Dạy con biết... nói! ppsx

Dạy con biết nói!


Bé nhà bạn vừa thức dậy đã “hót líu lo” và chỉ
chịu ngừng lại khi đi ngủ? Hay bé thuộc tuýp trầm
lặng? Dù tính cách của con có theo hướng nào thì
bạn đều có thể giúp bé trau dồi kỹ năng nói của

Bố mẹ hãy học nghe để giúp con yêu học nói nhé!

mình. Cũng giống như các kỹ năng đọc và làm
toán, kỹ năng nói sẽ dần hoàn thiện với sự luyện
tập thường xuyên.

Vậy bạn có thể làm gì để giúp con đây? Đầu tiên, hãy
là một người lắng nghe tích cực. Điều này có nghĩa là
bạn không chỉ nghe những gì con nói mà còn đặt câu
hỏi, góp ý, và thật sự tham gia vào cuộc trò chuyện
giúp bé có nhiều cơ hội để nói lên suy nghĩ của mình.

Dưới đây là một số trò chơi và hoạt động bạn có thể
sử dụng để giúp xây dựng kỹ năng nói cho con. Bởi
vì trẻ em học theo những cách khác nhau nên các trò
chơi cũng được sắp xếp theo những nhóm nhau.
Nhưng bạn đừng vì vậy mà giới hạn bé vào trò chơi
của một nhóm nào, tất cả trẻ em đều tìm thấy lợi ích
từ các hoạt động dưới đây:


Dành cho bé học bằng… tai

Hãy trò chuyện với con bất cứ khi nào có thể. Hãy
trò chuyện với con về cuốn sách bạn đang đọc hoặc
được ai đó kể cho nghe, cuộc nói chuyện giữa bạn
với một người bạn. Cũng có thể kể cho con nghe
những câu chuyện về thời thơ ấu của bạn - những gì
bạn thường làm với bố mẹ mình hay bạn đã từng gặp
rắc rồi như thế nào.

Đồng thời, hãy tập thói quen thuật lại các công việc
thường ngày. Có vẻ như con chẳng hề chú ý gì
những lúc bạn “lải nhải” như vậy, phải không nào,
nhưng thực ra bé đang lắng nghe đấy. Vậy nên bạn
đừng ngạc nhiên khi nghe thấy bé lặp lại những gì
bạn nói khi bé trò chuyện với ai đó.

Đặt những câu hỏi mở. Nếu hỏi con một câu hỏi cụ
thể, ví dụ như "Giờ ra chơi hôm nay con đã làm
những gì?" bạn cũng sẽ nhận được một câu trả lời cụ
thể với nhiều thông tin hơn khi đặt những câu hỏi có/
không như "Hôm nay con đi học có vui không?" Nếu
bé trả lời chậm, bạn có thể đặt câu hỏi cụ thể hơn
nữa: “Ra chơi hôm nay con chơi với bạn nào? Hôm
nay có bạn nào chơi nhảy dây không con?”

Bố mẹ hãy cho con cơ hội mô tả lại những gì bé đã
thấy hoặc đã trải qua, còn bản thân hãy là một khán
giả nhiệt tình. Con có thể kể bạn nghe nhiều chi tiết
tưởng như tầm thường và vớ vẩn, nhưng chúng lại
rất quan trọng với bé, vậy nên hãy hưởng ứng cuộc
trò chuyện trong khi nó diễn ra.

Thu âm một bài bé hát hay một câu chuyện mà bé
kể. Ắt hẳn bé sẽ ngạc nhiên lẫn thích thú khi được
nghe giọng nói của chính mình trên băng. Còn với
bạn, đó sẽ là một bảo vật khác để giữ gìn, bởi rất lâu
sau nữa, bạn sẽ rất hạnh phúc khi được lắng nghe lại
cái giọng ngọng nghịu véo von của con cho mà xem.

Kể chuyện. Bố mẹ hãy kể cho con nghe một câu
chuyện mà bé đã nghe đi nghe lại vô số lần nhưng
vẫn thích. Trong lúc kể, bạn có thể ngừng lại trước
các chi tiết quan trọng hoặc cố ý thay đổi chúng để
con khoái chí “bắt lỗi” được bố mẹ.

Ở mức nâng cao hơn, bạn có thể bảo con tóm tắt lại
cuốn sách / câu chuyện mà bé vừa được nghe,
những gì bé thích hay không thích trong câu chuyện
ấy.


Dành cho bé học bằng… mắt

Quay phim khi bé đang đọc hay kể một câu
chuyện. Để thêm phần thú vị, bạn có thể cho con hóa
trang và đóng vai một nhân vật trong câu chuyện và
kể lại; sau đó cùng bé xem lại đoạn phim vừa quay.
Hỏi xem con nghĩ gì về vai diễn của mình, đồng thời
đừng quên khen ngợi khả năng nói và kể chuyện của
bé. Đừng quá quan trọng khi bé nói nhịu, nói nhầm, vì
mục đích của hoạt động này là giúp bé nói chuyện

một cách thoải mái trước mặt người khác chứ không
phải chuẩn bị cho bé thành nhân viên văn phòng.
Kể chuyện. Bố mẹ hãy khuyến khích bé kể một câu
chuyện với một cuốn sách chỉ toàn tranh, đây là một
cách tuyệt vời để xây dựng các kỹ năng nói cho con.
Các hình ảnh sẽ kích thích trí tưởng tượng của bé.
Bạn có thể thử với những quyển sách truyện thiếu nhi
nhiều hình ảnh sinh động hoặc thử với các hình ảnh
trên tạp chí, và thậm chí cả những cuốn sách tô màu.

Ở cấp cao hơn, bố mẹ có thể bảo con kể lại một đoạn
băng hay chương trình truyền hình mà bé yêu thích,
vì lúc này, bé đã đủ lớn để tập trung không chỉ vào
cốt truyện mà còn về những xung đột trong câu
chuyện ấy, như tại sao nhân vật chính lại tức giận
hay buồn rầu chẳng hạn.

Dành cho bé học bằng
hành động

Viết một câu chuyện về gia
đình, sử dụng ý kiến của tất
cả các thành viên. Chẳng hạn
bố sẽ mở đầu câu chuyện
("Ngày nảy ngày nay, có một
gia đình sống trong một con
tàu không gian trên sao Hỏa")
mẹ tiếp lời, và cứ như thế đến
khi câu chuyện kết thúc.

Bạn có thể tổng hợp từ đó
dựng nên một vở kịch ngắn
để cả nhà cùng tiếp tục tham gia, với bé làm đạo diễn
hoặc diễn viên chính. Đó cũng là cách rất tốt để bé
phát triển kỹ năng ngôn ngữ của mình.

Khám phá tự nhiên. Hãy mang theo một cái hộp
hoặc lọ để bé có thể đựng kho báu sưu tầm được

Nhiệt tình "diễn" dư
ới sự
chỉ đạo của con cũng là
cách giúp bé phát triển
kỹ năng ngôn ngữ
Ảnh: Inmagine
(lông chim, những hòn đá có hình thù lạ, những chiếc
lá nhiều màu sắc ) Đến khi về nhà, bạn có thể bảo
bé “thuyết minh” lại cho mọi người biết thêm về kho
báu của mình: về màu sắc, hình dạng và nơi bé tìm
thấy chẳng hạn. Bố mẹ giúp con lưu lại những trải
nghiệm đó với một quyển lưu bút bằng hình ảnh cũng
sẽ rất hay đấy.

Bạn hãy yêu cầu bé kể một câu chuyện, và viết lại.
Bạn có thể gợi ý bằng cách hỏi về một sự kiện đặc
biệt - một bữa tiệc chẳng hạn, hoặc một chuyến đi dã
ngoại cùng với trường. Nếu bé quên hay lướt qua
những chi tiết quan trọng, hãy hỏi lại. Khi bé mô tả
một cái gì đó, bạn cũng có thể thay đổi cách diễn đạt
một chút và nói lại cho bé nghe. ("Vậy là con và bạn

đã cùng chơi rất vui ở trường đúng không?") Như thế
sẽ giúp bé nghĩ đến nhiều cách khác nhau để mô tả
cùng một sự kiện.