Tập làm văn - tuần 11

Tập làm văn
LUYỆN TẬP TRAO ĐỔI Ý KIẾN VỚI NGƯỜI THÂN
I. MỤC TIÊU :
- Xác đònh được đề tài, nội dung, hình thức trao đổi ý kiến với người thân theo đề
bài trong SGK.
- Bước đầu biết đóng vai trao đổi tự nhiên, cố gắng đạt mục đích đề ra.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC : SGK, phấn. Bảng lớp viết sẵn đề bài.
Bảng phụ ghi sẵn tên truyện hay nhân vật có ghò lực, ý chí vươn lên.
III. HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP :
Giáo viên Học sinh
1. Kiểm tra bài cũ:
- Gọi 2 cặp học sinh lên bảng thực hiện
trao đổi ý kiến với người thân về
nguyện vọng học thêm môn năng
khiếu.
2. Bài mới: Giới thiệu bài:
Hướng dẫn làm bài:
a) Phân tích đề bài:
- Gọi học sinh đọc đề bài trên bảng.
+ Cuộc trao đổi diễn ra giữa ai với ai?
+ Trao đổi về nội dung gì?
+ Khi trao đổi cần chú ý điều gì?
- Giảng và dùng phấn màu gạch chân
dưới các từ: em với người thân, cùng
đọc một truyện, khâm phục, đóng vai.
b) Hướng dẫn tiến hành trao đổi:
- Gọi 1 học sinh đọc gợi ý.
- Gọi học sinh đọc tên các truyện đã
chuẩn bò.
- Treo bảng phụ tên nhân vật có nghò
lực, ý chí vươn lên.

- Gọi học sinh nói nhân vật mình chọn.
- Gọi học sinh đọc gợi ý 2.

+ 2 cặp học sinh lên bảng thực hiện trao
đổi ý kiến với người thân về nguyện
vọng học thêm môn năng khiếu.
+ Cả lớp theo dõi, nhận xét.
+ Lắng nghe.
- 2 học sinh đọc thành tiếng.
- Cuộc trao đổi diễn ra giữa em với
người thân trong gia đình: bố, mẹ, anh,
chò, ông, bà, . . . .
- Trao đổi về một người có ý chí nghò
lực vươn lên.
- Khi trao đổi cần chú ý nội dung
truyện. Truyện đó phải cả 2 người cùng
biết và khi trao đổi phải thể hiện thái
độ khâm phục nhân vật trong truyện.
- 1 học sinh đọc thành tiếng.
- Kể tên truyện, nhânvật mình đã chọn.
- Đọc thầm, trao đổi để chọn bạn, chọn
đề tài trao đổi.
- Một vài em phát biểu.
+ Em chọn đề tài trao đổi về nhà giáo
Nguyễn Ngọc Kiù.
+ Em chọn đề tài trao đổi về Rbin –
xơn.
+ Em chọn đề tài trao đổi về giáo sư
Hốc – king. . . . .
- 1 học sinh đọc thành tiếng.

Giáo viên Học sinh
- Gọi học sinh khá giỏi làm mẫu về
nhân vật và nội dung trao đổi.
- Gọi học sinh đọc gợi ý 3.
- Gọi 2 cặp học sinh thực hiện hỏi đáp.
- Người nói chuyện với em là ai?
- Em xưng hô như thế nào?
- Em chủ động nói chuyện với người
thân hay người thân gọi chuyện?
c) Thực hành trao đổi.
- Trao đổi trong nhóm.
- GV đi giúp đỡ từng cặp HS gặp khó
khăn.
- Trao đổi trước lớp.
- Viết nhanh các tiêu chí đánh giá lên
bảng.
+ Nội dung trao đổi đã đúng chưa? Có
hấp dẫn không?
+ Các vai trao đổi đã đúng và rõ ràng
chưa?
+ Thái độ ra sao? Các cử chỉ động tác,
nét mặt ra sao?
- Gọi học sinh nhận xét từng cặp trao
đổi.
- Nhận xét chung và cho điểm từng học
sinh.
- Học sinh làm theo yêu cầu của GV.
- 1 học sinh đọc thành tiếng.
- Là bố em / là anh em . . . .
Em gọi bố, xưng con/ anh xưng em. . .

- Bố chủ động nói chuyện với em sau
bữa cơm tối, ví bố rất khâm phục nhân
vật trong truyện./ em chủ động chuyện
với anh khi hai anh em đang trò chuyện
trong phòng.
- 2 HS đã chọn nhau cùng trao đổi,
thống nhất ý kiến và cách trao đổi.
Từng học sinh nhận xét, bổ sung cho
nhau.
- Một vài cặp HS tiến hành trao đổi.
Các học sinh khác lắng nghe.
- Nhận xét theo các tiêu chí đã nêu.
3. Củng cố, dặên dò :
- Khi trao đổi ý kiến với người thân cần chú ý điều gì?
- GV nhận xét tiết học.
- Dặn học sinh về nhà viết lại cuộc trao đổi vào VBT và chuẩn bò bài sau.

Tập làm văn:
MỞ BÀI TRONG BÀI VĂN KỂ CHUYỆN
I. MỤC TIÊU:
- Nắm được hai cách mở bài trực tiếp và gián tiếp trong bài văn kể chuyện (nội
dung ghi nhớ).
- Nhận biết được mở bài theo cách đã học (BT1,BT2, mục III); bước đầu viết được
đoạn mở bài theo cách gián tiếp (BT3, mục III).
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC : SGK, phấn. Bảng phụ ghi sẵn hai mở bài trực tiếp và
gián tiếp truyện Rùa và thỏ. Tranh minh hoạ truyện Rùa và thỏ.
III. HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP :
Giáo viên Học sinh
1. Kiểm tra bài cũ:
- Gọi 2 cặp học sinh lên bảng thực hành

trao đổivới người thân về một người có
nghò lực, ý chí vươn lên trong cuộc
sống.
2. Bài mới: Giới thiệu bài:
Tìm hiểu ví dụ:
- Treo tranh minh hoạ và hỏi: Em biết
gì qua bức tranh này?
- Để biết nội dung truyện, từng tình tiết
truyện chúng ta cùng tìm hiểu.
Bài 1, 2:Trả lời miệng.
- Gọi 2 học sinh tiếp nối nhau đọc
truyện. Cả lớp đọc thầm theo và thực
hiện yêu cầu. Tìm đoạn mở bài trong
truyện trên.

- Gọi học sinh đọc mở bài mà mình tìm
được.
- Nhận xét chốt lại lời giải đúng.
Bài 3: Thảo luận nhóm 3.
- Gọi học sinh đọc yêu cầu và nội dung.
HS trao đổi nhóm.
- Treo bảng phụ ghi sẵn 2 cách mở bài.
- Gọi học sinh phát biểu và bổ sung đến
khi có câu trả lời đúng.
- Thế nào là mở bài trực tiếp, mở bài
gián tiếp?
Ghi nhớ:
- Yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ.
Luyện tập:

+ 2 cặp học sinh lên bảng thực hành trao
đổivới người thân về một người có nghò
lực, ý chí vươn lên trong cuộc sống. Cả
lớp theo dõi, nhận xét.
- Đây là câu chuyện Rùa và thỏ. Câu
chuyện kể về cuộc thi chạy giữa Rùa và
thỏ. Kết quả Rùa đã về đích trước Thỏ
trong sự chứng kiến của nhiều muông
thú.
- 2 học sinh tiếp nối nhau đọc truyện.
+ HS1: Trời thu mát mẻ . . . đến đường
đó.
+ HS2: Rùa không . . . đến trước nó.
Học sinh đọc thầm theo dùng bút chì
đánh đấu đoạn mở bài của truyện vào
SGK.
- Mở bài: Trời mùa thu mát mẻ. Trên bờ
sông, một con Rùa đang cố sức tập
chạy.
- 1 HS đọc thành tiếng yêu cầu và nội
dung, 2 học sinh ngồi cùng bàn trao đổi
để trả lời câu hỏi.
- Cách mở bài thứ nhất: kể ngay vào sự
việc đầu tiên của câu chuyện là mở bài
trực tiếp. Còn cách mở bài thứ hai là mở
bài gián tiếp: nói chuyện khác để đẫn
vào truyện mình đònh kể.
- Mở bài trực tiếp: kể ngay vào sự việc
mở đầu câu chuyện.
- Mở bài gián tiếp: nói chuyện khác để

dẫn vào câu chuyệnđònh kể.
- 2 HS đọc thành tiếng, cả lớp nhẩm
theo để thuộc ngay tại lớp.
Giáo viên Học sinh
Bài 1: Thảo luận nhóm 4.
- Gọi học sinh đọc yêu cầu và nội dung.
§ó là những cách mở bài nào? Vì sao
em biết?
- Gọi học sinh phát biểu.
- Nhận xét chung, kết luận về lời giải
đúng.
- Gọi 2 học sinh đọc lại hai cách mở
bài.
Bài 2:
- Gọi học sinh đọc yêu cầu truyện Hai
bàn tay.
+ Câu truyện Hai bàn tay mở bài theo
cách nào?
- Gọi học sinh trả lời,nhận xét, bổ sung
cho hoàn chỉnh.
Bài 3:
- Gọi học sinh đọc yêu cầu.
- Có thể mở bài gián tiếp cho truyện
bằng lời của những ai?
- Yêu cầu HS tự là bài. Sau đó đọc cho
nhóm nghe.
- Gọi HS trình bày. GV sửa lỗi dùng từ,
lỗi ngữ pháp cho từng học sinh (nếu
có).
- Nhận xét cho điểm những bài viết

hay.
- 4 Học sinh tiếp nối nhau đọc từng cách
mở bài. 2 HS ngồi cùng bàn trao đổi, trả
lời câu hỏi.
a) Là mở bài trực tiếp vì đã kể ngay vào
sự việc mở đầu câu chuyện Rùa đang
tập chạy trên bờ sông.
b) , c), d) Là mở bài gián tiếp vì không
kể ngay sự việc đầu tiên của truyện mà
nêu ý nghóa, hay những truyện khác để
vào truyện.
- Truyện Hai bàn tay mở bài theo kiểu
mở bài trực tiếp – kể ngay sự việc ở đầu
câu chuyện: Bác Hồ hồi ở Sài Gòn có
một người bạn tên là Lê.
- 1 HS đọc yêu cầu trong SGK.
- Có thể mở bài gián tiếp cho truyện
bằng lời của người kể chuyện hoặc là
của Bác Lê.
- HS tự làm bài: 4 HS ngồi 2 bàn trên
dưới thành một nhóm đọc cho nhau
nghe phần làm bài của mình. Các học
sinh trong nhóm cùng lắng nghe nhận
xét, sửa cho nhau.
3. Củng cố, dặên dò :
- Có những cách mở bài nào trong bài văn kể chuyện?
- GV nhận xét tiết học.
- Dặn học sinh về nhà viết lại cách mở bài gián tiếp cho truyện Hai bàn tay và
chuẩn bò bài sau.