NHỮNG MẶT KHUẤT CỦA MỘT THIÊN TÀI doc

NHỮNG MẶT KHUẤT CỦA
MỘT THIÊN TÀI
Từ trước đến nay, khi nhắc đến tên
Leonardo da Vinci, người ta nghĩ
đến một họa sĩ, một kiến trúc sư, m
ột
nhà điêu kh
ắc vĩ đại của ý, thời Phục
Hưng, tác giả của bức tranh La
Joconde từng gây tranh luận suốt 5
thế kỷ về nụ cười huyền bí của n
àng.
Tuy nhiên, bên cạnh Leonardo - nhà
họa sĩ, người ta còn ít biết tới một
Leonardo khác với tư cách là một kỹ
sư thiên tài, tác giả của vô số phát
minh, trong số đó có những mô hình của chiếc d
ù hàng không, máy bay
và xe tăng trong tương lai.
Leonardo, con trai của viên chưởng khế Piero ở Vinci, sinh ngăm 1452
tại Florence, một thành phố cổ kính nằm ở miền Trung nước ý. Ông là
một đứa con ngoài giá thú: gia đình chính thức của viên khế chưởng
giàu có không có con cái và ông ta đã “đem lại niềm vui” cho một cô
gái nông dân mộc mạc tên là Caterina vốn đã sinh cho ông ta một cậu
con trai. Từ 4 tuổi, Leonardo được bố nuôi nấng dạy bảo. Ông muốn
con trai ông sau này trở thành một điền chủ. Leonardo được học hành
tử tế. Tuy nhiên mặc dầu thuộc dòng dõi danh gia vọng tộc, Leonardo
dường như không phải là người vùng Florence, không phải là người ý
và cũng không phải là người trần thế nói chung
Leonardo kỳ quặc đến nỗi khiến cho các nhà khoa học vừa kính nể lại
vừa bối rối. Bởi lẽ hiếm có những người như Leonardo lại có thể làm

chủ những kiến thức uyên bác trong tất cả các lãnh vực của trí tuệ nhân
loại - trong nghệ thuật tạo hình, trong âm nhạc, trong khoa học ngữ
văn, trong y học - Ông vừa là một kỹ sư thiên tài, vừa là một nhà phát
minh, vừa là nhà tiên tri, vừa là kiến trúc sư, vừa là nhà tạo mẫu, vừa là
tay kỵ mã, vừa là tay kiếm khách, vừa là nhà hóa học lại vừa là nhà cơ
học. Danh mục này còn có thể kéo dài thêm nữa. Hiện nay ngư
ời ta vẫn
còn lưu giữ được một cuốn Sổ ghi chép của Leonardo. Đó là những
phác thảo về những động tác của con chim đang bay, để thực hiện đư
ợc
những động tác phác thảo này, theo các nhà nghiên cứu, cần phải có
những thước phim quay chậm. Vậy Leonardo làm thế nào để có những
tư liệu đó? Thậm chí người biết tiếng ý cũng không thể đọc được
những dòng ghi chép bởi lẽ Leonardo đã viết chúng từ phải qua trái,
dường như cố tình muốn làm rối trí người đọc. Mãi đến thế kỷ XX
người ta mới giải mã được những hàng chữ ấy nhờ một tấm gương.
Còn chỉ đến ngày nay, một số nhà nghiên cứu mới đang tìm cách thể
hiện chúng vào đời sống.
Mấy năm trước, báo chí đã công b
ố một thông tin đáng chú ý : tháng 10
năm 2002, tại Anh quốc người ta đã chế tạo được và thử nghiệm một
thiết bị bay độc nhất vô nhị làm bằng gỗ, lông chim và chất bài tiết của
con bọ dừa do Leonardo khởi thảo cách đây 500 năm. Đó là nguyên
mẫu của chiếc dù hiện đại và tàu lượn hiện đại. Bằng những phát minh
của mình, người kỹ sư ý vĩ đại đã chứng minh rằng con người có thể
bay được ở thời đại mà chưa ai dám mơ tưởng tới điều kỳ diệu đó.
Ngay t
ừ ngăm 1483, Leonardo đã ghi lại bên lề bản vẽ : “Nếu như
người ta tìm được một tấm vải gai có chiều rộng và chiều cao 12 ácdơ
(đơn vị đo chiều dài Anh bằng 91,44cm) thì anh ta có thể nhảy xuống

từ bất cứ độ cao nào mà không việc gì”. Những người gan dạ đ
ã sinh ra
sau đó vài thế kỷ: năm 1777 một người Pháp tên là Jean Dumie, vốn bị
kết án tử hình, cần phải thử nghiệm “cái áo khoác biết bay” của giáo s
ư
Fontagie được chế tạo theo những phác họa của Leonardo. Nếu thành
công anh ta được hứa hẹn ân xá. Dumie đã thực hiện cú nhảy từ trên
mái ngọn tháp canh của nhà tù và đã sống.
Còn bản sao chính xác của chiếc dù mà Leonardo đã miêu tả, chỉ mới
đây thôi đã được một người Anh tên là Edrian Nicolas thử nghiệm.
Trên một thiết bị nặng 85kg được chế tạo bằng những vật liệu vốn sẵn
có ở thời Trung cổ, anh ta đã bay được gần hai ngàn rưỡi mét trên
những cánh đồng ở Nam Phi. Nicolas nhảy ra khỏi giỏ khí cầu được
đưa lên ở độ cao ba ngàn mét, bất chấp những lời dự đoán của các
chuyên gia khẳng định rằng cái hộp vớ vẩn bằng gỗ và vải gai này
không thể bay được. Người thử nghiệm khẳng định rằng trong lúc bay
chính Leonardo đã “phù hộ độ trì” cho anh ta theo lời cầu nguyện của
mình.
Trong lĩnh vực “kỹ thuật quân sự” do Leonardo phát minh, “con rùa”
gỗ - mô hình của chiếc ô tô hòm bọc thép - cách đây 500 năm chính là
tiền thân của chiếc xe tăng hiện đại. Bên trong “con rùa” có thể chứa
được 12 người: 8 người được bố trí bên nh
ững lỗ châu mai có nhiệm vụ
nã súng vào đối phương, một người ở phía trên để quan sát chiến
trường, những người còn lại điều khiển sự chuyển động của “con rùa”.
Khó có thể liệt kê hết những phát minh của Leonardo. Thời gian trôi
qua càng nhiều bao nhiêu thì người ta càng thấy rõ ràng con người kỳ
cục này đã vượt qua lên trước thời đại mình không phải là 500 năm mà
nhiều hơn thế. Ngày nay chúng ta chỉ mới bắt đầu hiểu được một số ý
đồ của ông. Ô tô, máy bay, khí cầu lái - đó chỉ là m

ột số ít ỏi những bản
thiết kế do ông khởi thảo.
Mới đây, tại kỳ họp lần thứ 40 của Chuyên đề về Vinci nổi tiếng diễn
ra ở Florence, một kỹ sư cơ khí Mỹ - ông Elling Roshaim - đã thông
báo rằng bức vẽ trứ danh của Leonardo trong tập Bản thảo Đại tây
dương của ông được coi là nguyên mẫu của chiếc xe ô tô hiện đại, kỳ
thực “là sự mô tả rô-bốt được chương trình hoá”. Với sự hỗ trợ của các
phim dương bản và sự tái hiện số trên máy tính, Roshaim giải thích
rằng một trong những hình vẽ của tập Bản thảo do Leonardo thực hiện
năm 1478, ở tuổi 26, chính là thiết bị tự động được chương trình hoá,
có khả năng khắc phục một hành trình rõ rệt, dừng lại, quay phải và
quay trái theo chương trình được lập sẵn cho nó”.
Một số nhà nghiên cứu còn nhìn th
ấy trong những bản vẽ của Leonardo
nguyên mẫu của máy tính tương lai, máy chụp ảnh kỹ thuật số, vô
tuyến truyền hình
Trong tập Ghi chép của Leonardo chúng ta đọc được những lời tiên
đoán thiên tài về những thành tựu tương lai của khoa học kỹ thuật :
Về máy điện thoại : “Người ta sẽ nói chuyện với nhau từ những đất
nước xa xôi nhất và sẽ trả lời nhau cứ y như đang ở cạnh nhau”.
Về truyền hình và băng ghi âm: “Người ta sẽ đi lại mà không chuyển
động, có thể nói với người vắng mặt, lắng nghe người im lặng”.
Về việc phát hình trên vô tuyến: “Mọi người trong nháy mắt sẽ tản ra
khắp nơi trên thế mà không di chuyển khỏi vị trí”
Nh
ững dự đoán như vậy về tương lai chiếm hàng trăm trang viết. Và
ngày nay không phải tất cả những dự đoán ấy đều được hiểu rõ. Những
khả năng chưa giải thích nổi của máy vô tuyến xách tay lượng tử, của
việc chữa bệnh từ xa, của việc di chuyển các đồ vật bằng “sức mạnh
của tư duy”, của những chuyến bay “không cần cánh” chỉ mới được hé

mở cho chúng ta.
Tất cả những hiện tượng trên như thần thuật bay lên, khả năng ngoại
cảm, thần giao cách cảm đều được Leonardo miêu tả. Là người phát
minh ra tàu ngầm, áo lặn, quả cầu đo sâu, Leonardo cũng miêu tả khả
năng ngập chìm ở độ sâu lớn nhờ một “hỗn hợp khí đặc biệt” m
à không
cần đến tất cả những thiết bị khác. Công thức pha chế chất hỗn hợp n
ày
đã bị tiêu huỷ một cách có dụng ý. Muốn chế tạo ra hợp chất đó cần
phải nắm vững những quá trình sinh hóa của cơ thể con người, trong
khi chưa ai biết tới vấn đề ngày. Trong những trang viết của Leonardo
người ta thậm chí còn tìm thấy cả sự miêu tả người cá. Ông là người đề
xuất những ý tưởng về tàu thu
ỷ, xe đạp, máy bay trực thăng, chiến hạm
bọc thép, thấy kính tiếp điểm, kính viễn vọng mà nhờ nó “có thể nhìn
thấy được mặt trăng và các vì sao ở mức phóng đại”
Từ lâu mà Leonardo đã học đư
ợc tất cả những điều đó? Liệu ông có thể
đơn thương độc mã phát minh ra tất cả những điều kỳ diệu ấy không?
Do đâu mà ông biết chuyện gì sẽ xảy ra? Phải chẳng ông đến từ tương
lai nơi mà những công nghệ như vậy từ lâu đã trở thành hiện thực?
Điều bí ẩn chủ yếu của Leonardo là ở chỗ ông là ai, một thiên tài huy
ền
bí nhất của mọi thời đại và mọi dân tộc? Sự giải đáp câu hỏi này đang
chờ đợi các nhà khoa học của hôm nay và mai sau.
Lê Sơn
(Theo Trud-Z)