giáo trình máy điện nghề điện công nghiệp cđtc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.75 MB, 82 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

Bà NÔNG NGHIàP VÀ PHÁT TRIàN NƠNG THƠN

TR¯âNG CAO ¾NG C¡ GIàI NINH BÌNH******

GIÁO TRÌNH

MƠ UN: MY IịNNGH: IịN CễNG NGHIịP

TRèNH ị: CAO ắNG V TRUNG CÂP

Ban hành kèm theo Quy¿t ßnh sß: /Q-TCGNB ngày….tháng….nm 2021cÿa Hißu tr±ßng tr±ßng Cao ¿ng C¡ gißi Ninh Bình

Ninh Bình, Nm 2021

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

TUYÊN Bà BÀN QUYÂN

Tài liáu này thuác lo¿i sách giáo trình nên các ngn thơng tin có thá ±ÿcphép dùng ngun bÁn ho¿c trích dùng cho các māc ích vß ào t¿o và thamkhÁo.

Mßi māc ích khác mang tính lách l¿c ho¿c sÿ dāng vßi māc ích kinhdoanh thi¿u lành m¿nh s¿ bß nghiêm c¿m.

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

Lãi nói Åu

Viác tá chÿc biên so¿n Giáo trình cÿa Nhà tr±ßng ã ±ÿc thăc hián ákhoa C¡ ián nh¿m phāc vā cho viác ào t¿o các nghß ián - ián L¿nh và mátsß nghß liên quan ang ±ÿc giÁng d¿y t¿i khoa, ßng thßi tÿng b±ßc thßng nh¿tnái dung giÁng d¿y và hßc tÁp các nghß trong Nhà tr±ßng.

Giáo trình Máy ißn ±ÿc biên so¿n theo ch±¡ng trình d¿y nghß ián

Cơng nghiáp, dùng làm tài liáu giÁng d¿y cho há Cao ¿ng và trung c¿p. Náidung Giáo trình gÃn sát vßi ch±¡ng trình d¿y nghß cÿa Nhà tr±ßng k¿t hÿp vßinhāng nái dung mßi ngÃn gßn, dß hiáu, bá sung nhißu ki¿n thÿc cho ng±ßi hßc.

Giáo trình Máy ián gßm các nái dung chính:

- Bài 1: Máy bi¿n áp.

- Bài 2:áng c¡ ián xoay chißu 1 pha .

- Bài 3:áng c¡ ián xoay chißu 3 pha .

- Bài 4: Tính tốn, qu¿n l¿i áng c¡ xoay chißu ba pha .- Bài 5: VÁn hành máy phát ián.

Trong giáo trình Máy ián, nái dung chÿ y¿u gißi thiáu vß khái niám máyián, các ßnh luÁt ián tÿ dùng trong máy ián và nguyên lý ho¿t áng chungcÿa máy ián. Gißi thiáu vß máy bi¿n áp, máy ián khơng ßng bá và máy phátián, c¿u t¿o, nguyên lý làm viác, s¡ ß thay th¿ và các thơng sß c¡ bÁn. Các ch¿á làm viác cÿa máy bi¿n áp, các ph±¡ng pháp má máy và ißu chßnh tßc ááng c¡ khơng ßng bá, cách ¿u máy phát ßng bá làm viác song song và cácch¿ á ¿u nßi dây qu¿n máy ián mát chißu. Vß dây qu¿n máy ián quay, gißithiáu các kiáu dây qu¿n ±ÿc sÿ dāng trong máy ián quay, nêu cā thá cácph±¡ng pháp tính tốn và thành lÁp s¡ ß trÁi dây qu¿n, thi công qu¿n l¿i bádây qu¿n máy ián khơng ßng bá 1 pha và 3 pha cing nh± dây qu¿n phÁn ÿngmáy bi¿n áp.

Trong quá trình biên so¿n, chúng tơi ã có cß gÃng, song khơng tránhkhái khi¿m khuy¿t. R¿t mong nhÁn ±ÿc să óng góp cÿa ng±ßi ßc á giáotrình ±ÿc hồn thián h¡n, ¿t ch¿t l±ÿng cao và phù hÿp h¡n vßi ng±ßi hßc.Xin chân thành cÁm ¡n !

GIÁO VIÊN BIÊN SO¾N

Nguyßn Vn Hißn

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

BÀI 1MÁY BIÀN ÁP

Mÿc tiêu cÿa bài:

-Trình bày ±ÿc c¿u t¿o, ngun lý làm viác cÿa máy bi¿n áp;- Tính tốn thơng sß và qu¿n l¿i ±ÿc máy bi¿n áp cơng su¿t nhá;

- Có ý thÿc ti¿t kiám vÁt t±, bÁo quÁn các lo¿i dāng cā và Ám bÁm an toàntrong thăc tÁp.

- Rèn lun tính kÿ lt, kiên trì, c¿n thÁn, nghiêm túc, chÿ áng và tích căcsáng t¿o trong hòc tp.

1. CU TắO, NGUYấN Lí LM VIịC MY BIN ÁP.

*Máy bi¿n áp là mát thi¿t bß ián tÿ t)nh, làm viác theo nguyên lý cÁmÿng ián tÿ, dùng á bi¿n ái ián áp cÿa há thßng dịng ián xoay chißu nh±ngv¿n giā nguyên tÁn sß.

1.1. CÃu t¿o:

Máy bi¿n áp bao gßm lõi thép và dây qu¿n:

Hình 1-1 C¿u t¿o máy bi¿n áp.

- Lõi thép: Dùng á d¿n tÿ thơng chính cÿa máy, ±ÿc ch¿ t¿o tÿnhāng vÁt liáu d¿n tÿ tßt, th±ßng là các lá thộp k thut iỏn cú bò dy 0,35 ữ0,5mm c s¡n cách ián và ghép l¿i vßi nhau.

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

Hình 1-2 Lõi thép chā EI máy bi¿n áp.

Hình 1-3 Các hình d¿ng lõi thép máy bi¿n áp. - Dây qu¿n:

+ Dây qu¿n MBA th±ßng có hai ho¿c nhißu dây qu¿n ±ÿc ch¿ t¿o b¿ngdây ßng (ho¿c nhơm), có ti¿t dián trịn ho¿c chā nhÁt, bên ngồi dây d¿n có bßccách ián .

+ Dây qu¿n có chÿc nng nhÁn và trun nng l±ÿng, ±ÿc ch¿ t¿o tÿ dâyßng ho¿c nhơm có ti¿t dián chā nhÁt hay trịn ±ÿc bßc cách ián bên ngồi.Cn dây gßm nhißu vịng dây qu¿n quanh lõi thép, cn nßi vßi ngußn ián vào±ÿc gßi là cuán s¡ c¿p và cuán nßi vßi ngußn ián ra là cuán thÿ c¿p. Nhāngmáy bi¿n áp ±ÿc ch¿ t¿o tÿ dây ßng s¿ truyßn d¿n ián nhanh h¡n, giÁm ±ÿchián t±ÿng oxi hóa và có ti thß cao h¡n.

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

Hình 1-4 Dây qu¿n thép máy bi¿n áp.

1.2. Nguyên lý làm vißc máy biÁn áp.

Hình 1-5S¡ ß ngun lý làm viác máy bi¿n áp.

+ Dây qu¿n 1 có N1 vịng dây ±ÿc nßi vßi ngußn ián áp xoay chißu u1,gßi là dây qu¿n s¡ c¿p. Ký hiáu các ¿i l±ÿng phía dây qu¿n s¡ c¿p ßu có con

sß 1 kèm theo nh± u1, i1, e1, ...

+ Dây qu¿n 2 có N2 vịng dây cung c¿p ián cho phā tÁi Zt, gßi là dâyqu¿n thÿ c¿p. Ký hiáu các ¿i l±ÿng phía dây qu¿n thÿ c¿p ßu có con sß 2 kèmtheo nh± u2, i2, e2, ...

+ ¿t ián áp xoay chißu u1 vào dây qu¿n s¡ c¿p, trong dây qu¿n s¡ c¿ps¿ có dịng i1. Trong lõi thép s¿ có tÿ thơng móc vịng vßi cÁ hai dây qu¿n s¡c¿p và thÿ c¿p gßi là tÿ thơng chính Φ. Tÿ thơng này cÁm ÿng ra các sÿc iánáng e1 và e2. Khi MBA có tÁi, trong dây qu¿n thÿ c¿p s¿ có dịng ián i2±a ratÁi vßi ián áp là u2.

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

N¿u giÁ thi¿t MBA ã cho là MBA lý t±áng, ngh)a là bá qua sāt áp gây rado ián trá và tÿ thơng tÁn cÿa dây qu¿n thì E1≈ U1 và E2≈ U2:

Tß sß bi¿n áp k cÿa MBA:

N¿u N2 > N1 thì U2 > U1 và I2 < I1: MBA tng áp.N¿u N2 < N1 thì U2 < U1 và I2 > I1: MBA giÁm áp.

2. TÍNH TỐN, QN L¾I DÂY QN MÁY BIÀN ÁP.2.1. Tính tốn dây quÃn máy biÁn áp.

Q trình tính tốn ti¿n hành theo các b±ßc nh± sau:

- B±ác 1: o các kích th±ßc tiêu chu¿n cÿa lá thép E,I .

Khi sÿ dāng lõi thép E, I; sinh viên cÁn o các kích th±ßc sau (xem hình1- 6) n¿u sÿ dāng lá thép E, I úng tiêu chu¿n.

Ký hiáu và tên gßi các kích th±ßc c¡ bÁn cÿa lõi thép:a : Bß ráng trā giāa cÿa lõi thép.

b : Bß dÁy cÿa lõi thép bi¿n áp.c: bß ráng cÿa sá lõi thép .h: bß cao cÿa sá lõi thép.

Các kích th±ßc này khi o tính theo ¡n vß [mm] hay [cm].

Hình 1-6 Kích th±ßc lõi thép máy bi¿n áp.

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

- B±ác 2: Tính cơng su¿t máy bi¿n áp .

21 1 P,2

PMBA == (w)

+ Công su¿t ngn s¡ c¿p(P1)

φcos. 1

11 UI

+ Cơng su¿t ngn thÿ c¿p

222 UI

I = (A )

+Dịng ián phía thÿ c¿p (I2)

I = (A)

- B±ác 6: ±ßng kính dây trÁn phía s¡ c¿p(d1) và thÿ c¿p(d2).

+ ±ßng kính dây trÁn phía s¡ c¿p(d1)

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

110,72 Id =

+ ±ßng kính dây trÁn phía s¡ c¿p(d2)2

20,72 Id =

2.2. Qn dây máy biÁn áp.2.2.1. Kÿ thuÁt làm khuôn quÃn.

-B±ác 1: o thơng sß kích th±ßc lõi thép máy bi¿n áp.

Hình 2-7 Thơng sß kích th±ßc lõi thép máy bi¿n áp.

-B±ác 2: Dàn trÁi thơng sß kích th±ßc lõi thép máy bi¿n áp trên bìa gi¿y cách

Hình 2-7 Kích th±ßc khn gß, khn bìa máy bi¿n áp.-B±ác 3: Ph±¡ng pháp g¿p khn bìa bßc quanh lõi gß.

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

Hình 2-8 G¿p khn bìa bßc quanh lõi gß.-B±ác 4: Gá lÃp các chi ti¿t khn máy bi¿n áp trên trāc máy qu¿n.

Hình 2-9 Gá lÃp khn qu¿n trên trāc máy qu¿n.

2.2.2. Kÿ thuÁt quÃn cußn dây thā cÃp và thā cÃp.

Quá trình thăc tÁp ti¿n hành theo các b±ßc nh± sau:

- B±ác 1 : LÃp ráp lõi gß và khn qu¿n dây vào bàn qu¿n .

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

Vßi các bi¿n áp có cơng su¿t nhá, ±ßng kính dây qu¿n nhá h¡n0,5mm chúng ta có thá sÿ dāng các bàn qu¿n (hay tay qu¿n dây) có tß sß truyßnáng 1/10 hay 1/5. Tß sß truyßn áng 1/10 t±¡ng ÿng vßi mát vịng quay tayb¿ng 10 vịng quay cÿa trāc qu¿n. Tß sß bi¿n tßc cÿa trāc quay tay so vßi trācqu¿n dây càng chênh lách xa, lăc cng dây càng tng , dây qu¿n càng sát; tuynhiên vßi ±ßng kính dây q nhá có khÁ nng làm ÿt dây t¿i các thßi iám bÃtÁu quay, hay t¿i các thßi iám ngÿng quay át ngát.

Hình 2-10 Lót gi¿y cách ián cho lßp dây qu¿n Áu tiên. -B±ác 2: Lót gi¿y cách ián cho lßp dây qu¿n Áu tiên.

á Ám bÁo an tồn cho máy bi¿n áp làm viác án ßnh và lâu dài, tránhtr±ßng hÿp x±ßc lßp cách ián dây qu¿n

Hình 2-11 Lót gi¿y cách ián cho lßp dây qu¿n Áu tiên.

- B±ác 3 : Giā các Áu dây ra tr±ßc khi bÃt Áu qu¿n dây qu¿n s¡ c¿p .

+ Khóa ch¿t Áu dây Áu tiên cuán s¡ c¿p b¿ng bìa cách ián g¿p ơi l¿irßi qu¿n trßng lên 7 ¿n 10 vịng.

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

+ Thơng th±ßng á thuÁn lÿi cho viác x¿p dây qu¿n, chúng ta th±ßngchßn bá dây có ±ßng kính nhá bß trí bên trong, bá dây có ±ßng kính lßn h¡n±ÿc bß trí bên ngoài. Thăc hián theo ph±¡ng pháp này chúng ta tránh g¿p hiánt±ÿng làm cng m¿t ngồi lßp men cách ián khi dây qu¿n i qua các giao tuy¿ncÿa các m¿t ph¿ng x¿p dây; tránh ±ÿc să cß làm bong vÿ lßp men cách ián t¿icác vß trí chun h±ßng trong q trình chun m¿t x¿p dây qu¿n.

Hình 2-12 Khóa ch¿t Áu dây Áu tiên cuán s¡ c¿p b¿ng bìa cách ián-B±ác 4: Ti¿n hành qu¿n cuán dây s¡ c¿p, thÿ c¿p MBA.

+ Khóa ch¿t Áu dây Áu tiên cuán s¡ c¿p b¿ng bìa cách ián g¿p ơi l¿irßi qu¿n trßng lên 7 ¿n 10 vịng.

+ Các vịng dây vng góc vßi trāc máy qu¿n, các vịng dây sát vào nhaukhơng ±ÿc chßng chéo dây. ¿m úng sß vịng ã ±ÿc tính tốn tr±ßc.

+ Khóa ch¿t Áu dây k¿t thúc cn s¡ c¿p b¿ng bìa cách ián g¿p ơi l¿irßi qu¿n trßng lên 7 ¿n 10 vịng chß s¿n, sau ó ±a Áu dây k¿t thúc qua lịngmép g¿p dút sát l¿i vịng dây lißn kß.

+ Cn dây s¡ c¿p MBA chß có mát c¿p ián áp duy nh¿t nên chß có 2 dÁu dâyra.

Chú ý: mßi mát lßp dây qu¿n nên lót mát lßp cách ián á Ám bÁo ti thßMBA

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Hình 2-13 Kÿ thuÁt qu¿n dây MBA

- B±ác 5 : Ph±¡ng pháp lót gi¿y cách ián lßp giāa các lßp dây qu¿n.

Sau khi thăc hián ÿ sß vịng dây qu¿n mát lßp, tr±ßc khi qu¿n ti¿p lßp thÿnhì, chúng ta cÁn lót gi¿y cách ián lßp. Cơng dāng cÿa lßp gi¿y lót cách iánlßp ±ÿc trình bày nh± sau:

+ T¿o lßp ¿ ph¿ng á qu¿n lßp dây k¿ ti¿p, tránh các hián t±ÿng ùa dâyqu¿n do lăc cng cÿa lßp thÿ hai tác áng lên các vịng dây qu¿n cÿa lßp Áutiên (xem hình 1.13).

+ Vßi ph±¡ng pháp lót cách ián lßp có g¿p mí biên, vịng dây Áu cÿalßp thÿ nhì ±ÿc ßnh vß cß ßnh và chßng hián t±ÿng ùa ch¿y dây qu¿n. Tuynhiên, nh±ÿc iám cÿa cơng nghá này làm tng bß dÁy cn dây á hai phía mépbìa.

Hình 2-14 Lót gi¿y cách ián giāa các lßp dây qu¿n.

- B±ác 6 : Ph±¡ng pháp gút giā Áu ra dây khi hoàn t¿t cuán dây qu¿n.

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

Khi thăc hián qu¿n cịn khng m±ßi vịng dây thì úng giá trß u cÁu ,chúng ta dÿng l¿i và bß trí bng vÁi (hay bng gi¿y cách ián) á giā Áu ra dây.Vß trí bß trí bng vÁi có thá thăc hián á hai m¿t: mát á phía m¿t ra dây và mát áphÁn dián cÿa m¿t ra dây ,

Sau ó, chúng ta ti¿p tāc qu¿n ti¿p sß vịng cịn l¿i, các vịng dây qu¿n ci này±ÿc qu¿n è lên bng vÁi hay bng gi¿y giā Áu dây. Khi ¿n vịng dây cicùng, chúng ta ±ßm ÿ á dài ra dây, dùng kßm cÃt ÿt o¿n dây qu¿n tách rßikhái rouleau dây á ra dây. Sau ó ln qua Áu cịn d± cÿa phÁn bng vÁi (haybng gi¿y); k¿ ti¿p rút sát bng vÁi (hay bng gi¿y) á giā sát và ch¿t Áu ra dây

Hình 2-15 Khóa giā Áu dây k¿t thúc.

- B±ác 7 : Hồn chßnh các Åu ra dây tr±ác khi ghép lõi thép vào dây qn.

Theo tÿng b±ßc ã trình bày nh± trên. Sau khi qu¿n xong các bá dây,chúng ta cÁn hàn các dây mßm nßi các Áu dây ra tr±ßc khi lÃp ghép các lá thépvào bá dây. Trình tă hàn các dây mßm vào các Áu ra dây (cÿa các bá dây qu¿n)ti¿n hành theo các công o¿n nh± sau:

+ C¿o s¿ch lßp men bßc t¿i các o¿n dây á Áu ra dây.+ Xi chì các Áu ra dây.

+ Làm s¿ch lßp oxid ßng bàm trên Áu o¿n dây mßm cÁn hàn nßi.

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Hình 2-15 Ghép lá thép MBA.

- B±ác 8 : Hồn chßnh các Åu ra dây tr±ác khi ghép lõi thép vào dây qn.

+ Sau khi ghép hồn chßnh lõi thép vào cn dây, dùng Ohm k¿ kiám tral¿i cách ián giāa cuán dây vßi lõi thép; cách ián giāa các bá dây vßi nhau;kiám tra tính liên l¿c giāa các vịng dây trong tÿng bá dây qu¿n.

+C¿p ngußn ián vào dây qu¿n s¡ c¿p, o dịng ián khơng tÁi và kiám traián áp ra trên thÿ c¿p; kiám tra l¿i tß sß bi¿n áp.

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

BÀI 2

ÞNG C¡ IÞN XOAY CHIÂU 1 PHA

Mÿc tiêu cÿa bài:

-Trình bày ±ÿc c¿u t¿o, ngun lý làm viác cÿa máy bi¿n áp;- Tính tốn thơng sß và qu¿n l¿i ±ÿc máy bi¿n áp cơng su¿t nhá;

- Có ý thÿc ti¿t kiám vÁt t±, bÁo quÁn các lo¿i dāng cā và Ám bÁm an toàntrong thăc tÁp.

- Rèn lun tính kÿ lt, kiên trì, c¿n thÁn, nghiêm túc, chÿ áng và tích căcsáng t¿o trong hòc tp.

1. CU TắO, NGUYấN Lí LM VIịC.1.1. Cu to

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Hình 3-1 C¿u t¿o áng c¡ ián xoay chißu 1 pha. *Gßm hai phÁn chính là Stato (phÁn t)nh) và roto (phÁn quay)

- PhÅn t)nh (Stato):

Hình 3-2 C¿u t¿o Stato áng c¡ ián 1 pha

+ Lõi thép : ±ÿc c¿u t¿o bái nhißu lỏ thộp k thut iỏn cú chiòu dy(0.35 ữ 0.5)mm ghép l¿i. Lõi thép ±ÿc ghép tÿ các lá thép kÿ tht ián có hìnhd¿ng căc tÿ. à khng 1/3 cung căc có dÁp rãnh á ¿t vịng ngÃn m¿ch. á nßikín m¿ch tÿ dùng hai mi¿ng sÃt non ±ÿc ußn cong theo m¿t căc gßi là sÃt liêntÿ

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

+ Cußn dây : Cuán dây làm b¿ng ßng; phía ngồi có tráng ê may cách

ián và ±ÿc ¿t vào rãnh Stato ôm l¿y các căc tÿ, cách ián vßi lõi thép. Sßcn dây và sß vịng trong mßi cn phā thc vào cơng su¿t cÿa áng c¡, iánáp sÿ dāng và tßc á quay cÿa Rơto.

- PhÅn ßng(Rơ to):

Hình 3-3: C¿u t¿o Roto áng c¡ ián 1 pha

- Roto(phÁn quay) là lo¿i roto lßng sóc gßm lõi thép và dây qu¿n roto, trāc roto + lõi thép làm b¿ng thép lá kÿ thuÁt ián ghép thành khßi trā, m¿t ngồi có cácrãnh á ¿t các phÁn tÿ dây qu¿n, á tâm trāc có lß á lÃp trāc.

Hình 3-4: C¿u t¿o lõi thép Roto áng c¡ ián 1 pha

+ Dây qu¿n roto gßm các thanh d¿n b¿ng nhôm ¿t trong các rãnh cÿa lõi thépvà á hai Áu nßi vßi nhau b¿ng vịng nhơm(dây qu¿n ngÃn m¿ch) t¿o thànhm¿ch kín. N¿u áng c¡ ±ÿc sÿ dāng làm qu¿t thì cánh qu¿t ±ÿc gÃn trên trāccÿa rơ to.

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Hình 3-4: C¿u t¿o dây qu¿n Roto áng c¡ ián 1 pha

1.2. Nguyên lý làm vißc:

Khi cho dịng ián vào qu¿t thì tÿ tr±ßng t¿o bái hai cn làm viác và cuán ßhÿp thành, tÿ tr±ßng quay nhß să lách pha gāa hai dịng ián trong hai cn. Tÿtr±ßng quay này tác áng lên roto làm phát sinh dòng ián ÿng ch¿y trong roto.Dịng ián ÿng d±ßi tác dāng cÿa tÿ tr±ßng quay tao ra moment quay làm quayroto theo chißu tÿ tr±ßng quay.

Tßc á quay cÿa qu¿t ±ÿc xác ßnh:

n = 60. f / p

Trong ó:

f: tÁn sß dịng ián cÿa ngn ián. P: Sß c¿p căc tÿ.

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Hình 3-5: S¡ ß ¿u dây áng c¡ ián 1 pha

áng c¡ ián xoay chißu mát pha gßm 2 cuán dây vßi 3 Áu ra theo quyßnh là R-S-C. Trong ó:

+ R là dây ch¿y.

+ S là dây ß dùng á khái áng.+ C là dây chung.

2. PHÂN LO¾I VÀ ĀNG DĀNG2.1. Phân lo¿i:

áng c¡ ián mát pha ±ÿc phân lo¿i nh± sau:

- Theo tính ch¿t nhiám vā cơng viác nh± (áng c¡ b¡m n±ßc 1 pha, ángc¡ cÿa cußn, áng c¡ máy mài....)

- Theo k¿t c¿u ch¿ t¿o cuán dây phā

+ áng c¡ ián xoay chißu 1 pha vịng chÁp

+ áng c¡ ián xoay chißu 1 pha có cn khái áng- Theo chÿc nng ißu chßnh tßc á.

+ ißu chßnh tßc á b¿ng cuán sß.+ ißu chßnh tßc á b¿ng cuán kháng.+ ißu chßnh tßc á b¿ng bi¿n trá

- Theo chÿc nng khái áng có cuán phā dùng tā ián

+ áng c¡ ián xoay chißu 1 pha có cuán khái áng và mát tā ián+ áng c¡ ián xoay chißu 1 pha có cn khái áng và hai tā ián

2.2. Āng dāng:

áng c¡ ián xoay chißu 1 pha ±ÿc dùng á bi¿n ái ián nng thành c¡nng và ÿng dāng ráng rãi trong nhißu l)nh văc, ch¿ng h¿n nh±:

- Trong cơng nghiáp: làm bng trun, bng tÁi,...

- Trong nông nghiáp: làm máy ¿p trÿng, máy cho gà n,…

- Trong các máy móc á phāc vā cho ßi sßng sinh ho¿t th±ßng ngày:máy v¿t lơng vßt, máy v¿t lơng gà, máy n±ßng vßt, máy n±ßng gà…

- Trong các l)nh văc dùng á quÁng cáo: các thi¿t bß tr±ng bày, trong quánbar, nhà hàng khách s¿n,…

- Tùy thuác tÿng l)nh văc mà ng±ßi ta yêu cÁu sÁn ph¿m có ch¿t l±ÿng tßtvà giá thành phÁi phù hÿp.

- Motor giÁm tßc 1 pha 220V cơng su¿t 6W, 15W, 25W,...

2. O, KIÄM TRA XÁC àNH CÁC ÄU DÂY2.1. Lý thuyÁt liên quan

- áng c¡ ián xoay chißu 1 pha có cuán dây làm viác và cuán dây kháiáng có sÿ dāng tā ián th±ßng ±ÿc ±a 4 Áu dây ho¿c ¿u s¿n ±a ra 3 Áudây ±ÿc quy ßnh C-R-S

R: dây ch¿y

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

S: dây ß (khái áng)C: dây chung

Hình 3-5: S¡ ß ¿u dây áng c¡ ián 1 pha

- ¿c iám cuán dây áng c¡ ián 1 pha cn dây làm viác có sß vịng íth¡n cuán dây khái áng nh±ng ti¿t dián dây cuán dây làm viác lßn h¡n cndây khái áng.

Vì vÁy ián trá: RlvÂRk

2.1. Trình tā thāc hißn:

BÀNG TRÌNH TĂ THĂC HIàN

Các b±ácthāc hißn

Dāng cā vàtrang thiÁt bá,

vÁt lißu. . .

Kÿ nng thāchißn

An tồnvà thái ß

cÅn có

Ghichú1. ánh sá

các Åudây

- Các Áu dây ±ÿcánh sß rõ ràng-GÃn mã sß ho¿c ký

hiáu cho các Áudây cùng cuán.

- Bút ánh d¿utrên m¿ch.- Gi¿y bút ghi

- Quan sát, phânbiát và nhÁn d¿ngcác bá phÁn chiti¿t.

- Ghi chép.

-T±ßng tÁn,chu áo.

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

2. o ißntrß cácc¿p Åudây

- Xác ßnh chính xáctÿng c¿p Áu dây (2 Áu cuán dây).- o 3 c¿p ián trácÿa 3 Áu dây-K¿t quÁ o ián

trá các cuán dâyphÁi chính xác.

- VOM-Sá tay- Bút ghi chép-M¿u mã sß ho¿c

ký hiáu Áu dâytheo qui ±ßc-

-o ián trá-C¿n thÁn

3. So sánhcác c¿pißn trßxác ánhcác cndây

-C¿p dây có iántrá lßn nh¿t là 2dây R,S => dây cònl¿i là dây C

- So sánh ián trácÿa dây C vßi 2dây cịn l¿i, dâynào có ián trá nhálà R, dây có iántrá lßn là S

-- VOM-Sá tay- Bút ghi chép

M¿u mã sß ho¿cký hiáu Áu dâytheo qui ±ßc

-Sÿ dāng VOM - C¿n thÁn,tÿ mÿ.

4. Ãu náidây

-¿u úng s¡ ßhay d¿u qui ±ßccác Áu dây.-Áu dây phÁi có

Áu cßt,

-iám ¿u dây ti¿pxúc tßt

-Dāng cā nghßián

-ßc s¡ ß-Sÿ dāng dāng cā

nghß ián

3. BÀO D¯àNG ÞNG C¡ IÞN XOAY CHIÂU MÞT PHA

BÀNG TRÌNH TĂ THĂC HIàN

Các b±ácthāc hißn

Dāng cā vàtrang thiÁt bá,

vÁt lißu. . .

Kÿ nng thāchißn

An tồnvà thái ß

cÅn có

Ghichú1. KhÁo sát

cÃu t¿obên ngồi

- NhÁn d¿ng úng vßtrí, úng chÿcnng tÿng linh

- Bút ánh d¿utrên m¿ch.- Gi¿y bút ghi

- Quan sát, phânbiát và nhÁn d¿ngcác bá phÁn chi

-T±ßng tÁn,chu áo.

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

cÿa ßng

c¡ kián, thi¿t bß, phātùng.

ti¿t.- Ghi chép.

2. Tháorãi , kiÅmtra cơngt¿c ly tâm

- Tháo úng trìnhtă, Ám bÁo tiêuchu¿n kÿ thuÁt.:

-Dāng cā cÁm taynghß ián dândāng.

- Vam.

-Sÿ dāng vam. - C¿n thÁn

3. o ißntrß cáccußn dây

-K¿t quÁ o iántrá các cuán dâyphÁi chính xác.

- VOM-Sá tay- Bút ghi chép

-Sÿ dāng VOM- C¿n thÁn- Chính xác

4. S¡n t¿mvà sÃycn dây

S¡n, t¿m và s¿yÁm bÁo úng yêucÁu kÿ, mÿ thuÁt,

- Lò s¿y áng c¡-Dāng cā s¡n t¿m-S¡n cách ián

-Sÿ dāng lị s¿y-T¿m s¡n cách

-C¿n thÁn- Ti¿t kiám

5. Tháo,bÁo d±ángß bi

-Sÿ dāng úngdāng cā

- Không Ánh h±áng¿n các bá phÁnkhác cÿa máy-Vá sinh á trāc.

- Các dung mơicÁn thi¿t, dÁunhßn, xng. Bácß lê tip- Vam.

- Tháo á bi.-Sÿ dāng Vam.

-C¿n thÁn,tÿ mÿ, kiêntrì

6. KiÅm trathay thÁ tāißn

-úng chÿng lo¿i (tā th±ßng trăc, tāthay th¿ )

-úng ián dung,úng ián áp làmviác u cÁu-o, ßc, k¿t ln

chính xác ch¿t

l±ÿng tā thay th¿ -Dāng cā nghßián

-Sÿ dāng Q méto ián dung tā- NhÁn d¿ng các

Áu dây t±¡ngÿng s¡ ß

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

-13. L¿práp l¿ißng c¡

-Sÿ dāng úngdāng cā.

-LÃp úng trình tă.- Khơng làm h±

háng các bá phÁnkhác.

- Trāc quay nh¿ khidùng tay quay trāc.

-Dāng cā nghßián

-LÃp ráp máyián.

-C¿n thÁn

15. Ãudây vÁnhành.

-áng c¡ ch¿y êm.- Nhiát á á trāc ¿t

yêu cÁu.

-VÁn hành máy.- Quan sát xÿ lý să

- ThÁn trßng,tă tin.

*Sai hßng th±ãng g¿p, ngun nhân và bißn pháp phịng tránh/ kh¿c phāc

Hißn t±ÿng sai

Bißn pháp phịng

tránh/ kh¿c phācGhi chú1. Dùng tay quay

ßng c¡ mái khßißng ±ÿc

-Do tā ián bß dịnên thơng sß cÿatā ián bß thay ái- Do cân chßnhch±a ßng tâm

- Thay tā mßi- Cn chßnh l¿i

2. Tā làm vißc báánh thÿng

th±ãng xun khiqn l¿i bß dâystato

- Sai sß vịng dâycn ß (giÁm sßvịng) ián áp ¿tnên tā lßn h¡nián áp tā

- Tā có ián dungbé h¡n lên iánáp ¿t lên tā lßnh¡n ián áp ßnhmÿc

- Qu¿n l¿i cuán dâyúng sß liáu

- Thay tā úng thơng sßthích hÿp

3. ßng c¡ ch¿ychÁm, có tiÁng ù ù,dịng ißn tng cao

- Do bß sát cßt- Ch¿m nái t¿imát vài vịng dây

- Cân chßnh l¿i phÁn rơto kiám tra vịng bi, b¿c¿n ho¿c thay th¿ b¿c¿n, vòng bi

- Xi¿t ch¿t các chi ti¿tmáy

- kiám tra l¿i bá dây,n¿u bß ÿt chÁp nái bá

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

thì phÁi qu¿n l¿i

4. óng ißn vào,ßng c¡ làm vißcphát ra tiÁng kêukhác th±ãng

- Do vong vi , b¿cbß rß

- Do vịng bi, b¿cbß r¡ d¿n ¿n sátcßt nên gây rati¿ng va ch¿m c¡khí

Thay vịng bi mßi

-5. ßng c¡ bá

ch¿m vß - Do cách iángiāa cuongj dâyvà lõio thép bßánh thÿng- Kiám tra và sÿachāa l¿i Áu dây bßch¿m vá

- Qu¿n l¿i bá dâyqu¿n

- Sÿa chāa l¿i Áu dâybi cham vá

-6. óng ißn vàoßng c¡ khơngquay, roto bá hútch¿t lßch vÃ mßtbên, ßng c¡ rungrÃt m¿ch

- Do vịng bi,b¿cq r¡

-nÃp máy bß lách,roto chua ßngtâm

- thay bi, b¿c mßi- Xi¿t ch¿t lÃp máy,cân chßnh l¿i phÁnroto

-4. TÍNH TON, QUN LắI Bị DY QUN ịNG CĂ IịN XOAYCHIU MịT PHA.

4.1. Tớnh toỏn v sĂ ò tri dõy qun

Ph±¡ng pháp xây dăng s¡ ß khai trián dây qu¿n mát lßp cÿa áng c¡ ±ÿc tháhián theo trình tă các b±ßc sau:

+ B±ßc 1 : Xác ßnh táng sß rãnh cÿa lõi thép stato, (kí hiáu: Z) tÿ ó ta k¿ các o¿n

th¿ng song song cách ßu ÿng vßi sß rãnh stato, sau ó ánh sß thÿ tă tÿ 1 ¿n Z.

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

+ B±ßc 2 : Tính b±ßc căc và dăa vào ó á phân ra các căc tÿ trên stato.

+ B±ßc 3 : Tính sß rãnh phân bß cho mßi pha trên mßi b±ßc căc tÿ.

Trong ó: m: sß pha, tr±ßng hÿp áng c¡ 1 pha thì l¿y m = 2. Ta th¿y trong t¿t

cÁ các s¡ ß dây qu¿n ßng khn ¡n giÁn có b±ßc bßi dây là b±ßcÿ thì y = τ .

+ B±ßc 4 : Phân bß sß rãnh stato cho tÿng pha dây qu¿n, cn cÿ theo các giá trß (τ)

và (q ) vÿa tìm ±ÿc, sau ó cn cÿ vào trß sß q ta chia các rãnh trên mßi b±ßc căc chocác pha.

+ B±ßc 5: Tính góc lách pha giāa hai pha k¿ ti¿p nhau tính theo sß rãnh.

Cn cÿ vào góc lách pha, xác ßnh các Áu ra cÿa các pha theo trình tă s¡ ß trênmßi khoÁng cÿa b±ßc căc.

+ B±ßc 6 : Xây dăng s¡ ß khai trián cho mßi pha dây qu¿n, ta thăc hián các công

o¿n sau:

- V¿ s¡ ß khai trián tÿng nhóm bßi dây cho mát pha t±¡ng ÿng vßi q ã tính. - Các nhóm bßi dây ±ÿc hình thành b¿ng cách liên k¿t các c¿nh cÿa các bßi dâycÿa mát pha á hai b±ßc căc k¿ ti¿p nhau theo các kiáu ßng khn, ßng tâm, tÁptrung hay phân tán v.v...

- Nßi dây giāa các nhóm bßi dây trong cùng mát pha sao cho khi dịng ián ch¿ytrong nhóm bßi dây cÿa các tÿ căc úng b¿ng sß căc cÿa áng c¡.

4.2. V¿ s¡ ß trÁi dây qn thơng dāng:

*S¡ ß áng c¡ khơng ßng bá 1 pha. (Z =24; 2p = 2; QA= 8; QB= 4)

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

S¡ ß tr¿i dây qu¿n:

*VD2: S¡ ß trÁi cuán dây stato C KB 1 pha kiáu tā ián, có sß rãnh Z = 24, 2p = 4. Kiáu ßng tâm. (ZA=ZB)

- Sß rãnh d±ßi mát căc tÿ q:

pm

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

Trong ó cuán làm viác chi¿m 4 rãnh, cuán khái áng chi¿m 2 rãnh. CÁhai cuán dây khái áng và làm viác ßu dùng ±ÿc ph±¡ng pháp bá ơi nh± vÁys¿ dß lßng dây. Ta có:

+ Sß bßi dây trong mát tá bßi cuán làm viác là 4 2

==== rãnh (bßi lßn nh¿t).Ta có s¡ ß trÁi bá dây nh± hình v¿ (Hình 3).

Hình 3. S¡ ß tr¿i cußn dây Stato CKB 1 phakißu ßng tâm mßt lßp: Z = 24,2p = 4. (ZA=ZB)

4.3.2 Trình tā thāc hißn:Các b±ác thāc

hißn cơng vißcTiêu chu¿n thāchißn

Dāng cā vàtrang thiÁt bá,

vÁt lißu. . .

Kÿ nng thāc

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

1. Tháo ßng c¡ - Tháo úng trìnhtă, úng kÿ thuÁt- Không làm h±

háng các bá phâncÿa áng c¡.

-Dāng cā nghßián.

- Vam.- Bút d¿u.

- Tháo áng c¡ián xoay chißukhơng ßng bá.-ánh d¿u.

2. Thu thÁp các sálißu cÅn thiÁt;

-V¿ chính xác s¡ß dây qu¿n theosß liáu ci

+¿m sß vịng,l¿y ±ßng kínhdâycn làmviác, khái áng

+L¿y m¿u b±ßcqu¿n dây;

- Gi¿y, bút, th±ßc - V¿ l¿i s¡ ß trãidây qu¿n ángc¡ ián xoaychißu khơngßng bá 1 pha

3. Tháo dây rakhßi sta-to và xácánh sá lißu báidây

- Khơng làm bongcác lá thép, bi¿nd¿ng rãnh stato- Xác ßnh sß bßi,

sß bßi trong1nhóm cÿa dâyqu¿n chính và dâyqu¿n phā chínhxác

- Kích th±ßc cácbßi dây: dây qu¿nchính, dây qu¿nphā hÿp lý

-Dāng cā nghßián

- Dao-Mii xoi- Gi¿y, bút- Th±ßc

- Tháo dây rakhái rãnh statoáng c¡

- Xác ßnh th±¡ccác bßi dây

4. Vß sinh sta-to -S¿ch s¿, xoi h¿tgi¿y cách iántrong rãnh

- Dao-Mii xoi- Gi¿ lau

-Vá sinh rngrãnh áng c¡

5. TÁp kÁt vÁt t± -Áy ÿ

-úng chÿng lo¿i - Dây - Bìa cách ián tÿián-ßng gen- Dây ai- Tre,gß

-S¡n cách ián

-o dây ián tÿ- NhÁn d¿ng dâyián tÿ, bìa cáchián, ßng gencách ián

- Chu¿n bßthi¿u d¿n¿n lãngcơng- Sai kích

th±ßc, kiáulo¿i Ánhh±áng ¿nch¿t l±ÿngáng c¡

6. QuÃn các nhómbái dây

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

6. 1 Làm khn cácbßi dây cÿa cnchính và cn phā

-úng theo kích

th±ßc bßi dây --C±a gßGß- Khoan-Dia gß

- Làm khn

qu¿n áng c¡

-6. 2 Qu¿n các bßidây

- Khơng bß b¿ gÁp,khơng bong cáchián

-úng sß vịng

- Khn qu¿n

- Bàn qu¿n - Qukhn¿n dây vào

- Sai sß vịngd¿n ¿n saicác thơngsß kÿ thtcÿa áng c¡

7. Lót giÃy cáchißn rãnh

- Cách ián tồn bá

dián tích rãnh - Gi- Kéo¿y cách ián

- Lót gi¿y cáchián rãnh

8. L¿p ¿t cácnhóm bái dây cÿacn dây chính vàorãnh sta-to

8. 1 Lßng dây vàorãnh sta-to

-úng s¡ ß- Các sÿi dây th¿ng

song song vßinhau, n¿m tronggi¿y cách iánrãnh và khơng bßbong lßp cáchián

- Các nhóm bßidây

- Dao tre

-±a các c¿nhtác dāng vàorãnh

- Khơng±ÿc dùngdāng cāb¿ng kimlo¿i

8. 2 Áy nÃp miángrãnh

-Áy kín miángrãnh, dây khơngtt ra ngồi gi¿ycách ián

- Gi¿y cách ián- Kéo

-Áy nÃp mIángrãnh

8. 3 Nêm ch¿tmiáng rãnh

- ChÃc chÃn, ách¿t vÿa phÁi- Không cao h¡n

miáng rãnh

- Tre- Dao

- Nêm tre miángrãnh

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

9. L¿p ¿t cácnhóm bái dây cÿacn dây phā vàorãnh sta-to

9. 1 Lßng dây vàorãnh

-úng s¡ ß- Các sÿi dây th¿ng

song song vßinhau, n¿m tronggi¿y cách iánrãnh và khơng bßbong cách ián

- Các nhóm bßidây

- Dao tre

-±a các c¿nhtác dāng vàorãnh

- Không±ÿc dùngdāng cāb¿ng kimlo¿i

9. 2 Áy nÃp miángrãnh

-Áy kín miángrãnh, dây khơngtt ra ngồi gi¿ycách ián

- Gi¿y cách ián- Kéo

-Áy nÃp mIángrãnh

9. 3 Nêm ch¿tmiáng rãnh.

- ChÃc chÃn, ách¿t vÿa phÁi- Không cao h¡n

miáng rãnh

- Tre- Dao

- Nêm tre miángrãnh

10. Cách ißn cácnhóm bái dây cnchính và cn phā

- Dây qu¿n 2 cndây khơng ti¿pxúc vßi nhau

- Gi¿y cách ián- Kéo

- Dao tre

- Cách pha cácnhóm bßi dâycn chính vàcn phā

11 Nái dây giÿacác nhóm bái vàcác Åu dây ra

-Nßi úng s¡ ß- Các Áu nßi ti¿p

xúc tßt (Rtx=0)- Các mßi nßi phÁi

ă¡c cách ián

-S¡ ß trãi dâyqu¿n áng c¡-Má hàn, thi¿c,

nhăa thơng- Dao, kìm cÃt, kéo-ßng gen cách

-ßc s¡ ß trãi- Hàn nßi dây các

nhóm bßi

-Nßi sai s¡ß d¿n ¿nsă cß ßivßi áng c¡

12. ai cßt hai Åudây

- ChÃc chÃn

- Khơng ch¿m rơto,nÃp chÃn khi lÃpráp

- Dây ai- Cách ai cát haiÁu dây

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

13. S¡n, t¿m, sÃyßng c¡

-S¡n ng¿m ßu- (Rc >1M).-S¿y úng nhiát

á, úng thßi gianqui ßnh.

-S¿y úng quitrình:.

-Ám bÁo cáchián theo u cÁu

-S¡n cách ián- Lị s¿y ho¿c bóng

-S¡n t¿m ángc¡.

-S¿y áng c¡.

-S¿y khơmßi ±ÿcóng ián

14. L¿p l¿i các bßphÁn cÿa ßng c¡

-LÃp áng c¡ úngtrình tă và ÁmbÁo u cÁu kÿtht

-Dāng cā nghßián

- Nêm gß

-ơng c¡ iánxoay chißukhơng ßng bá1 pha

-LÃp ráp áng c¡

15. KiÅm tra ngußi

15. 1 Kiám tra iántrá cuán dây làmviác và khái áng

- Các cn dây kínm¿ch (Rtx =0)- Trß sß ián trá các

cn dây úngtheo thơng sß kÿtht

-ßng hß VOM- Ph±¡ng pháp

kiám tra ngidây qu¿n ángc¡

-Sÿ dāng ịnghß VOM oián trá dây d¿n

15. 2 Kiám tra cáchián giāa cuán dâylàm viác và cuándây khái áng

-Ám bÁo cáchián theo tiêuchu¿n

(Rc >0. 5 M)

-ßng hß mê gơmmét

- Ph±¡ng phápkiám tra ngidây qu¿n ángc¡

-Sÿ dāng ịnghß Mê gơm méto ián trácách ián

-ián trácách ián¿t u cÁumßi ±ÿcóng iên

15. 3 Kiám tra cáchián giāa các cndây vßi vá

-Ám bÁo cáchián

theo tiêu chu¿n (Rc >0. 5 M)

-ịng hß mê gơmmét

- Ph±¡ng phápkiám tra ngidây qu¿n ángc¡

-Sÿ dāng ịnghß mê gơm mét

16. Nái dây cácÅu dây sta-to vàohßp nái

-Nßi úng trình tă- ChÃc chÃn

- Ti¿p xúc tßt-úng s¡ ß

-Dāng cā nghß

ián -Nßi dây áng c¡ián xoay chißukhơng ßng bá1 pha

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

17. óng ißn ch¿ythÿ

-Ám bÁo dịngián cn dâychính và dịngián cn dây phākhơng tÁi theo ucÁu

-ßng hß am - pekìm

-Sÿ dāng ßnghß am - pe kìm- Quan sát, xÿ lý

să cß

- Quayng±ÿc

18. Hồn cơng - Máy ho¿t ángtßt

- Thu d¿p các dāngcā thi¿t bß vào n¡Iqui ßnh

- Vi¿t phi¿unghiám thu úngqui ßnh

- Làm vÿa lịngkhách hàng

-D¿ lau, bình dÁunhßn

-Háp ăng dāngcā

- Phi¿u nghiám thucông viác

- Thăc hián vásinh côngnghiáp, bÁoquÁn dāng cācÁm tay okiám, lÁp phi¿unghiám thu bàngiao

* Nhÿng sai hßng th±ãng g¿p, nguyên nhân và cách kh¿c phāc:

STT NHĀNG H¯ HàNGNGUYÊN NHÂNCÁCH KHÂC PHĀC1Lßng bin dây bß rßiDùng dao tre lèn dây vào

rãnh stato

ChÁi dây, vê dây ít mátnh¿ nhàng

2Dây qu¿n bß s±ßccách ián

-TrÁi dây quá nhißu, dây bßrßi, k¿t vào miáng rãnh

-Sát parafin vào miángrãnh stato

- ChÁi dây, vê dây ít mátnh¿ nhàng

3Dây qu¿n bß ÿtVào dây rßi, dao tre trÁi qm¿nh tay

Khơng làm rßi dây, thaotác nh¿ nhàng

4Lßng dây saiLßng dây khơng theo thÿ tătrên s¡ ß trÁi

Kiám tra bin dây úngtheo s¡ ß

5Bá dây cách iánkém (do, ch¿m vá)

-Gi¿y cách ián bß rách, cósÿi dây n¿m ngồi gi¿ycách ián

-Bìa cách ián kém, khơngkín

- Khơng làm háng gi¿ycách ián

- Chú ý khi lßng dây-o cách ián bá dây

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

6¿u dây sai¿u dây khơng úng s¡ ß

trÁi ¿u dây phÁi theo s¡ ß7Qu¿t quay khơng

úng chißu

Xác ßnh ¿t Áu dây cuán

khái áng không úng ¿u Áo mát trong haicn dây8 Tr±ßng hÿp áng c¡

vÁn hành có să phátnhiát thái quá:

– Do áng c¡ kéo tÁi quácông su¿t, ho¿c ang vÁnhành m¿t pha át ngát.– Do rotor bß ch¿m vàostator, tr±ßng hÿp này dßphát nhiát cāc bá á n¡i bßmasat.

– Do ngn ián cung c¿pbß giÁm khơng ÿ ián ápßnh mÿc.

– Có thá do să lÃp ráp bßtrèo trāc, chênh b¿c ¿n

- Kiám tra công su¿t ôngc¡ phù hÿp vßi tÁi- Kiám tra truc áng c¡ có

- Ngn ián cung c¿p choáng c¡ có liên tāc khơng,ti¿p theo kiám tra cÁu daoián ián, CB c¿p ián choáng c¡ có các mßi nßi ócvít láng l¿o, có bß óng tenn mịn n¡i ti¿p ián…–, hay mßi hàn cịn lángl¿o.

- Kiám tra ngn iáncung c¿p cho áng c¡ cóliên tāc khơng

- Kiám tra các Áu cót,các mßi nßi bên trong bádây qu¿n cÿa áng c¡nßi dung khơng

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

Bài 3

ÞNG C¡ IÞN XOAY CHIÂU 3 PHA

Mÿc tiêu cÿa bài:

-Trình bày ±ÿc c¿u t¿o, nguyên lý làm viác, phân lo¿i và ¿c iám ÿngdāng cÿa áng c¡ xoay chißu ba pha;

- o kiám tra xác ßnh ±ÿc căc tính cÿa áng c¡ Ám bÁo úng kÿ thuÁt, antoàn và Ám bÁo thßi gian;

- BÁo d±ÿng ±ÿc áng c¡ ián úng trình tă kÿ tht, Ám bÁo an tồn vàthßi gian;

- Có ý thÿc ti¿t kiám vÁt t±, bÁo quÁn các lo¿i dāng cā và Ám bÁm an toàntrong thăc tÁp.

- Rèn luyán tính kÿ luÁt, kiên trì, c¿n thÁn, nghiêm túc, chÿ áng v tớch ccsỏng to trong hòc tp.

1. CU TắO, NGUYấN LÝ LÀM VIÞC ÞNG C¡ XOAY CHIÂU BA PHA1.1. CÃu t¿o:

C¡ c¿u áng c¡ khơng ßng bá (CKB) có hai phÁn chính là phÁn t)nh vàphÁn quay.

Hình 3-1. C¿u t¿o áng c¡ ián xoay chißu 3 pha

- PhÁn t)nh hay cịn gßi là Stato gßm hai bá phÁn chính là lõi thép và dây qu¿n + Lõi thép: Là bá phÁn d¿n tÿ cÿa máy có d¿ng hình trā ráng, lõi thép ±ÿclàm b¿ng các lá thép kÿ thuÁt ián dày 0,35 én 0,5 mm, ±ÿc dÁp theo hình vànhkhn, phía trong có x¿ rÁnh á ¿t dây qu¿n và ±ÿc s¡n phÿ tr±ßc khi ghép l¿i.

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

+ Dây qu¿n: Dây qu¿n stato làm b¿ng dây ßng ho¿c dây nhơm (lo¿i dây

email) ¿t trong các rÁnh cÿa lõi thép. Hai bá phÁn chính trên cịn có các bá phÁnphā bao bßc lõi thép là vá máy ±ÿc làm b¿ng nhôm ho¿c gang dùng á giÿ ch¿tlõi thép phía d±ßi là chân ¿ á bÃt ch¿t vào bá máy, hai Áu có hai nÃp làm b¿ngvÁt liáu cùng lo¿i vßi vá máy, trong nÃp có á á (hay cịn gßi là b¿c) dùng á átrāc quay cÿa rơto.

Hình 3-2. Rơ to dây qu¿n

* Lo¿i rơto lßng sóc: k¿t c¿u cÿa lo¿i này r¿t khác vßi dây qu¿n cÿa stato. Nó±ÿc ch¿ t¿o b¿ng cách úc nhơm vào các rãnh cÿa rôto, t¿o thành các thanh nhômvà ±ÿc nßi ngÃn m¿ch á hai Áu và có úc thêm các cánh qu¿t á làm mát bêntrong khi rôto quay.

Hình 3-3. Rơ to lßng sóc

1.2. Ngun lý ho¿t ßng:

Mußn cho C làm viác, stato cÿa C cÁn ±ÿc c¿p dịng ián xoaychißu. Dịng ián qua dây qu¿n stato s¿ t¿o ra tÿ tr±ßng quay vßi tßc á:

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

p- là sß ơi căc cÿa dây qu¿n stato

Trong q trình quay tÿ tr±ßng này s¿ quét qua các thanh d¿n cÿa rôto, làm xu¿thián sÿc ián áng cÁm ÿng. Vì dây qu¿n rơto là kín m¿ch nên sÿc ián áng nàyt¿o ra dịng ián trong các thanh d¿n cÿa rôto. Các thanh d¿n có dịng ián l¿i n¿mtrong tÿ tr±ßng, nên s¿ t±¡ng tác vßi nhau, t¿o ra lăc ián tÿ ¿c vào các thanhd¿n. Táng hÿp các lăc này s¿ t¿o ra mơment quay ßi vßi trāc rơto, làm cho rơtoquay theo chißu cÿa tÿ tr±ßng. Khi C làm viác, tßc á cÿa rơto (n) ln nhá h¡ntßc á cÿa tÿ tr±ßng (n1) ( tÿclà n<n1). Thăc vÁy, n¿u n=n1thì rơto s¿ quay ßngbá vßi tÿ tr±ßng, giāa tÿ tr±ßng và thanh d¿n rơto khơng cịn chun áng t±¡ngßi. Lúc ó sÿc ián áng cÁm ÿng khơng hình thành, khơng có dịng ián trongcác thanh d¿n do ó lăc ián tÿ cÿng nh±

mơment quay ißu bß triát tiêu. K¿t q là rơto quay chÁm l¿i nên ln nhá h¡n n1,vì th¿ áng c¡ ±ÿc gßi là áng c¡ khơng ßng bá.

á sai lách giāa tßc á rơto và tßc á tÿ tr±ßng ±ÿc goi là há sß tr±ÿc, kýhiáu là S và ±ÿc tính b¿ng:

Thơng th±ßng há sß tr±ÿc vào khng 2% ¿n 10%.

2. CÁC THƠNG Sà àNH MĀC:

Thơng th±ßng trên t¿t cÁ các áng c¡ ián ißu có ghi các thơng sß c¡ bÁnsau;

+ Cơng su¿t ßnh mÿc Pm(KW) ho¿c (HP) + ián áp dây ßnh mÿc Um(V)

+ Dịng ián dây ßnh mÿc Im(A) + TÁn sß dịng ián f (Hz)

+ Tßc á quay rơto nm(vịng / phút) ho¿c (rpm)

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

38 + Há sß cơng su¿t cosϕη

+ Ngồi các thơng sß ßnh mÿc trên bên c¿nh ó có nhāng lo¿i áng c¡ cịncó các thơng sß phā nh±: hiáu st (ηdm); mÁ sß vịng bi; c¿p cách ián; trßngl±ÿng áng c¡;….

Typ AM 160 L4 R1 3 ~Mot

Nr 28600-1

∆/Y 220/380V

42/24 A 11 KW

Cos ϕ 0,77 1455 1/min 50 HzLfr. Y 250 V 25 A IsoI.-KI BIP 44 VDE

Hình:3- 4 Nhãn áng c¡

3. PHÂN LO¾I VÀ ĀNG DĀNG3.1. Phân lo¿i:

Có nhißu cách phân lo¿i áng c¡ ián 3 pha, ch¿ng h¿n nh±

a) Phân lo¿i ßng c¡ ißn 3 pha dāa theo kích th±ác

Phân lo¿i áng c¡ ián 3 pha dăa theo kích th±ßc k¿t c¿u cÿa các bá phÁnmotor ián 3 pha, khi ó s¿ có các lo¿i áng c¡ nh± sau:

+ áng c¡ ián 3 pha lo¿i lßn: áng c¡ này có chißu cao trung tâm lßn h¡n630mm; ßng thßi, ±ßng kính bên ngồi lõi thép stato là lßn h¡n 99mm.

+ áng c¡ ián 3 pha lo¿i vÿa: áng c¡ có chißu cao trung tâm là 355 630mm; do ó, ±ßng kính bên ngoài lõi thép stato là 560 - 990mm.

-+ áng c¡ ián 3 pha lo¿i nhá: có chißu cao trung tâm vào khng 90 315mm; ±ßng kính bên ngồi lõi thép khoÁng tÿ 25 - 560mm.

b) Phân lo¿i dāa theo tác ß quay

+ áng c¡ ián lúc này s¿ có tßc á quay khơng ái, á ây chÿ y¿u là lo¿iáng c¡ ián 3 pha có rơto lßng sóc.

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

+ áng c¡ ián 3 pha ißu tßc, áng c¡ ián 3 pha có cá góp.

+ áng c¡ ián 3 pha thay ái ±ÿc tßc á, ßng thßi áng c¡ có thá áichißu quay.

c) Phân lo¿i dāa vào các ¿c tính c¡ khí cÿa motor ißn 3 pha

+ áng c¡ ián 3 pha KB có rơto lßng sóc thơng dāng.+ áng c¡ ián 3 pha rơto lßng sóc có rãnh sâu.

+ áng c¡ ián 3 pha KB có hai lßng sóc.

+ áng c¡ ián 3 pha KB có hai lßng sóc ¿c biát.+ áng c¡ ián 3 pha KB có rơto qu¿n dây.

d) Phân lo¿i ßng c¡ motor 3 pha dāa vào cơng suÃt

+ Motor 3 Pha 1.5hp 1.1kw+ Motor 3 Pha 2hp 1.5kw+ Motor 3 Pha 3hp 2.2kw+ Motor 3 Pha 4hp 3kw+ Motor 3 Pha 5hp 3.7kw+ Motor 3 Pha 7.5hp 5.5kw+ Motor 3 Pha 10hp 7.5kw

e) Phân lo¿i ßng c¡ ißn 3 pha dāa theo chÁ ß vÁn hành cÿa ßng c¡

+ Ch¿ á cơng tác th±ßng xun, liên tāc (S1)

+ Ch¿ á cơng tác ít, ngÃn h¿n (S2) gßm có: 10min, 30min, 60min và90min.

+ Ch¿ á cơng tác dăa theo chu kÿ cÿa áng c¡.

f) Các lo¿i dāa theo hình thāc phịng hß cÿa motor ißn 3 pha

+ Kiáu áng c¡ ián 3 pha má

+ Kiáu áng c¡ ián 3 pha phòng há+ Kiáu áng c¡ ián 3 pha kín

+ Kiáu áng c¡ ián 3 pha chßng n±ßc+ Kiáu áng c¡ ián 3 pha kín n±ßc+ Kiáu áng c¡ ián 3 pha ngâm n±ßc+ Kiáu áng c¡ ián 3 pha phòng ná

g) Các lo¿i theo āng dāng cÿa motor ißn 3 pha

+ Lo¿i áng c¡ ián 3 pha phá thông+ Lo¿i áng c¡ ián 3 pha ¿m nhiát+ Lo¿i áng c¡ ián 3 pha khô nhiát

+ Lo¿i áng c¡ ián 3 pha dùng trên tàu bián

+ Lo¿i áng c¡ ián 3 pha dùng trong cơng nghiáp hóa hßc

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

+ áng c¡ cÿa máy b¡m n±ßc 3 pha

+ áng c¡ cÿa máy phát ián xoay chißu 3 pha+ áng c¡ cÿa motor giÁm tßc

+ áng c¡ cÿa motor kéo

Ngồi ra, áng c¡ ián 3 pha cịn có mát sß ÿng dāng khác trong l)nhvăc cơng nghiáp nh±:

+ Máy b¡m n±ßc 3 pha: Chuyên cung c¿p n±ßc cho dây chuyßn sÁnxu¿t, dùng cho nßi h¡i, các lo¿i tháp tÁn nhiát, ¿c biát là há thßng PCCC,...

+ Motor giÁm tßc 3 pha: Dùng trong dây chuyßn sÁn xu¿t phân bón,cơng nghá sÁn xu¿t sÃt thép, motor 3 pha cÿa máy tßi dùng trong xâydăng,...

+ Motor kéo 3 pha: áng c¡ 3 pha ±ÿc sÿ dāng cho áng c¡ cÿa cáclo¿i máy b¡m n±ßc do nó có tßc á cao,...

4. O, KIÄM TRA XÁC àNH CĀC TÍNH ÞNG C¡ XOAY CHIÂU 3PHA

4.1. Lý thuyÁt liên quan:

- Nh± ta ã bi¿t bá dây qu¿n Stato áng c¡ xoay chißu ba pha gßm ba cuándây gißng hát nhau và ±ÿc ¿t lách nhau 1200ián trên các rãnh cÿa Stato

- Các cuán dây này th±ßng ±ÿc ký hiáu: + Cuán dây AX t±¡ng ÿng vßi pha A + Cuán dây BY t±¡ng ÿng vßi pha B + Cuán dây CZ t±¡ng ÿng vßi pha C

- Theo quy luÁt lßng dây, các Áu dây ra có trÁt tă Áu Áu , Áu ci (haycịn goi là căc tính). Th±ßng ±ÿc ký hiáu các iám Áu là A,B,C Và các iám cußi

</div>

giáo trình máy điện nghề điện công nghiệp cđtc

<b>GIÁO TRÌNH</b>

<b>Lãi nói Åu</b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

giáo trình máy điện nghề điện công nghiệp cđtc

<b>GIÁO TRÌNH</b>

<b>Lãi nói Åu</b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

<b>Lãi nói Åu</b>