tieu luan vai tro y thuc trong doi song

QUANG HỌC

11/11/2023

Trang 1


Mục tiêu bài học
• Trình bày đặc điểm của ánh sáng, định luật quang hình
học, ánh sáng phân cực, các hiện tượng phân cực ánh
sáng, hiện tượng hấp thu ánh sáng.
• Vận dụng kiến thức giải thích các hiện tượng liên quan
và giải các bài tập.

11/11/2023

Trang 2


1. Ánh sáng
- Ánh sáng là sóng điện từ
- Sóng điện từ là sóng có thành phần điện trường và từ
trường dao động vng góc với phương truyền sóng
- Ánh sáng có tính chất sóng và tính chất hạt
- Thành phần điện trường gây cảm giác sáng trên mắt

11/11/2023

Trang 3

1. Ánh sáng

11/11/2023

Trang 4


1. Ánh sáng
- Vùng khả kiến có bước sóng 0,3– 0,76
- Ánh sáng trắng là tập hợp dải các bước sóng biến
thiên liên tục từ đỏ tới tím
- Mỗi ánh sáng đơn sắc ứng với dải bước sóng hẹp
Ánh sáng đơn sắc
Đỏ
Da
Da cam
cam
Vàng
Vàng
Lục
Lục
Lam
Lam
Chàm
Chàm
Tím
Tím
11/11/2023

Bước sóng

0,76 – 0,63
0,63
0,63 –– 0,6
0,6
0,6 – 0,57
0,6 – 0,57
0,57 – 0,5
0,57 – 0,5
0,5 – 0,45
0,5
0,45––0,45
0,43
0,45
0,43 –– 0,43
0,38
0,43 – 0,38
Trang 5


1. Ánh sáng
- Chiết suất của một môi trường là tỉ số giữa vận tốc
ánh sáng truyền trong chân không và vận tốc ánh sáng
truyền trong mơi trường đó
c = 3.108 m/s: vận tốc ánh sáng trong chân không
v: vận tốc ánh sáng truyền trong môi trường
- v<cn>1
- Chiết suất của chân không n = 1
- Chiết suất của không khí n = 1,006 ~ 1
- Chiết suất của nước n =4/3
11/11/2023

Trang 6


2. Các định luật quang hình
- Định luật Descartes thứ nhất (ĐL phản xạ ánh sáng)
- Định luật Descartes thứ hai (ĐL khúc xạ ánh sáng)
- Điều kiện xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần
+
+

11/11/2023

Trang 7


3. Phân cực ánh sáng

- Ánh sáng tự nhiên là ánh sáng có vector cường độ điện
trường phân bố đối xứng nhau quanh tia sáng.
11/11/2023

Trang 8


Phân cực ánh sáng
- Ánh sáng phân cực là ánh sáng mà vector cường độ điện
trường phân bố không đối xứng xung quanh tia sáng.

11/11/2023

Trang 9


4. Phân cực ánh sáng truyền qua bản Tuamalin

- Cường độ sáng qua T1 là I1 = I0/2
- Cường độ sáng qua T2 là I2 = I1cos2θ
Trong đó: θ là góc hợp bởi hai quang trục
11/11/2023

Trang 10


Phân cực ánh sáng truyền qua bản Tuamalin

11/11/2023

Trang 11


Phân cực ánh sáng truyền qua bản Tuamalin
Ví dụ: Một chùm sáng tự nhiên sau khi truyền qua cặp
kính phân cực và phân tích thì cường độ sáng giảm đi 4
lần, coi phần ánh sáng bị hấp thu không đáng kể. Hãy xác
định góc hợp bởi quang trục của hai kính
Đáp số: 450, 1350

11/11/2023

Trang 12


5. Phân cực ánh sáng do phản xạ và khúc xạ
- Tia phản xạ và khúc xạ bị phân cực tùy thuộc vào góc
tới.
i = 0: Tia phản xạ và khúc xạ không bị phân cực.
i+r = 900 : Tia phản xạ phân cực toàn phần, tia khúc xạ
phân cực 1 phần. Góc tới gọi là góc Brewste iB
Tan iB = n21
- Các trường hợp khác tia phản xạ và
khúc xạ phân cực 1 phần

11/11/2023

Trang 13


Phân cực ánh sáng do phản xạ và khúc xạ
Ví dụ 1: Ánh sáng đi qua nước có chiết suất 1,33 đập vào
bản thủy tinh có chiết suất 1,53. Hỏi góc tới có giá trị
bằng bao nhiêu thì tia phản xạ phân cực thẳng
Đáp số: 490
Ví dụ 2: Một tia sáng đi từ một chất lỏng trong suốt có
chiết suất n chưa biết sang khơng khí. Biết tia phản xạ bị
phân cực thẳng khi tia tới hợp với mặt phân cách giữa hai
mơi trường 1 góc bằng 500.Tính chiết suất n của chất lỏng
Đáp số: n = 1,19

11/11/2023

Trang 14


6. Hiện tượng phân cực quay

- Là hiện tượng một số chất có thể làm quay mặt phẳng
phân cực của ánh sáng phân cực
- Các chất làm quay mặt phẳng phân cực gọi là các chất
quang hoạt. ví dụ: Thạch anh, dung dịch đường, rượu,
long não…
11/11/2023

Trang 15


Hiện tượng phân cực quay
- Phân loại:
+ Chất hữu truyền D: Làm mặt phẳng phân cực quay phải.
+ Chất tả truyền L: Làm mặt phẳng phân cực quay trái.
4.2. Định luật Bio
- Định luật: Với một ánh sáng đơn sắc nhất định, góc quay
α của mặt phẳng phân cực tỉ lệ với chiều dài d của chất đó,
khối lượng riêng ρ (tinh thể, chất lỏng tinh khiết) và với
nồng độ C (dung dịch) của chất đó.
+ Đối với tinh thể, chất lỏng nguyên chất:
+ Đối với dung dịch: α

11/11/2023

Trang 16


Hiện tượng phân cực quay
- góc quay cực riêng (năng suất quay cực) phụ thuộc vào
dung môi, nhiệt độ và bước sóng.
- [α] là góc quay khi chiếu tia sáng vàng (𝜆=589,3nm) ở
250C và qua 1dm chiều dài
- Mở rộng: đối với hỗn hợp chất tan
Dấu “+” chất hữu truyền, dấu “-” chất tả truyền
Lưu ý: Định luật chỉ đúng cho dung dịch loãng

11/11/2023

Trang 17


Hiện tượng phân cực quay
Bài 1: Chất Nicotin (chất lỏng tinh khiết) đựng trong một
bình trụ thủy tinh dài d = 8(cm) sẽ làm quay mặt phẳng
phân cực của ánh sáng vàng Natri một góc α=136,60 .
Khối lượng riêng của Nicotin ρ= 1,01(g/cm3). Xác định
góc quay riêng của Nicotin.
Đáp số: [α] = 16,9 độ.cm3/g.cm

11/11/2023

Trang 18

6. Hấp thu ánh sáng
- Ánh sáng bị lượng tử hóa thành photon (lượng tử ánh
sáng)
- Năng lượng của 1 photon
Trong đó: h = 6,625.10-34 : hằng số Planck

11/11/2023

Trang 19


6. Hấp thu ánh sáng
• Hiện tượng hấp thụ ánh sáng:
- Là hiện tượng cường độ ánh sáng bị giảm đi khi qua
mơi trường
- Do tương tác giữa sóng ánh sáng và mơi trường vật
chất.
+ Các electron bị kích thích dao động và trở thành nguồn
thứ cấp phát ra ánh sáng có cùng tần số với ánh sáng tới.
+ Các electron tỏa nhiệt ra môi trường

11/11/2023

Trang 20