Câu chuyện nhà quản lý carot và nghệ thuật khen thưởng doc

Công Ty Samsung Trân trọng gửi đến bạn cuốn sách này.
Phiên bản ebook này được thực hiện theo bản quyền xuất bản và phát hành ấn bản
tiếng Việt của công ty First News - Trí Việt với sự tài trợ độc quyền của công ty
TNHH Samsung Electronics Việt Nam. Tác phẩm này không được chuyển dạng
sang bất kỳ hình thức nào hay sử dụng cho bất kỳ mục đích thương mại nào.
First News
NHAÂ XUÊËT BAÃN TREÃ
Biïn dõch: V
ÛÚNG BAÃO LONG
5
L
ÚÂI GIÚÁI THIÏÅU
Bẩn àang cêìm trïn tay quín sấch àậ àûúåc
dõch ra 15 thûá tiïëng vâ bấn ra hún 200.000 bẫn trong
thúâi gian gêìn àêy ca hai tấc giẫ Adrian Gostick vâ
Chester Elton, nhûäng ngûúâi àậ vâ àang lâ nhûäng nhâ
quẫn l vâ tû vêën thânh cưng tẩi M nhúâ triïët l quẫn
trõ àang trúã thânh thûúng hiïåu àưåc quìn ca hổ: “Bđ
quët c câ-rưët”.
Câ-rưët, loẩi rau c hêìu nhû khưng thïí thiïëu trong
bûäa ùn ca cấc gia àònh Êu – M. Súã dơ câ-rưët chiïëm
võ trđ quan trổng nhû thïë trïn bân ùn ca hổ lâ vò, nhû
àa sưë chng ta àïìu biïët, nố lâ loẩi thûác ùn vûâa bưí
dûúäng vûâa chûáa nhiïìu loẩi vitamin thiïët ëu cố thïí
gip cú thïí duy trò sûác khỗe vâ sûå thưng minh.
Nïëu câ-rưët cêìn thiïët cho mổi ngûúâi, mổi giúái, mổi
lc, mổi núi thò tun dûúng – khen thûúãng, theo
Gostick vâ Elton, cng thïë. Thêåt vêåy, mưåt lúâi khen

chên thânh, àng lc cố thïí biïën mưåt ngûúâi bònh
thûúâng thânh bêåc k tâi. Mưåt phêìn thûúãng thỗa àấng,
6
àng ngûúâi khưng nhûäng gip bẩn giûä àûúåc nhên
viïn giỗi mâ côn lâ mưåt àôn bêíy hûäu hiïåu àïí tùng
nùng sët lao àưång vâ duy trò sûå phất triïín bïìn vûäng
ca cưng ty, tưí chûác ca bẩn.
Bùçng mưåt cêu chuån ng ngưn hiïån àẩi vâ nhûäng
diïỵn dõch hïët sûác gêìn gi, sinh àưång, Gostick vâ
Elton sệ cho chng ta thêëy têìm quan trổng thûåc sûå
ca “câ-rưët” trong viïåc khúi dêåy nhûäng tiïìm nùng to
lúán àang ng n trong àưåi ng nhên viïn ca mònh.
Hy vổng rùçng, têåp sấch nhỗ nây sệ àem àïën cho
bẩn mưåt cấi nhòn múái mễ vâ thêåt sûå àưåt phấ trong
cưng tấc hoẩch àõnh chiïën lûúåc phất triïín trûúác xu
thïë toân cêìu hốa hiïån nay.
- First News
7
VÏÌ CẤC TẤC GIẪ
Adrian Gostick vâ Chester Elton, hai
châng “Hiïåp sơ Câ-rưët” àưìng súã hûäu bđ quët
khen thûúãng nhên viïn àún giẫn nhûng hiïåu
quẫ àậ truìn cho chng ta mưåt thưng àiïåp cố
thïí lâm thay àưíi cùn bẫn quan niïåm kinh doanh
vâ phûúng thûác quẫn l ngìn tâi ngun qu
bấu nhêët trong mổi tưí chûác: Con ngûúâi.
Hai ưng côn lâ àưìng tấc giẫ ca cấc quín
sấch chun vïì kinh doanh bấn chẩy nhêët vâ
àûúåc hoan nghïnh nhiïåt liïåt: Managing with
Carrots (Quẫn trõ bùçng khen thûúãng), A Carrot

A Day ( Mưỵi ngây mưåt phêìn thûúãng). Hai ưng
àûúåc túâ Wall Street Journal vâ Business Week xïëp
vâo hâng cấc tấc giẫ best-seller tẩi M.
ADRIAN GOSTICK - C
HESTER ELTON
8
Adrian Gostick
Adrian Gostick àûúåc túâ Bûu
àiïån Canada gổi lâ “Nhâ khúãi
xûúáng cấc chđnh sấch khen thûúãng
nhên viïn”. Cấc tấc phêím ca ưng
àûúåc túâ New York Times àấnh giấ lâ “múái mễ vâ sấng
tẩo”. Sấch ca ưng àậ àûúåc dõch sang 15 thûá tiïëng vúái
hâng trùm ngân bẫn àûúåc bấn ra khùỉp thïë giúái. Ưng
lâ chun gia hâng àêìu trong lơnh vûåc tû vêën khen
thûúãng nhên viïn. Adrian lâ chun gia cho túâ USA
Today, nhêåt bấo Investor’s Business vâ hâng chc cấc
êën bẫn chun ngânh quẫn trõ kinh doanh khấc. Cấc
tấc phêím ca ưng cng àûúåc phất trïn cấc àâi ABC,
CNBC vâ Àâi phất thanh Hoa K.
Ưng lâ nhâ bấo àûúåc trao tùång nhiïìu giẫi
thûúãng lúán. Hiïån nay, Adrian Gostick lâ Giấm àưëc
giao tïë Cưng ty O. C. Tanner, mưåt cưng ty chun
vïì tû vêën khen thûúãng nhên viïn hâng àêìu thïë giúái,
àưìng thúâi lâ thânh viïn hưåi àưìng cưë vêën ca tẩp chđ
Human Capital Strategies and News. Adrian
Gostick lêëy bùçng Thẩc sơ quẫn trõ Àẩi hổc Seton
Hall, núi ưng thûúâng àûúåc múâi lâm giấo sû thónh
giẫng. Cấc bẩn cố thïí liïn lẩc vúái ưng theo àõa chó:

CÊU CHUÅN NHÂ QUẪNL CÂ RƯËTVÂ NGHÏÅ THÅT KHEN THÛÚÃNG
9
Chester Elton
Cng nhû Adrian Gostick,
Chester Elton ln lâ ch àïì
bònh lån ca nhiïìu túâ bấo,
trong àố cố túâ New York Times
vâ túâ Wall Street Journal. Túâ Bûu àiïån Canada
cng phong ưng lâ “Nhâ khúãi xûúáng cấc chđnh
sấch khen thûúãng nhên viïn”. Larry King, Ch
tõch Hậng CNN gổi ưng lâ “mưåt tấc giẫ àấng
àổc”. Chester giûä chûác Phố Ch tõch Cưng ty
O. C. Tanner vâ cng lâm viïåc vúái Adrian. Ưng
lâ mưåt thuët trònh gia cố hâng vẩn khấn thđnh
giẫ tûâ Bùỉc Kinh àïën Budapest (Hungary), tûâ
Singapore àïën Seattle, vâ lâ mưåt diïỵn giẫ nưíi
tiïëng tẩi cấc diïỵn àân vïì quẫn trõ nhên lûåc vâ thi
àua khen thûúãng. Ưng lâ nhâ tû vêën vïì cấc
chđnh sấch khen thûúãng nhên viïn cho nhiïìu
khấch hâng thåc 500 cưng ty hâng àêìu Hoa
K. Sấch ca ưng thûúâng àûúåc giúái thiïåu vâ
trđch dêỵn trïn cấc chûúng trònh phất thanh vâ
truìn hònh nûúác M vïì àïì tâi quẫn trõ ngìn
nhên lûåc. Àõa chó e-mail ca ưng:

ADRIAN GOSTICK - C
HESTER ELTON
10
TẨI SAO BẨN CÊÌN
“BĐ QUËT C CÂ-RƯËT”?

Chẫy mấu chêët xấm ngây nay àậ trúã thânh
vêën nẩn mâ nhiïìu doanh nghiïåp àang phẫi àưëi
mùåt. ÚÃ Bùỉc M, ngay vâo thúâi k kinh tïë suy
thoấi nhêët, t lïå nhên viïn thay àưíi chưỵ lâm
trung bònh cng úã mûác 20%, vâ mưỵi cưng ty
chng tưi cố dõp tiïëp xc àïìu cho rùçng giûä àûúåc
nhên viïn giỗi (nhêët lâ sau cấc àúåt sa thẫi) lâ mưåt
vêën àïì rêët àau àêìu. Kïët quẫ khẫo sất cho thêëy
hún 60% ngûúâi lao àưång khưng cẫm thêëy gùỉn bố
vúái núi lâm viïåc hiïån tẩi vâ cng khưng cố àõnh
kếo dâi quấ hai nùm.
Thêåt khố mâ tûúãng tûúång cấi giấ phẫi trẫ khi
àïí mêët nhûäng nhên viïn thûåc sûå cố nùng lûåc.
Khưng đt cưng ty khi thûã lâm mưåt phếp tđnh àậ
phẫi sûãng sưët trûúác nhûäng thiïåt hẩi tâi chđnh
khưíng lưì. Nâo lâ chi phđ tuín dng, hën luån
àâo tẩo, ph cêëp ài lẩi, trúå cêëp hổc nghïì, bẫo
hiïím,… cho nhûäng ngûúâi chng ta chûa biïët cố
thïí lâm àûúåc gò cho cưng ty hay khưng, hay hổ lẩi
ra ài sau àưi ba thấng thûã viïåc vâ àïí lẩi cẫ mưåt múá
bông bong cho chng ta. Àố lâ chûa kïí cấc loẩi
CÊU CHUÅN NHÂ QUẪNL CÂ RƯËTVÂ NGHÏÅ THÅT KHEN THÛÚÃNG
11
chi phđ vư hònh. Chùèng hẩn nhû, khi mưåt nhên
viïn giỗi nghó viïåc, bẩn sệ mêët ài mưåt têëm gûúng
sấng vâ chùỉc chùỉn nhûäng ngûúâi côn lẩi sệ khưng
khỗi thùỉc mùỉc: “Cố chuån gò thïë nhó? Tẩi sao
cưng ty lẩi mêët toân nhûäng ngûúâi giỗi nhû thïë?”.
Dơ nhiïn, nhiïìu nhâ quẫn l àậ cưë trêën an
rùçng d sao doanh sưë ca cưng ty vêỵn rêët lẩc quan.

“Chng tưi sệ thay bùçng nhûäng ngûúâi múái vâ hổ
sệ cố nhûäng tûúãng múái.” Cố lệ kiïën nây sệ
àûáng vûäng nïëu nhû ngûúâi ra ài chó lâ nhûäng nhên
viïn kếm cỗi. Khưng may lâ nhûäng ngûúâi ëu kếm
thûúâng khưng tûå thưi viïåc mâ thay vâo àố lẩi lâ
nhûäng nhên viïn xët sùỉc, cố nhiïìu tûúãng sấng
tẩo hóåc lâ nhûäng ngûúâi cố khẫ nùng thu ht vư
sưë khấch hâng múái vïì cho bẩn. Àố múái lâ nhûäng
ngûúâi lâm nïn nhûäng àiïìu k diïåu vâ chó cố hổ
múái lâ ngûúâi cố quìn lûåa chổn núi lâm viïåc.
Vêåy, lâm thïë nâo àïí giûä àûúåc hổ?
Bẩn hậy ấp dng “Bđ quët c câ-rưët”!
Chng tưi xin khưng bân àïën cấc khoẫn
bưíng lưåc àùåc biïåt hêëp dêỵn cố giấ trõ tûâ bẫy con sưë
trúã lïn dânh cho nhûäng con ngûúâi cố àêìu ốc
kinh bang tïë thïë. Chng tưi chó mën nối àïën
ADRIAN GOSTICK - C
HESTER ELTON
12
“nhûäng c câ-rưët” nhỗ bế hay nối cấch khấc, àố
lâ nhûäng sûå tun dûúng khen thûúãng vâ cưng
nhêån thânh tđch nhên viïn. Chđnh nhûäng “c
câ-rưët” àố sệ lâm cho nhên viïn ca bẩn khố
lông rúâi bỗ bẩn. Hậy suy gêỵm vïì vêën àïì sau: Bêët
k ai cng cố thïí
tûâ bỗ mưåt cưng
viïåc tưët khưng
cht hưëi tiïëc àïí
nhêån lêëy mưåt cú
hưåi khấc tưët hún.

Hổ sùén sâng tûâ bỗ
mưåt chiïëc xe húi
àúâi múái hay mưåt vùn phông lâm viïåc àêìy tiïån
nghi àïí àïën vúái mưåt cưng ty nâo àố mâ hổ cố thïí
phất huy cao nhêët nùng lûåc ca mònh vâ àûúåc
cưng nhêån àng mûác.
Daniel Horne, Trûúãng khoa Tiïëp thõ ca
Trûúâng Providence, cho biïët: “Cố nhûäng lúâi nối
khưng mêët tiïìn mua hay nhûäng phêìn thûúãng tuy
khiïm tưën nhûng lẩi cố thïí gốp phêìn tẩo ra mưåt
mưi trûúâng lâm viïåc mâ nhiïìu ngûúâi mën gùỉn
bố. Àưìng thúâi, cng cố rêët nhiïìu nhûäng chi phđ
thûåc tïë vâ vư hònh mâ cưng ty phẫi gấnh chõu khi
Biïíu tûúång loẩt sấch viïët vïì ch àïì
Khen thûúãng Nhên viïn ca Gostick & Elton.
CÊU CHUÅN NHÂ QUẪNL CÂ RƯËTVÂ NGHÏÅ THÅT KHEN THÛÚÃNG
13
mưåt nhên viïn giỗi nghó viïåc, nhêët lâ nhûäng hêåu
quẫ liïn hoân àïí lẩi tûâ sûå ra ài ca hổ”.
Vêåy mâ hiïëm khi chng ta thêëy cấc nhâ
quẫn l ch àưång suy nghơ vïì hiïåu quẫ ca viïåc
cưng nhêån thânh tđch nhên viïn. Kïët quẫ lâ gò?
Hậy xem mưåt dêỵn chûáng sau àêy:
Tẩi mưåt cưng ty khai thấc khoấng sẫn vng
Têy Bùỉc, cố mưåt chun gia tiïëp thõ múái vâo lâm
viïåc àûúåc vâi thấng. Anh êëy thûåc sûå lâ mưåt
chun gia giỗi, rêët sấng tẩo vâ cố mưåt bêìu nhiïåt
huët lúán. Nhûng rưìi anh lẩi quët àõnh ra ài chó
sau vâi thấng ngùỉn ngi. Chng tưi àậ gùåp vâ trô
chuån cng anh êëy.

Ngûúâi chun gia nây thûâa nhêån rùçng tiïìn
lûúng úã cưng ty múái khưng khấ hún, anh êëy côn
phẫi chuín cẫ gia àònh àïën chưỵ múái xa hún cẫ
ngân cêy sưë. Nhûng úã núi lâm viïåc múái, anh cẫm
thêëy mònh àûúåc trên trổng hún. Thò ra àố lâ
ngổn ngìn quët àõnh ca anh.
Anh kïí: “Chng tưi cố mưåt cåc hổp nưåi bưå
vïì mưåt dûå ấn àang tiïën hânh. Sau àố, àïí giúái
thiïåu dûå ấn ra trûúác cưng chng, tưi àậ nưỵ lûåc hïët
mònh àïí àûa nố vâo chûúng trònh truìn hònh
ca Oprah
(1)
nhùçm tẩo tiïëng vang vâ thu ht sûå
quan têm ca dû lån. Chûúng trònh àûúåc thûåc
hiïån mưåt cấch hoân hẫo, cấc sïëp lúán ca tưi cố cú
hưåi àấnh bống tïn tíi vâ àïí lẩi nhûäng êën tûúång
vư cng tưët àểp vúái hâng triïåu khấn thđnh giẫ trûåc
tiïëp cng nhû giấn tiïëp qua mân ẫnh nhỗ. Vêåy
mâ nûãa lúâi cẫm ún dânh cho tưi cng khưng cố.
Hònh nhû viïåc thûâa nhêån cưng sûác ca tưi lâ mưåt
cûåc hònh àưëi vúái hổ!”.
Bẩn thêëy àố, mổi thûá àïìu cố thïí sệ khấc ài
nïëu cố mưåt lúâi khđch lïå àng lc!
Vâ àêy khưng phẫi lâ mưåt vêën àïì cấ biïåt. Rick
Beal, cưë vêën cêëp cao ca Watson Wyatt, cho biïët:
Theo mưåt kïët quẫ nghiïn cûáu vâo nùm 2000, chó
cố 24% cấc nhâ lậnh àẩo xem khen thûúãng lâ cưng
c ghi nhêån thânh tđch vâ giûä chên cấc nhên viïn
ca mònh. Ưng côn cho biïët thïm: “Mùåc d nïìn
kinh tïë toân cêìu àang suy giẫm vâ viïåc tiïët giẫm chi

phđ lâ u cêìu cêëp bấch, nhûng sûå khan hiïëm lao
àưång chêët lûúång cao àôi hỗi ngûúâi sûã dng lao
àưång phẫi hïët sûác nùng àưång vâ sấng tẩo trong viïåc
àûa ra nhûäng chđnh sấch khen thûúãng xấc àấng
nïëu hổ mën giûä àûúåc cấc nhên viïn giỗi”.
ADRIAN GOSTICK - C
HESTER ELTON
14
(
1
)
Oprah Winfrey, nûä MC nưíi tiïëng nhêët nûúác M hiïån nay.
CÊU CHUÅN NHÂ QUẪNL CÂ RƯËTVÂ NGHÏÅ THÅT KHEN THÛÚÃNG
15
ÚÃ cêëp àưå doanh nghiïåp, sau nhiïìu nùm lâm
viïåc cng nhûäng rùn àe vâ têm l lo súå bõ mêët
viïåc, nhên viïn khưng côn àõnh cưëng hiïën lêu
dâi cho cưng ty nûäa.
Vâ àố thûåc sûå lâ mưåt cåc chiïën rêët gay go.
Nhûäng cåc sa thẫi, cùỉt giẫm nhên viïn hâng
loẩt vâ cú cêëu lẩi quy trònh sẫn xët dêỵn túái
nhûäng tưín thêët vïì ngìn nhên lûåc vâ lâm thõ
trûúâng lao àưång toân cêìu ngây câng trúã nïn
nống bỗng hún. Mưåt bâi bấo múái àêy trïn túâ
New York Times chó ra rùçng gêìn 1/4 ngûúâi lao
àưång trïn toân nûúác M àậ phẫi nưỵ lûåc àïën kiïåt
sûác. Mưåt nûãa trong sưë àố cho rùçng núi lâm viïåc
ca hổ chó lâ chưỵ àïí nghe nhûäng lúâi quất thấo vâ
xc phẩm. Mưåt phêìn ba nhûäng ngûúâi ài lâm
thûúâng xun bõ mêët ng vò ấp lûåc cưng viïåc.

Nïëu úã vâo nhûäng thúâi k trûúác, cố lệ nhên
viïn àậ rêìm rưå àònh cưng. Nhûng ngây nay àậ
khấc, nhâ triïët hổc hiïån àẩi Homer Simpson
nhêån xết: “Nïëu hổ khưng thđch cưng viïåc ca
mònh, hổ cng sệ khưng àònh cưng. Nhûng hổ
chó lâm viïåc vúái mưåt nûãa nùng sët mâ thưi!”.
Àïí cẫi thiïån tònh hònh nây, bẩn nïn ấp
dng “Bđ quët c câ-rưët”, búãi chng sệ gip
ADRIAN GOSTICK - C
HESTER ELTON
16
bẩn vâ nhên viïn ca bẩn mưåt cấch hiïåu quẫ, cẫ
trong sûå phất triïín nùng lûåc cấ nhên vâ vò mc
tiïu tùng trûúãng bïìn vûäng ca cưng ty.
Mong rùçng khi àổc quín sấch nây, bẩn sệ
tòm thêëy sûå hûáng khúãi vâ hêëp dêỵn tûâ hûúng võ
ca “câ-rưët”, hûúng võ ca thânh cưng!
Adrian Gostick - Chester Elton
CÊU CHUYÏÅN VÏÌ
NGHÏÅ
THUÊÅT
ÀÖÅNG VIÏN
KHEN THÛÚÃNG
19
TÌN LÏỴ ÀEN TƯËI
CA ÀẨI Y VEX
Sau hai mûúi nùm lâm viïåc cêåt lûåc, cëi
cng Vex cng àûúåc thùng chûác àưìn trûúãng. Lệ
ra àố phẫi lâ mưåt ngây àấng tûå hâo nhêët, àấng

hên hoan nhêët trong àúâi anh. Nhûng, thay vò
mang theo vâi tup kem chưëng nùỉng vâ ài du
lõch àïën mưåt bậi biïín thêìn tiïn nâo àố, hóåc sùỉp
xïëp cêín thêån bưå lïỵ phc sơ quan ca mònh vâo va-
li àïí chín bõ tham dûå mưåt bíi tun dûúng
cưng trẩng long trổng, anh lẩi phẫi nhết àêìy ba-
lư nâo àưì hưåp, nâo thëc chưëng giấn àïí lïn
àûúâng nhêån nhiïåm v múái tẩi mưåt vng àêët xa
xưi trong v tr, hânh tinh “Purgatory”
(
1
)
.
Têët nhiïn Purgatory khưng phẫi lâ tïn thêåt
ca vng àêët àố, nhûng ngûúâi ta vêỵn thđch gổi
1
(
1
)
Purgatory, theo Cú àưëc giấo, lâ núi cấc linh hưìn bõ àây àổa (cố
thïí hiïíu nhû àõa ngc).
ADRIAN GOSTICK - C
HESTER ELTON
20
nố nhû vêåy, búãi Tiïíu hânh tinh sưë 3 nây àng lâ
mưåt àõa ngc trêìn gian.
Vex àậ khưng thïí tûúãng tûúång àûúåc rùçng sau
têët cẫ nhûäng thânh tđch xët sùỉc ca mònh, anh
lẩi bõ àiïìu àïën mưåt hânh tinh khư khan nhêët, vư
võ nhêët trong v tr. Nố chùỉc chùỉn lâ lûåa chổn

cëi cng ca bêët cûá tay àưìn trûúãng múái nâo.
- Vex, - chó huy trûúãng ca anh nối. -
Chng tưi cûã anh àïën Tiïíu hânh tinh sưë 3 àïí
tiïëp tc phc v cho sûå nghiïåp phất triïín nïìn
vùn minh ca chng ta.
Trong khi Vex thúã dâi ngao ngấn thò võ chó
huy phấn:
- Khưng giêëu gò anh, trûúác àêy tưi cng àậ cûã
rêët nhiïìu sơ quan giỗi àïën àố, nam cố nûä cố,
nhûng hổ chùèng lâm núi àố thay àưíi àûúåc gò!
Anh hiïíu tưi chûá? Vò thïë, tưi khưng mong àúåi
gò nhiïìu úã anh. Anh cûá cưë hïët sûác xem sao!
Àẩi y Vex chûa kõp múã miïång trûúác hâng
àưëng cêu hỗi àang dưìn dêåp xët hiïån trong àêìu
anh thò võ chó huy àậ phêíy tay châo vâ biïën nhanh
vâo phông. Vex nhòn cấnh cûãa àống sêåp lẩi, rưìi
CÊU CHUÅN NHÂ QUẪNL CÂ RƯËTVÂ NGHÏÅ THÅT KHEN THÛÚÃNG
21
àûa mùỉt nhòn cư thû k àang móm cûúâi chia bìn
vúái anh. Vex àânh quay ài vâ àau khưí bûúác lïn
tâu con thoi mâ khưng chùỉc mònh cố thïí hoân
thânh nhiïåm v nây hay khưng, cng khưng hiïíu
àûúåc tẩi sao nhûäng ngûúâi trûúác anh lẩi thêët bẩi vâ
cng chùèng biïët lâ mònh phẫi bùỉt àêìu tûâ àêu.
Hai ngây sau khi àïën Purgatory, Vex giúâ àêy
àang ngưìi sau mưåt chiïëc bân ph lúáp bi dây nhòn
qua ư cûãa sưí àêìy bi hûúáng vïì phđa cấnh àưìng vâng
a cng ngêåp trân bi ca Tiïíu hânh tinh sưë 3.
Anh cưë ghi nhúá nhûäng gò àang hiïån ra trûúác mùỉt.
Cẫm nhêån àêìu tiïn ca Vex: Tiïíu hânh tinh

sưë 3 lâ vng àêët ca bi bùåm. Mổi thûá àïìu bõ
xốa nhôa dûúái lúáp bi mõt m, dûúâng nhû
khưng cố gò thay àưíi àậ hâng trùm nùm qua.
Anh vểt mưåt lúáp bi trïn ư cûãa sưí vâ dội theo
mưåt chiïëc xe àang chẩy ngang qua. Tûâng àấm
bi cìn cån cën vâo bấnh xe àïí rưìi rúi
xëng lêëp trúã lẩi vâo dêëu vïët ca bấnh xe vûâa in
trïn mùåt àûúâng.
Tiïëp àïën lâ nhûäng con giấn khưíng lưì. Anh
tûâng trưng thêëy mưåt con giấn côn to hún cẫ mưåt
chiïëc Volkwagen thúâi cưí. Nhûäng àïm àêìu tiïn,
ADRIAN GOSTICK - C
HESTER ELTON
22
anh àậ phẫi chui vâo bưìn tùỉm àïí ng nhùçm àïì
phông sûå têën cưng ca chng.
Nhûng cưng
bùçng mâ nối, tiïìn
lûúng úã àêy àûúåc
trẫ cao hún so vúái
bêët k núi nâo
khấc. Ngoâi ra
anh côn àûúåc
hûúãng nhiïìu
bưíng lưåc khấc
nûäa: sưë ngây nghó
phếp hâng nùm cao hún; cố mưåt bar câ phï giấ cẫ
rêët phẫi chùng d àưi khi phẫi chõu khố chúâ àúåi
mưåt cht, vâ côn cố cẫ mấy bấn thûác ùn tûå àưång;
thêåm chđ anh côn àûúåc nghó lâm viïåc cẫ ngây thûá

Sấu nûäa.
Nhûng mùåc cho lûúng cao vâ bưíng hêåu, chùèng
ai mën àïën àêy cẫ. Núi nây vêỵn thiïëu sinh khđ d
nhûäng ngûúâi chó huy “xui xễo” trûúác àố àậ cưë gùỉng
hïët sûác. Nhiïìu dên thûúâng vâ sơ quan àưìn tr àậ
àïën àêy nhûng hêìu hïët àïìu bỗ ài. Duy chó cố vâi
gia àònh bấm tr vò hổ khưng thïí àïën núi nâo
khấc. Vâ Àẩi y Vex cng àûúåc cẫnh bấo rùçng hổ
Cẫm nhêån àêìu tiïn ca Vex:
Tiïíu hânh tinh sưë 3 lâ vng àêët ca bi bùåm.
CÊU CHUÅN NHÂ QUẪNL CÂ RƯËTVÂ NGHÏÅ THÅT KHEN THÛÚÃNG
23
lâ “nhûäng ngûúâi khưng cố khẫ nùng tưìn tẩi úã
nhûäng hânh tinh cố tđnh cẩnh tranh sinh tưìn cao”.
“Mònh sệ thay àưíi núi nây”, Vex nối to vúái
chđnh mònh.
Anh vô àêìu bûát tai vâ múã ngùn kếo hưåc bân
trïn cng. Vex gẩt sang bïn mưåt àưëng giêëy gối
kểo chewing-gum vâ mưåt lổ thëc chưëng chêëy
rêån rưỵng khưng. Ngoâi ra khưng côn thûá gò khấc.
Anh múã tiïëp ngùn dûúái, cng chùèng cố gò. Anh
àõnh àống lẩi thò nhấc thêëy hai chiïëc bao thû
nhỗ ph àêìy bi nùçm sêu bïn trong. Anh nhùåt
lêëy mưåt chiïëc vâ thưíi ài lúáp bi dây bïn trïn.
- Hûâmmm… - Anh lêìm bêìm - Hẩt giưëng
Anh thưíi sẩch àïën hẩt bi cëi cng. Cấi bao
thû nhỗ àûång nhûäng hẩt giưëng câ-rưët, hay đt nhêët
cng giưng giưëng câ-rưët nïëu nhòn vâo cấi vïåt mâu
cam côn sốt lẩi trïn têëm hònh ngoâi bò thû. Anh
lêåt mùåt sau lïn xem, chûa ai tûâng múã nố cẫ. Àiïìu

àố cng chùèng cố gò àấng ngẩc nhiïn. Anh nhòn
ra cûãa sưí, ngoâi kia lâ mưåt vng àêët vâng chấy, lâm
sao mâ trưìng àûúåc câ-rưët? Cố lệ chûa ai trưìng thûã
vâ thêåm chđ xûa nay cng chùèng cố ai úã hânh tinh
nây àûúåc ùn mưåt thûá rau c tûå nhiïn nâo. Ngûúâi
ta chó viïåc nhêën nt lâ cố ngay loẩi chấo tưíng húåp
chûáa nhiïìu khoấng chêët, lẩi giâu vitamin.
Anh àïí chng lẩi ngùn kếo vâ bùỉt tay vâo
nhiïåm v àêìu tiïn ca mưåt àưìn trûúãng.
Cẫ ngây hưm àố, Vex khưng ngûâng suy nghơ
vïì nhûäng hẩt giưëng. Ai àậ àïí chng lẩi àêy? Anh
khưng thïí biïët
àûúåc ai àậ tûâng
trưìng cêy úã àêy
d anh àậ àổc
thêëy rùçng cố
ngûúâi àậ lâm
viïåc àố hâng
thêåp k trûúác
thúâi k khai hốa. Cố thúâi k trong lõch sûã hânh
tinh xanh, ngûúâi ta thûåc sûå sưëng bùçng cấc loẩi
thûåc phêím tûúi sưëng thiïn nhiïn vâ hổ rêët ûa
chång chng. Nïëu vêåy nhûäng hẩt giưëng kia àậ
bõ lậng qụn bao lêu rưìi?
Tưëi hưm àố, anh gổi mốn câ-rưët tưíng húåp.
Anh vûâa ùn, vûâa trùn trúã mưåt nghơ àiïn rưì.
Chuån gò sệ xẫy ra nïëu anh gieo nhûäng hẩt
giưëng àố? Anh lêëy khùn lau cấi thòa àêìy bi vâ tûå
ADRIAN GOSTICK - C
HESTER ELTON

24
Cấi bao thû nhỗ àûång nhûäng hẩt giưëng câ-rưët.