Tuyển người tài ở vị trí quản lý pps

Tuyển người tài ở vị trí quản lý
Việc tuyển nhầm người hoặc bổ nhiệm các ứng viên có năng lực kém vào vị
trí quản lý không có gì khiến ta ngạc nhiên, bởi đánh giá được khả năng của
một con người trong khoảng thời gian ngắn là một việc không hề đơn giản.
Nhiều khi, các quyết định quan trọng này lại chỉ dựa hoàn toàn vào cảm tính.
Những chiếc bẫy tâm lý
Nhiều nghiên cứu của các chuyên gia tâm lý đã chỉ ra rằng, chính sự thay
đổi, biến động trong xã hội hiện đại ngày hôm nay đã tác động mạnh mẽ đến
quá trình ra quyết định lựa chọn nhân sự. Kết quả là các quyết định tuyển
dụng thường ít nhiều chịu ảnh hưởng của yếu tố tâm lý, đúng như những gì
mà William Poundstone nhận xét về "hai giây nhìn nhận đầu tiên" trong
cuốn sách nổi tiếng "Làm thế nào dịch chuyển núi Phú Sĩ?", điều mà ngay cả
các chuyên gia tuyển dụng nhân tài của Microsoft vẫn thường mắc phải khi
phỏng vấn.
Thứ nhất, khi đưa ra các quyết định mang tính hệ trọng, con người ta thường
có xu hướng băn khoăn, ngập ngừng. Chỉ khi nào doanh nghiệp thật sự đối
mặt với sự khủng hoảng, người ta mới chịu ra quyết định thay thế vị trí điều
hành.
Thứ hai, các ông chủ doanh nghiệp thường có tâm lý cho rằng, những người
mà họ tuyển chọn hoặc bổ nhiệm vào vị trí cao cấp bao giờ cũng là những
người có khả năng quản lý tốt hơn mình. Điều này có thể được phân tích
theo hai tình huống sau đây:
1. Người ta có thể nhanh chóng đạt được những kết quả tốt đẹp, cho dù
những kết quả này không phản ánh đúng khả năng điều hành thực của họ.
2. Hai yếu tố quan trọng, động lực làm việc và khả năng thực tế trong mối
tương quan với hành động, gắn bó với nhau một cách chặt chẽ. Tuy nhiên,
một sự thật không thể chối cãi là, thậm chí những ứng viên vào vị trí điều
hành với động cơ làm việc tốt cũng có thể thất bại ê chề nếu như họ không
hề có kỹ năng quản lý.
Thứ ba, các ông chủ khi tuyển dụng nhân sự thường có xu hướng đưa ra
những nhận xét bất ngờ mà chẳng cần phân tích đúng sai, phải trái về ứng

viên mà họ đang nhắm tới. Họ nói về ứng viên bằng những gì mình cảm
nhận thấy hoặc dựa trên thong tin thu thập được từ đồng nghiệp, bạn bè…Và
chỉ cần một nhận xét tiêu cực nào đó từ những người thân bên cạnh, họ sẵn
sàng gạt bỏ ứng viên không thương tiếc – cho dù ứng viên có thể là một
nhân vật có khả năng đáp ứng tốt nhất các yêu cầu của nhà tuyển dụng. Và
như vậy, họ đang có xu hướng trở thành nạn nhân của chính những cảm giác
nhất thời khi đánh giá ứng viên hoặc so sánh các ứng viên với nhau
Thứ tư, người ta thường có xu hướng không muốn chấp nhận rủi ro khi chọn
người quản lý là dân "ngoại đạo". Các ông chủ doanh nghiệp thường cho
rằng, an toàn nhất là tiến cử những nhân viên lâu năm của mình vào vị trí
quản lý bởi họ không cần phải mất thời gian thẩm định đối tượng, và điều
này mang lại cho họ cảm giác an toàn hơn khi quyết định "chọn mặt, gửi
vàng". Thậm chí dù ứng viên là dân bên ngoài công ty, thì khi tuyển chọn,
các ông chủ vẫn thích đặt ra điều kiện: ứng viên phải là người quen biết hoặc
được cộng sự thân tín bảo lãnh, giới thiệu. Đành rằng sự quen biết thường
tạo ra cảm giác an toàn hơn cho ông chủ doanh nghiệp, song điều này cũng
khá nguy hiểm đối với các doanh nghiệp đang cần lột xác để phát triển.
Làm thế nào để tuyển được đúng người tài?
Đây là câu hỏi mà phần lớn các ông chủ doanh nghiệp đều rất quan tâm. Tuy
nhiên, rất ít người hiểu được rằng, với một quyết định tuyển dụng sai lầm,
doanh nghiệp có thể phải đối mặt với nguy cơ phá sản. "Một quyết định từ
chối sai tất nhiên là không tốt nhưng nó không có hại cho công ty. Còn quyết
định tiếp nhận sai sẽ làm hại cho Tập đoàn và đương nhiên phải mất nhiều
công sức mới có thể sửa chữa được", Joel Spolsky nhận xét trong cuốn "Làm
thế nào dịch chuyển núi Phú Sĩ?".
Còn David Pritchard, Giám đốc bộ phận tuyển dụng của Microsoft thì cho
rằng, "món quà tốt nhất dành tặng cho các đối thủ cạch tranh của chúng ta
chính là các quyết định tuyển nhân sự sai lầm. Nếu tôi thu nhận một lũ vô
tích sự thì hiển nhiên điều này sẽ gây thiệt hại lớn cho Tập đoàn, bởi chúng
ta sẽ phải mất không ít thời gian cho việc sửa chữa sai lầm đó. Những kẻ bất

tài đó, khi đã thâm nhập vào cơ cấu của Tập đoàn, sẽ lại nhận tiếp những
ứng viên na ná như họ". (Làm thế nào dịch chuyển núi Phú Sĩ?, NXB Tri
Thức, 2006, tr. 105).
Khi tuyển ứng viên vào vị trí quản lý cao cấp, các ông chủ doanh nghiệp
phải tính đến những khả năng xấu nhất mà với quyết định tiếp nhận của
mình, bởi họ có thể sẽ khánh gia bại sản vì "kiếm củi ba năm thiêu một giờ".
Vấn đề đặt ra là làm thế nào để tìm ra ứng viên tốt nhất, cần thiết nhất?
- Xác định rõ mục đích tuyển dụng
Nhiều công ty sai lầm ngay từ bước đầu tìm kiếm ứng viên. Họ mời ứng
viên đến phỏng vấn mà chẳng hề biết mình sẽ tuyển chọn ứng viên theo tiêu
chí nào.
- Mở rộng lĩnh vực tìm kiếm
Nhiều ông chủ doanh nghiệp chỉ đơn thuần cho rằng, nếu doanh nghiệp họat
động trong lĩnh vực sản xuất thực phẩm thì chỉ nên tìm kiếm ứng viên trong
lĩnh vực này mà chẳng cần tốn sức để ý đến lĩnh vực khác. Trên thực tế,
quan điểm này không hoàn toàn đúng. Thực tế cho thấy rằng, ứng viên cao
cấp thường là rất hiếm, và với một ứng viên giỏi, anh ta có thể đảm đương
tốt trọng trách của mình ngay cả khi không hề có kinh nghiệm trong lĩnh vực
mà nhà tuyển dụng yêu cầu.
- Nên đánh giá ứng viên theo cùng tiêu chí
Đây là điều tưởng chừng như đơn giản nhưng khá nhiều doanh nghiệp bỏ
qua nội dung này. Thường thì các chuyên gia tuyển dụng đưa ra các câu hỏi
phỏng vấn truyền thống theo một mẫu "an toàn" nào đó và đánh giá ứng viên
theo kiểu "thích/không thích", "có khả năng/không có khả năng"… Để cuộc
phỏng vấn có hiệu quả nhất, nhà tuyển dụng nên xác định các tiêu chí tuyển
dụng và lập thành bảng mẫu, trong đó các tiêu chí tuyển dụng được chia ra
thành mục, ví dụ: Học vấn; Kinh nghiệm làm việc; Những nơi làm việc; Khả
năng quản lý; Khả năng làm việc dưới áp lực cao; Khả năng ngọai ngữ…