Tải bản đầy đủ (.pptx) (25 trang)

bài giảng thuốc dũng thổ và chỉ ẩu

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (794.38 KB, 25 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>THUỐC DŨNG THỔ VÀ CHỈ ẨU</b>

ThS. Võ Thanh Phong

<b><small>1</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b>Nội dung</b>

<b>1. Gây nôn2. Cầm nôn</b>

<b><small>2</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>Chương 1</b>

<b>Gây nôn</b>

<b><small>3</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

Thuốc dũng thổ là những thuốc có tác dụng kích thích gây nơnThường có vị chua đắng, tính mát hoặc lạnh

<b>Định nghĩa</b>

<small>Source: Trần Quốc Bảo (2011), Thuốc y học cổ truyền và ứng dụng lâm sàng, NXB Y Học.</small> <b><small>4</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

Gây nôn các chất độc, đờm nhớt, thức ăn để điều trị:- Ngộ độc thức ăn

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

Tác dụng mạnh, có độc, gây nơn dữ dội  tổn thương chính khíChỉ dùng khi cơ thể cịn khỏe mạnh, tà khí thực

Khơng dùng cho người hư nhược, già yếu, trẻ em, phụ nữ mang thai, các chứng mất huyết

Chú ý dùng liều thích hợp, liều thấp tăng dần, tránh ngộ độcChỉ dùng tạm thời, khi đạt hiệu quả nơn thì ngưng

<b>Lưu ý</b>

<small>Source: Trần Quốc Bảo (2011), Thuốc y học cổ truyền và ứng dụng lâm sàng, NXB Y Học.</small> <b><small>6</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

<i><b>Tên: Veratrum nigrum</b></i>

<b>Họ: Melanthiaceae</b>

<b>Lê lô</b>

<b>Veratri nigri rhizoma et radix</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

<b>Lê lô</b>

<b>Veratri nigri rhizoma et radix</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

Vị trí tác động

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

<b>Lê lơ</b>

<b>Veratri nigri rhizoma et radix</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

Gây nôn Trúng phong do đàm, đau họng, mất tiếng, động kinh, sùi bọt mép sau uống thuốc độc

Phong đàm kinh lạc

Trúng phong, động kinh, đau họng Khu trùng Trừ ký sinh trùng như mạt, giun sán Chỉ dưỡng Ngứa do KST (dùng ngoài) 

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

<b>Lê lô</b>

<b>Veratri nigri rhizoma et radix</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

Chống chỉ định Huyết hư, hư chứngThai kỳ <b>Cấm dùng</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

<b>Chương 2</b>

<b>Cầm nôn</b>

<b><small>11</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

<i><b>Tên: Bambusa breviflora, Phyllostachys nigra</b></i>

<b>Họ: Poaceae</b>

<b>Trúc nhự</b>

<b>Bambusae caulis in taeniam</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

<b>Trúc nhự</b>

<b>Bambusae caulis in taeniam</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

<b>Trúc nhự</b>

<b>Bambusae caulis in taeniam</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

Chỉ ẩu Vị khí nghịch do nhiệt, rêu vàng dày, buồn nơn, nơn ói Thanh nhiệt Bứt rứt, khơng n hóa đàm nhiệt Hoa, đàm đục, lượng nhiều, nặng

ngực, đàm vướng máu Lương huyết Đàm có máu, chảy máu mũi, ho ra

Chỉ khái Ho đàm đục, đàm có máu Giáng khí Phế và Vị khí nghịch, buồn nơn, ho 

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

<b>Trúc nhự</b>

<b>Bambusae caulis in taeniam</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

<i><b>Tên: Haematite, Fe2O3</b></i>

<b>Đại giả thạchHaematitum</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

<b>Đại giả thạchHaematitum</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

Tính Hàn Vị Đắng 

Quy kinh

Can Tâm Tâm bào Vị Hướng tác động Trầm Vị trí tác động Tỳ Vị, trung và hạ tiêu

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

<b>Đại giả thạchHaematitum</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

Giáng khí Ợ ơi, nơn khan, Can dương vượng:

ù tai, chóng mặt, khị khè Sơ Can Ù tai, chóng mặt, căng nặng mắt,

Can dương vượng, Chỉ huyết Xuất huyết ở miệng, chảy máu mũi Tức phong Động kinh, lơ mơ, ngất, co cơ, méo

Lương huyết Chảy máu mũi, đặc biệt trước và

trong hành kinh, cường kinh, đàm có máu, xuất huyết âm đạo, đới hạ màu đỏ



</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

<b>Đại giả thạchHaematitum</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

Hóa đàm Động kinh, lơ mơ, đàm ở não lạc, RLTG, ngất, co cơ, đặc biệt động kinh trẻ em

Giáng khí Khị khè, khó thở, giáng khí nghịch,

bổ Thận tinh Dưỡng âm Bổ âm, khó thở, phù, tiểu nhiều, khơ

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

<b>Đại giả thạchHaematitum</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

<b>Sử dụng</b>

Liều lượng 10-30 gThời gian sắc 30-40 phút

Độc tính Khơng dùng kéo dài, do có chứa lượng nhỏ arsenic

Chống chỉ định Hàn chứng, Tỳ hư, tiêu chảyThai kỳ Thận trọng

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

<i><b>Tên: Pinellia ternata</b></i>

<b>Họ: Araceae</b>

<b>Bán hạ</b>

<b>Pinelliae rhizoma</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

<b>Bán hạ</b>

<b>Pinelliae rhizoma</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

<b>Bán hạ</b>

<b>Pinelliae rhizoma</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

Giáng khí Nơn ói, ợ hơi do Vị hàn, trừ đàm ở Vị,

chỉ huyết do giáng được Vị khí nghịch Chỉ ẩu Hóa đàm giáng khí Điều bổ Tỳ Táo thấp, hóa đàm, giáng khí Chỉ huyết Đàm máu, xuất huyết dưới da tự phát,

tiêu máu, tiểu máu, xuất huyết do chấn thương

Chàm, bỏng, loét

Abscesses ở lưng, loét, viêm tai, dùng

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

<b>Bán hạ</b>

<b>Pinelliae rhizoma</b>

<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>

<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>

<b>Sử dụng</b>

Liều lượng 3-12 gThời gian sắc 20 phút

Độc tính Quá liều: tê, sưng và đau họng, lưỡi, khô miệng, ức chế hô hấp, thở khơng đều, tiêu chảy, đau đầu, chóng mặt, hồi hộp, khó nói, khó nuốt

Chống chỉ định Nhiệt chứng, âm hưThai kỳ Có thể dùng

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

<b>CÁM ƠN ĐÃ LẮNG NGHE</b>

<b><small>25</small></b>

</div>

×