giáo trình thiết bị gia dụng nghề điện công nghiệp và dân dụng trung cấp

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.02 MB, 104 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

Sæ LAO ĐàNG TH¯¡NG BINH VÀ XÃ HàI ĐÀK LÀK

TR¯âNG TRUNG CÂP TR¯âNG S¡N

GIÁO TRèNH

Mễ UN: THIắT Bõ LắNH GIA DNG

NGNH/NGH: IịN CƠNG NGHIÞP VÀ DÂN DĀNG TRÌNH ĐÞ: TRUNG CÂP

Ban hành kèm theo Quyết định số: 226 /QĐ-TCTS. ngày 15 tháng 12 năm 2022 của Hiệu trưởng Trường Trung cấp Trường Sơn

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

TUYÊN Bà BÀN QUYÀN

Tài liáu này thuác lo¿i sách giáo trình nên các ngn thơng tin có thể đ°ÿc phép dùng ngun bÁn hoặc trích dùng cho các māc đích vÃ o to v tham kho.

Mỗi mc ớch khác mang tính lách l¿c hoặc sử dāng vãi māc đích kinh doanh thiÁu lành m¿nh s¿ bå nghiêm cÃm.

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LâI GIàI THIÞU

Mơn hỗc <Thit bồ lnh gia dng= l mỏt trong nhng mụn hỗc thc hnh c biờn son da trờn chÂng trình khung và ch°¢ng trình chi tiÁt do tr°ång Trung cÃp Tr°ång S¢n ban hành dành cho há trung cÃp ngành đián công nghiáp và dân dāng.

Giỏo trỡnh c biờn son lm ti liỏu hỗc tp, ging dy nờn giỏo trỡnh ó c xõy dng ỗ mc ỏ Ân gin v dò hiu, trong mòi bi u cú cỏc bi tp ỏp dng hỗc sinh sinh viên thực hành, luyán t¿p kỹ năng nghÃ.

Khi biên so¿n, tác giÁ đã dựa trên kinh nghiám ging dy, tham kho òng nghiỏp v tham kho ỗ nhiÃu giáo trình hián đang l°u hành để phù hÿp vãi nái dung ch°¢ng trình đào t¿o, phù hÿp vãi māc tiêu đào t¿o và các nái dung thực hành đ°ÿc biên so¿n gÁn vãi yêu cầu thực tÁ.

Nỏi dung ca mụn hỗc gòm cú 8 bi:

Bài 1: CÃu t¿o, nguyên lý làm viác căa tă l¿nh Bài 2: Há tháng l¿nh căa tă l¿nh

Bài 3: M¿ch đián căa tă l¿nh

Bài 4: Thay thÁ r¢le điÃu chãnh nhiát đá tă l¿nh Bài 5: Thay thÁ và hiáu chãnh r¢le nhiát tă l¿nh Bài 6: Thay th rÂle khỗi ỏng t lnh

Bi 7: Bo d°éng tă l¿nh

Bài 8: BÁo d°éng máy điÃu hòa khơng khí 1 khái và 2 khái

Giáo trình cũng l ti liỏu hỗc tp, ging dy v tham kho tát cho các ngành thuác l*nh vực đián dân dāng, v¿n hành nhà máy thăy đián và các ngành gần vãi ngành đián cơng nghiáp. Trong q trình sử dāng giỏo trỡnh, tu theo yờu cu cng nh khoa hỗc và cơng nghá phát triển có thể điÃu chãnh thåi gian và bá sung c¿p nhÃt các kiÁn thức mãi cho phù hÿp. Trong giáo trình, chúng tơi có đÃ ra nái dung thực t¿p căa từng bài để ng°åi hỗc cng cỏ v ỏp dng kin thc lý thyt ó hỗc phự hp vói k nng.

Trong quỏ trình biên so¿n giáo trình, khơng tránh khßi thiÁu sót, tác giÁ rÃt mong sự đóng góp ý kiÁn căa bn ỗc, ngy mỏt hon thiỏn hÂn.

k Lk, ngày 15 tháng 12 năm 2022

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

MĀC LĀC

LäI GIâI THIàU ... III

GIÁO TRÌNH MƠN HỉC ... 1

1.Vä TRÍ, TÍNH CHÂT, Ý NGH)A VÀ VAI TRỊ CĂA MƠN HỉC: ... 1

2.MĀC TIÊU CĂA MƠN HỉC: ... 1

BÀI 1: CÂU T¾O, NGUN LÝ LÀM VIàC CĂA TĂ L¾NH ... 4

1.MĀC TIÊU CĂA BÀI: ... 4

2.NàI DUNG BÀI: ... 4

2.1. Đặc điểm cÃu t¿o căa tă l¿nh ... 4

2.2. S¢ đß khái căa tă l¿nh ... 6

2.3. Nguyên lý làm viác căa tă l¿nh ... 7

2.4. Nh¿n biÁt, phân biát các bá ph¿n căa tă l¿nh ... 8

Câu hßi táng hÿp kiÁn thức trong bài. ... 11

BÀI 2: Hà THàNG L¾NH CĂA TĂ L¾NH ... 12

1.MĀC TIÊU CĂA BÀI: ... 12

2.NàI DUNG BÀI: ... 12

2.6. Tháo, lÁp các bá ph¿n l¿nh trong há tháng l¿nh căa tă l¿nh ... 24

Câu hßi ơn t¿p: ... 26

BÀI 3: M¾CH ĐIàN CĂA TĂ L¾NH ... 27

1.MĀC TIÊU CĂA BÀI: ... 27

2.NàI DUNG BI: ... 27

2.1. SÂ ò nguyờn lý ... 27

2.3. M¿ch đián căa tă l¿nh có há tháng xÁ tuyÁt ... 29

2.2. Nguyên lý làm viác ... 30

2.3. Các bá ph¿n trong m¿ch đián tă l¿nh ... 32

2.4. Tháo, lÁp các bá ph¿n trong m¿ch đián t lnh ... 36

2.5. o dũng iỏn khỗi ỏng và dòng đián làm viác căa tă l¿nh ... 42

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

BÀI 4: THAY THÀ R¡LE ĐIÂU CHâNH NHIàT Đà TĂ L¾NH ... 46

1.MĀC TIÊU CĂA BÀI: ... 46

2.NàI DUNG BÀI: ... 46

2.1. CÃu t¿o ... 46

2.2. Kiểm tra, thay thÁ r¢ le điÃu chãnh nhiát đá tă l¿nh ... 49

2.3. Kiểm tra đånh kỳ ... 51

BÀI 5: THAY THÀ VÀ HIàU CHâNH R¡LE NHIàT TĂ L¾NH ... 52

1.MĀC TIÊU CĂA BÀI: ... 52

2.NàI DUNG BÀI: ... 52

2.1. Cu taỗ v nguyờn lý lm viỏc ca rÂ le nhiát ... 52

2.2. Kiểm tra, thay thÁ r¢ le nhiát tă l¿nh ... 52

2.3. Hiáu chãnh r¢ le nhiát tă l¿nh ... 53

Câu hßi táng hÿp kiÁn thức. ... 55

BÀI 6: THAY THÀ R¡LE KHæI ĐàNG TĂ L¾NH ... 56

1.MĀC TIÊU CĂA BÀI: ... 56

2.NàI DUNG BÀI: ... 56

2.1. CÃu t¿o, nguyên lý lm viỏc ca rÂ le khỗi ỏng ... 56

2.2. Kim tra, thay th rÂ le khỗi ỏng ... 59

2.3. Ph°¢ng pháp kiểm tra và thay thÁ ... 59

Câu hßi táng hÿp kiÁn thức. ... 61

BÀI 7: BÀO D¯èNG TĂ L¾NH ... 62

1.MĀC TIÊU CĂA BÀI: ... 62

2.NàI DUNG BÀI: ... 62

2.1. Qui trình bÁo d°éng tă l¿nh ... 62

2.2. BÁo d°éng tă l¿nh ... 64

Câu hßi táng hÿp kiÁn thức. ... 82

BÀI 8: BÀO D¯èNG MÁY ĐIÂU KHƠNG KHÍ 1 KHàI VÀ 2 KHàI ... 83

1.MĀC TIÊU CĂA BÀI: ... 83

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

TÀI LIàU THAM KHÀO ... 98

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

GIÁO TRÌNH MƠN HäC Tên mô đun: Thi¿t bã l¿nh gia dāng

- Năng lực tự chă và trách nhiám:

+ Rèn luyán tính cn thn, chớnh xỏc, ham hỗc hòi.

Ni dung tng quỏt và phõn phối thời gian:

Sá

TTên các bài trong mô đun

Thãi gian (giã) Thực hành,

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

3. Nguyên lý làm viác căa tă l¿nh 4. Nh¿n biÁt, phân biát các bá ph¿n căa tă l¿nh

Bài 2: Há tháng l¿nh căa tă l¿nh 1. Máy nén

2. Dàn ng°ng tā 3. Dàn bay hÂi 4. Bỏ phn g lu 5. Phin lỗc

6. Tháo, lÁp các bá ph¿n l¿nh trong há tháng l¿nh ca t lnh

5. o dng iỏn khỗi ỏng v dũng đián làm viác căa tă l¿nh

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

1. CÃu t¿o, nguyên lý làm viác căa r¢ le khỗi ỏng

2. Kim tra, thay th rÂ le khỗi ỏng 7

Bi 7: Bo dộng t lnh 1. Qui trình bÁo d°éng tă l¿nh 2. BÁo d°éng tă l¿nh

3. Qui trình bÁo d°éng máy điÃu hồ 4. BÁo d°éng máy điÃu hồ khơng khí 1 khái và 2 khái

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

BÀI 1: CÂU T¾O, NGUYấN Lí LM VIịC CA T LắNH Mó Bi: 01

Giái thißu:

Bài 01căa mơ đun vãi thåi l°ÿng l 3 giồ dnh cho viỏc cung cp cho hỗc sinh những hiểu biÁt vÃ cÃu t¿o chung và nguyên lý làm viác căa tă l¿nh. Hiểu đ°ÿc và phân biát đ°ÿc các bá ph¿n trong tă l¿nh.

1. Māc tiêu căa bài:

- NÁm đ°ÿc cÃu t¿o, nguyên lý làm viác căa tă l¿nh. - Phân biát đ°ÿc các bá ph¿n căa tă l¿nh

2. Nßi dung bài:

2.1. Đặc điểm cÃu t¿o căa tă l¿nh

Mc tiờu: Giỳp hỗc sinh bit c cỏc phn chớnh căa tă l¿nh. Nh¿n biÁt đ°ÿc cÃu t¿o căa tă l¿nh gia dāng gßm có những bá ph¿n gì nguyên lý ho¿t đáng căa từng bá ph¿n.

A. Đặc điểm

Mát tă l¿nh bao giå cũng gßm hai phần chính là há tháng máy l¿nh và vß cách nhiát. Hai phần này đ°ÿc lÁp ghép vãi nhau sao cho gỗn gng, tiỏn li nht c v mt chÁ t¿o, bao bì, đóng gói, v¿n chuyển, v¿n hành, sử dāng, mỹ quan. Các lo¿i tă treo t°ång th°ång đặt máy phía trên tă, có lo¿i tă có ngăn riêng để đặt máy, nh°ng th°ång gặp nhÃt là lo¿i t lnh cú mỏy t ỗ phớa sau, bờn dói căa tă, dàn ng°ng tā đặt phía sau tă.

Cách nhiát gßm: vß tă cách nhiát bằng polyurethan hoặc polystirol, vò ngoi bng tụn sÂn mu trng hoc màu sáng bên trong là khung bằng nhựa. Trong tă l¿nh có bá trí các giá để thực phẩm, cửa tă l¿nh cũng đ°ÿc cách nhiát, phía trong cửa bá trớ cỏc giỏ t chai lỗ, trng bÂ .v.v

B. CÃu t¿o

- CÃu t¿o bußng căa tă l¿nh gia dāng

Bng l¿nh có cÃu t¿o gßm các bá ph¿n chính sau (tuỳ theo yêu cầu và ván đầu t°, có thể đ°ÿc làm mát phần hoặc tồn bá bằng v¿t liáu Inox cháng gã):

- Thân bằng Inox có bÁo ơn giữ l¿nh.

- Các khoang chứa bÁo quÁn nhiát đá và đá ẩm theo yêu cầu và giá đé (nÁu có).

- Khung và chân đÁ.

- Há tháng l¿nh (mãi hoàn toàn) ch¿y bằng đián dân dāng 220V và đßng hß nhiát đá, đá ẩm trong kho (nÁu cần).

- Các thiÁt bå phā trÿ khác.

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

C. Hß tháng áng dẫn trong tă l¿nh gia dāng

- Đ°ång dẫn thể lßng (liquid line): là mát đ°ång áng có nhiám vā tiÁp nh¿n chÃt làm l¿nh thể lßng vừa đ°ÿc làm mát từ bá ng°ng tā đ°a sang để chuyển qua bá bác h¢i (evaporator).

- Đ°ång áng vÃ (suction line): là mát đ°ång áng có nhiám vā tiÁp nh¿n chÃt làm l¿nh thể h¢i vừa xong t bỏ bỏc hÂi a sang ròi trỗ v máy nén (compressor) để t¿o mát chu trình mãi.

D. Máy nén khí

Máy nén dùng để duy trì sự tuần hồn căa mơi chÃt l¿nh, là mát bá ph¿n cú nhiỏm v chuyn cht lm lnh ỗ th hÂi từ đ°ång áng phía áp lực thÃp đ°a vào bá nén có áp lực cao để chuyển sang bá ng°ng tā.

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

quay căa đáng c¢ đián thành chuyển đáng tånh tiÁn qua l¿i căa pittơng. Q trình hút và nén thực hián nhå sự thay đái thể tích căa khng giữa pittơng và xilanh.

E. Bß điÁu khiển nhißt trong tă l¿nh

Bá điÃu nhiát nh° là cơng tÁc tự đáng có nhiám vā làm điÃu hòa nhiát đá t¿i bá bác h¢i.

- Trên thå tr°ång hián nay có hai bá điÃu nhiát:

+ lo¿i th°ång: dùng cho tÃt cÁ lo¿i máy l¿nh, tă l¿nh hoặc tă °ãp l¿nh. + Lo¿i đặc biát: dùng riêng cho các lo¿i tă l¿nh có há tháng xÁ đá. Lo¿i này có thêm mát khóa sẵn bên trong để làm ng°ng máy nén l¿i trong khi xÁ đá cho đÁn khi ngăn bác h¢i Ãm lên tãi 2,8°C thì .bá điÃu nhiát đóng m¿ch đián l¿i và máy nén ch¿y l¿i nh° th°ång.

2.2. S¢ khỏi ca t lnh

Mc tiờu: Giỳp hỗc sinh hiểu táng quan vÃ tă l¿nh gia dāng. Các bá ph¿n

chính căa tă l¿nh, nguyên lý làm viác chung căa tă l¿nh.

Chức năng căa các khái trên s¢ đồ

- Máy nén: Máy nén dùng để duy trì sự tuần hồn căa mơi chÃt l¿nh, là mát bá phn cú nhiỏm v chuyn cht lm lnh ỗ th h¢i từ đ°ång áng phía áp lực thÃp

đ°a vào bá nén có áp lực cao để chuyển sang bá ng°ng tā.

- Dàn ng°ng tā(Dàn nóng): Dàn ng°ng là thiÁt bå trao đái nhiát giữa mát bên là môi chÃt l¿nh ng°ng tā và mát bên là môi tr°ång làm mát là n°ãc hoặc khơng khí.

- Dàn bay h¢i (Dàn l¿nh): Dàn bay h¢i là thiÁt bå trao đái nhiát giữa mát bên là môi chÃt l¿nh sôi và mát bên là môi tr°ång cần làm l¿nh nh° l¿nh khơng khí, n°ãc hoặc sÁn phẩm cần bÁo qn l¿nh.

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

- àng mao dẫn (van tiÁt l°u): àng mao dùng để h¿ áp suÃt căa dịng mơi chÃt lßng l¿nh từ áp st ng°ng tā ç dàn ng°ng xuáng áp suÃt thÃp ç dàn bay h¢i t°¢ng ứng vãi nhiát đá sơi cần thiÁt.

- Phin lỗc: Phin sy l thit bồ lp vo hỏ tháng l¿nh để hút ẩm (h¢i n°ãc) cịn sót l¿i trong vịng tuần hồn căa mơi chÃt l¿nh.

2.3. Ngun lý lm viòc ca t lnh

Mc tiờu: Giỳp hỗc sinh hiểu và trình bày đ°ÿc nguyên lý làm viác căa tă l¿nh gia dāng.

Nguyên lý làm vißc

Ho¿t đáng căa há tháng làm l¿nh đ°ÿc chã ra trên hình 1.2

Trong dàn bay h¢i, mơi cht lnh lòng sụi ỗ ỏp sut thp (t 0 đÁn 1 at – áp suÃt d°) và nhiát đá thÃp (từ -290C đÁn -130C) để thu nhiát căa môi tr°ång cần làm l¿nh, sau đó đ°ÿc máy nén hút vÃ và nén lên áp suÃt cao đẩy vào dàn ng°ng tā. Tuỳ theo nhiát đá môi tr°ång, áp suÃt ng°ng tā có thể từ 7 đÁn 11 at, t°¢ng ứng vãi nhiát đá ng°ng tā là 330C đÁn 500C. Nhiát đá ng°ng tā th°ång lãn h¢n nhiát đá khơng khí bên ngồi từ 150C đÁn 170C trong điÃu kián dàn ng°ng khơng có qu¿t gió.

ỉ dàn ng°ng, mơi chÃt thÁi nhiát cho khơng khí làm mát và ng°ng tā l¿i, sau đó i qua ỏng mao trỗ li dn bay hÂi, thực hián vịng tuần hồn kín: nén - hố lßng - bay h¢i.

Vì áng mao có tiÁt dián rÃt nhß và chiÃu dài lãn nên có khÁ năng duy trì sự chênh lách áp suÃt cần thiÁt giữa dàn ng°ng tā và dàn bay h¢i, giáng nh° van tiÁt l°u. L°ÿng mơi chÃt lßng phun qua áng mao cũng phù hÿp vãi năng suÃt nén căa máy nén.

Để tăng hiáu quÁ căa máy l¿nh ng°åi ta dùng h¢i môi chÃt l¿nh tr°ãc khi vÃ máy nén để làm mỏt mụi cht lòng tróc khi vo dn bay hÂi bằng cách ghép áng

mao sát vào vách áng hút.

Phin sy lỗc bỏ trớ sau dn ngng t cú nhiỏm v lỗc gi li ton bỏ bi bn trong môi chÃt, tránh làm tÁc bẩn áng mao, cũng nh° hÃp thā hÁt h¢i n°ãc trong há tháng l¿nh để tránh tÁc ẩm. Mát trong những đặc điểm căa freôn 12 l khụng ho tan trong nóc, bỗi vy chó cần mát l°ÿng n°ãc hoặc ẩm rÃt nhß (vài

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

dần dần cân bằng nhå áng mao, sau đó từ từ tăng lên chút ít do nhiát đá trong dàn bay h¢i tăng.

Do có áp st cõn bng tÂng ỏi nhò trong hỏ thỏng khi ngng tă nên dß

chã đ°ÿc thiÁt l¿p sau khoÁng 3 đÁn 5 phút, do đó chã đ°ÿc ch¿y l¿i tă sau khi dừng khoÁng 5 phút. Các thiÁt bå tự đáng bÁo vá đián áp cao và thÃp cho tă l¿nh cũng phÁi đÁm bÁo sự <trß= này, nhÃt là trong tr°ång hÿp mÃt đián xong l¿i có ngay. NÁu khơng có thể gây h° hßng cho lác v rÂle vỡ ỏng cÂ khụng khỗi ỏng c.

Thc chÃt máy l¿nh là mát máy thu nhiát, thực hián quỏ trỡnh hỳt nhiỏt ỗ nguòn nhiỏt ỏ thp (ỗ dàn bay h¢i - dàn l¿nh) và nhÁ nhiát cho nguòn cú nhiỏt ỏ cao hÂn (ỗ dn ngng t). Thực hián quá trình này cần phÁi tiêu tán năng l°ÿng, đó là đián năng cung cÃp cho đáng c¢ đián kéo máy nén làm viác.

Để đánh giá khÁ năng làm l¿nh căa tă l¿nh, ng°åi ta dùng khái niám năng suÃt l¿nh, tức là nhiát l°ÿng (kcal) mà máy hút đ°ÿc trong mát đ¢n vå thåi gian (giå). Đ¢n vå năng suÃt l¿nh (kcal/giå).

Các máy l¿nh khác nhau có năng st l¿nh khác nhau, nh°ng vãi mßi mát máy năng suÃt l¿nh không phÁi là mát trå sá cá đånh, nó phā thuác vào nhiÃu yÁu tá. NÁu tăng nhiát đá sôi và giÁm nhiát đá ng°ng căa mơi chÃt thì năng st l¿nh s¿ tăng, cịn nÁu giÁm nhiát đá sơi, tăng nhiát đá ng°ng thì năng suÃt l¿nh căa máy s¿ giÁm.

Năng suÃt l¿nh căa mát máy l¿nh thồng c cho ỗ iu kián tiêu chuẩn: nhiát đá sôi t00 = -150C. Nhiát đá sôi là nhiát đá căa môi chÃt trong dàn bay h¢i. Nhiát đá ng°ng t0k = 300C. Nhiát đá ng°ng là nhiát đá mơi chÃt lßng sau khi đã đ°ÿc ng°ng trong dàn ng°ng.

Tă l¿nh gia ỡnh thồng cú nng sut lnh ỗ iu kiỏn tiờu chuẩn khoÁng từ 90 ÷ 200 kcal/giå. Vãi tă l¿nh gia đình, máy nén và đáng c¢ đ°ÿc nái vãi nhau và đ°ÿc đặt trong mát vß chung, chã có các đầu áng và cực đián nái ra ngoài.

2.4. Nhận bi¿t, phân bißt các bß phận căa tă l¿nh

Mc tiờu: Giỳp hỗc sinh nhn bit c cỏc bỏ ph¿n chính căa tă l¿nh, vå trí các

bá ph¿n trong tă l¿nh.

A. Trang thi¿t bã cần thi¿t

Để rèn luyán kỹ năng nh¿n biÁt đ°ÿc các bá ph¿n chính căa tă l¿nh ta cần chuẩn bå mát sá dāng cā và v¿t t° thiÁt bå sau:

a) Dāng cā

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

STT Tên thi¿t bã, vật t° Sá l°ÿng Ghi chú

- Trong quá trình thao tỏc mu, nu thy hỗc sinh cha hiu hoc cha rõ b°ãc nào thì giáo viên s¿ thao tác l¿i b°ãc đó.

- Giáo viên chã rõ các vå trí căa từng bá ph¿n căa tă l¿nh. Từ khái quát đÁn cā thể táng quan căa tă l¿nh. Vß tă l¿nh, vå trí căa máy nén, vå trí dàn ng°ng t, phin lỗc, vồ trớ dn bay hÂi, vồ trớ bá phá băng, bá điÃu chãnh nhiát đá tă l¿nh và các bá ph¿n phā khác.

C. Chia nhóm

Để giå thực hành đ¿t hiáu quÁ cao, ta cần chia lãp thành nhiÃu nhóm, cā thể nh° sau: Mßi ca thc hnh cú s* sỏ tỏi a l 24 hỗc sinh chia thnh 12 nhúm, mòi nhúm 2 hỗc sinh.

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

sát, uán nÁn và chãnh sửa các thao tác còn ch°a đúng, ch°a đ¿t căa để hoàn thián kỹ năng cho các em.

E. Đánh giá k¿t quÁ

KÁt thúc giå thực hành, giáo viên dựa vào các tiêu chí đánh giá căa bài thực hành để đánh giá kÁt quÁ căa từng nhóm. Đái vãi kỹ năng nh¿n biÁt các vå trí căa các bá phn trờn t lnh hỗc sinh cn t cỏc yờu cầu sau:

- Chã đúng, chÁc chÁn vå trí căa các bá ph¿n.

- Nói đ°ÿc tác dāng căa các bá ph¿n chính trong tă l¿nh.

Từ kÁt quÁ bài thực hành căa các nhóm, nh¿n xét kÁt quÁ chung ca c lóp.

Nhc nhỗ, nhn mnh nhng kin thc, những thao tác cần l°u ý trong bài.

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Câu hßi tổng hÿp ki¿n thức trong bài. Câu 1:

Nêu cÃu t¿o chung căa tă l¿nh gia dng? Nờu chc nng ca cỏc khỏi trờn sÂ ò

khái căa tă l¿nh.

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

BÀI 2: Hị THNG LắNH CA T LắNH M BI: 02

Giỏi thiòu.

Trong bi 2 hỗc sinh c hiu rừ hÂn vÃ các bá ph¿n trong tă l¿nh biÁt đ°ÿc cÃu t¿o, nguyên tÁc ho¿t đáng căa các bá ph¿n chính căa tă l¿nh nh° máy nén, dàn ng°ng tā, dàn bay h¢i..vv&

1. Māc tiêu căa bài:

- Trình bày đ°ÿc chức năng, nhiám vā, vå trí lÁp đặt, cÃu t¿o các bá ph¿n trong há tháng l¿nh căa tă l¿nh.

- Tháo, lÁp đ°ÿc các bá ph¿n trong há tháng l¿nh căa tă l¿nh

2. Nßi dung bài: 2.1. Máy nén

Māc tiêu: Giỳp hỗc sinh trỡnh by c chc nng ca mỏy nén, quan sát và nh¿n biÁt đ°ÿc cÃu t¿o vå trí các bá ph¿n căa máy nén trên mơ hình cÁt bá máy nén.

2.1.1. Chức năng của máy nén.

- Hỳt ht hÂi mụi cht lnh to ra ỗ dn bay hÂi òng thồi duy trỡ ỏp sut cn thit cho s bay hÂi ỗ nhiỏt ỏ thp. Nộn h¢i từ áp suÃt bay h¢i lên áp suÃt ng°ng tā và đẩy vào dàn ng°ng.

- PhÁi có năng suÃt khái l°ÿng(l°u l°ÿng môi chÃt qua máy nén) phù hÿp vãi tÁi nhiát căa dàn bay h¢i và dàn ng°ng tā.

- Máy nén trong tă l¿nh đ°ÿc đặt ç ngăn thÃp nhÃt căa tă.

2.1.2. Cấu tạo của máy nén.

Có hai lo¿i máy nén: - Máy nén quay trịn. - Máy nén pit tơng.

2.1.2.1. Máy nén quay tròn.

CÃu t¿o căa máy nén quay tròn đ°ÿc chã ra trên hình 2.1

- Máy nén quay trịn th°ång chã có mát xilanh, bên trong có phần quay mang trc ỗ gia, phn quay ny c t lỏch trong vịng xilanh. Lúc máy đang v¿n hành, nhå có nhiu cỏnh quay nhanh nờn cht lm lnh ỗ th hÂi bồ hỳt vo ròi bồ nộn li rt mnh xong đ°ÿc đ°a thẳng ra đ°ång áng đi.

- Máy nộn quay trũn thồng thuỏc kiu bỗc kớn, do ú v¿n hành rÃt êm, ít bå rị chÃt làm l¿nh đßng thåi u cầu bÁo d°éng cũng ít. Các lo¿i tă l¿nh gia đình th°ång dùng lo¿i này

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Xi lanh 7 hình trā đứng im rô to lách tâm 6 quay trên bể mặt xi lanh. Ngăn cách giữa khoang hút và khoang đẩy là tÃm tr°ÿt 3 khi pit tông lăn trên xilanh ln ln tßn t¿i hai khoang, khoang hút có thể tích lãn dần và khoang nén có thể tích nhß dần. Có mát thåi điểm khi điểm cao căa rơto nằm trên tÃm tr°ÿt 3 khoang nén bằng không và khoang hút đ¿t cực đ¿i. Khi pittông lăn qua clapê hút l¿i xuÃt hián hai khoang hút và nén. Ngoài lo¿i máy nén rơ to quay trịn cịn lo¿i máy nộn rụto tm trt (khụng giói thiỏu ỗ õy). Loi máy nén rơ to quay trịn có °u điểm là đ¢n giÁn, ít chi tiÁt. Nh°ÿc điểm là cơng nghá gia cơng khó, bơi tr¢n cũng khó khăn. Chúng đ°ÿc sử dāng ráng rãi trong các lo¿i máy điÃu hoà nhiát đá mát khái. Vì stato căa đáng c¢ gÁn liÃn vãi vß ngồi căa lác nên khó qn l¿i đáng c¢ khi bå cháy.

2.1.2.2. Máy nén pit tơng.

CÃu t¿o căa máy nén đ°ÿc chã ra trên hình 2.2

+ Mỏy nộn Pớt tụng sỗ d* nộn c chÃt làm l¿nh l°u thông khÁp há tháng l¿nh nhå chuyển đáng tãi lui căa pít tơng trong lịng xilanh. Ngay t¿i bá ph¿n nén có hai van: đó là van hút và van xÁ, lúc nào cũng sẵn sàng để khi pít tơng kéo xng thì chÃt làm l¿nh thể h¢i đ°ÿc hút vào cửa van hút, đÁn khi pít tơng đẩy lên thì van hút bå đóng chặt li, cht lm lnh th hÂi bồ nộn mnh ròi đ°ÿc đẩy ra cửa van xÁ.

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

xuáng d°ãi, áp suÃt trong khoang hút giÁm, clapnê hút t ỏng mỗ ra do chờnh lỏch ỏp sut, mỏy nén thực hián q trình hút. Khi pittơng đ¿t điểm chÁt d°ãi, quá trình hút kÁt thúc, pittông đái h°ãng chuyển đáng lên trên thực hián quá trình nén. Khi áp st trong xilanh cao h¢n áp sut trong khoang y, clapờ y t ỏng mỗ ra cho mơi chÃt đi vào khoang đẩy. Q trình đẩy h¢i mơi chÃt kÁt thúc khi xilanh đ¿t điểm chÁt trên. Quá trình hút và nén l¿i lặp l¿i. Vãi tă l¿nh dùng môi chÃt R12, nhiát đá sau khi ra khßi máy nén khoÁng trên 800C.

¯u điểm căa máy nén kiểu pittơng là cơng nghá gia cơng đ¢n gin, dò bụi trÂn, cú th t tó sỏ nộn pittông n = Pk/P0 ≈ 10 vãi mát cÃp nén, trong đó Pk là áp suÃt trên

dàn ng°ng, P0 là áp suÃt sau áng mao dẫn (dàn bay h¢i). Nh°ÿc điểm căa máy nén pittông là có nhiÃu chi tiÁt và cặp ma sát nên dß bå mài mịn. Máy nén pittơng ứng dāng ráng rãi trong tă l¿nh gia đình và cÁ máy l¿nh có cơng st lãn.

2.2. Dàn ng°ng t

Mc tiờu: Giỳp hỗc sinh trỡnh by c nhiỏm vā căa dàn ng°ng tā, quan

sát và nh¿n biÁt đ°ÿc cÃu t¿o vå trí lÁp đặt căa dàn ng°ng tā.

2.2.1. Nhiệm vụ của Dàn ngưng tụ:

- Dàn ng°ng là thiÁt bå trao đái nhiát giữa mát bên là môi chÃt l¿nh ng°ng tā và mát bên là mơi tr°ång làm mát là n°ãc hoặc khơng khí.

Nhiám vā: dàn ng°ng căa há tháng l¿nh có nhiám vā thÁi nhiát căa mơi chÃt ng°ng tā ra ngồi mơi tr°ång. l°ÿng nhiát thÁi qua dàn ng°ng đúng bằng l°ÿng nhiỏt m dn bay hÂi thu ỗ trong t làm l¿nh cáng vãi đián năng tiêu tán cho máy nén. Vå trí lÁp đặt dàn ng°ng: dàn ng°ng tă l¿nh, mát đầu (đầu vào) đ°ÿc lÁp vào đầu đẩy căa máy nén, đầu kia (đầu mơi chÃt lßng ra) c lp vo phin sy lỗc tróc khi nỏi vói áng mao.dàn ng°ng đ°ÿc bá trí sao cho viác đái l°u khơng khí là tát nhÃt để tă thÁi nhiát đ°ÿc dß dàng.

2.2.2. Cấu tạo:

Dàn ng°ng tā gßm có những đo¿n áng bằng thép s¢n đen n cong hình chữ U mang thêm nhiÃu cánh tÁn nhiát. Dàn ng°ng căa tă l¿nh hÃp thā th°ång làm bằng áng thép lãn có 1,2 vòng xoÁn, cánh tÁn nhiát bằng thép tÃm hình vng hoặc tròn. áng thép th°ång là Φ5 vãi cánh tÁn nhiát bằng dây thép Φ= 1,2 ÷ 2 hàn đính lên áng thép. Mơi chÃt đi từ trên xng, khơng khí đái l°u tự nhiên từ d°ãi lên, thực hián trao đái nhiát ng°ÿc dòng.

Các lo¿i dàn ng°ng th°ång đ°ÿc biểu dißn nh° hình v¿:

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

- Trên hình v¿ áng đßng đ°ÿc bá trí nằm ngang (th°ång là áng thép Φ5). Nh°ng cánh tÁn nhiát d¿ng tÃm liÃn hoặc có d¿p các khe gió để t¿o đái l°u khơng khí tát h¢n.

- Các áng xn th°ång đ°ÿc bá trí nm ngang nhng ỗ mỏt sỏ t lnh ồi mói ng°åi ta l¿i bá trí dàn áng xoÁn thẳng đứng. Bá trí theo kiểu thẳng đứng, đầu ra căa mơi cht lnh lòng ỗ xa u lỏc nờn khụng bồ nhiỏt thi ỗ u lỏc lm cho núng lờn.

õy cũng là °u điểm c¢ bÁn so vãi dàn áng nằm ngang.

- Nói chung các lo¿i dàn áng có cánh tÁn nhiát bằng dây thép là thơng dāng nhÃt vì cơng nghá chÁ t¿o dß dàng, bÁo d°éng sửa chữa cũng thu¿n lÿi.

- Ngoài các lo¿i dàn ng°ng bằng các dàn áng thép, còn có các lo¿i dàn ng°ng khác cÁ vÃ kÁt cÃu cũng nh° v¿t liáu chÁ t¿o. Tă 3и/l th°ång sử dāng lo¿i dàn ng°ng tÃm nhôm. Các lo¿i dàn ng°ng này đ°ÿc chÁ t¿o từ 2 lá nhôm dầy 1,5 mm, cỏn dớnh vói nhau, ỗ gia cú cỏc rónh cho môi chÃt l°u thông thay cho các áng. KhoÁng giữa các rãnh có d¿p các khe gió để nâng cao khÁ năng đái l°u khơng khí qua dàn.

- Do há sá truyÃn nhiát căa lá nhôm lãn, và do t¿o đ°ÿc bÃ mặt trao đái nhiát lãn nên lỗai dn ngng ny gỗn nh hÂn cỏc loi dn ng°ng khác.

- Hián nay dàn ng°ng th°ång đ°ÿc bá trí phía trong vß tă phía sau hoặc cÁ hai bên nên khơng nhìn thÃy dàn ng°ng.

Quan sát vã trí lắp đặt dàn ng°ng

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

- Nhiám vā: dàn bay h¢i có nhiám vā thu nhiát căa môi tr°ång l¿nh cÃp cho môi chÃt l¿nh sôi ç nhiát đá thÃp để t¿o ra và duy trì mơi tr°ång l¿nh có nhiát đá thÃp.

2.3.2. Quan sát vị trí lắp đặt dàn bay hơi

Dàn bay h¢i đ°ÿc lÁp đặt sau áng mao hoặc van tiÁt l°u (theo chiÃu chuyển đáng căa môi chÃt l¿nh) và tr°ãc máy nén trong há tháng l¿nh. Trong tă l¿nh dàn bay

h¢i đ°ÿc lÁp phía trên bên trong tă và đ°ÿc sử dāng nh° mát ngăn bÁo quÁn l¿nh đông thực phẩm và để làm đá.

2.3.2.1. Trang thiết bị cần thiết.

Để rèn luyán kỹ năng nh¿n biÁt đ°ÿc dàn bay h¢i căa tă l¿nh ta cần chuẩn bå mát sá dāng cā và v¿t t° thiÁt bå sau:

a) Dāng cā

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

2 Kỡm mò nhỗn 01

b) Thit bồ v¿t t°

STT Tên thi¿t bã, vật t° Sá l°ÿng Ghi chú

-Trong quá trình thao tác mẫu, nÁu thÃy hỗc sinh cha hiu hoc cha rừ bóc no thỡ giáo viên s¿ thao tác l¿i b°ãc đó.

- Giáo viên chã rõ vå trí căa dàn bay h¢i căa tă l¿nh. CÃu t¿o các chi tiÁt bên trong căa dàn bay h¢i.

2.3.2.3. Chia nhóm

Để giå thực hành đ¿t hiáu quÁ cao, ta cần chia lãp thành nhiÃu nhóm, cā thể nh° sau: Mßi ca thực hành có s* sỏ tỏi a l 24 hỗc sinh, chia thnh 12 nhúm, mòi nhúm 2 hỗc sinh.

Mòi hỗc sinh trong nhóm s¿ vào vå trí quan sát cho thu¿n lÿi nhÃt tiÁn hành quan sát và ghi l¿i vào trong vỗ thc hnh.

2.3.2.3. Thc hnh

- Chia nhúm và phân bá các nhóm vào vå trí thực hành

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

KÁt thúc giå thực hành, giáo viên dựa vào các tiêu chí đánh giá căa bài thực hành để đánh giá kÁt quÁ căa từng nhóm. Đái vãi kỹ năng quan sát và nh¿n biÁt dàn bay hÂi trờn t lnh hỗc sinh cn t cỏc yêu cầu sau:

- Chã đúng, chÁc chÁn vå trí căa dàn bay h¢i.

- Nói đ°ÿc tác dāng căa các bá ph¿n chính trong dàn bay h¢i.

Từ kÁt quÁ bài thực hành căa các nhóm, nh¿n xét kÁt qu chung ca c lóp.Nhc nhỗ, nhn mnh nhng kin thức, những thao tác cần l°u ý trong bài.

3.3. CÃu t¿o dàn l¿nh:

Trong tă l¿nh gia đình, đ¿i bá ph¿n dàn bay h¢i là kiểu tÃm có bá trí các rãnh cho mơi chÃt l¿nh tn hồn. Khơng khí bên ngồi đái l°u tự nhiên, v¿t liáu là thép không rã hoặc nhôm. NÁu bằng nhôm hoặc v¿t liêu dß ăn mịn ng°åi ta phă mát lãp bÁo vỏ khụng nh hỗng n cht lng thc phm bo qn. Dàn bay h¢i kiểu tÃm bằng nhơm cũng đ°ÿc chÁ t¿o giáng nh° dàn ng°ng kiểu tÃm bằng nhôm.

Nhôm tÃm đ°ÿc làm s¿ch bÃ mặt mát cách hÁt sức cẩn th¿n và trên mát tÃm nhôm ng°åi ta dùng thc màu v¿ hình các rãnh mơi chÃt theo tính tốn. Mầu v¿ cháng đ°ÿc sự khch tán căa nhôm vào nhau khi tán. Sau khi gia công, hai tÃm đ°ÿc chßng lên nhau và cho vào máy cán, do áp st cán rÃt lãn, hai tÃm nhơm dính liÃn lo¿i trừ các rãnh đã v¿ bằng thuác màu. Ng°åi ta đặt tÃm nhôm đã cán vào khuôn và bÂm vo rónh cht lòng cú ỏp sut lón (80 100at) rónh s nỗ ra cú hỡnh dỏng v chiÃu cao theo yêu cầu.

Dàn bay h¢i kiểu tÃm bằng thép khơng rã có cơng nghá gia cơng khác hẳn. Các tÃm thép không gã d°ÿc d¿p rãnh tr°ãc sau khi ghép vào nhau và hàn kín chung quanh chã chừa hai lß để nái áng mao và áng hút. ỉ giữa ng°åi ta hàn chÃm từng đo¿n, vì giữa các rãnh khơng u cầu kín hồn tồn.

Tuy nhiên cũng có lo¿i làm bằng áng đßng hoặc áng nhơm có bá trí cánh, nh°ng lo¿i này ít sử dāng.

Dàn bay h¢i bằng tÃm nhơm ngày nay đ°ÿc sử dāng ráng rãi nhÃt vì có nhiÃu °u điểm: cơng nghá chÁ t¿o dß dàng, khÁ năng tự đáng hóa dây chuyÃn

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

sÁn xuÃt cao, giỏ thnh r, hỏ sỏ truyn nhiỏt lón nờn gỗn nhẹ , viác bá trí các rãnh mơi chÃt rÃt dò dng v a dng.

Dn bay hÂi tm nhụm cho khÁ năng tăng dung tích căa ngăn đơng và dß dàng bá trí dàn trong tă l¿nh. Tuy nhiên dàn nhơm có mát sá nh°ÿc điểm c¢ bÁn là dß han gã nên cần bÁo vá cẩn th¿n cháng han gã, cần phÁi xử lý tránh oxi hóa đặc biát cháng ăn mịn cho mái nái đßng – nhơm giữa dàn bay h¢i vãi áng mao cũng nh° vãi áng hút máy nén. Cần bÁo vá đầu nái không bå thÃm °ãt để tránh ăn mòn đián phân, phá hăy phần nhôm. Để bÁo vá đầu nái phÁi cháng m bng cỏch bỗc nhng lóp nilon mòng hoc nha quanh đầu nái. Cơng viác hàn nhơm cũng khó h¢n hàn đßng vì cho đÁn khi nóng chÁy nhơm khơng thay đái màu sÁc. H¢n nữa, khi dàn nhơm đã bå hàn l¿i lãp phă bÁo vá coi nh° bå phá hăy.

2.4. Bß phận ti¿t l°u

Māc tiêu: Giúp hỗc sinh trỡnh by c nhiỏm v ca bỏ phn tiÁt l°u ,

quan sát và nh¿n biÁt đ°ÿc cÃu t¿o vå trí lÁp đặt căa bá ph¿n tiÁt l°u.

2.4.1 Nhiệm vụ của bộ phận tiết lưu:

- H¿ áp st căa dịng mơi chÃt l¿nh lßng từ áp sut ngng t ỗ dn ngng t xuỏng ỏp sut thp ỗ dn bay hÂi tÂng ng vói nhiỏt ỏ sôi cần thiÁt.

- Cung cÃp và điÃu chãnh đă lng mụi cht lòng cho dn bay hÂi, phự hp vãi tÁi nhiát căa dàn.

- Duy trì áp suÃt bay h¢i án đånh và sự chênh lách áp suÃt giữa dàn bay h¢i và dàn ng°ng tā.

2.4.2. Quan sát vị trí lắp đặt của bộ phận tiết lưu:

Bá ph¿n tiÁt l°u đ°ÿc bá trí giữa dàn bay hÂi v dn ngng t nhng nu cú phin lỗc, phin sÃy, van đián từ thì thứ tự các thiÁt bå theo chiÃu chuyển đáng môi chÃt nh° sau: dàn ngng, phin lỗc, phin sy, van iỏn t, thit bồ tiÁt l°u, dàn bay h¢i.

Trong há tháng l¿nh thiÁt bồ tit lu cú th t ỗ ngoi hoc trong phịng l¿nh. Khi đặt ngồi phịng l¿nh cơng viác bÁo dộng, sa cha dò dng hÂn.

2.4.2.1. Trang thit b cần thiết.

Để rèn luyán kỹ năng nh¿n biÁt đ°ÿc bá ph¿n tiÁt l°u căa tă l¿nh ta cần chuẩn bå mát sá dāng cā và v¿t t° thiÁt bå sau:

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

4 Đßng hß v¿n năng 01 b) ThiÁt bå v¿t t°

-Trong quá trỡnh thao tỏc mu, nu thy hỗc sinh cha hiu hoặc ch°a rõ b°ãc nào thì giáo viên s¿ thao tác l¿i b°ãc đó.

- Giáo viên chã rõ vå trí căa bá ph¿n tiÁt l°u căa tă l¿nh. CÃu t¿o các chi tiÁt bên trong căa bá ph¿n tiÁt l°u.

2.4.2.2. Chia nhóm

Để giå thực hành đ¿t hiáu quÁ cao, ta cần chia lãp thành nhiÃu nhóm, cā thể nh° sau: Mßi ca thực hành có s* sá tỏi a l 24 hỗc sinh, chia thnh 12 nhúm, mòi nhúm 2 hỗc sinh.

Mòi hỗc sinh trong nhúm s¿ vào vå trí quan sát cho thu¿n lÿi nhÃt tin hnh quan sỏt v ghi li vo trong vỗ thực hành

2.4.2.4. Đánh giá kết quả

KÁt thúc giå thực hành, giáo viên dựa vào các tiêu chí đánh giá căa bài thực hành để đánh giá kÁt quÁ căa từng nhóm. Đái vãi kỹ năng quan sát và nhn bit bỏ phn tit lu trờn t lnh hỗc sinh cần đ¿t các yêu cầu sau:

- Chã đúng, chÁc chÁn vå trí căa bá ph¿n tiÁt l°u.

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

- Nói đ°ÿc tác dāng căa các bá ph¿n chính trong bá tiÁt l°u.

Từ kÁt quÁ bài thực hành căa các nhóm, nh¿n xét kÁt qu chung ca c lóp. Nhc nhỗ, nhn mnh nhng kiÁn thức, những thao tác cần l°u ý trong bài.

2.4.2.5. Cấu tạo bộ phận tiết lưu

Có ba lo¿i thiÁt bå tiÁt l°u chính th°ång đ°ÿc sử dāng trong há tháng l¿nh.

- Van tiÁt l°u điÃu chãnh bằng tay.

- Van tiÁt l°u tự đáng nhå sự quá tÁi nhiát h¢i hút vÃ máy nộn, gỗi tt l van tit lu nhiỏt, thồng đ°ÿc sử dāng trong các há tháng l¿nh lãn và trung bình. Van tiÁt l°u nhiát sử dāng cÁ cho các há tháng l¿nh nhß nh° mát sá tă l¿nh th°¢ng nghiáp và máy điÃu hịa nhiát đá.

- àng mao ( cũn gỗi l ỏng kapile, cỏp phun) l d¿ng thiÁt bå tiÁt l°u cá đånh. Tă l¿nh gia đình hầu nh° chã sử dāng áng mao. àng mao còn đ°ÿc sử dāng cho các máy điÃu hòa nhiát đá mát khái, máy hút ẩm nhß .v.v...

- Van tiÁt l°u có khÁ năng điÃu chãnh tự đáng l°ÿng lßng phù hÿp vãi tÁi nhiát căa dàn l¿nh, đÁm bÁo chÁ đá v¿n hành tái °u căa há tháng l¿nh.

Van tiÁt l°u có hai lo¿i :

- Van cân bằng trong và van cân bằng ngoài.

2.5. Phin lồc

Mc tiờu: Giỳp hỗc sinh trỡnh by c nhiỏm v ca phin lỗc, quan sỏt

v nhn bit c cu to vồ trớ lp t ca phin lỗc.

2.5.1. Nhim v ca phin lc:

Phin lỗc dựng lỗc bi cÂ hỗc ra khòi vũng tun hon mụi cht l¿nh nh° cát, bāi, xã, vẩy hàn, m¿t sÁt, kim lo¿i, tránh tÁc bẩn và tránh hßng hóc máy nén cùng các chi tiÁt chuyển đáng .

2.5.2. Quan sát vị trí lắp đặt: Là thiết bị đặt giàn bay hơi, sau giàn ngưng.

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

2.5.2.1. Trang thiết bị cần thiết.

Để rèn luyán kỹ năng nh¿n bit c phin lỗc ca t lnh ta cn chun bå mát sá dāng cā và v¿t t° thiÁt bå sau:

-Thao tác mẫu là mát công viác rÃt quan trỗng trong giồ thc hnh, quỏ

trỡnh thao tỏc mu chớnh xỏc, rừ rng s giỳp hỗc sinh nm chc đ°ÿc kiÁn thức và dß dàng trong viác rèn luyán kỹ năng. Tr°ãc hÁt, giáo viên s¿ thao tác mẫu

mỏt ln cỏc bóc thc hiỏn cụng viỏc hỗc sinh quan sát. Vừa thao tác, vừa kÁt

hÿp thuyÁt trình và đái chiÁu vãi bÁng quy trình kỹ thu¿t hỗc viờn nm rừ

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

Mòi hỗc sinh trong nhúm s vo vồ trớ quan sỏt cho thu¿n lÿi nhÃt tiÁn hành quan sát và ghi li vo trong vỗ thc hnh

2.5.2.5. ỏnh giỏ kt quả

KÁt thúc giå thực hành, giáo viên dựa vào các tiêu chí đánh giá căa bài thực hành để đánh giá kÁt quÁ căa từng nhóm. Đái vãi kỹ nng quan sỏt v nhn bit phin lỗc trờn t lnh hỗc sinh cn t cỏc yờu cu sau:

- Chó ỳng, chc chn vồ trớ ca phin lỗc. - Nói đ°ÿc tác dāng căa bá ng°ng tā

Từ kÁt quÁ bài thực hành căa các nhóm, nh¿n xét kÁt qu chung ca c lóp. Nhc nhỗ, nhn mnh nhng kiÁn thức, những thao tác cần l°u ý trong bài.

2.5.3. Cu to Phin lc:

Phin lỗc gßm: Vß hình trā, bên trong có bá trí l°ãi lỗc hoc mỏt khỏi gòm kim loi cú kh cú kh nng lỗc bi. phin lỗc thồng s dng cho các há tháng l¿nh có nhiát đá bay h¢i lãn 0°C nh° các máy điÃu hòa nhiát đá. Khi nhiát ỏ bay hÂi nhò hÂn 0C thồng dựng phin kt hp sy lỗc.

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

2.6. Thỏo, lp các bß phận l¿nh trong hß tháng l¿nh căa tă l¿nh

2.6.1. Trang thiết bị cần thiết.

- Mơ hình dàn trÁi táng quan căa tă l¿nh. - Mơ hình phin lỗc

- Bỏ ò ngh sa cha iỏn lnh

2.6.2. Thao tác mẫu

-Thao tác mẫu là mát công viỏc rt quan trỗng trong giồ thc hnh, quỏ trỡnh thao tỏc mu chớnh xỏc, rừ rng s giỳp hỗc sinh nÁm chÁc đ°ÿc kiÁn thức và dß dàng trong viác rèn luyán kỹ năng. Tr°ãc hÁt, giáo viên s¿ thao tác mẫu mát lần các b°ãc thực hián công viỏc hỗc sinh quan sỏt. Va thao tỏc, va kÁt hÿp thuyÁt trình và đái chiÁu vãi bÁng quy trỡnh k thut hỗc viờn nm rừ c cỏc b°ãc thực hián.

-Trong quá trình thao tác mẫu, nÁu thy hỗc sinh cha hiu hoc cha rừ bóc no thì giáo viên s¿ thao tác l¿i b°ãc đó.

- Giáo viên chã rõ vå trí căa dàn ng°ng tā căa tă l¿nh. CÃu t¿o các chi tiÁt bên trong căa dàn ng°ng.

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

2.6.3. Chia nhóm

Để giå thực hành đ¿t hiáu quÁ cao, ta cần chia lãp thành nhiÃu nhóm, cā thể nh° sau: Mßi ca thực hành có s* sá tái đa là 24 hỗc sinh, chia thnh 12 nhúm, mòi nhúm 2 hỗc sinh.

Mòi hỗc sinh trong nhúm s vo vồ trớ quan sát cho thu¿n lÿi nhÃt tiÁn hành quan sát v ghi li vo trong vỗ thc hnh

2.6.5. ỏnh giá kết quả

KÁt thúc giå thực hành, giáo viên dựa vào các tiêu chí đánh giá căa bài thực hành để đánh giá kÁt quÁ căa từng nhóm. Đái vói k nng quan sỏt v nhn bit phin lỗc trờn t lnh hỗc sinh cn t cỏc yờu cu sau:

- Chã đúng, chÁc chÁn vå trí căa phin lỗc. - Núi c tỏc dng ca bỏ ngng t

Từ kÁt quÁ bài thực hành căa các nhóm, nh¿n xột kt qu chung ca c lóp.

Nhc nhỗ, nhn m¿nh những kiÁn thức, những thao tác cần l°u ý trong bài.

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

Câu hßi ơn tập:

Câu 1: Nêu nhiám vā căa máy nén, dàn ng°ng tā, dàn bay h¢i. Câu 2: Nêu cÃu t¿o căa phin lỗc khi lp t cn chỳ ý iu gỡ? Câu 3: Chã ra các bá ph¿n căa tă l¿nh trên mơ hình dàn trÁi tă l¿nh

Gÿi ý trÁ lói cõu hòi.

Cõu 1: Nờu ngn gỗn v xỳc tích nhiám vā căa từng bá ph¿n.

Câu 2: Nêu c cu to ca phin lỗc t ú a ra cỏc chỳ ý khi lp t phin lỗc nh khụng đ°ÿc hàn quá nhiát đá cho phép, khi hàn phÁi dỏc phin lỗc cho cỏc ht chỏng m không bå cháy&..

Câu 3: Nh¿n biÁt đ°ÿc các bá ph¿n căa tă l¿nh, vå trí lÁp đặt.

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

BI 3: MắCH IịN CA T LắNH M BI: 03

Giỏi thiòu

Trong bi ny hỗc sinh bit c sÂ ò nguyờn ký ca mch iỏn t lnh biÁt cÃu t¿o và tháo lÁp các bá ph¿n đián căa tă l¿nh.

1. Māc tiêu căa bài:

- Trình by c sÂ ò nguyờn lý, nguyờn lý lm viỏc căa m¿ch đián tă l¿nh

- Tháo lÁp đ°ÿc các bá ph¿n trong m¿ch đián tă l¿nh.

- Đo đ°ÿc dng iỏn khỗi ỏng v dng iỏn lm viỏc ca tă l¿nh, đÁm bÁo an toàn ng°åi và thiÁt bå.

2. Nßi dung bài: 2.1. S¢ đồ nguyên lý

2.1.1. Mạch điện của tủ lạnh đơn giản

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

R¢le nhiát làm nhiám vā bÁo vá đáng c¢ quá tÁi vÃ nhiát. Trong trồng hp ỏng cÂ khỗi ỏng quỏ lõu m cng khụng khỗi ỏng c hoc lỏc mỏy nhiỏt ỏ cao quỏ 1000C, rÂle nhiỏt 6 mỗ tip im, ct ỏng cÂ khòi lói iỏn.

Khi t lnh vn hnh, nhiát đá trong tă l¿nh đ¿t yêu cầu (phā thuác vào vå trí núm điÃu chãnh nhiát đá), tiÁp điểm rÂle nhiỏt ỏ mỗ ra, ỏng cÂ iỏn ngng hot đáng. Sau mát khoÁng thåi gian nhiát đá tă l¿nh tng lờn, nhng khụng nhò hÂn 3 phỳt, rÂle nhiỏt đá 1 l¿i đóng tiÁp điểm, tă l¿i làm viác bỡnh thồng.

Khi mỗ ca t lnh, tip im 3 đóng l¿i, đèn trong tă sáng.

2.1.2. Quan sát, phân tích mạch điện trên hệ thống tủ lạnh dàn trải 2.1.2.1. Trang thiết bị cần thiết.

Để rèn luyán kỹ năng nh¿n biÁt, phân tích đ°ÿc m¿ch đián căa tă l¿nh ta cần chuẩn bå mát sá dāng cā và v¿t t° thiÁt bå nh° sau:

-Trong quá trình thao tỏc mu, nu thy hỗc sinh cha hiu hoc cha rõ b°ãc nào thì giáo viên s¿ thao tác l¿i b°ãc đó.

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

- Giáo viên chã rõ vå trí căa các bá ph¿n đián trong tă l¿nh. Phân tích m¿ch đián.

2.1.2.3. Chia nhóm

Mòi hỗc sinh trong nhúm s¿ vào vå trí quan sát cho thu¿n lÿi nhÃt tin hnh quan sỏt v ghi li vo trong vỗ thực hành.

cho các em.

2.1.2.5. Đánh giá kết quả

KÁt thúc giå thực hành, giáo viên dựa vào các tiêu chí đánh giá căa bài thực hành để đánh giá kÁt quÁ căa từng nhóm. Đái vãi kỹ năng quan sỏt v nhn bit phin lỗc trờn t lnh hỗc sinh cn t cỏc yờu cu sau:

- Nhn biÁt đ°ÿc các bá ph¿n đián trên tă l¿nh.

- Phân tích đ°ÿc chu trình căa m¿ch đián trên há tháng đián căa tă l¿nh Từ kÁt quÁ bài thực hành căa các nhóm, nh¿n xét kÁt quÁ chung căa c lóp.

Nhc nhỗ, nhn mnh nhng kin thc, nhng thao tác cần l°u ý trong bài.

2.3. M¿ch đißn căa tă l¿nh có hß tháng xÁ tuy¿t

õy l sÂ ò chi tiÁt căa mát tă l¿nh cũng thuác lo¿i đ¢n giÁn nh°ng nh°ng có phần làm l¿nh và bá làm tan tuyÁt.

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

Hình v¿ 3.2 M¿ch điên tă l¿nh có há tháng xÁ tuyÁt

2.2. Nguyên lý làm vißc

Māc tiêu: GiÁi thích đ°ÿc ngun lý làm viác căa tă l¿nh có há tháng xÁ tuyÁt

2.2.1. Nguyên lý làm việc của tủ lạnh có hệ thống xả tuyết 2.2.1.1. Sơ đồ xả tuyết bán tự ng bng in tr

SÂ ò x tuyt bỏn t ỏng bng iỏn trỗ c s dng trong rt nhiu loi t lnh khỏc nhau. SÂ ò ny chó cú thêm mát nút Ãn xÁ tuyÁt. Khi Ãn nút, m¿ch đián căa đáng c¢ s¿ bå ngÁt và m¿ch đián ca dõy iỏn trỗ ỏt núng dn bay hÂi c đóng l¿i. Khi đá đã tan hÁt, tín hiáu nhiát ỏ ỗ dn bay hÂi s bỏo v kt thỳc quỏ trỡnh x tuyt, nỳt n trỗ li vồ trí cũ và máy l¿nh l¿i ho¿t đáng bình th°ång. Nút Ãn và bá ph¿n cÁm nhiát kÁt thúc quá trình xÁ tut có thể riêng nh°ng cũng có thể nm chung trong thermostar.

Hỡnh 3.3. SÂ ò x tuyt bỏn t ỏng bng iỏn trỗ ca hóng Franklin(M*). RÂle khỗi ỏng v bo vỏ kiu rồi, thermostar, x tuyÁt, đèn đ°ÿc đÃu

dây.

2.2.1.2. Sơ đồ xả tuyết bán tự động bằng hơi nóng

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

Hỡnh 3.4. SÂ ò x tuyt bỏn t ỏng bng hÂi núng

Hỡnh v 3.4 trờn l sÂ ò xÁ tut bán tự đáng bằng h¢i nóng. BÁt đầu xÁ tuyÁt bằng tay ngh*a là phÁi Ãn lên nút x tuyt. Van iỏn t s mỗ, ỏng cÂ mỏy nén vẫn làm viác, h¢i nóng khơng vào dàn ng°ng mà đi tÁt qua van đián từ vào dàn bay h¢i phá tuyÁt bám trên dàn. Khi nhiát đá dàn tăng lên báo hiáu dã xÁ tuyÁt xong, bá cÁm nhiát căa bá ph¿n xÁ tuyÁt bán tự đáng s¿ kÁt thúc q trình xÁ tut, ngÁt dịng đián qua van đián từ, van đóng l¿i và máy l¿nh l¿i trỗ v lm viỏc ỗ ch ỏ bỡnh thồng.

SÂ ò iỏn t lnh x tuyt t ỏng

SÂ ò đián tă l¿nh xÁ đá tự đáng chã khác bán tự đáng là có thêm mát R¢le thåi

gian làm nhiám vā < bÃm nút = xÁ tuyÁt.

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

x tuyt ỗ khay hng nóc, iỏn trỗ sỗi ca .v.v

2.3. Cỏc bò phn trong mch iòn t lnh

Mc tiờu: giỳp hỗc sinh bit c cỏc bá ph¿n trong há tháng đián căa tă l¿nh liát kê đ°ÿc các bá ph¿n đián căa tă l¿nh. Vå trí cac R¢ le, tā đián. bá ph¿n phá băng trong tă l¿nh.

2.3.1. Rơ le khởi động.

Nhiám vā, nguyờn tc lm viỏc.

úng mch khi khỗi ỏng v m¿ch khi roto đ¿t khoÁng 75% tác đá đånh mức. RÂle khỗi ỏng chớnh l tip im K hot ỏng tự đáng nhå tín hiáu nào đó khi đáng c¢ khỗi ỏng.

2.3.1. Quan sỏt, nhn bit R le khi động 2.3.1.1. Trang thiết bị cần thiết.

Để rèn luyán k nng quan sỏt nhn bit rÂ le khỗi ỏng căa tă l¿nh ta cần chuẩn bå mát sá dāng cā và v¿t t° thiÁt bå sau:

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

và dß dàng trong viác rèn luyán kỹ năng. Tr°ãc hÁt, giáo viên s¿ thao tác mẫu mát lần cỏc bóc thc hiỏn cụng viỏc hỗc sinh quan sát. Vừa thao tác, vừa kÁt hÿp thuyÁt trình và ỏi chiu vói bng quy trỡnh k thut hỗc viên nÁm rõ đ°ÿc các b°ãc thực hián.

-Trong quá trỡnh thao tỏc mu, nu thy hỗc sinh cha hiu hoặc ch°a rõ b°ãc nào thì giáo viên s¿ thao tác l¿i b°ãc đó.

- Giáo viên chã rõ vồ trớ ca cỏc bỏ phn RÂ le khỗi ỏng trong tă l¿nh. Phân

tích m¿ch đián

2.3.1.3. Chia nhóm

Mòi hỗc sinh trong nhúm s vo vồ trớ thu¿n lÿi nhÃt tiÁn hành thực hián các kỹ năng ghi cỏc chỳ ý vo trong vỗ thc hnh.

2.3.1.5. Đánh giá kết quả

KÁt thúc giå thực hành, giáo viên dựa vào các tiêu chí đánh giá căa bài thực hành để đánh giá kÁt quÁ căa từng nhóm. Đái vãi kỹ năng quan sát nh¿n biÁt Ro le khỗi ỏng trờn t lnh hỗc sinh cn t cỏc yêu cầu sau:

- Nh¿n biÁt, phân biát đ°ÿc R¢ le khỗi ỏng.

- ỗc c, hiu c cỏc thụng sỏ ghi trờn RÂ le khỗi ỏng.

T kt qu bài thực hành căa các nhóm, nh¿n xét kÁt quÁ chung ca c lóp.

Nhc nhỗ, nhn mnh nhng kin thức, những thao tác cần l°u ý trong

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

ỉ tă l¿nh gia đình và máy điÃu hịa nhiát đá, thermostat đóng, ngÁt m¿ch tự đáng nhå tín hiáu nhiát đá bng l¿nh. Khi đ¿t nhiát đá u cầu nó ngÁt m¿ch đián căa đáng c¢ và khi nhiát đá tăng quá mức cho phép, đóng m¿ch đián cho há tháng l¿nh làm viác.

c) Nguyên tÁc cÃu t¿o

- Gßm mát đầu cÁm bin cha mụi cht dò bay hÂi ly tớn hiáu nhiát đá bng l¿nh biÁn thành tín hiáu áp suÃt.

- Háp xÁp dùng để chuyển tín hiáu áp sut ra ỏ gión nỗ cÂ hỗc ca hỏp xp, vì giữa háp xÁp và đầu cÁm biÁn nhiát có áng dẫn.

- C¢ cÃu địn bẩy để biÁn đá gión nỗ hỏp xp ra tỏc ỏng úng ngt tip điểm mát cách dứt khốt.

- Có thêm há tháng lị xo và vít hiáu chãnh nhiát đơ từ chÁ đá ít l¿nh nhÃt đÁn l¿nh nhÃt.

d) Nguyên lý làm viác căa r¢le điÃu chãnh nhiát đá đ¢n giÁn.

Khi nhiát đá bußng l¿nh giÁm xuáng d°ãi mức yêu cầu, áp suÃt trong đầu cÁm nhiát và trong háp xÁp giÁm đÁn mức c¢ cÃu l¿t b¿t xuáng d°ãi ngÁt tiÁp điểm, máy l¿nh ngừng ch¿y.

Nhiát đá bußng l¿nh dần dần nóng lên, áp suÃt trong háp xÁp tăng lên, háp xÁp dãn dần lên. Khi nhiát tăng quá mức cho phép cũng là lúc háp xÁp đẩy c¢ cÃu l¿t l¿t lên phía trên đóng m¿ch cho mý lnh hot ỏng trỗ li.

cỏc tip im đóng và ngÁt m¿ch dứt khốt, ng°åi ta bá trí c¢ cÃu l¿t hoặc c¢ cÃu có nam châm v*nh cửu hút tiÁp điểm. Trong các tă l¿nh gia đình, đầu cÁm biÁn nhiát đ°ÿc cá đånh trực tiÁp lên thành đàn bay h¢i, chính vì v¿y nó phÁn ứng khơng theo nhiát đá căa bng l¿nh mà theo nhiát đá căa dàn bay h¢i, tuy nhiên nhiát đá trong ngăn đơng có thể và trong bng l¿nh có thể dự tính đ°ÿc tr°ãc. Trong các tă l¿nh dàn nhơm để giÁm chu kỳ làm viác căa tă l¿nh, đầu cÁm nhiát th°ång đ°ÿc lÁp xa rãnh bay h¢i hoặc có mát tÃm nhựa hoặc áng nhựa dầy 1- 2mm ngăn cách vãi thành dàn.

Đặc tính đóng ngÁt m¿ch t tớn hiỏu nhiỏt ỏ ỗ dn bay hÂi gỗi là đặc tính căa R¢le nhiát đá và đ°ÿc xác ồnh bỗi cỏc thụng sỏ : Khong nhiỏt ỏ iu chãnh đ°ÿc xác đånh bằng giãi h¿n ngÁt tiÁp điểm giữa chÁ đá cực đ¿i và chÁ đá cực tiểu.

2.3.3. Quan sát, nhận biết Tụ điện

</div>

giáo trình thiết bị gia dụng nghề điện công nghiệp và dân dụng trung cấp

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về