Tư duy logic – Nền tảng của mọi tri thức pot

Tư duy logic – Nền tảng của mọi tri thức
“Tại sao tư duy logic tốt mà lại quá ít (hay chưa có) nhà khoa
học tầm cỡ thế giới? Tại sao có nhiều người thông minh mà lại
quá ít thiên tài? Hay tại sao chỉ số giáo dục được UNDP đánh
giá cao mà nền giáo dục lại quá nhiều điều dở?” (PGS. Hồ Sĩ
Quý)
Tư duy logic là gì?
Chìa khóa để tối ưu hóa khả năng
phát triển cá nhân và khả năng hoạch định tổ chức công việc
một cách hiệu quả, đó chính là “Tư duy có logic”.
Logic hay luận lý học, từ tiếng Hy Lạp cổ điển λόγος (logos),
nghĩa nguyên thủy là từ ngữ, hoặc điều đã được nói, (nhưng
trong nhiều ngôn ngữ châu Âu đã trở thành có ý nghĩa là suy
nghĩ hoặc lập luận hay lý trí).
Trong cuộc sống hằng ngày, mọi hoạt động của con người đều
thông qua tư duy của họ. Khác với hành động của con vật mang
tính bản năng, hành động của con người luôn mang tính tự giác.
Con người, trước khi bắt tay vào hoạt động thực tiễn cải tạo thế
giới, đều đã có sẵn dự án trong đầu. Sự khác biệt ấy là vì con
người có tư duy và biết vận dụng sức mạnh của tư duy vào việc
thực hiện các mục đích của mình. Trong quá trình hoạt động đó,
con người dần dần phát hiện ra các thao tác của tư duy.
Nói đến tư duy logic thì nhân loại, ở châu Phi hay ở châu Âu, ở
châu Á hay ở châu Mỹ, từ Albert Einstein cho đến mỗi người
chúng ta, ai ai trong đầu cũng đều có so sánh, phán đoán, suy lý,
trên cơ sở các ý niệm, khái niệm về các hiện tượng, sự vật xung
quanh. Nghĩa là tự nhiên ban cho con người bộ não hoạt động tư
duy với các quy luật logic vốn có, khách quan ở tất cả mọi người
và mọi dân tộc.
Cùng với sự phát triển của thực tiễn và của nhận thức, con người
càng ngày càng có sự hiểu biết đầy đủ hơn, sâu sắc hơn, chính

xác hơn về bản thân tư duy đang nhận thức. Chính quá trình hiểu
biết ấy là cơ sở tạo ra sự phát triển của logic học. Các quy luật
của tư duy logic là phổ biến cho toàn nhân loại. Dĩ nhiên, sản
phẩm tư duy của người này thì khác người kia, về cùng một
phán đoán nhưng có người đúng và có người sai, cái đó lại phụ
thuộc vào các điều kiện khác.
Sự phát triển của tư duy logic
Theo truyền thống, logic được nghiên cứu như là một nhánh của
triết học. Kể từ giữa thế kỉ 19, logic đã thường được nghiên cứu
trong toán học và luật.
Ngày nay, dưới tác động của cách mạng khoa học – công nghệ
hiện đại, logic học (hình thức) phát triển hết sức mạnh mẽ dẫn
đến sự hình thành một loạt các bộ môn logic học hiện đại, như
logic học mệnh đề, logic học vị từ, logic học đa trị, logic học
tình thái, logic học xác suất, v.v Các bộ môn đó cung cấp cho
nhân loại những công cụ sắc bén giúp tư duy con người ngày
càng đi sâu hơn vào nhận thức các bí mật của thế giới khách
quan.
Sự ra đời của logic học hiện đại tạo ra bước ngoặt trong sự phát
triển của khoa học và công nghệ. Điều này là hoàn toàn rõ ràng
và thể hiện rõ nét nhất trong lĩnh vực công nghệ hiện đại. Logic
học hiện đại đã cung cấp cho nhân loại những công cụ để xây
dựng các bộ điều khiển, từ đó xây dựng nên các công nghệ tự
động hoá. Nó cũng cung cấp các phương tiện logic cho việc chế
tạo máy tính điện tử. Gần đây nhất logic được áp dụng vào khoa
học máy tính và trí tuệ nhân tạo.
Chính vì vậy, có thể nói rằng, không có logic học hiện đại thì
khó có khoa học hiện đại phát triển như ngày nay. Hơn thế nữa,
các hệ thống logic phi cổ điển (tình thái, đa trị, xác suất, v.v.)
cũng trang bị cho nhân loại những phương tiện logic để nhận

thức ngày càng sâu sắc hơn, đầy đủ hơn “cái biện chứng” khách
quan bằng các công cụ chính xác.
Các phương pháp rèn luyện kỹ năng tư duy logic

- Đọc sách: Đọc sách chính là cách để rèn luyện kĩ năng nhận
thức và tăng cường vốn từ vựng của bạn. Chọn sách văn học,
khoa học hay những quyển sách nâng cao tính chuyên môn nghề
nghiệp để đọc, sẽ giúp bộ não của bạn hoạt động tích cực hơn.
- Tham gia một khoá học: Hãy học một điều gì đó mới mẻ,
chẳng hạn như đăng kí tham gia lớp nấu ăn, cắm hoa hay hội
hoạ, v.v…Bản thân bạn sẽ gặp những thách thức vì phải hấp thụ
những khái niệm, những thông tin và ý tưởng mới, và giữ lại
những kĩ năng cần thiết suốt quá trình ghi nhớ của bộ não.
- Học ngoại ngữ: Bạn nên biết rằng học ngoại ngữ chính là cách
để bộ óc của bạn linh hoạt, suy nghĩ được nhạy bén, giúp rút
ngắn tính chậm chạp của quá trình suy nghĩ lão hoá theo tuổi
tác. Mặt khác, còn giúp bạn giao tiếp với người nước ngoài dễ
dàng hơn.