Quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ổ các trường mầm non thị xã an khê, gia lai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRUỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN

PHAN THỊ CHUNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG VUI CHƠI
CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON

THỊ XÃ AN KHÊ, GIA LAI

Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số 814114

Người hướng dẫn: TS. MAI XUÂN MIÊN

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu luận văn này là riêng của
tôi. Những số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và
chưa từng được cơng bố trong bất kỳ một cơng trình nào khác. Các nội
dung, tài liệu tham khảo trích dẫn trong luận văn đảm bảo chính xác và
tuân thủ theo đúng quy định pháp luật.

Bình Định, tháng 10 năm 2023
Học viên

Phan Thị Chung

LỜI CẢM ƠN

Luận văn “Quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các

trường mầm non thị xã An Khê, Gia Lai” là cơng trình nghiên cứu sau một
thời gian học tập và nghiên cứu của bản thân tại trường Đại học Quy Nhơn.
Để có cơng trình này, ngồi sự nổ lực của bản thân, tơi cịn nhận được sự
hướng dẫn, giúp đỡ rất nhiều từ quý thầy cô của các trường Đại học trong cả
nước, quý thầy cô trong nhà trường Đại học Quy Nhơn, khoa Khoa học xã hội
và Nhân văn, phòng sau Đại học trường Đại học Quy Nhơn cũng như các cấp
lãnh đạo, bạn bè và đồng nghiệp. Đặc biệt chân thành gửi lời cảm ơn sâu sắc
tới thầy giáo TS. Mai Xuân Miên - người trực tiếp hướng dẫn khoa học, đã
hướng dẫn, giúp đỡ, tạo điều kiện tốt nhất cũng như góp ý để tơi hồn thành
luận văn này.

Mặc dù đã cố gắng rất nhiều trong q trình nghiên cứu, song khơng
tránh khỏi những thiếu sót, tơi rất mong nhận được những đóng góp và chia sẻ
của quý thầy cô giáo, bạn bè, đồng nghiệp để luận văn hồn thiện hơn trong
q trình vận dụng thực tiễn.

Xin chân thành cảm ơn!
Bình Định, tháng 10 năm 2023
Học viên

Phan Thị Chung

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Lý do chọn đề tài................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu............................................................................. 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ...................................................... 2
4. Giả thuyết khoa học .............................................................................. 2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................ 3
6. Phạm vi nghiên cứu............................................................................... 3
7. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 4
8. Cấu trúc Đề tài ...................................................................................... 4
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG VUI
CHƠI CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON ................ 6
1.1 Khái quát lịch sử vấn đề nghiên cứu ....................................................... 6
1.2. Các khái niệm chính của Đề tài .............................................................. 8
1.2.1. Khái niệm vui chơi .............................................................................. 8
1.2.2. Khái niệm hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ................................. 9
1.2.3. Khái niệm quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo .................... 9
1.3. Lý luận về hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non...... 10
1.3.1. Đặc điểm hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ................................ 10
1.3.2. Mục tiêu của hoạt động vui chơi đối với trẻ mẫu giáo ..................... 11
1.3.3. Nội dung hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo................................. 14
1.3.4. Phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo
..................................................................................................................... 15

1.3.5. Đánh giá hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ................................. 20
1.3.6 Các điều kiện hỗ trợ hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các trường
mầm non ...................................................................................................... 23
1.4. Lý luận về quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các trường
mầm non......................................................................................................... 25
1.4.1. Quản lý mục tiêu hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo .................... 25
1.4.2. Quản lý nội dung hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo.................... 26
1.4.3. Quản lý phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ

mẫu giáo ...................................................................................................... 27
1.4.4. Quản lý đánh giá hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo .................... 28
1.4.5. Quản lý các điều kiện hỗ trợ việc tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ
mẫu giáo ...................................................................................................... 29
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở
trường mầm non.............................................................................................. 30
1.5.1. Yếu tố khách quan............................................................................. 30
1.5.2. Yếu tố chủ quan ................................................................................ 31
Tiểu kết chương 1 .......................................................................................... 32
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG VUI CHƠI CHO
TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON THỊ XÃ AN KHÊ,
GIA LAI ......................................................................................................... 33
2.1. Khái quát quá trình khảo sát thực trạng............................................. 33
2.1.1. Mục đích khảo sát ............................................................................. 33
2.1.2. Nội dung khảo sát.............................................................................. 33
2.1.3. Đối tượng khách thể khảo sát............................................................ 33
2.1.4. Phương pháp khảo sát và xử lý số liệu ............................................. 33
2.2. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục của thị xã An Khê,
Gia Lai ............................................................................................................ 35
2.2.1. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội của thị xã An Khê, Gia Lai . 35

2.2.2. Khái quát về tình hình giáo dục thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai ........... 37
2.3. Thực trạng hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm
non thị xã An Khê, Gia Lai .......................................................................... 39

2.3.1. Thực trạng nhận thức của CBQL, GV và phụ huynh về vai trò của
hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ........................................................... 39
2.3.2. Thực trạng thực hiện mục tiêu hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo40
2.3.3. Thực trạng thực hiện các nội dung hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu
giáo .............................................................................................................. 42

2.3.4. Thực trạng thực hiện các phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động
vui chơi cho trẻ mẫu giáo ............................................................................ 44
2.3.5. Thực trạng thực hiện đánh giá hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo 47
2.4. Thực trạng quản lý tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở
các trường mầm non thị xã An Khê, Gia Lai ............................................. 49
2.4.1. Thực trạng quản lý mục tiêu hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo .. 49
2.4.2. Thực trạng quản lý nội dung hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo .. 51
2.4.3. Thực trạng quản lý phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động vui
chơi cho trẻ mẫu giáo .................................................................................. 52
2.4.4. Thực trạng quản lý đánh giá hoạt động vui chơi của giáo viên ........ 54
2.4.5. Thực trạng thực hiện phương pháp, hình thức quản lý hoạt động vui
chơi cho trẻ mẫu giáo .................................................................................. 55
2.4.6. Thực trạng quản lý các điều kiện hỗ trợ việc tổ chức hoạt động vui
chơi cho trẻ mẫu giáo .................................................................................. 57
2.4.7. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động vui chơi cho
trẻ mẫu giáo ................................................................................................. 59
2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ
mẫu giáo ở các trường mầm non thị xã An Khê, Gia Lai. ........................ 61
2.5.1. Những ưu điểm.................................................................................. 61
2.5.2. Những hạn chế .................................................................................. 62

2.5.3. Nguyên nhân ..................................................................................... 63
Tiểu kết chương 2 .......................................................................................... 64
CHƯƠNG 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG VUI CHƠI CHO
TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON THỊ XÃ AN KHÊ,
GIA LAI ......................................................................................................... 65
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ............................................................... 65

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu ................................................... 65
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo thực tiễn........................................................... 65

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả.................................................... 66
3.1.4. Nguyên tắc bảo đảm tính khả thi ...................................................... 66
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các
trường mầm non thị xã An Khê, Gia Lai.................................................... 67
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho CBQL và GV về tầm quan trọng của hoạt
động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ................................................................... 67
3.2.2. Đổi mới lập kế hoạch hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ............. 70
3.2.3 Xây dựng quy trình tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các
trường mầm non .......................................................................................... 72
3.2.4. Chú trọng quản lý nội dung, phương thức tổ chức hoạt động vui chơi
cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non..................................................... 75
3.2.5. Đẩy mạnh công tác bồi dưỡng, tập huấn cho GV về kỹ năng tổ chức
hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non ..................... 78
3.2.6. Tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường với các lực lượng xã hội
trong việc tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm
non ............................................................................................................... 82
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................................................... 84
3.4. Khảo sát về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ............ 85
3.4.1. Mục đích khảo sát ............................................................................. 85
3.4.2. Nội dung khảo sát.............................................................................. 85

3.4.3. Đối tượng khảo sát ............................................................................ 85
3.4.4. Phương pháp khảo sát ....................................................................... 85
3.4.5. Kết quả khảo sát ................................................................................ 86
Tiểu kết chương 3 .......................................................................................... 89
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 90
1. KẾT LUẬN ................................................................................................ 90
2. KHUYẾN NGHỊ........................................................................................ 90
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................ 93
PHỤ LỤC .......................................................................................................... 1

QUYẾT ĐỊNH GIAO TÊN ĐỀ TÀI THẠC SĨ (BẢN SAO)

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

STT CHỮ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT ĐẦY ĐỦ
Bộ Giáo dục và Đào tạo
1 BGD&ĐT Cán bộ quản lý
Cơ sở vật chất
2 CBQL Giáo dục mầm non
Giáo viên
3 CSVC Giáo viên mầm non
Nhân viên
4 GDMN Phòng Giáo dục và Đào tạo
Sở Giáo dục và Đào tạo
5 GV Uỷ ban nhân dân

6 GVMN

7 NV

8 PGD&ĐT

9 SGD&ĐT

10 UBND

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1. Đánh giá của CBQL và GV về vai trò của hoạt động vui chơi cho trẻ. . 36
Bảng 2.2. Đánh giá của CBQL, GV về thực trạng thực hiện mục tiêu hoạt

động vui chơi cho trẻ ……………………………………………………… 37
Bảng 2.3. Đánh giá của cán CBQL và GV thực hiện các nội dung hoạt

động vui chơi .................................................................................. 39
Bảng 2.4. Đánh giá của CBQL và GV về thực trạng thực hiện các phương

pháp, hình thức tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo........ 44
Bảng 2.5. Đánh giá của CBQL và GV về mức độ hứng thú của trẻ khi trải

nghiệm các phương pháp tổ chức trò chơi...................................... 45
Bảng 2.6. Đánh giá của CBQL và GV về các hình thức hoạt động vui chơi . 46
Bảng 2.7. Đánh giá của CBQL và GV về thực trạng thực hiện đánh giá

hoạt động vui chơi........................................................................... 44
Bảng 2.8. Đánh giá của CBQL và GV về thực trạng quản lý mục tiêu hoạt

động vui chơi cho trẻ mẫu giáo....................................................... 45
Bảng 2.9. Đánh giá của CBQL và GV về thực trạng quản lý nội dung hoạt

động vui chơi cho trẻ mẫu giáo....................................................... 47
Bảng 2.10. Đánh giá của CBQL và GV về thực trạng quản lý phương

pháp, hình thức tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo........ 49
Bảng 2.11. Đánh giá của CBQL, GV về thực trạng quản lý đánh giá hoạt

động vui chơi của trẻ....................................................................... 50
Bảng 2.12.Đánh giá của CBQL và GV về thực trạng thực hiện phương

quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo.................................. 51
Bảng 2.13. Đánh giá của CBQL và GV về quản lý các điều kiện hỗ trợ

việc tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo .......................... 53
Bảng 2.14. Đánh giá của CBQL và GV về mức độ ảnh hưởng của các yếu

tố chủ quan ...................................................................................... 54

Bảng 2.15. Đánh giá của CBQL và GV về mức độ ảnh hưởng các yếu tố
khách quan ...................................................................................... 56

Bảng 3.1. Kết quả khảo sát tính cấp thiết của các biện pháp .......................... 82
Bảng 3.2. Kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp ............................ 84

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

GDMN được coi là nền tảng đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc
dân. Tâm lý học và giáo dục học đã chứng minh, lứa tuổi mầm non là thời kỳ
đầu tiên quan trọng của đời người, thời kỳ phát triển mạnh mẽ về các mặt.
Hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo đóng vai trị chủ đạo trong GDMN.
Đồng thời hoạt động vui chơi cũng có vai trị quan trọng trong cuộc sống của
trẻ mẫu giáo. Hoạt động vui chơi ở lứa tuổi mẫu giáo giúp cho trẻ phát triển
về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mĩ… Tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ
mẫu giáo và tạo ra các tình huống để trẻ tự giải quyết trong khi chơi là yếu tố
quan trọng đáp ứng nhu cầu chơi mà cịn giúp trẻ hình thành và phát triển
tồn diện nhân cách.

Trẻ mẫu giáo là lứa tuổi đang chuẩn bị vào lớp 1. Do vậy việc phát

triển tư duy, trí tưởng tượng, lịng ham hiểu biết…là vơ cùng quan trọng
đối với trẻ. Các tố chất này hình thành trong quá trình tham gia vào các
hoạt động vui chơi, bỡi vì hoạt động vui chơi đóng vai trị chủ đạo ở lứa
tuổi này. Hiệu quả tổ chức hoạt động vui chơi không chỉ phụ thuộc vào
năng lực của người GV mà còn phụ thuộc vào công tác quản lý của lãnh
đạo của các trường mầm non.

Như chúng ta đã biết thị xã An Khê tỉnh Gia Lai là một thị xã ở cửa
ngõ của Tây Nguyên nối liền với đồng bằng nên rất thuận lợi cho việc giao
thương hàng hóa, liên kết phát triển sản xuất kinh doanh giữa các vùng miền
trong khu vực và cả nước. Hiện nay trong thị xã An Khê có 9 trường mầm non
cơng lập và 4 trường mầm ngồi cơng lập. Thực tế ở các trường mầm non trên
địa bàn thị xã An Khê còn những bất cập về cơ sở vật chất, hiệu quả giáo dục,
tay nghề GV, bên cạnh đó cịn bất cập cả về vấn đề quản lý tổ chức hoạt động
vui chơi cho trẻ. Đặc biệt việc quản lý hoạt động vui chơi chưa được các
trường coi trọng, vì vậy chưa đáp ứng tốt yêu cầu vui chơi của trẻ hiện nay.

2

Tuy nhiên công tác này đã được quan tâm nhưng vẫn chưa thích đáng, hiện nay
có một số trường mầm non ở thị xã An Khê đang thực hiện đổi mới hoạt động
vui chơi cho trẻ về nội dung lẫn hình thức song hiệu quả chưa cao vì năng lực
quản lý tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo của lãnh đạo các trường
mầm non cịn hạn chế và chưa có cách quản lý hiệu quả.

Xuất phát từ lý do trên, tôi chọn nghiên cứu đề tài: “Quản lý hoạt động
vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non thị xã An Khê, Gia Lai”.
Nhằm góp phần nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu
giáo trên địa bàn.

2. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, phân tích, đánh giá thực trạng, đề tài
nhằm đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở
các trường mầm non thị xã An Khê, Gia Lai, góp phần nâng cao chất lượng
việc tổ chức các hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non
trên địa bàn thị xã An Khê, Gia Lai.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

3.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các
trường mầm non.

3.2. Đối tượng nghiên cứu: Quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu
giáo ở các trường mầm non thị xã An Khê, Gia Lai

4. Giả thuyết khoa học

Hiện nay hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non
thị xã An Khê, Gia Lai đã được quan tâm nhưng chưa đạt hiệu quả do nhiều
yếu tố ảnh hưởng và nhiều hạn chế. Nguyên nhân chính nằm ở khâu quản lý.
Nếu hệ thống hóa được lý luận, khảo sát làm sáng tỏ thực trạng thì có thể đề
xuất được các biện pháp quản lý phù hợp có tính cấp thiết và khả thi góp phần
nâng cao chất lượng của việc tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở
các trường mầm non thị xã An Khê, Gia Lai.

3

5. Nhiệm vụ nghiên cứu

Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu
giáo ở các trường mầm non.

Khảo sát điều tra, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động
chơi cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non ở thị xã An Khê, Gia Lai.

Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở
các trường mầm non thị xã An Khê, Gia Lai.

6. Phạm vi nghiên cứu

6.1. Về địa bàn nghiên cứu
Đề tài được triển khai nghiên cứu ở 13 trường mầm non trên địa bàn

thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai gồm: Trường Mầm non Họa Mi, Trường Mầm
non Sao Mai, Trường Mầm non Măng Non, Trường Mầm non Bình Mình,
Trường Mầm non Hoa Mai, Trường Mầm non Ban Mai, Trường Mầm non
Sơn Ca, Trường Mầm non Sắc Màu, Mầm non Hoa Sen. Trường Mầm non
Mai Liên, Trường Mầm non Ánh Dương, Trường Mầm non A Mi, Trường
Mầm non Tuổi Thơ.

6.2. Về khách thể nghiên cứu
Đề tài tập trung khảo sát các đối tượng sau: Cán bộ quản lý, giáo viên và
phụ huynh của trẻ các trường mầm non.
6.3. Về nội dung nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động vui chơi
cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non và khảo sát, đánh giá thực trạng, trên
cơ sở đó đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động chơi cho trẻ mẫu giáo ở các
trường mầm non ở thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai.
6.4 Thời gian nghiên cứu

Giai đoạn từ năm học 2020 - 2021 đến năm học 2022 - 2023

4

7. Phương pháp nghiên cứu

7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Luận văn sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa
các tài liệu, văn bản liên quan đến đề tài nghiên cứu nhằm xây dựng cơ sở lý
luận của vấn đề nghiên cứu, đề xuất các biện pháp quản lý nhằm mục đích
góp phần nâng cao chất lượng hoạt động vui chơi cho trẻ ở các trường mầm
non trên địa bàn nghiên cứu.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra

Nhằm thu thập thông tin, trưng cầu ý kiến của lãnh đạo, CBQL, các
GV và phụ huynh của trẻ thông qua phiếu điều tra. Tìm hiểu những nguyên nhân
chủ quan, khách quan ảnh hưởng đến công tác quản lý tổ chức hoạt động vui cho
trẻ mẫu giáo.

- Phương pháp phỏng vấn
Phỏng vấn CBQL, GV và phụ huynh của trẻ nhằm thu thập thông tin
khoa học, nhận định, đánh giá về những vấn đề, kết quả nghiên cứu về quản
lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non trên địa bàn
nghiên cứu.
- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia
Trưng cầu ý kiến, điều tra bằng bảng hỏi các chuyên gia trong lĩnh vực
giáo dục mầm non, các lãnh đạo, chuyên viên Phịng GD&ĐT nhằm thu thập
thơng tin khoa học, nhận định, đánh giá về những vấn đề, kết quả nghiên cứu.
7.3. Phương pháp bổ trợ

Sử dụng phương pháp thống kê tốn học và các cơng thức tính tốn
trong Excel nhằm thống kê, xử lý số liệu thu được từ các nghiên cứu thực
trạng và khảo nghiệm.

8. Cấu trúc Đề tài

Ngoài phần mở đầu, nội dung, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu

5

tham khảo và phụ lục, nội dung chính của Đề tài gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu

giáo ở các trường mầm non.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở

các trường mầm non thị xã An Khê, Gia Lai
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở

các trường mầm non thị xã An Khê, Gia Lai.

6

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
VUI CHƠI CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON

1.1 Khái quát lịch sử vấn đề nghiên cứu

Trên Thế giới đã có nhiều cơng trình tập trung nghiên cứu các hoạt

động ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ mầm non nhằm cải thiện chất lượng
giáo dục mầm non.

Nhà tâm lý học nổi tiếng Lêônchiev khẳng định: hoạt động vui chơi và
trung tâm là trị chơi đóng vai trị chủ đạo trong giáo dục mầm non. Qua trò
chơi, trẻ phát triển cấu trúc tâm lý mới trong nhân cách của mình. Hoạt động
vui chơi tạo ra những biến đổi về chất, ảnh hưởng đến sự hình thành nhân
cách của trẻ mầm non và chuẩn bị cho hoạt động trong tương lai.[2]

Theo J.Piaget ở lứa tuổi mầm non, trẻ thường phát triển chức năng
tượng trưng, có khả năng thay thế "cái được biểu đạt" bằng ngơn ngữ, hình
ảnh, tinh thần, cử chỉ và tượng trưng. Trò chơi tượng trưng được coi là đỉnh
cao của trò chơi trẻ em, phù hợp với chức năng cơ bản của trị chơi trong suốt
q trình phát triển trí tuệ.[13]

D.K.Usinxki nhấn mạnh rằng trị chơi giúp hình thành nhân cách và phát
triển tất cả các khía cạnh tâm hồn, trí tuệ và nghị lực của trẻ. Maria Montessori
cho rằng trẻ em là chủ thể tích cực, tự lựa chọn nội dung và tiến hành hình thức
học tập của mình một cách độc lập thông qua hoạt động tự do và vui chơi tự do.

I.Akomexki(1592-1670), một nhà sư phạm nổi tiếng người Tiệp Khắc,
coi trò chơi dạy học là một hoạt động trí tuệ nghiêm túc, nơi mà khả năng của
trẻ được phát triển và hiểu biết được mở rộng. Ơng cho rằng trị chơi là một
phương tiện phát triển toàn diện và cần thiết, phù hợp với bản chất và khuynh
hướng của trẻ. I.Akomexki cũng nhấn mạnh vai trò của người lớn trong việc
hướng dẫn và chỉ đạo trẻ em chơi. [9]

7

PK.Lexgap, đã đánh giá cao vai trò và ảnh hưởng của người lớn trong

việc tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ em. Thay vì áp đặt trẻ em chơi theo ý
muốn của mình, ơng khuyến khích người lớn tạo điều kiện cho trẻ phát triển
tính tự lập và óc sáng tạo trong q trình chơi.[26]

Tác giả A.Ivaxiliepva cũng đã đánh giá cao vai trò quản lý hoạt động
vui chơi của trẻ em. Ông cho rằng để quản lý hiệu quả hoạt động này, người
quản lý cần phân tích hoạt động vui chơi của trẻ và hiểu rõ đặc điểm của từng
loại trò chơi. Đồng thời, việc bồi dưỡng cho giáo viên về tổ chức hoạt động
vui chơi cũng rất quan trọng. "Quan sát và phân tích hoạt động vui chơi là
một việc rất phức tạp," A.Ivaxiliepva cho biết. Việc này liên quan đến ý nghĩa
của trò chơi trong việc phát triển nhân cách của trẻ mẫu giáo và vị trí của nó
trong q trình giáo dục tại trường mầm non, cùng với những dạng trò chơi
khác nhau và đặc điểm riêng biệt của chúng. [1]

PK.Lexgap, I.Akomexki, A.Ivaxiliepva đã đánh giá cao vai trò của
người lớn trong việc tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ, khuyến khích tính tự
lập và sáng tạo của trẻ trong quá trình chơi. [26]

Với những nghiên cứu và đánh giá này, rõ ràng hoạt động vui chơi đóng
vai trị quan trọng trong sự phát triển nhân cách của trẻ mầm non. Việc quản lý
và phân tích hoạt động vui chơi của trẻ cần được thực hiện một cách tỉ mỉ và
hiểu biết để giúp đội ngũ giáo viên mầm non thực hiện công tác giáo dục một
cách hiệu quả.

Ở Việt Nam cũng có nhiều cơng trình nghiên cứu về hoạt động vui chơi
trong môi trường mẫu giáo. Trong thập kỷ gần đây, hoạt động vui chơi đã
nhận được sự quan tâm đặc biệt. Nguyễn Thị Ngọc Chúc (1981) trong
“Hướng dẫn tổ chức hoạt động vui chơi” đã đề cập đến các loại trò chơi và
mức độ quan hệ trong trò chơi, bao gồm chơi khơng có tổ chức, chơi một
mình, chơi cạnh tranh, chơi với nhau trong thời gian ngắn và chơi với nhau

lâu dựa trên sự hứng thú với nội dung chơi[8]. Trong tài liệu bồi dưỡng
“CBQL và GVMN 2006” của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cũng đề cập đến tầm

8

quan trọng của hoạt động vui chơi trong việc giáo dục và phát triển tồn diện
cho trẻ em. Do đó, việc hiểu rõ vai trò và phương pháp tiến hành, đánh giá
hoạt động vui chơi theo yêu cầu mới trong chương trình giáo dục mẫu giáo là
rất quan trọng. [6]

Nguyễn Ánh Tuyết và đồng nghiệp đã phân tích cụ thể về bản chất xã
hội của trò chơi, cấu trúc và đặc điểm của hoạt động vui chơi cho trẻ. Nhóm
tác giả đã xác định rằng trị chơi của trẻ em có bản chất xã hội và có tác động
tích cực từ người lớn. Họ cũng khẳng định việc sử dụng trò chơi là một
phương tiện quan trọng trong giáo dục trẻ em. [29]

Tác giả Đào Thanh Âm trong bài báo “Bàn về phương pháp tổ chức
hoạt động vui chơi cho trẻ” đã khẳng định rằng một giáo viên giỏi là người
biết lấy vui chơi làm trung tâm hoạt động cho trẻ, giúp trẻ tổ chức các hoạt
động hàng ngày. Hướng dẫn hoạt động vui chơi cho trẻ phải dựa trên quan
điểm khoa học và hiện đại về giáo dục mẫu giáo, từ đó hồn thiện các tư
tưởng tiên tiến, với cốt lõi là giáo dục trẻ em dựa trên sự phát triển tự nhiên
của trẻ. Để trẻ biết cách chơi, việc nắm vững kinh nghiệm và kiến thức là điều
kiện cần thiết, có thể đạt được thơng qua việc tiếp xúc với môi trường xung
quanh và thông qua các giờ dạy có hệ thống.[3]

Tóm lại, nhiều tác giả nghiên cứu trong nước đã tập trung làm rõ nhiều
vấn đề về giáo dục mầm non, đặc biệt là vai trò quan trọng của hoạt động vui
chơi. Những nghiên cứu của các tác giả trên là những gợi mở quan trọng để
Đề án tiếp cận vấn đề quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo ở các

trường mầm non.

1.2. Các khái niệm chính của Đề tài

1.2.1. Khái niệm vui chơi
Từ điển "Từ và ngữ Việt Nam" của Nguyễn Lân đã giải thích chơi là
hoạt động mà mục đích chính là để vui chơi thỏa thích, tham gia vào các hoạt
động như thể thao, nhạc cụ... trong một ngữ cảnh khác nhau. Chơi cũng là
một hoạt động giao tiếp với người khác như kết bạn và thăm hỏi. [15]

9

Có nhiều quan điểm nghiên cứu đều đồng ý rằng vui chơi là một nhu
cầu tự nhiên của trẻ em và đó là một hoạt động đồng hành trong q trình
trưởng thành. Vui chơi với trẻ khơng chỉ đơn thuần là giải trí như với người
lớn, mà cịn có vai trị quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân
cách của trẻ.

G. Spencer cũng cho rằng chơi là cách để trẻ em giải tỏa năng lượng
dưa thừa giống như con vật non. Trẻ em sẵn có năng lượng mà họ không thể
sử dụng trong các hoạt động hàng ngày, do đó năng lượng đó được tiêu khiển
thơng qua việc bắt chước hành động thực tế bằng trò chơi. Trong trị chơi, trẻ
em có thể thỏa mãn bản năng nghịch ngợm và tinh thần phá phách của mình.

Lester và Russell cho rằng, vui chơi hỗ trợ sự phát triển kỹ năng tư duy và
hiểu biết của trẻ em. Qua trải nghiệm trong quá trình vui chơi, trẻ em có thể học
cách kết hợp cảm xúc và tư duy, từ đó đẩy mạnh hoạt động của não bộ.

1.2.2. Khái niệm hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo
Tác giả Nguyễn Thị Hòa cho rằng vui chơi là một hoạt động tự lập của

trẻ em, nó khơng tạo ra sản phẩm vật chất mà chủ yếu là để thỏa mãn nhu cầu
vui chơi tinh thần của trẻ, và nó hình thành thông qua việc bắt chước người
lớn. Chơi của trẻ em khơng chỉ là thực tế mà cịn là giả vờ, nhưng sự giả vờ
này lại mang tính chân thật.[11]
Hoạt động vui chơi là một trong những hoạt động của trẻ ở trường mầm
non, là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo được giáo viên tổ chức, hướng
dẫn nhằm giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu chơi và nhận thức, đồng thời góp phần
phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ.
1.2.3. Khái niệm quản lý hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo
Quản lý hoạt động vui chơi của trẻ mẫu giáo là hoạt động có mục đích
của chủ thể quản lý (Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng) nhằm tác động đến hoạt
động của giáo viên mẫu giáo trong việc tổ chức các hoạt động vui chơi của trẻ
để đạt được mục tiêu phát triển thể chất và toàn diện đời sống tâm lý cho trẻ ở
từng độ tuổi.