Quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện phù mỹ, tỉnh bình định

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN

VÕ TRỌNG KIÊN

QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CƠNG TÁC
GIẢI PHĨNG MẶT BẰNG ĐỐI VỚI MỘT SỐ DỰ ÁN

ĐẦU TƢ KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN PHÙ MỸ, TỈNH BÌNH ĐỊNH

Ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 8310110

NGƢỜI HƢỚNG DẪN: TS. NGUYỄN THỊ BÍCH NGỌC

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đề án thạc sĩ “Quản lý nhà nước về cơng tác giải
phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn
huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định” dưới sự hướng dẫn của tiến sĩ Nguyễn Thị
Bích Ngọc là đề án do tơi viết. Mọi số liệu trong đề án được tổng hợp từ các
tài liệu của các bộ phận trong UBND huyện Phù Mỹ, Sở Xây dựng, Sở Kế
hoạch và Đầu tư, Cục Thống kê.

Ngƣời cam đoan

Võ Trọng Kiên

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt quá trình học tập và hồn thành đề án thạc sĩ này, em đ
nhận được sự hướng dẫn, gi p đ q báu của các thầy cơ, đồng nghiệp, gia
đình và bạn b . Với l ng kính trọng và biết n sâu s c tôi xin được bày t lới
cảm n chân thành tới:

Xin gửi lời cảm n UBND huyện Phù Mỹ, Sở Kế hoạch Đầu tư, Cục
thống kê tỉnh Bình Định và các Sở Ban ngành đ đồng ý, tạo điều kiện cho tơi
nghiên cứu số liệu, trao đổi và góp ý cho tôi về các nội dung trong đề án thạc sĩ.

Tôi xin bày t l ng biết n sâu s c tới Giảng viên hướng dẫn tiến sĩ
Nguyễn Thị Bích Ngọc người trực tiếp hướng dẫn, chỉ bảo tơi tận tình để tơi
hồn thành bài đề án thạc sĩ này.

Và cuối cùng tôi xin gửi lời cảm n chân thành tới nh ng người thân
trong gia đình, nh ng người đ ln ở bên cạnh động viên và gi p đ tơi
trong q trình học tập, làm việc và hoàn thành đề án thạc sĩ.

Em xin chân thành cảm n
Bình Định, ngày ………… tháng……. năm 2023
Học viên

Võ Trọng Kiên

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT......................................................................... vi
DANH MỤC BẢNG BIỂU HÌNH VẼ.........................................................vii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Lý do chọn đề tài ......................................................................................... 1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài ..................................................... 2
3. Mục tiêu nghiên cứu.................................................................................... 4
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu.............................................................. 4
5. Nội dung nghiên cứu ................................................................................... 4
6. Phƣơng pháp nghiên cứu............................................................................ 5
CHƢƠNG 1...................................................................................................... 7
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ
CÔNG TÁC GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG ĐỐI VỚI MỘT SỐ DỰ ÁN
ĐẦU TƢ KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ................ 7
1.1. Giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tƣ kinh tế trọng điểm
........................................................................................................................... 7

1.1.1. Một số khái niệm cơ bản:.................................................................... 7
1.1.2. Vai trị của giải phóng mặt bằng đối với dự án đầu tư kinh tế trọng điểm9
1.2. Quản lý nhà nƣớc về cơng tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự
án đầu tƣ kinh tế trọng điểm........................................................................ 12
1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nước về cơng tác giải phóng mặt bằng đối với
một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm ...................................................... 12
1.2.2. Nội dung quản lý nhà nước về cơng tác giải phóng mặt bằng đối với
một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm ...................................................... 14
1.2.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về công tác giải
phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm ............... 20
1.3. Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc về công tác giải phóng mặt bằng đối
với một số dự án đầu tƣ kinh tế trọng điểm ở một số địa phƣơng và bài
học kinh nghiệm cho huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định ............................... 24

1.3.1. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về cơng tác giải phóng mặt bằng đối
với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm ở một số địa phương .............. 24
1.3.2. Bài học kinh nghiệm cho huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định................. 28

CHƢƠNG 2.................................................................................................... 30
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CƠNG TÁC GIẢI PHĨNG
MẶT BẰNG ĐỐI VỚI MỘT SỐ DỰ ÁN ĐẦU TƢ KINH TẾ TRỌNG
ĐIỂM TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÙ MỸ, TỈNH BÌNH ĐỊNH ............ 30
2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình
Định................................................................................................................. 30
2.1.1. Điều kiện tự nhiên của huyện Phù Mỹ ảnh hưởng đến hoạt động
Quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án
đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định ..... 30
2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội của huyện Phù Mỹ ảnh hưởng đến hoạt
động Quản lý nhà nước về cơng tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự
án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định 31
2.2. Thực trạng giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tƣ kinh tế
trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định .......................... 33
2.2.1. Một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh
Bình Định .................................................................................................... 33
Bảng 2.1. Số lƣợng dự án đƣợc giao và thực tiện tại huyện Phù Mỹ giai đoạn
2018 - 2022....................................................................................................... 33
2.2.2. Công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế
trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định............................. 38
2.2.3. Trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về cơng tác giải phóng
mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn
huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.................................................................... 42
2.3. Thực trạng hoạt động quản lý nhà nƣớc về cơng tác giải phóng mặt
bằng đối với một số dự án đầu tƣ kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện
Phù Mỹ, tỉnh Bình Định................................................................................ 45
2.3.1. Hoạt động quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối
với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh
Bình Định .................................................................................................... 45

2.4.1. Những kết quả đạt được .................................................................... 61
2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân ................................................................... 62
CHƢƠNG 3.................................................................................................... 66
ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ.. 66
NHÀ NƢỚC VỀ CƠNG TÁC GIẢI PHĨNG MẶT BẰNG ĐỐI VỚI
MỘT SỐ DỰ ÁN ĐẦU TƢ KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN PHÙ MỸ, TỈNH BÌNH ĐỊNH ...................................................... 66
3.1. Định hƣớng quản lý nhà nƣớc về cơng tác giải phóng mặt bằng đối
với một số dự án đầu tƣ kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ,
tỉnh Bình Định ............................................................................................... 66
3.1.1. Phương hướng đầu tư phát triển kinh tế huyện Phù Mỹ .................. 66
3.1.2. Định hướng phát triển dài hạn các ngành kinh tế ............................ 67
3.1.3. Quan điểm sử dụng đất và quản lý môi trường ................................ 67
3.1.4. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực .............................................. 68
3.1.5. Quản lý tài chính và nguồn lực ......................................................... 68
3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nƣớc về cơng tác giải
phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tƣ kinh tế trọng điểm trên địa
bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định............................................................. 69
3.2.1. Giải pháp hoàn thiện tổ chức bộ máy và nhân sự quản lý nhà nước
về giải phóng mặt bằng các dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn
huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.................................................................... 69
3.2.2. Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước đối với công tác khảo sát,
lập phương án bồi thường, hỗ trợ ............................................................... 75
3.2.3. Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước đối với việc thực hiện bồi
thường, hỗ trợ.............................................................................................. 76
3.2.4. Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước đối với việc thực hiện tái
định cư thu hồi đất cho dự án đầu tư .......................................................... 80
3.2.5. Giải pháp về tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện công tác
giải phóng mặt bằng các dự án đầu tư ....................................................... 84
3.2.6. Ứng dụng công nghệ trong công tác quản lý nhà nước về đất đai... 86

KẾT LUẬN .................................................................................................... 89
TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

BĐS : Bất động sản

BOT : Xây dựng, vận hành, chuyển giao

BT : Xây dựng, chuyển giao

BTGPMB : Bồi thường giải phóng mặt bằng

BTNMT : Bộ tài nguyên môi trường

DA : Dự án

GPMB : Giải phóng mặt bằng

HĐND : Hội đồng Nhân dân

HTX : Hợp tác x

LĐ : Lao động

MTTQ : Mặt trận tổ quốc

PTNT : Phát triển nông thôn

QLNN : Quản lý Nhà nước

TĐC : Tái định cư

UBND : Ủy ban Nhân dân

DA ĐTKTTĐ : Dự án đầu tư kinh tế trọng điểm

DANH MỤC BẢNG BIỂU HÌNH VẼ

Bảng 2.1. Số lượng dự án được giao và thực tiện tại huyện Phù Mỹ giai
đoạn 2018 - 2022 ............................................................................ 33

Bảng 2.2. Kinh phí phê duyệt chi trả các dự án .............................................. 34
Bảng 2.3. Các Quyết định được phê duyệt Di tích lịch sử n i yên nghỉ nhà

yêu nước Bùi Điền Phù Mỹ ............................................................ 35
Bảng 2.4. Các Quyết định được phê duyệt HTKT khu dân cư phía đông chợ

Phù Mỹ ............................................................................................ 36
Bảng 2.5. Các Quyết định được phê duyệt dự án Cụm công nghiệp Đại

Thạnh, x Mỹ Hiệp (Lô X1) ........................................................... 37
Bảng 2.6. Các Quyết định được phê duyệt dự án Kênh tiêu thoát nước từ

Hiệp An đi An Xuyên 1 .................................................................. 38
Bảng 2.7. Diện tích thu hồi để giải phóng mặt bằng cho các dự án kinh tế

trọng điểm ....................................................................................... 40
Bảng 2.8. Tỷ lệ dự án hoàn thành đ ng tiến độ .............................................. 41
Bảng 2.9. Bảng tổng hợp dự án các năm theo kế hoạch và thực tế thực hiện 47

Bảng 2.10. Các văn bản quy định trong lĩnh vực GPMB ............................... 48
Bảng 2.11. Đ n giá bồi thường đất tại Huyện Phù Mỹ .................................. 51
Bảng 2.12. Bảng thống kê kết quả về công tác tuyên truyền.......................... 53
Bảng 2.13. Tình hình đ n thư trong lĩnh vực GPMB ..................................... 56
Bảng 2.14. Hiệu quả hoạt động tra GBPM tại huyện Phù Mỹ ....................... 59

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Hiện nay, Việt Nam đang trong thời kỳ đẩy mạnh sự nghiệp cơng
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và phấn đấu đến năm 2030 nước ta trở
thành một nước công nghiệp phát triển theo hướng hiện đại. Nhiều dự án như
các khu, cụm công nghiệp, nhà máy, các khu đô thị hiện đại, khu dân cư tập
trung, đang được triển khai xây dựng một cách mạnh mẽ. Tuy nhiên, để thực
hiện được tốt nhiệm vụ này phải có các giải pháp đồng bộ, trong đó mặt bằng
đất đai là một trong nh ng nhân tố quan trọng, quyết định đến kết quả thu h t
đầu tư, hiệu quả đầu tư của các nhà đầu tư trong và ngoài nước, ảnh hưởng
đến tiến trình thực hiện cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Do vậy, cơng
tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (hoặc gọi t t là công tác giải ph ng mặt
bằng) các dự án đầu tư là một trong nh ng công việc trọng tâm và hết sức
quan trọng mang tính quyết định.

Trong thời gian qua huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định đ có nhiều cơng
trình, dự án được thực hiện, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của
người dân. Nhiều cơng trình, dự án đ hồn thành, đi vào hoạt động có hiệu
quả đem lại nhiều thành tựu về kinh tế - x hội cho địa phư ng. Tuy nhiên có
nh ng dự án đ hồn thành, các cơng trình đ đưa vào sử dụng, nhưng vẫn

nhiều khiếu kiện, khiếu nại của công dân mà các cấp chính quyền đang phải
tập trung giải quyết. Đặt biệt, hoạt động quản lý nhà nước về cơng tác giải
phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn
huyện Phù Mỹ vẫn c n nhiều hạn chế: tổ chức bộ máy và nhân sự giải phóng
mặt bằng chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra, công tác khảo sát, lập phư ng án
bồi thường thiếu chuẩn xác, thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ chưa sát với
điều kiện thực tế.

Việc nghiên cứu đánh giá thực trạng, đề xuất một số giải pháp hoàn
thiện quản lý nhà nước về cơng tác giải phóng mặt bằng trên địa bàn huyện
Phù Mỹ, gi p cho UBND huyện có nh ng giải pháp phù hợp nhằm kh c phục
các hạn chế và thực hiện công tác quản lý nhà nước về giải phóng mặt bằng

2

được thực hiện tốt h n, hiệu quả và chính xác h n.

Xuất phát từ nh ng vấn đề cấp thiết nêu trên tôi đ chọn đề tài: "Quản
lý nhà nước về cơng tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh
tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định” làm đề án thạc sĩ
chuyên ngành Quản lý kinh tế.

2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài

Đ có nhiều tài liệu được viết dưới các dạng khác nhau về hoạt động
quản lý nhà nước đối với cơng tác giải phóng mặt bằng nói chung, quản lý
nhà nước đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm nói riêng như các đề
tài nghiên cứu khoa học cấp bộ, cấp nhà nước, các đề tài luận án tiến sĩ, luận
văn thạc sĩ,… có thể kể đến một số cơng trình như sau:

Luận án tiến sĩ: “Quản lý nhà nước về đất đai của chính quyền quận
Tây Hồ” của tác giả Nguyễn Thế Vinh năm 2017. Đây là một cơng trình rất
cơng phu của tác giả, cơng trình đ khái qt, phân tích vai tr vô cùng quan
trọng của đất đai và sự cần thiết của công tác quản lý nhà nước về đất đai mà
bồi thường, giải phóng mặt bằng khi nhà nước thu hồi là một trong nh ng vần
đề quan trọng trong quản lý đất đai [28].

Nghiên cứu của tác giả Nguyễn Quốc Toản, Nguyễn Liên Hư ng với
đề tài “Một số biện pháp đẩy nhanh tiến độ bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
trong giải phóng mặt bằng trên địa bàn Thành phố Hà Nội” năm 2017, UBND
thành phố Hà Nội. Trong nghiên cứu tác giả đ đánh giá thực trạng việc bồi
thường, hỗ trợ tái định cư của Thành phố Hà Nội và đưa ra các giải pháp
nhằm đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo kịp thời việc quy hoạch các dự án kinh tế
[29].

Tác giả Nguyễn Văn Tuấn - V ng Thình Nam với đề tài “Hồn thiện
cơng tác giải phóng mặt bằng tại Thành phô Cao L nh, tỉnh Đồng Tháp” đăng
trên Tạp chí Cơng thư ng, số 23 – T9/2020. Nội dung nghiên cứu của đề tài là
để thực hiện nhiệm vụ xây dựng trên địa bàn TP. Cao L nh nói riêng và của
tỉnh Đồng Tháp nói chung theo hướng hiện đại, văn minh, giàu đẹp nhằm góp
phần đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa cần nhiều sự đầu tư phát triển

3

vào các khu vực như: “Giao thông, hạ tầng, du lịch và nông nghiệp của thành
phố”. Theo đó, cơng tác giải phóng mặt bằng là một trong nh ng nhiệm vụ
quan trọng, cần được quan tâm hàng đầu. Bài viết phân tích thực trạng cơng
tác giải phóng mặt bằng tại TP. Cao L nh, từ đó đề xuất nh ng giải pháp tháo
g các vướng m c để công tác đền bù, giải t a được thực hiện nhanh chóng
đảm bảo bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư đ ng tiến độ thực hiện dự án [30].

Luận văn thạc sĩ “Tìm hiểu thực trạng cơng tác bồi thường, hỗ trợ giải
phóng mặt bằng và tái định cư ở một số dự án khu đô thị mới trên địa bàn
quận Hà Đông - Thành phố Hà Nội” của tác giả Bùi Huy Quang năm 2019;
Cơng trình: Luận văn thạc sĩ “Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả cơng tác giải phóng mặt bằng Dự án xây dựng đường cao
tốc Hà Nội - Hải Ph ng” của tác giả Hoàng Mạnh Hải năm 2022 [31]

Luận văn thạc sĩ: “Đánh giá thực trạng công tác thu hồi, bồi thường,
giải phóng mặt bằng của một số dự án trên dịa bàn địa phư ng Từ S n, tính
B c Ninh” của tác giả Nguyễn Thị Minh Tâm năm 2020; Các cơng trình
nghiên cứu này đ đề cập đến nhiều nội dung quan trọng liên quan đến nh ng
vấn đề c bản trong cơng tác bồi thường, giải phóng mặt bằng; nghiên cứu,
đánh giá thực trạng công tác thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng
trong phạm vi nghiên cứu; hệ thống các chính sách của Nhà nước về thu hồi
đất, bồi thường hỗ trợ tái định cư kể từ khi có Luật đất đai 2013 đến nay. Các
cơng trình cũng đ nêu ra nh ng bất cập, hạn chế trong chính sách hay q
trình thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng trên phạm vi nghiên cứu từ
đó đưa ra một số giải pháp nhằm hồn thiện chính sách [32].

Luận văn thạc sĩ “Pháp luật về thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt
bằng ở Việt Nam hiện nay: Thực trạng và giải pháp” của tác giả Hoàng Thị
Nga năm 2021. Cơng trình đ phân tích, tìm hiểu nội hàm của các khái niệm
bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; nhận diện nh ng đặc
trưng c bản của các khái niệm này. Tìm hiểu, hệ thống hóa c sở lý luận của
việc xây dựng các quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước
thu hồi đất. Nghiên cứu sự hình thành và phát triển của pháp luật về bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Nghiên cứu, đánh giá

4

thực trạng pháp luật về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi
đất. Xác lập định hướng và đề xuất các giải pháp góp phần hồn thiện pháp
luật về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất [33].

Ngoài nh ng cơng trình nghiên cứu đ nêu ở trên, c n nhiều cơng trình
nghiên cứu của các tác giả với nhiều cách tiếp cận khác nhau đ cung cấp
nh ng luận cứ, luận chứng, nh ng d liệu rất quan trọng cho cơng tác bồi
thường, giải phóng mặt bằng ở nước ta. Tuy nhiên các cơng trình này đều
khơng đi sâu vào nghiên cứu vấn đề quản lý nhà nước về giải phóng mặt
bằng, đặc biệt là đối với một huyện của tỉnh Bình Định như huyện Phù Mỹ.
Nh ng kết quả nghiên cứu đ nêu cũng là c sở lý luận và thực tiễn quan
trọng mà tác giả tham khảo trong q trình hồn thành đề án này.

3. Mục tiêu nghiên cứu

Trên c sở hệ thống hóa nh ng vấn đề lý luận và thực tiễn quản lý nhà
nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế
trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định, đề án đề xuất phư ng
hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cơng tác giải
phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm tại địa
phư ng.

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

4.1. Đối tƣợng nghiên cứu: Hoạt động quản lý nhà nước về công tác
giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm.

4.2. Phạm vi nghiên cứu:

- Về không gian: huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định

- Về thời gian: Giai đoạn 2018 – 2022

5. Nội dung nghiên cứu

Đề án kết cấu thành 03 chư ng:

Chư ng 1: C sở lý luận và thực tiễn của quản lý nhà nước về cơng tác
giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa
bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.

5

Chư ng 2: Thực trạng quản lý nhà nước về cơng tác giải phóng mặt
bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù
Mỹ, tỉnh Bình Định.

Chư ng 3: Định hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà
nước về cơng tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tư kinh tế
trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.

Đặc biệt chư ng 2 tác giải đi sau nghiên cứu hoạt động quản lý nhà
nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án kinh tế trọng
điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định với các nội dung:

- Lập quy hoạch, xây dựng kế hoạch sử dụng đất;

- Ban hành chính sách bồi thường, hỗ trợ về đất khi nhà nước thu hồi
đất;

- Quy định trình tự thủ tục thu hồi đất, giải phóng mặt bằng và chính
sách bồi thường tái định cư;

- Thực hiện công tác truyền thông, cư ng chế trong bồi thường giải
phóng mặt bằng;

- Tổ chức việc giải quyết khiếu nại phát sinh trong hoạt động bồi
thường giải phóng mặt bằng;

- Thanh tra, kiểm tra, giám sát, theo dõi, đánh giá việc chấp hành quy
định của pháp luật về bồi thường, giải phóng mặt bằng.

6. Phƣơng pháp nghiên cứu

- Phân tích, tổng hợp: thơng qua việc phân tích lý thuyết, tác giả đi sâu
tìm hiểu, phân tích thực trạng, đánh giá kết quả đạt được, hạn chế và nguyên
nhân của nh ng hạn chế để r t ra nh ng kết luận khoa học, đề xuất phư ng
hướng, giải pháp phù hợp.

- Phư ng pháp lôgic và lịch sử: nghiên cứu, lập luận vấn đề theo tiến
trình phát triển KT-XH của địa phư ng, phù hợp phù hợp với từng giai đoạn
phát triển KT-XH của huyện.

- Phư ng pháp thu thập thông tin và xử lý số liệu: thu tập thông tin tài

6

liệu tại Ph ng Tài chính - Kế hoạch huyện, Ph ng Kinh tế & Hạ tầng huyện,
Ph ng Tài nguyên và Môi trường huyện,…

- Phư ng pháp thống kê:

+ Thống kê số liệu thực trạng về việc lập kế hoạch sử dụng đất, thẩm
định phê duyệt dự án, quản lý cơng tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Qua
đó phân tích, đánh giá kết quả và hiệu quả thực hiện để đưa ra nh ng giải
pháp để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng
đối với một số dự án kinh tế trọng điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình
Định.

+ Thống kê số liệu các dự án thành cơng trình giao thơng, cơng trình
thủy lợi, cơng trình khu dân cư… đánh giá thực trạng hiệu quả trong quản lý
nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự án kinh tế trọng
điểm trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.

7

CHƢƠNG 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ
CƠNG TÁC GIẢI PHĨNG MẶT BẰNG ĐỐI VỚI MỘT SỐ DỰ ÁN

ĐẦU TƢ KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN

1.1. Giải phóng mặt bằng đối với một số dự án đầu tƣ kinh tế trọng điểm

1.1.1. Một số khái niệm cơ bản:

Theo khoản 4 Điều 3 Luật Đầu tư 2020 thì dự án đầu tư là tập hợp đề
xuất b vốn trung hạn hoặc dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tư kinh

doanh trên địa bàn cụ thể, trong khoảng thời gian xác định.

Trong đó, theo khoản 5, 6 và 7 Điều 3 Luật Đầu tư 2020 quy định về
các loại dự án đầu tư như sau: Dự án đầu tư mở rộng là dự án đầu tư phát triển
dự án đầu tư đang hoạt động bằng cách mở rộng quy mô, nâng cao công suất,
đổi mới công nghệ, giảm ô nhiễm hoặc cải thiện môi trường; dự án đầu tư
mới là dự án đầu tư thực hiện lần đầu hoặc dự án đầu tư độc lập với dự án đầu
tư đang hoạt động; dự án đầu tư khởi nghiệp sáng tạo là dự án đầu tư thực
hiện ý tưởng trên c sở khai thác tài sản trí tuệ, cơng nghệ, mơ hình kinh
doanh mới và có khả năng tăng trưởng nhanh.

Có nhiều quan điểm khác nhau về dự án đầu tư kinh tế trọng điểm trên
địa bàn huyện, qua nghiên cứu tác giả hiểu như sau:

Dự án đầu tư kinh tế trọng điểm là các dự án được nhà nước đầu tư để
phát triển các ngành kinh tế quan trọng và định hướng phát triển kinh tế trong
tư ng lai. Đây là nh ng dự án được ưu tiên về nguồn lực, thời gian và quản lý
chặt chẽ từ các cấp chính phủ để đạt được hiệu quả cao nhất và góp phần vào
sự phát triển kinh tế của đất nước.

Mục tiêu chính của dự án đầu tư kinh tế trọng điểm là th c đẩy tăng
trưởng kinh tế và cải thiện đời sống của người dân. Các dự án đầu tư kinh tế
trọng điểm thường tập trung vào các lĩnh vực quan trọng như năng lượng,
giao thông, thủy lợi, công nghiệp, y tế, giáo dục... để nâng cao năng lực cạnh
tranh của đất nước và đáp ứng nhu cầu phát triển của x hội. Dự án đầu tư

8

kinh tế trọng điểm cũng có thể được sử dụng để giải quyết các vấn đề kinh tế
và x hội cấp bách.

Để đảm bảo hiệu quả của dự án đầu tư kinh tế trọng điểm, các dự án
này cần được xây dựng trên c sở kế hoạch hóa phát triển bền v ng, đồng
thời cần phải có quy trình phê duyệt, giám sát và đánh giá kết quả đầy đủ.
Ngồi ra, cần phải bảo đảm tính minh bạch và trách nhiệm trong việc sử dụng
nguồn lực, quản lý và giám sát các dự án đầu tư kinh tế trọng điểm.

Trong các dự án đầu tư phát triển, thường có hoạt động giải phóng mặt
bằng để phục vụ các mục tiêu khác nhau của dự án. Giải phóng mặt bằng là một
khái niệm rộng của công tác thu hồi đất để phục vụ quốc phòng an ninh và các
dự án phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước, bao gồm các công đoạn từ bồi
thường cho đối tượng sử dụng đất, giải t a các cơng trình trên đất, di chuyển
người dân để lấy mặt bằng cho triển khai dự án đến việc hỗ trợ cho người có đất
bị thu hồi, tái tạo lại chỗ ở, việc làm, thu nhập để ổn định cuộc sống.

Giải phóng mặt bằng là q trình thu hồi đất và tài sản khác của các chủ
sở h u hiện tại để dành cho việc triển khai các dự án đầu tư mới. Trong
trường hợp của dự án đầu tư kinh tế trọng điểm, giải phóng mặt bằng thường
được thực hiện để đảm bảo sự thông suốt và hiệu quả của dự án, cũng như để
đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế của đất nước.

Việc giải phóng mặt bằng trong dự án đầu tư kinh tế trọng điểm thường
gặp phải nhiều thách thức, bao gồm việc phải đảm bảo quyền lợi và đền bù
cho các chủ sở h u hiện tại, giải quyết các tranh chấp liên quan đến giá trị đất
và tài sản khác, đồng thời còn phải đảm bảo tính minh bạch và cơng bằng
trong q trình giải phóng mặt bằng.

Vì vậy, để thành cơng trong việc giải phóng mặt bằng cho dự án đầu tư
kinh tế trọng điểm, cần phải có sự phối hợp chặt chẽ gi a các c quan chức
năng, các bên liên quan và các chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực này.

Đồng thời, cần thiết lập các quy định và chính sách phù hợp để đảm bảo tính

9

minh bạch, công bằng và đảm bảo quyền lợi của các chủ sở h u hiện tại, đồng
thời tăng cường quản lý và giám sát q trình giải phóng mặt bằng để đảm
bảo việc triển khai dự án đạt được hiệu quả cao nhất.

1.1.2. Vai trị của giải phóng mặt bằng đối với dự án đầu tư kinh tế trọng điểm
Một là, tạo điều kiện cho dự án phát triển
Việc giải phóng mặt bằng là một yếu tố khơng thể thiếu trong q trình

phát triển dự án. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với việc tạo ra không
gian vật lý cần thiết để xây dựng và triển khai dự án một cách hiệu quả.
Không thể phủ nhận rằng việc sở h u một lô đất hoặc một không gian đ tồn
tại có thể bị cản trở bởi nh ng yếu tố về quy hoạch, sở h u hoặc mục tiêu sử
dụng khác.

Khi giải phóng mặt bằng được thực hiện một cách thành cơng, nó mở ra
c hội cho các dự án phát triển, bất kể là xây dựng nhà ở, c sở hạ tầng, hay
các dự án kinh doanh lớn h n. Việc này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho
sự phát triển của dự án, mà cịn góp phần vào việc tạo ra nhiều c hội việc
làm, kích thích sự tăng trưởng kinh tế, và cải thiện chất lượng cuộc sống của
cộng đồng xung quanh.

Nếu khơng có việc giải phóng mặt bằng, các dự án có thể bị tạm dừng
hoặc bị trì hỗn, gây ra sự lãng phí về thời gian và tài nguyên. Điều này có thể
ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của doanh nghiệp và khả năng mở rộng hoạt
động của họ. Chính vì vậy, việc hiểu và quản lý q trình giải phóng mặt bằng
là một phần quan trọng của việc thực hiện bất kỳ dự án phát triển nào, và cần

được xem xét một cách toàn diện để đảm bảo sự thành công của dự án và sự
phát triển bền v ng của khu vực.

Hai là, tối ưu hóa sử dụng đất đai
Quá trình này thường liên quan đến việc tái sử dụng hoặc cải tạo đất đai
sẽ mang lại nhiều lợi ích đáng kể. Đầu tiên, nó đóng góp vào việc tận dụng tối

10

đa tài nguyên đất đai có sẵn, giúp giảm thiểu sự lãng phí và kỳ thất thoát.
Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh tăng cường bền v ng và bảo vệ
môi trường, khi đất đai trở nên nguồn tài nguyên quý báu và nguồn cung cấp
thực phẩm, năng lượng và nước.

Tối ưu hóa sử dụng đất đai cũng mang lại lợi ích kinh tế rõ rệt. Bằng
cách sử dụng đất một cách hiệu quả, dự án có khả năng tạo ra thu nhập và lợi
nhuận cao h n. Nó cũng gi p tăng cường hiệu suất kinh tế của khu vực, tạo
c hội việc làm, và thu h t đầu tư. Điều này khơng chỉ góp phần vào sự phát
triển của doanh nghiệp mà c n làm tăng giá trị bất động sản trong khu vực.

Ngoài ra, tối ưu hóa sử dụng đất đai cũng có thể giúp cải thiện môi
trường sống và cuộc sống của cộng đồng xung quanh. Việc phát triển dự án
mà không gây ảnh hưởng quá mức đến môi trường và nguồn tài nguyên tự
nhiên là một yếu tố quan trọng trong việc đảm bảo bền v ng của dự án và tạo
ra một môi trường sống tốt h n cho người dân.

Ba là, bảo vệ quyền lợi của người dân
Trong q trình giải phóng mặt bằng, có sự đảm bảo rằng quyền lợi của
người dân bị ảnh hưởng được bảo vệ. Điều này bao gồm việc đền bù, hỗ trợ
tái định cư, và đảm bảo rằng người dân không mất đi n i ở hoặc nguồn sống

của họ mà không có sự bồi thường thích hợp.
Một trong nh ng cách quan trọng để bảo vệ quyền lợi của người dân là
thông qua việc đền bù. Người dân thường phải nhường lại mảnh đất của họ để
dự án được triển khai, và việc đảm bảo họ được bồi thường đ ng mức giá trị
thực tế của tài sản của họ là rất quan trọng. Nếu việc đền bù không được thực
hiện công bằng, người dân có thể phải gánh chịu tổn thất lớn và mất niềm tin
vào quá trình phát triển.
Hỗ trợ tái định cư cũng đóng một vai trò quan trọng. Nếu người dân
phải rời b n i ở hiện tại để nhường chỗ cho dự án, hỗ trợ tái định cư đảm bảo
họ có một n i ở mới và mọi điều kiện cần thiết để tái khởi đầu cuộc sống.

11

Điều này có thể bao gồm việc cung cấp nhà ở mới, hỗ trợ tài chính, và c hội
việc làm mới.

Cuối cùng, việc đảm bảo rằng người dân không mất đi n i ở hoặc
nguồn sống của họ mà khơng có sự bồi thường thích hợp là một phần quan
trọng của việc bảo vệ quyền lợi của họ. Điều này đ i h i quy trình phê duyệt
và thực hiện dự án phải tuân thủ các quy định và chuẩn mực pháp lý, đặc biệt
là về quyền sở h u và quyền lợi của người dân.

Bốn là, tạo c hội việc làm và phát triển kinh tế địa phư ng
Các dự án đầu tư kinh tế trọng điểm thường tạo ra c hội việc làm và
th c đẩy phát triển kinh tế địa phư ng. Việc giải phóng mặt bằng là một phần
của quá trình này, vì nó tạo điều kiện cho việc xây dựng và hoạt động của các
doanh nghiệp trong khu vực.
Khi các dự án phát triển được triển khai, nhu cầu về lao động thường
tăng lên. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các cộng đồng địa phư ng, vì
nó tạo ra c hội việc làm cho cư dân trong khu vực. Việc tạo ra việc làm

khơng chỉ giúp giảm tình trạng thất nghiệp, mà còn tạo ra thu nhập và tiềm
năng tăng thu chi cho người dân. Điều này có thể tạo ra một hiệu ứng lan t a
tích cực trong cộng đồng, từ việc mua s m đến việc đầu tư vào giáo dục và
sức kh e.
H n n a, phát triển kinh tế địa phư ng cũng đóng góp vào việc tạo ra
một môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp hoạt động trong khu vực. Nó
cung cấp c hội cho doanh nghiệp mở rộng hoạt động của họ và tận dụng tài
nguyên địa phư ng. Điều này có thể th c đẩy sự tăng trưởng kinh tế của
doanh nghiệp và khu vực, cung cấp nhiều lợi ích cho tất cả các bên liên quan.
Năm là, th c đẩy sự phát triển hạ tầng
Q trình giải phóng mặt bằng thường kèm theo việc phát triển hạ tầng
vùng, bao gồm c sở hạ tầng giao thông, điện, nước, và các dịch vụ cơng
cộng khác. Điều này có thể th c đẩy sự phát triển và cải thiện chất lượng cuộc

12

sống trong khu vực.
Việc giải phóng mặt bằng thường đi k m với việc đầu tư vào c sở hạ

tầng giao thông, bao gồm đường, cầu, và hệ thống giao thông công cộng.
Điều này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển và vận chuyển
hàng hóa, mà cịn giúp giảm thiểu t c nghẽn giao thơng và nâng cao an tồn.
Hệ thống điện và nước cũng thường được nâng cấp và mở rộng để đảm bảo
cung cấp đủ năng lượng và tài nguyên cho cả khu vực.

Bên cạnh đó, việc đầu tư vào các dịch vụ cơng cộng khác như trường
học, bệnh viện, và các c sở văn hóa cũng có thể th c đẩy sự phát triển hạ
tầng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Nh ng tiện ích này khơng chỉ tạo điều
kiện thuận lợi cho sự phát triển con người mà cịn góp phần vào việc xây
dựng một cộng đồng mạnh mẽ và đáng sống.

1.2. Quản lý nhà nƣớc về cơng tác giải phóng mặt bằng đối với một số dự
án đầu tƣ kinh tế trọng điểm

1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nước về công tác giải phóng mặt bằng đối với
một số dự án đầu tư kinh tế trọng điểm

Quản lý nhà nước về công tác GPMB các dự án đầu tư kinh tế trọng
điểm là nh ng hoạt động có tổ chức đối với q trình GPMB, nhằm đảm bảo
thực hiện nhiệm vụ GPMB các dự án đầu tư kinh tế trọng điểm theo đ ng quy
định của pháp luật, đ ng kế hoạch của Nhà nước cũng như của địa phư ng.

Yêu cầu của quản lý nhà nước về cơng tác giải phóng mặt bằng đối với
các dự án đầu tư kinh tế trọng điểm phải đảm bảo hiệu lực quản lý, hiệu quả
quản lý, đảm bảo tính công bằng, công khai, dân chủ và đảm bảo tiến độ kịp
thời chính xác.

Đảm bảo hiệu lực quản lý: Phải xác định đ ng các mục tiêu về giải
phóng mặt bằng trên địa bàn. Đây là vấn đề nóng của rất nhiều địa phư ng, đ
có khơng ít nh ng huyện, địa phư ng, thành phố đặt vấn đề này là mục tiêu
phát triển của chính địa phư ng mình. Đối với cơng tác giải phóng mặt bằng