B2.HP1 TT HCM (1) doc

1
BÀI 2
BÀI 2
QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-
QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-
LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ CHIẾN TRANH, QUÂN ĐỘI VÀ
VỀ CHIẾN TRANH, QUÂN ĐỘI VÀ
BẢO VỆ TỔ QUỐC
BẢO VỆ TỔ QUỐC
2
2
3
4

Nhà triết học Ba Lan Helen
Tuốcmerơ đã viết:
“H Chí Minh là một hình ảnh hoàn chỉnh ồ
giữa: Đức khôn ngoan của Phật, lòng bác ái
của Chúa, triết học của Các Mác, thiên tài
cách m ng của Lênin và tình cảm của người ạ
chủ gia tộc. Tất cả đều hoà hợp trong một
dáng dấp tự nhiên”.

5
“Tư tưởng HCM là một hệ thống quan điểm
toàn diện, sâu sắc về:
- Những vấn đề cơ bản của CM VN, từ CM
DTDC nhân dân đến CM XHCN;
- Là kết quả của sự vận dụng sáng tạo và

phát triển CN M-LN vào điều kiện cụ thể của
nước ta;
- Đồng thời là sự kết tinh tinh hoa dân tộc
và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải
phóng giai cấp, giải phóng con người”.
* Theo giáo trình môn h c TTHCMọ
6
MỤC ĐÍCH - YÊU CẦU
MỤC ĐÍCH - YÊU CẦU
Trang bị cho SV một số quan điểm cơ bản
Trang bị cho SV một số quan điểm cơ bản
của CN MLN, tư tưởng HCM về CT,QĐ và
của CN MLN, tư tưởng HCM về CT,QĐ và
BVTQ;
BVTQ;
Trên cơ sở đó bồi dưỡng TGQ, phương
Trên cơ sở đó bồi dưỡng TGQ, phương
pháp luận KHCM cho SV, giúp SV có cơ
pháp luận KHCM cho SV, giúp SV có cơ
sở KH để quán triệt quan điểm của Đảng
sở KH để quán triệt quan điểm của Đảng
ta về chiến tranh, xây dựng quân đội đáp
ta về chiến tranh, xây dựng quân đội đáp
ứng yêu cầu , nhiệm vụ BVTQ hiện nay.
ứng yêu cầu , nhiệm vụ BVTQ hiện nay.
7
7
QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN, TƯ
QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN, TƯ
TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CHIẾN TRANH, QUÂN ĐỘI

TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CHIẾN TRANH, QUÂN ĐỘI
VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC
VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC
1
Quan điểm của
Quan điểm của
CN M-LN, tư
CN M-LN, tư
tưởng HCM về
tưởng HCM về
chiến tranh.
chiến tranh.
2
Quan điểm của
Quan điểm của
CN M-LN, tư
CN M-LN, tư
tưởng HCM về
tưởng HCM về
quân đội.
quân đội.
3
Quan điểm của
Quan điểm của
CN M-LN, TT
CN M-LN, TT
HCM về bảo
HCM về bảo
vệ Tổ quốc
vệ Tổ quốc

XHCN.
XHCN.
8
1. Quan
điểm của
CN M-LN
về CT
QUAN ĐIỂM CỦA CN M-LN
VÀ TT HCM VỀ CHIẾN TRANH
2. Tư tưởng
Hồ Chí
Minh về
chiến tranh
9
1. CT là 1 hiện tượng chính trị - xã hội
1. CT là 1 hiện tượng chính trị - xã hội
+ Theo C.Ph Laudơvit:
+ Theo C.Ph Laudơvit:
CT là một hành vi bạo lực
CT là một hành vi bạo lực
dùng để buộc đối phương phục tùng ý chí của
dùng để buộc đối phương phục tùng ý chí của
mình. CT là sự huy động sức mạnh không hạn độ,
mình. CT là sự huy động sức mạnh không hạn độ,
sức mạnh đến tột cùng của các bên tham chiến.
sức mạnh đến tột cùng của các bên tham chiến.
+ Theo các nhà kinh điển của CN Mác:
+ Theo các nhà kinh điển của CN Mác:
CT là hiện
CT là hiện

tượng chính trị xã hội có tính lịch sử, đó là cuộc
tượng chính trị xã hội có tính lịch sử, đó là cuộc
đấu tranh vũ trang có tổ chức giữa các giai cấp,
đấu tranh vũ trang có tổ chức giữa các giai cấp,
Nhà nước
Nhà nước
(hoặc liên minh giữa các nước)
(hoặc liên minh giữa các nước)
nhằm
nhằm
đạt mục đích chính trị nhất định.
đạt mục đích chính trị nhất định.
10
+
+
Theo quan điểm của CN MLN:
Theo quan điểm của CN MLN:
CT là kết
CT là kết
quả của những quan hệ giữa người với
quả của những quan hệ giữa người với
người trong XH.
người trong XH.
- Là mối quan hệ giữa tập đoàn người
- Là mối quan hệ giữa tập đoàn người
có lợi ích cơ bản đối lập nhau.
có lợi ích cơ bản đối lập nhau.
- CT được sử dụng một công cụ đặc
- CT được sử dụng một công cụ đặc
biệt đó là bạo lực.

biệt đó là bạo lực.
11
2. Nguồn gốc nảy sinh chiến tranh
2. Nguồn gốc nảy sinh chiến tranh
-
Chế độ CSNT, khi chưa có chế độ tư hữu, chưa có
Chế độ CSNT, khi chưa có chế độ tư hữu, chưa có
giai cấp đối kháng thì CT chưa xuất hiện.
giai cấp đối kháng thì CT chưa xuất hiện.
-
Khi XH phát triển xuất hiện chế độ chiếm hữu tư
Khi XH phát triển xuất hiện chế độ chiếm hữu tư
nhân về tư liệu SX
nhân về tư liệu SX
==>
==>
ra đời giai cấp, tầng lớp áp
ra đời giai cấp, tầng lớp áp
bức bốc lột
bức bốc lột
==>
==>
CT ra đời và tồn tại như một yếu tố
CT ra đời và tồn tại như một yếu tố
khách quan. Đó chính là nguồn gốc KTXH của CT.
khách quan. Đó chính là nguồn gốc KTXH của CT.
-
Chiến tranh là
Chiến tranh là
“bạn đường”

“bạn đường”
của mọi chế độ tư hữu,
của mọi chế độ tư hữu,
muốn xóa bỏ chiến tranh phải xóa bỏ nguồn gốc
muốn xóa bỏ chiến tranh phải xóa bỏ nguồn gốc
sinh ra nó.
sinh ra nó.


12
3. Bản chất của chiến tranh
3. Bản chất của chiến tranh


+ Bản chất chiến tranh:
+ Bản chất chiến tranh:
là sự tiếp tục của chính trị bằng
là sự tiếp tục của chính trị bằng
biện pháp bạo lực.
biện pháp bạo lực.
- Chính trị là mối quan hệ giữa các giai cấp, dân tộc.
- Chính trị là mối quan hệ giữa các giai cấp, dân tộc.
- Chiến tranh là một thời đoạn, một bộ phận của
- Chiến tranh là một thời đoạn, một bộ phận của
chính trị, nó không làm gián đoạn chính trị.
chính trị, nó không làm gián đoạn chính trị.
+ Giữa chính trị và chiến tranh có mối quam hệ chặt chẽ
+ Giữa chính trị và chiến tranh có mối quam hệ chặt chẽ
với nhau. Trong đó
với nhau. Trong đó

- Chính trị chi phối toàn bộ tiến trình và kết cục CT,
- Chính trị chi phối toàn bộ tiến trình và kết cục CT,
chính trị chỉ đạo toàn bộ hoặc phần lớn CT, chính trị quy
chính trị chỉ đạo toàn bộ hoặc phần lớn CT, chính trị quy
định mục tiêu và hình thức tiến hành đấu tranh vũ trang;
định mục tiêu và hình thức tiến hành đấu tranh vũ trang;


- Chiến tranh là phương tiện phục vụ cho mục đích
- Chiến tranh là phương tiện phục vụ cho mục đích
chính trị.
chính trị.
13
+
+
Trong thời đại ngày nay
Trong thời đại ngày nay
, CT có những thay đổi
, CT có những thay đổi
về phương thức tác chiến, về vũ khí trang bị…
về phương thức tác chiến, về vũ khí trang bị…
song bản chất của CT không có gì thay đổi.
song bản chất của CT không có gì thay đổi.
Đường lối chính trị của CNĐQ và các thế lực
Đường lối chính trị của CNĐQ và các thế lực
thù địch luôn chứa đựng nguy cơ CT, đường lối
thù địch luôn chứa đựng nguy cơ CT, đường lối
đó đã quyết định đến mục tiêu CT, tổ chức biên
đó đã quyết định đến mục tiêu CT, tổ chức biên
chế, phương thức tác chiến, vũ khí trang bị…

chế, phương thức tác chiến, vũ khí trang bị…
của quân đội do chúng tổ chức và nuôi dưỡng.
của quân đội do chúng tổ chức và nuôi dưỡng.
14
Trên cơ sở lập trường duy vật biện chứng, HCM
Trên cơ sở lập trường duy vật biện chứng, HCM
đã sớm đánh giá đúng đắn bản chất, qui luật và tác
đã sớm đánh giá đúng đắn bản chất, qui luật và tác
động của CT đối với đời sống xã hội.
động của CT đối với đời sống xã hội.
Xác định tính chất CT-XH của CT:
Xác định tính chất CT-XH của CT:


- Phân tích tính chất CT-XH của cuộc CT xâm
- Phân tích tính chất CT-XH của cuộc CT xâm
lược thuộc địa, CT ăn cướp của chủ nghĩa đế quốc
lược thuộc địa, CT ăn cướp của chủ nghĩa đế quốc
•
CNĐQ là “Con đĩa 2 vòi”: 1 vòi hút máu ND lao
CNĐQ là “Con đĩa 2 vòi”: 1 vòi hút máu ND lao
động chính quốc, 1 vòi hút máu ND lao động thuộc
động chính quốc, 1 vòi hút máu ND lao động thuộc
địa.
địa.
•
Người Pháp khai hóa văn minh bằng rượu lậu và
Người Pháp khai hóa văn minh bằng rượu lậu và
thuốc phiện.
thuốc phiện.

15
- Chỉ ra tính chất chính nghĩa của cuộc CT giải
- Chỉ ra tính chất chính nghĩa của cuộc CT giải
phóng dân tộc
phóng dân tộc
Kháng chiến chống Pháp:
Kháng chiến chống Pháp:
“Ta chỉ giữ non
“Ta chỉ giữ non
sông, đất nước của ta, chiến đấu cho quyền
sông, đất nước của ta, chiến đấu cho quyền
thống nhất và độc lập của Tổ quốc.
thống nhất và độc lập của Tổ quốc.
16
*
*
HCM xác định tính chất XH của CT:
HCM xác định tính chất XH của CT:
CT xâm
CT xâm
lược là phi nghĩa, CT chống xâm lược là chính
lược là phi nghĩa, CT chống xâm lược là chính
nghĩa, từ đó có thái độ đúng…
nghĩa, từ đó có thái độ đúng…
- HCM đã vận dụng sáng tạo vào thực tiễn CT
- HCM đã vận dụng sáng tạo vào thực tiễn CT
CM VN:
CM VN:
phải dùng bạo lực CM chống lại bạo lực
phải dùng bạo lực CM chống lại bạo lực

phản CM, giành lấy chính quyền và bảo vệ chính
phản CM, giành lấy chính quyền và bảo vệ chính
quyền.
quyền.
Bạo lực CM theo tư TTHCM được tạo bởi
Bạo lực CM theo tư TTHCM được tạo bởi
sức mạnh của toàn dân:
sức mạnh của toàn dân:


bằng cả lực lượng
bằng cả lực lượng
chính trị, LL vũ trang, kết hợp chặt chẽ giữa đấu
chính trị, LL vũ trang, kết hợp chặt chẽ giữa đấu
tranh chính trị và vũ trang.
tranh chính trị và vũ trang.
17
CT giải phóng dân tộc của nhân dân ta là CTND
CT giải phóng dân tộc của nhân dân ta là CTND
dưới sự lãnh đạo của Đảng
dưới sự lãnh đạo của Đảng
“
“
CTND dưới sự lãnh đạo của Đảng là cuộc CT toàn
CTND dưới sự lãnh đạo của Đảng là cuộc CT toàn
dân, phải động viên toàn dân, vũ trang toàn dân và
dân, phải động viên toàn dân, vũ trang toàn dân và
đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng CS”
đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng CS”
* CM là sự nghiệp của quần chúng:

* CM là sự nghiệp của quần chúng:
HCM luôn coi
HCM luôn coi
con người là nhân tố quyết định thắng lợi trong CT.
con người là nhân tố quyết định thắng lợi trong CT.
Người chủ trương phải dựa vào dân, coi dân là
Người chủ trương phải dựa vào dân, coi dân là
gốc, là cội nguồn của sức mạnh để
gốc, là cội nguồn của sức mạnh để
“Xây dựng lầu
“Xây dựng lầu
thắng lợi”;
thắng lợi”;
18
+ Trong kháng chiến chống Pháp…
+ Trong kháng chiến chống Pháp…
* Lời kêu gọi kháng Pháp ngày 19.12.1946: “Bất
* Lời kêu gọi kháng Pháp ngày 19.12.1946: “Bất
kì đàn ông, đàn bà, bất kì người già, người trẻ,
kì đàn ông, đàn bà, bất kì người già, người trẻ,
không chia tôn giáo, đảng phái, dân tộc… hễ là
không chia tôn giáo, đảng phái, dân tộc… hễ là
người VN thì phải đứng lên đánh thực dân Pháp
người VN thì phải đứng lên đánh thực dân Pháp
để cứu TQ. Ai có súng dùng súng, ai có gươm
để cứu TQ. Ai có súng dùng súng, ai có gươm
dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc
dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc
thuổng, gậy gộc. Ai cũng phải ra sức chống thực
thuổng, gậy gộc. Ai cũng phải ra sức chống thực

dân Pháp xâm lược”.
dân Pháp xâm lược”.
+ Trong kháng chiến chống Mỹ…
+ Trong kháng chiến chống Mỹ…
* Để đánh thắng giặc Mỹ, người khẳng định: “Ba
* Để đánh thắng giặc Mỹ, người khẳng định: “Ba
mươi mốt triệu đồng bào ta ở cả 2 miền bất kì
mươi mốt triệu đồng bào ta ở cả 2 miền bất kì
già trẻ, gái trai, phải là 31 triệu chiến sĩ anh dũng
già trẻ, gái trai, phải là 31 triệu chiến sĩ anh dũng
diệt Mỹ cứu nước, quyết giàng thắng lợi cuối
diệt Mỹ cứu nước, quyết giàng thắng lợi cuối
cùng”.
cùng”.
19
Tư tưởng HCM về CT là những nội
Tư tưởng HCM về CT là những nội
dung cơ bản chỉ đạo và là nguồn gốc
dung cơ bản chỉ đạo và là nguồn gốc
thắng lợi trong kháng chiến.
thắng lợi trong kháng chiến.
Ngày nay tư tưởng đó vẫn còn nguyên
Ngày nay tư tưởng đó vẫn còn nguyên
giá trị, định hướng cho Đảng trong việc đề
giá trị, định hướng cho Đảng trong việc đề
ra quan điểm cơ bản tiến hành CTND,
ra quan điểm cơ bản tiến hành CTND,
BVTQ VNXHCN.
BVTQ VNXHCN.
20

1. Quan
điểm của
CN M-LN
về quân đội
QUAN ĐIỂM CỦA CN M-LN
VÀ TT HCM VỀ QUÂN ĐỘI
2. Tư tưởng
Hồ Chí
Minh về
quân đội
21
1. Quan điểm của CN M-LN về quân đội
1. Quan điểm của CN M-LN về quân đội
* Quân đội
* Quân đội
là một tập đoàn người có vũ trang, có tổ
là một tập đoàn người có vũ trang, có tổ
chức do Nhà nước xây dựng để dùng vào cuộc
chức do Nhà nước xây dựng để dùng vào cuộc
chiến tranh tiến công hay chiến tranh phòng ngự.
chiến tranh tiến công hay chiến tranh phòng ngự.
Lênin nhấn mạnh:
Lênin nhấn mạnh:
chức năng cơ bản của
chức năng cơ bản của
QĐ
QĐ
đế quốc
đế quốc
là phương tiện quân sự chủ yếu để đạt

là phương tiện quân sự chủ yếu để đạt
mục đích chính trị đối ngoại, là tiến hành chiến
mục đích chính trị đối ngoại, là tiến hành chiến
tranh xâm lược và duy trì thống trị của bọn bốc lột
tranh xâm lược và duy trì thống trị của bọn bốc lột
với nhân dân lao động.
với nhân dân lao động.
22
*
*
Nguồn gốc ra đời của quân đội:
Nguồn gốc ra đời của quân đội:
là sự ra đời của
là sự ra đời của
chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất và sự phân
chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất và sự phân
chia xã hội thành giai cấp đối kháng.
chia xã hội thành giai cấp đối kháng.
- Để bảo vệ lợi ích GC thống trị đã tổ chức
- Để bảo vệ lợi ích GC thống trị đã tổ chức
QĐ làm công cụ bảo vệ cho mình.
QĐ làm công cụ bảo vệ cho mình.
- Khi nào còn chế độ tư hữu, còn chế độ áp
- Khi nào còn chế độ tư hữu, còn chế độ áp
bức bốc lột thì QĐ còn. QĐ chỉ mất đi khi GC,
bức bốc lột thì QĐ còn. QĐ chỉ mất đi khi GC,
Nhà nước và những điều kiện sinh ra nó tiêu
Nhà nước và những điều kiện sinh ra nó tiêu
vong.
vong.

23
•
Bản chất của quân đội:
Bản chất của quân đội:
Quân đội là công cụ chủ
Quân đội là công cụ chủ
yếu để bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị và
yếu để bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị và
của NN do vậy bản chất giai cấp của quân đội
của NN do vậy bản chất giai cấp của quân đội
chính là bản chất của giai cấp, của NN đã tổ
chính là bản chất của giai cấp, của NN đã tổ
chức, nuôi dưỡng và sử dụng.
chức, nuôi dưỡng và sử dụng.
Hiện nay các học giả tư sản đưa ra quan
Hiện nay các học giả tư sản đưa ra quan
điểm
điểm
“Phi chính trị hóa quân đội”
“Phi chính trị hóa quân đội”
nhằm làm suy
nhằm làm suy
yếu sự lãnh đạo của Đảng CS, làm giảm sức
yếu sự lãnh đạo của Đảng CS, làm giảm sức
mạnh chiến đấu, làm phai nhạt bản chất cách
mạnh chiến đấu, làm phai nhạt bản chất cách
mạng của QĐ
mạng của QĐ
==> Chiến lược DBHB của
==> Chiến lược DBHB của

CNĐQ.
CNĐQ.
24
*
*
Sức mạnh chiến đấu của quân đội:
Sức mạnh chiến đấu của quân đội:
Kết hợp
Kết hợp
nhiều yếu tố chính trị, tinh thần, kỷ luật, trang bị,
nhiều yếu tố chính trị, tinh thần, kỷ luật, trang bị,
huấn luyện, tổ chức biên chế, NTQS, điều kiện
huấn luyện, tổ chức biên chế, NTQS, điều kiện
kinh tế xã hội… trong đó yếu tố chính trị tinh
kinh tế xã hội… trong đó yếu tố chính trị tinh
thần giữ vai trò quyết định.
thần giữ vai trò quyết định.
*
*
Nguyên tắc xây dựng QĐ kiểu mới của Lênin:
Nguyên tắc xây dựng QĐ kiểu mới của Lênin:


Lênin xây dựng Hồng quân Xô Viết là QĐ kiểu
Lênin xây dựng Hồng quân Xô Viết là QĐ kiểu
mới của GCVS: đoàn kết quân - dân; trung
mới của GCVS: đoàn kết quân - dân; trung
thành với CNQTCS; xây dựng chính quy; không
thành với CNQTCS; xây dựng chính quy; không
ngừng hoàn thiện cơ cấu tổ chức; phát triễn hài

ngừng hoàn thiện cơ cấu tổ chức; phát triễn hài
hòa các quân, binh chủng; sẵn sàng chiến đấu.
hòa các quân, binh chủng; sẵn sàng chiến đấu.
Trong đó sự lãnh đạo của Đảng CS là nguyên
Trong đó sự lãnh đạo của Đảng CS là nguyên
tắc quan trọng nhất, quyết định sức mạnh, sự
tắc quan trọng nhất, quyết định sức mạnh, sự
tồn tại, phát triển, chiến đấu và chiến thắng.
tồn tại, phát triển, chiến đấu và chiến thắng.
25
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về quân đội
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về quân đội
•
Sự ra đời của quân đội là một tất yếu, là vấn đề có
Sự ra đời của quân đội là một tất yếu, là vấn đề có
tính qui luật trong đấu tranh giai cấp, đấu tranh dân
tính qui luật trong đấu tranh giai cấp, đấu tranh dân
tộc ở Việt Nam.
tộc ở Việt Nam.


- HCM viết: ”Dân tộc VN nhất định phải được giải
- HCM viết: ”Dân tộc VN nhất định phải được giải
phóng. Muốn đánh chúng phải có lực lượng quân
phóng. Muốn đánh chúng phải có lực lượng quân
sự, phải có tổ chức”;
sự, phải có tổ chức”;
- Kẻ thù sử dụng bạo lực phản CM để đàn áp dân
- Kẻ thù sử dụng bạo lực phản CM để đàn áp dân
tộc ta

tộc ta
==> muốn giải phóng dân tộc, giải phóng GC
==> muốn giải phóng dân tộc, giải phóng GC
chúng ta phải tổ chức bạo lực CM để chống lại.
chúng ta phải tổ chức bạo lực CM để chống lại.
- Ngày 22-12-1944 đội VN tuyên truyền giải phóng
- Ngày 22-12-1944 đội VN tuyên truyền giải phóng
quân - tiền thân của QĐNDVN được thành lập.
quân - tiền thân của QĐNDVN được thành lập.
-
-
”Bộ đội Cụ Hồ”.
”Bộ đội Cụ Hồ”.