Phòng ngừa dị ứng qua đường tiêu hóa ở trẻ nhỏ ppt

Phòng ngừa dị ứng qua đường
tiêu hóa ở trẻ nhỏ





Tuổi nào cũng có nguy cơ mắc dị ứng nhưng riêng trẻ
nhỏ thì dễ bị dị ứng từ đường tiêu hóa do sự phát triển
của hệ thống tiêu hóa chưa hoàn chỉnh, hệ thống miễn
dịch chưa cân bằng, và lần đầu trong đời tiếp xúc với
các loại thức ăn khác nhau, v.v…

1. Dị ứng là gì?

Dị ứng là phản ứng của cơ thể đối với các tác nhân “lạ” từ
bên ngoài. Bình thường trong cơ thể luôn có các thành phần
bảo vệ tựa như các đội quân. Khi có “kẻ lạ” xâm nhập thì
lập tức các đội quân sẽ chống lại ngay để bảo vệ cho cơ thể.
Sự “đánh nhau” quá mức giữa 2 bên sẽ tạo ra dị ứng.

2. Các tác nhân lạ là những tác nhân nào?

Có thể là thực phẩm, thuốc men, phấn hoa, bụi bặm, các
loại nọc độc côn trùng, v.v… hay đôi khi chỉ đơn giản là sự
thay đổi đột ngột của nhiệt độ môi trường.

3. Tác nhân lạ xâm nhập vào cơ thể bằng cách nào?

Chúng có thể tiếp xúc với cơ thể qua nhiều đường: qua da,
qua đường hô hấp hoặc qua đường tiêu hóa. Đặc biệt, sự

xâm nhập qua đường tiêu hóa thực sự là mối hiểm nguy
tiềm tàng do diện tích tiếp xúc của đường tiêu hóa lớn hơn
nhiều so với đường hô hấp và da.


4. Biểu hiện của dị ứng là gì?
Rất đa dạng qua nhiều cách và với nhiều mức độ khác
nhau. Thường thấy là biểu hiện ngoài da như nổi mẩn ngứa,
đỏ da, nổi mề đay, hoặc chàm, viêm da dị ứng. Hoặc có thể
là đột ngột nhảy mũi hắt hơi, chảy nước mũi, ho khan liên
hồi, khò khè, khó thở. Biểu hiện ở đường tiêu hóa khá
thường gặp nhưng triệu chứng không rõ ràng và dễ bị bỏ
sót như ói mửa, tiêu lỏng, hoặc nặng hơn là ói ra máu, đi
tiêu ra máu, v.v…Tuy nhiên, dạng nặng nhất của dị ứng là
sốc phản vệ: người bị dị ứng có thể tử vong nếu không
được cứu chữa kịp thời.

5. Những đối tượng nào có thể mắc dị ứng?

Tuổi nào cũng có nguy cơ mắc dị ứng, nhưng riêng trẻ nhỏ
thì dễ bị dị ứng từ đường tiêu hóa do sự phát triển của hệ
thống tiêu hóa chưa hoàn chỉnh, hệ thống miễn dịch chưa
cân bằng và lần đầu trong đời tiếp xúc với các loại thức ăn
khác nhau, v.v…

Rất nhiều nghiên cứu cho thấy rằng dị ứng từ đường tiêu
hóa ở trẻ nhỏ càng dễ xảy ra nếu trẻ không được bú mẹ
trong những tháng đầu đời. Sữa bò là tác nhân gây dị ứng
thường gặp nhất ở trẻ nhỏ. Thông thường, nếu bé dị ứng
với sữa bò thì mọi người hay nghĩ đến chuyển sang sữa đậu

nành. Tuy nhiên, có một điều các bà mẹ ít biết là sữa đậu
nành cũng có nguy cơ gây dị ứng cao không kém gì sữa bò
và trong 10 bé dị ứng với sữa bò thì có khoảng 4 bé cũng dị
ứng luôn với sữa đậu nành, nên việc chuyển sang sữa có
nguồn gốc từ đậu nành ở những bé này là không có tác
dụng.

Một điều quan trọng nữa là yếu tố gia đình. Nếu một trong
hai, cha hoặc mẹ có tiền sử dị ứng thì con có 25-30% khả
năng bị dị ứng, và con số này tăng lên đến 50-80% nếu cả
hai cha mẹ đều có tiền sử dị ứng. Tuy nhiên, điều đó không
có nghĩa là nếu cha mẹ không dị ứng thì con cũng không dị
ứng. Ngay cả khi cả cha lẫn mẹ đều không có tiền sử dị ứng
thì đứa trẻ vẫn có 15% khả năng dễ mắc dị ứng. Tóm lại, dị
ứng “không chừa một ai”.

6. Có thể phòng ngừa các bệnh dị ứng được không?

Có thể và nên làm ngay từ rất sớm. Lúc mang thai, bà mẹ
nên có chế độ ăn cân bằng các chất và không được hút
thuốc. Ngay sau khi sinh, bé phải được bú mẹ sớm và tiếp
tục bú mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu. Thức ăn bổ sung chỉ
nên cho khi bé trên 4-6 tháng tuổi, lúc đường tiêu hoá của
bé đã tương đối hoàn chỉnh và sẵn sàng tiếp nhận các dạng
thức ăn mới ngoài sữa. Môi trường sống trong lành, ít bụi
bặm, không khói thuốc cũng là điều cần làm.

Nếu vì lý do nào đó mà trẻ không được bú mẹ hoặc cần bổ
sung thêm sữa ngoài sữa mẹ thì sữa giảm dị ứng (ký hiệu là
H.A - hypoallergenic) là loại sữa nên chọn. Điểm mấu chốt

giúp sữa có tác dụng giảm dị ứng là do đạm trong sữa đã
được thuỷ phân, hay nói cách khác là đã được cắt nhỏ ra.
Đạm càng lớn thì càng dễ gây dị ứng, đạm càng cắt nhỏ thì
càng ít gây dị ứng. Tùy lượng đạm được cắt nhiều hay ít
mà ta có sữa có đạm thuỷ phân hoàn toàn hay thuỷ phân
một phần.

Về lý thuyết, đạm thuỷ phân càng nhiều thì sẽ ít gây dị ứng,
nhưng nếu thuỷ phân nhiều quá thì mùi vị sẽ đắng, khó
uống và không tạo dung nạp với sữa bò cho trẻ sau này.
Trong thực tế, sữa có đạm thuỷ phân một phần là lựa chọn
phù hợp nhất, vì nó vẫn có đầy đủ tác dụng chống dị ứng,
đồng thời mùi vị cũng dễ uống, giá thành rẻ hơn và đặc biệt
giúp dần tạo dung nạp với sữa bò sau này. Ngoài ra, sữa
được bổ sung probiotics cũng là một lựa chọn lý tưởng vì
bổ sung probiotics trong chế độ ăn của trẻ từ lâu đã được
chứng minh là một trong những phương pháp phòng ngừa
dị ứng hữu hiệu.