Tải bản đầy đủ (.pdf) (13 trang)

4 tỉ số thể tích co dong ke

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (828.93 KB, 13 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b><small>1. Tỉ số thể tích của khối chóp tam giác </small></b>

<small>Cơng thức ..</small>

<i><small>S A B CS ABC</small></i>

<i><b><small>Lưu ý: Công thức chỉ áp dụng với khối chóp có đáy là tam giác nên trong </small></b></i>

<i><small>nhiều trường hợp ta cần chia nhỏ các khối đa diện thành các hình chóp tam giác khác nhau rồi mới áp dụng. </small></i>

<b><small>2. Tỉ số thể tích của khối chóp tứ giác </small></b>

<small>   =; với </small><i><sup>SA</sup><sup>SB</sup><sup>SC</sup><sup>SD</sup><small>k</small></i>

<i><b><small>Lưu ý: Công thức trên đúng với đáy n giác. </small></b></i>

<i><b><small>Trường hợp đáy là hình bình hành (hay gặp) </small></b></i>

<i><b><small>Bài tốn 2. Cho hình chóp </small></b><small>S ABCD có đáy ABCD là hình bình hành. </small></i><small>.Mặt phẳng </small>

( )

<i><small>P</small></i> <small> cắt các cạnh </small><i><small>SA SB SC SD</small></i><small>,,,lần lượt tại </small><i><small>A B C D</small></i><small>   ,,, sao </small>

<i><small>SA</small></i><small></small> <i><small>SB</small></i><small></small> <i><small>SC</small></i><small></small> <i><small>SD</small></i><small></small>

<b><small> </small></b>

<b> 1</b>

<b><small> </small>TỈ SỐ THỂ TÍCH KHỐI CHĨP </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b><small>3. Thể tích khối chóp cụt </small></b>

<small>Cho hình chóp cụt </small><i><small>ABC A B C</small></i><small>.</small> <i><small>   có chiều cao h, S</small></i><sub>1</sub><small> là diện tích tam giác </small><i><small>ABC , S</small></i><small>2 là diện tích tam giác </small><i><small>A B C</small></i><small>   Thể tích khối chóp cụt .</small> <i><small>ABC A B C</small></i><small>.   là </small>

(

<small>1212</small>

)

<i><small>V</small></i> <small>=</small> <i><small>h S</small></i> <small>+</small><i><small>S</small></i> <small>+</small> <i><small>S S</small></i> <small>. </small>

<b><small>4. Chú ý </small></b>

<small>Phương pháp này được áp dụng khi khối chóp khơng xác định được chiều cao một cách dễ dàng hoặc khối chóp cần tính là một phần nhỏ trong khối chóp lớn và cần chú ý đến một số điều kiện sau: ✓ Hai khối chóp phải cùng chung đỉnh. </small>

<small>✓ Đáy hai khối chóp phải là tam giác. </small>

<small>✓ Các điểm tương ứng nằm trên các cạnh tương ứng. </small>

<b><small>Ví dụ 1. </small></b><small>Cho hình chóp </small><i><small>S ABC . Gọi </small></i><small>.</small> <i><small>M N P</small></i><small>,, lần lượt là trung điểm của </small><i><small>SA SB SC</small></i><small>,,. Tỉ số thể tích .</small>

<i><small>S ABCS MNP</small></i>

<i><small>V</small></i> <sup> bằng </sup>

<b><small>A. </small></b><small>12. </small> <b><small>B. </small></b><small>2 . </small> <b><small>C. </small></b><small>8 . </small> <b><small>D. </small></b><small>3 . </small>

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Ví dụ 2. </small></b><small>Trên ba cạnh </small><i><small>OA OB OC</small></i><small>,, của khối chóp </small><i><small>O ABC lần lượt lấy các điểm </small></i><small>.</small> <i><small>A B C</small></i><small>,, sao cho </small>

<small>2</small><i><small>OA</small></i><small> =</small><i><small>OA</small></i><small>,</small> <i><small>4OB</small></i><small> =</small><i><small>OB</small></i><small> và 3</small><i><small>OC</small></i><small> =</small><i><small>OC</small></i><small>. Tỉ số thể tích giữa hai khối chóp </small><i><small>O A B C</small></i><small>.   và .</small><i><small>O ABC </small></i>

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Ví dụ 3. </small></b><small>Cho hình chóp </small><i><small>S ABCD . Gọi A, B, C , D theo thứ tự là trung điểm của SA, SB , SC , SD . </small></i><small>.Tính tỉ số thể tích của hai khối chóp .</small><i><small>S A B C D</small></i><small>    và .</small><i><small>S ABCD . </small></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Ví dụ 4. </small></b><small>Cho khối chóp </small><i><small>S ABCD có đáy ABCD là hình vng tâm O , cạnh </small></i><small>.</small> <i><small>a</small></i><small>, </small><i><small>SA vng góc với mặt </small></i>

<small>phẳng đáy và </small><i><small>SA</small></i><small>=3</small><i><small>a</small></i><small>. Gọi </small><i><small>M N</small></i><small>, lần lượt là trung điểm của </small><i><small>SC SD</small></i><small>,. Thể tích khối tứ diện </small>

<i><small>SOMN bằng </small></i>

<b><small>A. </small></b>

<small>. </small>

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Ví dụ 5. </small></b><small>Cho tứ diện </small><i><small>ABCD, gọi M N P</small></i><small>,,</small> <i><small> lần lượt là trung điểm các cạnh AB , AC , AD và O là trọng </small></i>

<small>tâm tam giác </small><i><small>BCD. Tính tỉ số thể tích OMNPABCD</small></i>

<i><small>VV</small></i> <sup>. </sup>

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

<b><small>Ví dụ 6. </small></b><small>Cho hình chóp tứ giác đều </small> <i><small>S ABCD . Mặt phẳng </small></i><small>.</small>

( )

<i><small>P qua A và vng góc với SC cắt </small></i>

<b><small>A. </small></b> <small>12</small>

<i><small>VV</small></i> <small>=. </small>

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Ví dụ 7. </small></b><small>Cho hình chóp </small><i><small>S ABCD có đáy ABCD là hình thoi cạnh </small></i><small>.</small> <i><small>a</small></i><small>, </small><i><small>BAD =</small></i><small>60 và </small><i><small>SA vng góc với </small></i>

<small>mặt phẳng </small>

(

<i><small>ABCD</small></i>

)

<small>. Góc giữa hai mặt phẳng </small>

(

<i><small>SBD</small></i>

)

<small> và </small>

(

<i><small>ABCD</small></i>

)

<small> bằng </small><i><small>45 . Gọi M là điểm đối xứng của C qua B và N là trung điểm của SC . Mặt phẳng </small></i>

(

<i><small>MND</small></i>

)

<small> chia khối chóp </small>

<i><small>S ABCD thành hai khối đa diện, trong đó khối đa diện chứa đỉnh S có thể tích V</small></i><small>1, khối đa diện cịn lại có thể tích </small><i><small>V</small></i><sub>2</sub><small> (tham khảo hình vẽ). </small>

<small>Tính tỉ số 12</small>

<i><small>VV</small></i> <b><sup>. </sup></b>

<b><small>A. </small></b> <small>12</small>

<i><small>VV</small></i> <small>=. </small>

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

<b><small>1. Tỉ số thể tích khối lăng trụ tam giác </small></b>

<i><b><small> Kết quả 1 </small></b></i>

<i><small>Gọi V là thể tích khối lăng trụ, V</small></i><sub>1</sub><small> là thể tích khối chóp tạo thành từ 4 trong 6 đỉnh của lăng trụ, </small><i><small>V</small></i><sub>2</sub>

<small>là thể tích khối chóp tạo thành từ 5 trong 6 đỉnh của lăng trụ. Khi đó: </small> <sub>1</sub> <small>;</small> <sub>2</sub> <sup>2</sup>

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

<small>Cho hình lăng trụ tam giác </small> <i><small>ABCD A B C D</small></i><small>.   . Mặt phẳng </small>

( )

<small> cắt các đường thẳng </small>

<i><small>ABCD MNPQABCD A B C D</small></i>

<b><small>Ví dụ 9. </small></b><small>Cho hình lập phương </small><i><small>ABCD A B C D</small></i><small>.    có cạnh bằng </small><i><small>a. Thể tích khối tứ diện ABDB bằng </small></i>

<b><small>A. </small></b>

<small>. </small>

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Ví dụ 10.</small></b><small>Cho hình lăng trụ </small><i><small>ABC A B C có đáy là tam giác đều cạnh </small></i><small>. ' ' '</small> <i><small>a</small></i><small>. Hình chiếu của </small><i><small>A lên mặt phẳng </small></i><small>'</small>

(

<i><small>ABC</small></i>

)

<small> trùng với trung điểm cạnh </small><i><small>AB</small></i><small>, góc giữa </small><i><small>AA và mặt đáy của hình lăng trụ đã cho bằng </small></i><small>'60 .</small><i><small> Tính thể tích V của khối chóp '.A BCC B </small></i><small>' '.</small>

<b><small>A. </small></b>

<i><small>aV =</small></i>

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Ví dụ 11.</small></b><small>Cho khối lăng trụ </small><i><small>ABC A B C</small></i><small>.</small> <i><small>   có thể tích bằng 2018. Gọi M là trung điểm AA ; N P</small></i><small>, lần lượt </small>

<i><small>là các điểm nằm trên các cạnh BB , CC sao cho BN</small></i><small>=2</small><i><small>B N</small></i><small>, </small><i><small>CP</small></i><small>=3</small><i><small>C P</small></i><small>. Tính thể tích khối đa diện </small><i><small>ABC MNP . </small></i><small>.</small>

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Ví dụ 12.</small></b><small>Cho hình lập phương </small><i><small>ABCD A B C D</small></i><small>.</small> <i><small>   cạnh 2a , gọi M là trung điểm của BB và P thuộc cạnh </small></i>

<small>. </small>

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Ví dụ 13.</small></b><small>Cho hình lăng trụ</small> <i><small>ABC A B C</small></i><small>.</small> <i><small>  . Gọi M , N , P lần lượt là các điểm thuộc các cạnh AA , BB , CC sao cho AM</small></i><small>=2</small><i><small>MA</small></i><small>, </small><i><small>NB</small></i><small> =2</small><i><small>NB</small></i><small>, </small><i><small>PC</small></i><small>=</small><i><small>PC</small></i><small>. Gọi </small><i><small>V</small></i><sub>1</sub><small>, </small><i><small>V</small></i><sub>2</sub><small> lần lượt là thể tích của hai khối </small>

<i><small>đa diện ABCMNP và A B C MNP</small></i><small>  . Tính tỉ số 12</small>

<i><small>VV</small></i> <sup>. </sup>

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Ví dụ 14.</small></b><small>Một khối hộp </small><i><small>ABCD A B C D</small></i><small>.</small> <i><small>    có thể tích bằng 2019 . Gọi M là trung điểm của cạnh AB . Mặt </small></i>

<small>phẳng </small>

(

<i><small>MB D</small></i><small> </small>

)

<small> chia khối hộp </small><i><small>ABCD A B C D</small></i><small>.    thành hai khối đa diện. Tính thể tích phần khối </small>

<i><small>đa diện chứa đỉnh A . </small></i>

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Ví dụ 15.</small></b><small>Cho khối hộp </small><i><small>ABCD A B C D</small></i><small>.</small> <i><small>    có thể tích bằng V . Gọi M , N , P lần lượt là trung điểm của AB , B C , DD. Gọi thể tích khối tứ diện CMNP là V , khi đó tỉ số </small><sup>V</sup></i>

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Ví dụ 16.</small></b><sub>Cho hình lăng trụ </sub><i><sub>ABC A B C</sub></i><sub>.</sub> <i><small>   có đáy ABC là tam giác đều cạnh bằng 2, A A</small></i><small>=</small><i><small>A B</small></i><small>=</small><i><small>A C</small></i><small>= , 2</small>

<i><small>M là trung điểm của AA . Tính thể tích phần chung của 2 khối đa diện A M BCC B</small></i><small>.  và .</small><i><small>A A B C</small></i><small>   .</small>

_______________________________________________________________________

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

_______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________

<b><small>Câu 1. </small></b> <small>Cho hình chóp </small><i><small>S ABC . Gọi </small></i><small>.</small> <i><small>M N P</small></i><small>,, lần lượt là trung điểm của </small><i><small>SA SB SC</small></i><small>,,. Tỉ số thể tích .</small>

<i><small>S ABCS MNP</small></i>

<b><small>Câu 3. </small></b> <small>Cho khối chóp .</small><i><small>S ABC có thể tích bằng 5a</small></i><sup>3</sup><i><small>. Trên các cạnh SB , SC lần lượt lấy các điểm M </small></i>

<small>và </small><i><small>N sao cho SM</small></i><small>=3</small><i><small>MB</small></i><small>, </small><i><small>SN</small></i><small>=4</small><i><small>NC</small></i><small>. Tính thể tích </small><i><small>V của khối chóp AMNCB . </small></i>

<b><small>Câu 5. </small></b> <small>Cho khối tứ diện </small><i><small>ABCD có thể tích V và điểm E trên cạnh AB sao cho AE</small></i><small>=3</small><i><small>EB</small></i><small>. Tính thể tích khối tứ diện </small><i><small>EBCD theo .V </small></i>

<b><small>Câu 7. </small></b> <small>Nếu một hình chóp tứ giác đều có chiều cao và cạnh đáy cùng tăng lên 2 lần thì thể tích của nó </small>

<b><small>tăng lên bao nhiêu lần? </small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

<i><small>VV</small></i> <sup>. </sup>

<b><small>Câu 11. </small></b><small>Cho lăng trụ tam giác </small><i><small>ABC A B C</small></i><small>.</small> <i><small>   có thể tích là V . Gọi M là trung điểm cạnh AA . Khi đó thể </small></i>

<b><small>Câu 12. </small></b><small>Cho lăng trụ </small> <i><small>ABC A B C</small></i><small>.  . Biết diện tích mặt bên </small>

(

<i><small>ABB A</small></i><small> </small>

)

<small> bằng 15, khoảng cách từ điểm </small><i><small>C </small></i>

<small>đến </small>

(

<i><small>ABB A</small></i><small> </small>

)

<sub> bằng 6. Tính thể tích khối lăng trụ </sub><i><sub>ABC A B C</sub></i><sub>.</sub> <small>  . </small>

<b><small>Câu 13. </small></b><small>Cho hình lập phương </small><i><small>ABCD A B C D</small></i><small>.    có cạnh bằng </small><i><small>a. Thể tích khối tứ diện ABDB bằng </small></i>

<b><small>A. </small></b>

<small>. </small>

<b><small>Câu 14. </small></b><small>Cho khối lăng trụ </small><i><small>ABC A B C</small></i><small>.</small> <i><small>   có thể tích bằng 2018. Gọi M là trung điểm AA ; N P</small></i><small>, lần lượt </small>

<i><small>là các điểm nằm trên các cạnh BB , CC sao cho BN</small></i><sub>=</sub><small>2</small><i><small>B N</small></i><small>, </small><i><small>CP</small></i><sub>=</sub><small>3</small><i><small>C P</small></i><small>. Tính thể tích khối đa diện </small><i><small>ABC MNP . </small></i><small>.</small>

<b><small>Câu 15. </small></b><small>Cho khối hộp chữ nhật </small> <i><small>ABCD A B C D</small></i><small>.    có thể tích bằng 2110 . Biết </small>

(

<i><small>MNP</small></i>

)

<small>, </small><i><small>DN</small></i><small>=3</small><i><small>ND</small></i><small>, 2</small>

<i><small>CP</small></i><small>=</small> <i><small>C P</small></i><small> như hình vẽ. Mặt phẳng </small>

(

<i><small>MNP</small></i>

)

<small> chia khối hộp đã cho thành hai khối đa diện. Thể tích khối đa diện nhỏ hơn bằng </small>

<b><small>Câu 16. </small></b><small>Cho khối chóp </small><i><small>S ABCD có đáy </small></i><small>.</small> <i><small>ABCD là hình vng tâm O , cạnh a</small></i><small>, </small><i><small>SA vng góc với mặt </small></i>

<small>phẳng đáy và </small><i><small>SA</small></i><small>=3</small><i><small>a</small></i><small>. Gọi </small><i><small>M N</small></i><small>, lần lượt là trung điểm của </small><i><small>SC SD</small></i><small>,. Thể tích khối tứ diện </small>

<i><small>SOMN bằng </small></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

<b><small>A. </small></b>

<small>. </small>

<b><small>Câu 17. </small></b><small>Cho tứ diện </small><i><small>ABCD, gọi M N P</small></i><small>,,</small> <i><small> lần lượt là trung điểm các cạnh AB , AC , AD và O là trọng </small></i>

<small>tâm tam giác </small><i><small>BCD. Tính tỉ số thể tích OMNPABCD</small></i>

<i><small>VV</small></i> <sup>. </sup>

<b><small>Câu 18. </small></b><small>Cho hình lăng trụ </small><i><small>ABC A B C có đáy là tam giác đều cạnh </small></i><small>. ' ' '</small> <i><small>a</small></i><small>. Hình chiếu của </small><i><small>A lên mặt phẳng </small></i><small>'</small>

(

<i><small>ABC</small></i>

)

<small> trùng với trung điểm cạnh </small><i><small>AB</small></i><small>, góc giữa </small><i><small>AA và mặt đáy của hình lăng trụ đã cho bằng </small></i><small>'60 .</small><i><small> Tính thể tích V của khối chóp '.A BCC B </small></i><small>' '.</small>

<b><small>A. </small></b>

<i><small>aV =</small></i>

<b><small>Câu 19. </small></b><small>Cho tứ diện </small><i><small>ABCD có thể tích V với M N</small></i><small>, lần lượt là trung điểm </small><i><small>AB CD</small></i><small>,. Gọi </small><i><small>V V</small></i><sub>1</sub><small>,</small> <sub>2</sub><small> lần lượt là thể tích của </small><i><small>MNBC và MNDA . Tính tỉ lệ V</small></i><small>1</small> <i><small>V</small></i><small>2</small>

<b><small>Câu 20. </small></b><small>Cho hình chóp tứ giác đều </small> <i><small>S ABCD . Mặt phẳng </small></i><small>.</small>

( )

<i><small>P qua A và vng góc với SC cắt </small></i>

<b><small>A. </small></b> <small>12</small>

<i><small>VV</small></i> <small>=. </small>

<b><small>Câu 21. </small></b><small>Cho khối chóp </small><i><small>S ABCD có đáy là hình bình hành ABCD. Gọi </small></i><small>.</small> <i><small>M N P Q</small></i><small>,, , lần lượt là trọng tâm các tam giác </small><i><small>SAB SBC SCD SDA</small></i><small>,,,. Biết thể tích khối chóp </small><i><small>S MNPQ</small></i><small>. là </small><i><small>V , khi đó thể tích của </small></i>

<i><small>AC</small></i><small>=</small> <i><small>a</small></i><small> và</small><i><small>AD</small></i><small>=4</small><i><small>a. Gọi M ,N , P tương ứng là trung điểm các cạnh BC , DC , DB . Tính thể </small></i>

<small>tích </small><i><b><small>V của tứ diện AMNP . </small></b></i>

</div>

×