Đọc mở rộng

Qua các tiết học bài 8, bài 9, các em đã sưu tầm và tìm đọc thêm
được những văn bản nào? Cảm xúc của em khi đọc những tác phẩm
đó?

Nếu như bài 8, các em được tìm hiểu về những văn bản nghị luận, bàn
về một vấn đề mà chắc hẳn tất cả chúng ta đều quan tâm, đó là sự gần
gũi cũng như sự khác biệt cần có ở mỗi người. Thì bài 9 đã đưa chúng ta
đến một thể loại văn bản cũng như chủ đề rất hữu ích va thiết thực với
cuộc sống hiện nay, đó là VB thơng tin với những nội dung về Trái Đất
và sự sống mn lồi. Bài học hơm nay, chúng ta se cùng tìm hiểu mở
rộng về những VB thuộc hai chủ đề này.

Tiết 126: ĐỌC MỞ RỘNG

1. Tìm đọc một số văn bản nghị luận và văn bản thơng tin mà em
thích.
a-.CVhăúnýbcảánc nđặgchịđliuểmậnc:ủa văn bản nghị luận và văn bản thông tin sau:
- Khái niệm: Là loại văn bản chủ yếu dùng để thuyết phục người đọc
G(nVgưcờhiianglhớep) vthềàmnhột3vấnnhóđmề. và yêu cầu: Mỗi nhóm chọn một VB có
c-ùCnágcđyặếcuđtiốểmcơtbhảểnlotrạoinvgàvcăùnngngchhịủluđậền:vĐớiểcváăcnVbBảnđtãhựhcọcsựtrcngsứnchững
bthàiuytrếưtớpch,uticế,nnhgàưnờhi vđiọếct,(tnrgìnưhờibànin)ộciầdnusnửgdvụànngglhí ệlẽthvậbtằcnủga cVhBứn. g.
+ Lí lẽ là những lời diễn giải có lí mà người viết (người nói) đưa ra để
khẳng định ý kiến của mình.
+ Bằng chứng là những ví dụ được lấy từ thực tế đời sống hoặc từ các
nguồn khác để chứng minh cho lí lẽ

b. Văn bản thông tin
* Các yếu tố:
- Một văn bản thơng tin thường có các yếu tố như: nhan đề
(một số văn bản có sa-pơ dưới nhan đề), đề mục (tên gọi của
các phần), đoạn văn, tranh ảnh,...

- Cách triển khai:
Mỗi văn bản thơng tin thường có một cách triển khai riêng.
Bên cạnh cách triển khai theo trật tự thời gian, văn bản thơng
tin có thể được triển khai theo quan hệ nhân quả, nguyên
nhân được nêu trước, tiếp sau đó là kết quả, tất cả tạo thành
một chuỗi liên tục.

Tiết 126: ĐỌC MỞ RỘNG

2. Trao đổi, thảo luận về những văn bản mà em đã đọc.
1, Văn bản nghị luận

+ VB này đề cập đến vấn đề gì?

Tác phẩm là câu chuyện vui vẻ về việc hai người cùng
muốn giúp Ni-cô-la làm văn kể về người bạn thân nhất
nhưng vì mâu thuẫn mà khơng thể thực hiện được. Qua
bài, Ni-cơ-la nhận ra, bài văn mình phải tự viết thì mới có
cá tính và độc đáo được.

Tiết 126: ĐỌC MỞ RỘNG

2. Trao đổi, thảo luận về những văn bản mà em đã đọc.
1, Văn bản nghị luận

+ Người viết có ý kiến như thế nào về vấn đề được nêu trong VB?

I. Văn bản thông tin

HS lựa chọn VB tự đọc và giới thiệu với cả lớp theo các vấn đề

+ VB này đề cập đến vấn đề gì?
- Văn bản nêu lên sự đa dạng của sinh vật cũng như cách các loài chung
sống với nhau. Đồng thời nhắc đến con người với tư cách chủ thể tác
động tới tự nhiên.
+ Người viết có ý kiến như thế nào về vấn đề được nêu trong VB?
- Giữa các loài trong quần xã luôn tồn tại mối quan hệ hỗ trợ và đối
kháng. Sự tồn tại song song các quan hệ đó đã tạo nên sự cân bằng tuyệt
hảo cho các lồi. Vì con người là một lồi sinh vật bậc cao trên Trái Đất
nên con người trở nên tự kiêu, tự ý sắp đặt lại trật tự của tạo hóa. Điều
này dẫn đến sự phá vỡ cân bằng trong đời sống mn lồi và thiên nhiên
cũng chịu tổn hại nghiêm trọng. Bộ phim hoạt hình Vua sư tử đã đưa ra
thông điệp rằng tất cả chúng ta đều thuộc về vịng đời bất tận, nên con
người hãy tìm cách sống chung với mn lồi và cùng tồn tại trong sự
cân bằng.
+ Hãy nêu những lí lẽ và bằng chứng mà người viết đã sử dụng trong
VB?

I. Văn bản nghị luận

HS lựa chọn VB tự đọc và giới thiệu với cả lớp theo các vấn đề
+ VB này đề cập đến vấn đề gì?
- Văn bản nêu lên sự đa dạng của sinh vật cũng như cách các loài chung
sống với nhau. Đồng thời nhắc đến con người với tư cách chủ thể tác
động tới tự nhiên.
+ Người viết có ý kiến như thế nào về vấn đề được nêu trong VB?
- Giữa các loài trong quần xã luôn tồn tại mối quan hệ hỗ trợ và đối
kháng. Sự tồn tại song song các quan hệ đó đã tạo nên sự cân bằng tuyệt
hảo cho các lồi. Vì con người là một lồi sinh vật bậc cao trên Trái Đất
nên con người trở nên tự kiêu, tự ý sắp đặt lại trật tự của tạo hóa. Điều
này dẫn đến sự phá vỡ cân bằng trong đời sống mn lồi và thiên nhiên

cũng chịu tổn hại nghiêm trọng. Bộ phim hoạt hình Vua sư tử đã đưa ra
thông điệp rằng tất cả chúng ta đều thuộc về vịng đời bất tận, nên con
người hãy tìm cách sống chung với mn lồi và cùng tồn tại trong sự
cân bằng.
+ Hãy nêu những lí lẽ và bằng chứng mà người viết đã sử dụng trong
VB?

+ Hãy nêu những lí lẽ và bằng chứng mà người viết đã sử dụng trong VB?

1. Các loài sinh vật và quần xã
a) Sự đa dạng
- Trái Đất hiện có khoảng trên 10 000 000 lồi sinh vật. Hiện nay con người mới chỉ
biết được khoảng trên 1 400 000 loài (> 300 000 thực vật và > 1 000 000 động vật).
- Con người có thể nhận định khái quát về lịch sử tiến hóa hay sự phụ thuộc lẫn nhau
của mn lồi.
b) Mối quan hệ các loài vật
- Các động vật và thực vật thường tồn tại và phát triển thành từng quần xã, trong những
biome khác nhau.
- Tính đa dạng ở mỗi quần xã phụ thuộc vào sự cạnh tranh giữa các loài, mối quan hệ
con mồi - vật ăn thịt và mức độ thay đổi các yếu tố mơi trường...
- Dựa vào tính chất các lồi trong quần xã có thể nói tới lồi ưu thế, loài thứ yếu, loài
ngẫu nhiên, loài chủ chốt... Trong quần xã luôn tồn tại trật tự.
- Giữa các lồi trong quần xã ln tồn tại mối quan hệ hỗ trợ và đối kháng.
2. Con người và mối quan hệ với các loài sinh vật
- Con người cũng chỉ là một lồi sinh vật.
- Qua q trình lịch sử lâu dài, con người bộc lộ khả năng sáng tạo và xã hội loài người
ngày càng phát triển phức tạp.
- Con người trở nên tự kiêu, tự sắp xếp trật tự tự nhiên gây xáo trộn, phá vỡ... trong tự
nhiên.
- Hiện nay con người đã tỉnh ngộ, biết nhìn nhận sáng suốt, biết chung sống hài hòa.

Tiết 126:ĐỌC MỞ RỘNG

3. Trình bày kết quả

4. Nhận xét, rút kinh nghiệm

- GV yêu cầu HS: lựa chọn VB tự đọc và giới thiệu với cả
lớp theo các vấn đề
+ Nội dung cơ bản của văn bản thông tin là gì?
+ Mỗi đoạn văn trong VB có nội dung gì?
+ VB đuọc triển khai theo quan hệ nhân quả, theo trình tự
thời gian hay theo cách nào khác?
+ VB có nhan đề, sa-pơ, đề mục, hình ảnh, số liệu hay
không? Những u tố đó có tác dụng gì?

Tiết 126:ĐỌC MỞ RỘNG

LUYỆN TẬP

Từ việc đọc văn bản, em rút ra được kinh nghiệm gì về cách đọc một
văn bản thông tin và văn bản nghị luận ?
– Kinh nghiệm về cách đọc một văn bản thông tin:
+ Cần xác định đúng thông tin cơ bản của văn bản thông tin dựa vào
nhan đề và phần sa-pơ (nếu có)
+ Đánh giá hiệu quả của cách triển khai văn bản thông tin mà tác giả
đã chọn.
+ Đánh giá tính chính xác và tính mới của văn bản, thông qua hệ
thống ý, số liệu, hình ảnh, … đã được tác giả sử dụng.

LUYỆN TẬP
Từ việc đọc văn bản, em rút ra được kinh nghiệm gì về cách đọc một
văn bản nghị luận ?

Trả lời:
Khi đọc văn bản nghị luận về một vấn đề đời sống, em nên:
- Xác định ý kiến, lí lẽ, bằng chứng được nêu trong văn bản.
- Vẽ sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa ý kiến, lí lẽ, bằng chứng.
- Chỉ ra mục đích viết của văn bản và mối quan hệ giữa mục đích
viết.