Năng suất – phần 1B doc

Năng suất – phần 1B
Điều gì xảy ra nếu chúng ta làm sai?
Giả sử là Liệu có bền vững hay không?
ĐỊNH NGHĨA MỚI VỀ NĂNG SUẤT
 Quản lý sản xuất là gì?
 Định nghĩa truyền thống về năng suất
 Các định nghĩa thích ứng
 Một cách nhìn mới về năng suất
 Các sản phẩm bao gồm dịch vụ
 Bán hàng và làm thỏa mãn
 Sự thỏa mãn của khách hàng trên phương diện sản xuất
 Vai trò của quản lý tổng hợp
 Giá trị tương đối của nguồn lực
 Đo lường năng suất
Vai trò mới của quản lý sản xuất là tạo ra một thế mạnh cạnh tranh bền
vững. Vấn đề là nó được tạo ra bằng cách nào? Điểm lại vai trò truyền thống của
sản xuất sẽ là cách tốt nhất để có thể mô tả điều cần thay đổi và nguyên nhân của
những thay đổi về môi trường.
Không chỉ đơn thuần là quản lý sản xuất cần thích nghi với những thay đổi
về môi trường. Những định nghĩa mà dựa vào đó môn học được hình thành cũng
cần được xem xét lại, hơn nữa còn cần chú trọng nghiên cứu kỹ hơn về mục tiêu
chiến lược của toàn doanh nghiệp.
Như vậy, rõ ràng xác định được thứ tự ưu tiên và đo lường chính xác việc
vận dụng những khái niệm về năng suất là bước khởi đầu trong việc quản lý sản
xuất trong tương lai.

Quản lý sản xuất là gì?
Nhân tố then chốt của quản lý sản xuất là năng suất. Sản xuất là một bước
trong mục tiêu của công ty là tạo ra giá trị cho khách hàng – đó cũng là giá trị
được hình thành do chức năng triển khai và được đưa ra thị trường nhờ chức năng
Marketing.

Sản xuất biến vật tư nguyên liệu, chi tiết và các dịch vụ thành các sản phẩm
cuối cùng. Quản lý sản xuất nhằm tối ưu hóa quá trình biến đổi đó hoặc nói cách
khác, làm tăng năng suất.

Định nghĩa truyền thống về năng suất
Năng suất theo truyền thống được định nghĩa là mối quan hệ giữa đầu vào
và đầu ra trong quá trình biến đổi (xem bảng 2.1). Quản lý sản xuất nhằm làm tăng
đầu ra với một lượng đầu vào xác định, giảm đầu vào sử dụng cho một lượng đầu
ra xác định hoặc đồng thời cả hai hướng.
Tuy nhiên, khái niệm đầu ra và đầu vào rất trừu tượng nên khó vận dụng, vì
vậy, những khái niệm đó thường được diễn giải thành một số khái niệm cụ thể
hơn.Đầu ra được hiểu là tấn thép, nghìn lít bia hay số xe hơi được làm ra.

Đầu vào là các đơn vị nguồn lực được sử dụng chủ yếu trong sản xuất và
thường được chia ra thành bốn loại:

Bảng 2.1 Định nghĩa về năng suất
hhhhĐầu ra


 Lao động trực tiếp: Số lượng giờ lao động trực tiếp phân bổ cho quá
trình biến đổi.
 Thiết bị: Thể hiện giá trị những khoản đầu tư vào nhà xưởng, máy
móc hoặc hệ thống thông tin.
 Nguyên liệu: Vật tư, nguyên liệu, phụ kiện, bán thành phẩm tham gia
vào quá trình biến đổi.
 Hệ thống: Hệ thống giúp quản lý sản xuất hoạt động được.
Loại nguồn lực cuối cùng, bao quát một phạm vi khá rộng, gồm bảo dưỡng,
qui trình công nghệ, quản lý nhân lực sản xuất, giám sát, các hệ thống kiểm tra
cũng như các loại hoạt động của lao động gián tiếp khác, cần thiết để duy trì quá

trình sản xuất diễn ra một cách suôn sẻ.
Định nghĩa này ngày nay đang được sử dụng một cách rộng rãi. Tuy nhiên,
chương này lại đưa ra lập luận cho rằng định nghĩa này đã lỗi thời, mặc dù các tổ
chức quốc tế như Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) đánh giá năng suất
của họ thông qua công cụ đo lường này.
Một số đánh giá về năng suất, thậm chí còn dựa trên những định nghĩa hẹp
hơn, ví dụ như về tổng số nhân công trực tiếp. Tài liệu có ý định chỉ ra rằng định
nghĩa trên đã không còn thích hợp với quá trình quản lý sản xuất nữa.
Tuy vậy, người đọc cũng cần nhớ rằng rất nhiều kết quả so sánh quốc tế
vẫn dựa trên định nghĩa cũ này.

Các định nghĩa thích ứng
Đối với quản lý sản xuất hiện đại, việc giới hạn quan niệm về sản phẩm chỉ
ở sản lượng không tồn tại nữa. Nếu nói rằng sản xuất hàng tấn thép hay hàng
nghìn lít bia là chưa đủ.
Ngày nay, khách hàng còn đòi hỏi chúng được sản xuất ra với mức độ chất
lượng nhất định, trong một phạm vi thời gian nhất định và được đưa đến những địa
điểm cụ thể.
Những hãng hàng không an toàn nhất, với chi phí nguyên liệu tiết kiệm
nhất, với những dịch vụ từ bữa ăn đến những dịch vụ chiếu phim trên máy bay,
với phi hành đoàn niềm nở, phòng chờ tiện nghi và giá rẻ nhất cũng trở nên vô giá
trị nếu như chuyến bay đó cất cánh chậm 2 giờ và làm cho bạn lỡ một cuộc họp
quan trọng.
Về phương diện đầu vào cũng có những thay đổi to lớn. Bốn loại nguồn lực
vẫn còn có giá trị, tuy nhiên, tầm quan trọng tương đối của chúng có thay đổi. Các
sách giáo khoa kỹ thuật công nghiệp thường đã (và thậm chí hiện nay vẫn) giả
định rằng tăng năng suất có nghĩa là giảm số lượng nhân công trực tiếp trong quá
trình sản xuất, vì thế, các chương trình tăng năng suất lao động thường hướng đến
việc thay thế nhân công lao động trực tiếp bằng các thiết bị và hệ thống với hy
vọng là giá trị tổng thể của các nguồn lực được sử dụng sẽ giảm xuống.

Các thế hệ kỹ sư đã bị nhồi nhét điều răn thứ nhất của kỹ thuật công
nghiệp: Nhà ngươi hãy thay thế con người bằng máy móc. Và điều đó đã diễn ra.
Nhân công lao động trực tiếp đã giảm xuống.
Đến năm 1990, chi phí nhân công trực tiếp đã giảm 15% trong tổng chi phí
sản xuất (xem bảng 2.2).Trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt trong các ngành
lắp ráp, tỷ lệ nhân công trực tiếp trên tổng chi phí sản xuất đã giảm xuống một con
số.
Trong ngành lắp ráp máy tính cá nhân, chi phí nhân công trực tiếp chỉ
chiếm 1 đến 2 % tổng chi phí. Thậm chí trong nhiều ngành công nghiệp truyền
thống đòi hỏi nhiều lao động như ngành may mặc, tổng chi phí nhân công trực tiếp
chỉ chiếm 6 – 7 %.
Tuy thế, định nghĩa về năng suất đã không được xét đến trong quá trình
thay đổi mạnh mẽ này.Nền sản xuất hiện đại rõ ràng là cần đến một định nghĩa
mới về năng suất.
Bảng 2.2 Tỷ lệ chi phí nguồn lực sản xuất trong tổng chi phí sản xuất
(1991)


Châu Âu

Mỹ Nhật
Chi phí ng
uyên
liệuNăng lư
ợngNhân công
trực tiếpThiết bị v
à chi phí
quản lý
55,3
%4,8 % 16,6 %

23,4 %
53,4 %4,8
% 13,2 %28,5 %
59,5 %4,0
%16,3 %20,5 %

Nguồn: J.G Miller, A De Mayer và J. Nakane, Global Benchmarking in
Manufacturing. Homewood, IL.: Business One Irwin, 1992.