TÔI ĐI HỌC_Thanh Tịnh ppt

Tiết 1 + 2
TÔI ĐI HỌC
Thanh Tịnh (1911-1988)

A . Mục tiêu cần đạt :
1. Kiến thức:
Giúp HS: - Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của
nhân vật "Tôi" ở buổi tựu trường đầu tiên.
- Thấy được thái độ, cử chỉ yêu thương và trách nhiệm của
người lớn đối với thế hệ tương lai.
- Thấy đượcc ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ của nhà văn
Thanh Tịnh.
2. Kĩ năng:
Rèn cho HS kĩ năng đọc diễn cảm, sáng tạo, kĩ năng phân tích, cảm thụ tác
phẩm văn xuôi giàu chất trữ tình.
3. Thái độ:
Giáo dục HS biết rung động, cảm xúc với những kỉ niệm thời học trò và biết
trân trọng, ghi nhớ những kỉ niệm ấy.

B. Các hoạt động dạy học :
- Chuẩn bị: Phiếu học tập, máy chiếu…
- ổn định tổ chức, kiểm tra việc chuẩn bị bài của học sinh.
- Bài mới ( lấy mục 3 “ Những điều cần lưu ý” – SGV để vào bài).
GV HS Nội dung cần đạt
Hoạt động 1: Gi
ới thiệu về
tác giả - tác phẩm

? B
ằng sự hiểu biết cá nhân
- Trình b

ày theo
I. Giới thiệu tác giả- tác phẩm
và qua việc soạn b
ài, hãy
gi
ới thiệu về tác giả Thanh
Tịnh và tác ph
ẩm “ Tôi đi
học” ?
chú thích TGTP
trang 8
1. Tác giả : - Thanh tịnh(1911-
1988)
- Tác ph
ẩm mang văn
phong
đằm thắm, êm d
ịu, trong
trẻo
- B
ổ sung theo “ Những
điều cần lưu
ý” trang 3
SGV
I. Tiếp xúc V/b
1. Tác giả -
tác
phẩm
2. Tác phẩm “ Tôi đi h
ọc “ : In trong

tập “
Quê” xuất bản năm 1941

Hoạt động 2:

- Hư
ớng dẫn cách đọc, đọc
mẫu 1 đoạn
- 2 HS đọc tiếp
II. Tiếp xúc văn bản:
1. Đọc – Chú thích
a. Đọc : Chú ý gi
ọng gợi cảm, nhẹ
nhàng tha thiết
- Hướng dẫn đọc chú thích

- Tự đọc CT b. Chú thích : lưu ý chú thích 2,6,7
? VB thuộc thể loại g
ì? Vì
sao?
(Truy
ện ngắn mang đậm chất
hồi kí)
- Trả lời CN 2. Thể loại : truyện ngắn
3. Phương thức biểu đạt
? VB đư
ợc viết theo
phương thức biểu đạt ?
- Nhận xét Tự sự – miêu tả - biểu cảm
? Kỷ niệm ngày đầu ti

ên
đến trư
ờng của nhân vật “
tôi” được kể theo trình t
ự
nào?
Thảo luận 4. Bố cục ( trình tự kể )
Theo trình tự thời gian v
à không
gian
- Tương ứng với trình t
ự ấy
- Đánh d
ấu
1-Từ hiện tại nhớ về dĩ vãng
là những đoạn văn nào? trong SGK
( Từ đầu  “ lòng tôi lại tưng b
ừng rộn
rã”
- Củng cố bằng máy chiếu

-
Ghi ND chính
vào vở
2-Cảm nhận của “tôi” trên con đư
ờng tới
trường.
( Từ “ Buổi mai hôm ấy”  Trên ng
ọn
núi”

G/V: Như v
ậy, từ những biến
chuyển của đất trời vào d
ịp
cuối thu và hình
ảnh những
em nhỏ rụt rè núp dư
ới nón
mẹ lần đầu tiên tới trư
ờng gọi
cho nhân v
ật “ tôi” nhớ lại
mình ngày
ấy với những kỷ
niệm trong sáng, đư
ợc tái hiện
theo trình tự thời gian. K
ỷ
niệm ấy đã sống dậy ào
ạt
trong lòng tác giả để th
ành
truyện ngắn này
- L
ắng nghe,
suy ngẫm
3 - C
ảm nhận của “ tôi” lúc ở sân
trường.
( Tiếp  được nghỉ cả ngày nữa” )

4 – C
ảm nhận của nhân vật “ tôi” trong
lớp học ( đoạn còn lại).

III. Tìm hiểu văn bản:
? Đ
ọc VB, em có cảm nhận
đư
ợc tâm trạng, cảm giác của
nhân vật “tôi” không ? Đó l
à
tâm trạng như thế nào?
- Thảo luận lớp - 1. Tâm tr
ạng của nhân vật “tôi”
trong ngày đầu tiên đi học:
Rất hồi hộp và bỡ ngỡ
? Tâm trạng ấy đư
ợc thể hiện
ở những lúc nào?
- Tr
ả lời dựa
theo “ bố cục”

- Chốt, dẫn dắt tiếp
? khi cùng mẹ đi tr
ên con
đường tới trư
ờng trong
ngày khai giảng đầu ti
ên,

nhân v
ật “ tôi” có cảm
nhận và tâm trạng như th
ế
nào?
- Quan sát đo
ạn
t
ừ “ buổi mai”
 “ngọn núi”
- Liệt kê
, phân
tích chi tiết
a. Khi cùng mẹ đi trên đư
ờng tới
trường:
- Con đư
ờng cảnh vật vốn rất quen
nhưng lần này tự nhiên thấy lạ  t
ự
cảm thấy có sự thay đổi lớn trong lòng.
- C
ảm thấy đứng đắn, trang trọng với bộ
quần áo dài, với mấy quyển vở mới tr
ên
tay.
- C
ẩn thận nâng niu mấy quyển vở. Vừa
lúng túng, vừa muốn khẳng định m
ình

khi xin mẹ được cầm bút thước nh
ư các
bạn khác
Tâm tr
ạng ấy xuất phát do
đâu?

- Yêu cầu đọc từ “ trư
ớc
sân trường Mĩ Lí”  “ r
ộn
ràng trong các lớp”
Thảo luận lớp

- Quan sát đo
ạn
văn

 S
ự kiện quan trọng : Hôm nay
tôi đi học. Đó là d
ấu hiệu đổi khác
trong tình cảm và nh
ận thức của
một cậu bé giàu cảm xúc trong ng
ày
đầu tới trường, tự thấy mình như đ
ã
lớn lên
? – Khi đ

ứng giữa sân
trường trong ng
ày khai
giảng đầu tiên, nhân v
ật
“tôi” thấy thế nào?
- Tìm chi tiết b. Khi đứng giữa sân trường:
- Thấy sân trường dày đặc cả ngư
ời,
ai cũng quần áo sạch sẽ, gương m
ặt
vui tươi sáng sủa.
- Thấy ngôi trư
ờng vừa xinh xắn
vừa oai nghiêm khác thư
ờng, cảm
thấy mình bé nhỏ dâm lo sợ vẩn vơ
? Khi nghe ông đốc gọi t
ên
Thảo luận lớp c. Khi nghe gọi tên vào lớp:
từng người vào l
ớp, nhân
vật “tôi” cảm thấy thế nào?

(nh
ận xét chi
tiết VB)
- Cảm thấy qu
ả tim ngừng đập, giật
mình lúng túng khi nghe gọi đến tên

Hình ảnh ông đốc đư
ợc
nh
ớ lại qua các chi tiết? Từ
đó cho thấy tác giả đã nh
ớ
tới ông đốc bằng T/C nào?

-
Tìm trong VB và
nh
ận xét (ông
nói…nhìn… t
ươi
cư
ời nhẫn nại
chờ…)

? Tâm trạng của nhân v
ật
“tôi” khi sắp phải rời b
àn
tay dịu dàng của mẹ nh
ư
thế nào? T
ại sao lại có tâm
trạng ấy?
- Thảo luận lớp - C
ảm thấy sợ khi sắp phải xa mẹ,

dúi đầu vào lòng m
ẹ nức nở khóc
theo bạn. Thấy mình bước vào th
ế
giới khác và cách xa mẹ h
ơn bao
giờ hết

v
ừa lo sợ vừa cảm thấy
sung sướng.
? Nh
ững cảm giác nhân
vật “ tôi” nhận đư
ợc khi
bước vào lớp l
à gì? Hãy lý
giải những cảm giác đó?
- Đọc chi tiết v
à
nhận xét
d. Khi ng
ồi trong lớp đón giờ học đầu
tiên :
- C
ảm thấy vừa xa lạ vừa gần gũi với
mọi người, mọi vật, vừa ngỡ ng
àng
vừa tự tin
- Đo

ạn cuối của VB có 2
chi ti
ết “ Một con chim…
nhìn theo cánh chim”, “
nhưng ti
ếng phấn của thầy
cô… đánh vần đọc
nói……… v
ề nhân vật
tôi”?


Yêu thiên nhiên, yêu tuổi th
ơ
nhưng yêu cả sự học hành để trư
ởng
thành
? Theo dòng hồi tư
ởng của
- Trao đ
ổi theo

Thời gian và không gian
ấy gắn
tác giả trở về dĩ vãng. Đ
ến
đây em có thể lý giải v
ì
sao thời gian v
à không

gian “M
ột buổi mai đầy
sương thu và gió l
ạnh” ấy
lại trở thành k
ỷ niệm
không phai trong tâm trí
tác giả?
c
ảm nghĩ cá
nhân

li
ền với kỷ niệm đầy ý nghĩa : Lần
đầu tiên trong đời đư
ợc cắp sách
tới trường
? Tìm và phân tích các
hình
ảnh so sánh trong
VB?
-
Tìm các hình
ảnh so sánh v
à
phân tích
* Các hình ảnh so sánh
: (máy
chiếu)
- Tác dụng : Những hình

ảnh so
sánh nên thơ, tinh t
ế hoặc gần gũi
dễ hiểu khiến người đọc thấy đư
ợc
tâm trạng của nhân vật v
à câu
chuyện buổi tựu trường đầu ti
ên
của tuổi học trò thêm giàu chất th
ơ,
trong sáng hồn nhiên và đẹp đẽ

? Qua văn b
ản, tác giả
khiến em có cảm nhận g
ì
về thái độ của những ngư
ời
l
ớn đối với các em bé lần
đầu tiên đi học ?
(G
ợi ý : các vị phụ huynh,
ông đốc, và thầy giáo?)
- GV bình

- Nêu chi tiết v
à
nhận xét
2. C
ảm nhận về thái độ, cử chỉ của
ngư
ời lớn đối với các em bé lần đầu
tiên đi học :
- Các PHHS: Chu
ẩn bị chu đáo cho
con em; trân tr
ọng tham dự buổi lễ
quan trọng này: cùng lo l
ắng, hồi hộp
cùng con
- Ông đốc : Từ tốn bao dung
- Thấy giáo trẻ : vui tính, gi
àu tình
thương.
 Nhà trường và gia đình r
ất có trách
nhiệm với thế hệ tương lai. Ngôi trường

của nhân vật “tôi” là một ngôi trư
ờng
giáo dục ấm áp, là nguồn nuôi dư
ỡng
các em trưởng thành.
? Ngh
ệ thuật đặc sắc của

truyện ngắn này là gì?
(chú ý bố cục, phương th
ức
biểu đạt
-Th
ảo luận tổ
đại diện tr
ình
bày
3. Đặc sắc nghệ thuật và m
ức cuốn
hút của tác phẩm:
a. Đặc sắc nghệ thuật:
- Bố cục theo dòng hồi tư
ởng, cảm nghĩ
của nhân vật “tôi” theo trình t
ự thời
gian.
? Theo em, điều gì đã cu
ốn
hút, hấp dẫn em?
-
Trình bày ý
kiến cá nhân
- Kết hợp hài hòa giữa kể –miêu tả-bi
ểu
cảm
(tổng kết = máy chiếu) b. Sức cuốn hút của tác phẩm :
- Tình huống truyện
- Tình cảm ấm áp trìu mến của ngư

ời
lớn đối với các em nhỏ lần đầu tiên đ
ến
trường.
- Hình ảnh thiên nhiên, ngôi trư
ờng,
các hình ảnh so sánh… giàu s
ức gợi
cảm  Truyện toát lên chất trữ
tình
thiết tha

IV. Tổng kết – ghi nhớ ( SGK)
- Hư
ớng dẫn đọc ghi nhớ
-HS đọc ghi nhớ


SGK
V.Luyện tập: -C
ủng cố bằng phiếu
học tập
- Yêu cầu thực hiện BT1 - Đọc yêu cầu BT

Bài tập 1 :
Gợi ý
- Dòng cảm xúc ấy diễn biến nh
ư
thế nào trong buổi tựu trư
ờng đầu

tiên c
ủa nhân vật “tôi” ? ( Theo
trình tự thời gian và không gian…)
- Dòng cảm xúc ấy đư
ợc bộc lộ ra
sao?
+ Thiết tha, yêu quí, nh
ớ một cách
sâu sắc ( lấy chi tiết làm dàn bài)
+ Trong trẻo : Là c
ảm xúc của tuổi
thơ trong ngày đầu tiên đến trư
ờng
nên rất hồn nhi
ên, trong sáng, đáng
yêu , ( lấy chi tiết phân tích).
Bài tập 2:
Giao BT 2 về nhà Gợi ý :
- Nhớ lại những chi tiết l
àm em xúc
động nhất trong buổi tựu trường
- Ghi lại một cách chân thành, t
ự
nhiên và cảm xúc đó trong văn b
ản
của mình

* Dặn dò: - Đọc lại VB & bài ghi ở lớp
- Học ghi nhớ. Làm BT2
- Soạn bài tiếp theo