Người làm Đồ chơi

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>Họ và tên: Nguyễn Thu QuyênLớp: GDTH D2021B</b>

Xuân Quỳnh (1942-1988) quê ở La Khê, Hà Đơng, nơi có con sơng Nhuệhiền hịa, có những ngơi nhà, mái ngói cổ bình n, có tiếng thoi đưa cập cạnh đêmngày, có tiếng hát của những người thợ dệt... Tất cả khung cảnh bình yên ấy, củaquê hương ấy dường như đã nghiêng bóng vào những áng thơ của Xuân Quỳnh đểgiờ đây làm nên một Xuân Quỳnh khơng chỉ là nhà thơ nữ trữ tình nổi tiếng mà cònlà cây bút xuất sắc trong những sáng tác viết cho thiếu nhi và viết về thiếu nhi. Xuấtthân từ gia đình cơng chức, tuổi thơ mồ cơi mẹ từ nhỏ, Xuân Quỳnh ở với bà nội.Chính cuộc sống xa mẹ từ nhỏ đã khiến Xuân Quỳnh có những khát khao cháy bỏngvề tình mẫu tử, để rồi bà gửi gắm vào những trang thơ viết về mẹ và những đứa con:

“Con thức ban ngày, mẹ chở che conKhi con mơ mẹ làm sao che chởTrong giấc mơ chỉ mình con bé nhỏ

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

Chỉ mình con chống chọi với quân thù... Nếu giấc mơ là ngôi nhà cửa mởThì mẹ sẽ vào che chở cho con”

<i>(Dải đất thuộc về tôi)</i>

Xuân Quỳnh là nhà thơ khát khao sống, khát khao yêu thương. Nhưng cuộcđời nữ diễn viên nhỏ bé ấy cũng trải qua những thăng trầm trong cuộc sống. Dùthuộc thế hệ những người cầm bút trưởng thành từ cuộc kháng chiến chống Mĩ,nhưng Xuân Quỳnh đến với những sáng tác văn xuôi cho thiếu nhi khá muộn. Tuysố lượng không quá đồ sộ nhưng cũng đủ để khắc họa những mảng đề tài phong phúxoay quanh cuộc sống trẻ thơ. Truyện viết cho thiếu nhi của chị vừa giản dị, gần gũicuộc sống, vừa sâu sắc, chan chứa tình người, khiến bạn đọc gập trang sách cònbâng khuâng muốn giở ra đọc lại. Nhà xuất bản Phụ nữ đã cho in lại toàn bộ mảngsáng tác “Tuyển tập truyện thiếu nhi” của Xuân Quỳnh tập hợp 48 truyện ngắnthuộc ba tập truyện của bà: “Mùa xuân trên cánh đồng (1981)”, “Bến tàu trongthành phố (1984)” , “Vẫn có ơng trăng khác (1986)” được viết theo hai đề tài chính.Với 18 truyện viết về thiên nhiên như những câu chuyện cổ tích lung linh và nhữngcâu chuyện đồng thoại sinh động, Xuân Quỳnh đã mở ra trước mắt người đọc cảmột khung trời đầy sắc màu, âm thanh, hình ảnh. Những truyện cịn lại là câuchuyện tâm lý, tình cảm nhẹ nhàng, viết về những người thân gắn bó với trẻ emhàng ngày như ơng bà, bố mẹ, người hàng xóm, thầy cơ giáo, bạn bè,... Truyện củachị, theo nhà văn Nguyễn Thị Ngọc Tú “đọc mà rưng rưng nước mắt”. Vân Thanhcũng ghi nhận, truyện Xuân Quỳnh “hiện đại mà đẹp như cổ tích, đầy những hứngthú bất ngờ”. Không những vậy, nét độc đáo trong văn xuôi Xuân Quỳnh nằm ở sựkết hợp hài hịa giữa vẻ đẹp “thiên tính nữ” với giá trị của sự thật, của cái thật. Bàkhông ngại ngần, né tránh khai thác đề tài xã hội với muôn mặt phức tạp của nótrong cuộc sống đời thường. Đối với mảng đề tài xã hội, bằng cái nhìn chan chứayêu thương, Xuân Quỳnh đã tiếp cận và khai thác theo cách riêng của mình. Truyện

<i>ngắn “Người làm đồ chơi” in trong tập Bầu trời trong quả trứng, NXB Kim Đồng,</i>

2005 của bà viết về những người lao động nghèo khổ, tuy tốt bụng, nặng lòng vớitruyền thống những cuối cùng vẫn phải giải nghệ về quê.

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

Câu chuyện về “Người làm đồ chơi” viết về bác Nhân, người chuyên làmnhững món đồ chơi bằng bột màu bán cho trẻ em. Đây là một cơng việc địi hỏi sựkhéo léo của đôi bàn tay. Cảm hứng những nhân vật tị he của bác có đủ mọi hìnhdạng từ các nhân vật trong phim “Tây du ký”, đến những con vật gần gũi trong cuộcsống đời thường như con gà, con vịt, con rồng với đủ màu sắc rực rỡ. Thế nhưngnhững món đồ chơi dân dã ấy ngày càng khơng đủ sức cạnh tranh với mấy món đồchơi bằng nhựa vừa bền vừa đẹp. Ấy thế là bác Nhân đành phải giải nghệ về quê.Cậu bé trong truyện rất u thích những món đồ chơi của bác và muốn làm một điềugì đó để bác thật vui trước lúc phải đi xa. Cậu bé đã đập con heo đất, lấy tiền nhờcác bạn bí mật mua giúp những món đồ chơi cuối cùng của bác. Khơng ngờ việclàm ấy đã làm bác Nhân rất vui vì bác nghĩ rằng vẫn cịn nhiều bạn nhỏ thích nhữngmón đồ chơi nhà quê của bác. Bác Nhân lòng tràn đầy niềm vui và hy vọng  khi vềquê, trẻ con nông thôn vẫn cịn thích những món đồ chơi này.

Trước hết, ta thấy được vẻ đẹp phẩm chất trong nghề nghiệp của bác Nhân –một người tốt bụng, nặng lòng với truyền thống nhưng thời cuộc đổi thay dẫn dếnsự thay đổi trong quyết định của bác. Mở đầu tác phẩm, bác Nhân được giới thiệu làmột người chuyên làm tò he rất tài hoa. Tị he là món đồ chơi làm bằng bột màu đòihỏi rất nhiều sự khéo léo và tỉ mỉ để nhào nặn ra. Tuy món đồ chơi được làm từnhững nguyên liệu mộc mạc, dân quê, thơn dã nhưng lại được đám trẻ u thích.Dưới ngịi bút của Xuân Quỳnh, bác Nhân xuất hiện trong hình ảnh một người đànơng tóc đã bạc màu, sống một mình và phải lam lũ, vất vả đi kiếm sống như “ngườita bảo ngày xưa bác đã từng theo một gánh hát tuồng đi lưu lạc nhiều nơi”. Vì vợcon bác đã mất từ lâu, bác già rồi nên không có ý định lập gia đình. Bác sống cơđơn, lẻ loi nhưng khơng vì thế mà bác buồn bao giờ cả. Cuộc sống của bác rất vuivẻ bởi chỗ nào có bác, bọn trẻ con đều xúm lại ngắm đồ chơi và tị mị vì “nhữngngười bạn do bác làm ra: những ông Quan Công, ông Trương Phi, Tôn Ngộ Không,Trư Bát Giới..., rồi những con gà, con vịt, con rồng các màu rực rỡ”. Không chỉnhào nặn nên các nhân vật mà bác còn thổi hồn vào trong những nhân vật bác làmra khiến chúng không hề bất động mà như những người bạn tâm giao, lắng nghenhững câu “hát tuồng” hay lời tâm sự, trò chuyện của bác. Từ đây, ta thấy được bácNhân không chỉ là một nghệ nhân tài hoa mà còn là một người nghệ sĩ tâm huyết

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

với nghề, nặng lòng trước vẻ đẹp của thế giới đồ chơi truyền thống. Qua đó, ngườiđọc cịn thấy được giá trị tinh thần của những món đồ chơi mà bác gửi gắm trongđó. Dường như mỗi nhân vật bác tạo ra như mang trong mình một câu chuyện riêng.Nào là câu chuyện “vịt với gà tuy khác giống nhưng lại rất thương yêu nhau vì lồivịt đều là con ni của lồi gà” khiến nhân vật “tôi” càng hiểu rõ hơn về lai lịch củacác nhân vật ấy “tơi nhìn con vịt và con gà bằng bột của bác cắm cạnh nhau, dángvẻ nhìn nhau rất âu yếm”. Bên cạnh đó, “Bác cịn kể chuyện về Tôn Ngộ Khôngđánh Bạch Cốt Tinh, Quan Công và Trương Phi đánh nhau với Tào Tháo... Bácthường hát cho tôi nghe câu hát mà bác bảo là trong vở tuồng “Trương Phi hồi cổthành”:

... Lao xao... a... sóng vỗ ngọn tùng...Gian nan là nợ a... anh hùng phải vay...”

Qua những câu văn trên, ta thấy, bác Nhân quả là một người nghệ sĩ chânchính, u nghề, có trái tim trắc ẩn với đời, với người. Bởi lẽ, trong sâu thẳm tráitim của người đàn ông đơn độc ấy vẫn ln phảng phất tình u với hát tuồng. Phảichăng chính cuộc sống đói nghèo khiến bác phải từ bỏ niềm đam mê của mình đểmưu sinh kiếm sống? Vì vậy, mỗi lần bác nhào nặn ra các nhân vật là những câu hátbỗng chốc bật ra như thành lệ, thành thói quen. Từ những chi tiết vụn vặt, đờithường, Xuân Quỳnh đã “gia công” nhào nặn khiến những trang truyện tuy có ánhlên vẻ đượm buồn nhưng vẫn khiến ta cảm thấy sự lạc quan trong dáng vẻ củangười đàn ông trung niên làm nghệ nặn bột màu thành đồ chơi ấy. Những ngón taycủa bác tuy “đen sạm” và “thơ nháp” nhưng lại khéo léo nhào nặn ra những nhânvật như mang trong mình tâm hồn của những đứa trẻ với “những con rồng đang leo,đang múa, những con vịt ngây thơ chậm chạp, những con gà tinh nhanh, chămchỉ...”. Sạp hàng của bác thô sơ, giản dị với “ngọn cái sào nứa buộc cái chổi xuểcắm đồ chơi” ấy vậy mà “bác dựng chỗ nào là chỗ đó”. Trẻ con đứa nào đứa nấyđều xúm xít lại, say mê, tị mị xem bác nặn mà khơng biết chán. Đó cũng chính là lído mà bác Nhân rất yêu thích và say mê cơng việc này vì nó giống như “chiếc cầunối giữa bác và các bạn nhỏ”. Niềm vui của bác chỉ đơn giản là nhìn những ánh mắtxoe trịn của những đứa bé thích thú đến nhường nào khi thấy bác làm ra món đồchơi bán vào mỗi buổi chiều.

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

Không những vậy, vẻ đẹp trong phẩm chất nghề nghiệp của bác Nhân cònđược thể hiện qua chi tiết “Có chú bé nhìn đồ chơi của bác một cách rất thèm đếnphát khóc mà khơng dám hỏi mua. Sau bác biết chú chỉ có hào rưỡi, đồ chơi của bácthì những hai hào. Thế là bác liền bán rẻ cho chú năm xu...”. Như vậy, nhào nặn racác nhân vật và thổi hồn vào trong chính những nhân vật ấy là biểu hiện cho tàinăng của bác Nhân. Cịn việc bán rẻ món đồ chơi của mình chỉ với năm xu cho chúbé đó là cái thiện. Ấy vậy mà bác khơng hề có một chút do dự, hay so đo tính tốnvới món đồ chơi mà mình phải bỏ ra bao nhiêu cơng sức nhào nặn để nuôi sống bảnthân mà chỉ bán với giá năm xu. Có nghĩa là người bác ấy đã đặt cái thiện lên trêncái tài. Đọc đến đây, ta chợt nhớ đến nhân vật Huấn Cao trong truyện ngắn “Chữngười tử tù” của nhà văn Nguyễn Tuân. Khi Huấn Cao nhận ra viên quản ngục là“một thanh âm trong trẻo chen giữa vào bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn, xô bồ”– là một người cao khiết giữa những vẩn đục, cặn bã thì ơng đã sẵn sàng dùng tàinăng của mình để cho chữ viên quản ngục. Như vậy, ta thấy, những con người chânchính bao giờ cũng đặt cái thiện lên trên cái tài. Bởi Đại thi hào Nguyễn Du cũng đãtừng nói “ Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài”.

Nhưng mấy năm gần đây, từ khi Sài Gịn giải phóng, những món đồ chơi dândã đã khơng cịn đắt hàng khi có thêm những đồ chơi bằng nhựa vừa bền vừa độcđáo lại lạ lẫm. Cơng việc bác u thích cũng là cơng việc mà bác có thể ni sốngbản thân mình nay khơng còn như trước, bác đành ngậm ngùi trở về quê. Nhân vật“tơi” trong câu chuyện là một cậu hàng xóm rất u thích và trân trọng những mónđồ chơi mà bác Nhân làm vì những món đồ chơi bền thì sẽ cũ và rất xấu nên mìnhcàng nhanh chán. Đồ chơi của bác Nhân nhanh được làm lại và mỗi lần được làm lạichúng sẽ được bác khoác lên những hình dạng mới sinh động và lạ lùng. Khi biếtbác Nhân sắp phải xa thành phố để trở về quê làm ruộng, cậu bé đã rất buồn. Câunói “Bác cũng muốn thế lắm chứ, nhưng cháu biết đấy, độ này chả cịn mấy ngườimua thứ đó nữa” đã bộc lộ những trăn trở, những day dứt, xót xa khi thời cuộc đổithay, khiến bác phải đưa ra sự thay đổi cho quyết định của mình. Bác Nhân cũngkhơng muốn xa thành phố, xa những người bạn nhỏ nhưng vì cuộc sống khi bị cáinghèo chi phối khiến bác nghẹn ngào: “Bác không muốn xa các cháu, xa các bạnnhỏ như cháu, nhưng hồn cảnh của bác nó thế, cần phải thế”.

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

Qua cuộc đối thoại của bác Nhân và nhân vật “tôi”, Xuân Quỳnh đã khámphá ra vẻ đẹp tâm hồn khuất lấp ở bác, nó tỏa ra sự thâm trầm, thấu hiểu sâu sắc vàgiàu tình thương. Như tác giả Lê Nhật Ký nhận xét: “Có người bảo Xuân Quỳnhthường viết hơi nhiều về những truyện trong cảnh nghèo và thường mang đôi chútngậm ngùi. Có thể là như vậy, nhưng cái điều cần thiết là lịng thương mến, độlượng, biết q trọng, gắn bó với những người thân thiết xung quanh thì bao giờ tacũng thấy đậm đà trên trang viết của chị. Xuân Quỳnh rất biết quý trọng những chitiết đời thường của riêng mình và những điều thân thuộc mỗi khi chị cầm bút. Vànói được cùng con trẻ những điều này, giữa những ngày này, thật cần biết bao”.

Đáp lại tình cảm của bác, muốn tặng bác một niềm vui nhỏ trước khi về quê,nhân vật “tôi” trong câu chuyện đập con heo đất, lấy tiền nhờ những người bạn thânthiết của mình và cùng nhau nhau bí mật để mua những món đồ chơi của bác. Nétmặt bác Nhân vui vẻ “nét mặt rạng rỡ, tay bác cầm cái sào nứa còn cắm hai con đồchơi: Một con gà và một ông Trương Phi”. Đúng như nhân vật “tôi” đã nói “Chưabao giờ tơi thấy bác có vẻ buồn”. Dù cuộc sống có khó khăn, cái đói nghèo có nhấnchìm đi số phận và ước mơ của bác nhưng khơng thể dập tắt đi niềm vui với nhữngmón đồ chơi làm bằng bột và vẻ đẹp lạc quan trước cuộc sống lao động nghèo khổ.Trở về bác không quên chừa lại hai món đồ chơi để giành tặng khách hàng nhỏ gầnnhà “Bác bớt lại hai cái này để làm quà cho cháu. Hôm nay bác bán hết hàng, giácịn nữa bán cũng hết”. Niềm vui được nhân đơi khơng chỉ vì bác bán hết hàng màcịn vì những đơi mắt đen láy nhìn theo đơi tay khéo léo của bác nặn đồ chơi “. Mặcdù những đứa trẻ ấy không giúp được bác sẽ tiếp tục ở lại thành phố nhưng đã tiếpthêmcho bác những niềm vui, lòng yêu nghề và quyết tâm giữ lấy nghề: “Thì ra vẫncịn nhiều bạn nhỏ thích đồ chơi của bác. Thế mà bác cứ tưởng những đồ chơi nhàquê ấy chẳng còn ai để ý nữa rồi. Giá mà cháu được thấy những con mắt đen láynhìn theo bàn tay bác nặn đồ chơi thì cháu mới hiểu bác vui như thế nào. Có chúnhóc mua tới ba bốn con nữa kia. Chúng cứ tấm tắc khen đẹp, là lạ! Ngày hơm naythật là kì lạ! Khi về q bác cũng sẽ nặn đồ chơi để bán . Nghe nói trẻ ở nơng thơncịn thích thứ này hơn cả trẻ thành phố…”

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

Nhưng có lẽ trong niềm vui ấy của bác vẫn luôn ẩn giấu nỗi buồn khi phải từbỏ tất cả để về quê. Rồi bác giả vờ vuốt râu, co chân theo thế múa tuồng, hát hai câubác vẫn thường hát:

... Lao xao... a... sóng vỗ ngọn tùng...Gian nan là nợ a... anh hùng phải vay...

Câu hát đó lại vang lên nhưng khác với lần trước đó. Nếu ở những lần bác kểchuyện về đồ chơi của bác, những câu hát của bác trong vở tuồng “Trương Phi hồicổ thành” tràn đầy niềm vui và hạnh phúc khi tự tay mình nhào nặn và thổi hồn vàonhững món đồ chơi. Thì giờ đây, những câu hát ấy lại vang lên lần nữa nhưng tacảm nhận được sự trĩu nặng và có phần nuối tiếc. Dưới ngịi bút tài năng ấy, XuânQuỳnh viết lên những câu văn mang đôi chút ngậm ngùi nhưng đặt ra cho mỗichúng ta một câu hỏi: Chúng ta đã đổ xương máu để giành độc lập dân tộc vậychúng ta phải làm gì để đem lại cơm ăn, áo mặc cho biết bao nhiêu con người đangđắm chìm trong kiếp đói nghèo, u tối ? Đây là câu hỏi nhức nhối và khiến trái timbạn đọc luôn bận bịu không yên khi đọc những trang văn thấm đẫm tình người, tìnhđời của nữ sĩ Xn Quỳnh.

Bên cạnh đó, ta thấy được tình yêu thương, sự sẻ chia và lòng nhân hậu củanhân vật “tơi” dành cho bác Nhân cùng những món đồ chơi thông qua những hànhđộng giúp đỡ bác đầy tinh tế. Nhân vật “tơi” chính là nhân vật trung tâm của truyệnngắn “Người làm đồ chơi” – một truyện ngắn với cốt truyện giản dị, không nhiều sựkiện nhưng được viết lên bằng hồi tưởng và kỉ niệm, đậm chất trữ tình. Tồn bộ câuchuyện xoay quanh tấm lịng nhân hậu, biết yêu thương, chia sẻ với bác Nhân – mộtngười làm đồ chơi bằng bột rất tài. Người bác ấy cùng với những món đồ chơi gắnliền với từng câu chuyện riêng đã để lại trong nhân vật “tôi” những kỉ niệm và cảmxúc khó phai. Mở đầu, tâm trạng của nhân vật “tôi” được đánh thức bởi tài năng làmđồ chơi bằng bột tài hoa của bác Nhân. Ta nhận ra một niềm thích thú, hứng khởikhi được tận mắt xem cách bác Nhân nhào bột, pha màu. Mỗi khi nhân vật “tôi”sang nhà bác, bác không những “cho tôi chọn một trong những con đồ chơi mà tơithích nhất” mà cịn được nghe bác kể cho “nghe bao nhiêu là chuyện, nhất là chuyệnvề những nhân vật đồ chơi của bác”. Tâm trạng háo hức ấy vẫn không thay đổi màcàng say mê và chăm chú hơn về những câu chuyện bác Nhân kể về những nhân vật

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

đồ chơi của bác “Bác bảo: “Vịt với gà tuy khác giống nhưng lại rất thương u nhauvì lồi vịt đều là con ni của lồi gà.... Sau rồi mẹ gà con vịt cũng quen cái cảnhsinh hoạt tách rời nhau, nhưng gà vẫn thương vịt và vịt vẫn biết ơn gà”. “Bác còn kểchuyện về Tôn Ngộ Không đánh Bạch Cốt Tinh, Quan Công và Trương Phi đánhnhau với Tào Tháo.... Điệu hát thật là buồn và hùng tráng”. Ở Trong tâm trí nhânvật “tơi” lúc ấy dường như thấu hiểu sâu sắc qua lời kể của bác hơn khi “nhìn convịt và con gà bằng bột của bác cắm cạnh nhau, dáng vẻ nhìn nhau rất âu yếm”. Khichưa nghe câu chuyện của bác Nhân về những món đồ chơi, với nhân vật “tơi” có lẽchỉ đơn giản nghĩ đó là món đồ chơi làm bằng bột được nhào nặn thành các hình hàikhác nhau, hồn tồn khơng có ý nghĩa gì. Đó cũng là một điều hiển nhiên trong kýức của một đứa trẻ. Khi thứ gì đó chưa một lần gắn bó với con trẻ thì nó chưa nảysinh ý nghĩa, chưa thể trở thành cái gắn bó với trẻ thơ. Nhưng trong buổi ngày hơmđó thì hồn tồn khác, “Ở ngồi phố, ngọn cái sào nứa buộc cái chổi xuể cắm đồchơi của bác dựng chỗ nào là chỗ đó các bạn nhỏ xúm xít lại. Khơng chỉ xem đồchơi mà các bạn còn muốn xem cách làm các đồ chơi ấy.... Ai xemcũng không biếtchán. Tôi được cái may mắn hơn các bạn là biết rõ lai lịch những đồ chơi ấy. Chonên chắc chắn là tơi thích chúng hơn các bạn nữa kia”.

Cũng chính từ đây, có sự chuyển biến tâm trạng rõ nét trong lịng nhân vật“tơi” với những ngày tháng tiếp theo. Tình cảm của cậu dành cho những món đồchơi đó ngày càng sâu đậm hơn. Cứ chiều đến, nhân vật “tôi” lại ghế ngang quahàng đồ chơi của bác Nhân, chăm chú lắng nghe bác kể về niềm vui của mình khinhìn thấy cách các bạn nhỏ thích thú đối với những nhân vật bác nhào nặn ra nhưthế nào. Nhưng chuyện ấn tượng, khó phai nhất trong tất cả những câu chuyện báckể đó chính là “Có chú bé nhìn đồ chơi của bác một cách rất thèm đến phát khóc màkhơng dám hỏi mua. Sau bác biết chú chỉ có hào rưỡi, đồ chơi của bác thì những haihào. Thế là bác liền bán rẻ cho chú năm xu...”. Chính hành động giàu lịng nhân áiđó của bác Nhân đã khiến cậu vỡ lẽ ra bao điều. Từ đây, nhân vật “tôi” càng thêmu q và học được đức tính đó từ bác Nhân. Có lẽ cậu càng cảm thấy kính trọnghơn về người bác ấy – một người vừa tài hoa, vừa bao dung, độ lượng. Dưới ngòibút tài năng, Xuân Quỳnh tái hiện chân thực bối cảnh của những ngày đất nước saugiải phóng. Đó là lúc những món đồ chơi hiện đại bằng nhựa xuất hiện thay thế dần

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

những món đồ chơi dân gian. Tâm lí của nhân vật “tơi” cũng chuyển biến dần, ýthức về món đồ chơi truyền thống sắp bị lãng quên “Mấy năm gần đây, những đồchơi của bác không được đắt hàng như trước. Ở cổng công viên, bên cạnh nơi bácvẫn hay đứng bán hàng, có thêm mấy hàng đồ chơi bằng nhựa...Đồ chơi bằng nhựa,gián không gặm được đã đành mà cịn tha hồ đánh rơi cũng khơng vỡ” khiến nhữngkỉ niệm về những món đồ chơi làm bằng bột bất giác tràn về xen lẫn những bănkhoăn, trăn trở “Khơng hiểu các bạn nhỏ có thích đồ chơi đó khơng nhưng chắcchắn là bố mẹ các bạn rất thích cho nên hay mua cho các bạn, vì nó bền”. Nỗi lolắng, e sợ ấy của nhân vật “tơi” khơng vì thế mà làm cậu lung lay “Tơi thì tơi khơngthích những đồ chơi bền, vì bền q thì cũ và xấu, thế là mình chán. Vậy nên tơi vẫncứ thích bằng bột màu của bác Nhân hơn. Đồ chơi đó ln ln được làm lại. Vàmỗi lần được làm lại, nó lại mang một dáng vẻ mới, sinh động lạ lùng!”. Dù thời thếcó thay đổi nhưng trong lịng nhân vật “tơi” chỉ có một. Đó là thứ tình cảm được kếttinh khơng chỉ từ những món đồ chơi làm bằng bột mà còn là những câu chuyệnxoay xung quanh những món đồ chơi đó.

Chú bé trong truyện “Người làm đồ chơi cũng” còn là một chú bé giàu lịng

<b>trắc ẩn. Mặc dù bác hàng xóm cạnh nhà là một người làm đồ chơi bằng bột màu rất</b>

tài nhưng vì mấy năm gần đây những đồ chơi của bác không đắt hàng như trước nênbác đã chuẩn bị về quê. Qua cuộc đối thoại giữa nhân vật “tơi” và bác Nhân, ta thấyđược tình cảm, sự gần gũi, quyến luyến của cậu không chỉ dành cho người bác tốtbụng ấy mà còn dành cho những người bạn đồ chơi mà bác nhào nặn ra. Tâm trạngcủa cậu lúc này vừa buồn vừa hụt hẫng. Cậu dường như đang kìm nén cảm xúc củamình để níu giữ lại vẻ đẹp của những món đồ chơi truyền thống “Khơng muốn đểbác biết là tơi sắp khóc, tơi cố gắng tỏ ra bình thản”, “Đừng, bác đừng về. Bác ở đâylàm đồ chơi bán cho chúng cháu”. Cũng vì thế, mà nhân vật “tôi” đã nảy ra hànhđộng giúp đỡ bác Nhân bằng nhiều cách khác nhau. Khi nghe câu nói “Bác cũngmuốn thế lắm chứ, nhưng cháu biết đấy, độ này chả cịn mấy người mua thứ đónữa” đã khiến cậu thốt lên “Cháu mua”. Nhưng khi bị bác từ chối “Nhưng cháu làmsao mua được tất cả đồ chơi bác làm ra hàng ngày?” thì cậu cũng khơng hề bỏ cuộcmà cịn nói “Cháu sẽ rủ các bạn cháu mua”. Đó cũng chính là tâm lí rất đỗi trẻ convà ngây thơ. Dường như cậu bé còn quá nhỏ để có thể suy nghĩ và hiểu hết được lời

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

bác Nhân nói. Tuy vậy, ta vẫn thấy được tấm lòng nhân hậu cũng như sự cảm thông,chia sẻ của nhân vật “tôi”. Thương bác quá cậu phải “chạy vụt về nhà, vì rằng nếuđứng ở đó thêm tơi sẽ khóc ịa lên mất”. Tâm trạng của cậu đan xen giữa những kỉniệm trong những câu chuyện của bác “Những con gà, con vịt, những ông tướngbằng bột màu rực rỡ... Những câu chuyện mà bác Nhân thường kể cho tôi nghe, rồiđiệu hát tuồng hùng tráng và buồn bã...”. Điều này đã khiến cả đêm chú bé khơngngủ vì thương bác, mong bác ln tươi vui. Cuối cùng cậu bé không từ bỏ mà đãnghĩ ra một cách. Chú bé đập con lợn nhỏ được một số tiền và đem chia cho các bạncùng lớp, nhờ các bạn bí mật mua đồ chơi của bác. Thông qua chi tiết nhân vật “tôi”đập con lợn đất tiết kiệm để giúp bác Nhân cho người đọc thấy bạn nhỏ này có tấmlịng nhân hậu, biết thương u mà cịn biết sẻ chia với khó khăn của người khác.Dưới ngịi bút của Xn Quỳnh, hình ảnh nhân vật “tơi” đập heo đất mà mình tíchgóp được để nhờ bạn bè mua lại những con tò he đem đến cho người đọc sự xúcđộng. Hành động dù bé nhỏ nhưng ta thấy được cái “tình” giữa con người với conngười dù không phải máu mủ ruột rà. Cậu lại được chứng khiến khuôn mặt rạng rỡcủa bác Nhân và bác cũng không quên để lại cho nhân vật “tơi” hai món đồ chơi màcậu u thích nhất “tay bác cầm cái sào nứa còn cắm hai con đồ chơi: Một con gà vàmột ông Trương Phi”. Vẫn là dáng vẻ ấy, những món đồ chơi ấy và cách bác kểnhững câu chuyện hàng ngày về những đứa trẻ thích thú đồ chơi của bác ra sao “Giámà cháu được thấy những con mắt đen láy láy nhìn theo bàn tay bác nặn đồ chơi thìcháu mới hiểu được là bác đã vui như thế nào. Có chú nhóc mua tới ba, bốn con nữakia. Chúng cứ tấm tắc khen là đẹp, là lạ! Ngày hôm nay thật là kỳ lạ!”. Nhưng chỉkhác là, đây là lần cuối bác nhào nặn ra những nhân vật và bán chúng cho những vịkhách nhỏ tuổi “Hôm nay bác bán hết hàng, giá cịn nữa bán cũng hết. Thì ra vẫncịn nhiều bạn nhỏ thích đồ chơi của bác. Thế mà bác cứ tưởng những đồ chơi nhàquê ấy chẳng còn ai để ý nữa rồi”. Vẫn như thường lệ, bác lại cất cao giọng hát haicâu bác vẫn thường hát. Điều khiến nhân vật “tôi” ấn tượng mãi không quên đóchính là những món “đồ chơi làm bằng bột màu rực rỡ với cái điệu hát tuồng vàbuồn bã ấy”. Có thể nói chú bé giàu lịng nhân ái ấy đã mang lại niềm vui cho mọingười mà khơng địi hỏi người được giúp đỡ biết đến và cảm ơn.

</div>