Tài liệu hướng dẫn sử dụng biển báo an toàn trong nhà máy, công trường

VIỆN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỸ THUẬT
BẢO HỘ LAO ĐỘNG

ĐỀ TÀI 208-1-TLĐ

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN
SỬ DỤNG BIỂN BÁO AN TOÀN

HÀ NOÄI - 2010


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

LỜI NÓI ĐẦU
Trong môi trường sản xuất luôn tồn tại
các yếu tố nguy hiểm và độc hại. Trong đó
các yếu tố nguy hiểm về cơ học, vật lý, hoá
học, sinh học,v.v..và những tác nhân tiềm ẩn
khác có thể dẫn đến nguy cơ gây tai nạn và
bệnh tật cho người lao động. Các nhà quản
lý và các chủ doanh nghiệp luôn tìm mọi giải
pháp về kỹ thuật, công nghệ và quản lý để
giảm thiểu các nguy cơ. Người lao động cần
được biết những thông tin về các yếu tố nguy
hiểm độc hại và các biện pháp phòng tránh
cho bản thân và những người xung quanh.
Do vậy việc sử dụng các biển báo an toàn
trong sản xuất là vấn đề cần thiết đối với mọi
cơ sở sản xuất kinh doanh. Cuốn sách nhỏ
này giới thiệu một số loại biển báo an toàn
phổ biến trong sản xuất. Các cơ sở sản xuất,

các doanh nghiệp có thể tham khảo, lựa
chọn loại biển báo phù hợp với điều kiện cụ
thể của mình hoặc trên cơ sở đó bổ sung các
biển báo theo yêu cầu đặc thù của loại hình
sản xuất. Ngoài ra cuốn sách cũng giới thiệu
một vài loại cọc tiêu rào chắn an toàn sử
dụng trong sản xuất.

2

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

LỜI GIỚI THIỆU
Biển báo an toàn trong sản xuất được sử dụng để nhắc
nhở người lao động chú ý tới những mối nguy hiểm trực tiếp,
báo trước về nguy hiểm có thể xảy ra, quy định những hành
động phải thực hiện để bảo đảm an toàn hoặc chỉ dẫn những
thông báo cần thiết về an toàn trong sản xuất.
Biển báo an toàn trong sản xuất không thay thế cho các
biện pháp an toàn lao động khác và và phương tiện bảo vệ
người lao động.
Biển báo an toàn được đặt tại vị trí có thể xảy ra nguy hiểm
cho người lao động hoặc gắn ngay trên thiết bị sản xuất là
nguồn gây ra nguy hiểm.
Biển báo an toàn đặt tại cửa phòng thì phạm vi tác dụng
của biển báo đó bao trùm cả phòng, đặt tại cổng ra vào công
trình ( khu vực) thì phạm vi tác dụng mở rộng ra toàn công

trình ( khu vực)
Biển báo an toàn phải được nhận thấy rõ trên nền xung
quanh có màu sắc tương phản với biển báo, nằm trong
trường nhìn của người cần được báo hiệu, đặt tại vị trí dễ
nhận thấy, không làm sao nhãng sự chú ý của người lao
động, và bản thân chúng không trở thành nguồn có thể gây
nguy hiểm mới.
Màu sắc tín hiệu của biển báo an toàn phải được thể hiện
trên nền màu tương phản. Các biểu tượng và bảng thuyết
minh hoặc thông tin bổ sung cũng phải được thể hiện bằng
màu sắc như chỉ dẫn trong bảng.
Màu tín hiệu đỏ được dùng cho biển cấm
Màu tín hiệu vàng được dùng cho biển cảnh báo
Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động

3


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

Màu tín hiệu xanh dương được dùng cho biển chỉ dẫn hành
động bắt buộc thực hiện để bảo đảm an toàn
Màu tín hiệu xanh lục được sử dụng cho biển báo điều
kiện an toàn
Mỗi biển báo an toàn bao gồm dấu hiệu an toàn và bảng
thông tin bổ sung bằng chữ nếu cần để nhấn mạnh hoặc làm
rõ hơn những nội dung thể hiện trên dấu hiệu an toàn
Biển báo cấm: dùng để nghiêm cấm những hành động
gây nguy hiểm hoặc mất an toàn cho người lao động và
những người khác trong khu vực sản xuất.

Dấu hiệu cấm được thể hiện với hình dạng tổng quát là
hình tròn. Phía ngoài là một hình vành khuyên màu đỏ, phía
trong là một dải gạch chéo cũng màu đỏ nghiêng 450 so với
mặt phẳng nằm ngang và dốc theo chiều từ trái sang phải.
Biểu tượng diễn đạt nội dung cấm có màu đen và nằm trên
nền trắng hình tròn ở giữa, gạch chéo đỏ đi qua chỗ nào của
biểu tượng thì chỗ đó bị gạch chéo đỏ che khuất. Chiều rộng
hình vành khuyên màu đỏ bằng 0,1 đường kính ngoài, chiều
rộng dải gạch chéo đỏ bằng 0,08 đường kính ngoài.
Biển cảnh báo: dùng để báo trước khả năng nguy hiểm có
thể xảy ra.
Dấu hiệu cảnh báo được thể hiện với dạng tổng quát là
hình tam giác đều đỉnh hướng lên trên, có góc lượn ở các
đỉnh. Bao quanh là một đường viền màu đen có chiều rộng
bằng 0,06 một cạnh của tam giác đều tính đến đỉnh lượn
góc. Trên tam giác đều màu vảng ở giữa có hình vẽ biểu
tượng màu đen diễn đạt nội dung nguy hiểm cần báo trước
để đề phòng.
Biển chỉ dẫn bắt buộc: dùng để chỉ rõ những hành động
phải thực hiện để bảo đảm an toàn
4

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

Dấu hiệu chỉ dẫn bắt buộc được thể hiện với dạng tổng
quát là hình tròn nền xanh dương, ở giữa có hình vẽ biểu
tượng màu trắng diễn đạt nội dung hành động bắt buộc thực

hiện để bảo đảm an toàn.
Biển điều kiện an toàn: dùng để chỉ dẫn về vị trí các địa
điểm, thiết bị hoặc trang bị, v.v..có liên quan đến bảo đảm an
toàn lao động, người lao động cần nhanh chóng nhận biết và
hành động kịp thời khi có sự cố hoặc tai nạn lao động xảy ra.
Dấu hiệu điều kiện an toàn được thể hiện với dạng tổng
quát là hình vuông có nền màu xanh lục, trên đó có các biểu
tượng thể hiện nội dung chỉ dẫn điều kiện an toàn màu trắng
Mỗi biển báo an toàn có thể có hoặc không có bảng thông
tin bổ sung. Bảng bổ sung đặt ở bên dưới dấu hiệu an toàn.
Chiều dài bảng thông tin bổ sung không được lớn hơn đường
kính hoặc chiều dài cạnh tương ứng của dấu hiệu an toàn
Kích thước của các dấu hiệu an toàn và bảng thông tin
bổ sung phụ thuộc vào khoảng cách để người lao động
nhận biết rõ dấu hiệu và kịp phản ứng được xác định phù
hợp với quy định của tiêu chuẩn Việt Nam hiện hành về
biển báo an toàn
Màu sắc tín hiệu, dấu hiệu, biểu tượng và thông tin bổ
sung trên biển báo an toàn có thể được thể hiện bằng sơn
phủ, sơn polime, hoặc vật liệu có màu khác phải đảm bảo
đúng màu sắc quy định và phù hợp với điều kiện sử dụng
thực tế.
Vật liệu sử dụng làm biển báo an toàn có thể bằng kim
loại tấm có chiều dày từ 0,5 đến 1,5 mm, cũng có thể làm
bằng nhựa tổng hợp, gỗ, v.v…với điều kiện phải bảo đảm độ
bền và ổn định phù hợp với điều kiện thực tế tại nơi làm việc.

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động

5

Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

Thông tin chung về hình dạng, màu sắc của biển báo
an toàn
Hình dạng
hình học

Ý
Màu an
Màu
Màu biểu
nghóa toàn tương phản tượng
Cấm

Hình tròn với
thanh chéo

Đỏ

Trắng

Đen

- Cấm lửa
- Cấm vào

Vàng

Đen

Đen

-Nguy hiểm
kẹp tay
-Nguy hiểm
điện áp cao

Hành Xanh
động da trời
bắt
buộc

Trắng

Trắng

- Phải đội
mũ bảo hộ
- Phải đi
giầy bảo hộ

Điều Xanh lá
kiện
cây
an
toàn,
thiết
bị an

toàn

Trắng

Trắng

Thông Trắng
tin bổ hoặc
sung màu
của
dấu
hiệu an
toàn

Đen hoặc
màu tương
phản của
dấu hiệu
an toàn có
liên quan

Màu biểu
tượng
hoặc màu
dấu hiệu
an toàn có
liên quan

Cảnh
báo

Tam giác đều

Hình tròn

Hình vuông

Hình chữ nhật

Hình vuông

Ví dụ sử
dụng

-Phòng
cấp cứu
- Nước
uống

Thông tin
phản ánh
thích hợp
bởi biểu
tượng

Hình chữ nhật
6

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động

Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

MỘT SỐ LOẠI
BIỂN BÁO CẤM

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao ñoäng

7


i liệtoà
u Hướ
Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báTà
o An
n ng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Ý nghóa

Nơi sử dụng

C.1

Cấm
cẩu
quá tải
trọng
cho

phép

Tại nơi sản xuất,
kho bãi, bến
cảng,
công
trường
xây
dựng,v.v.. nơi có
sử dụng cần
cẩu, cần trục để
nâng,
chuyển
nguyên vật liệu,
hàng hoá.

C.2

Cấm sử
dụng
xe
nâng
chuyển
để chở
người

Tại nơi sản xuất,
kho bãi, bến
cảng ,v.v.. nơi có
sử dụng xe nâng

để chuyên chở
nguyên vật liệu,
hàng hoá.

8

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Ý nghóa

Nơi sử dụng

C.3

Cấm sử
dụng
nước
để dập
lửa

Tại nơi sản xuất,
trong kho vật
liệu, hàng hoá
có các chất nếu
bị cháy không
được dập tắt
bằng nước (ví
dụ
kim
loại
kiềm...).

C.4

Cấm
đổ chất
thải
lỏng

Tại nơi sản xuất
có các chất thải
dạng lỏng như
dầu, mỡ và các
hoá chất lỏng.

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động

9

Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Ý nghóa

Nơi sử dụng

C.5

Cấm sử
dụng
thang
máy khi
xảy ra
hoả
hoạn
đề
phòng
bị kẹt
trong
thang
máy

Tại khu vực cầu
thang máy trong
các toà nhà, khu
vực sản xuất có
thang máy.

C.6

Cấm
dùng
ngọn
lửa trần
để
tránh
nguy cơ
cháy
nổ

Tại cửa nhà kho,
trong kho, nơi
sản xuất có lưu
giữ, sử dụng các
vật liệu dễ cháy
và có nguy hiểm
nổ, trên phương
tiện vận chuyển
các chất nói
trên.

10

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động

Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Ý nghóa

Nơi sử dụng

C.7

Cấm
hút
thuốc
tại khu
vực này

Tại cửa nhà kho,
trong kho, nơi
sản xuất có lưu
giữ, sử dụng các
vật liệu dễ cháy
và có nguy hiểm
nổ, nơi có đặt
biển cấm lửa
hoặc có các chất

gây nhiễm độc.

C.8

Cấm sử
dụng
điện
thoại di
động

Tại nơi sản xuất,
kho, trạm cấp
nhiên liệu có các
chất dễ cháy, dễ
bay hơi như xăng
dầu...

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động

11


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Ý nghóa

Nơi sử dụng

C.9

Cấm
tháo bỏ
các bộ
phận
nối đất
thiết bị
điện

Tại nơi sản xuất
có các thiết bị,
máy móc dùng
điện, cột điện, tủ
điện, trạm điện
được nối đất.

C.10

Khu
vực
cấm
trẻ em
chơi
đùa
hoặc
đến
gần

Tại công trường

xây dựng, nơi
đang thi công
các kênh mương,
đào hố sâu.

12

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Ý nghóa

Nơi sử dụng

C.11

Cấm
người
không
có

nhiệm
vụ đi
vào
hoặc
đến
gần

Tại nơi sản xuất,
khu vực nguy
hiểm cần cấm
người không có
nhiệm vụ đi vào.

C.12

Cấm
xếp
chồng
các vật
liệu,
sản
phẩm
có thể
đổ gây
tai nạn

Tại nơi sản xuất,
kho bãi, kho hàng
hoá có các vật
liệu, hàng hoá

nếu xếp chồng
có thể đổ gây
nguy hiểm cho
người qua lại.

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao ñoäng

13


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Ý nghóa

Nơi sử dụng

C.13

Cấm sử
dụng
dàn
giáo
chưa
lắp đặt
hoàn
chỉnh

tại công trình xây

dựng, nơi sản
xuất, sửa chữa,
lắp đặt các thiết
bị có độ cao lớn
cần sử dụng dàn
giáo.

C.14

Cấm sử
dụng
mọi loại
thực
phẩm,
nước
uống
tại khu
vực này

Tại nơi sản xuất,
trong kho, nơi lư
giữ, bảo quản
nguyên vật liệu
có các hoá chất
độc hại hoặc có
nguồn vi khuẩn
lây nhiễm.

14

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Ý nghóa

Nơi sử dụng

C.15

Cấm sử
dụng
nước
lấy từ
nguồn
này để
uống

Tại nơi sản xuất
có các nguồn
nước chỉ sử

dụng phục vụ
sản xuất, vệ sinh
công
nghiệp,
không dùng để
uống.

C.16

Cấm sử
dụng
thang
máy
này để
chở
người

Tại nơi sản xuât,
công trường xây
dựng, kho bãi có
hệ thống thang
máy
chuyên
dùng để chở vật
liệu hàng hoá,
không thích hợp
để chở người.

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động

15


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Ý nghóa

Nơi sử dụng

C.17

Cấm
người
không
có
nhiệm
vụ bảo
dưỡng
máy
móc

Tại nơi sản xuất
có máy móc
thiết bị chỉ những
người có nhiệm
vụ và nghiệp vụ
mới được tháo
lắp, bảo dưỡng.

C.18

Cấm
người
không
có
nhiệm
vụ trèo
lên

16

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Tại nơi có các
thiết
bị, trạm
điện v.v... Đặt
trên cao, những
người không có
trách
nhiệm
không được trèo
lên.

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động

Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Ý nghóa

Nơi sử dụng

C.19

Cấm
người
không
có
nhiệm
vụ sử
dụng
máy để
tránh
nguy cơ
tai nạn

Tại nơi sản xuất,
nơi đặt các máy
móc thiết bị chỉ
những người có
nhiệm vụ được

phân công mới
được sử dụng.

C.20

Cấm
người
không
có
nhiệm
vụ đi
vào

Tại lối vào phòng
hoặc khu vực
nguy hiểm cần
cấm người không
có nhiệm vụ đi
vào.

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động

17


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Ý nghóa

Nơi sử dụng

C.21

Cấm
tra dầu
mỡ khi
máy
móc
đang
hoạt
động

Tại nơi sản xuất
có các loại máy
móc thiết bị cần
phải
thường
xuyên tra dầu
mỡ, bảo dưỡng.

C.22

Cấm
tắt điện
có thiết
bị, máy
móc
đang

hoạt
động

Tại khu vực
bảng điện nơi
sản xuất có các
thiết bị sử dụng
điện đang hoạt
động, nếu ngắt
điện sẽ gây sự
cố nguy hiểm.

18

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao ñoäng


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Ý nghóa

Nơi sử dụng

C.23

Cấm
dùng
quá
sức để
cố
nâng
các vật
nặng

Tại nơi sản xuất,
trong kho nguyên
vật liệu, hàng
hoá.

C.24

Cấm
sử
dụng
bình
xịt để
làm
sạch
bụi
chất ô
nhiễm

Tại nơi sản xuất
có phát
sinh
nhiều bụi, chất ô
nhiễm dạng bụi
nếu dùng bình
xịt, vòi xịt sẽ làm
tăng phát tán ra
xung quanh.

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động

19


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

MỘT SỐ BIỂN
CẢNH BÁO

20

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Hình dạng, màu sắc,

biểu tượng

CB.1

CB.2

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động

Ý nghóa

Nơi sử dụng

Cảnh
báo
nguy cơ
tai nạn
do các
yếu tố
nguy
hiểm
tiềm ẩn

Tại nơi sản xuất
có tiềm ẩn nhiều
yếu tố nguy
hiểm.

Cảnh
báo bề
mặt

trơn
trượt dễ
ngã

Tại lối vào khu
vực sản xuất có
nguy cơ tai nạn
do bị ngã.

21


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT
CB.3

CB.4

22

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Ý nghóa

Nơi sử dụng

Cảnh
báo

nguy cơ
vấp
ngã

Tại lối vào khu
vực sản xuất, lối
đi lại tạm thời có
nguy cơ vấp ngã
do bề mặt đường
không
bằng
phẳng
hoặc
hoặc có chướng
ngại vật.

Cảnh
báo
nguy cơ
tai nạn
khi làm
việc
trên
cao

Tại nơi sản xuất
có các vị trí làm
việc trên cao,
kho lưu giữ, bảo
quản hàng hoá

trên các giá cao
nhiều tầng, trên
công trường xây
dựng,...

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Ý nghóa

Nơi sử dụng

CB.5

Cảnh
báo
nguy cơ
tai nạn
bị tụt
xuống
các hố
sâu,
miệng

cống

Tại nơi sản xuất,
lối đi lại có các
hố sâu đang thi
công hoặc các
miệng cống mở
nắp khi làm việc
phía dưới.

CB.6

Cảnh
báo
nguy cơ
va
phải
các vật
chướng
ngại
phía
trên
đầu
gây tai
nạn

Tại nơi sản xuất,
lối đi tạm thời có
các kết cấu hoặc
vật cứng nhô ra ở

ngang tầm đầu
người.

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động

23


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT
CB.7

CB.8

24

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Ý nghóa

Nơi sử dụng

Cảnh
báo
nguy cơ
tai nạn
bị kẹp,
dập do

các
máy
ép,
máy
đột dập

Tại nơi sản xuất
làm việc với các
máy đột dập,
máy ép áp lực
hoặc các thiết bị,
máy móc có cơ
cấu
chuyển
động tịnh tiến.

Cảnh
báo
nguy cơ
tai nạn
bị cán
kẹp bởi
các
trục
quay,
bánh
răng

Tại nơi sản xuất
với các máy móc

thiết bị có bộ
phận
truyền
động bằng bánh
răng, vít me,...
các ru lô cán ép.

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động


Tài liệu Hướng dẫn sử dụng Biển báo An toàn

STT

Hình dạng, màu sắc,
biểu tượng

Ý nghóa

Nơi sử dụng

CB.9

Cảnh
báo có
người
đang
sửa
máy,
không

lại gần
hoặc
tuỳ tiện
đóng
mở
máy

Tại khu vực sản
xuất có người
đang sửa chữa,
bảo dưỡng máy
móc.

CB.10

Cảnh
báo
máy
trục,
cần
cẩu
đang
hoạt
động

Tại khu vực nguy
hiểm trên công
trường xây dựng,
trong
phân

xưởng, khu vực
sản xuất có sử
dụng cần cẩu,
cần trục.

Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao ñoäng

25