(Luận văn thạc sĩ hcmute) dạy học tích cực hóa người học môn giáo dục chính trị tại viện đào tạo nghề nghiệp trường đại học công nghệ thành phố hồ chí minh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (6.66 MB, 183 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ
VÕ VĂN MINH
DẠY HỌC TÍCH CỰC HĨA NGƯỜI HỌC MƠN GIÁO
DỤC CHÍNH TRỊ TẠI VIỆN ĐÀO TẠO NGHỀ NGHIỆP,
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM
NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 8140101
S K C0 0 7 0 7 4
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 12/2020
Luan van
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ
VÕ VĂN MINH
DẠY HỌC TÍCH CỰC HĨA NGƯỜI HỌC
MƠN GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ
TẠI VIỆN ĐÀO TẠO NGHỀ NGHIỆP,
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM
NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 8140101
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 12/2020
i
Luan van
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ
VÕ VĂN MINH
DẠY HỌC TÍCH CỰC HĨA NGƯỜI HỌC
MƠN GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ
TẠI VIỆN ĐÀO TẠO NGHỀ NGHIỆP,
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM
NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 8140101
Hướng dẫn khoa học:
TS. NGUYỄN TỒN
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 12/2020
ii
Luan van
i
Luan van
ii
Luan van
iii
Luan van
iv
Luan van
v
Luan van
vi
Luan van
vii
Luan van
LÝ LỊCH KHOA HỌC
I. LÝ LỊCH SƠ LƯỢC
Họ và tên: Võ Văn Minh
Giới tính: Nam
Ngày, tháng, năm sinh: 20/6/1990
Quê quán: Nghệ An
Nơi sinh: Nghệ An
Dân tộc: Kinh
Chức vụ, đơn vị công tác trước khi học tập, nghiên cứu: Giảng viên, Trường
Đại học Công nghệ TP. HCM
Chỗ ở riêng hoặc địa chỉ liên lạc: 475A Điện Biên Phủ, Phường 25, Quận Bình
Thạnh, TP. HCM
Điện thoại liên lạc: 0888 55 00 35
E-mail:
II.Q TRÌNH ĐÀO TẠO
1. Đại học:
Hệ đào tạo: Chính quy
Thời gian đào tạo: 9/2009 - 6/2013
Nơi học: Học viện Báo chí và Tuyên truyền
Ngành học: Giáo dục chính trị
2. Thạc sĩ:
Hệ đào tạo: Chính quy
Thời gian đào tạo: 10/2018-10/2020
Nơi học: Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
Ngành học: Giáo dục học
Tên luận văn: Dạy học tích cực hóa người học mơn Giáo dục chính trị tại
VĐTNN, Trường Đại học Công nghệ TP. HCM
Ngày và nơi bảo vệ luận văn: Ngày .... tháng … năm 2020
Tại: Viện Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Tồn
3. Trình độ ngoại ngữ: B1 Anh văn (Khung Châu Âu)
III. Q TRÌNH CƠNG TÁC CHUN MÔN TỪ KHI TỐT NGHIỆP
ĐẠI HỌC
Từ tháng, năm
đến tháng, năm
9/2013-5/2018
5/2018-nay
Chức danh, chức vụ, đơn vị cơng tác (đảng, chính quyền,
đồn thể, tổ chức xã hội), kể cả thời gian được đào tạo, bồi
dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ...
Thanh tra viên/Giảng viên, Đại học Công nghệ TP. HCM
Chuyên viên/Giảng viên, Đại học Công nghệ TP. HCM
i
Luan van
LỜI CAM ĐOAN
Tơi cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công
bố trong bất kỳ cơng trình nào khác.
TP. Hồ Chí Minh, ngày 01 tháng 10 năm 2020
Tác giả luận văn
Võ Văn Minh
ii
Luan van
CẢM TẠ
Lời đầu tiên, xin trân trọng cảm ơn TS. Nguyễn Tồn đã tận tình hướng dẫn tơi
trong việc hồn thành luận văn.
Xin chân thành cảm ơn Quý Thầy/Cô Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành
phố Hồ Chí Minh đã tận tình giảng dạy cho tơi trong thời gian học tập, nghiên cứu
tại Trường.
Xin cảm ơn Ban Giám hiệu, lãnh đạo và đồng nghiệp tại Viện Đào tạo
nghề nghiệp, Trường Đại học Công nghệ TP. HCM đã hỗ trợ và giúp tơi thực hiện đề
tài của mình.
Do năng lực nghiên cứu của bản thân cịn giới hạn, kính mong sự chỉ dẫn và
đóng góp của Q Thầy/Cơ để khóa luận của tơi được hồn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
TP. Hồ Chí Minh, ngày 01 tháng 10 năm 2020
Tác giả luận văn
Võ Văn Minh
iii
Luan van
TĨM TẮT
Trong xu thế hội nhập tồn cầu hố, giáo dục tồn diện nhằm tạo ra nguồn nhân
lực có trình độ chun mơn cao, có khả năng hội nhập với thế giới chính là yêu cầu
tất yếu của nền giáo dục Việt Nam hiện nay. Điều này đòi hỏi những cải tiến đột phá
trong giáo dục, xoá bỏ những lạc hậu, lỗi thời, bắt kịp xu hướng giáo dục toàn cầu.
Ở bậc Cao đẳng và Đại học, môn Giáo dục chính trị dù đã được chú trọng cải
biên và sửa đổi thường xuyên thông qua rất nhiều phương pháp, kỹ thuật giảng dạy
tiên tiến đã được vận dụng, trong đó có cả các phương pháp, kỹ thuật dạy học theo
hướng tích cực hố người học nhưng kết quả cho thấy những vấn đề nan giải của mơn
học này vẫn cịn tồn đọng và thách thức nỗ lực tìm kiếm giải pháp của cả giảng viên
và nhà trường.
Trong tình hình chung đó, đề tài “Dạy học theo hướng tích cực hố người học
mơn Giáo dục chính trị tại Viện đào tạo Nghề nghiệp, Trường Đại học Công
nghệ TP. HCM” được tác giả lựa chọn nghiên cứu với các nội dung sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về dạy học theo hướng tích cực hố người học mơn Giáo
dục chính trị tại Viện đào tạo Nghề nghiệp, Trường Đại học Công nghệ TP. HCM.
Phần này, tác giả phân tích tổng quan nghiên cứu về dạy học theo hướng tích
cực hố người học mơn Giáo dục chính trị. Qua đó, định các khái niệm cơ bản; đặc
điểm và cơ sở khoa học của dạy học theo tích cực hố người học; các yếu tố tác động
đến dạy học theo hướng tích cực hố người học; giới thiệu một số phương pháp dạy
học và kỹ thuật dạy học theo hướng tích cực hố người học.
Chương 2: Thực trạng dạy học theo hướng tích cực hố người học mơn Giáo
dục chính trị, Trường Đại học Cơng nghệ TP. HCM.
Chương 2 phân tích thực trạng hoạt động học và hoạt động dạy mơn Giáo dục
chính trị của sinh viên và giảng viên tại Viện đào tạo Nghề nghiệp, Trường Đại học
Công nghệ TP. HCM. Kết quả kiểm tra cho thấy thái độ học tập của sinh viên chưa
tích cực, các hoạt động trong và ngồi giờ học cịn thụ động, đối phó, sinh viên chưa
tích cực tham gia các hoạt động học tập giảng viên tổ chức. Ngoài ra, kết quả đã thể
iv
Luan van
hiện, nhận thức của giảng viên về việc phát triển tính tích cực cho sinh viên trong
mơn Giáo dục chính trị chưa đầy đủ. Phần lớn giảng viên sử dụng các hình thức tổ
chức dạy học, phương tiện dạy học truyền thống theo hướng tiếp cận nội dung, chưa
tạo sự tích cực trong học tập cho sinh viên. Các hình thức đánh giá chưa đa dạng,
chưa khách quan trong việc cải thiện thái độ học tập cho sinh viên. Việc vận dụng
các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực vào dạy học mơn Giáo dục chính trị
chưa được nhiều giảng viên áp dụng.
Chương 3: Vận dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực hóa người
học mơn Giáo dục chính trị tại Viện Đào tạo nghề nghiệp, Trường Đại học Công nghệ
TP. HCM
Chương 3 xác định một số nguyên tắc vận dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy
học theo hướng tích cực hố người học. Trên cơ sở này, đề tài đã đề xuất vận dụng một
số phương pháp và kỹ thuật như dạy học giải quyết vấn đề, thảo luận nhớm, nghiên
cứu Webquest, kỹ thuật động não, kỹ thuật tranh luận ủng hộ - phản đối, kỹ thuật đọc
tích cực và kỹ thuật sơ đồ tư duy nhằm cải thiện chất lượng dạy và học mơn Giáo dục
chính trị tại Viện đào tạo Nghề nghiệp, Trường Đại học Công nghệ TP. HCM.
Kết quả thực nghiệm sư phạm đã chứng minh cho tính đúng đắn của
giả thuyết khoa học “nếu vận dụng những giải pháp được tác giả đề xuất sẽ góp phần
nâng cao chất lượng dạy học mơn Giáo dục chính trị tại Viện Đào tạo
nghề nghiệp, Trường Đại học Công nghệ TP. HCM”.
v
Luan van
ABSTRACT
In the context of global integration, comprehensive education aimed at
producing human resources with high expertise and capability of integrating with the
world is indeed an essential requirement for today’s Vietnamese education. This
requires outstanding innovations in education to erase outdated perceptions and catch
up with the global education trends.
Currently, at colleges and universities, Politics module has been gained strong
attention from lecturers and management teams in attempt to renew and modify this
module frequently through applying multiple teaching methods and techniques,
especially active teaching for active learners but results have shown this module’s
issues still remain problematic and challenge new efforts to seek applicable solutions.
In such a general situation, the research topic titled “Active teaching for active
learners with Politics module at Institute of Professional Training, Ho Chi Minh
city University of Technology” was chosen with the following contents:
Chapter 1: Literature review on active teaching for active learners with Politics
module at Institute of Professional Training, Ho Chi Minh city University of
Technology
This chapter includes research background on active teaching for active learners
with Politics module. Moreover, it also identified fundamental definitions;
characteristics and grounded theories of active teaching for active learners; factors
influencing active teaching for active learners; introduction to some teaching methods
and techniques on active teaching for active learners.
Chapter 2: Real situation on active teaching for active learners with Politics
module at Institute of Professional Training, Ho Chi Minh city University of
Technology
This chapter includes analysis on the real situation of teaching and learning
activities for Politics module of lecturers and students at Institute of Professional
vi
Luan van
Training, Ho Chi Minh city University of Technology. Results have indicated that
student attitudes were still negative in and after class actitives and they did not actively
partake in learning activities organized by lecturers. Additionally, lecturers’
perceptions about active learning for students were missing. They mostly used
traditional teaching organisation methods and teaching supports to access contents
rather than activating active learning for students. Evaluation and assessment methods
were not diverse, unable to reflect and improve student attitude. The application of
active teaching methods for active learners has not been taken into account.
Chapter 3: Appyling active teaching methods and techniques for active
learners with Politics module at Institute of Professional Training, Ho Chi Minh city
University of Technology
This chapter includes the identification of some principles in applying active
teaching methods and techniques for active learners. Based on these principles, the
author proposed the application of multiple teaching methods and techniques such as
problem-solving, group discussion, Webquest, brainstorming, debate, active reading
and mind mapping in order to improve teaching and learning quality for Politics
module at Institute of Professional Training, Ho Chi Minh city University of
Technology.
Experiment results have proven the validity of scientific hypothesis “applying
proposed solutions would contribute to improving teaching and learning quality for
Politics module at Institute of Professional Training, Ho Chi Minh city University of
Technology”.
vii
Luan van
MỤC LỤC
LÝ LỊCH KHOA HỌC ................................................................................................i
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... ii
CẢM TẠ ................................................................................................................... iii
TĨM TẮT ..................................................................................................................iv
DANH MỤC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ ......................................................................... xii
DANH MỤC BẢNG ............................................................................................... xiii
MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DẠY HỌC MƠN GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ THEO
HƯỚNG TÍCH CỰC HĨA NGƯỜI HỌC .................................................................6
1.1. Tổng quan các cơng trình nghiên cứu liên quan đến đề tài ..............................6
1.1.1. Dạy học theo hướng tích cực hóa người học trên thế giới.........................6
1.1.2. Dạy học theo hướng tích cực hóa người học ở Việt Nam ........................13
1.2. Một số khái niệm ............................................................................................19
1.2.1. Dạy học .....................................................................................................19
1.2.2. Tích cực hóa người học ............................................................................22
1.2.3. Dạy học theo hướng tích cực hóa người học ...........................................23
1.2.4. Dạy học theo hướng tích cực hóa người học mơn GDCT ........................24
1.3. Đặc điểm của phương pháp dạy học theo hướng tích cực hóa người học ......25
1.4. Các yếu tố tác động đến dạy học theo hướng tính tích cực hóa người học ....28
1.4.1. Các yếu tố thuộc về người học .................................................................28
1.4.2. Các yếu tố thuộc về người dạy ................................................................29
1.4.3. Các yếu tố thuộc về môi trường ...............................................................30
1.5. Một số phương pháp dạy học theo hướng tích cực hóa người học ................32
1.5.1. Dạy học theo tình huống ..........................................................................32
1.5.2. Dạy học theo dự án ..................................................................................35
1.5.3. Dạy học theo Xêmina ...............................................................................37
1.5.4. Thảo luận nhóm ........................................................................................40
1.5.5. Nghiên cứu Webquest ...............................................................................42
1.6. Một số kỹ thuật dạy học tích cực ....................................................................45
1.6.1. Kỹ thuật động não ....................................................................................45
viii
Luan van
1.6.2. Kỹ thuật tranh luận ủng hộ - phản đối .....................................................46
1.6.3. Kỹ thuật “đọc tích cực” ...........................................................................47
1.6.4. Sơ đồ tư duy ..............................................................................................47
1.7. Dạy học mơn Giáo dục Chính trị theo hướng tích cực hóa người học ...........48
Kết luận chương 1 ..................................................................................................52
Chương 2: THỰC TRẠNG VỀ DẠY HỌC THEO HƯỚNG TÍCH CỰC HỐ
NGƯỜI HỌC MƠN GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ TẠI VIỆN ĐÀO TẠO NGHỀ
NGHIỆP, TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM .......................................53
2.1. Tổng quan về VĐTNN, Trường Đại học Công nghệ TP.HCM...........................53
2.1.1. Trường Đại học Công nghệ TP. HCM .....................................................53
2.1.2. Viện Đào tạo nghề nghiệp ........................................................................55
2.2. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................56
2.2.1. Mục đích ...................................................................................................56
2.2.2. Nội dung và đối tượng khảo sát ...............................................................56
2.2.3. Phương pháp và công cụ ..........................................................................57
2.3. Đánh giá kết quả khảo sát ...............................................................................57
2.3.1. Tình hình dạy và học mơn Giáo dục chính trị tại VĐTNN, Trường Đại học
Cơng nghệ TP. HCM ..........................................................................................57
2.3.2. Thực trạng hoạt động dạy và học theo hướng tích cực hố người học mơn
Giáo dục chính trị tại VĐTNN, Trường Đại học Công nghệ TP. HCM ............64
2.3.3. Nhu cầu thiết kế hoạt động dạy học theo hướng tích cực hố người học
mơn Giáo dục chính trị tại VĐTNN, Trường Đại học Công nghệ TP. HCM ....81
Kết luận chương 2 ..................................................................................................85
Chương 3: VẬN DỤNG CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀ KỸ THUẬT DẠY HỌC TÍCH
CỰC HĨA NGƯỜI HỌC MƠN GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ TẠI VIỆN ĐÀO TẠO
NGHỀ NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM ...........................86
3.1. Nguyên tắc vận dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực hóa người học
mơn Giáo dục chính trị tại VĐTNN, Trường Đại học Công nghệ TP. HCM .............86
3.1.1. Giới thiệu môn Giáo dục Chính trị ..........................................................86
3.1.2. Nguyên tắc vận dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực hóa
người học mơn Giáo dục chính trị tại VĐTNN ..................................................89
ix
Luan van
3.2. Đề xuất các phương pháp dạy học theo hướng tích cực hóa người học mơn Giáo
dục chính trị tại VĐTNN, Trường Đại học Công nghệ TP. HCM .............................92
3.2.1. Dạy học giải quyết vấn đề ........................................................................92
3.2.2. Thảo luận nhóm .......................................................................................97
3.2.3. Nghiên cứu Webquest .............................................................................100
3.3. Đề xuất các kỹ thuật dạy học tích cực hóa người học mơn Giáo dục chính trị tại
VĐTNN, Trường Đại học Công nghệ TP. HCM ....................................................103
3.3.1. Kỹ thuật động não ..................................................................................103
3.3.2. Kỹ thuật tranh luận ủng hộ - phản đối ...................................................104
3.3.3. Kỹ thuật “đọc tích cực” .........................................................................106
3.3.4. Sơ đồ tư duy ............................................................................................107
3.4. Thiết kế giáo án ..............................................................................................108
3.5. Thực nghiệm sư phạm.....................................................................................120
3.5.1. Mục đích thực nghiệm ............................................................................120
3.5.2. Đối tượng thực nghiệm ...........................................................................120
3.5.3. Thời gian thực hiện ................................................................................120
3.5.4. Nội dung thực nghiệm ............................................................................120
3.5.5. Các tiêu chí đánh giá kết quả thực nghiệm ............................................122
3.5.6. Kết quả thực nghiệm...............................................................................123
Kết luận chương 3 ...................................................................................................133
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.................................................................................134
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................138
PHỤ LỤC 1 PHIẾU KHẢO SÁT DÀNH CHO GIẢNG VIÊN ...........................142
PHỤ LỤC 2 PHIẾU KHẢO SÁT DÀNH CHO SINH VIÊN ...............................146
PHỤ LỤC 3 BÀI KIỂM TRA KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM ................................149
PHỤ LỤC 4 PHIẾU KHẢO SÁT Ý KIẾN SINH VIÊN SAU GIỜ HỌC ............151
x
Luan van
DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT
TT
Chữ viết tắt
Nội dung chữ viết tắt
1
VĐTNN
Viện Đào tạo nghề nghiệp
2
HUTECH
Trường Đại học Công nghệ TP. HCM
3
GDCT
Giáo dục chính trị
4
TCHNH
Tích cực hố người học
5
XHCN
Xã hội chủ nghĩa
6
TBCN
Tư bản chủ nghĩa
7
GCCN
Giai cấp công nhân
xi
Luan van
DANH MỤC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ
Hình 2.1:Trường Đại học Cơng nghệ TP. HCM (trụ sở Điện Biên Phủ) .................53
Biểu đồ 2.1: So sánh mức độ cảm nhận của giảng viên về thái độ học tập của sinh
viên ............................................................................................................................59
Biểu đồ 2.2: Kết quả khảo sát sinh viên về thời lượng chương trình .......................61
Biểu đồ 2.3: Kết quả khảo sát sinh viên về nội dung môn học .................................62
Biểu đồ 2.4: Kết quả khảo sát sinh viên về phương pháp giảng dạy của giảng viên62
Biểu đồ 2.5: Kết quả khảo sát sinh viên về phương tiện học tập ..............................63
Biểu đồ 2.6: Kết quả khảo sát sinh viên về kiểm tra đánh giá môn học ...................63
Biểu đồ 2.7: So sánh mức độ cảm nhận của giảng viên về các hoạt động giảng dạy ....66
Biểu đồ 2.8: So sánh mức độ cảm nhận của giảng viên về các phương pháp giảng dạy.... 70
Biểu đồ 2.9: Kết quả khảo sát sinh viên về thái độ học tập tích cực ........................72
Biểu đồ 2.10: So sánh mức độ cảm nhận của sinh viên về thái độ học tập tích cực.74
Biểu đồ 2.11: Kết quả khảo sát sinh viên về đánh giá thành quả học tập .................76
Biểu đồ 2.12: So sánh mức độ cảm nhận của sinh viên về đánh giá thành quả học tập
...................................................................................................................................78
Biểu đồ 2.13: Nguyên nhân tác động thành quả học tập của sinh viên ....................80
Biểu đồ 2.14: So sánh mức độ cảm nhận về nhu cầu thiết kế hoạt động dạy học theo
hướng tích cực hoá người học ...................................................................................83
Biểu đồ 3.1: So sánh thái độ của sinh viên đối với lớp thực nghiệm và lớp đối chứng
.................................................................................................................................124
Biểu đồ 3.2: So sánh kỹ năng làm việc nhóm của sinh viên đối với lớp thực nghiệm và
lớp đối chứng ...........................................................................................................126
Biểu đồ 3.3: So sánh kỹ năng tìm và khai thác tài liệu của sinh viên đối với lớp thực
nghiệm và lớp đối chứng ..........................................................................................127
Biểu đồ 3.4: So sánh kỹ năng phát hiện và giải quyết vấn đề của sinh viên đối với lớp
thực nghiệm và lớp đối chứng ..................................................................................129
Biểu đồ 3.5: So sánh kết quả điểm số học tập của sinh viên lớp thực nghiệm và lớp đối
chứng .......................................................................................................................131
xii
Luan van
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Kết quả ý kiến của giảng viên về môn GDCT..........................................57
Bảng 2.2: Kết quả ý kiến của sinh viên về môn GDCT ............................................60
Bảng 2.3: Kết quả khảo sát giảng viên về các hoạt động giảng dạy .........................64
Bảng 2.4: Kết quả khảo sát giảng viên về phương pháp giảng dạy ..........................67
Bảng 2.5: Kết quả khảo sát sinh viên về thái độ học tập tích cực.............................71
Bảng 2.6: Kết quả khảo sát sinh viên về đánh giá thành quả học tập .......................75
Bảng 2.7: Nguyên nhân tác động thành quả học tập của sinh viên ..........................79
Bảng 2.8: Kết quả khảo sát về nhu cầu thiết kế hoạt động dạy học theo hướng tích
cực hố người học .....................................................................................................81
Bảng 3.1: Nội dung tổng qt và phân bố thời gian mơn Giáo dục Chính trị ..........88
Bảng 3.2: Bảng số liệu về thái độ và ý thức của sinh viên tham gia lớp thực nghiệm
và lớp đối chứng ......................................................................................................124
Bảng 3.3: Bảng số liệu về kỹ năng làm việc nhóm của sinh viên tham gia lớp thực
nghiệm và lớp đối chứng .........................................................................................125
Bảng 3.4: Bảng số liệu về kỹ năng tìm và khai thác tài liệu của sinh viên tham gia lớp
thực nghiệm và lớp đối chứng .................................................................................127
Bảng 3.5: Bảng số liệu về kỹ năng phát hiện và giải quyết vấn đề của sinh viên tham
gia lớp thực nghiệm và lớp đối chứng ....................................................................128
Bảng 3.6: Bảng số liệu về kết quả điểm số học tập của sinh viên tham gia lớp thực
nghiệm và lớp đối chứng .........................................................................................130
Bảng 3.7: Kết quả điểm số học tập của sinh viên tham gia lớp thực nghiệm và lớp đối
chứng .......................................................................................................................131
xiii
Luan van
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói “Một dân tộc dốt là một dân tộc
yếu” [14, tr. 8], bởi khơng có tri thức, con người sẽ luôn lệ thuộc, bất lực trước những
thế lực và sức mạnh, cản trở sự phát triển của dân tộc, đất nước. Nhận thức được tất
yếu sự phát triển của giáo dục trong công cuộc xây dựng, bảo vệ tổ quốc, Đảng và
Nhà nước ta đã khẳng định “Giáo dục là quốc sách hàng đầu” [7].
Trong tiến trình lịch sử của nhân loại, sự biến đổi mạnh mẽ của kinh tế - xã hội
đòi hỏi mỗi người cần có khả năng đối phó, thích nghi trước những biến động đó.
Chính điều này đã và đang đặt ra nhiệm vụ mới cho nền giáo dục, bởi chỉ thông qua
giáo dục và đào tạo mới bồi dưỡng con người khơng chỉ có tri thức khoa học mà cịn
năng lực tư duy, năng lực thực tiễn và các khả năng làm chủ trong sự thay đổi đó. Để
đáp ứng u cầu đó, hiện nay giáo dục nước ta khơng chỉ đổi mới về nội dung giảng
dạy mà còn đổi mới các phương pháp dạy học nhằm phát huy tính tích cực hóa người
học. Thuật ngữ phát huy tính tích cực hóa người học nhằm chỉ những phương pháp
giáo dục, dạy học tác động tới người học để giúp họ chiếm lĩnh kiến thức một cách
chủ động, sáng tạo. Tuy nhiên, để sinh viên phát huy được tính tích cực hóa trong q
trình dạy học địi hỏi giảng viên cần phải có phương pháp dạy học phù hợp để định
hướng cũng như rèn luyện cho sinh viên ý thức và thói quen học tập tích cực.
Trong những năm gần đây, thực hiện chủ trương đổi mới giáo dục ở bậc cao
đẳng, đại học nhiều trường đã và đang triển khai mơ hình đào tạo theo hệ tín chỉ.
Phương thức đào tạo này đã và đang phát huy vai trò trung tâm của sinh viên, tạo ra
cơ hội tự chủ, sáng tạo trong phương pháp học của sinh viên, vậy nhưng vẫn còn
một số bất cập trong việc giảng viên sử dụng các phương pháp dạy học chưa phù
hợp dẫn đến việc phát huy tối đa tính tích cực của người học chưa thật sự được đầu
tư đúng mức.
Môn Giáo dục chính trị với mục tiêu thay đổi tư duy của người học, định hướng
và thuyết phục họ đi theo con đường Chủ nghĩa Xã hội, bồi dưỡng kiến thức về Chủ
1
Luan van
nghĩa Xã hội, Chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng
Cộng sản Việt Nam. Vì vậy, việc dạy tốt mơn học này ở các trường cao đẳng, đại học
là điều hết sức cần thiết, quan trọng và mang tính lâu dài. Tuy nhiên thơng qua phản
ánh của dư luận và báo chí, trên thực tế một bộ phận không nhỏ sinh viên chưa hứng
thú với mơn học dẫn đến tình trạng bỏ tiết, học đối phó,…. Có nhiều nguyên nhân
dẫn đến hiện tượng trên, nhưng theo tác giả nguyên nhân cơ bản nhất xuất phát từ
phương pháp giảng dạy của giảng viên chưa thực sự phù hợp với mơn học và hồn
cảnh nhất định.
Trong những năm qua, xác định được vị trí và tầm quan trọng của mơn Giáo
dục chính trị, trường Trường Đại học Cơng nghệ TP. HCM nói chung và VĐTNN nói
riêng đã chú trọng đầu tư, cải thiện chất lượng dạy học theo hướng tích cực hóa người
học tuy nhiên, kết quả vẫn chưa được như mong đợi.
Từ những lý do trên tác giả đã chọn đề tài Dạy học tích cực hóa người học mơn
Giáo dục chính trị tại Viện Đào tạo nghề nghiệp, Trường Đại học Công nghệ TP.
HCM làm luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ chuyên ngành Giáo dục học.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Đề xuất phương pháp và kỹ thuật dạy học theo hướng tích cực hóa người học
phù hợp với đặc điểm dạy học môn Giáo dục chính trị tại VĐTNN, Trường Đại học
Cơng nghệ TP. HCM.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện mục tiêu đề ra, đề tài tập trung giải quyết những nhiệm vụ sau:
- Nghiên cứu cơ sở lý luận dạy học môn Giáo dục chính trị theo hướng tích cực
hóa người học.
- Nghiên cứu thực tiễn dạy học mơn Giáo dục chính trị theo hướng tích cực hóa
người học tại VĐTNN, Trường Đại học Công nghệ TP. HCM.
- Đề xuất phương pháp dạy học mơn Giáo dục chính trị theo hướng tích cực hóa
người học tại VĐTNN, Trường Đại học Cơng nghệ TP. HCM.
- Kiểm nghiệm, đánh giá kết quả giải pháp tác giả đề xuất.
2
Luan van
