CHƯƠNG III. CUỘC VẬN ĐỘNG TIẾN
TỚI CÁCH MẠNG THÁNG 8 NĂM 1945
BÀI 21. VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM
1939-1945
I – TÌNH HÌNH THẾ GIỚI VÀ ĐƠNG DƯƠNG
1. Tình hình thế giới
- Năm
Nêu
những
1939 Chiến tranh
thế
giới nét
thứchính
hai
về tình hình thế giới
bùng nổ
trong những năm
1939-1945?
6-1940 Đức tiến vào Pari
Chính phủ Pháp đầu hàng Đức
I. Tình hình thế giới và Đơng Dương
1. Tình hình thế giới
- 6/1940 Pháp đầu hàng phát xít Đức
- Ở viễn Đông: Nhật xâm lược TQuốc, tiến
sát biên giới Việt Trung.
2. Tình hình Đơng Dương
- Pháp đứng trước 2 nguy cơ: CM Đơng Dương
bùng cháy, Nhật lăm le hất cẳng
Tình hình TDP ở
Đơng Dương như
thế nào?
LIÊN XÔ
Đ. Xa-kha-lin
MÃN CHÂU
MÔNG CỔ
Q. đ Cu-rin
Bắc Kinh
TRUNG QUỐC
Trùng Khánh
NG
Ran-gun
Băng Cốc
Ơ
DƯ
THÁI
LAN
Na-ga-xaNam Kinh
ki
Tơ-ki-ơ
Thượng Hải
BÌNH
Hồng Cơng
Đ.Hải Nam
Q.đ Hồng Sa
Ma-ni-la
Đ. Gu-am
DƯƠNG
Q. đ Ca-rơ-lin
nê
-ơ
Q.đ Gin-be
Đ
.B
c-
IN-ĐƠ-NÊ-XI-A
Tân Ghi-nê
Đ.Gia-va
Q. đ Xa-lơ-mơng
Gua-đan-ca-nan
ẤN ĐỘ DƯƠNG
Trân Châu
cảng
Q.đ Ha-oai
Q.đ Mac-san
MA-LAI-XI-A
Xin-ga-po
Đ. Mít-y
PHI-LIP-PIN
Q.đ Trường Sa
Cu-a-la Lam-pơ
Đ.Xi-ma-tơ-ra
y-cơ
Q.đ Ma-ri-an
Sài Gịn
Cơ-lơm-bơ
THÁI
NHẬT BẢN
Ơ-ki-na-oa
Đài Loan
NG
ĐƠ
MIẾN
ĐIỆN
Hi-r
ơ
BĐ. TRIỀU
TIÊN
Muc-đen
-sima
Ha-bin
N
ÊPA
N
ẤN ĐỘ
Q. đ A-lê-ut
Biển San hơ
Ơ-XTRÂYLIA
Chiến trường châu Á-Thái Bình Dương (1941 – 1945)
SàiG
òn
Tháng 9-1940 Nhật vào Đơng Dương
Nhật – Pháp đã làm gì để thống trị Đơng Dương?
Những sự kiện chứng tỏ Nhật – Pháp cấu kết
nhau?
- Ngày 23 – 7 – 1941 Pháp, Nhật kí kết “Hiệp ước phịng
thủ chung Đơng Dương”
NỘI DUNG:
HIỆP ƯỚC PHỊNG THỦ CHUNG ĐƠNG DƯƠNG
Hiệp ước thừa nhận Nhật có quyền sử dụng tất cả sân
bay và cửa biển ở Đơng Dương vào mục đích qn sự.
Khi phát động chiến tranh Thái Bình Dương (7.12.1941),
Nhật lại bắt thực dân Pháp ở Đơng Dương kí thêm một
hiệp ước cam kết hợp tác với chúng về mọi mặt (như tạo
mọi sự dễ dàng cho việc hành binh, cung cấp lương thực,
bố trí doanh trại, giữ gìn trật tự xã hội ở Đơng Dương) để
bảo đảm hậu phương an tồn cho quân đội Nhật. Kể từ
đây trong thực tế, Pháp và Nhật câu kết chặt chẽ với
nhau trong việc đàn áp, bóc lột nhân dân Đơng Dương
- Nhật-Pháp câu kết với nhau thống trị và bóc lột
nhân dân
=> Mâu thuẫn giữa nhân dân Đông Dương và
Pháp – Nhật càng sâu sắc.
Vì sao TDP và phát xít Nhật thỏa hiệp với nhau để thống
trị Đơng Dương?
THỰC DÂN PHÁP
PHÁT XÍT NHẬT
Khơng đủ sức chống lại Nhật,
buộc phải chấp nhận các yêu
sách của Nhật, mặt khác chúng
muốn dựa vào Nhật, để chống
phá cách mạng Đông Dương,
cai trị nhân dân Đông Dương.
Muốn lợi dụng Pháp để kiếm
lời và chống phá cách mạng
Đông Dương, vơ vét sức người
sức của để phục vụ chiến tranh
của Nhật.
Tìm hiểu những thủ đoạn bóc lột của TDP và phát xít
Nhật. Những thủ đoạn đó đã tác động thế nào đến đời
sống của nhân dân ta?
- Pháp: Thi hành chính sách “kinh tế chỉ huy”. Tăng các
loại thuế
400
363 tr
350
300
250
200
150
86 tr
100
50
0
East
117 tr
58 tr
6 tr
1940
1941
1942
1943
1944
SỐ TIỀN PHÁP VƠ VÉT- BÓC LỘT NHÂN DÂN
VIỆT NAM NỘP CHO NHẬT
(Nguồn: Đinh Xuân Lâm: Đại Cương Lịch sử Việt Nam, Nxb.Giáo dục, tr.349)
I. TÌNH HÌNH THẾ GIỚI VÀ ĐƠNG
DƯƠNG
2. Tình hình Đơng Dương:
* Chính sách:
- Pháp:
+ Thực hiện chính sách kinh tế chỉ huy
+ Tăng sưu thuế
- Nhật: Thu mua lương thực theo lối cưỡng bức với giá rẻ mạt
* Kết quả: Đời sống nhân dân cực khổ và điêu đứng, nạn đói nghiêm
trọng.
Vợ đã chết vì đói, chồng ngồi nhìn con chờ đến lượt …
Nghĩa trang cải táng người chết đói ở Giáp Bát (Hà Nội)
Đoạn km số 3, cách
trung tâm thị xã Thái
Bình 3 km là nơi tập
trung hàng nghìn người
Thái Bình đói rách trên
đường lên Hà Nội xin ăn
Các chỗ đói nhất Ninh Bình:
n Khánh, n Mơ, ..
II – NHỮNG CUỘC NỔI DẬY ĐẦU TIÊN
1. Khởi nghĩa Bắc Sơn (27 - 9 -1940)
*Khái niệm:
1. Khởi nghĩa: Là hình thức đấu tranh cao nhất của giai
cấp hay dân tộc bị áp bức đứng lên cầm vũ khí nhằm
đánh đổ kẻ thù của mình để thành lập 1 chế độ tốt đẹp
hơn.
II. NHỮNG CUỘC NỔI DẬY ĐẦU TIÊN
1. Khởi nghĩa Bắc Sơn (27/9/2940)
- Nguyên nhân: Quân Pháp trên đường thua chạy qua châu
Bắc Sơn. Chớp thời cơ đó nhân dân Bắc Sơn nổi dậy.
Em hãy cho biết nguyên nhân
nào dẫn đến cuộc khởi nghĩa
Bắc Sơn?