Tải bản đầy đủ (.docx) (60 trang)

30 Chủ Đề Ôn Tập Tư Tưởng Hcm1.Docx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (411.26 KB, 60 trang )

30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương

CHỦ ĐỀ 1 :
1. Nêu cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh (3 đ):
1.1 Cơ sở thực tiễn

+Trong nước: bối cảnh lịch sử xã hội Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX
Thực dân Pháp xâm lược nước ta, triều đình phong kiến đầu hàng. Việt Nam từ một nước phong
kiến độc lập trở thành một nước thuộc địa nửa phong kiến, trong xã hội Việt Nam xuất hiện nhiều
mâu thuẫn, đặc biệt mâu thuẫn giữa toàn thể dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp xâm lược và
mâu thuẫn giữa giai cấp nông dân với giai cấp địa chủ phong kiến cam tâm làm tay sai cho Pháp.
Các phong trào đấu tranh chống thực dân pháp theo hệ tư tưởng phong kiến và tư sản đã liên tục
nổ ra trong cả nước nhưng tất cả đều thất bại. Ý thức hệ tư tưởng phong kiến và tư sản thể hiện rõ
sự lỗi thời, bất lực trước nhiệm vụ lịch sử.
Yêu cầu lịch sử cần phải có tư tưởng chỉ đạo đúng đắn, phải có một con đường mới cho phong trào
cứu nước giải phóng dân tộc đã trở thành vấn đề cấp thiết.
Nguyễn Tất Thành sinh ra lớn lên trong hoàn cảnh lịch sử dân tộc khó khăn, bế tắc nhất, điều đó
đã thơi thúc Người ra đi tìm con đường mới cứu nước, cứu dân.
+ Bối cảnh thế giới cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX
Trong khi con thuyền Việt Nam còn lênh đênh chưa rõ bờ bến phải đi tới, việc cứu nước
như trong đêm tối “khơng có đường ra” thì lịch sử thế giới trong giai đoạn này cũng đang có
những chuyển biến to lớn
+ Chủ nghĩa tư bản đã chuyển từ giai đoạn tự do cạnh tranh sang hình thái đế quốc chủ nghĩa và
gắn liền với cơng cuộc mở rộng thuộc địa. Các nước dế quốc đẩy mạnh chiến tranh xâm lược thuộc
địa, biến các nước châu Á, châu Phi và khu vực Mỹ Latinh đã trở thành thuộc địa và phụ thuộc của
các nước đế quốc. Trên thế giới, bên cạnh mâu thuẫn giữa giai cấp vô sản với tư sản đã nảy sinh
thêm mâu thuẫn giữa các dân tộc thuộc địa với chủ nghĩa đế quốc và nó cũng rất gay gắt.
+ Từ cuộc đấu tranh sôi nổi của công nhân các nước tư bản chủ nghĩa vào cuối thế kỷ XIX,


đầu thế kỷ XX đã dẫn đến một cao trào mới của cách mạng thế giới với đỉnh cao là Cách Mạng
Tháng Mười Nga năm 1917. Chính cuộc cách mạng vĩ đại này đã làm “thức tỉnh các dân tộc
Châu Á”.
Cách mạng Tháng Mười Nga đã lật đổ nhà nước tư sản, thiết lập chính quyền Xơ viết, mở
ra một thời kỳ mới trong lịch sử lồi người.
Cuộc cách mạng vơ sản ở nước Nga thành công đã nêu một tấm gương sáng về sự giải
phóng các dân tộc bị áp bức, “mở ra trước mắt họ thời đại cách mạng chống đế quốc, thời đại
giải phóng dân tộc”.


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
+ Với thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười, nhiều dân tộc vốn là thuộc địa của đế quốc
Nga đã được tự do, được hưởng quyền dân tộc tự quyết, hình thành nên các quốc gia độc lập và
dẫn đến sự ra đời của Quốc tế cộng sản (tháng 3 năm 1919), phong trào công nhân trong các
nước tư bản chủ nghĩa phương Tây và phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa
Phương Đơng càng có quan hệ mật thiết với nhau hơn trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù chung
là chủ nghĩa đế quốc
+ Dưới sự lãnh đạo của Lênin, Quốc tế Cộng sản đẩy mạnh việc truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin

và kinh nghiệm Cách mạng Tháng Mười Nga ra khắp thế giới, thúc đẩy sự ra đời và hoạt động
ngày càng mạnh mẽ của các đảng cộng sản ở nhiều nước.
 Chủ nghĩa Mác – Lênin phát triển mạnh mẽ, sâu rộng, thâm nhập vào phong trào cách
mạng thế giới và trở thành hệ tư tưởng tiên tiến của thời đại.
+ Sự thắng lợi của cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 đã mở ra một thời đại mới cho lịch sử
loài người – thời đại quá độ lên CNXH trên phạm vi toàn thế giới và sự ra đời của QTCS Ngày 23-1919 có ý nghĩa quan trọng, truyền bá cn ngày càng lan mạnh ra toàn thế giới
Như vậy Hồ Chí Minh xuất hiện trong bối cảnh quốc tế có nhiều sự thay đổi và tác động rất lớn đến hành
trình ra đi tìm con đường cứu quốc của Người


1.2 Cơ sở lý luận
– Nguồn gốc sâu xa là từ truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam, truyền thống nhân ái, và
tinh thần cộng đồng làng xã Việt Nam,được hình thành từ lâu đời trong lịch sử dựng nước và giữ
nước của dân tộc.
– Trước khi tiếp cận với Chủ nghĩa xã hội khoa học của Mác, Hồ Chí Minh đã từng biết đến tư
tưởng Xã Hội Chủ Nghĩa sơ khai ở phương Đông, qua “thuyết đại đồng” của Nho giáo với các
mệnh đề “dân vi quý”, “thiên hạ vi công”, “các tận sở năng”, “các thủ sở nhu”,… Về tổ chức kinh
tế, ở phương Đông đã từng tồn tại hàng nghìn năm chế độ cơng điền, “tỉnh điền” là cơ sở kinh tế
tạo nên sự cố kết cộng đồng bền chặt của người Việt Nam.
–Sau khi ra nước ngoài khảo sát các cuộc cách mạng thế giới, Nguyễn Ái Quốc đã thấy ở học
thuyết của Mác lý tưởng về một xã hội nhân đạo, trong đó “sự phát triển tự do của mỗi người là
điều kiện tự do cho tất cả mọi người”. Đã thấy trong Chủ Nghĩa Xã Hội của Mác con đường thực
hiện ước mơ giải phóng của các dân tộc bị áp bức khỏi ách nơ lệ. VÌ :
+ chú ý tới việc thành lập các Đảng Cộng sản ở những nước tư bản chủ nghĩa để lãnh đạo giai cấp
vô sản và quần chúng lao động lật đổ chế độ tư bản chủ nghĩa tiến thẳng lên chủ nghĩa xã hội;
+ Luận điểm về Đảng kiểu mới của Lênin không chỉ nhằm xóa bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, giải
phóng giai cấp vơ sản rồi giải phóng quần chúng lao động, giải phóng con người mà cịn nhằm
trước hết giải phóng dân tộc rồi giải phóng giai cấp, giải phóng con người. Lênin nhấn mạnh vai
trò của Đảng Cộng sản ở các nước thuộc địa trong việc giải quyết quyền lợi giai cấp gắn liền với
quyền lợi dân tộc: giải quyết vấn đề dân tộc và vấn đề dân chủ trên lập trường cách mạng triệt để


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
của giai cấp vơ sản.
2. Phân tích nội dung cơ sở thực tiễn Việt nam cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20 (4 đ):
- Trước khi Pháp xâm lược Việt Nam: Việt Nam là một quốc gia phong kiến độc lập với nền nơng

nghiệp lạc hậu, trì trệ

- Pháp xâm lược Việt Nam (1858):. Sau một thời gian kháng cự yếu ớt đến năm 1884, triều đình
nhà Nguyễn đã kí với Pháp điều ước Patơnốt, thừa nhận quyền thống trị của thực dân Pháp trên đất
nước ta. Dưới ách thống trị của thực dân Pháp nền kinh tế - xã hội Việt Nam từ nền kinh tế thuần
phong kiến sang nền kinh tế tư bản thực dân mang một phần tính chất phong kiến; từ một quốc gia
phong kiến độc lập trở thành một xã hội thuộc địa nửa phong kiến với hai mâu thuẫn cơ bản: mâu
thuẫn dân tộc (giữa toàn thể dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp và tay sai); mâu thuẫn giai cấp
(giữa nông dân với địa chủ, công nhân với tư sản,...), trong đó mâu thuẫn dân tộc là mâu thuẫn chủ
yếu).
- Với truyền thống yêu nước nồng nàn, ngay từ khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược, nhân dân ta
đã liên tục đứng lên chống lại bọn cướp nước và bè lũ bán nước. Các phong trào yêu nước cuối thế
kỷ XIX đầu thế kỷ XX chủ yếu diễn ra theo hệ tư tưởng phong kiến và hệ tư tưởng tư sản, phong
trào công nhân cũng đã diễn ra song chỉ mang tính tự phát, chỉ đấu tranh địi những quyền lợi
thuần túy trước mắt. Tiêu biểu có phong trào Cần Vương, phong trào nông dân Yên Thế (theo hệ
tư tưởng phong kiến), phong trào Đông Du, phong trào Duy Tân (theo hệ tư tưởng tư sản),v.v..).
Các phong trào này đều thể hiện sự tiếp nối truyền thống yêu nước nồng nàn của nhân dân ta,
nhưng dều đi đều đi đến kết cục thất bại.
- Kết quả đều đi đến thất bại, nguyên nhân sâu xa là giai cấp tư sản VN còn non yếu, nguyên
nhân trực tiếp: tổ chức và lãnh đạo chưa có đường lối và phương pháp cách mạng đúng đắn.
Xuất hiện câu hỏi từ thực tiễn đặt ra là: Cứu nước bằng con đường nào để có thể đi đến
thắng lợi?
- Phong trào cơng nhân phát triển,vì họ phải chịu ba tầng áp bức: thực dân, tưu bản, phong
kiến.  tạo điều kiện thuận lợi để chủ nghĩa Mác- Lenin xâm nhập và truyền bá vào nước ta.
- HCM là người đã dày công truyền bá cn Mác- Lenin vào công nhân và phong trào yêu nước
Việt Nam, chuẩn bị về lí luận chính trị, tư tưởng và tổ chức, sáng lập Đảng cộng sản Việt Nam.
3. Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam (3 đ)
3.1 Đưa Cách Mạng giải phóng dân tộc Việt Nam đến thắng lợi và bắt đầu xây dựng một xã hội
mới trên đất nước ta:
- Là ngọn cờ tư tưởng dẫn đường đưa Cách Mạng dân ta từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, và

chính thực tiễn thắng lợi của cách mạng đã chứng minh tính đúng đắn và sáng tạo của tư tưởng
HCM


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
+ Tư tưởng của Người không chỉ tiếp thu, kế thừa những giá trị tinh hoa văn hóa, tư tưởng “vĩnh
cửu” của lồi người, trong đó chủ yếu là chủ nghĩa Mác - Lênin, mà còn đáp ứng nhiều vấn đề của
thời đại của sự nghiệp cách mạng Việt Nam và thế giới.
+ Tính sáng tạo của tư tưởng Hồ Chí Minh được thể hiện ở chỗ: Nó trung thành với những nguyên
lý phổ biến của chủ nghĩa Mác - Lênin, đồng thời khi nghiên cứu vận dụng những ngun lý đó Hồ
Chí Minh đã mạnh dạn loại bỏ những gì khơng thích hợp với điều kiện cụ thể của nước ta, đề xuất
những vấn đề mới do thực tiễn đặt ra và giải quyết một cách linh hoạt, khoa học.
+ Tư tưỏng Hồ Chí Minh đã được kiểm nghiệm trong quá khứ, với những hoạt động cách mạng
của Người. Ngày nay tư tưởng đó, bao gồm một hệ thống những quan điểm lý luận, tư tưởng về
chiến lược, sách lược cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, cách mạng xã hội chủ nghĩa ở nước ta,
về sự cải biến cách mạng đối với thế giới, về đạo đức, phong cách, phương pháp Hồ Chí Minh, về
việc hiện thực hóa các tư tưởng ấy trong đời sống xã hội. .. đang soi sáng cho chúng ta.
+ Nét đặc sắc nhất trong tư tưởng Hồ Chí Minh là những vấn đề xung quanh việc giải phóng dân
tộc và định hướng cho sự phát triển của dân tộc. Tư tưởng của Người gắn liền với chủ nghĩa Mác Lênin và thực tiễn cách mạng nước ta vừa phản ánh quy luật khách quan của sự nghiệp đấu tranh
giải phóng trong thời đại cách mạng vô sản vừa phản ánh mối quan hệ khăng khít giữa mục tiêu
giải phóng dân tộc với mục tiêu giải phóng giai cấp và giải phóng con ngưịi.
3.2 TTHCM là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho cách mạng Việt Nam
Tư tưởng Hồ Chí Minh soi đường cho Đảng ta và nhân dân ta trên con đường thực hiện
mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Trong suốt chặng đường hơn một nửa thế kỷ, tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành ngọn cờ
dẫn dắt cách mạng nước ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.
Trong bối cảnh của thế giới hiện nay, tư tưởng Hồ Chí Minh giúp chúng ta nhận thức

đúng những vấn đề lớn có liên quan đến việc bảo vệ nền độc lập dân tộc, phát triển xã hội và bảo
đảm quyền con người, bởi vì, Hồ Chí Minh đã suốt đời phấn đấu cho việc giải phóng các dân
tộc, đã đề ra lý luận về sự phát triển của các dân tộc giành được độc lập tiến lên chủ nghĩa xã hội
và ln ln quan tâm đến lợi ích con người.
Tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng vững chắc để Đảng ta vạch đường lối cách mạng đúng
đắn, là sợi chỉ đỏ dẫn đường cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đi tới thắng lợi.


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
Tư tưởng Hồ Chí Minh mãi mãi sống với chúng ta, vì đã thấm sâu vào quần chúng nhân
dân, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả những nhiệm vụ đối với thời đại. Qua thực tiễn cách mạng, tư
tưởng Hồ Chí Minh ngày càng tỏa sáng, chiếm lĩnh trái tim, khối óc của hàng triệ, hàng triệu con
người.
CHỦ ĐỀ 2

1. Nêu cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh? ( câu 1 chủ đề 1)
2. Phân tích nội dung cơ sở thực tiễn thế giới hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh.
Trong khi con thuyền Việt Nam còn lênh đênh chưa rõ bờ bến phải đi tới, việc cứu nước
như trong đêm tối “khơng có đường ra” thì lịch sử thế giới trong giai đoạn này cũng đang có
những chuyển biến to lớn
+ Chủ nghĩa tư bản đã chuyển từ giai đoạn tự do cạnh tranh sang hình thái đế quốc chủ nghĩa và
gắn liền với cơng cuộc mở rộng thuộc địa. Các nước dế quốc đẩy mạnh chiến tranh xâm lược thuộc
địa, biến các nước châu Á, châu Phi và khu vực Mỹ Latinh đã trở thành thuộc địa và phụ thuộc của
các nước đế quốc. Trên thế giới, bên cạnh mâu thuẫn giữa giai cấp vô sản với tư sản đã nảy sinh
thêm mâu thuẫn giữa các dân tộc thuộc địa với chủ nghĩa đế quốc và nó cũng rất gay gắt.
+ Từ cuộc đấu tranh sôi nổi của công nhân các nước tư bản chủ nghĩa vào cuối thế kỷ XIX,
đầu thế kỷ XX đã dẫn đến một cao trào mới của cách mạng thế giới với đỉnh cao là Cách Mạng

Tháng Mười Nga năm 1917. Chính cuộc cách mạng vĩ đại này đã làm “thức tỉnh các dân tộc
Châu Á”.
Cách mạng Tháng Mười Nga đã lật đổ nhà nước tư sản, thiết lập chính quyền Xơ viết, mở
ra một thời kỳ mới trong lịch sử lồi người.
Cuộc cách mạng vơ sản ở nước Nga thành công đã nêu một tấm gương sáng về sự giải
phóng các dân tộc bị áp bức, “mở ra trước mắt họ thời đại cách mạng chống đế quốc, thời đại
giải phóng dân tộc”.
+ Với thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười, nhiều dân tộc vốn là thuộc địa của đế quốc
Nga đã được tự do, được hưởng quyền dân tộc tự quyết, hình thành nên các quốc gia độc lập và
dẫn đến sự ra đời của Quốc tế cộng sản (tháng 3 năm 1919), phong trào công nhân trong các
nước tư bản chủ nghĩa phương Tây và phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa
Phương Đơng càng có quan hệ mật thiết với nhau hơn trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù chung
là chủ nghĩa đế quốc
+ Dưới sự lãnh đạo của Lênin, Quốc tế Cộng sản đẩy mạnh việc truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin

và kinh nghiệm Cách mạng Tháng Mười Nga ra khắp thế giới, thúc đẩy sự ra đời và hoạt động
ngày càng mạnh mẽ của các đảng cộng sản ở nhiều nước.
 Chủ nghĩa Mác – Lênin phát triển mạnh mẽ, sâu rộng, thâm nhập vào phong trào cách
mạng thế giới và trở thành hệ tư tưởng tiên tiến của thời đại.


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
+ Sự thắng lợi của cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 đã mở ra một thời đại mới cho lịch sử
loài người – thời đại quá độ lên CNXH trên phạm vi toàn thế giới và sự ra đời của QTCS Ngày 23-1919 có ý nghĩa quan trọng, truyền bá cn ngày càng lan mạnh ra toàn thế giới
 Như vậy Hồ Chí Minh xuất hiện trong bối cảnh quốc tế có nhiều sự thay đổi và tác động rất
lớn đến hành trình ra đi tìm con đường cứu quốc của Người.


3 Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam? (câu 3 chủ đề 1)
CHỦ ĐỀ 3
1. Nêu cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh? ( câu 1 chủ đề 2)
2. Phân tích nội dung cơ sở lý luận - giá trị truyền thống dân tộc hình thành tư tưởng Hồ Chí
Minh.
-Lịch sử dựng nước và giữ nước lâu đời đã hình thành nên những giá trị truyền thống hết
sức đặc sắc và cao quý của dân tộc Việt Nam, trở thành tiền đề tư tưởng, lý luận xuất phát hình
thành tư tưởng Hồ Chí Minh. Đó là truyền thống yêu nước, kiên cường, bất khuất, là tinh thần
tương thân, tương ái, lòng nhân nghĩa, ý thức cố kết cộng đồng, là ý chí vươn lên vượt qua mọi
khó khăn, thử thách, là trí thơng minh, tài sáng tạo, quý trọng hiền tài, khiêm tốn tiếp thu tinh
hoa văn hóa nhân loại để làm giàu cho văn hóa dân tộc…
-Trong những giá trị đó, chủ nghĩa yêu nước truyền thống là tư tưởng, tình cảm cao quý,
thiêng liêng nhất, là cội nguồn của trí tuệ sáng tạo và lịng dũng cảm của người Việt Nam, cũng
là chuẩn mực đạo đức cơ bản của dân tộc.
=>Chính sức mạnh của chủ nghĩa yêu nước đã thúc giục Nguyễn Tất Thành quyết chí ra đi
tìm đường cứu nước, tìm kiếm những gì hữu ích cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
-Chủ nghĩa yêu nước sẽ biến thành lực lượng vật chất thực sự khi nó ăn sâu vào tiềm thức,
vào ý chí và hành động của mỗi con người. Chính từ thực tiễn đó, Hồ Chí Minh đã đúc kết chân
lý: “dân ta có một lịng nồng nàn u nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến
nay, mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sơi nổi, nó kết thành một làn sóng vơ cùng
mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả bè lũ cướp nước
và bán nước”.
3. Liên hệ với vai trò của sinh viên trong việc phát huy các giá trị truyền thống dân tộc?
Trong bối cảnh đất nước ta đang đẩy mạnh CNH, HĐH, hoàn thiện nền kinh tế thị trường, định
hướng XHCN và hội nhập quốc tế mạnh mẽ, vấn đề giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc
trên nền tảng kế thừa di sản văn hóa của cha ơng, kết hợp học hỏi những tinh hoa văn hóa nhân
loại cần được đặc biệt chú trọng. Với vai trò là tổ chức đại diện cho sinh viên Việt Nam, Hội Sinh
viên Việt Nam cũng như mỗi sinh viên cần phải :
3.1 Nhìn nhận những hạn chế
- Đối với những truyền thống của dân tộc ta, cần phải nhìn nhận xem truyền thống nào cịn phù

hợp thì tiếp tục gìn giữ, phát huy, truyền thống nào đã lạc hậu, cổ hủ mình loại bỏ.


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
- Đối với văn hóa, truyền thống thế giới: vì trong thời kì hội nhập, văn hóa giao thoa rất đa dạng,
phong phú, sinh viên cần phải chọn lọc những giá trị phù hợp với dân tộc mình để tiếp thu và làm
đẹp truyền thống vốn có của dân ta. Không được tiếp thu bừa phứa, tiếp thu một cách giáo điều;
tuy nhiên, cũng khơng q khó khăn trong tinh thần tiếp thu cái mới. Tức là, phân biệt, không tôn
trọng và không tiếp thu những tinh hoa văn hóa, những giá trị tốt đẹp của nhân loại.
3.2 Quyết tâm gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa
- Mỗi sinh viên phải tự mình phấn đấu, rèn luyện, tự trau dồi cho bản thân những kỹ năng cần
thiết, khơng ngừng nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ, nỗ lực rèn luyện vì lợi ích chung của
cộng đồng và vì chính sự phát triển của cá nhân. Quan trọng hơn, các bạn trẻ cần xây dựng bản
lĩnh văn hóa, sẵn sàng đấu tranh với những hoạt động, sản phẩm văn hóa khơng lành mạnh.
- Sinh viên Việt Nam cần tiếp tục đẩy mạnh việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, tác phong sống trong
sinh viên và coi đây là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, cần thường xuyên thực hiện tốt. Đẩy mạnh
tổ chức các cuộc thi tìm hiểu liên quan lịch sử hào hùng, truyền thống văn hóa của đất nước, của
quê hương. Hơn nữa, phải chủ động, sáng tạo và linh hoạt trong tổ chức các hoạt động định hướng
cho sinh viên tiếp thu những mặt tích cực, tiên tiến của văn hóa hiện đại; đồng thời khơi dậy tinh
thần tự hào dân tộc, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc. Kiên quyết đấu tranh đối với
những biểu hiện vô cảm; khơi dậy tinh thần tương thân, tương ái trong tuổi trẻ.
3.3 Sinh viên Việt Nam các cấp cần trở thành mái nhà chung ấm áp để sinh viên đóng góp, cống
hiến trong các phong trào Hội.
- Sinh viên cần tạo nhiều hơn nữa các sân chơi lành mạnh để đáp ứng nhu cầu học tập, vui chơi và
giải trí của hội viên, sinh viên. Khuyến khích và tạo mọi điều kiện để sinh viên đăng ký và tham
gia nghiên cứu, thực hiện các đề tài khoa học, trong đó chú trọng các đề tài liên quan bảo vệ, gìn
giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

- những cán bộ nòng cốt của Hội phải là những người tiên phong đi đầu, làm gương trong công tác
này, chủ động xây dựng tác phong, lối sống đẹp, sống có ích... và động viên, khuyến khích các bạn
trẻ hưởng ứng. Được như vậy, vai trò của Hội Sinh viên trong việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn
hóa dân tộc sẽ nhanh chóng được khẳng định.


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương

CHỦ ĐỀ 4
1. Nêu được cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh (Câu 1 chủ đề 2):
2. Phân tích nội dung cơ sở lý luận – tinh hoa văn hóa nhân loại hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh

2.1 Tinh hoa văn hóa phương Đơng :
- Với Nho Giáo: chú ý kế thừa và đổi mới tư tưởng dùng nhân trị( phát triển itnh thần trọng đạo
đức của Nho giáo trong việc tu dưỡng, rèn luyện đọa đức của con người, trong công tác xây
dựng Đảng về đạo đức); đức trị để quản lí xã hội ( về việc xây dựng một xã hội lý tưởng, cơng
bằng, bác ái, nhân, nghĩa, trí, dũng, tín, liêm, hịa bình khơng có chiến tranh, các dân tộc hữu
nghĩ, hợp tác)
- Đối với Phật giáo, Hồ Chí Minh chú ý kê thừa, phát triển tư tưởng từ bị, vị tha, yêu thương
con người, khuyến khích làm việc thiện, chống lại điều ác; đề cao quyền bình đăng của con
người và chân ly; khun con người sơng hịa đồng;gắn bó với đất nước của Đạo Phật. Những
quan điểm tích cực đó trong triết lý của Đạo Phật được Hồ Chí Minh vận dụng tư duy sáng tạo
để đoàn kết đồng bào theo Đạo Phật, đồn kết đại đồn kết vì nước Việt Nam hịa bình, thống
nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh
- Đối với Lão giáo, Hồ Chí Minh chú ý kế thừa, phát triển tư tưởng của Lão Tử, khun con
người nên sống gắn bó với thiên nhiên, hịa đồng với thiên nhiên hơn nữa còn biết bảo vệ mơi
trường sống. Hồ Chí Minh kêu gọi nhân dân ta trồng cây, tổ chức" Tết trồng cây "để bảo vệ mơi

trường sinh thái cho chính cuộc sống của con người.
2.2 Tinh hoa văn hóa phương Tây (Tư tưởng cách mạng Pháp, Mỹ, Triết học Khai sáng Pháp,
Thiên chúa giáo…)
- Ngay từ khi còn học ở Trường tiểu học Pháp- bản xứ ở Thành phố Vinh (1905), Hồ Chí Minh
đã quan tâm tìm hiểu tới khẩu hiệu của Đại Cách mạng Pháp: Tự do- Bình Đẳng- Bác ái. Đi
sang phương Tây, Người quan tâm tìm hiểu những khẩu hiệu nổi tiếng đó trong các cuộc tư sản
ở Anh, Pháp, Mỹ đề xuất quan điểm về quyền mưu cầu độc lập, tự do, hạnh phúc của dân tộc
trong thời đại ngày nay


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
- trong quá trinh tìm đường cứu nước: Người đã sống, hoạt động thực tiễn và nghiên cứu lý
luận, tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa nhân loại tại các cường quốc lớn như Mỹ, Anh,
Pháp, ...
- Người nghiên cứu tư tưởng nhân văn, dân chủ và nhà nước pháp quyền của nhà nước khai
sáng phương tây như Vonte, Rútxo, chủ nghĩa Tam Dân của Tôn Trung Sơn, ...
- Đọc sách văn học của William, shakespeare bằng tiếng anh, Lỗ Tấn bằng tiếng Trung Hoa,...
3. Phương thức tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại của Hồ Chí Minh (3 đ)

Có thể thấy rõ về sự tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại của Bác. Đó là một sự tiếp thu chắt lọc ,
Bác chỉ tiếp thu những cái hay , cái đẹp của đất khách , cịn những cái xấu , cái tiêu cực thì nhất
quyết phê phán .Bác học hỏi , tìm hiểu các nền văn hóa một cách uyên thâm. Hơn nữa , cái đặc
biệt trong sự tiếp thu ấy , còn là cách Bác nhào nặn văn hóa nước mình , văn hóa phương Đơng
với cái tinh hoa văn hóa của các nước phương Tây. Tất cả tạo nên cái bình dị , cái VN nhưng
cũng rất mới rất hiện đại của Bác.

CHỦ ĐỀ 5


1. Nêu cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh? ( câu 1 chủ đề 2)
2. Phân tích nội dung nhân tố chủ quan Hồ Chí Minh hình thành TTHCM
a. Khả năng tư duy và trí tuệ Hồ Chí Minh
- Những năm tháng hoạt động trong nước và bôn ba khắp thế giới để học tập, nghiên cứu, Hồ Chí
Minh đã khơng ngừng quan sát, nhận thức thực tiễn, làm phong phú thêm sự hiểu biết của mình,
đồng thời hình thành những cơ sở quan trọng để tạo dựng nên những thành công trong lĩnh vực
hoạt động lý luận của Người về sau.
- Các nhà yêu nước tiền bối và cùng thời với Hồ Chí Minh tuy cũng đã có những quan sát, nhưng
họ chưa nhận thấy, hoặc chưa nhận thức đúng về sự thay đổi của dân tộc và thời đại.
- Trong quá trình tìm đường cứu nước, Hồ Chí Minh khám phá các quy luật vận động xã hội, đời
sống văn hóa và cuộc đấu tranh của các dân tộc trong hoàn cảnh cụ thể để khái quát thành lý luận,
đem lý luận chỉ đạo hoạt động thực tiễn và được kiểm nghiệm trong thực tiễn. Nhờ vào con đường
nhận thức chân lý như vậy mà lý luận của Hồ Chí Minh mang giá trị khách quan, cách mạng và
khoa học.
b. Phẩm chất đạo đức và năng lực hoạt động thực tiễn
- Mục tiêu đấu tranh giải phóng dân tộc, sự tác động mạnh mẽ của thời đại và sự nhận thức đúng
đắn về thời đại đã tạo điều kiện để Hồ Chí Minh hoạt động có hiệu quả cho dân tộc và nhân loại.


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
Có được điều đó là nhờ vào nhân cách, phẩm chất và trí tuệ siêu việt của Hồ Chí Minh:
+ hiện trước hết ở tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo, cộng với đầu óc phê phán tinh tường, sáng suốt
trong việc nhận xét, đánh giá các sự vật, sự việc chung quanh.
+ ở bản lĩnh kiên định, ln tin vào nhân dân, khiêm tốn, bình dị, ham học hỏi, nhạy bén với cái
mới, có phương pháp biện chứng, có đầu óc thực tiễn.
 Chính vì thế, Hồ Chí Minh đã khám phá ra lý luận cách mạng thuộc địa trong thời đại

mới, trên cơ sở đó xây dựng một hệ thống quan điểm toàn diện, sâu sắc và sáng tạo về cách
mạng Việt Nam, kiên trì chân lý và định ra các quyết sách đúng đắn, sáng tạo để đưa cách mạng
đến thắng lợi.
+ ở sự khổ cơng học tập để chiếm lĩnh đỉnh cao trí thức nhân loại, là tâm hồn của một nhà yêu
nước chân chính, một chiến sĩ cộng sản nhiệt thành cách mạng, một trái tim yêu nước thương dân,
sẵn sàng chịu đựng hy sinh vì độc lập, tự do của tổ quốc, hạnh phúc của đồng bào.
=> Tóm lại, tư tưởng Hồ Chí Minh là sản phẩm tổng hịa cuả những điều kiện khách quan và chủ
quan, của truyền thống văn hóa dân tộc và tinh hoa văn hóa nhân loại. Từ thực tiễn dân tộc và thời
đại được Hồ Chí Minh tổng kết, chuyển hóa sắc sảo, tinh tế với một phương pháp khoa học, biện
chứng, tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành tư tưởng Việt Nam hiện đại.

3. Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam?( câu 3 chủ đề 1)
CHỦ ĐỀ 6
1. Nêu các nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc:
- Độc lập, tự do quyền thiêng liêng bất khả xâm phạm của tất cả các dân tộc.
- Độc lập dân tộc phải gắn liền với tư do, cơm no áo ấm và hạnh phúc của nhân dân.
- Độc lập dân tộc phải là nền độc lập thật sự, hoàn toàn và triệt để.
- Độc lập dân tộc gắn liền với thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ.
2. Phân tích: Độc lập, tự do quyền thiêng liêng bất khả xâm phạm của tất cả các dân tộc.

- Độc lập tự do là vấn đề thiêng liêng, bất khả xâm phạm của tất cả các dân tộc. Con người khi
sinh ra có quyền sống, quyền hưởng tự do, hạnh phúc. Họ lao động và đấu tranh cũng nhằm hướng
đến những quyền đó
- Đối với dân tộc ta thì khát vọng được độc lập, tự do cũng là một khát vọng mãnh liệt nhất cháy
trong mỗi con người Việt Nam ta lúc bấy giờ . Dân tộc ta từ khi dựng nước đã chứng kiến biết bao
cuộc xâm lược. Khi có kẻ thù đến thì nhân dân ta không phân biệt là già trẻ hay gái trai đồng sức
đồng lòng kiên quyết chống lại và đứng lên giành cho bằng được độc lập dân tộc. Bà Trưng, Bà
Triệu, Ngô Quyền, Lý Thường Kiệt, Lê Lợi, Quang Trung…những cái tên gắn với những cuộc
kháng chiến chống nhà Hán, Nam Hán, nhà Tống, nhà Minh, nhà Thanh…đã trở thành bản anh
hùng ca trong trang sử vẻ vang của dân tộc ta. Rồi sau đó là cuộc kháng chiến chống Pháp, chống



30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
Mĩ ác liệt, dù kẻ thù mạnh hơn ta nhiều lần nhưng toàn dân ta đã chiến đấu anh dũng, không ngại
hi sinh gian khổ để giành lại độc lập, tự do cho dân tộc.
=> Hồ Chí Minh cũng đã nói: “ Tơi chỉ có một ham muốn, ham muốn đến tột bậc là làm sao cho
nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc,
ai cũng được học hành”( ). Như vậy có thể nói Hồ Chí Minh khẳng định: “độc lập, tự do là quyền
thiêng liêng, bất khả xâm phạm của tất cả các dân tộc bị áp bức trên thế giới và là khát vọng lớn
nhất của dân tộc Việt Nam” đó là tư tưởng hết sức đúng đắn, không chỉ với đương thời mà cho đến
nay tư tưởng đó vẫn là chân lí của thời đại.
+ 1919, Bác gửi bản Yêu sách của nhân dân An Nam, địi quyền bình đẳng về mặt pháp lý và đòi
quyền tự do, dân chủ của người dân Đông Dương tới hội nghị Vecxay Pháp. Tuy không được chấp
nhận, nhưng đã cho thấy lần đầu tiên, TTHCM đã có tiếng nói chung cho nhân dân cùng khổ...

4. Giá trị của luận điểm trên và vận dụng của Đảng ta
4.1 Giá trị của Độc lập, tự do quyền thiêng liêng bất khả xâm phạm của tất cả các dân tộc
4.2 Vận dụng của Đảng ta
1.Trong quá trình đổi mới phải kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trên
nền tảng chủ nghĩa Mác_Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh
Đại hội VI của Đảng đã mở ra thời kỳ đổi mới toàn diện đất nước. Đai hội đã rút ra những bài
học lớn trong đó đầu tiên là “ Nắm vững ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Đó là bài
học xun suốt q trình cách mạng nước ta..”.
Đại hội VII, VIII, IX, X tiếp tục hoàn thiện, phát triển đường lối đổi mới do Đại hội VI do Đảng
khởi xướng và một lần nữa khẳng định: “ Trong quá trình đổi mới phải kiên định mục tiêu độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội trên nền tảng chủ nghĩa Mác_Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh”.
Thực hiện đổi mới Đảng ta khẳng định: “Đổi mới không phải là từ bỏ mục tiêu chủ nghĩa xã hội

mà làm cho chủ nghĩa xã hội được nhận thức đúng đắn hơn và được xây dựng hiệu quả hơn
Đổi mới không phải xã rời mà là nhận thức đúng, vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa
Mac_Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh lấy đó làm nền tảng tư tưởng của Đảng và kim chỉ nam cho
hành động cách mạng.
Đổi mới tồn diện, đồng bộ, có kế thừa, dựa vào nhân dân, phát huy vai trò chủ động, sáng tạo
của nhân dân, xuất phát từ thực tiễn nhạy bén với cái mới.
2.Thực hiện độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội đổi mới là thực hiện sự kết hợp
giữa hai nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ tổ quốc
Thực hiện độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội trong đổi mới như Đảng ta khẳng định
là thực hiện sự kết hợp giữa hai nhiệm vụ xây dựng và Bảo vệ tổ quốc.


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
Qua 20 năm đổi mới đất nước ta đa ra khổi khủng hoảng kinh tế xã hội, có sự thay đổi cơ bản
và toàn diện. Kinh tế tăng trưởng khá nhanh, sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hoá, phát triển
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa được đẩy mạnh, đời sống nhân dân được cải thiện
rõ rệt. Hệ thống chính trị và khối đại đoàn kết toàn dân được củng cố và tăng cường, chính trị, xã
hội ổn định, quốc phịng và an ninh được giữ vững. Vị thế nước ta trên trường quốc tế khơng
ngừng được nâng cao…
Những thành tựu đó chứng tỏ đường lối đổi mới của Đảng ta là đúng đắn, sang tạo, phù hợp
thực tiễn Việt Nam. Nhân thức về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ngày
càng sánh tỏ hơn; hệ thống quan điểm về lý luận, về công cuộc đổi mới, về xã hội xã hội chủ nghĩa
và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đã hình thành trên những nét cơ bản

CHỦ ĐỀ 7
1. Nêu các nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc?
- Cách mạng GPDT muốn thắng lợi phải đi theo con đường CM vơ sản

-

Cách mạng giải phóng dân tộc trong điều kiện của VN phải do
Đảng Cộng sản lãnh đạo

-

Cách mạng GPDT phải dựa trên lực lượng đại đồn kết dân tộc, lấy liên minh cơng
– nơng làm nền tảng.
Cách mạng GPDT cần chủ động, sáng tạo, có khả năng giành thắng lợi trước cách
mạng vơ sản ở chính quốc
Cách mạng GPDT phải được tiến hành bằng phương pháp bạo lực cách mạng.

-

2.

Phân tích nội dung cách mạng giải phóng dân tộc phải đi theo con đường cách mạng vơ
sản.

Hồ Chí Minh khẳng định: cách mạng giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải
theo cách mạng vơ sản vì:


Rút kinh nghiệm từ sự thất bại của các phong trào cách mạng của các bậc
tiền bối

-

Để giải phóng dân tộc khỏi ách thống trị của thực dân Pháp, ông cha ta đã sử dụng

nhiều con đường gắn với những khuynh hướng chính trị khác nhau, sử dụng những
vũ khí tư tưởng khác nhau.

-

Tất cả các phong trào yêu nước vào cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, mặc dù đã diễn
ra vô cùng anh dũng, với tinh thần "người trước ngã, người sau đứng dậy", nhưng


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
rốt cuộc đều bị thực dân Pháp dìm trong hiển máu. Đất nước lâm vào "tình hình đen
tối tưởng như khơng có đường ra". Đó là tình trạng khủng hoảng về đường lối cứu
nước ở Việt Nam vào đầu thế kỷ XX. Nó đặt ra yêu cầu bức thiết phải tìm một con
đường cứu nước mới.
-

Sinh ra và lớn lên trong bối cảnh đất nước đã bị biến thành thuộc địa, nhân dân phải
chịu cảnh lầm than. Hồ Chí Minh được chứng kiến các phong trào cứu nước của ông
cha. Người nhận thấy con đường của Phan Bội Châu chẳng khác gì "đưa hổ cửa
trước, rước beo cửa sau" : con đường của Phan Châu Trinh cững chẳng khác gì "xin
giặc rủ lịng thương" ; con đường cùa Hồn Hoa Thám tuy có phần thực tế hơn
nhưng vẫn mang nặng cốt cách phong kiến.

-

Chính vì thế, mặc dù rất khâm phục tinh thần cứu nước của ông cha, nhưng Hồ Chí
Minh khơng tán thành các con đường của họ mà quyết tâm ra đi tìm một con đường

mới



Cách mạng tư sản là cuộc cách mạng chưa triệt để và chưa đến nơi

-

Trong khoảng 10 năm vượt qua các đại dưong, đến với nhân loại cần lao đang tranh
đấu ở nhiều châu lục và quốc gia trên thế giới. Nguyễn Ái Quốc đã kết hợp tìm hiểu

-



lý luận và khảo sát thực tiễn, nhất là ở ba nước tư bản phát triển : Anh. Pháp, Mỹ.
Người đọc Tuyên ngôn độc lập của nước Mỹ, tìm hiểu thực tiễn cuộc cách mạng tư
sản Mỹ ; đọc Tuyên ngôn dân quyền và nhân quyền của cách mạng Pháp, tìm hiểu
cách mạng tư sản Pháp. Người nhận thấy : "Cách mệnh Pháp cũng như cách mệnh
Mỹ, nghĩa là cách mệnh tư bản, cách mệnh khơng đến nơi, tiếng là cộng hịa và dân
chủ, kỳ thực trong thì nó tước lục cơng nơng, ngồi thì nó áp bức thuộc địa" Bởi lẽ
đó, Người không đi theo con đường cách mạng tư sản.

Thắng lợi của cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917

- Hồ Chí Minh thấy được Cách mạng Tháng Mười Nga không chỉ là một cuộc cách
mạng vơ sản, mà cịn là một cuộc cách mạng giải phóng dân tộc. Nó nêu tấm gương
sáng về sự nghiệp giải phóng các dân tộc thuộc địa và "mở ra trước mắt họ thời đại
cách mạng chống đế quốc, thời đại giải phóng dân tộc"[1].


- Người "hoàn toàn tin theo Lênin và Quốc tế thứ ba" bởi vì V.I.Lênin và Quốc tế thứ
ba đã "bênh vực cho các dân tộc bị áp bức". Người thấy trong lý luận của V.I.Lênin
một phương hướng mới để giải phóng dân tộc : con đường cách mạng vô sản.


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương

- Trong bài Cuộc kháng chiến, Hồ Chí Minh viết : "Chỉ có giải phóng giai cấp vơ sản
thì mới giải phóng được dân tộc, cả hai cuộc giải phóng này chỉ có thể là sự nghiệp
của chủ nghĩa cộng sản và của cách mạng thế giới"[2].

- Vượt qua sự hạn chế về tư tưởng của các sĩ phu và của các nhà cách mạng có xu
hướng tư sản đương thời, Hồ Chí Minh đã đến với học thuyết cách mạng của chủ
nghĩa Mác Lênin và lựa chọn khuynh hướng chính trị vơ sản. Người khẳng định:
"Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc khơng có con đường nào khác con đường
cách mạng vơ sản"... chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng
được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ"
3. Giá trị của luận điểm trên đối với cách mạng Việt Nam?
- Là con đường đúng đắn nhất, nhanh nhất để đi đến thành công.
- Định hướng cho dân tộc ta con đường đúng đắn để hoạt động cách mạng đi đến
thành công
- Mang lại độc lập, tự do cho nhân dân Việt Nam.

CHỦ ĐỀ 8
1. Nêu các nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc?
Câu 1 chủ đề 7
2. Phân tích nội dung cách mạng giải phóng dân tộc cần chủ động sáng tạo, có

khả năng giành thắng lợi trước cách mạng vô sản ở chính quốc.
_Quan niệm của Chủ nghĩa Mác – Lênin
Do chưa đánh giá hết tiềm lực và khả năng to lớn của cách mạng thuộc địa nên Quốc
tế cộng sản có lúc xem nhẹ vai trò của cách mạng thuộc địa, coi cách mạng thuộc địa
phụ thuộc vào cách mạng vô sản ở chính quốc. (QUAN HỆ CHÍNH PHỤ).Quan điểm này
có tác động khơng tốt, làm giảm đi tính chủ động, sáng tạo của nhân dân các nước thuộc
địa trong công cuộc đấu tranh chống thực dân, đế quốc, giành độc lập cho dân tộc.
là cách mạng ở các nước thuộc địa
_Quan điểm Hồ Chí Minh
+ Quan hệ khăng khít, mật thiết
Giai cấp VS thế giới và nhân dân các nước thuộc địa đều có chung một kẻ thù là chủ nghĩa đế
quốc


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
+ Quan hệ bình đẳng
Hồ Chí Minh đánh giá đúng khả năng cách mạng to lớn của nhân dân các nước thuộc địạ.
Thuộc địa được xem là khâu yếu nhất của CNĐQ.
Thuộc địa được xem là khâu yếu nhất của CNĐQ:



Theo quan niệm CN M-L, ở nên thuộc địa là nơi có động lực cách mạng to lớn. Nên họ
chỉ cần có cơ hội là họ sẵn sàng đứng lên đấu tranh.
Được sự đồng tình của Quốc tế cộng sản…

chủ nghĩa đế quốc đi xâm lược thuộc địa, mở rộng thị trường tạo nên mâu thuẫn chủ

yếu lúc bấy giờ của thời đại là chủ nghĩa đế quốc mâu thuẫn với dân tộc thuộc địa, hơn
nữa ở các nước thuộc địa có động lực cách mạng to lớn vì họ cơng – nơng bị áp bức
nặng nề ( ở đâu có áp bức ở đó có đấu tranh, áp bức càng nặng thì đấu tranh càng lớn);
các nước thuộc địa được sự đồng tình ủng hộ của nhân loại tiến bộ trên thế giới và
Quốc tế cộng sản.
+ Cách mạng GPDT chủ động, sáng tạo và có khả năng giành thắng lợi trước cách mạng vơ
sản ở chính quốc




Thuộc địa có một vị trí, vai trị, tầm quan trọng đặc biệt đối với chủ nghĩa đế quốc, là
nơi duy trì sự tồn tại, phát triển, là món mồi “béo bở” cho chủ nghĩa đế quốc.



Tinh thần đấu tranh cách mạng hết sức quyết liệt của các dân tộc thuộc địa (ở đâu có áp
bức, ở đó có đấu tranh, áp bức càng nặng thì đấu tranh càng lớn), mà theo Người nó sẽ
bùng lên mạnh mẽ, hình thành một “lực lượng khổng lồ” khi được tập hợp, hướng dẫn
và giác ngộ cách mạng.

3. Chỉ ra tính sáng tạo của Hồ Chí Minh trong luận điểm trên?
Sáng tạo ở chỗ:
- Trong khi Mac-anghen cho rằng: cách mạng ở chính quốc là cần thiết và
được thực hiện trước
- Theo Lenin: cách mạng ở thuộc địa phụ thuộc vào cách mạng vơ sản ở
chính quốc.
- Cịn theo HCM : cách mạng dân tộc phải được tiến hành chủ động, có
khả năng giành thắng lợi trước cách mạng vơ sản ở chính quốc.
CHỦ ĐỀ 9

1. Nêu các nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc_câu chủ đề7
2. Phân tích nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc
và chủ nghĩa xã hội.


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
-

Độc lập dân tộc là cơ sở, tiền đề để tiến lên chủ nghĩa xã hội

Trong cương lĩnh đầu tiên của Đảng (2/1930),Hồ Chí Minh khẳng định phương hướng chiến lược
của cách mạng nước ta là: “làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội
cộng sản”. Như vậy, giải phóng dân tộc, giành độc lập dân tộc sẽ là mục tiêu đầu tiên của cách
mạng, là cơ sở, tiền đề cho mục tiêu tiếp theo là tiến lên chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản.
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc bao gồm cả nội dung dân tộc và dân chủ; độc lập
phải gắn liền với thống nhất, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ và hơn nữa độc lập dân tộc cũng phải
gắn liền với tự do, cơm no, áo ấm, hạnh phúc cho nhân dân. Mục tiêu giải phóng dân tộc phải
hướng đến chủ nghĩa xã hội.
Đấu tranh giành độc lập dân tộc là tiền đề cho một cuộc cách mạng tiếp theo – cách mạng xã hội
chủ nghĩa. Vì vậy, cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân càng sâu sắc, triệt để thì càng tạo ra
những tiền đề thuận lợi, sức mạnh to lớn cho cách mạng xã hội chủ nghĩa.
-

Chủ nghĩa xã hội là điều kiện để bảo đảm nền độc lập dân tộc vững chắc

Chủ nghĩa xã hội là xu thế tất yếu của thời đại và phù hợp với lợi ích của nhân dân Việt Nam: “Chỉ
có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những

người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ”.
Nước độc lập mà người dân khơng được tự do, hạnh phúc thì nền độc lập ấy cũng khơng có ý
nghĩa gì, vì vậy sau khi đã giành độc lập phải tiến lên chủ nghĩa xã hội, xây dựng một xã hội “hịa
bình, độc lập, thống nhất, dân chủ, giàu mạnh”; đem lại cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc của
nhân dân và bảo đảm vững chắc nền độc lập dân tộc.
Chủ nghĩa xã hội, theo Hồ Chí Minh, cịn là một xã hội tốt đẹp, khơng cịn chế độ áp bức bóc lột;
đó là một xã hội bình đẳng, cơng bằng và hợp lý; có nền kinh tế phát triển cao, gắn liền với sự phát
triển của khoa học kỹ thuật, bảo đảm đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân; là một xã hội có
sự phát triển cao đạo đức và văn hố; hồ bình hữu nghịvới tất cả các nước dân chủ trên thế giới.
Như vậy, theo Hồ Chí Minh, xây dựng chủ nghĩa xã hội là đem lại tự do, hạnh phúc của người dân,
làm cho đất nước phát triển mạnh mẽ, tạo nền tảng vững chắc để bảo vệ nền độc lập dân tộc.
-

Điều kiện để bảo đảm độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội

Theo Hồ Chí Minh, cần có những điều kiện cơ bản sau:
Một là, phải bảo đảm vai trò lãnh đạo tuyệt đối của đảng cộng sản trong suốt tiến trình cách mạng.


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
Hai là, phải củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc mà nền tảng là khối liên minh cơng –
nơng.
Ba là, phải đồn kết, gắn bó chặt chẽ với cách mạng thế giới. Đồn kết quốc tế, theo Hồ Chí Minh,
là để tạo ra một sức mạnh to lớn cho cách mạng và cũng để góp phần chung cho nền hồ bình, độc
lập, dân chủ và chủ nghĩa xã hội trên thế giới.
Các điều kiện trên phải được bảo đảm, gắn bó chặt chẽ với nhau sẽ góp phần bảo vệ nền độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội.


3. Ý nghĩa của mối quan hệ giữa độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội được thể
hiện trên thực tiễn cách mạng Việt Nam qua ba thời kỳ:
- Thời kỳ 1930-1945: tiêu biểu- Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Hồ Chí
Minh, Cách mạng Tháng Tám 1945 đã giành thắng lợi. Đó là thắng lợi lịch
sử đầu tiên của tư tưởng Hồ Chí Minh về con đường cách mạng giải
phóng dân tộc thuộc phạm trù cách mạng vơ sản. Thắng lợi này đã mở ra
kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.

-

Thời kỳ 1945-1954:Nét độc đáo, đặc sắc trong tư tưởng Hồ Chí Minh về
con đường cách mạng Việt Nam ở thời kỳ này là Người đã đề ra và thực
thi nhất quán đường lối :"vừa kháng chiến, vừa kiến quốc". Đường lối đó
phù hợp với quy luật phát triển lịch sử dân tộc, dựng nước đi đôi với giữ
nước, bảo vệ độc lập của Tổ quốc và xây dựng từng bước chế độ mới; là
nguyên nhân quyết định thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân
Pháp xâm lược

-

Thời kỳ 1954-1975: Hồ Chí Minh tiếp tục hồn thiện, bổ sung, phát triển
tư tưởng về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội trong điều kiện
mới: Xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc; hoàn thành cách mạng dân
tộc dân chủ ở miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước đi lên chủ
nghĩa xã hội, Người xác định rất rõ vị trí, vai trị nhiệm vụ cách mạng
từng miền và tác động, hỗ trợ lẫn nhau của cách mạng hai miền; đây là
sự cụ thể hoá nội dung con đường cách mạng vơ sản, sự gắn bó chặt chẽ

giữa nhiệm vụ dân tộc, dân chủ với chủ nghĩa xã hội - con đường mà Hồ
Chí Minh đã đề xuất và kiên trì bảo vệ.

Sau năm 1975, Đảng ta tiếp tục vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập
dân tộc gắn liền với chỉ nghĩa xã hội phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của Việt Nam,
nhờ xác định rõ nội dung và cụ thể hóa mục tiêu về độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã
hội theo tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng đã lãnh đạo đất nước vượt qua những khó khăn,
thử thách và đạt được những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử. Thực tiễn đó chỉ ra
rằng, độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là ngọn cờ, là sự lựa chọn nhất


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương
quán và đúng đắn của Ðảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhân dân ta
trong 91 năm qua.

CHỦ ĐỀ 10

1. Nêu những vấn đề nguyên tắc trong hoạt động của Đảng theo tư tưởng Hồ Chí
Minh?
-

Đảng lấy chủ nghĩa Mác-Lenin làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động
Tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản trong xây dựng Đảng
Tập thể lãnh đạo ,cá nhân phụ trách là nguyên tắc lãnh đạo của Đảng
Tự phê bình và phê bình là nguyên tắc sinh hoạt của Đảng, là quy luật phát triển của Đảng
Kỷ luật nghiêm minh và tự giác là quy luật phát triển sức mạnh của Đảng:
Đoàn kết thống nhất trong Đảng là nguyên tắc quan trọng của Đảng:

Đảng phải thường xuyên tự chỉnh đốn
Đảng phải liên hệ mật thiết với nhân dân
Đoàn kết quốc tế phải được giữ vững và tăng cường

2. Phân tích nguyên tắc: Tập trung dân chủ.
Tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản về xây dựng tổ chức và hoạt động của Đảng. Nó
đảm bảo sự thống nhất ý chí và hành động, tạo nên sức mạnh vô địch của Đảng cách
mạng. Tại điều 9, chương II, phần: Nguyên tắc tổ chức và cơ cấu tổ chức của Đảng
( Điều lệ Đảng cộng sản Việt Nam được đại hội toàn quốc lần thứ XI của Đảng thông qua
ngày 19/1/2011) đã khẳng định: “Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức theo nguyên tắc tập
trung dân chủ”. Nội dung cơ bản của nguyên tắc đó là:
 Một là, cơ quan lãnh đạo các cấp của Đảng do bầu cử lập ra, thực hiện tập thể lãnh đạo, cá
nhân phụ trách (tuy cấp ủy cấp trên có quyền chỉ định nhưng khơng được q 1/3 số lượng
do Đại hội bầu).
 Hai là, cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng là Đại hội ĐBTQ. Cơ quan lãnh đạo ở mỗi cấp
là đại hội đại biểu hoặc đại hội đảng viên. Giữa hai kỳ đại hội, cơ quan lãnh đạo của Đảng
là Ban Chấp hành Trung ương, ở mỗi cấp là ban chấp hành đảng bộ, chi bộ (gọi tắt là cấp
ủy).
 Ba là, cấp ủy các cấp báo cáo và chịu trách nhiệm về hoạt động của mình trước đại hội
cùng cấp, trước cấp ủy cấp trên và cấp dưới; định kỳ thơng báo tình hình hoạt động của
mình đến các tổ chức đảng trực thuộc, thực hiện tự phê bình và phê bình.
 Bốn là, tổ chức đảng và đảng viên phải chấp hành nghị quyết của Đảng; thiểu số phục tùng
đa số, cấp dưới phục tùng cấp trên, cá nhân phục tùng tổ chức, các tổ chức trong toàn Đảng
phục tùng Đại hội ĐBTQ và Ban Chấp hành Trung ương.
 Năm là, nghị quyết của các cơ quan lãnh đạo của Đảng chỉ có giá trị thi hành khi có hơn
một nửa số thành viên trong cơ quan đó tán thành. Trước khi biểu quyết, mỗi thành viên
được phát biểu ý kiến của mình. Đảng viên có ý kiến thuộc về thiểu số được quyền bảo lưu


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN


MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương



và báo cáo lên cấp ủy cấp trên cho đến Đại hội ĐBTQ, song phải chấp hành nghiêm chỉnh
nghị quyết, không được truyền bá ý kiến trái với nghị quyết của Đảng. Cấp ủy có thẩm
quyền nghiên cứu xem xét ý kiến đó; khơng phân biệt đối xử với đảng viên có ý kiến thuộc
về thiểu số.
Sáu là, tổ chức đảng quyết định các vấn đề thuộc phạm vi quyền hạn của mình, song khơng
được trái với ngun tắc, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và nghị
quyết của cấp trên.

Tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức của Đảng, là yếu tố quyết định sức mạnh của
Đảng.Đây cũng là nguyên tắc cơ bản nhất để xây dựng Đảng cộng sản trở thành 1 tổ chức
chiến đấu chặt chẽ ,vừa phát huy sức mạnh của mỗi người vừa phát huy sức mạnh của cả tổ
chức Đảng
Nguyên tắc tập trung dân chủ chính là sự thống nhất biện chứng giữa dân chủ và tập
trung .Giữa chúng có mối quan hệ gắn bó và thống nhất với nhau, trong đó dân chủ là cơ sở
của tập trung ,để đi đến tập trung chứ không phải là dân chủ tùy tiện ,phân tán ,vơ tổ
chức ;cịn tập trung là tập trung trên cơ sở dân chủ ,chứ khơng phải là tập trung quan
liêu ,độc đốn chun quyền .

3. Ý nghĩa của nguyên tắc trong quá trình xây dựng Đảng hiện nay?
-

Đảng luôn thực hiện và giữ vững được sự thống nhất về tư tưởng và hành động, đưa sự
nghiệp cách mạng của nước ta vượt qua bao khó khăn, thử thách, giành được những thành
tựu to lớn, mang tầm vóc lịch sử. Từ một đảng hoạt động bí mật, chưa có chính quyền

trong tay, trở thành đảng cầm quyền sau thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945,
vai trò, sứ mệnh lịch sử của Đảng trước giai cấp, nhân dân, dân tộc thật vẻ vang, nhưng
cũng ngày càng to lớn, nặng nề, khó khăn, phức tạp.

-

thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ có thể coi là nền tảng để xây dựng, chỉnh đốn
Đảng thực sự có hiệu quả, đây là cơ sở để nâng cao năng lực và sức chiến đấu của mỗi
tổ chức đảng và đảng viên, nhất là trong giai đoạn xã hội, đất nước có nhiều thách thức
như hiện nay!

-

đảm bảo cho Đảng trở thành một tổ chức chặt chẽ, đoàn kết, thống nhất về ý chí và hành
động, trên cơ sở đó trí tuệ của tồn Đảng - cội nguồn tạo nên sức mạnh của Đảng, được
phát huy một cách tối đa.
Đảng chú trọng việc chấn chỉnh và cải tiến sinh hoạt Đảng, bố trí đúng cán bộ cốt cán những người thật sự có năng lực, phẩm chất đạo đức tốt, được nhân dân tín nhiệm; đồng
thời làm tốt công tác đảng viên, kể cả việc phát triển đảng viên mới đúng tiêu chuẩn, thật
sự có chất lượng…

-

CÂU 11


30 CHỦ ĐỀ ƠN TẬP MƠN

MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Phạm Minh Phương


1. Nêu những vấn đề nguyên tắc trong hoạt động của Đảng theo tư tưởng
Hồ Chí Minh?
- Đảng lấy chủ nghĩa Mác-Lenin làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành
động
- Tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản trong xây dựng Đảng
- Tập thể lãnh đạo ,cá nhân phụ trách là nguyên tắc lãnh đạo của Đảng
- Tự phê bình và phê bình là nguyên tắc sinh hoạt của Đảng, là quy luật phát triển
của Đảng
- Kỷ luật nghiêm minh và tự giác là quy luật phát triển sức mạnh của Đảng
- Đoàn kết thống nhất trong Đảng là nguyên tắc quan trọng của Đảng
- Đảng phải thường xuyên tự chỉnh đốn
- Đảng phải liên hệ mật thiết với nhân dân
- Đoàn kết quốc tế phải được giữ vững và tăng cường
2. Phân tích ngun tắc: Tự phê bình và phê bình.
Mục đích của tự phê bình và phê bình là
+ Phê bình là nêu lên những khuyết điểm của đồng chí khác của tổ chức đảng
nhằm phát huy ưu điểm và khắc phục khuyết điểm.
+ Tự phê bình là bản thân tự mình soi rọi mình, tự nghiêm khắc, thật thà nhận,
cơng khai nhận trước mặt mọi người khuyết điểm của mình để tìm cách sửa chữa.
+ Tự phê bình và phê bình phải đi đôi với nhau là phương pháp giáo dục, rèn
luyện cán bộ, đảng viên.
Mục đích này được quy định bởi tính tất yếu trong q trình họat động của Đảng
ta. Bởi vì, Đảng là một thực thể xã hội, Đảng bao gồm các tầng lớp xã hội, đội
nghũ của Đảng bao gồm những người ưu tú, nhưng trong Đảng cũng không tránh
khỏi những khuyết điểm, không phải mọi người đều tốt, mọi việc đều hay, mỗi
con người đều có cái thiện và cái ác ở trong lịng. Chính vì vậy, Hồ Chí Minh cho
rằng, thang thuốc tốt nhất là tự phê bình và phê bình.




×