Khi con tu hú ( Tố Hữu ) docx

Tiết 78.

Khi con tu hú
( Tố Hữu )

A. Mục tiêu:
1/. Kiến thức :
Cảm nhận được lòng yêu sự sống, niềm khao khát tự do cháy bỏng của
người chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi đang bị giam cầm trong tù ngục được thể
hiện bằng những hình ảnh gợi cảm và thể thơ lục bát giản dị tha thiết.
2/. Kĩ năng:
- Đọc diễn cảm, cảm thụ và phân tích thơ.
3/. Thái độ: Giáo dục HS
- Tình cảm yêu quý, cảm thông với hoàn cảnh của người chiến sĩ CM trong
cảnh tù đày và khâm phục tinh thần của người chiến sĩ cách mạng.
B. Các hoạt động dạy học:
- Kiểm tra bài cũ: đọc thuộc lòng bài thơ "Quê hương". Em biết gì về tình
cảm của tác giả đối với quê hương?
- Bài mới.
GV HS Nội dung cần đạt
- GV nhắc qua về tác
giả Tố Hữu.
- Xuất xứ bài thơ?
GV: Bị nhốt trong
phòng giam, cách biệt
hoàn toàn với cuộc
sống bên ngoài, người
chiến sĩ trẻ ấy cảm
thấy ngột ngạt không
chịu nổi, bài thơ ghi
lại tâm trạng náo nức,

hướng ra cuộc sống
bên ngoài, muốn được
trở về với cuộc sống
tự do, với hoạt động
CM.
Trình bày và
lắng nghe
I.Tiếp xúc văn bản:
1. Hoàn cảnh ra đời của bài thơ:
Bài thơ được sáng tác trong nhà
lao Thừa Phủ, khi tác giả đang
say mê lý tưởng, yêu đời và hoạt
động cách mạng với niềm vui
phơi phới bỗng bị bắt giam ở
đây.
- GV đọc mẫu
2 học sinh đọc lại
2 học sinh đọc
to
Trả lời theo ý
2. Đọc - tìm hiểu chú thích:
a. Đọc
?Em có thể lý giải vì
sao tác giả lại đặt tên
bài thơ là "khi con tu
hú"? (Hãy viết một
câu văn có 4 chữ đầu
là "khi con tu hú" để
tóm tắt ND bài thơ?)
kiến CN - nhận

xét
b. Chú thích:
3. Đại ý: khi con tu hú gọi bầy là
khi mùa hè đến, người tù CM
(nhân vật trữ tình) càng cảm thấy
ngột ngạt trong phòng giam chật
chội, càng thèm khát cuộc sống
tự do tưng bừng ở bên ngoài.
? Vì sao tiếng tu hú
kêu lại tác động mạnh
mẽ đến tâm hồn nhà
thơ như vậy?
? Thể thơ 2 T.dụng
Thảo luận Đó là tín hiệu của mùa hè rực rỡ,
sự sống tưng bừng, của trời cao
tự do lồng lộng Tiếng chim đã
tác động mạnh đến tâm hồn
người tù đang khao khát tự do.
4. Thể thơ: Lục bát - nhịp nhàng,
giàu âm hưởng, có nhiều khả
năng chuyển tải cảm xúc trữ tình
.
Nhận xét của em về
bố cục bài thơ?
GV: Chúng ta sẽ tìm
hiểu bài thơ theo
hướng bố cục này.
1 học sinh trình
bày
II.Tìm hiểu văn bản.

Bố cục: 2 đoạn
- Đoạn 1 (6 câu đầu): Khung
cảnh trời đất rộng lớn, dào dạt
sức sống lúc vào hè (tả cảnh).
- Đoạn 2 (4 câu cuối): Tâm trạng
người chiến sĩ trong nhà tù (tả
tình)
? Tiếng chim tu hú đã
làm thức dậy trong
tâm hồn người chiến
sĩ trẻ trong tù một
khung cảnh mùa hè
như thế nào?
Thảo luận lớp 1. Cảnh trời đất vào hè trong tâm
tưởng người tù cách mạng.
-Sau câu thơ lục bát đã mở ra cả
một thế giới rộn ràng, tràn trề
nhựa sống của mùa hè với những
hình ảnh tiêu biểu:
- Tiếng ve râm ran trong vườn
- Lúa chiêm chín vàng trên cánh
đồng.
- Bầu trời cao rộng với cánh diều
chao lượn.
- Trái cây đượm ngọt.
Tiếng chim tu hú đã thức dậy mở
ra tất cả, bắt nhịp cho tất cả: mùa
hè rộn rã âm thanh, rực rỡ sắc
màu, ngọt ngào hương vị, bầu
trời khoáng đạt tự do trong cảm

nhận của người tù.
Đọc 6 câu thơ ấy, em
cảm thấy tác giả là
người như thế nào?
ý kiến CN Tác giả có khả năng cảm nhận
tinh tế, mãnh liệt của một tâm
hồn trẻ trung, yêu đời nhưng
đang mất tự do và khao khát tự
do đến cháy ruột, cháy lòng.
Cho học sinh đọc 4
câu cuối.
? Qua 4 câu thơ cuối,
em cảm nhận được
điều gì về tâm trạng
người tù - người chiến
sĩ cách mạng ?
- 1 học sinh đọc
to
Thảo luận lớp
2. Tâm trạng người tù cách
mạng:
Đó là tâm trạng đau khổ, uất ức,
ngột ngạt được nhà thơ nói lên
trực tiếp
? Vì sao em cảm nhận
được tâm trạng ấy của
tác giả?
ý kiến CN Do cách ngắt nhịp bất thường
(câu 8: 6/2; câu 9:3/3) và những
từ ngữ mạnh "đập tan phòng,

chết uất" những từ cảm thán "ôi,
thôi", "làm sao". Tất cả như
truyền đến cho độc giả cái cảm
giác ngột ngạt cao độ, niềm khao
khát cháy bỏng muốn thoát ra
khỏi cảnh tù ngục, trở về với
cuộc sống tự do ở bên ngoài
Mở đầu và kết thúc
bài thơ đều có tiếng tu
hú kêu nhưng tâm
trạng của người tù khi
nghe những tiếng tu
hú kêu đó rất khác
nhau, vì sao?
Thảo luận lớp ở câu đầu tiếng tu hú kêu gọi ra
cảnh tượng trời đất tưng bừng sự
sống lúc vào hè. Đến câu kết
tiếng chim ấy lại khiến người
chiến sĩ cách mạng đang bị giam
cầm cảm thấy đau khổ, bực bội
vì đang vô cùng khao khát tự do
mà không được tự do.
Theo em, cái hay của
bài thơ được thể hiện
nổi bật ở những điểm
nào?
Thảo luận lớp ở câu đầu, tiếng tu hú kêu gọi ra
cảnh tượng trời đất tưng bừng, sự
sống lúc vào hè. Đến câu kết
tiếng chim ấy lại khiến người

chiến sĩ cách mạng đang bị giam
cầm cảm thấy đau khổ, bực bội
vì đang vô cùng khao khát tự do
mà không được tự do
Theo em, cái hay của
bài thơ được thể hiện
nổi bật ở những điểm
nào?
Thảo luận 3. Giá trị nội dung và nghệ thuật.
- ND: Cả phần tả cảnh và tả tình
của bài thơ đều rất truyền cảm.
Cảnh thì thật đẹp với những hình
ảnh quen thuộc đầy ấn tượng, dạt
dào sức sống. Tình thì sôi nổi,
sâu sắc, thiết tha.
- Nghệ thuật: thể thơ lục bát uyển
chuyển, linh hoạt.Bài thơ liền
mạch, giọng điệu tự nhiên, cảm
xúc nhất quán, khi tươi sáng
khoáng đạt, khi dằn vặt u uất rất
phù hợp với cảm xúc thơ.
1 học sinh đọc to phần
ghi nhớ - giáo viên
nhấn lại
III. Tổng kết - ghi nhớ:
Dặn dò: - Học thuộc lòng bài thơ
+ ghi nhớ.
- Đọc lại phần ghi bài học
- Soạn bài tiếp theo.