Giáo trình đa dạng sinh học - ĐH Hồng Bàng - Chương 8 pps

1
GIÁTRỊ GIÁN TIẾP CỦA ĐA
DẠNG SINH HỌC
Nhữnggiátrị kinhtếgiántiếp
1. KHẢ NĂNG SỬ DỤNG KHÔNG CHO TIÊU
THỤ
•Thụ phấnchocâytrồng
•Sảnphẩmcủahệsinhthái
•Bảovệtàinguyên đấtvànước
• Điềuhòakhíhậu
•Nghỉ ngơidulịchsinhthái
•Giáodụcvà đàotạo
•Quantrắcmôitrường
2. GIÁTRỊ LỰA CHỌN
3. GIÁTRỊ BẢO TỒN
4. NHỮNG KHÍA CẠNH MANG TÍNH ĐẠO ĐỨC
1.1. Thụ phấnchocâytrồng
Tổnggiátrị kinhtếcủahoạt độngthụ phấn
trêntoàncầulên đến153 tỷ bảngnăm
2005, chiếm9,5% tổnggiátrị sảnlượng
nôngnghiệptoàncầu.
2
1.2. Sảnphẩmcủahệ
sinhthái
-Sảnphẩmquanghợp: 225 tỷ tấnchấthữu
cơ/năm
-Sảnphẩmquanghợpcủathựcvật: 100 tỷ tấn
O
2
/năm
QUÁTRÌNH QUANG HỢP LÀGÌ?

150 tỷ tấnchấthữucơ/năm
O
2
Sảnphẩmcủaquanghợp
1ha rừng+1000kg
750 kg CO2
3
Điềuhòakhôngkhí
• Ở phạmvi hẹp, bóngrâm, sự thoáthơi
nướccủacâylàmgiảmnhiệt độ của
khôngkhí, sẽ làmgiảmnhucầuvềquạt
thônggió, vềđiềuhòanhiệt độ. Câycũng
cóvaitròquantrọngtrongviệchạnchế
tốc độ gió, giảmnhiệt độ củacáctòanhà
trongmùanóngvàhạnchế mấtnhiệt
trongmùalạnh.
Sự thoáthơinướccủacây
Ở mức độ toàncầu, cây đảmbảochochutrìnhCO2. Mất
rừnglàmCO2 tăngcaovàtừđólàmtăngnhiệt độ củakhí
quyển. CâycũnglànguồntáitạoO2 màcácloài độngvậtvà
ngườirấtcầnđể tồntại.
Điềuhòakhôngkhí
Ở mức độ vùng, sự bốchơinướccủacâyvàokhôngkhí
gópphầntạoramưa. Mấtrừngsẽlàmgiảmlượngmưa
hàngnăm, gâyrahiệntượngsavanhay samạchóa.
4
Mốiquanhệgiữacácloài
•Mỗiloàicómỗiquanhệkhắngkhítvới
nhautrongchuỗithức ăn. Mấtloàisẽdẫn
đếnsựphávỡmốicânbằngsinhhọcvà

ảnhhưởng đếnsựtồntạicủaloàikhácvà
ảnhhưởngtớicảchuỗithức ăn
5
Làmsạchmôitrường
• Ở vùngcócáckimloạinặng, cáchóachấtdiệt
côntrùng, nướccốngrãnhlàmô nhiễmmôi
trườngthìvaitròcủavi khuẩnvànấmlàhếtsức
quantrọng. Giátrị quảnlýmôitrường đượcthể
hiệnbằngcácloàichỉ thị chomôitrường đãgiúp
choviệcbảovệmôitrườngtrongsạch. Nhiều
loài địay cókhả nănghấpthụ kimloạinặnglàm
sạchmôitrường(Hawksworth, 1990). Mộtsố
loàithânmềm, thựcvậtnướcnhư bèotây, bèo
cái…cũngcókhả nănghấpthukimloạivàhóa
chất độc.
Bảovệnguồnnước
• Giữ nước
• Làmcho đấttơixốp, thôngthoáng
• Giảmdòngchảy
Mộtsốloàicóthểđượcdùngnhư những
côngcụthaythế máymócquantrắc đắttiền.
Mộttrongnhữngloàicótínhchấtchỉ thị caolà địay
sốngtrên đáhấpthụ nhữnghoáchấttrongnước
mưavànhữngchấtgâyô nhiễmtrongkhôngkhí.
Thànhphầncủaquầnxã địay cóthể dùngnhư chỉ
thị sinhhọcvềmứcđộ ô nhiễmkhôngkhí.
Quantrắcmôitrường
Vídụ: GiámsátSO
2
bằngcâythôngtrắng(Pinusstrobus)

6
Quantrắcmôitrường
•Cácloài độngvậtthânmềmnhư traisò
sống ở cáchệsinhtháithuỷ sinhcóthể là
nhữngsinhvậtchỉ thị hữuhiệuchoquan
trắcmôitrường
Giátrị khoahọcvà đàotạo
Nhữngkhubảotồnhiệnnay màcácquốc
gia đangbảovệkhôngnhữngquývề
nguồntàinguyênphụcvụhiệntại, là
nguồngen để tạogiốngchocácthế hệ
maisau, lànơiđể bảovệmôitrườngcực
kỳđanăngmàcònlà địabàn để nghiên
cứukhoahọc
Nghỉ ngơivàdulịchsinhthái
•Canada: > 800 triệu đôla/nămchonghỉ
dưỡng
•Dulịchxemkhỉđộtthulợinhuận đứngthứ
3 trogncácngànhkinhtếởRuanda
7
2. Giátrị lựachọn(Option
value)
Loàisinhvậtnay đang đượccoilàvôíchcóthể sẽ trở
thànhhữuíchtrongtươnglai(Randall, 1988).
3. GIÁTRỊ BẢO TỒN
•VD: Bảotồncâybạchquả
•Nhiềuloài độngvậtvàthựcvật
đượcchuyển đếnnhiềunơitừcác
khubảotồn
Ginkgo biloba

Nhữngkhíacạnhmangtính đạo đức
• Mỗimộtloài đềucóquyềntồntại
• Tấtcảcácloài đềuquanhệvớinhau
• Con ngườiphảisốngtrongmộtgiớihạnsinhtháinhư các
loàikhác
• Con ngườiphảichịutráchnhiệmnhư nhữngngườiquảnlý
trái đất
• Sự tôntrọngcuộcsốngcon ngườivàsựđadạngvănhoá
phải được đặtngangtầmvớisựtôntrong đadạngsinhhọc
• Thiênnhiêncónhữnggiátrị tinhthầnvàthẩmmỹvượtxa
giátrị kinhtếcủanó
• Đadạngsinhhọclàcốtlõi đế xác địnhnguồngốcsựsống