TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI pot

Tuần 20 - S19:
TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
Mục tiêu cần đạt:
Giúp HS: Hiểu được nội dung, ý nghĩa và 1 số hình thức diễn đạt (so sánh, ẩn dụ,
nghĩa đen, nghĩa bóng) của những câu tục ngữ trong bài học.
-Thuộc lòng những câu tục ngx trong VB.
Các bước tiến hành:
1. Ổn định
2. Chép đề
Đọc thuộc lòng những câu tục ngữ nói về kinh nghiệm sản xuất.
3. Bài mới:
Hoạt động 1
I. Đọc, chú
thích.
1. Đọc.
?Tục ngữ là gì?
H - đọc
?Em hiểu "mặt của là gì?
2. Chú thích.
"không tày"?
Hoạt động 2

II. Đọc văn VB
1. Tục ngữ về
phẩm chất con
người.
Câu 1
?Câu nào nói về vẻ đẹp con
người.
?Câu nào nói về phẩm giá con
người.

?Câu nào nói về giá trị con
người.

- 3 nhóm
- H - đọc câu 1,2,3.


?Câu Tn có cách diễn đạt ntn?
- Hoán dụ, so sánh đối lập
1>< 10.

? Từ đó em hiểu câu tục ngữ
có ý nghĩa gì?
- "Người làm ra của chứ của
không làm ra người."
- "Người sống hơn đống
vàng"
- Đề cao giá trị
con người: con
người quý giá
hơn của cải.
- "Lấy của che thân, không ai
lấy thân che của".
? Câu tục ngữ có thể sử dụng
trong những tình huống giao
tiếp nào?
- Phên phá những trường hợp
coi người hơn của.
- An ủi động viên những
người không gặp may.

- Nói về tư tưởng, đạo triết lý
sống của nhân dân.

?"Góc con người, được hiểu
theo nghĩa nào.
- 1 phần cơ thể con người.
- Dáng vẻ, đường nét con
người?
"Răng và tóc" trong câu tục
ngữ được xét trên phương
diện nào?
?Câu tục ngữ có ý nghĩa gì?






- Mỹ thuật ( vẻ đẹp)
Câu 2:





Mọi biểu hiện
của con người
đều phản ánh vẻ
đẹp, tư cách của
người đó.

?Câu tục ngữ khuyên điều gì.
- Nhắc nhở con người phải
biết giữ gìn răng và tóc cho
sạch đẹp.
- Thể hiện cách nhìn nhận,
đánh giá, bình phẩm con
người của nhân dân.

?Tìm hiểu về cách diễn đạt
của tục ngữ.
- Tiểu đối, ngắn gọn, dễ hiểu,
ẩn dụ.
Câu 3
?" Đói - rách" thể hiện điều
gì?





? Tìm hiểu nghĩa đen, nghĩa
bóng của câu tục ngữ.
- Đói rách: sự khó khăn,
thiếu thốn về vật chất.
- Sạch thơm: Những điều con
người cần phải đạt, phải giữ
gìn, vượt lên hoàn cảnh.
- Đen: dù đói, vẫn phải ăn
uống sạch dù rách vẫn phải
ăn mặc thơm tho.

đ Dù nghèo khổ
thiếu thốn vẫn


?ý nghĩa giáo dục của câu tục
ngữ.
- Giáo dục con người phải có
lòng tự trọng.
phải sống trong
sạch, không vì
nghèo khổ và
làmđiều xấu xa
tội lỗi.
Hoạt động 3
2. Tục ngữ vè
học tập tu
dưỡng.
?Câu tục ngữ này có mấy vế?
Mỗi vế có quan hệ với nhau
ntn?
?Từ học lặp lại nhiều lần có
tác dụng?

- Học đọc 4,5,6.
- 4 vế có quan hệ đẳng lập bổ
sung ý nghĩa cho nhau.
- Nhấn mạnh vịêc học phải
toàn diện, tỉ mỉ.

?Nghĩa của câu tục ngữ?
?Câu tục ngữ khuyên điều gì?


- Con người cần phải học từ
những việc đơn giản nhất để
chứng tỏ mình là người lịch

- Con người cần
phải học để thành
mọi thành thạo
mọi việc, khéo
sự tế nhị, thành thạo giao
tiếp, thành người có văn hoá.
léo trong giao
tiếp.
? Câu tục ngữ giải thích các
từ: Thầy, mày , làm nên.
- Thầy: Người truyền bán
kiến thức về mọi mắt trong
cuộc sống
- Mày: Người tiếp nhận kiến
thức.
- Làm nên: Thành cong trong

mọi việc

?Câu tục ngữ có nội dung gì?

- Nội dung có ý nghĩa thách
đố
Khẳng định vai
trò, công ơn của
người thầy.
Câu 6:
- Đề cao ý nghĩa
vai trò của việc
học bạn.
?Theo em, những điều khuyên
căn trong 2 câu tục ngữ trên
H - Thảo luận:
-2 câu tục ngữ bổ sung ý

mâu thuẫn hay bổ sung cho
nhau? Vì sao
nghĩa cho nhau.
Học thầy và học bạn cùng
phải kết hợp song song thì
thành công hơn
?Câu tũc ngũ khuyên chúng ta
điều gì?

đTục ngữ không chỉ là kinh
nghiệm về tri thức về ứng xử
mà còn là bài học về tình
cảm
- Câu 7
- Khuyên con
người thương yêu
người khác như
chính bản thân
mình.
Hoạt động 4
H -7,8,9

3. Tục ngữ về
quan hệ ứng xử
Câu 7.
Câu 8
? Nghĩa đên của câu tục ngữ.
? Câu tục ngữ sử dụng lối


- Khi hưởng
thành quả thì phải
nào?
?Nghĩa bóng?
- Ẩn dụ


nhắc nhở đến
người đã có công

gây dựng nên
phải biết ơn.
người đã giúp
mình.
? Về cáhc diễn đạt, câu tục
ngữ có gì giống với câu 8?
- Cùng dùng ẩn dụ Câu 9. Khẳng
định sức mạnh
của tình đoàn kết.

? Câu tục ngữ cho ta lời
khuyên bổ ích nào?
- Cần có tinh thần tập thể
trong lối sống và làm việc.

? Từ những câu tục ngữ trên,
em hiểu những quan điểm và
thái độ sâu sắc nào của nội
dung?
Qua 2 bài em thấy về hình
thức tục ngữ thường chọn
những cách diễn đạt nào?
- Đề cao tôn vinh giá trị của
con người.
- Mong muốn con người
hoàn thiện.
- Đòi hỏi cao về cách sống,
làm người.
- So sánh, ẩn dụ, ngắn gọn.

?Với thời gian, theo em bài
học những câu tục ngữ đưa ra
có đúng không lý giải?

- Văn là những bài học bổ
ích để con người tự hoàn
thiện mình về đạo đức và trí
tuệ.


* Ghi nhớ
Hoạt động 5
H - đọc ghi nhớ SGK
H - Tìm những câu tục ngữ
đồng nghĩa và trái nghĩa.
III. Luyện tập
BT1

Kẻ bảng
Câu Đồng nghĩa Trái nghĩa
1

2.

- Người sống hơn đống vàng
- Người là vàng, của là ngãi
- Người ta là hoa đất
- Của trọng hơn người.
3. - Chết vinh còn hơn sống nhục
- Chết đứng còn hơn sống quỳ
- Chết trong còn hơn sống ngoài.


4. - Ăn trông nồi, ngồi trông hướng.
- Nói hay còn hơn hay nói.

7. - Bầu ơi thương…
- Chị ngã em nâng
- Lá lành đùm lá rách
- cháy nhà hàng xóm
bình chân như vại.
8. - Uống nước nhớ nguồn
- Uông nước nhớ kể trồng cây
- Ăn cháo đá bát
- Được chim bẻ lá, được
quên cơm
BT2: HS đọc những câu tục ngữ phần đọc thêm
* Về nhà:
- Học thuộc những câu tục ngữ ý nghĩa.
- Tìm thêm những câu tục ngữ.
- Chuẩn bị bài sau.