soft skill pdf

Bạn nghĩ rằng người ta sẽ rất ấn tượng với hàng loạt các bằng cấp của bạn, một số lượng lớn
các kinh nghiệm có giá trị và những mối quan hệ ở vị trí cao. Nhưng chỉ những điều đó thôi có
thể không đủ để giúp bạn thăng tiến trong công việc. Bởi bên cạnh đó, bạn còn cần phải có cả
những kĩ năng “mềm”.
Thế nào là những kỹ năng “mềm”?
Kỹ năng “mềm” chủ yếu là những kỹ năng thuộc về tính cách con người, không mang tính
chuyên môn, không thể sờ nắm, không phải là kỹ năng cá tính đặc biệt, chúng quyết định khả
năng bạn có thể trở thành nhà lãnh đạo, thính giả, nhà thương thuyết hay người hòa giải xung
đột. Những kỹ năng “cứng” ở nghĩa trái ngược thường xuất hiện trên bản lý lịch-khả năng học
vấn của bạn, kinh nghiệm và sự thành thạo về chuyên môn.
Bạn có phải là một người dễ chịu? Tận tâm? Bạn giao tiếp có ấn tượng không? Giải quyết các
vấn đề có hiệu quả không? Đây chính là các dạng câu hỏi ưa dùng để xác định được mức độ kỹ
năng “mềm” của bạn.
Tại sao người sử dụng lao động lại quan tâm tới các kỹ năng này?
Những người sử dụng lao động coi trọng các kỹ năng “mềm”, bởi vì các nghiên cứu cho thấy
chúng là một nhân tố đánh giá rất hiệu quả bên cạnh những kỹ năng công việc truyền thống hay
còn gọi là kỹ năng “cứng”. Một cuộc nghiên cứu mới đây cho thấy những tiêu chuẩn để đánh giá
con người như sự tận tâm, tính dễ chịu cũng là những nhân tố dự báo quan trọng đối với sự thành
công trong nghề nghiệp giống như khả năng về nhận thức và kinh nghiệm làm việc.
Các kỹ năng “mềm”
Vì vậy, làm thế nào để bạn khám phá ra các kỹ năng này và tận dụng chúng một cách tối đa? Sau
đây là danh sách những tính cách “mềm” đặc trưng nhất và cách thức để hoàn thiện chúng.
1. Có một quan điểm lạc quan
Tất cả chúng ta đã từng nghe lời khuyên hãy nhìn cốc nước còn đầy một nửa tốt hơn là nhìn nó
đã vơi đi một nửa. Ở nơi làm việc, cách nghĩ lạc quan này có thể giúp bạn phát triển trên một
chặng đường dài. Tất cả mọi cái nhìn lạc quan đều dẫn đến một thái độ lạc quan và có thể là một
vốn quý trong môi trường làm việc, đánh bại thái độ yếm thế và bi quan.
Chìa khóa để có một thái độ lạc quan là bạn giải quyết một sự trở ngại hay thách thức như thế
nào khi gặp phải. Ví dụ, thay vì than phiền về khối lượng công việc gây stress, hãy nghĩ về nó
như một cơ hội để thể hiện khả năng làm việc tích cực và hiệu quả của bạn.
2. Hòa đồng với tập thể

Các nhà tuyển dụng rất thích những nhân viên thể hiện được khả năng làm việc tốt trong tập thể.
Hòa đồng với tập thể ko chỉ có nghĩa là có tính cộng tác mà còn thể hiện được khả năng lãnh đạo
tốt khi có thời điểm thích hợp.
Có thể tới một lúc nào đó, sự xung đột xuất hiện trong tập thể của bạn, hãy tỏ ra chủ động dàn
xếp. Khi bạn thấy tập thể của mình đang bị sa lầy trong một dự án, hãy cố gắng xoay chuyển tình
thế, đưa cách giải quyết theo một hướng khác. Và bạn làm gì nếu bình thường bạn không làm
việc trong một nhóm? Hãy cố gắng tỏ ra sẵn sàng hợp tác trong công việc và thiết lập nên các
mối quan hệ công việc với mọi đồng nghiệp nếu có thể. Học cách nói những điều bạn nghĩ như
thế nào và thể hiện bằng ngôn ngữ cử chỉ ra sao.
3. Giao tiếp hiệu quả
Kỹ năng giao tiếp tốt là một thế mạnh đối với bất cứ ai trong công việc. Giao tiếp là phương tiện
cho phép bạn xây dựng cầu nối với đồng nghiệp, thuyết phục người khác chấp nhận ý kiến của
bạn và bày tỏ được nhu cầu của bạn.
Nhiều điều nhỏ nhặt bạn đã từng thực hiện hàng ngày - có thể có những điều bạn không từng
nghĩ đến lại có một sự ảnh hưởng rất lớn tới kỹ năng giao tiếp của bạn. Sau đây là những điều
bạn nên lưu ý khi giao tiếp với những người khác:
- Nhìn thẳng vào mắt người đối diện
- Đừng tỏ ra bồn chồn
- Tránh những chuyển động cơ thể khiến bạn bị tách ra khỏi họ
- Đừng nói chuyện chỉ để nói, hãy tập trung vào một vấn đề
- Phát âm một cách chính xác
- Sử dụng ngữ pháp chuẩn thông thường
Nói chung, bạn nên để ý tới cách sử dụng từ ngữ của mình để tạo ấn tượng với người đối thoại.
Cũng đừng quên
rằng một trong những kỹ năng giao tiếp là biết lắng nghe.
4. Tỏ thái độ tự tin
Trong hầu hết các trường hợp, khi bạn muốn gây ấn tượng với một ai đó, sự tự tin là một thái độ
rất hiệu quả. Trong khi sự khiêm nhường khi bạn nhận được lời tán dương là rất quan trọng thì
sự thừa nhận thế mạnh của mình cũng quan trọng không kém. Hãy tin chắc rằng bạn có sự nhận
biết và kỹ năng để có thể bày tỏ được sự tự tin của mình.

5. Luyện kỹ năng sáng tạo
Tính sáng tạo và lối suy nghĩ thông minh được đánh giá cao ở bất cứ công việc nào. Thậm chí
công việc mang tính kỹ thuật nhất cũng đòi hỏi khả năng suy nghĩ thoát ra khỏi khuôn khổ. Vì
vậy đừng bao giờ đánh giá thấp sức mạnh của việc giải quyết vấn đề theo cách sáng tạo.
Bạn có thể đang phải làm một công việc chán ngắt, buồn tẻ, hãy cố gắng khắc phục nó theo cách
hiệu quả hơn. Khi một vấn đề khiến người ta phải miễn cưỡng bắt tay vào làm, hãy nghĩ ra một
giải pháp sáng tạo hơn. Nếu không được, ít ra bạn đã từng thử nó.
6. Thừa nhận và học hỏi từ những lời phê bình
Đây là một trong những kỹ năng mang tính thử thách nhất, và cũng chính là kỹ năng gây ấn
tượng nhất đối với người tuyển dụng. Khả năng ứng xử trước lời phê bình phản ánh rất nhiều về
thái độ sẵn sàng cải thiện của bạn. Đồng thời có khả năng đánh giá, nhận xét mang tính xây dựng
đối với công việc của những người khác cũng mang ý nghĩa quan trọng không kém. Hãy nhận
thức xem bạn thủ thế như thế nào khi phản ứng trước những lời nhận xét tiêu cực. Đừng bao giờ
ném đá vào những lời phê bình mang tính xây dựng mà không nhận thấy rằng ít nhất nó cũng có
ích một phần. Khi bạn đưa ra lời nhận xét với người khác, hãy thể hiện sao cho thật khéo léo và
chân thành. Cố gắng dự đoán trước phản ứng của người nghe dựa vào tính cách của họ để có
cách nói phù hợp nhất.
7. Thúc đẩy chính mình và dẫn dắt người khác
Một điều rất quan trọng đối với nhà tuyển dụng là làm sao để biết được bạn có là người năng
động và hay đề ra các sáng kiến hay không? Điều này có nghĩa là bạn liên tục tìm ra những giải
pháp mới cho công việc của mình khiến cho nó hấp dẫn hơn thậm chí đối với cả những công việc
mang tính lặp đi lặp lại.
Sự sáng tạo có vai trò rất lớn trong việc thúc đẩy, nó khiến bạn đủ dũng cảm để theo đuổi một ý
tưởng vốn bị mắc kẹt trong suy nghĩ và cuối cùng là bạn vượt qua được nó. Dẫn dắt những người
khác theo cùng một hướng để đạt một mục đích chung, và người lãnh đạo giỏi là người có thể
lãnh đạo được người khác bằng chính tấm gương của mình.
8. Đa năng và ưu tiên những việc cần làm trong danh sách của bạn
Ở công sở ngày nay, một nhân viên tốt là một nhân viên có khả năng kiêm nhiệm thêm một số
công việc khác, hay nhiều dự án cùng một lúc. Liệu bạn có thể theo dõi được tiến trình của các
dự án khác nhau hay không? Bạn có biết lựa chọn để ưu tiên những việc quan trọng nhất không?

Nếu có thể, bạn được gọi là người đa năng.
Đừng than phiền rằng bạn phải làm thêm các công việc khác. Hãy thể hiện khả năng đa kỹ năng
của bạn. Chắc chắn cái bạn nhận lại sẽ là rất lớn như kinh nghiệm hay các mối quan hệ mới.
9. Có cái nhìn tổng quan
Có cái nhìn tổng quan về công việc có nghĩa là có khả năng xác định được các yếu tố dẫn tới
thành công. Điều này cũng có nghĩa là nhận ra các nguy cơ tiềm ẩn và thời điểm nó xảy ra. Ví dụ
như bạn làm việc trong lĩnh vực quảng cáo và phải xây dựng một chiến dịch để quảng cáo cho
một nhãn hiệu xà bông. Nếu nhìn một cách tổng thể, bạn có thể nhận thấy rằng mục đích không
chỉ là bán được hàng, mà còn làm thỏa mãn và thuyết phục khách hàng về chất lượng sản phẩm.
Thêm vào đó, bạn còn phải tạo thêm giá trị cho công ty của bạn bằng cách chứng minh rằng tính
sáng tạo độc nhất chỉ bạn mới có thể tạo ra.
Tận dụng tất cả các kỹ năng của bạn
Trong khi khám phá và xây dựng những kỹ năng “mềm”, bạn không nên bỏ qua những kỹ năng
“cứng”. Chìa khóa dẫn đến thành công thực sự là bạn phải biết kết hợp cả hai kỹ năng này.
Theo Bwportal
Số lượt đọc: 73643 - Cập nhật lần cuối: 06/02/2009 03:25:11 PM
Về trang trước Bản in Gửi email Về đầu trang
Trao đổi
Tổng
22
học ăn học nói rồi lại học gói học mở!
Thiều Quang Vương - Email: (14/08/2010 10:05:11 AM)
Cuộc đơi là một chuổi nối tiếp phát hiện kiến thức tích lũy cứ tiếp tục như vậy. nhưng mình nghĩ
ai cũng có một giới hạn của mình và giới hạn đó được thể hiện ở thu nhập của chính mình!
Bài này rất hay!xin chân thành cảm ơn!
ngoại tròn nội vuông
hà thu huyền - Email: (28/07/2010 07:31:27 PM)
tôi nghĩ rằng ngoài hai kĩ năng "cứng" và "mềm" trên.
Theo tôi trong cuộc sống chúng ta cần phải biết đến câu"ngoại tròn, trong vuông" .Tức là khi tiếp
xúc với mọi người chúng ta nên mềm mỏng, dễ chịu, ôn hòa. Nhưng đối với bản thân thì phải

nên cứng rắn và khắc khe. Đó cũng là 1 yếu tô ko hề đơn giản
Học kỹ năng mềm hay lắm
Anh Tuấn - Email: (08/06/2010 02:13:51 PM)
Mình đã từng tham gia các khóa học kỹ năng mềm ở Trung tâm ĐT kỹ năng mềm Connect.
Quả thực nó mang lại cho mình những kỹ năng sống và làm việc, giao tiếp bổ ích mà ngồi trên
ghế nhà truường mình ko học được.
Các bạn muốn nâng cao kỹ năng sống và làm việc để mình ngày càng hoàn thiện thì hãy đến
những trung tâm đào tạo kỹ năng mềm. Rất tốt và bổ ích vì mình được chia sẽ những gì mình cần
biết và học.
Nơi mình học rất tốt ở Hoàng cầu. Nếu ai cần tham khảo thì alo cho anh Tuấn tư vấn đào tạo ở
đó. Anh ấy sẽ giúp các bạn, số Đt anh: 0936 417 376
Bài học cho cuộc sống
tran van quan - Email: (14/11/2009 04:50:56 PM)
Kỹ năng cứng như xương sống. Còn kỹ năng mềm như nội tạng. Tất cả cấu thành nên một con
người khoẻ mạnh!
Cảm nhận
Phan Vũ - Email: (05/11/2009 01:38:36 PM)
Con người cần hai mươi năm để học ăn, bốn mươi năm để học nói và sáu mươi năm để học giữ
lời ăn tiếng nói.
Lời cảm ơn
phạm ngọcc thạch - Email: (28/10/2009 06:53:10 PM)
Dường như tôi đâ học thêm nhiều kinh nghiệm hơn khi tôi vinh dự được đọc bài viết này
Kĩ năng mềm
kiều công việt - Email: (10/10/2009 12:29:35 AM)
Rất cảm ơn đã cho tôi những điều thú vị trong cuộc sống này. cả kĩ năng cứng và mềm đều rất
quan trong đúng không các bạn.
Chúng ta hãy cùng nhau học thật tốt những điều này nhá!
Top 10 Kỹ năng “mềm” để sống học tập và làm việc hiệu quả
Có một nghịch lý rất khó lý giải: Người VN thi các giải quốc tế (toán, vật lý, cờ vua,
robotcom ) đều được đánh giá rất cao, thế nhưng lại chưa thành đạt nhiều trong công việc.

Người gửi: Phan Quốc Việt

Năm nào nước ta cũng có rất nhiều giải vàng, giải bạc quốc tế - điều mà nhiều nước trong khu
vực phải ghen tị. Nhưng mỗi khi nói về năng lực của lao động VN thì chắc chắn chúng ta dừng ở
một vị trí đáng buồn. Tại sao lại thế? Rõ ràng là có một khoảng hẫng hụt lớn giữa cái được dạy
và nhu cầu xã hội, thực tế sản xuất kinh doanh.

Trong hội nghị với bộ Đại học, UNESCO đề xướng mục đích học tập: “Học để biết, học để làm,
học để chung sống, học để tự khẳng định mình”. Trường học chúng ta hiện đang nặng về học để
biết, nghĩa là chỉ đạt được một trong bốn mục tiêu của UNESCO.

Ngân hàng Thế giới gọi thế kỷ 21 là kỷ nguyên của kinh tế dựa vào kỹ năng - Skills Based
Economy ( Năng lực của con người được đánh giá
trên cả 3 khía cạnh: kiến thức, kỹ năng và thái độ. Các nhà khoa học thế giới cho rằng: để thành
đạt trong cuộc sống thì kỹ năng mềm (trí tuệ cảm xúc) chiếm 85%, kỹ năng cứng (trí tuệ logic)
chỉ chiếm 15% ( />
Chúng ta đã bước vào thế kỷ 21 đã 10 năm, thế mà chương trình đào tạo và việc đánh giá năng
lực của học sinh, sinh viên vẫn dựa chủ yếu vào kiến thức. Peter M. Senge nói “Vũ khí cạnh
tranh mạnh nhất là học nhanh hơn đối thủ”. Rõ ràng muốn tăng cường năng lực cạnh tranh
chúng ta không những phải học nhanh mà phải học đúng.

Ngày xưa, nhà trường là nơi duy nhất để ta có thể tiếp cận với kiến thức. Thế giới ngày càng
phẳng hơn, nhờ internet mọi người đều có thể tiếp cận được thông tin, dữ liệu một cách bình
đẳng, mọi lúc, mọi nơi. Kiến thức ngày càng nhiều và từ việc có kiến thức đến thực hiện một
công việc để có kết quả cụ thể không phải chỉ có kiến thức là được. Từ biết đến hiểu, đến làm
việc chuyên nghiệp với năng suất cao là một khoảng cách rất lớn. Vậy câu hỏi đặt ra là: “Kỹ
năng nào là cần thiết cho mỗi con người để thành công trong công việc và cuộc sống?”

Tại Mỹ, Bộ Lao động Mỹ (The U.S. Department of Labor) cùng Hiệp hội Đào tạo và Phát triển
Mỹ (The American Society of Training and Development) gần đây đã thực hiện một cuộc nghiên

cứu về các kỹ năng cơ bản trong công việc. Kết luận được đưa ra là có 13 kỹ năng cơ bản cần
thiết để thành công trong công việc:

1. Kỹ năng học và tự học (learning to learn)
2. Kỹ năng lắng nghe (Listening skills)
3. Kỹ năng thuyết trình (Oral communication skills)
4. Kỹ năng giải quyết vấn đề (Problem solving skills)
5. Kỹ năng tư duy sáng tạo (Creative thinking skills)
6. Kỹ năng quản lý bản thân và tinh thần tự tôn (Self esteem)
7. Kỹ năng đặt mục tiêu/ tạo động lực làm việc (Goal setting/ motivation skills)
8. Kỹ năng phát triển cá nhân và sự nghiệp (Personal and career development skills)
9. Kỹ năng giao tiếp ứng xử và tạo lập quan hệ (Interpersonal skills)
10. Kỹ năng làm việc đồng đội (Teamwork)
11. Kỹ năng đàm phán (Negotiation skills)
12. Kỹ năng tổ chức công việc hiệu quả (Organizational effectiveness)
13. Kỹ năng lãnh đạo bản thân (Leadership skills)

Năm 1989, Bộ Lao động Mỹ cũng đã thành lập một Ủy ban Thư ký về Rèn luyện các Kỹ năng
Cần thiết (The Secretary’s Commission on Achieving Necessary Skills - SCANS). Thành viên
của ủy ban này đến từ nhiều lĩnh vực khác nhau như giáo dục, kinh doanh, doanh nhân, người
lao động, công chức… nhằm mục đích “thúc đẩy nền kinh tế bằng nguồn lao động kỹ năng cao
và công việc thu nhập cao”. ( />
Tại Úc, Hội đồng Kinh doanh Úc (The Business Council of Australia - BCA) và Phòng thương
mại và công nghiệp Úc (the Australian Chamber of Commerce and Industry - ACCI) với sự bảo
trợ của Bộ Giáo dục, Đào tạo và Khoa học (the Department of Education, Science and Training -
DEST) và Hội đồng giáo dục quốc gia Úc (the Australian National Training Authority - ANTA)
đã xuất bản cuốn “Kỹ năng hành nghề cho tương lai” (năm 2002). Cuốn sách cho thấy các kỹ
năng và kiến thức mà người sử dụng lao động yêu cầu bắt buộc phải có. Kỹ năng hành nghề
(employability skills) là các kỹ năng cần thiết không chỉ để có được việc làm mà còn để tiến bộ
trong tổ chức thông qua việc phát huy tiềm năng cá nhân và đóng góp vào định hướng chiến

lược của tổ chức. Các kỹ năng hành nghề bao gồm có 8 kỹ năng như sau:

1. Kỹ năng giao tiếp (Communication skills)
2. Kỹ năng làm việc đồng đội (Teamwork skills)
3. Kỹ năng giải quyết vấn đề (Problem solving skills)
4. Kỹ năng sáng tạo và mạo hiểm (Initiative and enterprise skills)
5. Kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức công việc (Planning and organising skills)
6. Kỹ năng quản lý bản thân (Self-management skills)
7. Kỹ năng học tập (Learning skills)
8. Kỹ năng công nghệ (Technology skills)
(Nguồn: />
Chính phủ Canada cũng có một bộ phụ trách về việc phát triển kỹ năng cho người lao động. Bộ
Phát triển Nguồn Nhân lực và Kỹ năng Canada (Human Resources and Skills Development
Canada - HRSDC) có nhiệm vụ xây dựng nguồn nhân lực mạnh và có năng lực cạnh tranh, giúp
người Canada nâng cao năng lực ra quyết định và năng suất làm việc để nâng cao chất lượng
cuộc sống. Bộ này cũng có những nghiên cứu để đưa ra danh sách các kỹ năng cần thiết đối với
người lao động. Conference Board of Canada là một tổ chức phi lợi nhuận của Canada dành
riêng cho nghiên cứu và phân tích các xu hướng kinh tế, cũng như năng lực hoạt động các tổ
chức và các vấn đề chính sách công cộng. Tổ chức này cũng đã có nghiên cứu và đưa ra danh
sách các kỹ năng hành nghề cho thế kỷ 21 (Employability Skills 2000+) bao gồm cá kỹ năng
như:

1. Kỹ năng giao tiếp (Communication)
2. Kỹ năng giải quyết vấn đề (Problem solving)
3. Kỹ năng tư duy và hành vi tích cực (Positive attitudes and behaviours)
4. Kỹ năng thích ứng (Adaptability)
5. Kỹ năng làm việc với con người (Working with others)
6. Kỹ năng nghiên cứu khoa học, công nghệ và toán (Science, technology and mathematics
skills)
(Nguồn: />621D02265C3A/2212/final_report.pdf)

Chính phủ Anh cũng có cơ quan chuyên trách về phát triển kỹ năng cho người lao động. Bộ Đổi
mới, Đại học và Kỹ năng được chính chủ thành lập từ ngày 28/6/2007, đến tháng 6/2009 thì
được ghép với Bộ Kinh tế, Doanh nghiệp và Đổi mới Pháp chế để tạo nên bộ mới là Bộ Kinh tế,
Đổi mới và Kỹ năng. Bộ này chịu trách nhiệm về các vấn đề liên quan đến việc học tập của
người lớn, một phần của giáo dục nâng cao, kỹ năng, khoa học và đổi mới. (Nguồn:
Cơ quan chứng nhận chương trình và tiêu chuẩn (Qualification and
Curriculum Authority) cũng đưa ra danh sách các kỹ năng quan trọng bao gồm:

1. Kỹ năng tính toán (Application of number)
2. Kỹ năng giao tiếp (Communication)
3. Kỹ năng tự học và nâng cao năng lực cá nhân (Improving own learning and performance)
4. Kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông (Information and
communication technology)
5. Kỹ năng giải quyết vấn đề (Problem solving)
6. Kỹ năng làm việc với con người (Working with others)

Chính phủ Singapore có Cục phát triển lao động WDA (Workforce Development Agency) WDA
đã thiết lập hệ thống các kỹ năng hành nghề ESS (Singapore Employability Skills System) gồm
10 kỹ năng ( />
1. Kỹ năng công sở và tính toán (Workplace literacy & numeracy)
2. Kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông (Information & communications
technology)
3. Kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định (Problem solving & decision making)
4. Kỹ năng sáng tạo và mạo hiểm (Initiative & enterprise)
5. Kỹ năng giao tiếp và quản lý quan hệ (Communication & relationship management)
6. Kỹ năng học tập suốt đời (Lifelong learning)
7. Kỹ năng tư duy mở toàn cầu (Global mindset)
8. Kỹ năng tự quản lý bản thân (Self-management)
9. Kỹ năng tổ chức công việc (Workplace-related life skills)

10. Kỹ năng an toàn lao động và vệ sinh sức khỏe (Health & workplace safety).

Trong WDA còn có Trung tâm kỹ năng hành nghề (The Centre for Employability Skills (CES))
để đánh giá hệ và hỗ trợ đào tạo kỹ năng.

Ở VN, các kỹ năng chưa được chú trọng trong hệ thống giáo dục cũng như trong cuộc sống.
Hình như nền giáo dục của chúng ta đang dựa trên một giả định “người ta biết thì người ta sẽ
làm được”. Và vì vậy họ cứ cố dạy cho học sinh, sinh viên thật nhiều kiến thức hòng làm được
việc khi ra trường. Nhưng thực tế đâu có vậy, từ biết đến hiểu là một khoảng cách rất xa, và từ
hiểu đến làm việc chuyên nghiệp với năng suất cao là một khoảng cách còn xa hơn nữa. Điều
này dẫn đến một thực trạng là sinh viên khi ra trường biết nhiều kiến thức nhưng lại không có
khả năng làm việc cụ thể. Chỉ vài năm gần đây, các phương tiện thông tin đại chúng mới nhắc
nhiều đến cụm từ “kỹ năng” và “kỹ năng mềm”.
Kỹ năng là khả năng thực hiện một công việc nhất định, trong một hoàn cảnh, điều kiện nhất
định, đạt được một chỉ tiêu nhất định. Các kỹ năng có thể là kỹ năng nghề nghiệp (các kỹ năng
kỹ thuật cụ thể như hàn, tiện, đánh máy, lái xe, lãnh đạo, quản lý, giám sát…) và kỹ năng sống
(các kỹ năng giao tiếp, ứng xử, tư duy, giải quyết xung đột, hợp tác, chia sẻ…). Mỗi người học
nghề khác nhau thì có các kỹ năng khác nhau nhưng các kỹ năng sống là các kỹ năng cơ bản thì
bất cứ ai làm nghề gì cũng cần phải có.

Chúng ta tự hào về nguồn lao động dồi dào. Nhưng đó mới chỉ là số lượng. Chất lượng lao động
mới là vấn đề đáng bàn. Theo bà Nguyễn Thị Hằng (nguyên Bộ trưởng Bộ LĐ, TB & XH, Chủ
tịch hội dạy nghề VN), hiện nay, Việt Nam còn đến hơn 50% lao động trong tổng số hơn 10 triệu
lao động chưa qua đào tạo cơ bản chính quy, mà chủ yếu là vừa học vừa làm hoặc làm những
công việc đơn giản. Điều đó cho chúng ta thấy bức tranh tổng thể về kỹ năng nghề nghiệp của
lực lượng lao động không có gì là sáng sủa cho lắm và còn nhiều việc phải làm để có một bức
tranh tươi sáng hơn. Điều tối thiểu phải biết (nhưng lại không phải ai cũng biết), là xã hội bây
giờ sử dụng sản phẩm dùng được, chứ không sử dụng khả năng hay bằng cấp của con người.
Anh không có kỹ năng đánh máy, thì có thuộc lòng 10 quyển sách về Microsoft Office cũng vô
nghĩa. Anh không thiết kế nổi một cái nhà bình thường 3 tầng, thì có tốt nghiệp xuất sắc trường

Kiến trúc cũng vô nghĩa.

Tổng hợp các nghiên cứu của các nước và thực tế VN, 10 kỹ năng sau là căn bản và quan trọng
hàng đầu cho người lao động trong thời đại ngày nay:

1. Kỹ năng học và tự học (Learning to learn)
2. Kỹ năng lãnh đạo bản thân và hình ảnh cá nhân (Self leadership & Personal branding)
3. Kỹ năng tư duy sáng tạo và mạo hiểm (Initiative and enterprise skills)
4. Kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức công việc (Planning and organising skills)
5. Kỹ năng lắng nghe (Listening skills)
6. Kỹ năng thuyết trình (Presentation skills)
7. Kỹ năng giao tiếp và ứng xử (Interpersonal skills)
8. Kỹ năng giải quyết vấn đề (Problem solving skills)
9. Kỹ năng làm việc đồng đội (Teamwork)
10. Kỹ năng đàm phán (Negotiation skills)

Như vậy ngoài những kiến thức chuyên môn, người lao động cần phải được trang bị thêm các kỹ
năng hành nghề để đảm bảo có được việc làm mà còn để tiến bộ trong tổ chức thông qua việc
phát huy tiềm năng cá nhân và đóng góp vào định hướng chiến lược của tổ chức góp phần vào sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Lâu nay chúng ta chỉ nghĩ đến xuất khẩu lao động, nhưng một thực tế mới đang thách đố người
lao động VN là trong thời kỳ khủng hoảng người nước ngoài đang đến tranh chỗ làm việc của ta.
Chúng ta có thể bị thua ngay trên sân nhà.

Rõ ràng 10 kỹ năng mềm thiết yếu này không những chỉ giúp người lao động nâng cao năng
suất, hiệu quả công việc mà thực chất là giúp ích rất nhiều trong mọi khía cạch cuộc sống ở gia
đình ngoài xã hội tại công sở, nâng cao đáng kể chất lượng cuộc sống và văn hóa xã hội, góp
phần thay đổi diện mạo con người VN.
Học hỏi kinh nghiệm từ các nước công nghiệp tiên tiến, nhà nước cần phải xây dựng một

chương trình quốc gia về kỹ năng mềm, thành lập một cơ quan chuyên trách xây dựng hệ thống
kỹ năng, đào tạo và giám sát chất lượng năng lực của lực lượng lao động. Chúng ta đã bước vào
kỷ nguyên kinh tế tri thức. Trong kỷ nguyên kinh tế tri thức thì nguồn vốn con người là quan
trọng nhất. “Không thể giải quyết vấn đề mới bằng chuẩn mực cũ” Không thể ngồi hô hào về cải
cách giáo dục mà phải có biện pháp cụ thể để nâng cao năng lực của mỗi người dân, nâng cao
năng lực cạnh tranh của VN.
Kỹ năng mềm - Quyết định 75% sự thành đạt
(HieuHoc): Trong buổi phỏng vấn thi tuyển vào công ty Unilever, đang trao đổi về nghiệp vụ
kinh doanh, bất ngờ nhà tuyển dụng hỏi: “Theo em, nếu phi một con dao vừa dùng để phết bơ thì
mặt nào sẽ tiếp đất, mặt phết bơ hay không phết bơ?”. Trước câu hỏi bất thình lình như thế, bạn
sẽ lúng túng hay bạn sẽ mỉm cười và đáp lại câu hỏi bằng một câu trả lời đầy thuyết phục? Thật
ra, ý đồ của các nhà tuyển dụng chính là nằm ở những câu hỏi "vu vơ" này là nhằm kiểm tra kỹ
năng "mềm" của các ứng viên. Với những câu hỏi này, không có một đáp án cụ thể nào cả mà
quan trọng là ứng viên phải thuyết phục được nhà tuyển dụng tin vào đáp án của mình.
Thế nào là kỹ năng mềm?
- Kỹ năng "mềm" (soft skills) là thuật ngữ dùng để chỉ các kỹ năng quan trọng trong cuộc sống
con người như: kỹ năng sống, giao tiếp, lãnh đạo, làm việc theo nhóm, kỹ năng quản lý thời gian,
thư giãn, vượt qua khủng hoảng, sáng tạo và đổi mới là những thứ thường không được học
trong nhà trường, không liên quan đến kiến thức chuyên môn, không thể sờ nắm, không phải là
kỹ năng cá tính đặc biệt mà phụ thuộc chủ yếu vào cá tính của từng người. Chúng quyết định bạn
là ai, làm việc thế nào, là thước đo hiệu quả cao trong công việc.
- Những kỹ năng “cứng” (hard skills) ở nghĩa trái ngược thường xuất hiện trên bản lý lịch, khả
năng học vấn của bạn, kinh nghiệm và sự thành thạo về chuyên môn. Bạn nghĩ rằng người ta sẽ
rất ấn tượng với hàng loạt các bằng cấp của bạn, một số lượng lớn các kinh nghiệm có giá trị và
những mối quan hệ ở vị trí cao. Nhưng chỉ những điều đó thôi có thể không đủ để giúp bạn thăng
tiến trong công việc. Bởi bên cạnh đó, bạn còn cần phải có cả những kỹ năng “mềm” vì thực tế
cho thấy người thành đạt chỉ có 25% là do những kiến thức chuyên môn, 75% còn lại được quyết
định bởi những kỹ năng mềm họ được trang bị. Chìa khóa dẫn đến thành công thực sự là bạn
phải biết kết hợp cả hai kỹ năng này.
9 kỹ năng "mềm" cơ bản (Theo Sean Hawitt - Chuyên gia tư vấn nghề nghiệp - Every 2nd

Thursday):
1. Có ý chí chiến thắng, có quan điểm lạc quan
Bạn có lạc quan, vui vẻ không? Bạn sẽ tạo được niềm sự thích thú và say mê công việc đó chứ?
-Tất cả chúng ta đã từng nghe lời khuyên hãy nhìn cốc nước còn đầy một nửa tốt hơn là nhìn nó
đã vơi đi một nửa. Ở nơi làm việc, cách nghĩ lạc quan này có thể giúp bạn phát triển trên một
chặng đường dài. Tất cả mọi cái nhìn lạc quan đều dẫn đến một thái độ lạc quan và có thể là một
vốn quý trong môi trường làm việc, đánh bại thái độ yếm thế và bi quan.
-Chìa khóa để có một thái độ lạc quan là bạn giải quyết một sự trở ngại hay thách thức như thế
nào khi gặp phải. Ví dụ, thay vì than phiền về khối lượng công việc gây stress, hãy nghĩ về nó
như một cơ hội để thể hiện khả năng làm việc tích cực và hiệu quả của bạn.
2. Có tinh thần đồng đội, hòa đồng với tập thể
Bạn có khả năng làm việc tốt theo nhóm? Bạn đóng góp tích cực và đôi khi như kiêm vai trò là
người lãnh đạo?
- Các nhà tuyển dụng rất thích những nhân viên thể hiện được khả năng làm việc tốt trong tập
thể. Hòa đồng với tập thể không chỉ có nghĩa là có tính cộng tác mà còn thể hiện được khả năng
lãnh đạo tốt khi có thời điểm thích hợp.
- Có thể tới một lúc nào đó, sự xung đột xuất hiện trong tập thể của bạn, hãy tỏ ra chủ động dàn
xếp. Khi bạn thấy tập thể của mình đang bị sa lầy trong một dự án, hãy cố gắng xoay chuyển tình
thế, đưa cách giải quyết theo một hướng khác. Và bạn làm gì nếu bình thường bạn không làm
việc trong một nhóm? Hãy cố gắng tỏ ra sẵn sàng hợp tác trong công việc và thiết lập nên các
mối quan hệ công việc với mọi đồng nghiệp nếu có thể. Học cách nói những điều bạn nghĩ như
thế nào và thể hiện bằng ngôn ngữ cử chỉ ra sao.
3. Giao tiếp hiệu quả
Bạn có phải là người vừa biết nói chuyện, vừa biết lắng nghe? Bạn có thể chia sẻ những tình
huống trong công việc và yêu cầu của mình với các đồng nghiệp, khách hàng… một cách tích
cực và xây dựng.
- Kỹ năng giao tiếp tốt là một thế mạnh đối với bất cứ ai trong công việc. Giao tiếp là phương
tiện cho phép bạn xây dựng cầu nối với đồng nghiệp, thuyết phục người khác chấp nhận ý kiến
của bạn và bày tỏ được nhu cầu của bạn.
-Nhiều điều nhỏ nhặt bạn đã từng thực hiện hàng ngày - có thể có những điều bạn không từng

nghĩ đến lại có một sự ảnh hưởng rất lớn tới kỹ năng giao tiếp của bạn. Sau đây là những điều
bạn nên lưu ý khi giao tiếp với những người khác:
+ Nhìn thẳng vào mắt người đối diện.
+ Đừng tỏ ra bồn chồn.
+ Tránh những chuyển động cơ thể khiến bạn bị tách ra khỏi họ.
+ Đừng nói chuyện chỉ để nói, hãy tập trung vào một vấn đề.
+ Phát âm một cách chính xác.
+ Sử dụng ngữ pháp chuẩn thông thường.
- Nói chung, bạn nên để ý tới cách sử dụng từ ngữ của mình để tạo ấn tượng với người đối thoại.
Cũng đừng quên rằng một trong những kỹ năng giao tiếp là biết lắng nghe.
4. Tự tin:
Bạn có thực sự tin rằng mình có thể làm được công việc này? Bạn có thể hiện thái độ bình tĩnh
và tạo sự tự tin cho người khác? Bạn có khuyến khích được mọi người đặt các câu hỏi cần thiết
để đóng góp ý kiến xây dựng?
- Trong hầu hết các trường hợp, khi bạn muốn gây ấn tượng với một ai đó, sự tự tin là một thái
độ rất hiệu quả. Trong khi sự khiêm nhường khi bạn nhận được lời tán dương là rất quan trọng
thì sự thừa nhận thế mạnh của mình cũng quan trọng không kém. Hãy tin chắc rằng bạn có sự
nhận biết và kỹ năng để có thể bày tỏ được sự tự tin của mình.
5. Mài dũa kỹ năng sáng tạo
Bạn có thể thích nghi được với những tình huống và những thách thức mới? Bạn có sẵn sàng đón
nhận những thay đổi và đưa ra những ý tưởng mới?
- Tính sáng tạo và lối suy nghĩ thông minh được đánh giá cao ở bất cứ công việc nào. Thậm chí
công việc mang tính kỹ thuật nhất cũng đòi hỏi khả năng suy nghĩ thoát ra khỏi khuôn khổ. Vì
vậy đừng bao giờ đánh giá thấp sức mạnh của việc giải quyết vấn đề theo cách sáng tạo.
-Bạn có thể đang phải làm một công việc chán ngắt, buồn tẻ, hãy cố gắng khắc phục nó theo cách
hiệu quả hơn. Khi một vấn đề khiến người ta phải miễn cưỡng bắt tay vào làm, hãy nghĩ ra một
giải pháp sáng tạo hơn. Nếu không được, ít ra bạn đã từng thử nó.
6. Chấp nhận và học hỏi từ những lời phê bình
Bạn có thể biến những lời phê bình thành những kinh nghiệm và bài học cho bản thân? Bạn có
thể học hỏi và tự phát triển để trở thành một người chuyên nghiệp?

- Đây là một trong những kỹ năng mang tính thử thách nhất, và cũng chính là kỹ năng gây ấn
tượng nhất đối với người tuyển dụng. Khả năng ứng xử trước lời phê bình phản ánh rất nhiều về
thái độ sẵn sàng cải thiện của bạn. Đồng thời có khả năng đánh giá, nhận xét mang tính xây dựng
đối với công việc của những người khác cũng mang ý nghĩa quan trọng không kém. Hãy nhận
thức xem bạn thủ thế như thế nào khi phản ứng trước những lời nhận xét tiêu cực. Đừng bao giờ
ném đá vào những lời phê bình mang tính xây dựng mà không nhận thấy rằng ít nhất nó cũng có
ích một phần. Khi bạn đưa ra lời nhận xét với người khác, hãy thể hiện sao cho thật khéo léo và
chân thành. Cố gắng dự đoán trước phản ứng của người nghe dựa vào tính cách của họ để có
cách nói phù hợp nhất.
7. Thúc đẩy bản thân và dẫn dắt người khác
- Một điều rất quan trọng đối với nhà tuyển dụng là làm sao để biết được bạn có là người năng
động và hay đề ra các sáng kiến hay không? Điều này có nghĩa là bạn liên tục tìm ra những giải
pháp mới cho công việc của mình khiến cho nó hấp dẫn hơn thậm chí đối với cả những công việc
mang tính lặp đi lặp lại.
- Sự sáng tạo có vai trò rất lớn trong việc thúc đẩy, nó khiến bạn đủ dũng cảm để theo đuổi một ý
tưởng vốn bị mắc kẹt trong suy nghĩ và cuối cùng là bạn vượt qua được nó. Dẫn dắt những người
khác theo cùng một hướng để đạt một mục đích chung, và người lãnh đạo giỏi là người có thể
lãnh đạo được người khác bằng chính tấm gương của mình.
8. Đa nhiệm vụ và xác định trước những việc cần làm
Bạn năng động và sáng tạo trong việc giải quyết các vấn đề chắc chắn sẽ nảy sinh trong quá trình
làm việc? Bạn sẽ đảm nhận giải quyết công việc hay "nhường phần" cho người khác?
-Ở công sở ngày nay, một nhân viên tốt là một nhân viên có khả năng kiêm nhiệm thêm một số
công việc khác, hay nhiều dự án cùng một lúc. Liệu bạn có thể theo dõi được tiến trình của các
dự án khác nhau hay không? Bạn có biết lựa chọn để ưu tiên những việc quan trọng nhất không?
Nếu có thể, bạn được gọi là người đa năng.
-Đừng than phiền rằng bạn phải làm thêm các công việc khác. Hãy thể hiện khả năng đa kỹ năng
của bạn. Chắc chắn cái bạn nhận lại sẽ là rất lớn như kinh nghiệm hay các mối quan hệ mới.
9. Có cái nhìn tổng quan
- Có cái nhìn tổng quan về công việc có nghĩa là có khả năng xác định được các yếu tố dẫn tới
thành công. Điều này cũng có nghĩa là nhận ra các nguy cơ tiềm ẩn và thời điểm nó xảy ra. Ví dụ

như bạn làm việc trong lĩnh vực quảng cáo và phải xây dựng một chiến dịch để quảng cáo cho
một nhãn hiệu xà bông. Nếu nhìn một cách tổng thể, bạn có thể nhận thấy rằng mục đích không
chỉ là bán được hàng, mà còn làm thỏa mãn và thuyết phục khách hàng về chất lượng sản phẩm.
Thêm vào đó, bạn còn phải tạo thêm giá trị cho công ty của bạn bằng cách chứng minh rằng tính
sáng tạo độc nhất chỉ bạn mới có thể tạo ra.
Học kỹ năng "mềm" ở đâu?
Hầu hết cả nhà tuyển dụng và những người giàu kinh nghiệm đều khẳng định: cách duy nhất để
trau dồi kỹ năng "mềm" là phải luyện tập, học hỏi thường xuyên, tạo cho mình một phản xạ tức
thời mỗi khi gặp các tình huống cần thiết.
Bạn có thể tham gia các khóa đào tạo kỹ năng "mềm" ở các trung tâm như: Trung tâm đào tạo
thuộc khu công nghệ cao TP.HCM, trường ĐH Kinh tế, trường Apollo, Nhà văn hóa Thanh niên,
Cung văn hóa lao động (bạn có thể xem chi tiết các khóa học, thời gian, địa chỉ tại đường link:
www.hieuhoc.com/khoahoc/nganh/ky-nang-mem).
Kỹ năng “mềm” trong kinh doanh - Chinh phục để thành đạt!
0
Điểm
In bài viết
Hãy thử tưởng tượng cảnh bạn đi đàm phán ký kết một hợp đồng lớn với khách hàng, chưa ngã
ngũ thì bạn đã khiến khách hàng đùng đùng nổi giận bỏ về; hay bạn phải thuyết trình giới thiệu
ý tưởng một dự án tầm cỡ, vậy mà đứng giữa phòng họp, bạn cứ ấp a ấp úng chẳng thể nói năng
mạch lạc, dẫn đến xôi hỏng bỏng không.
Vì sao lại thế? Vì bạn không nắm được một yếu tố rất quan trọng trong kinh doanh: Kỹ năng
“mềm”!
Kỹ năng “mềm” bao gồm nhiều loại kỹ năng kết hợp với nhau: cách giao tiếp, cách đàm phán, sự
tác động, tính thuyết phục, giới thiệu, diễn thuyết, lãnh đạo, làm việc theo nhóm, thiết lập quan
hệ, quản lý thời gian, thư giãn, vượt qua khủng hoảng, sáng tạo và đổi mới… Kỹ năng “mềm”
được tạo ra để giúp chúng ta “chinh phục” người khác theo cách tích cực nhằm đạt được kết quả
tốt nhất, bất kể trong kinh doanh hay cuộc sống.
Một phần rất quan trọng trong kinh doanh
Kinh doanh là gì? Là tất cả những yếu tố về truyền thông, các mối quan hệ, sự quảng bá công ty,

bản thân và các ý tưởng theo hướng tích cực & tạo ấn tượng mạnh.
Trong kinh doanh, suy nghĩ và hành động hợp lý thôi
chưa đủ. Chúng ta kinh doanh nghĩa là chúng ta tiếp xúc lâu dài với rất nhiều người, chịu nhiều
tác động tương quan qua lại giữa con người với nhau. Vì vậy, kỹ năng “mềm” - với xuất phát
nhắm vào quan hệ giữa con người và con người - trở thành một phần rất quan trọng trong kinh
doanh, bởi nó giúp ta hiểu rõ hơn về tâm lý của bản thân và người đối diện, cải tạo được những
thói quen không tốt trong giao tiếp, giúp ta tác động vào các mối quan hệ theo hướng tích cực,
giúp ta vượt qua những trở ngại, vướng mắc chỉ bằng lời nói của mình. Ví dụ, thay vì quen thói
cãi nhau gay gắt với đồng nghiệp về một vấn đề, ta có thể biến cuộc tranh cãi thành tranh luận
tích cực để tìm cách giải quyết thỏa đáng sự việc.
Nói không quá, chỉ là những kỹ năng mà thường chúng ta không mấy để ý, nhưng kỹ năng
“mềm” lại góp phần quan trọng trong sự thành công hoặc thất bại của bạn. Nó có thể quyết định
việc bạn ký được hay làm mất đi hợp đồng, việc bạn tạo ra một đội ngũ làm việc dính kết, hiệu
quả hoặc đầy lục đục, việc bạn được đề bạt hay mất đi cơ hội thăng tiến… Nắm vững và phát
huy hiệu quả kỹ năng “mềm” sẽ giúp bạn chiếm lợi thế trong cạnh tranh, tạo dựng được những
mối quan hệ tốt đẹp và đem lại lợi ích thiết thực cho sự nghiệp của bạn.
Cần thiết cho mọi người, mọi ngành nghề
Kỹ năng “mềm” rất thích hợp với các nhà quản lý, giám đốc, các vị trí cấp cao, tuy nhiên, nó
cũng hữu ích cho những người phải tiếp xúc nhiều trong công việc, với đối tác, khách hàng, và
cả đồng nghiệp.
Nếu kỹ năng “mềm” rất được coi trọng trong một số ngành nghề - như các nhân viên bán hàng ,
nhân viên chăm sóc khách hàng, nhà báo hay chính trị gia …, thì với các ngành như IT , kế toán ,
người ta lại quên mất hoặc không để ý mấy đến kỹ năng “mềm”. Thực tế, trong mọi ngành nghề
công việc của lĩnh vực kinh doanh, chúng ta đều cần dùng đến kỹ năng “mềm” để quản lý nhân
viên, giao tiếp với đồng nghiệp, chủ trì cuộc họp hoặc trình bày - diễn giải những ý tưởng, vấn đề
phức tạp với khách hàng
Có những người được trời phú cho một kỹ năng “mềm” tuyệt vời, trong khi số khác phải trau dồi
vất vả để nắm bắt và vận dụng được kỹ năng “mềm”. Trong chúng ta, có người luôn sợ nói trước
đám đông, ngại làm việc với người lạ, lại có kẻ luôn khoa trương – “nổ” quá mức, gây khó chịu.
Cũng có người không thể quyết đoán trong đàm phán, một số khác lại hung hăng quá mức. Học

được kỹ năng “mềm” sẽ giúp chúng ta tự chủ, khéo léo, xử lý mọi tình huống một cách hợp lý.
Quyết định 80% sự thành đạt
Thực tế cho thấy trong đa số trường hợp, kỹ năng “mềm” quyết định đến 80% sự thành đạt của
một người. Bạn chỉ có thể thành công vượt bậc một khi bạn nắm được chìa khóa kết hợp giữa kỹ
năng “mềm” và kỹ năng “cứng” (trình độ học vấn, năng lực chuyên môn, kinh nghiệm…). Trong
đó, kỹ năng “mềm” quyết định phần lớn, bởi không phải ai cũng chinh phục và vận dụng nhuần
nhuyễn kỹ năng “mềm” vào kinh doanh, trong khi rất nhiều người có kỹ năng “cứng” chẳng
chênh lệch là mấy.
Phương pháp duy nhất để trau dồi kỹ năng "mềm" là học hỏi từ cuộc sống, cách cư xử, hành
động của mọi người xung quanh và học từ các khóa chuyên môn. Học phải nên được đi đôi với
hành, bạn hãy tiếp xúc nhiều hơn với mọi người, áp dụng cụ thể những gì học được để thấm
nhuần cách giao tiếp, cư xử, lòng tự tin, tính quyết đoán…, tạo cho mình một phản xạ tức thời
mỗi khi gặp các tình huống cần thiết. Một kỹ năng "mềm" hoàn hảo sẽ giúp bạn gia tăng giá trị
bản thân và đem lại nhiều cơ hội thăng tiến.
TRANG CHỦ TIÊU ĐIỂM
TIÊU ĐIỂM » Sự kiện Việt Nam Thứ Tư, 06/10/2010, 10:30
(GMT+7)
Tìm
kiếm:
Giới
thiệ
u

Liên
hệ
"Gia nhập WTO, cần tư duy mới về độc lập, tự chủ"
(15:04, 08/07/2008)
Gia nhập WTO không phải là điểm bắt đầu và tất nhiên cũng không phải là điểm kết thúc của quá trình
hội nhập của Việt Nam với thế giới. Chính vì vậy, Việt Nam cần tư duy mới về độc lập, tự chủ để vươn lên
trong quá trình phát triển kinh tế. Đây là khẳng định của PGS. TS Trần Đình Thiên - Phó Viện trưởng Viện

Kinh tế Việt Nam trong hội thảo "Chia sẻ kinh nghiệm đàm phán gia nhập và thực hiện các cam kết WTO"
ngày 7/7 tại khách sạn Horrison, Hà Nội.
Hội thảo Chia sẻ
kinh nghiệm đàm
phán gia nhập và
thực hiện các cam
kết WTO. Ảnh: N.D
Các đại biểu chủ yếu trao đổi về nội dung toàn cầu hoá và kinh tế thế giới. Trong hội thảo, đáng chú ý là ý kiến của
PGS. TS Trần Đình Thiên - Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam. Ông cho rằng gia nhập WTO không phải là
điểm bắt đầu và tất nhiên cũng không phải là điểm kết thúc của quá trình hội nhập của Việt Nam ra ngoài thế giới.
Việt Nam hiện vẫn có nhiều cơ hội chưa tận dụng hết và còn nhiều khó khăn thách thức chưa khắc phục và vượt
qua được.
Hội thảo được tổ chức với sự phối hợp giữa Bộ Ngoại giao Việt
Nam với Quỹ Hanns Seidel Foundation (CHLB Đức) với sự góp
mặt của các quan chức chính phủ thuộc Bộ Ngoại giao Việt Nam,
đại diện của Đại sứ quán Lào, Campuchia, Đức và đại diện một số
doanh nghiệp Việt Nam - Lào - Campuchia.
Nội dung hội thảo gồm 3 chủ đề:
1. Toàn cầu hóa và Kinh tế thế giới: Những xu thế hiện nay và tác
động của chúng đối với Căm-pu-chia, Lào và Việt Nam.
2. Chia sẻ kinh nghiệm gia nhập đàm phán trong WTO.
3. Hậu gia nhập WTO, những thách thức và kiến nghị chính sách.
Thay đổi tư duy về lợi thế cạnh tranh
Áp dụng phương pháp phân tích SWOT, ông Thiên chỉ ra 6 điểm mạnh và 6 điểm yếu của Việt Nam trong thời kỳ
hội nhập WTO. 6 lợi thế tĩnh gồm nhân công giá rẻ, nguồn tài nguyên; vị thế địa - chiến lược; ổn định chính trị - xã
hội; Việt kiều; lợi thế nước đi sau; tiềm năng tăng trưởng cao còn lớn. 6 điểm yếu gồm cơ sở hạ tầng yếu kém;
nguồn lực kinh tế - tài chính, tài nguyên nhân lực vừa yếu, vừa chưa được sử dụng hiệu quả; lực lượng doanh
nghiệp bản địa yếu; sức cạnh tranh thấp; cấu trúc thị trường không đồng bộ, môi trường kinh doanh chưa bình
đẳng; môi trường quản trị phát triển cả ở cấp vĩ mô và vi mô đều yếu.
Tuy nhiên, ông cũng khẳng định, nhân công giá rẻ của Việt Nam về lâu dài sẽ không còn là lợi thế chiến lược của

Việt Nam trong phát triển và thu hút đầu tư nước ngoài.
Ông nhấn mạnh cơ hội thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam là rất lớn, tuy nhiên, "chúng ta cần xác định mình
sẽ hội nhập vào thế giới nào, Việt Nam đang làm gì và định sẽ làm gì trong thế giới đó và cần xác định sự "lãng
mạn phát triển" đến mức nào?" Theo ông, 3 nhiệm vụ song song Việt Nam cần thực hiện khi gia nhập WTO là
chuyển đổi cơ chế, thoát khỏi kém phát triển và hội nhập quốc tế khi "thâm niên kinh tế thị trường" ít hơn. "Vị thế
của quốc gia cần được xác định bằng vị thế trong chuỗi giá trị gia tăng hàng đầu. Vai trò của nhà nước cần thay đổi,
cần có tư duy mới về độc lập, tự chủ".
Thay đổi tư duy về xác định chất lượng giáo dục
Ông Thiên cũng chỉ ra nghịch lý của nền giáo dục Việt Nam là chất lượng giáo dục được căn cứ theo định hướng
đầu vào chứ không dựa trên cơ sở chất lượng đầu ra. Và cách làm này đang "vi phạm nguyên tắc quan trọng của
thị trường". Ông kết luận: "Giáo dục có lẽ là điểm yếu nhất trong số những điểm yếu để tiến vào thị trường quốc tế
của Việt Nam".
Cũng nhận xét về giáo dục Việt Nam, TS. Jonathan Pincus - Chuyên gia kinh tế UNDP - nêu ý kiến: "Hệ thống giáo
dục Việt Nam chưa nhất trí về mô hình và nội dung cải cách như thế nào. Các trường đại học chưa có quyền tự chủ
về cạnh tranh, chưa thực sự chạy đua với nhau, chưa đổi mới, cải tổ. Cần để các trường đại học tự chủ quyết định
biên chế, tài chính, số lượng sinh viên và chương trình đào tạo riêng để họ tự chủ tìm con đường phát triển hướng
tới quy mô quốc tế". Ông khẳng định đó là cách duy nhất để nền giáo dục Việt Nam cải cách thật sự.
Thay đổi tư duy về đầu tư, liên kết
Trong phần thảo luận với cử toạ, ông Thiên nhấn mạnh năng lực kết nối của Việt Nam nói riêng và các nước đang
phát triển nói chung còn yếu. Đơn cử, Việt Nam khó có thể kết nối phát triển với Trung Quốc trong dự án phát triển
hành lang Việt Nam - Trung Quốc khi có sự chênh lệch về cơ sở hạ tầng. Có những công trình phục vụ cho kết nối
phía Trung Quốc đã thực hiện xong rồi, trong khi Việt Nam vẫn chưa khởi động.
Đóng góp vào thảo luận vấn đề này, một ý kiến đáng chú ý đến từ Bộ Giao thông Vận tải cho rằng: "Nếu cạnh tranh
công nghệ cao thì Việt Nam, Lào, Campuchia không thể cạnh tranh với Trung Quốc và Ấn Độ. Chính vì vậy, bên
cạnh việc tập trung cơ sở hạ tầng, tại sao chúng ta không tập trung vào phát triển dịch vụ. Một số nơi cơ sở hạ tầng
đã ổn rồi, liệu khả năng của các doanh nghiệp trong tiểu vùng có đủ để đáp ứng với đòi hỏi của thực tế hay không?
Và khi kết nối thông suốt rồi, thì dịch vụ phát triển có đồng đều hay không?"
Một đại biểu Lào đưa ra câu hỏi: "Làm thế nào để các nước kém phát triển tiếp cận được thị trường trong bối cảnh
các nước phát triển có quá nhiều ưu thế mạnh mẽ về công nghệ?". Ông Pincus đưa ra lời khuyên bằng một câu
chuyện minh hoạ: "Những năm 1960, trình độ học vấn của người Ireland hầu hết là trung học. Thế nhưng những

năm 1990, họ lại trở thành quốc gia sản xuất phần mềm lớn nhất châu Âu. Như vậy có nghĩa là, những nước nhỏ
cần tìm ra những thị trường độc đáo của mình để phát triển và bắt kịp các nước lớn, tức là tìm cách thích hợp để
kết nối với các nền kinh tế toàn cầu".
Ông khẳng định: "Tất nhiên, sự chênh lệch về công nghệ cùng với những điểm yếu khác tạo ra khó khăn nhất định
cho những nước đang phát triển, tuy nhiên, dù lớn hay nhỏ cũng phải đầu tư vào con người".