Luận văn dề tài: "Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Liên Doanh Công Nghệ Thực Phẩm" pdf

TRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANG
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH





L
L
u
u
a
a
ä
ä
n
n


V
V
a
a
ê
ê
n
n


T

T
o
o
á
á
t
t


N
N
g
g
h
h
i
i
e
e
ä
ä
p
p



K
K
Ế
Ế

T
T
O
O
Á
Á
N
N


C
C
H
H
I
I


P
P
H
H
Í
Í


S
S

Ả
Ả
N
N


X
X
U
U
Ấ
Ấ
T
T




V
V
À
À


T
T
Í
Í
N
N

H
H


G
G
I
I
Á
Á


T
T
H
H
À
À
N
N
H
H


S
S
Ả
Ả
N
N

P
P
H
H
Ẩ
Ẩ
M
M




T
T
Ạ
Ạ
I
I


C
C
Ô
Ô
N
N
G
G

T
T
Y
Y


T
T
N
N
H
H
H
H


L
L
I
I
Ê
Ê
N
N


D
D

O
O
A
A
N
N
H
H






C
C
Ô
Ô
N
N
G
G


N
N
G
G
H
H

Ệ
Ệ


T
T
H
H
Ự
Ự
C
C


P
P
H
H
Ẩ
Ẩ
M
M


A
A
N
N

T
T
H
H
Á
Á
I
I





Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện:
ThS. BÙI THANH QUANG TRƯƠNG NGỌC DIỂM THÚY
MSSV: DKT005108.
Lớp DH1KT1.







04 - 2004


Lời cám ơn!

Từ đáy lòng, em xin bày tỏ lời cám ơn sâu sắc đến:

- Các thầy cô Trường Đại học An Giang đã tận tình truyền đạt kiến
thức nền tảng cơ sở, kiến thức chuyên sâu về Kinh Tế Doanh Nghiệp và cà
kinh nghiệm sống quý báu, thực sự hữu hữu ích cho bản thân em trong thời
gian thực tập và cả sau này.
- Thầy Bùi Thanh Quang đã hết lòng hỗ trợ, giúp đỡ em từ khi chọn
đề tài, cách thức ti
ếp cận thực tiễn tại đơn vị thực tập đến khi hoàn chỉnh
luận văn này.
- Các cô, chú lãnh đạo Công ty An Thái đã tạo cho em cơ hội được
thực tập tại Phòng kế toán tài vụ của Công ty và các cô, chú, anh, chị của
các bộ phận, đặc biệt là cô Thiều Thị Bích Vân, kế toán trưởng của Công ty
và cô Trần Thái Thanh, phụ trách tính giá thành ở phân xưởng sản xuất đã
nhiệt tình hướng dẫn, giải thích và cung cấ
p các thông tin, số liệu có liên
quan đến đề tài nghiên cứu, giúp em hoàn thành luận văn đúng thời gian, nội
dung quy định.
Xin chúc quý thầy cô, các cô, chú, anh, chị tại Công ty dồi dào sức
khỏe, thành công trong công việc, chúc quý Công ty kinh doanh ngày càng
đạt hiệu quả cao.

Sinh viên Trương Ngọc Diễm Thúy.
MỤC LỤC

Trang

Phần mở đầu 1
1. Lý do chọn đề tài 1
2. Mục tiêu nghiên cứu 2
3. Nội dung nghiên cứu 3
4. Phương pháp nghiên cứu 3

5. Phạm vi nghiên cứu 3

Phần nội dung 4
Chương 1: Cơ sở lý luận 5
1.1. Những nội dung cơ bản về chi phí sản xuất
và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất 5
1.1.1. Chi phí sản xuất 5
1.1.1.1. Khái niệm 5
1.1.1.2. Phân loại 5
1.1.1.2.1. Phân loại chi phí theo chức năng hoạt động 5
1.1.1.2.2. Phân loại chi phí theo mối quan hệ với thời kỳ 7
1.1.1.2.3. Phân loại chi phí theo phạm vi sử dụng
và vai trò của chi phí trong quá trình sản xuất 8
1.1.1.2.4. Phân loại chi phí theo các tiêu thức khác 8
1.1.2. Giá thành sản phẩm 9
1.1.2.1. Khái niệm 9
1.1.2.2. Phân loại 9
1.1.3. Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm 9
1.2. Nội dung kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 10
1.2.1. Tập hợp chi phí sản xuất 10
1.2.1.1. Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất 10
1.2.1.2. Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất 10
1.2.2. Tổng hợp chi phí sản xuất 11
1.2.3. Đối tượng tính giá thành và kỳ tính giá thành 12
1.2.4. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ 12
1.2.4.1. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ
theo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 12
1.2.4.2. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ
theo sản lượng hoàn thành tương đương 12
1.2.4.3. Đánh giá sản phẩ

m dở dang cuối kỳ
theo giá thành kế hoạch 13
1.2.5. Các phương pháp tính giá thành sản phẩm 13
1.2.5.1. Phương pháp giản đơn 13
1.2.5.2. Phương pháp hệ số 14
1.2.5.3. Phương pháp tỷ lệ 14
1.2.5.4. Phương pháp loại trừ giá trị sản phẩm phụ 14
1.2.5.5. Phương pháp tính giá thành theo quy trình sản xuất 14
1.2.5.5.1. Tính giá thành sản phẩm
theo phương pháp kết chuyển song song 15
1.2.5.5.2. Tính giá thành sản phẩm
theo phương pháp kết chuyển tuần tự từng khoản mục 15

Chương 2: Công ty TNHH Liên Doanh Công Nghệ Thực Phẩm An Thái 17
2.1. Lịch sử hình thành và phát triển 17
2.2. Ngành, nghề kinh doanh 18
2.3. Phạm vi kinh doanh 19
2.4. Thị trường mì ăn liền 21
2.5. Cơ cấu tổ chức 22
2.5.1. Sơ đồ tổ chức 22
2.5.2. Sơ lược chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn các bộ phận 23
2.6.Tình hình kinh doanh những năn gần đây 26

Chương 3: Công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh Công Nghệ Thực Phẩm An Thái . 29
3.1. Các bộ phận liên quan trực tiếp đến việc tính giá thành sản phẩm 29
3.1.1. Bộ phận sản xuất 29
3.1.2. Bộ phận kế toán 33
3.1.2.1. Cơ cấu tổ chức 33
3.1.2.2. Tổ chức bộ máy kế toán 33

3.1.2.3. Công tác kế toán 34
3.2. Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 35
3.2.1. Số lượng sản phẩm sản xuất trong tháng 12/2003 35
3.2.2. Kế toán nguyên liệu trực tiếp 35
3.2.2.1. Hệ thống kho nguyên liệu sản xuất
và giá trị xuất kho trong tháng 12/2003 36
3.2.2.2. Kế toán chi phí nguyên liệu trực tiếp 38
3.2.3. Kế toán chi phí nhân công trực tiếp 46
3.2.4. Kế toán chi phí sản xuất chung 47
3.2.5. Kết chuyển chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 49
3.2.5.1. Tài khoản 154 (Chi phí sản xuất dỡ dang) của Công ty 49
3.2.5.2. Kết chuyển chi phí sản xuất vào TK 154
để tính giá thành sản phẩm 49
3.2.5.3. Tính giá thành đơn vị từng loại sản phẩm 52
3.2.6. Phế phẩm 52
3.3. Phân tích một số điểm khác tiêu biểu trong công tác
kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty 53
3.3.1. Kế toán chi phí nguyên liệu trực tiếp 53
3.3.2. Giá trị thu hồi phế phẩm 56
3.3.3. Kế toán nguyên vật liệu nhập kho 57

Chương 4: Một số biện pháp hoàn thiện công tác
kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty 58
4.1. Một số biện pháp hoàn thiện công tác
kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 58
4.1.1. Kế toán chi phí nguyên liệu đầu vào 58
4.1.2. Kế toán chi phí nguyên liệu trực tiếp 59
4.1.3. Ứng dụng công nghệ thông tin
phục vụ công tác kế toán doanh nghiệp 60
4.2. Một số biện pháp khác 61

4.3. Một số thông tin tham khảo 62

Phần kết luận 64
I.KẾT LUẬN 64
II.KIẾN NGHỊ 64

Phần phụ đính 65
Phụ lục
Tài liệu tham khảo



DANH MỤC BIỂU ĐỒ VÀ BIỂU BẢNG

Trang
Biểu đồ.
Biểu đồ 2.1: Biểu đồ doanh thu - lợi nhuận qua các năm gần đây 28

Bảng.
Bảng 2.1: Tình hình tài chính qua các năm gần đây 27
Bảng 3.1: Số lượng sản phẩm sản xuất trong tháng 12/2003 35
Bảng 3.2: Bảng kê số 4 37
Bảng 3.3: Bảng cân đối nguyên liệu Tổ gia vị 40
Bảng 3.4: Bảng cân đối thành phẩm gia vị 41
Bảng 3.5: Bảng cân đối nguyên liệu Tổ nồi hơi 42
Bả
ng 3.6: Bảng cân đối nguyên liệu Tổ soup 43
Bảng 3.7: Bảng tổng hợp giá thành nguyên liệu theo dạng sản phẩm 45
Bảng 3.8: Bảng tập hợp chi phí nguyên liệu trực tiếp vào TK 154 46
Bảng 3.9: Bảng tập hợp chi phí nhân công trực tiếp 47

Bảng 3.10: Bảng phân bổ chi phí nhân công trực tiếp 48
Bảng 3.11: Bảng tập hợp chi phí sản xuất chung 48
Bảng 3.12: Bảng phân bổ chi phí sản xuất chung cho từng dạng sản phẩm 49
Bảng 3.13: Bảng tậ
p hợp chi phí sản xuất 51
Bảng 3.14: Bảng tính giá thành theo từng loại sản phẩm 53
Bảng 3.15: Bảng tính giá thành đơn vị theo từng loại sản phẩm 53
Bảng 3.16: Bảng giá trị thu hồi của phế phẩm 54
Bảng 3.17: Bảng trích TK 154 54

DANH MỤC HÌNH ẢNH VÀ SƠ ĐỒ



Trang
Hình ảnh.
Hình 2.2: Sản phẩm xuất khẩu sang các nước 20
Hình 3.1: Hệ thống dây chuyền tự động – khép kín 29

Sơ đồ.
Sơ đồ 2.1: Phạm vi kinh doanh 19
Sơ đồ 2.2: Cơ cấu tổ chức toàn Công ty 22
Sơ đồ 3.1: Cơ cấu tổ chức của phân xưởng sản xuất 30
Sơ đồ 3.2: Quy trình sản xuất mì gói 31
Sơ đồ 3.3: Quy trình sản xuất mì ly 32
Sơ đồ 3.4: Cơ cấ
u tổ chức Phòng kế toán 33
Sơ đồ 3.5: Mô hình tổ chức kế toán tập trung 33
Sơ đồ 3.6: Hệ thống kế toán Chứng từ ghi sổ 34
Sơ đồ 3.7: Khái quát chu trình sản xuất sản phẩm 36

Sơ đồ 3.8: Tập hợp chi phí nguyên liệu trực tiếp 38
Sơ đồ 3.9: Tập hợp chí phí nguyên liệu trực tiếp vào TK 154 46
Sơ đồ 3.10: Tập hợp chi phí nhân công trực tiếp 47
Sơ đồ 3.11: Tập hợ
p chi phí sản xuất chung 49
Sơ đồ 3.12: Kết chuyển chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm nhập kho 51
Sơ đồ 3.13: Sơ đồ tổng hợp TK 154 52



DANH MỤC PHỤ LỤC


Trang

Phụ lục 1: Bảng cân đối hàng hóa Kho nguyên liệu 66
Phụ lục 2: Bảng cân đối hàng hóa Kho bao bì - giấy gói 67
Phụ lục 3: Bảng cân đối hàng hóa Kho bao bì – thùng giấy 68
Kế hoạch sản xuất
Hướng dẫn sản xuất
Phiếu giao nhận nguyên vật liệu
Bảng theo dõi kết quả lao động công nhật

GIẢI THÍCH CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ THUẬT NGỮ


- BHXH, BHYT, KPCĐ : bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn.
- CB-CNV : cán bộ - công nhân viên.
- CP hoặc cp hoặc Cp : chi phí.
- CPSX hoặc cpsx : chi phí sản xuất.

- Cpsxdd : chi phí sản xuất dở dang.
- CPNVLTT : chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.
- CPNCTT : chi phí nhân công trực tiếp.
- CPSXC : chi phí sản xuất chung.
- CPSXKDDD : chi phí sản xuất kinh doanh dỡ dang.
- CCDC : công cụ dụng cụ.
- DN : doanh nghiệp.
- đkỳ : đầu kỳ.
- đvsp : đơn vị sản phẩm.
- gđ : giai đo
ạn.
- ps : phát sinh.
- SL : số lượng.
- SP hoặc sp : sản phẩm.
- SX : sản xuất.
- TK : tài khoản.
- TT : thành tiền.
- Z : giá thành sản phẩm.
- Z
BTP
: giá thành bán thành phẩm.
- Z
TP
: giá thành thành phẩm.
- Z
đvị
: giá thành đơn vị sản phẩm.


Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm

tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang


P
P
H
H
A
A
À
À
N
N


M
M
Ô
Ô
Û
Û


Ñ
Ñ
A
A
À
À
U

U




1. Lý do chọn đề tài:
Sự cần thiết của công việc kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm có
thể được hiểu một cách nhẹ nhàng qua ví dụ sau đây. Một người bán hàng rong
với gánh chè đậu trên lưng rảo khắp đường phố suốt cả ngày. Giá bán
1000đ/chén chè của người bán hàng ấy hẳn nhiên không phải do tự nhiên người
ấy muốn hay thích bán với giá đó, mà nó bị ảnh hưởng bởi giá mua đường, đậu,
củi,… và c
ả vì đó là giá bán chung của những người bán chè khác (tất nhiên,
trước khi bán, người ấy cũng phải tìm hiểu xem người khác bán với giá bán như
thế nào) . Chỉ với những ghi chép đơn giản cho giá mua các thứ cần thiết để nấu,
người bán đã có thể biết được chi phí bỏ ra và tính giá bán, rồi từ đó ước lượng
xem mình sẽ thu được bao nhiêu tiền, sao cho số tiền ấy sau khi bù đắp được
khoản chi phí đã bỏ ra thì có ph
ần lãi để có thể tiếp tục mưu sinh. Có thể nói, đây
là công việc "kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm" đơn giản nhất nhưng
không kém phần quan trọng và không thể thiếu được, cho dù đây chỉ là buôn bán
dạo thôi.
Trong các doanh nghiệp sản xuất, đặc biệt là với những doanh nghiệp sản
xuất có qui mô lớn, sản xuất những mặt hàng có tính cạnh tranh cao, ngoài các
yếu tố nguồn vốn, nguồn nguyên liệu, thị trườ
ng,… thì một trong những nội
dung có ý nghĩa quan trọng hàng đầu là công việc quản trị chi phí và tính giá
thành sản phẩm.
Trong nền kinh tế thị trường có sự quản lý và điều tiết của nhà nước hiện
nay, sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp ngày càng khốc liệt hơn nên vấn đề giá

bán ngày càng giữ vai trò quan trọng vì nó chính là công cụ cạnh tranh sắc bén
của doanh nghiệp. Để có được giá bán hợp lý, doanh nghiệp phải hạch toán và
SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 1


Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
tính giá thành sản phẩm vừa đúng, vừa chính xác. Điều này sẽ tạo nên một cái
nền vững chắc, giúp cho việc hạ giá thành sản phẩm một cách hiệu quả hơn nhờ
loại bỏ được những chi phí bất hợp lý nhưng vẫn không ngừng nâng cao chất
lượng sản phẩm.
Trong suốt thời gian học tập, được tiếp thu những kiến thức về kế toán
doanh nghiệp dướ
i nhiều góc độ: quản trị, chi phí, Trong đó, lĩnh vực em thấy
rất hay và hấp dẫn là kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Sau khi
học, em hiểu rõ hơn về cách tính giá thành ở những trường hợp khác nhau. Với
nền kiến thức ấy, em rất nóng lòng muốn được tiếp cận với thực tế để học hỏi
thêm.
Thời gian thực tập tại Công ty TNHH Liên Doanh Công Nghệ Thực Phẩm
An Thái là kho
ảng thời gian em phát hiện được nhiều điều mới lạ về lĩnh vực yêu
thích của mình trên thực tế. Những điều học được ở trường giúp cho em nhận ra
sự khác nhau giữa lý thuyết và thực tế về kế toán chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm. Chính điều này càng thôi thúc và tạo cho em nhiều hứng thú để
tìm hiểu sâu hơn.
Xuất phát từ những lý do trên, em quyết định chọn đề tài cho luận văn tốt
nghiệp của mình:
“Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công Ty TNHH Liên Doanh Công Nghệ Thực Phẩm An Thái”

2. Mục tiêu nghiên cứu:
Khi chọn đề tài này, em muốn tìm hiểu các yếu tố cấu thành nên giá thành
sản phẩm và cách kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm của riêng
Công ty. Từ đó phân tích một số tác động của cách kế toán này và đề ra một số
biện pháp tiết kiệm chi phí sản xuất nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp.


SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 2


Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
3. Nội dung nghiên cứu:
Từ mục tiêu nghiên cứu trên, nội dung nghiên cứu của đề tài sẽ tập trung
vào những vấn đề sau:
- Kế toán thu mua nguyên vật liệu.
- Tập hợp chi phí sản xuất theo từng khoản mục, hạch toán chúng và
biểu thị vào sơ đồ tài khoản chữ T.
- Tính giá thành sản phẩm.
- Phân tích một số điểm khác trong cách kế toán chi phí sản xuất và tính
giá thành sản phẩm ở Công ty.
- Đề ra một số biện pháp tiết kiệm chi phí sản xuất.

4. Phương pháp nghiên cứu:
4.1. Phương pháp thu thập số liệu
- Số liệu sơ cấp:
Phỏng vấn, tìm hiểu tình hình thực tế tại các khâu của dây chuyền sản
xuất để có cái nhìn tổng thể về quy trình sản xuất.
- Số liệu thứ cấp:

+ Thu thập số liệu thực tế từ phân xưởng sản xuất chính và phòng kế
toán.
+ Tham khảo những tài liệu có liên quan đến đề tài nghiên cứu.
4.1. Phương pháp xử lý số liệu:
Phương pháp so sánh, đối chiếu, tổng hợp số liệu.

5. Phạm vi nghiên cứu:
Sản phẩm chính hiện nay của Công ty bao gồm nhiều loại: Mì ăn liền
(dạng gói và ly), Phở ăn liền (dạng gói và ly) Soup ăn liền (dạng gói)… tuy
nhiên, do thời gian và khả năng hạn chế nên trong phạm vi nghiên cứu của đề tài
em chỉ
tập trung vào hạch toán chi phí và tính giá thành sản phẩm theo dạng gói
và dạng ly.
SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 3


Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang

P
P
H
H
A
A
À
À
N
N


N
N
O
O
Ä
Ä
I
I


D
D
U
U
N
N
G
G

SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 4


Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
Chương 1
C
C
Ơ
Ơ


S
S

Ở
Ở


L
L
Ý
Ý


L
L
U
U
Ậ
Ậ
N
N


WX

1.1. Những nội dung cơ bản về chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
trong doanh nghiệp sản xuất:
1.1.1. Chi phí sản xuất:
1.1.1.1. Khái niệm:
Chi phí sản xuất là biểu hiện
bằng tiền của toàn bộ hao phí về lao động
sống, lao động vật hoá và các chi phí khác mà doanh nghiệp đã chi ra để tiến
hành hoạt động sản xuất trong một thời kỳ.

1.1.1.2. Phân loại:
Chi phí sản xuất bao gồm nhiều khoản chi phí có nội dung, công dụng và
mục đích sử dụng khác nhau. Do đó để phục vụ cho công tác quản lý và hạch
toán cần phải phân loại chi phí sản xuất theo tiêu thức phù hợp. Sau đây là mộ
t
số tiêu thức phổ biến để phân loại chi phí sản xuất.
1.1.1.2.1. Phân loại chi phí theo chức năng hoạt động:
Đây là cách phân loại phổ biến nhất vì nó rõ ràng và chi tiết. Cách phân
loại này căn cứ vào chức năng hoạt động mà chi phí phát sinh để phân loại. Toàn
bộ chi phí được chia thành 2 loại:
-
Chi phí sản xuất: là toàn bộ chi phí liên quan đến việc chế tạo sản phẩm hoặc
dịch vụ trong một thời kỳ nhất định.
Chi phí sản xuất được chia thành 3 loại:
+ Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: tất cả chi phí gồm nguyên vật liệu chính,
vật liệu phụ, nhiên liệu được sử dụng trực tiếp cho quá trình sản xuất kinh doanh.
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp được hạch toán trực tiế
p vào đối tượng
chịu phí. Tuy nhiên, khi nguyên liệu trực tiếp được sử dụng cho nhiều loại sản
phẩm mà không thể xác định mức tiêu hao thực tế cho từng loại sản phẩm (hoặc
SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 5


Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
đối tượng chịu chi phí) thì kế toán phải tiến hành phân bổ theo tiêu thức thích
hợp.
+ Chi phí nhân công trực tiếp: tất cả các chi phí có liên quan đến bộ phận lao
động trực tiếp sản xuất sản phẩm như tiền lương, tiền công, các khoản phụ cấp,
các khoản trích về BHXH, BHYT, KPCĐ vào chi phí theo quy định.

Chi phí nhân công trực tiếp đươc hạch toán trực tiếp vào các đối tượng
chịu chi phí. Cũng như chi phí nguyên vật liệu tr
ực tiếp, khi chi phí nhân công
trực tiếp liên quan đến nhiều đối tượng và không thể xác định trực tiếp mức tiêu
hao cho từng đối tượng thì phải tiến hành phân bổ theo những tiêu thức thích
hợp.
+ Chi phí sản xuất chung: là chi phí phục vụ và quản lý sản xuất gắn liền với
từng phân xưởng sản xuất, là loại chi phí tổng hợp gồm: chi phí nhân viên phân
xưởng, chi phí vật liệu và dụng cụ sản xuấ
t của phân xưởng, chi phí khấu hao
TSCĐ ở phân xưởng.
Chi phí này được tập hợp theo từng phân xưởng sản xuất hoặc bộ phận
sản xuất kinh doanh hàng tháng và cuối mỗi tháng tiến hành phân bổ và kết
chuyển cho các đối tượng hạch toán chi phí.
Chi phí sản xuất chung có 4 đặc điểm:
• Gồm nhiều khoản mục khác nhau.
• Các khoản mục chi phí thuộc chi phí sản xuất chung đều có tính
chất gián tiếp đối v
ới từng đơn vị sản phẩm nên không thể tính
thẳng vào sản phẩm dịch vụ phục vụ.
• Chi phí sản xuất chung gồm cả biến phí, định phí và chi phí hỗn
hợp. Trong đó định phí chiếm tỷ lệ cao nhất.
• Do có nhiều khoản mục chi phí nên chúng được nhiều bộ phận
khác nhau quản lý và rất khó kiểm soát.
Chi phí sản xuất chung cũng được tính vào giá thành sản phẩm. Do đặc
điể
m của nó không thể tính trực tiếp vào sản phẩm nên chúng được tính vào sản
phẩm thông qua việc phân bổ theo công thức:
SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 6

Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
CPSXC thực tế trong kỳ
Mức phân bổ CPSX cho
từng đối tượng
=
Tổng số đơn vị của các
đối tượng phân bổ tính
theo tiểu thức được chọn
x
Số đơn vị của
từng đối tượng
tính theo tiêu
thức được chọn

-
Chi phí ngoài sản xuất:
Để tổ chức và thực hiện việc tiêu thụ sản phẩm, doanh nghiệp còn chịu
một khoản chi phí ngoài khâu sản xuất. Đây là những chi phí làm giảm lợi tức
trong kỳ nên được gọi là chi phí ngoài sản xuất hay chi phí thời kỳ. Nó gồm 2
loại:
+ Chi phí bán hàng.
+ Chi phí quản lý doanh nghiệp.
Những chi phí này sẽ xuất hiện trong các báo cáo tài chính như những phí
tổn thời kỳ mà chúng phát sinh.
ª Tác dụng của cách phân loại này:
- Cho thấy vị trí, ch
ức năng hoạt động của chi phí trong quá trình hoạt động
sản xuất kinh doanh ở doanh nghiệp.

- Là căn cứ để xác định giá thành sản phẩm và tập hợp chi phí.
- Cung cấp thông tin có hệ thống cho việc lập các báo cáo tài chính.
1.1.1.2.2. Phân loại chi phí theo mối quan hệ với thời kỳ:
-
Chi phí sản phẩm:
Chi phí sản phẩm là những chi phí gắn liền với sản phẩm được sản xuất ra
hoặc được mua vào. Nó phát sinh trong một thời kỳ và ảnh hưởng đến nhiều kỳ
sản xuất kinh doanh, kỳ tính kết quả kinh doanh
-
Chi phí thời kỳ:
Chi phí thời kỳ là những chi phí phát sinh và ảnh hưởng trực tiếp đến lợi
nhuận trong một kỳ kế toán. Chi phí thời kỳ trong hoạt động sản xuất kinh doanh
của doanh nghiệp tồn tại khá phổ biến như chi phí hoa hồng bán hàng, chi phí
SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 7


Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
quảng cáo, chi phí thuê nhà, chi phí văn phòng… Những chi phí này được tính
hết thành phí tổn trong kỳ để xác định kết quả kinh doanh.
Ở những doanh nghiệp sản xuất, chi phí sản phẩm phát sinh trong lĩnh vực
sản xuất dưới hình thức chi phí sản xuất. Sau đó, chúng chuyển hoá thành giá trị
thành phẩm tồn kho chờ bán. Khi tiêu thụ, chúng chuyển hoá thành giá vốn hàng
bán được ghi nhận trên báo cáo kết quả kinh doanh trong kỳ.
Ngược lại, chi phí thời kỳ, thời kỳ chúng phát sinh cũng chính là thờ
i kỳ ghi
nhận trên báo cáo kết quả kinh doanh.
1.1.1.2.3. Phân loại chi phí sản xuất theo phạm vi sử dụng và vai trò của
chi phí trong quá trình sản xuất:
-

Chi phí cơ bản: là những chi phí trực tiếp phát sinh trong quá trình sản xuất như
chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp dùng vào sản xuất sản phẩm, dịch vụ, tiền
lương của công nhân trực tiếp sản xuất.
-
Chi phí chung: là những chi phí có liên quan đến công tác tổ chức phục vụ sản
xuất như chi phí sản xuất chung.
1.1.1.2.4. Phân loại chi phí theo các tiêu thức khác:
Ngoài những cách phân loại trên thì chi phí sản xuất còn được phân loại
theo các tiêu thức sau:
 Theo mối quan hệ với mức dộ hoạt động:
Chi phí được chia thành 3 loại:
+ Biến phí.
+ Định phí.
+ Chi phí hỗn hợp.
 Phân loại nhằm ra quyết định:
+ Chi phí trực tiếp và chi phí gián tiếp.
+ Chi phí kiểm soát được và chi phí không kiểm soát được.
+ Chi phí chênh lệch.
+ Chi phí cơ hội.
+ Chi phí chìm.
SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 8


Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
1.1.2. Giá thành sản phẩm:
1.1.2.1. Khái niệm:
Giá thành sản phẩm là chi phí sản xuất tính cho một khối lượng sản phẩm,
dịch vụ hoàn thành nhất định.
Giá thành là một chỉ tiêu kinh tế tổng hợp phản ảnh chất lượng toàn bộ

hoạt động sản xuất kinh doanh và quản lý kinh tế tài chính tại doanh nghiệp, cụ
thể là phản ảnh kết quả sử dụng các loại tài sản, vật tư, lao độ
ng, tiền vốn trong
quá trình sản xuất cũng như các giải pháp kinh tế kỹ thuật mà doanh nghiệp đã
thực hiện nhằm đạt mục đích sản xuất là khối lượng sản phẩm nhiều nhất với chi
phí sản xuất tiết kiệm và lợi nhuận cao.
1.1.2.2. Phân loại:
Trong doanh nghiệp sản xuất, giá thành sản phẩm được chia thành 3 loại:
-
Giá thành định mức: giá thành sản phẩm được xây dựng dựa trên tiêu
chuẩn định mức của chi phí sản xuất (chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí
nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung).
-
Giá thành kế hoạch (giá thành dự toán): giá thành sản phẩm được tính
trên cơ sở tiêu chuẩn chi phí định mức nhưng có điều chỉnh theo năng lực hoạt
động trong kỳ kế hoạch.
-
Giá thành thực tế: giá thành sản phẩm được tính dựa trên cơ sở chi phí
thực tế phát sinh.
Giá thành định mức và giá thành kế hoạch thường được lập trước khi sản
xuất, còn giá thành thực tế thì hẳn nhiên chỉ có được sau quá trình sản xuất. Do
đó, doanh nghiệp luôn thực hiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm song song với các kỹ thuật để có được giá thành định mức, giá
thành kế hoạch sau đó điều chỉnh về
giá thành thực tế.
1.2.3. Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm:
Giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm thường có cùng bản chất kinh
tế là hao phí lao động sống và lao động vật hoá nhưng lại khác nhau về thời kỳ,
phạm vi, giới hạn.
SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 9

Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
Cpsxdd đkỳ Chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ


Giá thành sản xuất sản phẩm
Cp thiệt hại
trong sx
Cpsxdd
cuối kỳ

Kế toán chi phí sản xuất chính xác làm cơ sở để tính giá thành sản phẩm
hoàn thành. Bản chất của giá thành là chi phí – chi phí có mục đích - được sắp
xếp theo yêu cầu của nhà quản lý. Qua việc tính giá thành sản phẩm để kiểm tra
việc thực hiện định mức tiêu hao của chi phí sản xuất.
Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm cùng h
ướng đến mục
tiêu: cung cấp thông tin chi phí, giá thành để phục vụ cho việc xác định giá thành
phẩm tồn kho, giá vốn, giá bán, lợi nhuận từ đó đưa ra quyết định quản trị sản
xuất, quyết định kinh doanh hợp lý; để phục vụ tốt hơn cho quá trình kiểm soát
chi phí đạt hiệu quả cao; để phục vụ tốt hơn cho việc xây dựng, hoàn thiện hệ
thống định mức chi phí.
1.2. Nộ
i dung kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm:
1.2.1. Tập hợp chi phí sản xuất:
1.2.1.1. Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất:
Xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất là xác định phạm vi,giới hạn
mà chi phí cần được tập hợp. Đối tượng tập hợp chi phí có thể là phân xưởng sản

xuất, sản phẩm
1.2.1.2. Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất:
Phươ
ng pháp tập hợp chi phí là cách thức, kỹ thuật xác định chi phí cho
từng đối tượng tập hợp chi phí. Quá trình này được tiến hành như sau:
- Tập hợp trực tiếp những chi phí sản xuất phát sinh liên quan trực tiếp
đến từng đối tượng chịu chi phí.
- Những chi phí sản xuất liên quan đến nhiều đối tượng tập hợp chi phí
sản xuất thường tập hợp thành từng nhóm và chọn tiêu thức để phân bổ cho từng
đối tượng chịu chi phí.
SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 10


Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
Tổng CPSX phát sinh trong kỳ Hệ số phân bổ
chi phí
=
Tổng tiêu thức phân bổ

Mức phân bổ cho
đối tượng i
=
Hệ số phân bổ
CP
x
Tiêu thức phân
bổ của đối tượng i

Sơ đồ:

Các TK liên quan CPNVLTT
Tập hợp CPNVLTT

CPNCTT
Tập hợp CPNCTT

CPSXC
Tập hợp CPSXC

1.2.2. Tổng hợp chi phí sản xuất:
Đây là giai đoạn phân tích chi phí đã tập hợp như trên để kết chuyển hoặc
phân bổ chi phí sản xuất vào đối tượng tính giá thành.
Quá trình tổng hợp chi phí sản xuất: điều chỉnh các khoản xuất dùng, sử
dụng phù hợp với chi phí sản xuất thực tế phát sinh và tổng hợp chi phí thực tế
theo từng đối tượng tính giá thành sản phẩm.
Sơ
đồ:
621 (CPNVLTT) 154 (CPSXKDDD)
Tập hợp CPNVLTT

622 (CPNCTT)
Tập hợp CHNCTT

627 (CPSXC)
Tập hợp CPSXC



SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 11

Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
1.2.3. Đối tượng tính giá thành và kỳ tính giá thành:
Đối tượng tính giá thành sản phẩm là khối lượng sản phẩm, dịch vụ hoàn
thành nhất định mà doanh nghiệp cần tính tổng giá thành và giá thành đơn vị sản
phẩm.
Kỳ tính giá thành là khoảng thời gian cần thiết phải tiến hành tổng hợp chi
phí sản xuất để tính tổng giá thành và giá thành đơn vị đại lượng, kết quả hoàn
thành (thông thường kỳ tính giá thành được chọn trùng với kỳ báo cáo k
ế toán:
tháng, quý, năm…)
1.2.4. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ:
Sản phẩm dở dang cuối kỳ là những sản phẩm mà tại thời điểm tính giá
thành chưa hoàn thành về mặt kỹ thuật sản xuất và thủ tục quản lý ở các giai
đoạn của quy trình công nghệ chế biến sản phẩm.
Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ là xác định chi phí sản xuất củ
a sản
phẩm dở dang cuối kỳ.
Các phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ:
1.2.4.1. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo chi phí nguyên
vật liệu trực tiếp
Theo phương pháp này, sản phẩm dở dang cuối kỳ chỉ tính toán theo chi
phí nguyên vật liệu trực tiếp, còn chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất
chung thì tính cả cho sản phẩm hoàn thành.
Ưu điểm của phương pháp này là tính toán ít nhưng nhược điểm của nó là
độ chính xác không cao.
1.2.4.2. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo sản lượng hoàn
thành tương đương:
Theo phương pháp này thì tính toán phức tạp hơn nhưng kết quả tương

đối chính xác cao. Vì thế, đây là phương pháp được áp dụng phổ biến ở nhiều
doanh nghiệp.
Cách tính của phương pháp này là chi phí sản xuất dở dang cuối kỳ bao
gồm tất cả các khoản mục chi phí sản xuất.
SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 12


Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
1.2.4.3. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo giá thành kế
hoạch:
Phương pháp này áp dụng phù hợp nhất ở những doanh nghiệp mà hệ
thống kế hoạch chi phí có độ chính xác cao. Theo phương pháp này, chi phí sản
xuất dở dang cuối kỳ được tính theo giá thành kế hoạch.
1.2.5. Các phương pháp tính giá thành sản phẩm (Z):
1.2.5.1. Phương pháp giản đơn: (hay phương pháp trực tiếp)
Những doanh nghiệp có quy trình sản xuất giản đơn như các doanh nghiệp
khai thác và sản xuất động lực thì phù hợp với phương pháp hạch toán giá thành
sản phẩm này. Bởi vì, quy trình sản xuất giản đơn là chỉ sản xuất một hoặc một
số ít mặt hàng có số lượng lớn, chu kỳ sản xuất ngắn, có thể có hoặc không có
sản phẩm dở dang.
Công thức tính:
Tổng Z SP
hoàn thành
trong kỳ
=
Cpsxdd
đầu kỳ
+
Cpsx ps

trong kỳ
-
Các khoản
làm giảm
CP
-
Cpsxdd
cuối kỳ

Tổng Z SP hoàn thành trong kỳ
Z 1 đvsp =
SL SP hoàn thành trong kỳ

Sơ đồ hạch toán giá thành theo phương pháp giản đơn:

621

154 (chi tiết
theo loại SP)


152 (111)


kết chuyển


các khoản làm
giảm chi phí

622


kết chuyển


155 (157)

627

Z sản phẩm
hoàn thành




kết chuyển


SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 13


Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
1.2.5.2. Phương pháp hệ số:
Điều kiện sản xuất thích hợp để áp dụng phương pháp này là trên cùng

một quy trình công nghệ sản xuất tạo ra nhiều loại sản phẩm khác nhau và không
thể tổ chức theo dõi chi tiết từng loại sản phẩm. Công việc cần làm là quy đổi các
sản phẩm khác nhau đó về một loại sản phẩm duy nhất được gọi là sản phẩm tiêu
chuẩn theo hệ số quy
đổi được xác định sẵn.
1.2.5.3. Phương pháp tỷ lệ:
Điều kiện sản xuất của phương pháp này cũng tương tự như phương pháp
hệ số, tuy nhiên giữa các sản phẩm khác nhau đó lại không xác lập một hệ số quy
đổi. Để xác định tỷ lệ, người ta có thể sử dụng nhiều tiêu thức: giá thành kế
hoạch, chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, trọng lượ
ng sản phẩm, Thông thường
có thể sử dụng giá thành kế hoạch hoặc giá thành định mức.

1.2.5.4. Phương pháp loại trừ giá trị sản phẩm phụ:
Điều kiện sản xuất thích hợp áp dụng phương pháp này là trong cùng một
quy trình sản xuất cùng với sản phẩm chính được tạo ra thì sản phẩm phụ (sản
phẩm phụ không phải là đối tượng tính giá thành và được định giá theo mục đ
ích
tận thu) cũng xuất hiện. Để có giá thành sản phẩm chính xác thì cần phải loại trừ
giá trị sản phẩm phụ.
Tổng Z
thực tế
SP
=
Cpsxdd
đầu kỳ
+
Cpsx ps
trong kỳ
-

Cpsxdd
cuối kỳ
-
Giá trị các
khoản điều
chỉnh giảm Z
-
Giá trị
ước tính
SP phụ

1.2.5.5. Phương pháp tính giá thành theo quy trình sản xuất:
Đây là phương pháp rất thích hợp với các doanh nghiệp có quy trình sản
xuất phức tạp, để có thành phẩm thì phải trải qua nhiều giai đoạn sản xuất, ở mỗi
giai đoạn thu được bán thành phẩm với hình thái vật chất khác với giai đoạn
trước.
Tuỳ theo việc xác định đối tượng tính giá thành của doanh nghiệp mà lựa
chọn phương pháp tính giá thành theo quy trình sản xuất thích h
ợp.
SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 14


Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Công ty TNHH Liên Doanh CNTP An Thái. GVHD: Bùi Thanh Quang
1.2.5.5.1. Tính giá thành sản phẩm theo phương pháp kết chuyển
song song.
Khi xác định đối tượng tính giá thành chỉ là thành phẩm hoàn thành ở giai
đoạn cuối cùng thì nên chọn phương pháp này.
Qua sơ đồ sau thì rất dễ hình dung cách tính này.
Giai đoạn 1

Giai đoạn 2
…
Giai đoạn n

Cpsx ps gđ 1 Cpsx ps gđ 2 … Cpsx ps gđ n





Cpsx ps gđ 1 trong
thành phẩm

Cpsx ps gđ 2 trong
thành phẩm
…
Cpsx ps gđ n trong
thành phẩm



Z thực tế SP

Với i là số giai đoạn sản xuất , i=1 n.
Chi phí sản xuất từng giai đoạn trong thành phẩm được tính như sau:
Cpsxdd đkỳ gđ i + Cpsx ps ở gđ i
= x
Cpsx gđ i
trong thành

phẩm
SL SP dở dang gđ i +
SL thành phẩm
gđ cuối

SL thành
phẩm ở
gđ cuối

Chi phí sản xuất từng giai đoạn trong thành phẩm phải kết chuyển song
song từng khoản mục để tính giá thành sản xuất của thành phẩm.
n
Z thành phẩm =
∑
Cpsx của gđ i trong thành phẩm
1=1

1.2.5.5.2. Tính giá thành sản phẩm theo phương pháp kết chuyển
tuần tự từng khoản mục.
Cách tính này sẽ đáp ứng yêu cầu nắm rõ giá trị bán thành phẩm và giá trị
thành phẩm của nhà quản trị. Kế toán phải tình giá thành bán thành phẩm của
giai đoạn trước và kết chuyển sang giai đoạn sau một cách tuần tự cho đến khi
tính giá thành thành phẩm.
SVTH: Trương Ngọc Diễm Thúy Trang 15