Chiến lược đầu tư chứng khoán

LỜIMỞĐẦU
Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com
Trongnhiềunămqua,chúngtơiviếtsáchvàtổchứccácbuổinóichuyện,thảo
luậnvềcáccơngcụtrongđầutưcổphiếu.Mặcdùđánhgiárấtcaonhữnghoạt
độngnày,songnhiềuđộcgiảthúnhận,họkhơnghiểucáccơngcụnàygiúphọ
tìmkiếmđiềugì.
Tìnhtrạngnàytrởnênđặcbiệtnghiêmtrọngkhithịtrườngkhủnghoảngnăm
2000.Trongthịtrườngđầucơgiálênđangrấtsơiđộngtạithờiđiểmđó,kiếm
tiềnkhơngphảilàviệckhó.Tấtcảnhữnggìcầnlàmchỉlànắmgiữmộtcổphiếu
bấtkỳnàođó.Tuynhiên,thịtrườngtụtdốcnhanhđểlạinhiềuhậuquảvàkhiến
cácnhàđầutưtừbỏxuhướnglựachọncổphiếutheongày.Nhiềunhàđầutưđã
nghiêncứuvàsửdụngthànhthạorấtnhiềucơngcụđầutưnhưnglạikhơnghề
cómộtchiếnlượchaykếhoạchđầutưcụthểnào.Nếukhơngcókếhoạchcho
nhữngviệcđanglàmthìcuốicùng,họsẽthấylúngtúngvàtrởthànhnạnnhân
củathịtrường.
Ýtưởngvềcuốnsáchnàyxuấthiệnkhichúngtơinóichuyệnvớicácnhàđầutư
thànhcơngnhiềunămliềntrênthịtrường.Khiđưaraquyếtđịnhđầutư,họln
tntheomộtkếhoạchhaychiếnlượccụthể.TácgiảJackSchwagerđãđềcập
đếnvấnđềnàytrongMarketWizard,mộtbộsáchgồmnhữngbàiphỏngvấncác
nhàđầutưvàthươngnhânthànhcơngnhấtthếgiới.Đồngquanđiểmvớichúng
tơi,ơngchorằngcáccơngcụđầutưvàviệctiếpcậnthơngtinlànhữngyếutố
rấtquantrọng,nhưngcómộtchiếnlượchayvàcácnguntắcđểtheođuổi
chiếnlượcmớilàđiềucầnthiếtđểđầutưthànhcơng.
Điểmthenchốtlàcácnguntắctheođuổichiếnlược.Nếuchiếnlượckhơng
phùhợpvớicátínhcủamộtngườithìngườiđósẽkhơngcónguntắcđểtheo
đuổivàthựchiệnhiệuquảchiếnlược.Chẳnghạn,mộtngườithíchmuacổphiếu
giárẻnhưnglạithiếutínhkiênnhẫnchờđợithànhquảtrongdàihạnthìngười
đókhơngthểgiỏivềđầutưgiátrị,mộttrongrấtnhiềuchiếnlượcđầutưtrong
cuốnsáchnày.

Mụcđíchcủacuốnsáchnàylàcungcấpcáinhìntổngquanvềcácchiếnlược
đầutưvànhữngphẩmchấtcủacácnhàđầutưthànhcơng.Trongcuốnsáchnày,


chúngtơikhơngđưaracácchỉdẫnhaycơngcụcụthểđể“thulợitrênthịtrường
cổphiếu”,bởivìmụctiêucủachúngtơilàgiúpcácbạntìmramộtchiếnlược
hayphongcáchphùhợpvớicátínhvàphácthảoquytrìnhthựchiệnchiếnlược
đó.Chúngtơisẽđạtđượcmụcđíchnếusaukhiđọcxongcuốnsáchnày,bạncó
thểhìnhdungrõràngvềmẫunhàđầutưcónhiềuđiểmtươngđồngnhấtvớibạn;
cókhảnănglựachọnphongcáchhaychiếnlượcđầutưphùhợp;vàdầnhình
thànhcảmgiác.Mộtquytrìnhcóphươngpháplàrấtcầnthiếtđểthựchiệnmột
chiếnlược.

LỜIGIỚITHIỆU
Chiếnlượcđầutưcủabạnlàgì?Bạnđầutưcổphiếutheocáchnào?Bạncólàm
theolờikhuncủabạnbèhaycủacácnhàđầutưcổphiếutrênkênhtruyền
hìnhvềtintứcvàthươngmạitàichínhCNBCkhơng?Khitìmthấymộtcổphiếu
ưathích,bạnxácđịnhthờiđiểmnênmuabằngcáchnàovàvàothờiđiểmnào?
Bạncóbáncổphiếuđónếucólãi20%khơng?Bạncómuathêmnếunógiảm
giá50%khơng?Bạnnắmgiữbaonhiêuloạicổphiếucùngmộtlúc?Trongdanh
mụcđầutưcủabạn,baonhiêuphầntrămlàdướidạngtiềnmặt?Khinàobạncần
thayđổitỷlệnắmgiữtiềnmặtnày?
Cácquyếtđịnhchonhữngvấnđềnêutrênchínhlàcácyếutốtạonênchiếnlược
đầutưcủabạn.
Mộtchiếnlượcđơngiảnchỉlàkếhoạchthựchiệnmộtmụctiêunàođó.Một
huấnluyệnviênbóngđásẽkhơngnghĩđếntrậnđấutiếptheonếuchưacómột
chiếnthuậtcụthể.Mộtnhàchỉhuyqnsựlnphảivạchracácchiếnlượcđể
giànhthắnglợitrongcuộcchiến.Liệucóaikhởinghiệpmàkhơngcómộtvài
chiếnlượctrongtay?Ởmứctốithiểu,bạncũngcầnmộtchiếnlượcvềvốn,một
chiếnlượcmarketingsảnphẩmvàmộtchiếnlượcpháttriểnsảnphẩmcho

doanhnghiệpmình.
Làmộttrongnhữnghoạtđộngquantrọngnhấttrongcuộcsống,hoạtđộngđầu
tưchắcchắnđịihỏiphảicóchiếnlược.Trướchết,chúngtaphảicóchiếnlược
lựachọncổphiếu.Thứhailàchiếnlượcmuavàovàbánrađểbiếtthờiđiểm
muavàovàbánrathíchhợpnhất.Cuốicùnglàchiếnlượcquảnlýdanhmụcđầu
tư.Chiếnlượcnàythểhiệntỷlệdanhmụcđầutưdướidạngtiềnmặtvàtỷlệcổ
phiếu;sốlượngloạicổphiếuhayquỹ;vàmứcđộđadạnghóatrongmốitương
quangiữacácngànhcơngnghiệpvàcáckhuvựccủadanhmụcđó.


Tạisaochúngtaphảicótrongtaytấtcảcácchiếnlượcnày?Bởivìđầutưkhơng
phụthuộcvàotrựcgiác.Thựctế,nóhồntồntráingượcvớitrựcgiác.Chẳng
hạn,trựcgiácmáchbảochúngtahãytránhxathịtrườngđầucơgiáxuống.
Nhưngnếutấtcảcổphiếuđềucókhuynhhướnghạgiáthìđólạilàthờiđiểm
nênmuavào.Tạisaoư?Ngunnhânlàkhithịtrườngxuốngthấpcựcđiểm,tất
cảmọingườiđềucóýđịnhbántháocổphiếuvàthựctế,họđãlàmnhưvậy.Do
đó,khảnănghồiphụclạicủathịtrườngrấtlớn.Vàmọichuyệncũngtươngtự
đốivớithịtrườngđầucơgiálênởmứccựcđại.Khimộtngườirửaơtơnói
chuyệnvềcácgiaodịchtrongngày,khichúngtachứngkiếnmộtngànhkinh
doanhđượcưachuộngđỉnhđiểm,đóchínhlàthờiđiểmnênbánra.
Khimọingườixungquanhcóvẻnhưđanggiàulênnhờthịtrường,thìđương
nhiênsẽcómộtđộnglựcthơithúcbạnthamgiavàovịngxốylàmgiàu.Nhưng
nếutấtcảmọingườiđềuthamgiavàothịtrường,thìthịtrườngsẽtrởnênbão
hịavàcáckhoảnđầutưthơngminhdầnmấtđi.
Việcphánđốnkhinàothịtrườngđầucơgiáxuốngsẵnsànghồiphụctrởlại
hoặckhinàothịtrườngđầucơgiálênsụpđổkhơnghềdễdàng.Bởivì,khơng
thểphánđốnchỉdựavàotrựcgiácvàthiênhướngđầutưcủabạn.Đương
nhiên,bạncũngkhơngthểphánđốndựavàocảmxúc.Thựctế,cảmxúc,đặc
biệtlànỗisợhãikhithualỗhayniềmvuisướngqmứckhithànhcơng,làkẻ
thùsốmộtcủanhàđầutư.Chúngtarấtdễbịcảmxúcchiphối,nênnếukhơng

cócácchiếnlượcvàcơngcụthíchhợpđểthựchiệnchúngnhằmhạnchếảnh
hưởngcủacảmxúc,chúngtasẽkhơngthểtrởthànhnhàđầutưthànhcơng.
Mộtchiếnlượcđầutưthànhcơngthểhiệnởsựgiatăngcủacáckhoảnlợi
nhuận.Chúngtơiđãchứngminhđượcrằng,nếubạnsửdụngmộtchiếnlượcđầu
tưcóphươngphápvàtnthủtheocácnguntắcthìlợinhuậnhàngnămcủa
bạncóthểtănggấpđơisovớikhiđầutưtùytiện.Việctănggấpđơilợinhuận
chothấynhiều“điềukỳdiệu”vềtiềnvốncủabạn.Chẳnghạn,nếubạnđầutư
mộtkhoảntiềntiếtkiệmlà10.000đơlavớitỷlệtănglợinhuậnlà5%,khoản
tiềncủabạnsẽtănggấpđơitrongmộtnăm.Nhưngnếutỷlệđólà10%,sốtiền
đầutưbanđầucủabạnsẽđượcnhânbốntrongmộtnăm.Thậmchí,cịnđáng
ngạcnhiênhơn,tỷlệtănglợinhuậngấpđơilênlà20%thayvì10%,thìsốvốn
đầutưbanđầucủabạnsẽgấpmườisáulầntrongmộtnămvàgầnbốnmươilần
tronghơn20năm(XembiểuđồI.1).


Nhìnvàobiểuđồbạncóthểthấy,mỗiđiểmgiatăngthêmlợinhuậnđềucógiá
trịhơnnhiềusovớimộtđiểmlợinhuậnriênglẻbanđầu.Donhữngđiểmtăng
thêmnàyrấtmạnh,nênviệcbạnlựachọnmộtphongcáchđầutưlàrấtcầnthiết.
Nósẽhìnhthànhchobạnmộtbảnnăngđưaraquyếtđịnh.Chiếnlượclựachọn
thờiđiểmbánravàmuavàorấtcóíchvìchúnggiúptănglợinhuậnkhibạn
quyếtđịnhmuavàbánmộtloạicổphiếuởthờiđiểmthíchhợp.Cịnchiếnlược
quảnlýdanhmụcđầutưsẽgiúpbạntrởthànhnhàđầutưtiênphongvàthu
đượcnhiềulợinhuậnnhất.Việcpháttriểnvàsửdụngcácchiếnlượcnàylàmgia
tăngđángkểlợinhuậncủabạntrênthịtrường.Dùkhơngkhóvàkhơngđịihỏi
qnhiềuthờigianđểxâydựngcácchiếnlược,nhưngkhoảngthờigianbạnbỏ
rasẽvơcùngđánggiá.
Nếubạnđãthựchiệnmộtchiếnlượclựachọncổphiếu,muavàovàbánra,rồi
thuđượckhoảnlợinhuậnkếchxùvàcảmthấyvuithìbạnthậtsựkhơngcầnđến

cuốnsáchnàynữa.Nếumọiviệctheođúngnguntắcvàphươngpháp,chúng
takhơngcầnphảilolắnggìnữa.Nhưngnếubạntùytiệnhoặcngẫunhiênlựa
chọncổphiếu,nếubạnmuavàbánchúngdựatrêncảmxúcnhiềuhơnlàtính
tốn,nếubạnhoạtđộngkhơnghiệuquảtrênthịtrườngnhưbạnmongmuốnthì
cólẽ,bạncầncómộtchiếnlượcđầutư.Mụcđíchcủacuốnsáchnàylàgiới
thiệuvớibạnvềcácchiếnlược,phươngphápvàphongcáchđầutưkhácnhau,
nhằmgiúpbạncócácquyếtđịnhphùhợpnhấtvớiphẩmchất,tínhcáchcủa
mình,bởivìnhữngphẩmchấtcủabạnsẽđiềukhiểncáchthứcbạntiếpcậnthị
trường.
Tiếpcậnthịtrườnggầngiốngvớiviệctiếnhànhmộtcuộcchiếntranh.Cáchtiếp
cậncủabạncógiốngthủlĩnhAttilatheHunhoặcngoạitrưởngMỹColinPowell
haykhơngphụthuộcnhiềuvàocátínhcủabạn.Vớicátínhcủamình,bạnsẽtự
nhiênhìnhthànhmộtphongcáchđầutưcụthể:tăngtrưởng,giátrị,đàpháttriển
haykỹthuật.Chiếnlượcđầutưdựatrênphongcáchcủabạnlàmộtkếhoạch,
chiếnthuậttổngthểnhằmgiànhchiếnthắngtrongcuộcchiến.Chiếnlượcnày
đượctạonênbởivơsốcácchiếnlược,phươngpháphaykỹthuậtnhỏhơntrong
việclựachọn,mua,bánvàquảnlýcácloạicổphiếu.Cũnggiốngnhưmộtvị
tướng,bạncóthểtậndụngphươngphápđượccơngnghệhóađểtiếnhànhchiến
lược.Mộtvịtướngthắngtrậnvàmộtnhàđầutưthànhcơngđềuthựchiệncác
chiếnlượccủariêngmìnhmàkhơngquantâmđếnýkiếnchunghaycảmxúc.
Hãytìmramộtchiếnlượchaymộtphươngphápmàbạncóthểsửdụngnhất
qntừđầuđếncuối,khơngphụthuộcvàonhữnggìđámđơngxungquanhbạn
đanglàm.Chiếnlượcđóphảiphùhợpvớiphongcáchđầutưcủabạn,đồngthời
phongcáchđầutưấyphảihịahợpvớicácphẩmchấtcủabạn.Trongcuốnsách
viếtvềcáchtạoracáckhoảnlợinhuậnkhổnglồcủacácthươngnhânhàngđầu,
tácgiảJackSchwagerkếtluận:“Nhữngthiêntàichơicổphiếu”lntrungthành
vớimộtchiếnlượchaymộtphươngphápduynhất.Nhưngđiềukhácbiệtcủa
cácthiêntàinàysovớinhữngngườixungquanhlàkhảnăngtheođuổiliêntục,
trungthànhvớimộtphươngphápkhihọphảiđốimặtvớinhữngkhókhăncủa
thịtrườnghaykhimọithứdườngnhưchốnglạihọ.Bạnchỉcóthểlàmđược

điềuđónếubạnhànhđộngđúngnhưcátínhcủamình.Dĩnhiên,mỗingườicần
phảithíchnghivớinhữngthayđổicủathịtrườngnhưngviệccómộtphương
pháphaychiếnlượcphùhợpvớicátínhsẽloạibỏcảmxúcrakhỏicácquyết
địnhcủabạn.
Hầuhếtcácnhàđầutưnghiệpdưđềucảmthấykhókhănkhitheođuổimột
phươngpháp,ngunnhânlàdophươngphápđókhơngphùhợpvớitínhcách


củahọ.Chẳnghạn,nếubạnlàngườithiếukiênnhẫnvàthíchhànhđộng,bạn
khơngthểtrởthànhmộtnhàđầutưgiátrịgiỏi,nhưngbạncóthểthànhcơngkhi
muavàbánnhữngcổphiếutheođàpháttriển.Tạisaovậy?Bởivìcácnhàđầu
tưgiátrịđơikhiphảiđợinhiềunămmớigặtháiđượcthànhquảtrongkhicác
nhàđầutưtheođàpháttriểnmuacổphiếuđangtănggiávùnvụtvàbánngay
khiđàpháttriểncủachúngbắtđầuchậmlại.
Ngồihaiphongcáchđầutưphổbiếntrên,cịncórấtnhiềuphongcáchđầutư
khác.Chúngtasẽnghiêncứuchúngtrongcácchươngtiếptheo.Trongphầnnày,
chúngtơimuốnnhấnmạnhmộtđiều:Lựachọnphongcáchđầutưphùhợpvới
cátínhsẽgiúpbạntránhkhỏinhữngbựcdọc,lolắngvàđảmbảothànhcơngcủa
bạntrongđầutư.
Nhàquảnlýquỹcũngcóphongcáchđầutư
Việcxácđịnhphongcáchđầutưquantrọngngaycảkhibạnlàđầutưvàoquỹ
tươnghỗ,vìngườitathườngphânbiệtcácquỹtươnghỗdựatrênchiếnlượcvà
phongcáchđầutưkhácnhau.Khihiểurõđiềunày,bạncóthểlựachọnchính
xácquỹphùhợpvớicácmụctiêuđầutưcủamình.Nhờđó,bạncóthểnhanh
chóngchuyểnquỹkhichúngkhơngđápứngđượccácmụctiêucủabạn.Mặc
dùcuốnsáchnàychỉtậptrungvàophongcáchvàchiếnlượcđầutưcủamột
nhàđầutưcổphiếuriênglẻ,nhưngchúngtơitinrằngnóvẫnrấthữuíchđốivới
cácnhàđầutưquỹtươnghỗ.
CÂUCHUYỆNVỀHAILOẠICỔPHIẾU
Nhưchúngtơiđãnóitrongphầnđầucuốnsách,đầutưhồntồnkhơngdựatrên

trựcgiác.Giảmtổnthấtvàtănglợinhuậnlàmộttrongcácnguntắcđầutư
phủđịnhvaitrịcủatrựcgiác.Song,hầuhếtchúngtađềulàmngượclại.Nếu
nhìnthấylợinhuậntừcổphiếu,chúngtacóxuhướngbánngay.Chúngtakhơng
thíchphảithừanhậnsựthualỗ.Dovậy,chúngtathườngnắmgiữcổphiếuvới
suynghĩrằnggiácổphiếusẽtăngtrởlạivàlợinhuậnthuđượccóthểbùđắp
khoảnlỗ.Thậmchí,chúngtacịnmuanhiềucổphiếuđangxuốnggiávớimong
muốngiảmchiphítrungbìnhtrênmộtcổphiếu.Trongcảhaitrườnghợpnày,
chúngtahànhđộngdựatrêntrựcgiácvàcảmxúc.Lốitưduynàycótácđộng
rấtlớnnhưngsailầm.Chúngtơisẽchứngminhđiềuđóquahailoạicổphiếu
thựctế.


Ngày11/11/2000,mộtcơngtydịchvụtưvấncótiếngđãkhunmuavàocổ
phiếucủacơngtyliênhợpM.S.Carriers(MSCA)vàtậpđồnVignette(VIGN).
Cổphiếucủacảhaiđềuđượcđịnhgiáởmức25đơla.Bâygiờhãygiảđịnh,
chúngtamuahailoạicổphiếunàyvàongày11/11/2000.HãynhìnbiểuđồI.2
vàxemchuyệngìxảyravớiMSCAvàVIGN.

Mườingàysaungàymuavào,giácổphiếuMSCAtănglên30đơlavàtỷlệtăng
lợinhuậnlà20%,cịncổphiếuVIGNgiảmxuốngcịn18đơla,tươngđương
vớitỷlệlỗlà18%.Rấtnhiềunhàđầutưbịcámdỗtrướctỷlệtănglợinhuận
20%trongmườingàycủacổphiếuMSCA.Song,mộtsốnhàđầutưkháclạibị
cámdỗtrướcmộtkhoảnlợinhuậntrongtươnglainếuhọđầutưthêmđểtăng
gấphai,gấpbalầnsốcổphiếuVIGNhọđangcó.Tómlại,nếuVIGNlàmộtcổ
phiếutốtvớimứcgiá25đơlakhichúngtamuavàothìnócótuyệtvờihơnkhi
bịbánởmứcgiá18đơlakhơng?Cảhaivụmuavàbánnàyđềudựatrêncảm


xúc.Nókhiếnchúngtacảmthấyvuivẻkhithuđượclợinhuậnvàtồitệkhithua
lỗ.

ChúngtathấymìnhthậtthơngminhkhibáncổphiếuMSCAvàmuathêmcổ
phiếuVIGN.GiácổphiếuVIGNdaođộngxungquanhmức18đơlakhichúng
tamuathêmcổphiếu.MặcdùgiácổphiếuMSCAtăng10%,chúngtavẫncó
mộtkhoảnlợinhuậnkhakhá.Tuynhiên,đếnngày5/12,chúngtasẽcảmthấy
mìnhthậtngốcnghếch.GiáVIGNgiảmxuốngcịn12đơla.Nhưvậy,chúngta
đãlỗ50%vốnđầutưbanđầuvàlỗtiếp30%vốnđầutưlầnhaivàoVIGN.Tệ
hơnnữa,cùnglúcđó,cổphiếuMSCAtănglên38đơla,tứclàtăng50%sovới
mứcgiábanđầu.
Quaylạithờiđiểmtrướcđó,điềuchúngtacầnlàmlàbánhếtcổphiếuVIGN
càngnhanhcàngtốtvànắmgiữMSCAchotớicuốitháng12.Nhưnghànhđộng
nàylạiđingượcvớitrựcgiác.Khihànhđộngdựatrêncảmxúcvàtrựcgiác,đa
sốmọingườikhơngthểcưỡnglạiđượccámdỗkiếmlợinhanhchóngvàtiếptục
muathêmmộtloạicổphiếuđangxuốnggiá.Thựctế,bạnnênápdụngmộtchiến
lượckhác,ngượclạihồntồnvớichiếnlượctrên:Giảmbớtthualỗvàtănglợi
nhuận.Đểlàmđượcđiềuđó,chúngtacầncómộtchiếnlượchayphươngpháp
loạibỏcảmxúcrakhỏinhữngquyếtđịnh.
ChúngtơisẽgiớithiệuvàphântíchchitiếtchiếnlượcnàytrongChương4.
ChiếnlượcnàysẽchỉracácdấuhiệuchothấynênmuaMSCAvàođầutháng11
vànắmgiữnóchođếncuốitháng12,vàbạnsẽthuđượcmộtkhoảnlợinhuận
rấtlớn.ChiếnlượcnàycũnggiúpbạntránhxacổphiếuVIGNhaynếubạnđã
trótmuanóthìchiếnlượcnàysẽgiúpgiảmthiệthạibằngcáchđưabạnthốtra
nhanhchóngvàkhơngbaogiờquaytrởlại.
Câuchuyệnvềhailoạicổphiếutrênchothấylýdokhiếnchúngtacầncómột
chiếnlượcmuavàovàbánracácloạicổphiếu–mộtchiếnlượctựđộngloạibỏ
tấtcảcảmxúccủabạnvềcổphiếu.Nếucầnghinhớđiềuduynhấttrongcuốn
sáchnày,bạnhãynhớ,lnphảicómộtchiếnlượctốtkhimuavàovàbánra
cácloạicổphiếu.
BỐCỤC
Trongcuốnsáchnày,chúngtơithừanhậnnhữngkiếnthứccơbảnvềthịtrường.
Chúngtơichorằng,cơbản,cácbạnđãbiếtcổphiếulàgìvàthịtrườngcổphiếu

hoạtđộngnhưthếnào.Mụcđíchcủachúngtơilàgiớithiệuvớibạncácýtưởng


lựachọnphongcáchđầutưphùhợpvớicátínhcủabạnvàsauđólựachọncác
chiếnlượcvàphươngphápđầutưphùhợpvớiphongcáchđó.
Tronghaichươngđầu,chúngtơiđềcậpđếnmộtsốvấnđềcơbảnđểdẫndắtđến
cácchiếnlượcvàphongcáchđầutư.Chương1tómtắtcácnhântốkhiếncổ
phiếutănggiá,đólàkiếnthứcthịtrườngvàniềmtincủanhàđầutư.Ngồira,
chúngtơicũngđềcậpđếnmộtsốsựkiệnảnhhưởngđếncácnhântốnày.
Chương2trìnhbàybachiếnlượcphổbiếnhìnhthànhnênquytrìnhđầutư:lựa
chọncổphiếu,tínhtốnthờiđiểmmuavào,bánravàquảnlýdanhmụcđầutư.
Mặcdùquytrìnhđầutưnàylàtiêuchuẩnchomọiphongcáchđầutưnhưngcác
chiếnlượclựachọn,tínhtốnthờiđiểmmua,báncổphiếuvàquảnlýdanhmục
đầutưcủamỗicánhânsẽkhácnhau,tùyvàophongcáchhayphươngphápđầu
tưcủatừngngười.
ChúngtơibắtđầuthảoluậnvềcácphongcáchđầutưởChương3.Chươngnày
sẽcungcấpchobạncáinhìntổngquanvềtámphongcáchkhácnhauvàgiới
thiệubiểuđồPQ–biểuđồvềsốthươngtâmlý.Biểuđồnàyđánhgiámỗiphong
cáchđầutưtheomườitiêuchíkhácnhaudựavàotâmlývàphẩmchấtcánhân.
CácchươngtừChương4đếnChương7trìnhbàybốnphongcáchđầutưchính:
đầutưtăngtrưởng,đầutưgiátrị,đầutưtheođàpháttriểnvàđầutưkỹthuật;
trongđócóthảoluậnvềcácphẩmchấtcầncóđốivớimỗiphongcách.Trong
mỗichươngsẽcóphầnnóiđếncáchthứcápdụngmộtphongcáchvàoquỹ
tươnghỗđầutưvàcácquỹETF[1],cáchthứctìmkiếmcácnguồnthơngtintrên
mạngvềphongcáchđóvànhữnglờikhunđểđầutưthànhcơng.
Chương8nghiêncứuvaitrịcủavốnhóathịtrườngđốivớimộtchiếnlượcđầu
tư.Vốnhóathịtrườnglàcáchthứcđolườnggiátrịcủamộtcơngty,đượcxác
địnhbởigiáthịtrườngcủacáccổphiếuthườngđãpháthành.Mộtsốngười
thíchmuanhữngcổphiếucótỷlệvốnhóalớnhoặctrungbình,trongkhimộtsố
ngườikháclạithíchmuanhữngcổphiếucótỷlệvốnhóanhỏhoặcrấtnhỏ.

Nhữngsởthíchnàygâyrarấtnhiềumâuthuẫntrongcáctỷlệvốnhóakhác
nhau,nênvốnhóathịtrườngbiếnđộngkhácsovớicácthịtrườngkhác.Điều
nàychophépchúngtasửdụngchúngnhưmộtchiếnlượcđầutưphụ.
Chương9nghiêncứucácchiếnlượcchonămphongcáchđầutưphụ:đầutưcơ
bản,đầutưdoanhthu,thươngmạinăngđộng,đầutưkếthợpvàphongcáchlướt
sóng.Tấtcảcácphongcáchnàyđềubắtnguồnhoặckếthợptừbốnphongcách
chính.Trongchươngnày,chúngtơicũngnhắcđếncácchiếnlượcnhư:đầutưtừ
trênxuốngvàgiaodịchnộibộ(muabánnhờbiếtđượccácthơngtinnộibộ)và


khẳngđịnhchúngtacóthểsửdụngchúngđểhỗtrợchocácphongcáchđầutư.
Chương10giớithiệumộtsốchiếnlượctiêntiến.Chúngtacóthểkếthợpchặt
chẽcácchiếnlượcnàyvớibấtkỳphongcáchđầutưnào,nhưbánkhống,đầutư
thịtrườngtrunglập,giaodịchchỉsố,tựbảohiểmbằngcáchmuabánhợpđồng
quyềnchọnvàđầutưtồncầu.
Khiđọccuốnsáchnày,bạnhãylntâmniệmrằng,nósẽgiúpbạnlựachọn
phongcáchvàthuyếtphụcbạnsửdụngmộtchiếnlượclựachọncổphiếunên
đầutư,mộtchiếnlượctínhtốnthờiđiểmmuavàovàbánra,vàmộtchiếnlược
quảnlýdanhmụcđầutưcổphiếucủabạn.




CHƯƠNG1
Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Nhậnthứccủathịtrườngvàniềmtin
củanhàđầutư:Nhữngnhântốlàm
biếnđộnggiácổphiếu

Trướckhinóivềcácchiếnlượcđầutư,chúngtacầnthảoluậnvềngunnhân
vàcáchthứcbiếnđộnggiácổphiếu.
Aicũngbiết,trongmộtchừngmựcnàođó,giácổphiếucóliênquanđếndoanh
thu.Nhưngthựctế,giácổphiếutănghaygiảmlạiphụthuộcvàosựthayđổi
nhậnthứccủathịtrườngvềlợinhuậncủacổphiếutrongtươnglaivàmứcđộtin
tưởngđạtđượcdoanhthuđócủacácnhàđầutư.Nếubiếnđộnggiácổphiếuchỉ
phụthuộcvàoviệcmộtcơngtycóđápứngđượchaykhơngcácmụctiêudoanh
thuthìgiácổphiếucủamộtcơngtykhơngđạtđượcmụctiêudoanhthutrênmột
cổphiếu(EPS)dùchỉlàmộtxusẽgiảmmạnhtheocùngmộttỷlệ.Vídụ,nếu
cơngtyAdựđốnkiếmđược12xutrongqhai(mứcdựđốntheothỏa
thuận)nhưngchỉđạtđược11xu,thấphơn8%sovớidựđốn.Nhưvậy,giácổ
phiếucủacơngtycũngsẽgiảmxấpxỉvớitỷlệphầntrămnhưvậy.Nhưngthực
tếlạithườngkháchẳn.
Khidoanhthucủamộtcơngtythấphơndựđốn1xu,giácổphiếucủacơngty
đósẽgiảm30,40haythậmchí50%hoặchơnnữa.Tạisaovậy?Bởivìdoanh
thugiảmxuốngtrongthờigiannàylàđiềmbáochẳnglànhchonhữnggìsắp
diễnratrongthờigiantới(chẳnghạn,cơngtykhơngđạtđượcmứctăngtrưởng
doanhthumụctiêu).Nóicáchkhác,cácnhàđầutưlosợtỷlệtăngtrưởngkỳ
vọng20%củacơngtytrongvàinămtớisẽchỉcịnlà10hay15%.Nhậnthức
nàytuykhơnghợplýnhưngvẫnlàmgiảmniềmtincủacácnhàđầutưvàotiềm
năngdoanhthutrongtươnglaicủacơngty,dođó,dẫntớigiácổphiếusụtgiảm


nghiêmtrọng.
Bạncóthểchorằngmứcsụtgiảm30,40hay50%giácổphiếumỗiqlàcái
giáqđắtvàkhơngcơngbằngđốivớimộtcơngtychỉthiếu1xutrongkế
hoạch.Nhưngnócóảnhhưởngđếnsựthayđổimứctăngtrưởngkỳvọngtrong
tươnglai.NếubạnxemlạibiểuđồI.1trongPhầngiớithiệu,bạnsẽthấykhoản
đầutư10.000đơlasẽtăngtrưởngtươngứngvớitừngtỷlệtăngtrưởnglợi
nhuậnkhácnhau.Vớitỷlệtănglợinhuận20%,khoảnđầutưcủabạnsẽtăng16

lầntronghơnmộtnăm,gấpbốnlầnsovớimứctỷlệtănglợinhuận10%.Tỷlệ
phầntrămvẫnkhơngthayđổibấtkểbạncótínhgộptỷlệlãisuấthaytỷlệtăng
trưởngdoanhthuhaykhơng.Nếubạnlosợtỷlệtăngtrưởngcủacơngtyđang
giảmtừ20%xuống10%,tứclàgiảmmộtnửa,thìkhơngcónghĩalàgiácổ
phiếucủacơngtysẽgiảm50%hoặcnhiềuhơn.
Nhưbạnthấy,doanhthuhiệntạilànhântốdễnhậnbiếtnhấtkhiđịnhgiácổ
phiếutrênthịtrường.Vỏbọccấutrúcdễđổvỡnàylànhậnthứccủathịtrường
vềcáckhoảndoanhthutrongtươnglaivàniềmtinđạtđượcchúngcủacácnhà
đầutư.
Nhậnthứccủathịtrườngbịtácđộngbởirấtnhiềuyếutố.Mộtbảnbáocáo
nghiêncứutuyệtvờivớicáckhoảndoanhthucaocóthểkhiếnthịtrườngbất
ngờvàchúýđếncơngtyđó.Điềunàycũngdiễnratươngtựkhimộtcơngty
tungrasảnphẩmmớihaycósựthamgiacủađộingũquảnlýmới,năngđộngvà
tháovát.Cácyếutốnàyđềuđượccoilàđộnglựctăngdoanhthutrongtươnglai.
Mốiquanhệnàyđượcthểhiệntrongtỷsốgiátrênthunhập(P/E).P/Eđượctính
bằngcáchchiagiácổphiếucủacơngtychothunhậptínhtrênmỗicổphiếu
(EPS)trong12thánggầnnhất.Trênthựctế,P/Elàmứcthịtrườngđồngýtrả
chodoanhthutươnglaicủacơngtyvàphụthuộcvàonhậnthứccủathịtrường
vềnhữngkhoảndoanhthuđó.Nhữngnhântốnàygiúpgiảithíchtạisaochúng
tacầnxemxétsựchênhlệchlớnvềtỷsốP/Ecủacácloạicổphiếu.
HãyxemxétvídụvềCơngtyPhầnmềmAdventvàCơngtyMorganStanley.
Theodựđốn,lợinhuậnthuvềkhimuacổphiếuAdventtrongnămtàikhóa
2001làkhoảng0,9đơla.Cũngtrongnămđó,lợinhuậndựđốncủaMorgan
Stanleylà3,88đơla.Tháng8/2001,khichúngtơiviếtchươngnày,tỷsốP/Ecủa
Adventlà51,dựatrênlợinhuậndựkiếnvàgiácổphiếulàkhoảng46đơla/cổ
phiếu.CịnMorganStanleycótỷsốP/Ebằng13,dựatrênlợinhuậndựkiếnvà
giácổphiếukhoảng50đơla/cổphiếu.Cácconsốnàychothấy,thịtrườngsẵn
sàngtrảgiácaogấp51lầnlợinhuậnchoAdventnhưngchỉcaogấp13lầnlợi

nhuậnchoMorganStanley.Tạisaolạinhưvậy?Tạisaocácnhàđầutưlạitrả
giácholoạicổphiếuchỉcólợinhuậnlà90xucaogầnbằngcổphiếuđemlạilợi
nhuậnxấpxỉ4đơla?ĐóchínhlàdonhậnthứcvềdoanhthucủacơngtyAdvent
trongtươnglai!
ThịtrườngnhậnthấytỷlệtăngdoanhthutươnglaicủaAdventsẽcaohơnnhiều
sovớitỷlệtrungbìnhhiệnnay.Trênthựctế,tăngtrưởngdoanhthucủaAdvent
trongnăm2002đạtgần40%,tăngtrungbình33%/nămtrongítnhấtlànăm
năm.Ngượclại,kỳvọngtăngtrưởngđốivớicổphiếucủaMorganStanleylại
thấphơnnhiều.TỷlệtăngtrưởngEPStrongnămnămtrước(1995–2000)của
cơngtylà14%,nhưngngườitadựđốntỷlệnàychỉcịn5%tronghainămtới.
Thựctế,dựbáodoanhthunăm2001sẽgiảmkhoảng20%sovớinămtrước.
Tuynhiên,nhậnthứclnthayđổi.Nhậnthứccủathịtrườngvềtươnglaimột
cơngtycóthểthayđổinhanhchóngvàtácđộngmạnhđếngiácổphiếu.Vídụ
trênvềhaicơngtyAdventvàMorganStanleylàởthờiđiểmtháng8/2001.Vào
thờiđiểmbảnthảocủachúngtơiđượcchuyểnchonhàxuấtbản,tháng11/2001,
Adventtunbốlợinhuậnthuđượctrênmộtcổphiếutrongqbalà14đơla,
trongkhiđódựđốnbanđầulà21đơla.NhưbạncóthểthấytrongbiểuđồI.1,
trướctunbốdoanhthuqbacủaAdvent,phảnứngcủathịtrườnggầngiống
nhưkhixuấthiệnnhữngtinđồnvềviệcngừngtăngtrưởngdoanhthutrênthị
trườngphốWall.ChodùAdventđổlỗichosựkiệnngày11/9,nhưnggiácổ
phiếuđãliêntụcgiảmtừgiữatháng7vàlâmvàođợtgiảmgiámạnhtrongtuần
đầutiêncủatháng9.Saungày11/9,giácổphiếucịngiảmmạnhhơnnữa.
VídụthựctếnàychothấytỷsốP/Ecaocóthểlàdotỷlệtăngtrưởngdựđốn
cao.Quađó,nócũnglàmsángtỏtínhhaimặtcủatỷsốnày:Khimộtcơngty
khơngthểđápứngkỳvọngcủathịtrườngthìgiácổphiếucủanógiảmnhanhvà
mạnh.
Nhậnthứccủathịtrườngcóthểthayđổimạnhmẽvànhanhchóng,nhưngbiến
độnggiácổphiếucầncóthờigianmớitrởthànhmộtlànsóngnhậnbiếttràn
ngậpkhắpthịtrường.Đầutiên,sựnhậnbiếtvàquantâmchỉgiớihạnởmộtvài
người.Chẳnghạn,mộtnhàphântíchtheođuổimộtloạicổphiếuquyếtđịnh

tăngmứcdựđốncủamìnhvềdoanhthutrongtươnglai.Đầutiên,thơngtinđó
chỉgiớihạntrongcácnhàđầutưthântíncủacơngtymànhàphântíchnàylàm
việc.Lànsóngnhậnbiếtlanrộngkhithơngtinnàytrởnênphổbiếnhơn.Các
nhàmơigiớicổphiếusẽthơngbáochomộtsốítkháchhàngthântíncủahọ.Rồi
saukhiđượcthêmthắt,chỉnhsửathơngtin,cácdựđốnnàyđượcđưalên


phươngtiệntruyềnthơng.Đếnthờiđiểmđó,cơngchúngmớibắtđầubiếtđược
thơngtin“mới”này.
Dấuhiệuđầutiênchothấylànsóngthơngtintrởnênmạnhhơnlàkhigiácổ
phiếugiảmmạnh.Thựctế,giácổphiếucóthểtănghoặcgiảm.Giámởcửacó
thểcaohơnhoặcthấphơn10-20%sovớigiáđóngcửangàyhơmtrước.Nhưng
sẽmấtvàituầnhoặcvàithángđểsựthayđổinhậnthứcthịtrườngtácđộngđến
giácổphiếu.Lýdocủasựchậmtrễnàylàcácnhàđầutưtheotổchứcmấtnhiều
thờigianđểcủngcố(haygiảmbớt)vaitrịcủamộtloạicổphiếuthơngquasố
lượngcổphiếuhọđangnắmgiữ.Dođó,chodùlàlànsónghiểubiếtbắtđầutừ
tâmđiểmthơngtinthìsựthayđổitrongnhậnthứcvềthịtrườngchỉhồntấtcho
đếnkhicáctổchứccủngcốhoặcgiảmbớtđịavịcủahọđốivớicổphiếu.
Tăngtrưởngdoanhthu
Internetlànguồncungcấpthơngtinphongphúvềcáckhoảndoanhthutrong
qkhứvàcáckhoảndoanhthudựkiến.Cáckhoảndoanhthutrongqkhứ
thườngđượccoilàtỷlệtăngtrưởnghàngnămtrongmột,bavànămnămtrước.
Khoảngthờigiancàngdàivàtỷlệtăngtrưởngcàngnhanhthìcàngcủngcố
chắcchắnlịngtincủacácnhàđầutư.Dựđốndoanhthuđượcđưarachoq
sau,nămhiệntạivànhữngnămtàikhóasắptới.Mộtdựđốnrấtquantrọng
thườngđượcđưaralàdựđốntỷlệtăngEPStrongmộtđếnnămnămtới(Bạn
cóthểsosánhtỷlệtăngEPSdựkiếnvớitỷsốP/Ekhimuốnxácđịnhxemtỷsố
P/Ecóhợplýhaykhơng).Hãychắcchắnlàbạnlncótrongtaythơngtincủa
mộtsốnhàphântích.Nămnhàphântíchsẽđángtincậyhơnmộtngười.Bạnsẽ
thấytintưởnghơnkhicảnămcùngdựđốnmộtmứcdoanhthugiốngnhau,

thayvìxemxétcácdựđốntrànngậpkhắpmọinơi.Dođó,dựđốnnàysẽ
đượccoilàmụctiêuthốngnhấthay“chínhthức”màcơngtyđócầnđạtđược.

Sựtựtincủacácnhàđầutưlàmộtbứctườngchắnkháctrongcấutrúcđịnhgiá
cổphiếu.Đểduytrìgiátrịcủamộtchứngkhốn,sựtintưởngvàodoanhthu
tươnglaicóýnghĩaquantrọngnhưviệcnhậnthứctỷlệtăngEPStrênthị
trường.Hãysuynghĩvềđiềunày.Vớimộtchứngkhốnmàbạnchắcchắnrằng
giácủanósẽtăng30%/năm,bạnsẽsẵnlịngtrảgiáchonócaohơnmộtloạicổ
phiếumàbạnkhơngchắcchắnnhưvậy,đúngkhơng?Dĩnhiên,càngtintưởng


chắcchắnvàoviệcsẽđạtđượcdoanhthuhaytỷlệtăngtrưởng,bạncàngsẵn
lịng“đánhcược”rằngđiềuđósẽxảyra.
Sựtintưởngđóphụthuộcvàotìnhhìnhhoạtđộngcủacơngtytrongqkhứ.
Nếumộtcơngtyliêntụcđạtđượchayvượtqchỉtiêulợinhuậntrongnhiều
qthìcácnhàđầutưtintưởngrằngcơngtyđócũngsẽtiếptụclàmđượcnhư
vậy.Nếumộtcơngtytăngtrưởngởmức20%/nămtrongnhiềunămthìniềmtin
lànósẽtiếptụctăngtrưởngởmức20%trongnhữngnămtiếptheocũngdễdàng
đượchìnhthành.Mộtlịchsửdoanhthubềnvữngkhiếnchúngtacóniềmtinvào
cácdoanhthudựkiếntrongtươnglai.Sựtintưởngvàodoanhthutrongtương
laicủacơngtyđượcthểhiệnbằngtỷsốP/Ecaohơn–giácổphiếucaohơn
doanhthuhiệntại.Đólàlýdotạisaocácnhàđầutưsẵnsàngtrảcaohơngấp50
lầngiátrịhiệntạichochứngkhốncủaAdventtrongmùahènăm2001.Bởihọ
tintưởngmãnhliệtrằngAdventsẽđạtđược,thậmchílàvượtquachỉtiêudoanh
thuđãđềra.
Sựtintưởngthườngkhơngđếnvàđinhanhchóng.Nếucómộtlànsóngnhận
biếtlàmthayđổinhậnthứccủathịtrườngvềmộtcơngty,thìcũngcómộtlàn
sóngtintưởngthayđổicùngthờigian.SaukhicơngtykếtốnEuronphásản
vàomùathunăm2001,sựmấtlịngtintrànngậpthịtrường,dẫntớisựsụtgiảm
giácổphiếucủahàngloạtcơngtygặprắcrốivềtàichính.

Nhậnthứccủathịtrườngvàsựtintưởngcủanhàđầutưvềmứctăngtrưởng
doanhthutrongtươnglaicủamộtcơngtylànhữngyếutốảnhhưởngđếngiácổ
phiếuvàtỷsốP/E.Nhữngthayđổicủamộttronghai,hoặccảhaiyếutốsẽgây
rasựbiếnđộnggiácổphiếu.TrongChương1,chúngtơisẽtậptrungnóivềhai
yếutốnày.
SỰKIỆNLÀMTHAYĐỔINHẬNTHỨCHAYNIỀMTIN
Đơikhi,lịchsửdoanhthuvàdựkiếndoanhthuchínhlàcácsốliệuđángtincậy
màbạncóthểdựavàođểđưaraquyếtđịnhđầutưcổphiếuchomình.Song,bạn
vẫncầntheodõidanhmụcđầutưđểđềphịngcácsựkiệncóthểthayđổinhận
thứccủathịtrườnghoặcniềmtincủacácnhàđầutư.Haiyếutốnàycóquanhệ
chặtchẽvớinhau.Nếumộtyếutốbịảnhhưởng,yếutốcịnlạicũngbịảnh
hưởngtheo.
Hãyxemxétmộtsốsựkiệncóthểthayđổinhậnthứcvềdoanhthutrongtương
laicủamộtloạicổphiếuvàmứcđộtintưởngvàokhoảndoanhthunày.Các


chiếnlượckhácnhaucủamộtphongcáchđầutưmàchúngtơiđưaratrongcuốn
sáchsẽbámrấtsátcácyếutốnày.Mườisựkiệndướiđâylànhữngsựkiệncó
ảnhhưởnglớnnhấtđếnnhậnthứccủathịtrườnghayniềmtincủacácnhàđầu
tư.
1.Thơngbáodoanhthu:BạnsẽđánhbạiphốWallhayphốWallsẽhạgụcbạn?
Doanhthuhàngqcủamộtcơngtylàyếutốhàngđầulàmthayđổinhậnthức
củathịtrườngvàsựtintưởngcủacácnhàđầutư,mặcdùkhơngphảilúcnào
bạncũngdựđốnđượchướngthayđổinày.Chúngtơivừanóivềcácvấnđềcó
thểxảyrakhimộtcơngtykhơngđạtđượcdùchỉlà1xudoanhthutheođúng
mụctiêu.Nhưngđãbaonhiêulầnbạnnghethấymộtcơngtycómứcdoanhthu
vượtchỉtiêunhưnggiácổphiếucủacơngtyđóvẫnđixuốngchứkhơngphảiđi
lên?Thựctếtráingượcvớitrựcgiácnàymộtlầnnữalàdonhậnthứccủathị
trườngvềdoanhthutrongtươnglaicủacơngty.Cáckhoảndoanhthucóthể
vượtchỉtiêunhưngdườngnhư,thịtrườnglạimongđợinhữngconsốlớnhơn

dựatrên“nhữngconsốđượcbàntán”.Kếtquảlà,mộtdấuhiệucóvẻlàmột
thơngtintíchcựcthìlạiđượccholàtiêucực.Việccơngtykhơngđạtđượccác
consốquantrọnglàmộtlờicảnhbáosớmvềviệccơngtyđókhócóthểđạtmức
doanhthuvàtỷlệtăngtrưởngtrongtươnglai.
Nhữngconsốđượcbàntán
Mộthoặchaituầntrướckhimộtcơngtythơngbáovềdoanhthuhiệntạicủa
mình,mọingườithườngbántánvềnhữngkhoảndoanhthuđượccácnhàmơi
giớicổphiếuvàcácnhàphântíchdựđốnvàtraođổiquađiệnthoại,khiăn
trưa,tạicácbữatiệccocktail.Trướcđây,nhữngconsốđượcbàntánlàthơngtin
mậtcủacácchungiatrênthịtrườngphốWall.Cịngiờđây,chúngđượccơng
bốrộngrãitrênmạng.Nhữngconsốđượcbàntáncólẽdựatrêncáctinđồnvề
mộtsựkiệnquantrọnghaycáccuộcthảoluậnkhơngchínhthứcgiữanhững
ngườitrongnộibộcơngty.Dùnhữngconsốnàybắtnguồntừđâu,chúngvẫn
làkỳvọng“thực”củathịtrườngvềdoanhthucủacơngty,vànếumộtcơngty
khơngđạtđượcnhữngconsốđượcbàntánđó,giácổphiếucóthểtụtdốcrất
nhanh.
Báocáodoanhthucóthểtạoracácthayđổitiêucựctrongnhậnthứchaysựtin
tưởng.Báocáonàycóthểđưaramộtdấuhiệutiêucựcrõràngnhưlờicảnhbáo


cơngtysẽgặpkhókhăntrongcácqtiếptheo.Đơikhi,giácổphiếusụtgiảm
lạichínhlàdobỏsótnhữngchitiếtkhảquancủacơngty.Nhưsaunày,khinói
vềcácphongcáchđầutư,chúngtơicónóiđếnmốinguyhiểmkhimuacổphiếu
củacáccơngtyđượckỳvọngcaocógiácổphiếudựatrênnhữngdựđốndoanh
thucaokhácthườngtrongtươnglaixa.Thậmchí,mộtthayđổirấtnhỏtrong
nhậnthứccủathịtrườnghaymứcđộtintưởngcủacácnhàđầutưcũnggâyra
biếnđộnglớnchogiácủanhữngcổphiếukiểunhưvậy.
Nếumộtcơngtythườngxunthơngbáodoanhthuđạthayvượtqcảsựkỳ
vọngcủathịtrườngthìgiácổphiếucủacơngtyđósẽvươnlênmộttầmcaomới
nhờnhậnthứcvàniềmtincủacácnhàđầutưvềtươnglaitươisángcủacơngty

này.
2.Khicácnhàphântíchthayđổidựđốn
Nhiềucuốnsáchđãchứngminhrằngmộttrongnhữngyếutốdựđốnchínhxác
nhấtbiếnđộngtíchcựchaytiêucựccủagiácổphiếuchínhlàsựthayđổidự
đốncủacácnhàphântíchtrongmộttháng.Báocáonghiêncứuđầutiêncủa
nhàphântíchthườngmangtínhtíchcực.Thơngthường,nhàphântíchnàylàm
việcchocơngtyvàtìmkiếmnhữngđiềutốtđẹpđểcangợi.Sựthayđổinhững
dựđốnđórấtcóýnghĩa,bởivìnhàphântíchnàyđãđitiênphongkhinóirằng:
“Tơivừathayđổisuynghĩ”hay“Tơiđãsai”.Chẳnghạn,nếumộtnhàphântích
nóirằng:“Thángtrướctơinóicơngtysẽthuđược1đơlatrênmỗicổphiếuvà
bâygiờtơivẫnnghĩvậy”.Đólàmộtlờinóirấttíchcựcvìhailýdo.Trướchết,
nhàphântíchnàyđãđiđầutrongviệctăngmứcdựđốnvàthứhai,thơngbáo
nàychothấymộtvàisựkiệnmớihaysựtiếnbộcủacơngty.Khơngqngạc
nhiênkhiviệcdựđốndoanhthutăngcaohơndẫntớinhữngthayđổitíchcực
củagiáchứngkhốn.
Thayđổitiêucựctrongdựđốncủacácnhàphântíchtácđộngtớigiácổphiếu
mạnhhơnnhữngthayđổitíchcực.Thựctế,tínhpháhủycủanórấtlớn.Mộtnhà
phântíchphảirấtdũngcảmmớidámdựđốnthấpđi,vìnhữngđiềuhọnói
khơngcólợichokháchhàngcủacơngty.
Khánhiềunhàphântíchthayđổidựđốn.Nhiềunhàphântíchthayđổimứcdự
đốnsẽgâyảnhhưởnglớntớigiácổphiếuhơnlàmộtnhàphântíchđưarathay
đổi.
3.Cơngtycảnhbáo:“Chúngtơirấttiếcphảithơngbáovớicácbạn…”


Khimộtcơngtycảnhbáocáccổđơngrằngcơngtykhơngđápứngđượcmức
doanhthudựkiến,hãycoichừng!Năm2001,việccáccơngtycảnhbáomình
khơngthểtheođúngkếhoạchnhưdựkiếnthườngxunxảyra.Đâylàlýdo
giảithíchvìsaochúngtalúnsâuvàothịtrườngđầucơgiáxuốngvàoqba.
Cáccơngtylầnlượtđưaranhữngdựđốnthấphơnvềtìnhhìnhhoạtđộng

trongtươnglaicủamình.Điềuđósẽgâybấtlợichogiácổphiếucủacơngty,
nhấtlàkhiđólàsựthật.Tiếtlộcủacơngtylàmộttrongnhữngcáchtốtnhấtđể
biếtchuyệngìcóthểxảyravớidoanhthutrongtươnglai.
Tuynhiên,vẫncónhữngngoạilệ.Mộtsốcơngty,chẳnghạnnhưMicrosoft,gây
sứcépchocácnhàphântíchđểbuộchọđưaranhữngdựđốnthấphơnmức
thựctếmàcơngtycóthểđạtđược.Rồisauđó,cơngtynàyliêntiếpđápứng
đượchayvượtqmongđợicủathịtrườngphốWall.Songnhìnchung,nếumột
cơngtythơngbáosẽkhóhoạtđộngtốtnhưmongđợi,bạnhãytintưởngcảnh
báođó.
Hộithảovềdoanhthu
MạngInternetđãthuhẹpkhoảngcáchgiữaBanquảnlýcơngtyvớicácnhà
đầutưcánhân.Khithamgiacáccuộchọpvềdoanhthu,bạncóthểnhậnđược
trựctiếpthơngbáodoanhthutừmộtnguồntinđángtincậy.Cáccuộchọphàng
qgiữaGiámđốcđiềuhành,Giámđốctàichínhvàcácnhàphântíchthường
đượccơngbốcơngkhaitrênmạng.
4.Lãisuấtthayđổi:KhiGreenspan[2]lêntiếng
Việccắtgiảmtỷlệlãisuấtcóthểgâyrahaitácđộngđếncổphiếu.Cảhaitác
độngnàythườngmangtínhtíchcực.Khitỷlệlãisuấtgiảm,ngườitiêudùngsẽ
tăngchitiêu,cịncácdoanhnghiệpcũngthuđượclợinhuậncao,nênhọsẵn
sàngbỏtiềnvàocácchươngtrìnhnghiêncứusảnphẩmmớivàmởrộngquymơ.
Tấtcảcáchoạtđộngnàyđềukíchthíchnềnkinhtếtăngtrưởng.Việckỳvọng
nhữngkhoảnlợinhuậncaohơnsẽdẫnđếntăngdoanhthu.Dođó,cácnhàđầu
tưsẽthấytintưởnghơnvàotiềmnăngdoanhthutrongtươnglaicủacơngty.
Nhưvậy,tỷlệlãisuấtthấptácđộngtíchcựclêncảnềnkinhtế.Đólàlýdotại
saoQuỹDựtrữLiênbangcắtgiảmlãisuấttrongnăm2001vớihyvọngbảovệ
quốcgiakhỏimộtcuộcsuythối.


Tácđộngtíchcựcthứhaicủaviệccắtgiảmlãisuấtkhơngliênquanđếnnhận
thứccủathịtrườnghaysựtintưởngcủacácnhàđầutưvềdoanhthutrongtương

lai.Cắtgiảmlãisuấtđơngiảnchỉkhiếncácnhàđầutưkhơngmuốnmuanhiều
cơngcụnợmàchuyểnsangmuacổphầnthường,dođóđẩygiácổphiếutrong
mọilĩnhvựclêncao.
Việctănglãisuấtchắcchắncótácđộngngượclại.Lãisuấtcaokhiếnngườitiêu
dùngsẽcắtgiảmchitiêu,cịncáccơngtythìbịhạnchếlợinhuận,kiềmchếchi
tiêu.Tấtcảnhữngđiềuđóđềutácđộngtiêucựcđếnnềnkinhtế.Vàlãisuấtvẫn
tiếptụctăngcaothìcácnhàđầutưsẽrútbớttiềnrakhỏithịtrườngcổphiếuđể
chuyểntiềnsangcáccơngcụnợ.Dĩnhiên,mộtsốcơngtyvàngànhkinhdoanh
sẽhưởnglợikhicổphiếutăngcao,chẳnghạnnhưngànhngânhàng.Dođó,
nhữngcơngtyvànhữngngànhnàycóthểcóphảnứngkháckhilãisuấtthay
đổi.
5.Giaodịchnộibộ:Nhữngngườitrongnộibộchắcchắnbiếtnhiềuhơnchúng
ta
Nếunhữngngườitrongnộibộcơngtyđemkhoảntiềnhọvấtvảkiếmđượcđể
muacổphiếutrênthịtrườngtựdothìđólàdấuhiệutốtchothấyhọtintưởng
doanhthutrongtươnglaicủacơngtysẽcaohơnkỳvọngcủathịtrường.Hayít
nhất,dấuhiệunàycũngchothấygiácổphiếucủacơngtyvàothờiđiểmđóq
thấp.Tómlại,aicóthểhiểurõtriểnvọngcủacơngtyhơnnhữngngườiđứng
đầubộmáyđó?Dĩnhiên,họkhơngphảilúcnàocũngđúng.Đơikhi,nhữngđiều
xảyratrongtươnglailạikhơnggiốngnhưđiềuhọmongđợi.Thậmchí,nếucó
xảyrađúngnhưvậythìđơikhi,thịtrườngkhơngthểnhậnbiếtđượcnhưhọ.Do
đó,giácổphiếucóthểxuốngrấtthấp.Nhìnchung,quyếtđịnhmuacổphiếucủa
nhânviêncơngtylàmộttronghaiyếutốdựđốntốtnhấtvềbiếnđộngtíchcực
củacổphiếutrongtươnglai(Yếutốcịnlạilàsựthayđổidựđốncủacácnhà
phântích).
Ngượclại,quyếtđịnhbánracủanộibộcơngtytuykhơngphảilàdấuhiệutốt
nhưngcũngchưachắclàdấuhiệuxấu.Rấtnhiềucơngtydựatrêncổphiếuđể
đưaracácchínhsáchlươngthưởngchothànhviênHộiđồngquảntrị.Điềunày
khiếnhọchỉcóthểbáncổphiếuđểmuanhàmớihayniconcáihọcđạihọc.
Hơnnữa,trongmỗiq,họchỉcómộtvàituầnđểtiếnhànhviệcbánlại.Luậtlệ

khơngqcứngnhắcvàhầuhếtcáccơngtycổphầnthườngchophépnhững
ngườitrongcơngtygiaodịchcổphiếutrongkhoảngthờigiantừkhicơngbố
doanhthuqtrướcđếntrướckhicơngbốdoanhthuqsau.Mụcđíchcủa


việcnàylàngănchặnngườitrongcơngtybánthơngtinchưađượcphổbiếnra
cơngchúng.Tuynhiên,việcbánrađólạichothấydấuhiệucủasựtintưởngvào
tươnglaicơngty–vànếunhữngngườitrongcơngtyđangbánrasốlượnglớn
cổphiếuthìlạilàdấuhiệungượclại.
6.Hiệuứnglantỏatintứctrongngành
Tìnhhìnhhoạtđộngcủamộtnhómngànhcóthểcủngcốlịngtincủacácnhà
đầutưvànhậnthứccủathịtrường.Nếugầnnhưtấtcảcổphiếutrongmộtngành
đangtănggiáthìcónghĩalàtấtcảcổphiếutrongngànhđóđanggặpthuậnlợi.
Dođó,mộttintứctrongngànhcóthểđẩymạnhtăngtrưởnghaygâynguyhại
đếnnhậnthứccủathịtrườngvàsựtintưởngcủacácnhàđầutưvềgiátrịcổ
phiếutrongngành.
Hãyxemxétngànhcơngnghiệpdầumỏcuốinăm2000,đầunăm2001.Lầnlượt
từngcơngtydầumỏbáocáodoanhthuđượccảithiệnlớnvìlýdođơngiảnlà
giánănglượngvừatăng.Đâythậtsựlàmộtdựbáotốtvềdoanhthutrongtương
laichohầuhếtcáccơngtyhoạtđộngtronglĩnhvựcdầumỏ.Nếunhiềucơngty
trongmộtngànhcơngnghiệpđanghoạtđộnghiệuquảnhờmộtsựkiệnchung
thì“tintứctốtlành”đócũngcóthểmanglạilợiíchchocáccơngtykháctrong
ngành.
Tinxấucũngcóảnhhưởnglantỏatươngtựnhưvậy.Chẳnghạn,giảmgiácóthể
làmộttintốtchongườitiêudùngnhưnglạilàtinxấuđốivớilợinhuậncủacơng
ty.Sựkiệngiámáytínhcánhân(PC)giảmnăm2001đãlàmsuygiảmsựkỳ
vọngvàtintưởngcủacácnhàđầutưtrongtồnngànhsảnxuấtPC.
7.Lợinhuậnthayđổi:Tintốthayxấu?
Khidoanhthutăng,thơngthường,lợinhuậncũngsẽtăngtheo.Nóichung,lợi
nhuậntăngchứngtỏcơngtycóthểmuangunliệuthơvớikhốilượnglớnvà

mứcgiárẻhơn,hoặccùngmộtchiphícốđịnhnhưnglạitạoradoanhthulớn
hơn.Điềunàycũngchứngtỏcơngtyđóhoạtđộngrấttốt.Tănglợinhuậncóthể
dohaingunnhânlàtănggiábánhoặcgiảmchiphí.Cảhaiyếutốđềulàdấu
hiệutốtvàcảhaiđềulàmtăngkỳvọngvàomộtkếtquảsẽđượccảithiệntrong
tươnglai.
Ngượclại,lợinhuậngiảmchủyếulàdokhốilượnghàngbánđượcgiảm,dẫntới
giágiảmmạnhhoặcdochiphíchongunvậtliệuthơtăng.Cáccơngtyhiếm
khicơngbốrộngnhữngbiếnđộnglợinhuậnnhưngnhữngtintứcvềgiảmgiásẽ


đượccơngbốrộngrãitrêntruyềnthơng.Cuộcchiếngiácảhaygiảmgiácho
thấylợinhuậnsẽgiảmvàsựxungđộtsẽkhiếnnhậnthứccủathịtrườngvềsự
tăngtrưởngtrongtươnglaicủacáccơngtycũngsẽthayđổi.Việcxácnhậnlợi
nhuậngiảmsútcóthểđượctìmthấyquanghiêncứubáocáo10Qvà10Kcủa
cơngtyhoặcbằngviệcsửdụngnhữngthơngtincổphiếusẵncótrênmạng.
8.Nhữngthayđổivềhàngtồnkho:Dấuhiệuđểhiểucơngtykỹlưỡnghơn
Sựthayđổivềhàngtồnkhocủacơngtycóthểảnhhưởngđếndoanhthutrong
tươnglai,dođóảnhhưởngđếnnhậnthứccủathịtrườngvàsựtintưởngcủacác
nhàđầutư.Khốilượnghàngtồnkholớngầnnhưlàmộtdấuhiệuchắcchắncho
thấydoanhsốbánhàngđanggiảmsút,vàđiềunàykhơngbáotrướcđiềmlành
chocáckhoảndoanhthutrongtươnglai.
Khốilượnghàngtồnkhogiảmkhơngcóảnhhưởngrõràngđếncáckhoản
doanhthutrongtươnglai.Nhìnchung,lượnghàngtồnkhogiảmlàdấuhiệutốt.
Song,hàngtồnkhogiảmcóthểvìnhiềungundonhưnhữngrắcrốitrongq
trìnhsảnxuất.Nếubạnthấycómộtsựthayđổivềlượnghàngtồnkhotrongbáo
cáo10Qhay10Kcủamộtcơngty,bạncóthểsẽmuốntìmhiểusâuhơnmột
chútnữađểbiếtchuyệngìđangthựcsựdiễnra.
9.Cơngnghệvàsảnphẩm:Đổimớilàtốt
Độtphácơngnghệchắcchắnsẽtăngkỳvọngvềdoanhthutrongtươnglaicủa
mộtcơngty.Sảnphẩmmớicũngvậy.NếuBanQuảnlýDượcphẩmLiênbang

(FDA)phêchuẩnchomộtloạithuốcmớicủamộtcơngtydượcphẩmhaynếu
mộthãngsảnxuấtkhoaitâychiênbắtđầuchorađờimộtloạikhoaitâymớithì
cácnhàđầutưsẽtintưởngrằngnhữngkhoảndoanhthukếchxùtrongtươnglai
củacơngtysẽtrởthànhhiệnthực.Tuynhiên,bạnphảibiếtlúcnàonêntung
nhữngđộtphácơngnghệhaysảnphẩmmớivàothịtrường.Thơngthường,q
trìnhnàygồmcóbabước.
Bướcđầutiênlàcơngtybắtđầucơngbốviệcpháttriểnmộtsảnphẩmmớidựa
trênnhữngđộtphávềcơngnghệ.Thơngbáovềsảnphẩmnàythườngmangtính
tíchcựcvàlàmtăngkỳvọngvềdoanhthutrongtươnglai.
BướcthứhaibắtđầukhisảnphẩmđượchồnthiệnhayđượcFDAchấpnhận
cholưuhành.Lúcnày,sựtintưởngcủanhàđầutưtănglênbởivìdườngnhư
tiềmnăngdoanhthucủacơngtyđangdầntrởthànhhiệnthực.


Bướcthứbabắtđầukhisảnphẩmđãcómặttrênthịtrườngvàmanglạilợi
nhuận.Giảđịnhrằngdoanhthuvàlợinhuậnđềucao,khiđó,mứcđộtintưởng
sẽtiếptụctăng,đemlạitácđộngtíchcựcđếndoanhthucủacơngty.
10.Thấtbạicủasảnphẩm:Sailầmchếtngườihaytạmthời?
Thấtbạicủasảnphẩmcóảnhhưởngmạnhmẽđếnnhậnthứccủathịtrườngvà
sựtintưởngcủacácnhàđầutưhơnlàthànhcơngcủasảnphẩm.Chẳnghạn,nếu
mộtsảnphẩmbắtbuộcphảicósựchấpthuậncủaFDAtrướckhiđượctungra
thịtrườngthìviệctừchốichấpthuậncóthểsẽđẩygiácổphiếuxuống.Nếumột
sảnphẩmthấtbạivìbấtkỳlýdonàovàkhơngđượctungrathịtrườngnhưkế
hoạchthìchắcchắndoanhthutrongtươnglaicủacơngtysẽkhơngtrởthành
hiệnthựcvàgiácổphiếusẽgiảmngaylậptức.
Dĩnhiên,vẫncónhữngngoạilệ.
Lnlncónhữngquytắcngoạilệkhiếnnhiềunhàđầutưngạcnhiên.Đơi
khi,mộtthơngbáovềviệcdâychuyềnsảnxuấtbịtạmngừnghoặcmộtbộphận
bịđóngcửasẽtạoranhữngảnhhưởngtíchcựcđếnnhậnthứccủathịtrườngvà
sựtintưởngcủacácnhàđầutư.Điềunàythườngxảyranếucónhữngtinđồn

rằngbộphậnđóđanggâyrắcrốichocơngty.Trongnhữngtrườnghợpnhưvậy,
nếunhìnthấy,nhữngkhoảnthualỗdừnglại,sựtintưởngcủacácnhàđầutưsẽ
càngđượccủngcốvàdođóđượccoilàmộtsựkiệntốt.
Nhữngđiềuđãđềcậpởtrênchỉxemxétđượcmộtphầncácnhântốảnhhưởng
đếnnhậnthứccủathịtrườngvàsựtintưởngcủacácnhàđầutưvàodoanhthu
tươnglaicủacơngty.Điềuquantrọngkhơngliênquanđếnphongcáchhay
chiếnlượclàbạncầnphảinhậnthứcđượcrằngchínhnhữngkhoảndoanhthu
trongtươnglaivà/hoặcsựtintưởngvàonhữngkhoảndoanhthuđósẽảnh
hưởngđếngiácổphiếutrongtươnglai.Chiếnlượcđầutưmàbạntheođuổiphải
tínhđếncácyếutốnày.
VaitrịcủatỷsốP/Emởrộng
ViệcgiảithíchlạiảnhhưởngcủatỷsốP/Emởrộngcóthểrấthữuíchkhiso
sánhvớitỷsốP/Erútgọnđượcđềcậpđếnởđầuchươngnày.Trongvídụđó,
chúngtađãxemxétmộtcơngtykiếmđược11xuthayvìmứclợinhuậndự
đốnlà12xu,vàgiácổphiếugiảmmạnh.Bâygiờ,chúngtahãyxemxétmột
cơngtycódoanhthutrongtươnglaivượtqmứcdựđốn.Rõràng,đâylà


mộtvídụđượcđơngiảnhóaqmức,nhưngchúngtơihyvọngnósẽgiảithích
cụthểkháiniệmnày.
ChúngtahãygiảđịnhrằngcơngtyABCcótỷsốP/Ehiệntạilà10,vàgiámột
cổphiếulà44đơla,vàlợinhuậndựđốnlà1,10đơlatrongqnày(và4,40
xuchonămđó).NămngốicơngtyABCcódoanhthulà1,00đơlatrongcùng
q,đemlạitỷlệtăngtrưởnghiệntạilà10%.Nhưngcơngtykiếmđược1,20
đơlathayvì1,10đơlatrongqnày,khiếntỷlệtăngtrưởngtănglên20%(so
với1,00đơlacùngqnămngối).Hiệntại,mộtvàiđiềuthúvịcóthểxảyra
nếunhờsựkiệnnày,thịtrườngbắtđầutintưởngrằngcơngtycóthểtiếptục
tăngtrưởngvớitỷlệcaohơn.Vớitỷlệtăngtrưởng20%,cácnhàđầutưsẽsẵn
sàngtrảgiáchocơngtyABCcaohơnítnhất20lầndoanhthuhiệntại.Tỷlệ
tăngtrưởng20%sẽđemlạikhoảndoanhthulà4,80đơlatrongnămnay(thay

vì4,40đơla),dođónếucácnhàđầutưđủtintưởngđểcaogấp20lầndoanh
thuhiệntại,đẩytỷsốP/Ecủacổphiếulênbằng20,thìgiásẽtăngkhoảng96
đơlamộtcổphiếu.
Khivượtqmứcdựđốn10xutrongmộtqvàchứngminhkhảnăngđem
lạimứcdoanhthutăngcao,mộtcổphiếusẽtănggiátừ44đơlalên96đơla.
Dođó,bạnvừakiếmđượcmộtkhoảnlợinhuậncaogấpđơi.hoặcnămlần
khoảnđầutưbanđầucủabạn.Tấtcảnhữngđiềunàylàdosựthayđổitrong
nhậnthứcvàsựtintưởnggâynên.
LoạicổphiếuởvídụtrêntănggiáhơngấpđơivìtỷsốP/Etăng,nhưngmộtvài
cổphiếuthậmchícịntăngcaohơnthế.Điềunàycũngdiễnratươngtựvới
nhữngloạicổphiếutănggấpnămhaymườilầngiábanđầuvớiviệctăngđồng
thờicảtỷlệtăngtrưởngvàtỷsốP/E.Đểminhhọachođiềunày,chúngtahãy
xemlạivídụvềcổphiếucủacơngtyABC.Theonhậnđịnhcủathịtrường,loại
cổphiếucótỷlệtăngtrưởnglà20%tươngđươngvơimứcdoanhthugiảđịnh
sẽtăngtới480đơlanămnay.ChúngtahãychorằngABCthuđược130đơla
trongqtiếptheokhiếnchomọingườithêmtintưởngrằngcơngtycóthểtăng
trưởngvớitỷlệ30%mộtnămchứkhơngphảilà20%.Dođó,bâygiờ,chúngta
cómộtcơngtyđượcgiảđịnhlàthuđược1,10đơlatronghaiqtrước,và1,30
đơlatronghaiqsau.
Nếubâygiờthịtrườngtintưởngrằngloạicổphiếucómứctăngtrưởngdựđốn
trongvàiqtrướclà10%nàythựctếlạităngtrưởngởmức30%vànếungười
tacàngtintưởngrằngmứctăngtrưởng30%làmứctăngtrưởngbềnvữngthì
tấtcảcácnhàđầutưrấtcóthểsẽsẵnsangtrảgiácaogấp20lầndoanhthuhoặc