Truyện Ngụ ngôn của Laphôngten

QUẠ VÀ CÁO
( Dựa theo truyện Esope của Hi Lạp và Phèdre của La Mã
Một con quạ cành cao vắt vẻo
Mỏ ngậm sâu chiếc bánh thơm ngon
Cáo ta quỷ quyệt gian ngoan
Đánh hơi mùi bánh mon men tới gần
Lập mưu uốn lưỡi làm than
Dẻo mồm đem giọng ân cần thiết tha:
Xin có lời chào công tử quạ
Ôi chàng trai mới đẹp làm sao
Giọng vàng chàng cất thật cao
Thì bầy chim phượng chẳng sao sánh tầy
Cáo nịnh khéo nghe hay như hát
Quạ mắc mưu há mỏ kêu vang
Cố khoe giọng hót chuông vàng
Để rơi mất bánh chỉ còn mỏ không
Quạ hối tiếc nhưng không kịp nữa
Sói cười vang đắc chí mỉa mai:
Này! Anh chàng quạ đẹp trai.
Phải chăng đổi bánh lấy bài học hay
Những kẻ nịnh xưa nay vẫn vậy
Sống nhờ vào những kẻ chịu nghe.
CON DIỆC
Một con diệc đôi chân cao ngẳng
Vươn cổ dài lửng thửng ven sông
Nước trong cá chép vẫy vùng
Cá măng cũng lượn nhiều vòng quẩn quanh
Bắt quá dễ diệc không thèm bắt
Vì bây giờ chưa đến giờ ăn
Diệc còn đủng đỉnh dạo quanh
Chờ khi đói bụng sẽ quay lại tìm

Một lát sau thấy thèm thấy đói
Quay lại tìm chỉ thấy rô con
“Ăn rô chả bỏ bẩn mồm”
Diệc nghĩ bụng vậy quyết tìm cá ngon
Lại xuất hiện vài con cân cấn
Diệc lại rằng: “ Cá nhép không ăn”
Lội mò suốt dọc quảng sông
Cuối cùng đói quá đành dùng ôc sên.
Đừng chê những cái con con
Kẻo khi gặp phải cái còn tệ hơn
Sống ở đời chẳng nên kén quá
Kén quá thường lỡ cả dịp may.
VE VÀ KIẾN
Suốt mùa hè ve ta ca hát
Gió lạnh về mới thấy lo âu
Ngán thay cảnh ngộ ve sấu
Sạch không lương thực kiếm đâu bây giờ?
Ve tính chuyện đến nhờ hang xóm
Liền chạy sang nhà kiến hỏi vay
Khó khăn tình thực giải bày
Với lời hẹn trả đúng ngày chẳng sai
Kiến xưa nay vốn người keo kiệt
Chẳng cho vay còn hỏi mỉa mai:
“Hè qua ngày rộng tháng dài
Phải chăng anh chỉ rong chơi biếng lười”
Ve sượng sùng tìm lời phân tỏ:
“ Tôi hát ca anh chẳng thấy sao?”
Kiến rằng hát thích thế nào
Bây giờ múa vậy biết sao bây giờ!”
BÌNH ĐẤT VÀ BÌNH SẮT

Bình sắt nọ rủ rê Bình đất
Cùng với nhau một chuyến đi xa
Bình đất từ chối thật thà:
Rằng tôi mỏng mảnh khó mà theo anh
Ở nhà xó bếp quanh quanh
An thân, kẻo nữa tan tành có phen
Bình sắt nói: “Chớ nên sợ hãi
Đi bên tôi, tôi bảo vệ cho
Dẫn đường tôi sẽ xông pha
Vật cứng uy hiếp tôi ra đối đầu
Bàn xong thoả thuận cùng nhau
Đồng hành sát cánh bên nhau đường trường
Thương thay Bình đất ngang đường
Va vào bình đất vở toang hết đời
CON CÁO CỘC ĐUÔI
Một con cáo “ cáo” hơn mọi cáo
Mõm nhai gà gặm thỏ rành nghề
Một hôm xấu hổ ê chề
Ăn trộm sa bẫy đuôi lìa khỏi than
Nghĩ mà cực nhăn nhăn nhó nhó
Nghĩ mà ê cảnh đứt đuôi ra
Tiếng đồn loang khắp gần xa
Cáo liền nghĩ cách bày ra họp hành
Để chữa thẹn Cáo liền sáng kiến:
Khuyên cả đàn vứt bỏ đuôi đi
Giữ cái đuôi ấy làm gì
Chẳng ra chổi quét chẳng ra thịt thừa!
Cả bầy cáo lạ gì Cáo nọ
Chẳng thèm nghe la ó ầm lên
Một con cất giọng mỉa them

Xin quay lưng lại cho chime ngưỡng nào!
Mốt này mới đẹp làm sao!
Cáo cộc xấu hổ lủi vào rừng sâu.
KHỈ VÀ MÈO
Khỉ và mèo ngồi bên bếp lửa
Mùi dẻ tây lùi giữa thơm lừng
Khỉ ta thèm quá muốn ăn
Tìm cách lợi dụng thổi phồng Mèo lên”
“ Này anh bạn giỏi giang tài cán
Lửa phừng phừng trông ngán làm sao!
Cách bới dẻ nướng ra sao
Anh hãy thi thố mẹo nào thật hay
Anh xứng đáng là thầy tôi đó!
Hãy dạy tôi và chớ tiếc công!”
Mèo nghe khỉ nịnh bốc đồng
Chẳng hề lửa bốc than hồng bếp nung
Nó lấy vuốt móc từng quả một
Một quả, rồi hai quả, rồi ba
Trong khi nó mãi bới ra
Thì khỉ sẵn đấy chén cho sướng mồm
Có người vào, chúng liền bỏ chạy
Mèo ngoái nhìn chẳng thấy còn chi
Giận quân ăn bám lọc lừa
Biết mình dại dột quết chừa từ nay.
Kẻ thì lúi húi bới tìm
Kẻ thì hưởng thụ chẳng nhìn đến ai