Kênh đào Suez Ai Cập

Kênh đào Suez Ai Cập
Thế kỷ 9 trước công nguyên, quốc vương Ai Cập Necho muốn xây dựng một đường thủy
nối liền Hồng Hải và Địa Trung Hải, nhưng khi nghe sẽ có tới 120.000 nô lệ bỏ mạng trong
công trình, quốc vương đã bỏ ý tưởng ấy.
Sau khi Ba Tư chinh phục Ai Cập năm 525 trước công nguyên, quốc vương Darios I bắt tay vào
công trình này và lập văn bia tuyên bố ông đã hoàn thành công trình kênh đào. Nhà sử học Hy
Lạp Herodote thế kỷ V trước công nguyên viết, kênh này không lấy tuyến đường thẳng giữa hai
biển. Độ rộng của nó đủ cho hai chiếc thuyền ba hàng chèo cùng đi lọt.
Kênh đào Suez.
Kênh đào Darios xây dựng bắt đầu từ sông Nil, hướng về phía đông và chảy vào hồ dọc theo
đường hàng hải. Ở thời kỳ La Mã, tuy đã được cải thiện, nhưng vì bị cát bùn lấp nghẽn nên đành
phải bỏ kênh. Mấy đời sau đó, không ai có thể theo kịp sự sáng tạo của người xưa để lại. Mọi kế
hoạch tái tạo kênh đào của quốc vương Venise, Louis XIV và Napoleon đều không có kết quả.
Năm 1854, một nhà ngoại giao nước Pháp tên Ferdinang de Lessaps đề xuất với Phó vương
Muhammad Said Pacha yêu cầu được đào kênh. Kênh bắc từ Suez thẳng tắp xuyên qua hồ,
thẳng đến Địa Trung Hải. Kế hoạch của ông được tổng đốc và nhiều cổ đông Pháp đầu tư, nhưng
chính người Anh, những người được lợi lớn nhờ con đường hàng hải này lại không mua bất kỳ
cổ phần nào.
Tuy kênh đào sẽ khiến khoảng cách giữa Luân Đôn và Bombay rút ngắn 7.343 km, nhưng chính
phủ Anh vẫn kiên quyết dốc toàn lực đánh bại công trình này, chê trách nó "không có tính khả thi
mà còn hao vốn quá nhiều, không có cách thu lợi".
Từ lễ khởi công năm 1859, 10 năm sau đó, De Lessps, chủ trì công trình, đã phải vượt qua rất
nhiều khó khăn. Ban đầu ông sử dụng sức lao động cưỡng chế, sau đó vì công trình được cơ giới
hóa, điều kiện làm việc cải thiện đáng kể, nên người châu Âu đã tự nguyện đến nơi đây làm việc.
Để cung cấp nước dùng, ông đã cho xây dựng một dòng kênh nước ngọt nhằm đáp ứng nhu cầu
nước uống cho 25.000 người.
Sau khi đào xong, kênh dài 161 kilomet, sâu 15,2 m, mặt kênh rộng 137 m, cứ cách 10 kilomet lại
đặt một bến cảng để cung ứng cho tàu thuyền qua lại.
(Theo sách 100 kỳ quan thế giới)