Dạng 1.Doc

Dạng 1: So sánh hai tác phẩm văn học
1. Mở bài
Mở bài mặc dù không phải là phần ăn điểm nhiều nhất trong cả bài văn nghị luận văn học, nhưng lại
là phần gây ấn tượng lớn nhất với người chấm điểm. Chính vì vậy, teen cần đầu tư phần mở bài sao
cho thật hấp dẫn, gợi mở. Lưu ý là trong dạng bài so sánh hai tác phẩm văn học, bạn cần giới thiệu
được hai tác phẩm cần so sánh và đặt ra vấn đề sẽ so sánh giữa hai tác phẩm.
2. Thân bài
Trong tất cả các bài văn nghị luận văn học dạng so sánh hai tác phẩm, teen cần bảo đảm đủ các ý sau
trong phần thân bài:
Bước 1: Giới thiệu đầy đủ hoàn cảnh sáng tác, tác giả, nội dung khái quát và đặc sắc của hai tác phẩm
văn học được yêu cầu đưa ra so sánh
Bước 2: Nêu ra điểm chung giữa hai tác phẩm về đề tài, nội dung, đặc sắc nghệ thuật và điểm chung
về phong cách sáng tác của hai tác giả
Bước 3: Phân tích lần lượt hai tác phẩm
Bước 4: So sánh để đưa ra những điểm khác biệt giữa hai tác phẩm
Bước 5: Kết luận những điểm chung, điểm riêng giữa hai tác phẩm
Một điều mà teen cần lưu ý khi so sánh hai tác phẩm trong bài văn nghị luận văn học đó là phải
thường xuyên kết hợp phân tích và lấy dẫn chứng từ tác phẩm để tăng tính thuyết phục. Muốn làm
được điều này, bạn cần phải học thuộc lòng những dẫn chứng quan trọng.
3. Kết bài
Cuối bài văn nghị luận văn học dạng so sánh hai tác phẩm, teen cần tóm lược, tổng kết lại những vấn
đề đã phân tích, đồng thời đưa ra những ý kiến, nhận định của cá nhân về hai tác phẩm.
Dạng 2: Bàn luận về một ý kiến, nhận định văn học
Để làm được một bài văn nghị luận văn học dạng này về một ý kiến cần chú ý những vấn đề sau:
- Ý kiến, nhận định trong đề bài là đánh giá trên phương diện nào? Nội dung, nghệ thuật của cả bài
văn nhay một chi tiết trong bài?
- Ý kiến, nhận định đưa ra là đúng hay sai?
- Tìm những chi tiết trong tác phẩm để làm rõ và nổi bật ý kiến, nhận định nếu ý kiến, nhận định đó
đúng. Tìm những chi tiết trong tác phẩm để bác bỏ ý kiến, nhận định của đề bài nếu nó là ý kiến, nhận
định sai (thường gặp là dạng ý kiến, nhận định của đề bài là đúng)
- Bám sát vào ý kiến, nhận định mà đề bài đưa ra để phân tích, bàn luận. Tránh chăm chú phân tích

tràn lan nội dung của cả bài mà khơng liên hệ tới tác phẩm rồi ý kiến, nhận định của đề.
Cụ thể về cách lập dàn ý bài văn nghị luận văn học dạng bàn luận về một ý kiến, nhận định văn học,
teen có thể tham khảo thêm dưới đây:
1. Mở bài

Giới thiệu tác giả, tác phẩm

Giới thiệu tổng quát nhận định
2. Thân bài

Bước 1: Giới thiệu về hồn cảnh sáng tác, nội dung chính khái qt của tác phẩm, tác giả. Từ
đó nêu ra ý kiến, nhận định của đề bài.

Bước 2: Giải thích chi tiết về nội dung của ý kiến, nhận định.

Bước 3: Chứng minh – phân tích ý kiến, nhận định mà đề bài đã đưa ra. Teen cần lưu ý khi
viết bài văn nghị luận văn học dạng này không nên đi sâu phân tích những chi tiết khơng liên
quan đến nhận định. Nên tập trung phân tích các chi tiết trong tác phẩm có liên quan đến ý kiến,
nhận định. Kết thúc mỗi luận điểm nên nhắc lại ý kiến, nhận định.




Bước 4: Bình luận cá nhân, làm nổi bật sự đánh giá, quan điểm của bản thân về ý kiến, nhận
định của đề.

3. Kết bài
Tóm lược, tổng kết lại vấn đề. Khẳng định sự đúng, sai của ý kiến, nhận đinh.
Dạng 3: Nghị luận (phân tích/cảm nhận) đoạn thơ, đoạn văn
Phân tích đoạn thơ sau trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu:

“Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng
……
Mình đi mình lại nhớ mình
Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu… ”
Dạng 4: Nghị luận (phân tích/cảm nhận) đoạn trích
Trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ , khi Mị bị A Sử trói vào cột, Tơ Hồi viết :
“ Trong bóng tối, Mị đứng im lặng, như khơng biết mình đang bị trói. Hơi rượu còn nồng nàn, Mị vẫn
nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi. “ Em không yêu, quả pao rơi rồi.
Em yêu người nào, em bắt pao nào…”. Mị vùng bước đi. Nhưng tay chân đau không cựa được. Mị
không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân ngựa đạp vào vách. Ngựa vẫn đứng yên, gãi chân,
nhai cỏ. Mị thổn thức nghĩ mình khơng bằng con ngựa”.
(Vợ chồng A Phủ – Tơ Hồi)
Từ đoạn văn trên, anh/ chị hãy làm rõ hình ảnh nhân vật Mị và nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật của
nhà văn.
Dạng 5: Nghị luận về một tình huống truyện
Có ý kiến cho rằng “ Trong truyện ngắn Vợ nhặt, nhà văn Kim Lân đã xây dựng được một tình huống
bất thường để nói lên khát vọng bình thường mà chính đáng của con người”. Từ việc phân tích tình
huống truyện của tác phẩm Vợ nhặt, anh/chị hãy bình luận ý kiến trên.
Dạng 6: Nghị luận (phân tích/cảm nhận) nhân vật trong tác phẩm
Phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài trong tác phẩm chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh
Châu.
Dạng 7: Nghị luận hai ý kiến bàn về văn học.
Về hình tượng người lính trong bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng, có ý kiến cho rằng: người lính ở
đây có dáng dấp của các tráng sĩ thuở trước. Ý kiến khác thì nhấn mạnh: hình tượng người lính mang
đậm vẻ đẹp của người chiến sĩ thời kháng chiến chống Pháp.
Từ cảm nhận của mình về hình tượng này, anh/chị hãy bình luận những ý kiến trên.