đối với một phần vốn cổ phần của doanh
nghiệp phát hành.
Đặc điểm của cổ phiếu:
-

Tính chất của chứng khốn vốn: cổ phiếu là hình thức huy động chủ sở hữu của cơng ty phát
hành
Tính thanh khoản cao: có khả năng chuyển hóa thành tiền mặt dễ dàng.
Tính lưu thơng: CP như 1 tài sản được có tính lưu thơng rộng rãi như: cầm cố,thế chấp,chuyển
nhượng,cho tặng,thừa kế
Có tính sinh lời cao: mức sinh lời của cổ phiếu tạo ra từ cổ tức và chênh lệch giá mua và giá bán
cổ phiếu,trong đó chênh lệch giá rất lớn.
Có tính rủi ro cao:(Rủi ro kinh tế vĩ mơ và chính sách pháp luật; rủi ro của doanh nghiệp + rủi ro
của TTCK+ rủi ro khi cty phá sản cổ đơng chỉ được phân chia phần tài sản cịn lại sau cùng khi
công ty trả hết các nghĩa vụ nợ )

Phân loại cổ phiếu:



-


-


-

Theo quyền biểu quyết:
Cổ phiếu phổ thơng: Cổ đơng sở hữu cổ phiếu phổ thơng có quyền biểu quyết tại các cuộc họp
Đại hội đồng cổ đơng và có quyền được nhận cổ tức từ lợi nhuận sau thuế của công ty.
Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết: Cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi biểu quyết có quyền biểu quyết với
số lượng phiếu nhiều hơn cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ thông với cùng một loại cổ phiếu.
Theo quyền hưởng cổ tức:
Cổ phiếu phổ thơng: Cổ đơng sở hữu cổ phiếu phổ thơng có quyền được nhận cổ tức từ lợi
nhuận sau thuế của công ty theo tỷ lệ sở hữu.
Cổ phiếu ưu đãi cổ tức: Cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi cổ tức có quyền được nhận cổ tức với
mức cố định hoặc tỷ lệ cố định trên mệnh giá cổ phiếu.
Theo quyền được hồn lại vốn góp:
Cổ phiếu phổ thơng: Cổ đơng sở hữu cổ phiếu phổ thơng khơng có quyền được hồn lại vốn góp.
Cổ phiếu ưu đãi hồn lại: Cổ đơng sở hữu cổ phiếu ưu đãi hồn lại có quyền được cơng ty hồn
lại vốn góp bất cứ khi nào theo yêu cầu của người sở hữu hoặc theo các điều kiện được thoả
thuận trước.
Theo quyền ưu tiên:
Cổ phiếu ưu đãi: Cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi có quyền ưu tiên hơn cổ đơng sở hữu cổ phiếu
phổ thông trong một số trường hợp như: quyền được nhận cổ tức, quyền được hồn lại vốn
góp, quyền ưu tiên mua cổ phiếu phát hành thêm, quyền ưu tiên tham gia tái cơ cấu doanh
nghiệp.
Theo hình thức phát hành:
Cổ phiếu ghi danh: Cổ phiếu ghi danh là loại cổ phiếu có danh sách cổ đơng được lưu giữ tại
công ty phát hành.
Cổ phiếu vô danh: Cổ phiếu vơ danh là loại cổ phiếu khơng có danh sách cổ đông được lưu giữ
tại công ty phát hành.


1.1.2

Thị trường cổ phiếu

Định nghĩa: Thị trường cổ phiếu là nơi giao dịch mua bán cổ phiếu. Cổ phiếu là loại chứng khoán xác
nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư đối với một phần vốn điều lệ của công ty cổ phần.

Thị trường cổ phiếu có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm:






-

Theo thời gian phát hành:
Thị trường sơ cấp: Là nơi công ty cổ phần phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng để huy
động vốn.
Thị trường thứ cấp: Là nơi các nhà đầu tư mua bán cổ phiếu đã được phát hành trên thị trường
sơ cấp.
Theo quy mô:
Thị trường đại chúng: Là thị trường nơi cổ phiếu của các công ty lớn, có vốn hóa thị trường cao
được giao dịch.
Thị trường ngách: Là thị trường nơi cổ phiếu của các công ty nhỏ, có vốn hóa thị trường thấp
được giao dịch.
Theo địa lý:
Thị trường nội địa: Là thị trường nơi cổ phiếu của các công ty trong nước được giao dịch.
Thị trường quốc tế: Là thị trường nơi cổ phiếu của các cơng ty trên tồn thế giới được giao dịch.
Theo phương thức giao dịch:
Thị trường giao ngay: Là thị trường nơi cổ phiếu được giao dịch và thanh toán ngay lập tức.
Thị trường phái sinh: Là thị trường nơi các hợp đồng phái sinh, chẳng hạn như hợp đồng quyền
chọn và hợp đồng tương lai, được giao dịch.

Theo tính thanh khoản:
Thị trường có thanh khoản cao: Là thị trường nơi cổ phiếu có thể được mua bán dễ dàng với giá
phù hợp.
Thị trường có thanh khoản thấp: Là thị trường nơi cổ phiếu khó mua bán và giá cổ phiếu có thể
dao động mạnh.
Theo tính chất của cổ phiếu:
Thị trường cổ phiếu phổ thông: Là thị trường nơi cổ phiếu phổ thông được giao dịch.
Thị trường cổ phiếu ưu đãi: Là thị trường nơi cổ phiếu ưu đãi được giao dịch.

Thị trường sơ cấp

Thị trường sơ cấp là nơi công ty cổ phần phát hành cổ phiếu lần đầu ra cơng chúng để huy động vốn. Thị
trường sơ cấp có thể được phân loại thành hai loại:

Phát hành riêng lẻ: Là hình thức phát hành cổ phiếu cho một nhóm nhà đầu tư nhỏ.
Phát hành ra cơng chúng: Là hình thức phát hành cổ phiếu cho tất cả các nhà đầu tư trên thị trường.
Thị trường thứ cấp



-

Thị trường thứ cấp là nơi các nhà đầu tư mua bán cổ phiếu đã được phát hành trên thị trường
sơ cấp. Thị trường thứ cấp có thể được phân loại thành hai loại:
Thị trường giao dịch cổ phiếu: Là thị trường nơi cổ phiếu được giao dịch trực tiếp giữa các nhà
đầu tư.
Thị trường giao dịch chứng khoán: Là thị trường nơi cổ phiếu được giao dịch thông qua các cơng
ty chứng khốn.