Vật Lý 8 (T1 đến T35)

VËt Lý 8 - Trêng THCS Thanh Phó - Ngêi so¹n : Hå M¹nh Th«ng
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
Ch¬ng I : C¥ HäC
TiÕt 1: chun ®éng c¬ häc
I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®ỵc mét sè vÝ dơ vỊ chun ®éng c¬ häc trong ®êi sèng hµng ngµy.
- Nªu ®ỵc mét sè vÝ dơ vỊ tÝnh t¬ng ®èi cđa chun ®éng vµ ®øng yªn, ®Ỉc biƯt biÕt x¸c
®Þnh tr¹ng th¸i ®èi víi mçi vËt so víi vËt mèc.
- Nªu ®ỵc tr¹ng th¸i, c¸c d¹ng chun ®éng c¬ häc thêng gỈp, chun ®éng th¼ng,
chun ®éng cong, chun ®éng trßn,
2. Kü n¨ng:
- VËn dơng lý thut ®Ĩ lÊy vÝ dơ vỊ chun ®éng c¬ häc.
3. Th¸i ®é:
- CÈn thËn, nghiªm tóc vµ lßng yªu thÝch m«n häc
II. §å dïng d¹y häc:
- ThÇy: Tranh vÏ h×nh 1.1 SGK, h×nh 1.2 SGK h×nh 1.3 SGK
- Trß : §äc t×m hiĨu tríc bµi 1 Chun ®éng c¬ häc
IIi. Ph ¬ng ph¸p:
- Nªu vµ gi¶i qut vÊn ®Ị, th¶o ln nhãm.
IV. Tỉ chøc giê häc:
1. Khëi ®éng: (5 phót)
- Mơc tiªu: Giíi thiƯu ch¬ng tr×nh vËt lý 8 - §Ỉt vÊn ®Ị
- C¸ch tiÕn hµnh:
* GV: Giíi thiƯu tãm t¾t ch¬ng tr×nh vËt lý 8
* GV: §Ỉt vÊn ®Ị nh SGK
2. Ho¹t ®éng 1: T×m hiĨu c¸ch x¸c ®Þnh vËt chun ®éng hay ®øng yªn . ( 15’ )
- Mơc tiªu:
- §å dïng d¹y häc:
- C¸ch tiÕn hµnh:

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG
- GV: Tỉ chøc cho HS th¶o ln, yªu cÇu
HS lÊy vÝ dơ vỊ vËt chun ®éng vµ vËt
®øng yªn. T¹i sao nãi vËt ®ã chun ®éng
hay ®øng yªn?
- HS: Thùc hiƯn theo híng dÉn vµ yªu cÇu
cđa GV ®a ra vÝ dơ.
- GV: Thèng nhÊt vµ gi¶i thÝch thªm cho
HS.
- HS: Ghi nhí kÕt ln.
- GV: Tỉ chøc cho HS t×m hiĨu tr¶ lêi c©u
hái C2 vµ C3.
- HS: T×m vÝ dơ vỊ vËt chun ®éng, tr¶
lêi c©u hái C2.
- HS: T×m vÝ dơ vỊ vËt ®øng yªn vµ chØ râ
vËt ®ỵc chän lµm mèc, tr¶ lêi c©u hái C3.
I. Lµm thÕ nµo ®Ĩ biÕt mét vËt chun ®éng
hay ®øng yªn ?.
- C1: Mn nhËn biÕt 1 vËt C§ hay ®øng yªn
ph¶i dùa vµo vÞ trÝ cđa vËt ®ã so víi vËt ®ỵc
chän lµm mèc ( vËt mèc).
- Thêng chän Tr¸i §Êt vµ nh÷ng vËt g¾n víi Tr¸i
§Êt lµm vËt mèc.
- KÕt ln: VÞ trÝ cđa vËt so víi vËt mèc thay ®ỉi
theo thêi gian th× vËt chun ®éng so víi vËt
mèc gäi lµ chun ®éng c¬ häc ( chun
®éng ).
- C2: VÝ dơ vËt chun ®éng.
- C3: VÞ trÝ cđa vËt so víi vËt mèc kh«ng thay ®ỉi
theo thêi gian th× vËt vËt ®ã ®ỵc coi lµ ®øng yªn.

* VD: Ngêi ngåi trªn thun th¶ tr«i theo dßng
N¨m häc: 2009 - 2010
1
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
- GV: Thống nhất, nêu ví dụ thêm cho HS nớc, vì vị trí của ngời ở trên thuyền không đổi
nên so với thuyền thì ngời ở trạng thái đứng yên.
K t lu n:
3. Hoạt động 2: Tìm hiểu về tính t ơng đối của chuyển động và đứng yên . (10)
- Mục tiêu:
- Đồ dùng dạy học:
- Cách tiến hành:
- GV: Cho HS quan sát H1.2(SGK). Yêu
cầu HS quan sát và trả lời C4,C5 &C6.
Chú ý: Yêu cầu HS chỉ rõ vật chuyển
động hay đứng yên so với vật mốc nào?
- HS: Quan sát H1.2, thảo luận và trả lời
câu hỏi C4, C5.
- GV: Gọi HS điền từ thích hợp hoàn
thành câu hỏi C6.
- HS: Thực hiện theo yêu cầu của GV.
- GV: Tiến hành cho HS thực hiện tả lời
câu hỏi C7.
- HS: Tìm ví dụ minh hoạ của C7 và rút ra
nhận xét.
- GV: Nhận xét và thống nhất, kềt luận.
- HS: Ghi nhớ.
- GV: Lu ý cho HS khi không nêu vật
mốc nghĩa là phải hiểu đã chọn vật mốc
là vật gắn với Trái Đất.
- HS: Tiến hành trả lời câu hỏi đầu bài.

- GV: Giải thích thêm về Trái Đất và Mặt
Trời trong thái dơng hệ.
II. Tính t ơng đối của chuyển động và đứng
yên.
- C4: So với nhà ga thì hành khách đang chuyển
động, vì vị trí của ngời này thay đổi so với nhà
ga.
- C5: So với toa tàu thi hành khách đứng yên vì vị
trí của hành khách đối với toa tàu không đổi.
- Điền từ thích hợp vào C6:
(1) chuyển động đối với vật này.
(2) đứng yên.
- C7: Ví dụ nh hành khách chuyển động so với
nhà ga nhng đứng yên so với tàu.
* Nhận xét: Trạng thái đứng yên hay chuyển
động của vật có tính chất tơng đối.
- C8: Mặt trời thay đổi vị trí so với một điểm mốc
gắn với Trái Đất. Vì vậy coi Mặt Trời chuyển
động khi lấy mốc là Trái Đất.
( Mặt trời nằm gần tâm của thái dơng hệ và có
khối lợng rất lớn nên coi Mặt trời là đứng yên ).
K t lu n:
4. Hoạt động 3: Giới thiệu một số chuyển động th ờng gặp. ( 5)
- Mục tiêu:
- Đồ dùng dạy học:
- Cách tiến hành:
- GV: Dùng tranh vẽ hình ảnh các vật
chuyển động (H1.3-SGK) hoặc làm thí
nghiệm về vật rơi, vật bị ném ngang,
chuyển động của con lắc đơn, chuyển

động của kim đồng hồ qua đó HS quan
sát và trả lời câu hỏi C9.
- HS: Quan sát, tìm hiểu và trả lời câu hỏi
C9.
III. Một số chuyển động th ờng gặp .
- Quỹ đạo chuyển động là đờng mà vật chuyển
động vạch ra.
- Gồm: chuyển động thẳng, chuyển động cong,
chuyển động tròn.
- C9: Học sinh nêu các ví dụ (có thể tìm tiếp ở
nhà).
K t lu n:
5. Hoạt động 4: Vận dụng ( 10 )
- Mục tiêu:
- Đồ dùng dạy học:
Năm học: 2009 - 2010
2
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
- Cách tiến hành:
- GV: Yêu cầu HS quan sát H1.4(SGK)
trả lời câu C10.
- HS: Thảo luận trả lời câu hỏi C10.
- GV: Thống nhất và giải thích thêm về
vật làm mốc, tính tơng đối của chuyển
động.
- GV: Hớng dẫn HS trả lời và thảo luận
câu hỏi C11.
- HS: Tìm hiểu và trả lời câu hỏi C11.
- GV: Nhận xét, kết luận.
IV. Vận dụng .

- C10:
+ Ô tô: Đứng yên so với ngời lái xe, chuyển động
so với cột điện.
+ Cột điện: Đứng yên so với ngời đứng bên đờng,
chuyển động so với ôtô.
+ Ngời lái xe: Đứng yên so với ô tô, chuyển động
so với cột điện.
- C11: Nói nh vậy không phải lúc nào cũng đúng.
Có trờng hợp sai, ví dụ: chuyển động tròn quanh
vật mốc.
K t lu n:
6. Tổng kết và h ớng dẫn học tập ở nhà. (4phút)
6.1 Củng cố. ( 3 )
- HS: Trả lời các câu hỏi GV yêu cầu:
+ Thế nào gọi là chuyển động cơ học?
+ Giữa CĐ và đứng yên có tính chất gì?
+ Các dạng chuyển động thờng gặp?
6.2. Dặn dò. ( 1 )
- Học bài và làm bài tập 1.1-1.6 (SBT).
- Tìm hiểu mục: Có thể em cha biết.
- Đọc trớc bài 2 :Vận tốc.
Năm học: 2009 - 2010
3
VËt Lý 8 - Trêng THCS Thanh Phó - Ngêi so¹n : Hå M¹nh Th«ng
Ngµy so¹n: 16/8/2009
Ngµy gi¶ng Líp 8A: 18/8/2009 - Líp 8B: 21/8/2009
TiÕt 2: vËn tèc
I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Tõ thÝ dơ, so s¸nh qu·ng ®êng chun ®éng trong mét gi©y cđa mçi chun ®éng ®Ĩ

rót ra c¸ch nhËn biÕt sù nhanh, chËm cđa chun ®éng ( gäi lµ vËn tèc ).
- N¾m v÷ng c«ng thøc tÝnh vËn tèc v =
t
S
vµ ý nghÜa cđa c¸c kh¸i niƯm vËn tèc.
- §¬n vÞ hỵp ph¸p cđa vËn tèc lµ m/s, km/h. C¸ch ®ỉi ®¬n vÞ vËn tèc,
2. Kü n¨ng:
- VËn dơng c«ng thøc tÝnh vËn tèc ®Ĩ tÝnh qu·ng ®êng, thêi gian chun ®éng.
3. Th¸i ®é:
- CÈn thËn , nghiªm tóc vµ lßng yªu thÝch m«n häc
II. §å dïng d¹y häc:
- ThÇy: Gi¸o ¸n bµi gi¶ng, tranh vÏ tèc kÕ cđa xe m¸y.
- Trß : Sgk, vì ghi, b¶ng 2.1 trang 8 sgk.
IIi. Ph ¬ng ph¸p:
- Nªu vµ gi¶i qut vÊn dỊ, th¶o ln.
IV. Tỉ chøc giê häc:
1. Më bµi: KiĨm tra bµi cò - §Ỉt vÊn ®Ị (6phót)
- Mơc tiªu:
- C¸ch tiÕn hµnh:
HS1: - Lµm thÕ nµo ®Ĩ biÕt mét vËt chun ®éng hay ®øng yªn ? T¹i sao nãi chun ®éng
hay ®øng yªn cã tÝnh t¬ng ®èi? Lµm bµi tËp 1.2 SBT
HS2: - Nªu c¸c d¹ng chun ®éng thêng gỈp ? LÊy vÝ dơ ?
GV: - §Ỉt vÊn ®Ị nh SGK.
2. Ho¹t ®éng 1: T×m hiĨu vỊ vËn tèc ( 20 )’
- Mơc tiªu:
- §å dïng d¹y häc:
- C¸ch tiÕn hµnh:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG
-GV: Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin trªn b¶ng
2.1.

- HS ®äc b¶ng 2.1.
-GV: Híng dÉn HS so s¸nh sù nhanh chËm
cđa chun ®éng c¨n cø vµo kÕt qu¶ cc
ch¹y 60m (b¶ng 2.1).
- HS: T×m hiĨu, tr¶ lêi vµ th¶o ln c©u hái
C1,C2.
(cã 2 c¸ch ®Ĩ biÕt ai nhanh, ai chËm:
+ Cïng mét qu·ng ®êng chun ®éng, b¹n
nµo ch¹y mÊt Ýt thêi gian h¬n sÏ chun
®éng nhanh h¬n.
I. VËn tèc lµ g× ? .
- Th¶o ln nhãm ®Ĩ tr¶ lêi C1, C2 vµ ®iỊn
vµo cét 4, cét 5 trong b¶ng 2.1.
C1: Cïng ch¹y mét qu·ng ®êng 60m nh nhau,
b¹n nµo mÊt Ýt thêi gian sÏ ch¹y nhanh h¬n.
C2: HS ghi kÕt qu¶ vµo cét 5.
- Kh¸i niƯm: Qu·ng dêng ch¹y dỵc trong
mét gi©y gäi lµ vËn tèc.
- C3: §é lín vËn tèc cho biÕt sù nhanh, chËm
N¨m häc: 2009 - 2010
4
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
+ So sánh độ dài qđ chạy đợc của mỗi bạn
trong cùng một đơn vị thời gian). Từ đó rút
ra khái niệm vận tốc.
- HS: Trả lời câu hỏi C3.
- GV: Thống nhất câu trả lời của HS.
- GV: Thông báo công thức tính vận tốc và
các đại lơng liên quan.
- HS: Quan sát, ghi nhớ.

- GV: Phát vấn HS.
? Đơn vị vận tốc phụ thuộc yếu tố nào?
- HS: Tìm hiểu, thảo luận và trả lời
- GV: Yêu cầu HS hoàn thiện câu C4.
- HS: Trả lời câu hỏi C4 vào bảng 2.2
- GV: Thông báo đơn vị vận tốc (chú ý
cách đổi đơn vị vận tốc).
- HS: Quan sát, tìm hiểu và ghi nhớ.
- GV: Giới thiệu về tốc kế qua hình vẽ. Khi
xe máy, ô tô chuyển động, kim của tốc kế
cho biết vận tốc của xe máy, ô tô.
của chuyển động và đợc tính bằng độ dài
quãng đờng đi đợc trong một đơn vị thời gian.
II. Công thức tính vận tốc .
- Công thức tính vận tốc: v=
t
v
- Trong
đó:
+ v là vận tốc.
+ s là quãng đờng đi đợc.
+ t là thời gian đi hết quảng đơng đó.
III. Đơn vị vận tốc.
- C4: m/phút, km/h, km/s, cm/s.
- Đơn vị vận tốc phụ thuộc vào đơn vị chiều
dài và đơn vị thời gian.
- Đơn vị hợp pháp của vận tốc là:
+ Met trên giây: ( m/s)
+ Kilômet trên giờ: ( km/h )
* Tốc kế: dụng cụ đo độ lớn của vận tốc.

K t lu n:
3. Hoạt động 2: Vận dụng ( 15 )
- Mục tiêu:
- Đồ dùng dạy học:
- Cách tiến hành:
- GV: Hớng dẫn HS vận dụng trả lời câu hỏi
C5.
- HS: Đọc và tóm tắt đề bài, tiến hành thực
hiện theo hớng dẫn của GV.
- GV: Tổ chức cho HS trả lời.
- HS: Thảo luận, trả lời, nhận xét.
- GV: Bổ sung, thống nhất.
- GV: Yêu cầu HS đọc và tóm tắt câu hỏi C6
và hớng dẫn HS tìm hiểu đại lợng nào đã
biết, cha biết? Đơn vị đã thống nhất cha ? áp
dụng công thức nào?
- HS: Thực hiện theo hớng dẫn và yêu cầu
của GV.
- HS: Lên bảng thực hiện, yêu cầu HS dới lớp
theo dõi và nhận xét bài làm của bạn.
- GV: Bổ sung, thống nhất.
- GV: Gọi 2 HS lên bảng tóm tắt và làm câu
hỏi C7 & C8. Yêu cầu HS dới lớp tự giải.
- HS: Thực hiện theo yêu cầu của GV.
- GV: Cho HS so sánh, nhận xét kết quả bài
làm.
- HS: Thảo luận, nhận xát, trả lời.
- GV: Bổ sung, thống nhất.
* Chú ý với HS: + đổi đơn vị .
IV. Vận dụng .

- C5:
+ a) Mỗi giờ ô tô đi đợc 36 km, xe đạp đi đợc
10,8 km, mỗi giây tàu hỏa đi đợc 10 m.
+ b) Đổi về đơn vị m/s hoặc km/h. Tàu hoả, ô
tô chuyển động nhanh nh nhau, xe đạp
chuyển động chậm nhất.
- C6: Tóm tắt:
t =1,5h Giải
s =81km Vận tốc của tàu là:
v =? km/h v=
t
s
=
5,1
81
=54(km/h)
? m/s =
s
m
3600
5400
=15(m/s)
Đ/s: 54 km/h, 15 m/s.
Chú ý: Chỉ so sánh số đo vận tốc của tàu khi
quy về cùng một loại đơn vị vận tốc.
- C7: Tóm tắt Giải
t = 40ph = 2/3h Từ: v =
t
s

s = v.t
v=12km/h Quãng đờng ngời đi xe
s = ?km đạp đi đợc là:
Năm học: 2009 - 2010
5
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
+ suy diễn công thức.
- HS: Ghi nhớ.
s = v.t = 12.
3
2
= 4 (km)
Đ/s: 4 km.
- C8: Tóm tắt Giải
t = 30ph = 1/2h Từ: v =
t
s

s = v.t
v = 4 km/h Quãng đờng từ nhà đến
s = ?km nơi làm việc là:
s = v.t = 4.
2
1
= 2 (km)
Đ/s: 2 km.
K t lu n:
4. Tổng kết và h ớng dẫn học tập ở nhà. ( . phút)
4.1. Củng cố
- HS trả lời các câu hỏi GV yêu cầu để hệ thống lại kiến thức.

- Độ lớn vận tốc cho biết điều gì?
- Công thức tính vận tốc?
- Đơn vị vận tốc? Nếu đổi đơn vị thì số đo vận tốc có thay đổi không?
4.2. H ớng dẫn về nhà:
- Học bài và làm bài tập 2.1-2.5 (SBT).
- Đọc trớc bài 3: Chuyển động đều - Chuyển động không đều.
Năm học: 2009 - 2010
6
VËt Lý 8 - Trêng THCS Thanh Phó - Ngêi so¹n : Hå M¹nh Th«ng
Ngµy so¹n: 31/8/2009
Ngµy gi¶ng Líp 8A: 7/9/2009 - Líp 8B: 2/9/2009

TiÕt 3: chun ®éng ®Ịu - chun ®éng kh«ng ®Ịu
I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Ph¸t biĨu ®ỵc ®Þnh nghÜa chun ®éng ®Ịu, chun ®éng kh«ng ®Ịu vµ nªu ®ỵc
nh÷ng thÝ dơ vỊ chun ®éng ®Ịu thêng gỈp , chun ®éng kh«ng ®Ịu.
2. Kü n¨ng:
- VËn dơng tÝnh vËn tèc trung b×nh trªn mét ®o¹n ®êng.
3. Th¸i ®é:
- CÈn thËn , nghiªm tóc vµ lßng yªu thÝch m«n häc
II. §å dïng d¹y häc:
- ThÇy: Gi¸o ¸n bµi gi¶ng, b¶ng phơ ghi v¾n t¾t c¸c bíc thÝ nghiƯm vµ b¶ng 3.1(SGK). Mçi
nhãm: 1 m¸ng nghiªng, 1 b¸nh xe, 1bót d¹, 1 ®ång hå bÊm gi©y.
- Trß : Sgk, vë ghi, b¶ng ghi kÕt qđa thÝ nghiƯm.
IIi. Ph ¬ng ph¸p:
- Nªu vµ gi¶i qut vÊn ®Ị, thÝ nghiƯm, th¶o ln.
IV. Tỉ chøc giê häc:
1. Më bµi: (6 phót)
- Mơc tiªu: KiĨm tra bµi cò - §Ỉt vÊn ®Ị

- §å dïng d¹y häc:
- C¸ch tiÕn hµnh:
C©u hái: + HS1: §é lín vËn tèc biĨu thÞ tÝnh chÊt nµo cđa chun ®éng? ViÕt c«ng
thøc tÝnh vËn tèc. Ch÷a bµi tËp 2.3 (SBT).
+ HS2: Nªu tªn c¸c ®¬n vÞ vËn tèc thêng dïng. §ỉi 54 km/h ra m/s.
GV: DÉn d¾t HS vµo bµi míi: VËn tèc cho biÕt møc ®é nhanh chËm cđa chun ®éng.
Thùc tÕ khi em ®¹p xe cã ph¶i lu«n nhanh hc lu«n chËm nh nhau?
2. Ho¹t ®éng 1: T×m hiĨu vỊ chun ®éng ®Ịu vµ kh«ng ®Ịu ( 15’ )
- Mơc tiªu: Ph¸t biĨu ®ỵc ®Þnh nghÜa chun ®éng ®Ịu, chun ®éng kh«ng ®Ịu vµ nªu
®ỵc nh÷ng thÝ dơ vỊ chun ®éng ®Ịu thêng gỈp , chun ®éng kh«ng ®Ịu.
- §å dïng d¹y häc: b¶ng 3.1(SGK). Mçi nhãm: 1 m¸ng nghiªng, 1 b¸nh xe, 1bót d¹, 1
®ång hå bÊm gi©y.
- C¸ch tiÕn hµnh:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG
- GV: Híng dÉn HS l¾p thÝ nghiƯm vµ tiÕn
tr×nh lµm thÝ nghiƯm, kÕt qu¶ cÇn ®¹t ®ỵc.
- HS: Ho¹t ®éng theo nhãm, thùc hiƯn thÝ
nghiƯm theo híng dÉn cđa GV vµ ghi kÕt
qu¶.
- GV: Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1vµ c©u
hái C2
- HS: Th¶o ln, tr¶ lêi, kÕt ln.
- GV: Bỉ sung, thèng nhÊt.
I. §Þnh nghÜa.
- Chun ®éng ®Ịu lµ chun ®éng mµ vËn
tèc cã ®é lín kh«ng thay ®ỉi theo thêi gian.
VD:Chun ®éng cđa ®Çu kim ®ång hå,
- Chun ®éng kh«ng ®Ịu lµ chun ®éng
mµ vËn tèc cã ®é lín thay ®ỉi theo thêi gian.
VD: Chun ®éng cđa « t«, xe m¸y,

- C1:
+ Chun ®éng kh«ng ®Ịu trªn qu·ng ®êng:
AB, BC, CD.
N¨m häc: 2009 - 2010
7
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
- GV: Yêu cầu HS tìm ví dụ trong thực tế về
chuyển động đều và chuyển động không đều,
chuyển động nào dễ tìm hơn?
- HS: Tìm hiểu trả lời.
- GV: Nhận xét, thống nhất.
+ Chuyển động đều trên quãng đờng: DE, EF.
- C2:
+ Chuyển động không đều: b, c, d.
+ Chuyển động đều: a.
K t lu n: GV YCHS chốt lại khái niệm chuyển động đều và chuyển động không đều
3. Hoạt động 2: Tìm hiểu về vận tốc trung bình của chuyển động không đều ( 10 )
- Mục tiêu: HS thế nào là vận tốc trung bình của chuyển động không đều.
- Đồ dùng dạy học:
- Cách tiến hành:
GV: Yêu cầu HS đọc thông tin để nắm và
tính đợc vận tốc trung bình của trục bánh xe
trên mỗi quãng đờng từ A-D.
- HS: Dựa vào kết quả thí nghiệm ở bảng 3.1
để tính vận tốc trung bình trên các quãng đ-
ờng AB,BC,CD.
- HS: Trả lời kết quả và nhận xét.
- GV: Vận tốc trung bình đợc tính bằng biểu
thức nào?
- HS: Quan sát, tìm hiểu trả lời.

- GV: Bổ sung, thống nhất.
II. Vận tốc trung bình của chuyển động
không đều.
- Trung bình mỗi giây bánh xe lăn đợc bao
nhiêu mét thì ta nói vận tốc trung bình của
trục bánh xe trên quãng đờng đó là bấy nhiêu
mét trên giây.
- C3: v
AB
= 0,017m/s; v
BC
= 0,05m/s; v
CD
=
0,08m/s
- Công thức tính vận tốc trung bình:
v
tb
=
t
s
K t lu n: GV nhắc lại công thức tính vận tốc trung bình.
4. Hoạt động 3: Vận dụng ( 10 )
- Mục tiêu: HS vận dụng tính vận tốc trung bình trên một đoạn đờng vào làm bài tập.
- Đồ dùng dạy học:
- Cách tiến hành:
- GV: Yêu cầu HS phân tích hiện tợng
chuyển động của ô tô và rút ra ý nghĩa của v
= 50km/h.
- HS: Tìm hiểu, thảo luận, trả lời.

- GV: Yêu cầu HS đọc và tóm tắt C5: xác
định rõ đại lợng nào đã biết, đại lợng nào cần
tìm, công thức áp dụng.
- HS: Tìm hiểu, trả lời theo hớng dẫn và yêu
cầu của GV.
? Vận tốc trung bình của xe trên cả quãng đ-
ờng tính bằng công thức nào?
- GV: Nói về sự khác nhau vận tốc trung
bình và trung bình vận tốc (
2
21 vv +
)
- HS: Quan sát, ghi nhớ.
- GV: Yêu cầu HS đọc và tóm tắt C6, gọi
một HS lên bảng thực hiện.
- HS: Làm bài, so sánh và nhận xét bài làm
III. Vận dụng .
- C4: Chuyển động của ô tô là chuyển động
không đều, v

= 50km/h là vận tốc trung bình
của ô tô.
- C5: Giải
s
1
= 120m Vận tốc trung bình của xe
s
2
= 60m trên quãng đờng dốc là:
t

1
= 30s v
1
=
1
1
t
s
=
30
120
= 4 (m/s)
t
2
= 24s Vận tốc trung bình của xe
v
1
= ? trên quãng đờng bằng là:
v
2
= ? v
2
=
2
2
t
s
=
24
60

= 2,5 (m/s)
v
tb
= ? Vận tốc trung bình của xe
trên cả quãng đờng là:
v
tb
=
21
21
tt
ss
+
+
=
2430
60120
+
+
= 3,3(m/s)
Đ/s: v
1
= 4 m/s; v
2
= 2,5m/s; v
tb
= 3,3m/s
- C6: Giải
t = 5h Từ: v
tb

=
t
s

s = v
tb
.t
Năm học: 2009 - 2010
8
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
của bạn trên bảng.
- GV: Nhận xét, bổ sung.
- HS: Tự làm câu hỏi C7 theo hớng dẫn của
GV.
v
tb
= 30km/h Quãng đờng đoàn tàu đi
s = ?km đợc là:
s = v
tb
.t = 30.5 = 150(km)
Đ/s: s = 150 km.
K t lu n: GV củng cố nội dung bài học.
5. Tổng kết và h ớng dẫn học tập ở nhà. (4phút)
5.1 Củng cố. ( 3 )
- Yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ và tìm hiểu phần Có thể em cha biết.
5.2 Dặn dò. ( 1 )
- Học và làm bài tập 3.1- 3.7 (SBT).
- Đọc trớc bài 4: Biểu diễn lực.
- Đọc lại bài: Lực-Hai lực cân bằng (Bài 6- SGK Vật lý 6)

Năm học: 2009 - 2010
9
VËt Lý 8 - Trêng THCS Thanh Phó - Ngêi so¹n : Hå M¹nh Th«ng
Ngµy so¹n: 7/9/2009
Ngµy gi¶ng Líp 8A: 14/9/2009 - Líp 8B: 9/9/2009
TiÕt 4: biĨu diƠn lùc
I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
+ Nªu ®ỵc vÝ dơ cơ thĨ thĨ hiƯn lùc t¸c dơng lµm thay ®ỉi vËn tèc.
2. Kü n¨ng:
+ NhËn biÕt ®ỵc lùc lµ ®¹i lỵng vec t¬.
3. Th¸i ®é:
+ CÈn thËn , nghiªm tóc vµ lßng yªu thÝch m«n häc
II. §å dïng d¹y häc:
- ThÇy: Sgk, tµi liƯu, 1gi¸ thÝ nghiƯm, 1 xe l¨n, 1 miÕng s¾t, 1 nam ch©m th¼ng.
- Trß : Sgk, vì ghi, t×m hiĨu bµi tríc ë nhµ.
IIi. Ph ¬ng ph¸p:
- Nªu vµ gi¶i qut vÊn ®Ị, th¶o ln nhãm.
IV. Tỉ chøc giê häc:
1. Më bµi: (6phót)
- Mơc tiªu: KiĨm tra bµi cò - §Ỉt vÊn ®Ị
- C¸ch tiÕn hµnh:
+ C©u hái: Mét ngêi ®i bé ®Ịu trªn ®o¹n ®êng ®Çu dµi 3km víi vËn tèc 2m/s. ë ®o¹n
®êng sau dµi 1,95 km ngêi ®ã ®i hÕt 0,5h. TÝnh vËn tèc trung b×nh cđa ngêi ®ã trªn c¶
qu·ng ®êng.
+ GV: DÉn d¾t HS vµo bµi míi: Mét ®Çu tµu kÐo c¸c toa víi mét lùc 10
6
N ch¹y theo
híng B¾c -Nam. Lµm thÕ nµo ®Ĩ biĨu diƠn ®ỵc lùc kÐo trªn?
2. Ho¹t ®éng 1: T×m hiĨu vỊ mèi quan hƯ gi÷a lùc vµ sù thay ®ỉi vËn tèc ( 8’)

- Mơc tiªu: HS hiĨu ®ỵc mèi quan hƯ gi÷a lùc vµ sù thay ®ỉi vËn tèc.
- §å dïng d¹y häc: 1gi¸ thÝ nghiƯm, 1 xe l¨n, 1 miÕng s¾t, 1 nam ch©m th¼ng.
- C¸ch tiÕn hµnh:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG
- GV: TiÕn hµnh lµm thÝ nghiƯm vµ híng dÉn
HS quan s¸t, t×m hiĨu.
- HS: Quan s¸t thÝ nghiƯm h×nh 4.1 vµ quan
s¸t tr¹ng th¸i cđa xe l¨n khi bu«ng tay.
- GV: Híng dÉn HS lµm viƯc theo nhãm, tr¶
lêi c©u hái C1.
- HS: Th¶o ln, tr¶ lêi.
- GV: T¸c dơng cđa lùc, ngoµi phơ thc vµo
®é lín cßn phơ thc vµo u tè nµo?
- HS: T×m hiĨu, tr¶ lêi.
I. ¤n l¹i kh¸i niƯm lùc .
- Lùc cã thĨ lµm biÕn d¹ng, thay ®ỉi chun
®éng ( nghÜa lµ thay ®ỉi vËn tèc ) cđa vËt.
- C1:
+ H×nh 4.1: Lùc hót cđa nam ch©m lªn miÕng
thÐp lµm t¨ng vËn tèc cđa xe l¨n, nªn xe l¨n
chun ®éng nhanh lªn.
+ H×nh 4.2: Lùc t¸c dơng lªn qu¶ bãng lµm
qu¶ bãng biÕn d¹ng vµ ngỵc l¹i, lùc cđa qu¶
bãng ®Ëp vµo vỵt lµm vỵt bÞ biÕn d¹ng.
K ế t lu ậ n: GV chèt l¹i kh¸i niƯm lùc vµ vËn tèc
3. Ho¹t ®éng 2: T×m hiĨu vỊ ®Ỉc ®iĨm cđa lùc vµ c¸ch biĨu diƠn lùc b»ng vÐc t¬ ( 15’ )
- Mơc tiªu: HS nªu ®ỵc vÝ dơ cơ thĨ thĨ hiƯn lùc t¸c dơng lµm thay ®ỉi vËn tèc.
- §å dïng d¹y häc: 1gi¸ thÝ nghiƯm, 1 xe l¨n, 1 miÕng s¾t, 1 nam ch©m th¼ng.
- C¸ch tiÕn hµnh:
- GV: Yªu cÇu HS nh¾c l¹i c¸c u tè cđa lùc

(®· häc tõ líp 6).
II. BiĨu diƠn lùc .
1. Lùc lµ mét ®¹i l ỵng vect¬.
N¨m häc: 2009 - 2010
10
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
- HS: Nhắc lại các yếu tố của lực.
- GV: Thông báo: Lực là đại lợng có độ lớn,
phơng và chiều nên lực là một đại lợng véc
tơ.
- HS: Tìm hiểu và ghi nhớ.
- GV: Nhấn mạnh: Hiệu quả tác dụng của lực
phụ thuộc vào 3 yếu tố này.
- GV: Thông báo cách biểu diễn véc tơ lực.
( phải thể hiện đủ 3 yếu tố: độ lớn, phơng và
chiều ).
- HS: Quan sát, tìm hiểu và ghi nhớ.
- GV: Hớng dẫn cho HS biểu diễn lực.
- HS: Tiến hành biểu diễn lực theo yêu cầu
của GV.
- GV: ? Một lực 20N tác dụng lên xe lăn A,
chiều từ phải sang trái. Hãy biểu diễn lực
này?( 2,5 cm ứng với 10 N ).
- HS: Lên bảng biểu diễn lực.
- GV: Nhận xét, bổ sung, thống nhất.
- Lực không những có độ lớn mà còn có ph-
ơng và chiều.
- Một đại lợng vừa có độ lớn, vừa có phơng và
chiều là một đại lợng vectơ.
2. Cách biểu diễn và kí hiệu vectơ lực.

a) Biểu diễn véc tơ lực bằng một mũi tên có:
+ Gốc là điểm mà lực tác dụng lên vật (điểm
đặt của lực).
+ Phơng và chiều là phơng và chiều của lực.
+ Độ dài biểu diễn cờng độ của lực theo một
tỉ lệ xích cho trớc.
b) Vectơ lực đợc kí hiệu bằng chữ F có mũi
tên ở trên: F.
+ Cờng độ của lực đợc kí hiệu bằng chữ F
không có mũi tên ở trên: F.
* VD:
K t lu n: GV YCHS nêu lai kháI niệm lực, cách biểu diễn và kí hiệu. Lấy ví dụ minh hoạ.
4. Hoạt động 3: Vận dụng ( 10 )
- Mục tiêu: Nhận biết đợc lực là đại lợng vec tơ. HS vận dụng lý thuyết vào làm BT.
- Đồ dùng dạy học: Thớc kẻ.
- Cách tiến hành:
- GV: Gọi 2 HS lên bảng biểu diễn 2 lực
trong câu C2. HS dới lớp biểu diễn vào vở và
nhận xét bài của HS trên bảng.
- HS: Lên bảng biểu diễn lực theo yêu cầu
của GV.
- HS: Cả lớp thảo luận, thống nhất câu hỏi
C2.
- GV: Nhận xét, bổ sung.
- GV: Hớng dẫn và yêu cầu HS trả lời câu
hỏi C3.
- HS: Tiến hành trả lời câu hỏi C3.
- GV: Gọi HS lên bảng trả lời.
- HS: Lên bảng trả lời, thảo luận, thống nhất
chung đẻ đa ra kết luận.

- GV: Nhận xét, thống nhất và lu ý cho học
sinh khi chọn tỉ lệ xích.
- HS: ghi nhớ.
III. Vận dụng .
- C2:
- C3:
a) F
1
: Có điểm đặt tại A, phơng thẳng đứng,
chiều hớng từ dới lên, cờng độ lực F
1
= 20N.
b) F
2
: Có điểm đặt tại B, phơng nằm ngang,
chiều từ trái sang phải, cờng độ lực F
2
= 30N.
c) F
3
: Có điểm đặt tại C, phơng nghiêng một
góc 30
0
so với phơng nằm ngang, chiều hớng
lên, cờng độ lực F
3
= 30N.
K t lu n: GV củng cố lý thuyết bài học cho HS.
5. Tổng kết và h ớng dẫn học tập ở nhà. (5 phút)
- HS trả lời các câu hỏi: + Lực là đại lợng vô hớng hay có hớng? Vì sao?

+ Lực đợc biểu diễn nh thế nào?
- Học thuộc phần ghi nhớ. Làm bài tập 4.1- 4.5 (SBT).
Năm học: 2009 - 2010
11
VËt Lý 8 - Trêng THCS Thanh Phó - Ngêi so¹n : Hå M¹nh Th«ng
- §äc l¹i bµi 6: Lùc - Hai lùc c©n b»ng (SGK VËt lý 6).
- §äc tríc bµi 5: Sù c©n b»ng lùc - Qu¸n tÝnh.
Ngµy so¹n: 14/9/2009
Ngµy gi¶ng Líp 8A: 21/9/2009 - Líp 8B:16 /9/2009
TiÕt 5: C©n b»ng lùc - qu¸n tÝnh
I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®ỵc mét sè thÝ dơ vỊ hai lùc c©n b»ng, nhËn biÕt ®ỵc ®Ỉc ®iĨm cđa hai lùc c©n b»ng
vµ biĨu thÞ hai lùc c©n b»ng b»ng vec t¬ lùc.
- Tõ dù ®o¸n vỊ t¸c dơng cđa hai lùc c©n b»ng lªn vËt ®ang chun ®éng vµ lµm thÝ
nghiƯm kiĨm tra dù ®o¸n ®Ĩ kh¼ng ®Þnh: " VËt ®ang chun ®éng chÞu t¸c dơng cđa hai lùc
c©n b»ng th× vÉn chun ®éng th¼ng ®Ịu"
- Nªu ®ỵc mét sè vÝ dơ vỊ qu¸n tÝnh, gi¶i thÝch ®ỵc hiƯn tỵng qu¸n tÝnh.
2. Kü n¨ng:
- BiÕt suy ®o¸n. Kü n¨ng tiÕn hµnh thÝ nghiƯm ph¶i cã thao t¸c nhĐ nhµng
3. Th¸i ®é:
- CÈn thËn , nghiªm tóc vµ hỵp t¸c khi lµm thÝ nghiƯm
II. §å dïng d¹y häc:
- ThÇy: dơng cơ lµm thÝ nghiƯm vÏ ë c¸c h×nh 5.3, 5.4 (SGK)
- Trß : Sgk, vë ghi, t×m hiĨu bµi häc ë nhµ.
IIi. Ph ¬ng ph¸p:
- D¹y häc tÝch cùc vµ häc hỵp t¸c.
IV. Tỉ chøc giê häc:
1. Më bµi: (6phót)
- Mơc tiªu: KiĨm tra bµi cò - §Ỉt vÊn ®Ị.

- C¸ch tiÕn hµnh:
C©u hái: ? BiĨu diƠn lùc sau ®©y: Träng lùc cđa mét vËt cã khèi lỵng 15 kg ( tØ xÝch
0,5 cm øng víi 15 N ).
GV: DÉn d¾t HS vµo bµi míi: Mét vËt ®ang ®øng yªn chÞu t¸c dơng cđa hai lùc c©n
b»ng sÏ tiÕp tơc ®øng yªn. V©þ, nÕu mét vËt ®ang chun ®éng mµ chÞu t¸c dơng cđa hai lùc
c©n b»ng, vËt sÏ nh thÕ nµo?
2. Ho¹t ®éng 1: T×m hiĨu vỊ lùc c©n b»ng . ( 15 ’ )
- Mơc tiªu: HiĨu ®ỵc kh¸i niƯm 2 lùc c©n b»ng vµ lÊy ®ỵc vÝ dơ minh ho¹.
- §å dïng d¹y häc: dơng cơ lµm thÝ nghiƯm vÏ ë c¸c h×nh 5.3, 5.4 (SGK)
- C¸ch tiÕn hµnh:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG
- GV: Tỉ chøc cho HS quan s¸t, t×m hiĨu,
th¶o ln, tr¶ lêi.
- HS: Quan s¸t, t×m hiĨu h×nh 5.2 sgk. - -
GV: Híng dÉn HS tr¶ lêi c©u C1( t×m ®ỵc hai
lùc t¸c dơng lªn mçi vËt vµ chØ ra nh÷ng cỈp
lùc c©n b»ng ).
- HS: Tr¶ lêi c©u hái C1.
- GV: NhËn xÐt, bỉ sung, thèng nhÊt.
- GV: Híng dÉn HS t×m hiĨu tiÕp vỊ t¸c dơng
cđa hai lùc c©n b»ng lªn vËt ®ang chun
I. Lùc c©n b»ng .
1. Hai lùc c©n b»ng lµ g× ?.
- C1:
+ T¸c dơng lªn qun s¸ch cã hai lùc: träng
lùc P, lùc ®Èy Q cđa mỈt bµn.
+ T¸c dơng lªn qu¶ cÇu cã hai lùc: träng lùc
P, lùc c¨ng T.
+ T¸c dơng lªn qu¶ bãng cã hai lùc: träng lùc
P, lùc ®Èy Q cđa mỈt bµn.

+ Mçi cỈp lùc nµy lµ hai lùc c©n b»ng. Chóng
cã cïng ®iĨm ®Ỉt, cïng ph¬ng, cïng ®é lín
nhng ngỵc chiỊu.
N¨m häc: 2009 - 2010
12
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
động dựa trên cơ sở:
+ Lực làm thay đổi vận tốc.
+ Vậy khi vật đang chuyển động mà chỉ chịu
tác dụng của hai lực cân bằng thì sẽ thế nào?
(tiếp tục chuyển động nh cũ hay đứng yên,
hay chuyển động bị thay đổi?)
- HS: Tìm hiểu, dự đoán theo hớng dẫn của
GV.
- GV: Làm thí nghiệm để kiểm chứng bằng
máy A - tút. Hớng dẫn HS quan sát và ghi
kết quả thí nghiệm.
- HS: Theo dõi thí nghiệm, suy nghĩ và trả lời
C2, C3, C4, C5.
- GV: Gọi HS trả lời các câu hỏi.
- HS: Tìm hiểu trả lời, thảo luận, nhận xét.
- GV: Bổ sung, thống nhất, kết luận.
- HS: Ghi nhớ kết luận.
2. Tác dụng của hai vật cân bằng lên vật đang
chuyển động.
a) Dự đoán: Vận tốc của vật sẽ không thay
đổi, nghĩa là vật sẽ chuyển động thẳng đều.
b) Thí nghiệm kiểm tra.
C2: Quả cân A chịu tác dụng của hai lực:
Trọng lực P

A
, sức căng T của dây, hai lực này
cân bằng (do T = P
B
mà P
B
= P
A
nên T cân
bằng với P
A
).
C3: Đặt thêm vật nặng A' lên A, lúc này P
A
+
P
A'
lớn hơn T nên vật AA' chuyển động nhanh
dần đi xuống, B chuyển động đi lên.
C4: Quả cân A chuyển động qua lỗ K thì A' bị
giữ lại. Khi đó tác dụng lên A chỉ còn hai lực,
P
A
và T lại cân bằng với nhau nhng vật A vẫn
tiếp tục chuyển động. Thí nghiệm cho biết kết
quả chuyển động của A là thẳng đều.
C5: Bảng 5.1 sgk.
* Kết luận: Một vật đang chuyển động, nếu
chịu tác dụng của các lực cân bằng thì sẽ
tiếp tục chuyển động thẳng đều.

K t lu n: GV nêu kết luận về lực cân bằng.
3. Hoạt động 2: Tìm hiểu về quán tính. ( 10 )
- Mục tiêu: Nêu đợc một số ví dụ về quán tính, giải thích đợc hiện tợng quán tính
- Cách tiến hành:
- GV: Tổ chức tình huống học tập và giúp HS
phát hiện quán tính.
- HS: Tìm hiểu, suy nghĩ và ghi nhớ dấu hiệu
của quán tính.
- GV: Đa ra một số hiện tợng về quán tính
thờng gặp.
II. Quán tính.
1. Nhận xét.
- Khi có lực tác dụng, vật không thể thay đổi
vận tốc đột ngột đợc vì mọi vật có quán tính.
- VD: Khi đi xe đạp, ta phân gấp, xe không
dừng lại ngay mà còn trợt tiếp một đoạn.
K t lu n: HS nhắc lại khái niệm quán tính
4. Hoạt động 3: Vận dụng . ( 10 )
- Mục tiêu: HS vận dụng lý thuyết vào giải bài tập.
- Cách tiến hành:
- GV: Yêu cầu HS trả lời C6, C7, C8.
- HS: Tìm hiểu trả lời các câu hỏi theo yêu
cầu của GV.
- GV: Tổ chức cho HS trả lời, thảo luận.
- HS: Trả lời, thảo luân, kết luận.
2.Vận dụng.
- C6: Búp bê ngả về phía sau, tại do quán tính.
- C7: Búp bê ngả về phía trớc, tại do quán
tính.
- C8: Nguyên nhân do quán tính nên vật vẫn

còn chuyển động hoặc vẫn còn đứng yên.
K t lu n: GV củng cố kiến thức mục II
5. Tổng kết và h ớng dẫn học tập ở nhà. (4 phút)
- Hai lực cân bằng là gì?
- Vật đang đứng yên chịu tác dụng của hai lực cân bằng sẽ nh thế nào?
- Vật đang chuyển động chịu tác dụng của hai lực cân bằng sẽ nh thế nào?
Năm học: 2009 - 2010
13
VËt Lý 8 - Trêng THCS Thanh Phó - Ngêi so¹n : Hå M¹nh Th«ng
- V× sao mäi vËt kh«ng thĨ thay ®ỉi vËn tèc mét c¸ch ®ét ngét ®ỵc?
- Lµm bµi tËp trong SBT. Häc thc phÇn ghi nhí. §äc t×m hiĨu tríc bµi 6 Lùc ma s¸t
Ngµy so¹n: 16/9/2009
Ngµy gi¶ng Líp 8A: 18/9/2009 - Líp 8B: 21/9/2009
TiÕt 6: Lùc ma s¸t
I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Bíc ®Çu nhËn biÕt thªm mét lo¹i lùc c¬ häc lµ lùc ma s¸t, bíc ®Çu ph©n biƯt sù xt
hiƯn lo¹i lùc lµ lùc ma s¸t, ma s¸t trỵt, ma s¸t nghØ, ma s¸t l¨n. §Ỉc ®iĨm cđa mçi lo¹i ma s¸t
nµy.
2. Kü n¨ng:
- Lµm thÝ nghiƯm ®Ĩ ph¸t hiƯn lùc ma s¸t nghØ.
- KĨ vµ ph©n tÝch ®ỵc mét sè hiƯn tỵng vỊ ma s¸t cã lỵi, ma s¸t cã h¹i trong ®êi sèng
vµ trong kü tht.
- Nªu ®ỵc c¸ch kh¾c phơc lµm gi¶m ma s¸t cã t¸c h¹i, t¨ng ma s¸t cã lỵi trong tõng tr-
êng hỵp.
3. Th¸i ®é:
- CÈn thËn , nghiªm tóc vµ hỵp t¸c khi lµm thÝ nghiƯm
II. §å dïng d¹y häc:
- ThÇy: 1 lùc kÕ, 1 miÕng gç, 1 qu¶ nỈng, 1 xe l¨n, tranh vÏ vßng bi b¶ng phơ
- Trß : §äc t×m hiĨu tríc bµi ë nhµ

IIi. Ph ¬ng ph¸p:
- D¹y häc tÝch cùc vµ häc hỵp t¸c.
IV. Tỉ chøc giê häc:
1. Më bµi: (8 phót)
- Mơc tiªu: KiĨm tra bµi cò - §Ỉt vÊn ®Ị.
- §å dïng d¹y häc:
- C¸ch tiÕn hµnh:
HS1- ThÕ nµo lµ hai lùc c©n b»ng? BiĨu diƠn c¸c lùc t¸c dơng lªn qu¶ cÇu cã träng lỵng 5N
treo trªn sỵi chØ t¬ tû xÝch 1cm øng víi 1N
HS2- VËt ®ang ®øng yªn chÞu t¸c dơng cđa hai lùc c©n b»ng sÏ nh thÕ nµo?
VËt ®ang chun ®éng chÞu t¸c dơng cđa hai lùc c©n b»ng sÏ nh thÕ nµo?
V× sao mäi vËt kh«ng thĨ thay ®ỉi vËn tèc mét c¸ch ®ét ngét ®ỵc?
GV ®Ỉt vÊn ®Ị nh SGK
2. Ho¹t ®éng 1:T×m hiĨu vỊ lùc ma s¸t (8 phót)
- Mơc tiªu: HS ph©n biƯt ®ỵc3 lậi lùc: lùc ma s¸t, ma s¸t trỵt, ma s¸t nghØ, ma s¸t l¨n.
§Ỉc ®iĨm cđa mçi lo¹i ma s¸t nµy.
- §å dïng d¹y häc: 1 lùc kÕ, 1 miÕng gç, 1 qu¶ nỈng, 1 xe l¨n, tranh vÏ vßng bi b¶ng
phơ
- C¸ch tiÕn hµnh:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG
Tìm hiểu khi nào có lực ma sát:
GV: cho HS đọc phần 1 SGK
HS: Thực hiện đọc
GV: Lực ma sát do má phanh ép vào vành
I/ Khi nào có lực ma sát:
Lực ma sát trượt:

NhËn xÐt : Lùc ma s¸t trỵt xt hiƯn khi mét
N¨m häc: 2009 - 2010
14

Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
bỏnh xe l lc ma sỏt gỡ?
HS: ma sỏt trt
GV: Lc ma sỏt trt xut hin khi no?
HS: Vt ny trt lờn vt kia
GV: Hóy ly VD v lc ma sỏt trt trong
i sng?
HS: y cỏi t trờn mt sn nh, chuyn
ng ca bớt tụng trong xi lanh.
GV: khi ln qu búng trờn mt t thỡ sau
mt khong thi gian qu búng s dng li,
lc ngn cn ú l lc ma sỏt ln. Vy lc
ma sỏt ln l gỡ?
HS: L lc xut hin khi mt vt ln trờn
b mt vt kia
GV: hóy quan sỏt hỡnh 6.1 SGK v hóy
cho bit trng hp no cú lc ma sỏt ln,
trng hp no cú lc ma sỏt trt?
HS: Hỡnh a l ma sỏt trt, hỡnh b l ma
sỏt ln.
GV: Cho HS quan sỏt hỡnh 6.2 SGK
GV: Lm TN nh hỡnh 6.1
HS: Quan sỏt s ch ca lc k lỳc vt
cha chuyn ng
GV: Ti sao tỏc dng lc kộo lờn vt
nhng vt vn ng yờn?
HS: Vỡ lc kộo cha ln
GV: Hóy tỡm vi VD v lc ma sỏt ngh
trong i sng, k thut?
HS: - Ma sỏt gia cỏc bao xi mng vi

dõy chuyn trong nh mỏy sn xut xi mng
nh vy m bao xi mng cú th chuyn t h
thng ny sang h thng khỏc.
Nh lc ma sỏt ngh m ta i li c
vật trợt trên mặt một vật khác.
C1: Ma sỏt gia b thng v vnh bỏnh xe.
Ma sỏt gia trc qut vi trc.
Lc ma sỏt ln:
Nhận xét : Lc ny sinh ra khi mt vt ln
trờn b mt vt kia. Cờng độ của lực ma sát tr-
ợt lớn hơn cờng độ của lực ma sát lăn.
C2: - Bỏnh xe v mt ng
Cỏc viờn bi vi trc
Lc ma sỏt ngh:
Nhận xét: Lực ma sát nghỉ giữ cho vật không
bị trợt khi bị lực khác tác dụng.
C4: Vỡ lc kộo cha ln lm vt chuyn
ng.
Lc cõn bng vi lc kộo TN trờn gi l lc
ma sỏt ngh.
K t lu n: HS nêu nhận xét về lực ma sát trợt, lực ma sát lăn, lực ma sát nghỉ.
3. Hoạt động 2: Lực ma sát trong đời sống và kỹ thuật (12phút) :
- Mục tiêu: HS kể và phân tích đợc một số hiện tợng về ma sát có lợi, ma sát có hại trong
đời sống và trong kỹ thuật.
- Đồ dùng dạy học:
- Cách tiến hành:
Tỡm hiu lc ma sỏt trong i sng v k
thut
GV: Lc ma sỏt cú li hay cú hi?
HS: Cú li v cú hi.

GV: Hóy nờu mt s vớ d v lc ma sỏt
cú hi?
HS: Ma sỏt lm mũn giy ta i, ma sỏt
II/ Lc ma sỏt trong i sng v k thut:
Ma sỏt cú th cú hi:
- Ma sát trợt giữa đĩa và xích làm mòn đĩa và
xích: cách làm giảm: tra dầu mỡ bôi trơn xích
và đĩa.
- Lực ma sát trợt của trục làm mòn trục và cản
chuyển động quay của bánh xe: Cách làm
Năm học: 2009 - 2010
15
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
lm mũn sờn v lớp ca xe p
GV: Cỏc bin phỏp lm gim lc ma sỏt?
HS: Bụi trn bng du, m.
GV: Hóy nờu mt s lc ma sỏt cú ớch?
HS: Vn c, mi dao, vit bng
GV: nu khụng cú lc ma sỏt thỡ s nh
th no?
HS: tr li
giảm thay bằng trục quay có ổ bi.
- Lực ma sát trợt lớn nên khó đẩy, cách làm
giảm: thay bằng ma sát lăn.
Lc ma sỏt cú ớch
- Không có lực ma sát bảng trơn nhẵn quá
không thể viết đợc: Cách làm giảm: Tăng độ
nhám của bảng và phấn.
- Không có lực ma sát giữa mặt răng của ốc
vít con ốc sẽ lỏng dần khi bị rung động:

- Cách làm giảm: Làm các rãnh của ốc vít.
K t lu n: HS nhắc lại nội dung lực ma sát trong đời sống và kỹ thuật.
4. Hoạt động 3: vận dụng và củng cố. (5 phút) :
- Mục tiêu: HS vận dụng lý thuyết vào giải bài tập.
- Đồ dùng dạy học:
- Cách tiến hành:
Tỡm hiu bc vn dng
GV: Hng dn HS gii thớch cõu C8
HS: Thc hin
GV: Cho HS ghi nhng ý va gii thớch
c.
GV: bi cú tỏc dng gỡ?
HS: Chng ma sỏt
GV: ti sao phỏt minh ra bi cú ý ngha
ht sc quan trng trong s phỏt trin k
thut, cụng ngh?
HS: vỡ nú lm gim c cn tr chuyn
ng, gúp phn phỏt trin ngnh ng c
hc
III/ Vn dng:
C8: Ma sát giữa chân và nền nhà nhỏ nên dễ
bị trợt, ma sát này có lợi.
Ma sát giữa lốp xe và mặt đờng nhỏ nên dễ bị
trợt, ma sát này có lợi.
C9: bi cú tỏc dng gim lc ma sỏt. Nh s
dng bi nờn nú lm gim c lc ma sỏt
khin cho cỏc mỏy múc hat ng d dng.
K t lu n: GV củng cố lại toàn bộ kiến thức bài học
5. Tổng kết và h ớng dẫn học tập ở nhà. (2 phút)
Cng c:

GV h thng li kin thc chớnh ca bi.
Hng dn t hc
Bi va hc:
Hc thuc phn ghi nh SGK. c phn Em cú th cha bit.
Bi sp hc: p sut
* Cõu hi son bi:
- p sut l gỡ?
- Cụng thc tớnh ỏp sut? n v ỏp sut?
Năm học: 2009 - 2010
16
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
Ngày soạn: 28/9/2009
Ngày giảng Lớp 8A: / /2009 - Lớp 8B: 30/9/2009
Tiết 7: áp suất
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Phát biểu đợc định nghĩa áp lực và áp suất.
- Viết công thức tính áp suất, nêu đợc tên và đơn vị của các đại lợng có mặt trong công
thức.
2. Kỹ năng:
- Vận dụng đợc công thức tính áp suất để giải đợc các bài tập về áp lực, áp suất.
- Nêu đợc cách làm tăng, giảm áp suất trong đời sống và giải thích đợc một số hiện t-
ợng đơn giản thờng gặp.
3. Thái độ:
- Cẩn thận, nghiêm túc và hợp tác khi làm thí nghiệm
II. Đồ dùng dạy học:
- Thầy: 1 bảng phụ kẻ bảng 7.1 (SGK).
- Trò : Mỗi nhóm: 1 khay nhựa, 3 miếng kim loại hình hộp chữ nhật, 1 túi bột.
IIi. Ph ơng pháp:
- Dạy học tích cực và học hợp tác.

IV. Tổ chức giờ học:
1. Mở bài: (8 phút)
- Mục tiêu: Kiểm tra bài cũ - Đặt vấn đề.
- Cách tiến hành:
KTBC: Lực ma sát sinh ra khi nào ? Hãy biểu diễn lực ma sát khi một vật đợc kéo trên
mặt đất chuyển động thẳng đều
*Đặt vấn đề: Tại sao khi lặn sâu ngời thợ lặn phải mặc bộ áo lặn chịu đợc áp suất lớn ?
2. Hoạt động 1: Hình thành khái niệm áp lực (10 phút)
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
- Yêu cầu HS đọc thông tin mục I và trả lời câu
hỏi: áp lực là gì? Cho ví dụ?
- HS đọc thông tin và trả lời đợc
- Yêu cầu HS nêu thêm một số ví dụ về áp lực.
- HS nêu một số ví dụ.
- Yêu cầu HS làm việc cá nhân với câu C1: Xác
địng áp lực (H7.3).
- Tổ chức cho HS thảo luận để thống nhất câu trả
lời.
- HS trả lời C1, thảo luận chung cả lớp để thống
nhất câu trả lời
- Trọng lợng P có phải lúc nào cũng là áp lực
không? Vì sao?
I. á p lực là gì ?
áp lực là lực ép có phơng vuông
góc với mặt bị ép.
- VD: Ngời đứng trên sàn nhà đã ép lên
sàn nhà một lực F bằng trọng lợng P có
phơng vuông góc với sàn nhà.
[C1]
a) Lực của máy kéo t/d lên mặt đờng

b) Lực của ngón tay t/d lên đầu đinh
Lực của mũi đinh tác dụng lên gỗ
- Trọng lợng P không vuông góc với
diện tích bị ép thì không gọi là áp lực.
Kết luận: YCHS nhc li khỏi nim p lc.
3. Hoạt động 2: Nghiên cứu về áp suất . (20 phút) :
- GVgợi ý: Kết quả tác dụng của áp lực là độ lún
II. á p suất
Năm học: 2009 - 2010
17
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
xuống của vật.
Xét kết quả tác dụng của áp lực vào 2 yếu tố: độ
lớn của áp lực và S bị ép.
- Muốn biết kết quả tác dụng của phụ thuộc S bị ép
thì phải làm TN ntn?
- Muốn biết kết quả tác dụng của áp lực phụ thuộc
độ lớn áp lực thì làm TN ntn?
- GV phát dụng cụ cho các nhóm,theo dõi các
nhóm làm TN.
- Gọi đại diện nhóm đọc kết quả.
- Kết quả tác dụng của áp lực phu thuộc nh thế nào
và độ lớn áp lực và S bị ép?
- Muốn làm tăng tác dụng của áp lực phải làm nh
thế nào? (ngợc lại)
- GV: Để xác định tác dụng của áp lực lên mặt bị
ép

đa ra khái niệm áp suất.
- Yêu cầu HS đọc thông tin và rút ra đợc áp suất là

gì?
- GV giới thiệu công thức tính áp suất.
- Đơn vị áp suất là gì?
1. Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào
yếu tố nào?
- HS nêu phơng án làm TN và thảo luận
chung để thống nhất (Xét một yếu tố,
yếu tố còn lại không đổi).
- HS nhận dụng cụ và tiến hành TN theo
nhóm, quan sát và ghi kết quả vào bảng
7.1.
- HS thảo luận để thống nhất kết luận.
C3: Tác dụng của áp lực càng lớn khi
áp lực càng lớn và diện tích bị ép càng
nhỏ.
2. Công thức tính áp suất
- HS đọc thông tin và phát biểu khái
niệm áp suất: áp suất là độ lớn của áp
lực trên một đơn vị diện tích bị ép
- Công thức: p =
S
F
Trong đó: p là áp suất, F là áp lực tác
dụng lên mặt bị ép có diện tích S.
- Đơn vị: F : N ; S : m
2


p : N/m
2

1N/m
2
= 1Pa (Paxcan)
4. Hoạt động 3: Vận dụng . (7 phút) :
- Hớng dẫn HS thảo luận nguyên tắc làm tăng,
giảm áp suất và tìm ví dụ.
- Hớng dẫn HS trả lời C5: Tóm tắt đề bài, xác định
công thức áp dụng.
- Dựa vào kết quả yêu cầu HS trả lời câu hỏi ở
phần mở bài.
III. Vận dụng
- HS thảo luận đa ra nguyên tắc làm
tăng,giảm áp suất. Lấy ví dụ minh hoạ
- C5: Tóm tắt Giải
P
1
= 340000N áp suất của xe tăng lên
S
1
=1.5m
2
mặt dờng là:
P
2
= 20000N p
1
=
1
1
S

F
=
1
1
S
P
=226666,6
S
2
= 250cm
2
(N/m
2
)
= 0,025m
2
áp suất của ôtô lên mặt
p
1
=? đờng là:
p
2
=? P
2
=
2
2
S
F
=

2
2
S
P
= 800000 (N/m
2
)
NX: p
1
< p
2
5. Tổng kết và h ớng dẫn học tập ở nhà. ( . phút)
Củng cố
- áp lực là gì? áp suất là gì? Biểu thức tính áp suất? Đơn vị áp suất?
- GV giới thiệu phần: Có thể em cha biết
H ớng dẫn về nhà
- Học bài và làm bài tập 7.1- 7.6 (SBT).
- Đọc trớc bài 8: áp suất chất lỏng - Bình thông nhau.
Năm học: 2009 - 2010
18
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
Ngày soạn: 16/10/2009
Ngày giảng Lớp 8A: 5/10009 - Lớp 8B: 9/10/2009
Tiết 8: áp suất chất lỏng - bình thông nhau
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Mô tả đợc thí nghiệm chứng tỏ sự tồn tại của áp xuất trong lòng chất lỏng.
- Viết đợc công thức tính áp suất trong lòng chất lỏng, nêu đợc tên đơn vị của các đại l-
ợng có mặt trong công thức.
2. Kỹ năng:

- Vận dụng đợc công thức tính áp xuất trong lòng chất lỏng giải thích đợc một số bài
tập đơn giản.
- Nêu đợc nguyên tắc bình thông nhau, dùng nguyên tắc đó để giải thích một số hiện t-
ợng đơn giản thờng gặp.
3. Thái độ :
- Nghiêm túc, hợp tác khi làm thí nghiệm và yêu thích môn học.
II. Đồ dùng dạy học:
- Thầy: SGK
- Trò : 1 bình trụ có đáy C và các lỗ A, B ở thành bình bịt màng cao su mỏng, 1 bình trụ
có đĩa D tách rời làm đáy, 1 bình thông nhau, 1 cốc thuỷ tinh.
IIi. Ph ơng pháp:
- Dạy học tích cực và học hợp tác.
IV. Tổ chức giờ học:
1. Mở bài: Kiểm tra bài cũ - Đặt vấn đề. (5 phút)
*Kiểm tra bài cũ.
HS : áp suất là gì? CT tính và đơn vị của áp suất ? Nêu nguyên tắc tăng, giảm áp suất ?
*Đặt vấn đề: GV đặt vấn đề nh SGK
2. Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập (2 phút)
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Tại sao khi lặn sâu ngời thợ lặn phải mặc
bộ áo lặn chịu đợc áp suất lớn?
- HS đa ra dự đoán.
2. Hoạt động 2: Nghiên cứu sự tồn tại của áp suất trong lòng chất lỏng . (12 phút) :
- Khi đổ chất lỏng vào trong bình thì chất
lỏng có gây áp suất lên bình? Nếu có thì có
giống áp suất của chất rắn?
- GV giới thiệu dụng cụ thí nghiệm,nêu rõ
mục đích của thí nghiệm. Yêu cầu HS dự
đoán hiện tợng, kiểm tra dự đoán bằng thí
nghiệm và trả lời câu C1, C2.

- Các vật đặt trong chất lỏng có chịu áp suất
do chất lỏng gây ra không?
- GV giới thiệu dụng cụ,cách tiến hành thí
nghiệm, cho HS dự đoán hiện tợng xảy ra.
- Đĩa D không rời khỏi đáy hình trụ điều đó
chứng tỏ gì? (C3)
1. Sự tồn tại của áp suất trong lòng chất
lỏng
a. Thí nghiệm 1
- HS nêu dự đoán. Nhận dụng cụ làm thí
nghiệm kiểm tra, quan sát hiện tợng và trả lời
C1, C2.
C1: Màng cao su bị biến dạng chứng tỏ chất
lỏng gây ra áp lực và áp suất lên đáy bình và
thành bình.
C2: Chất lỏng gây áp suất lên mọi phơng.
b. Thí nghiệm 2
- HS nhận dụng cụ, nắm đợc cách tiến hành và
dự đoán kết quả thí nghiệm.
- HS tiến hành thí nghiệm theo sự hớng dẫn
của GV và trả lời C3: Chất lỏng gây ra áp suất
theo mọi phơng lên các vật ở trong lòng nó.
Năm học: 2009 - 2010
19
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
- Tổ chức thảo luận chung để thống nhất
phần kết luận.
c. Kết luận: Chất lỏng không chỉ gây ra áp
suất lên đáy bình mà lên cả thành
bình và các vật ở trong lòng nó.

3. Hoạt động 3: Xây dựng công thức tính áp suất chất lỏng và Tìm hiểu nguyên tắc bình
thông nhau (15phút) :
- Yêu cầu HS dựa vào công thức tính áp suất
ở bài trớc để tính áp suất chất lỏng
+ Biểu thức tính áp suất ?
+ áp lực F ?
Biết d,V

tính P = ?
- So sánh p
A
, p
B
, p
c
?
Yêu cầu HS giải thích . . .
và rút nhận xét A B C
- GV giới thiệu bình thông nhau. Yêu cầu HS
so sánh p
A
,p
B
và dự đoán nớc chảy nh thế
nào (C5)? Yêu cầu HS làm thí nghiệm (với
HSG: yêu cầu giải thích)
- Yêu cầu HS rút ra kết luận từ kết quả thí
nghiệm.
2. Công thức tính áp suất chất lỏng
p =

S
F
=
S
P
=
S
Vd.
=
S
hSd
= d.h
Vậy: p = d.h
Trong đó:
+ p: áp suất ở đáy cột chất lỏng
+ d: trọng lợng riêng của chất lỏng (N/m
3
)
+ h: chiều cao của cột chất lỏng từ điểm
cần tính áp suất lên mặt thoáng (m
3
)
- Đơn vị: Pa
- Chú ý: Trong một chất lỏng đứng yên áp
suất tại những điểm có cùng độ sâu có độ lớn
nh nhau.
3. Bình thông nhau
- HS thảo luận nhóm để dự đoán kết quả
- Tiến hành thí nghiệm theo nhóm và rút ra
kết luận (Chọn từ thích hợp điền vào kết luận)

Kết luận: Trong bình thông nhau chứa cùng
một chất lỏng đứng yên, các mực chất lỏng
ở các nhánh luôn luôn ở cùng một độ cao.
4. Hoạt động 4: Vận dụng. (8 phút) :
- Yêu cầu HS trả lời C6.
- Yêu cầu HS ghi tóm tắt đề bài C7.
- Gọi 2 HS lên bảng chữa.
- GV chuẩn lại biểu thức và cách trình bày
của HS.

- GV hớng dẫn HS trả lời C8: ấm và vòi hoạt
động dựa trên nguyên tắc nào?
- Yêu cầu HS quan sát H8.8 và giải thích
hoạt động của thiết bị này.
4. Vận dụng
C6: Vì khi lặn sâu xuống biển, áp suất do nớc
biển gây nên lên tới hàng nghìn N/m
2
. Nếu
ngời thợ lặn không mặc áo lặn chịu áp suất
lớn thì con ngời không thể chịu đợc áp suất
này.
C7: Tóm tắt Giải
h =1,2m áp suất của nớc lên đáy
h
1
= 0,4m thùng là:
d = 10000N/m
3
p = d.h = 12000 (N/m

2
)
p = ? áp suất của nớc lên một
p
1
=? điểm cách đáy thùng 0,4m:
p
1
= d.(h - h
1
) = 8000 (N/m
2
)
- C8: Vòi của ấm a cao hơn vòi của ấm b nên
ấm a chứa đợc nhiều nớc hơn.
- C9: Mực chất lỏng trong bình kín luôn bằng
mực chất lỏng mà ta nhìn thấy ở phần trong
suốt (ống đo mực chất lỏng).
5. Củng cố và h ớng dẫn học tập ở nhà. (3phút)
- Chất lỏng gây ra áp suất có giống chất rắn không? Công thức tính?
- Đặc điểm bình thông nhau?
- GV giới thiệu nguyên tắc của máy dùng chất lỏng.
Năm học: 2009 - 2010
20
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
- Học bài và Đọc trớc bài 9: áp suất khí quyển.
Ngày soạn: 10/10/2009
Ngày giảng Lớp 8A: 12/10/2009 - Lớp 8B: 16/10/2009
Tiết 9: áp suất khí quyển
I. Mục tiêu:

1. Kiến thức:
+ Giải thích đợc sự tồn tại của lớp khí quyển và áp suất khí quyển. Giải thích đợc thí
nghiệm Torixeli và một số hiện tợng đơn giản. Hiểu đợc vì sao áp suất khí quyển thờng đợc
tính bằng độ cao của cột thuỷ ngân và biết cách đổi đơn vị mmHg sang N/m
2
.
2. Kỹ năng:
+ Biết suy luận, lập luận từ các hiện tợng thực tế và kiến thức để giải thích sự tồn tại
của áp suất khí quyển và xác định đợc áp suất khí quyển.
3. Thái độ:
+ Yêu thích và nghiêm túc trong học tập.
II. Đồ dùng dạy học:
- Thầy: Mỗi nhóm: 1 vỏ hộp sữa (chai nhựa mỏng), 1 ống thuỷ tinh dài 10 - 15cm tiết diện
2 - 3mm, 1 cốc đựng nớc.
- Trò : SGK,
IIi. Ph ơng pháp:
- Dạy học tích cực và học hợp tác.
IV. Tổ chức giờ học:
1. Mở bài: Kiểm tra bài cũ - Đặt vấn đề. (3 phút)
* Kiểm tra bài cũ:
HS1: Viết công thức tính áp suất trong chất lỏng, nêu ký hiệu của các đại lợng có mặt
trong công thức, đơn vị đo của các đại lợng đó?
* Đặt vấn đề: GV đặt vấn đề nh SGK
2. Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập (3 phút)
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- GV làm thí nghiệm : Lộn ngợc một cốc nớc
đầy đợc đậy kín bằng một tờ giấy không
thấm nớc thì nớc có chảy ra ngoài, không?
Vì sao lại có hiện tợng đó?
- HS quan sát thí nghiệm, theo dõi hiện tợng

xảy ra và trả lời câu hỏi của GV.
- HS đa ra dự đoán về nguyên nhân của hiện t-
ợng xảy ra.
- Ghi đầu bài.
3. Hoạt động 2: Tìm hiểu về sự tồn tại của áp suất khí quyển . (12 phút) :
- GV giải thích sự tồn tại của lớp khí quyển.
- Hớng dẫn HS vận dụng kiến thức đã học để
giải thích sự tồn tại của áp suất khí quyển.
- Yêu cầu HS làm thí nghiệm 1 (H9.2), thí
nghiệm 2 (H9.3), quan sát hiện tợng thảo
luận về kết quả và trả lời các câu C1, C2 &
C3.
1. Sự tồn tại của áp suất khí quyển
- HS nghe và giải thích đợc sự tồn tại của áp
suất khí quyển
+ Khí quyển là lớp không khí dày hành
ngàn km bao bọc quanh trái đất.
+ Không khí có trọng lợng nên trái đất và
mọi vật trên trái đất chịu áp suất của lớp khí
quyển này gọi là áp suất khí quyển.
- HS làm thí nghiệm 1 và 2, thảo luận kết quả
thí nghiệm để trả lời các câu hỏi
Năm học: 2009 - 2010
21
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
- GV mô tả thí nghiệm 3 và yêu cầu HS giải
thích hiện tợng (trả lời câu C4)
C1: áp suất trong hộp nhỏ hơn áp suất khí
quyển bên ngoài nên hộp bị méo đi.
C2: áp lực của khí quyển lớn hơn trọng lợng

của cột nớc nên nớc không chảy ra khỏi ống.
C3: áp suất không khí trong ống + áp suất cột
chất lỏng lớn hơn áp suất khí quyển nên nớc
chảy ra ngoài.
C4: áp suất không khí trong quả cầu bằng 0,
vỏ quả cầu chịu áp suất khí quyển từ mọi phía
làm hai bán cầu ép chặt với nhau.
3. Hoạt động 3: Tìm hiểu về độ lớn của áp suất khí quyển . (13 phút) :
- GV nói rõ cho HS vì sao không thể dùng
cách tính độ lớn áp suất chất lỏng để tính áp
suất khí quyển.
- GV mô tả thí nghiệm Tôrixenli (Lu ý HS
thấy rằng phía trên cột Hg cao 76 cm là chân
không.
- Yêu cầu HS dựa vào thí nghiệm để tính độ
lớn của áp suất khí quyển bằng cách trả lời
các câu C5, C6, C7.
2. Độ lớn của áp suất khí quyển
a. Thí nghiệm Tôrixenli
- HS nắm đợc cách tiến hành TN
b. Độ lớn của áp suất khí quyển
C5: áp suất tại A và B bằng nhau vì hai điểm
này cùng ở trên mặt phẳng nằm ngang trong
chất lỏng.
C6: áp suất tác dụng lên A là áp suất khí
quyển, áp suất tác dụng lên B là áp suất gây ra
bởi trọng lợng của cột thuỷ ngân cao 76 cm.
C7: áp suất tại B là:
p
B

= d.h =136 000.0,76 = 103 360 N/ m
2
Vậy độ lớn của áp suất khí quyển là 103 360
N/ m
2

4. Hoạt động 4: Vận dụng (7phút) :
- Yêu cầu trả lời các câu C8, C9, C11.
- Nói áp suất khí quyển 76cm Hg có nghĩa là
thế nào? (C10)
- Tổ chức thảo luận theo nhóm để thống nhất
câu trả lời.
3. Vận dụng
- HS trả lời và thảo luận theo nhóm các câu
C8, C9, C11.
C9: Bẻ một đầu ống thuốc tiêm, thuốc không
chảy ra đợc, bẻ cả hai đầu ống thuốc chảy ra
dễ dàng,
C10: áp suất khí quyển có độ lớn bằng áp
suất ở đáy cột thuỷ ngân cao 76cm.
C11: p = d.h

h =
d
p
=
10000
103360
=10,336m
Vậy ống Torixenli dài ít nhất 10,336 m

C12: Vì độ cao của lớp khí quyển không xác
định đợc chính xác và trọng lợng riêng của
không khí thay đổi theo độ cao.
5. Cng c v H ớng dẫn học tập ở nhà. (2 phút)
- Tại sao mọi vật trên trái đất chịu tác dụng của áp suất khí quyển?
- áp suất khí quyển đợc xác định nh thế nào?
- GV giới thiệu nội dung phần: Có thể em cha biết
- Học bài và làm bài tập 9.1- 9.6 (SBT)
Năm học: 2009 - 2010
22
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
- Tiết sau : Ôn tập.
Ngày soạn: 16/10/2009
Ngày giảng Lớp 8A: 19/10/2009 - Lớp 8B: 23/10/2009

Tiết 10: ôn tập
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
+ Củng cố, hệ thống hoá các kiến thức và kỹ năng về chuyển động cơ học, biểu diễn
lực, sự cân bằng lực, quán tính, lực ma sát, áp suất chất rắn, áp suất chất lỏng , áp suất khí
quyển.
2. Kỹ năng:
+ Vận dụng thành thạo các kiến thức và công thức để giải một số bài tập.
+ Rèn kỹ năng t duy lôgic, tổng hợp và thái độ nghiêm túc trong học tập.
3. Thái độ:
+ Yêu thích và nghiêm túc trong học tập.
II. Đồ dùng dạy học:
- Thầy: Các câu hỏi và bài tập.
- Trò : SGK, vở ghi,
IIi. Ph ơng pháp:

- Dạy học tích cực.
IV. Tổ chức giờ học:
1. Mở bài: Kiểm tra bài cũ - Đặt vấn đề. (5 phút)
- Tại sao mọi vật trên trái đất chịu tác dụng của áp suất khí quyển?
- áp suất khí quyển đợc xác định nh thế nào?
2. Hoạt động 1: Tổ chức thảo luận hệ thống câu hỏi GV đ a ra (20 phút)
Câu 1: Chuyển động cơ học là gì? Vật nh thế nào đợc gọi là đứng yên? Giữa chuyển
động và đứng yên có tính chất gì? Ngời ta thờng chọn những vật nào làm vật mốc?
Câu 2 : Vận tốc là gì? Viết công thức tính vận tốc? Đơn vị vận tốc?
Câu 3: Thế nào là chuyển động đều, chuyển động không đều? Vận tốc trung bình của
chuyển động không đều đợc tính theo công thức nào? Giải thích các đại lợng có trong
công thức và đơn vị của từng đại lợng?
Câu 4: Cách biểu diễn và kí hiệu véc tơ lực? Biểu diễn véc tơ lực sau: Trọng lực của
một vật là 1500N và lực kéo tác dụng lên xà lan với cờng độ 2000N theo phơng nằm
ngang, chiều từ trái sang phải. Tỉ lệ xích 1cm ứng với 500N.
Câu 5: Hai lực cân bằng là gì? Quả cầu có khối lợng 0,2 kg đợc treo vào một sợi dây cố
định. Hãy biểu diễn các véc tơ lực tác dụng lên quả cầu với tỉ lệ xích 1cm ứng với 1N.
Câu 6: Quán tính là gì? Quán tính phụ thuộc nh thế nào vào vật? Giải thích hiện tợng:
Tại sao khi nhảy từ bậc cao xuống chân ta bị gập lại? Tại sao xe ôtô đột ngột rẽ phải,
ngời ngồi trên xe lại bị nghiêng về bên trái?
Câu 7: Có mấy loại lực ma sát? Lực ma sát xuất hiện khi nào? Lực ma sát có lợi hay có
hại? Lấy ví dụ minh hoạ?
Câu 8: áp lực là gì? áp suất là gì? Viết công thức tính áp suất? Giải thích các đại lợng
có trong công thức và đơn vị của chúng?
Câu 9: Đặc điểm của áp suất chất lỏng? Viết công thức tính? Giải thích các đại lợng có
trong công thức và đơn vị của chúng?
Câu 10: Bình thông nhau có đặc điểm gì? Viết công thức của máy dùng chất lỏng?
Câu 11: Độ lớn áp suất khí quyển đợc tính nh thế nào?
Năm học: 2009 - 2010
23

Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
3. Hoạt động 2: Chữa một số bài tập . (15 phút) :
Bài 3.3(SBT/7)
Tóm tắt:
S
1
= 3km
V
1
= 2m/s =7,2km/h
S
2
= 1,95km
t
1
= 0,5h

v
tb
=? km/h
Bài 7.5 (SBT/12)
Tóm tắt:
p = 1,7.10
4
N/m
2

S = 0,03m
2

P = ?N
m = ?kg
Bài 8.6 (SBT/ 15)


Giải
Thời gian ngời đó đi hết quãng đờng đầu là:
t
1
=
1
1
v
S
=
2,7
3
=
12
5
(h)
Vận tốc của ngời đó trên cả hai quãng đờng
là:
v
tb
=
21
21
tt

SS
+
+
=
5,012/5
95,13
+
+
= 5,4 (km/h)
Đáp số: 5,4km/h
Giải
Trọng lợng của ngời đó là:
p =
S
F
=
S
P


P = p.S = 1,7.10
4
.0,03= 510 N
Khối lợng của ngời đó là:
m =
10
P
=
10
510

= 51 (kg)
Đáp số: 510N; 51kg

Giải
Xét 2 điểm A, B trong 2 nhánh nằm trong
cùng một mắt phẳng nằm ngang trùng với mặt
phân các giữa xăng và nớc biển.
Ta có: P
A
= P
B
Mặt khác: P
A
= d
1
h
1
; P
B
= d
2
h
2
Nên: d
1
h
1
= d
2
h

2
Lại có h
2
= h
1
- h
Do đó: d
1
h
1
= d
2
(h
1
h ) = d
2
h
1
- d
2
h
(d
2
d
1
)h
1
= d
2
h

Suy ra: h
1
=
2
2 1
10300.18
10300 7000
d h
d d
=

= 56 (cm)
4. H ớng dẫn học tập ở nhà. (5 phút)
- Ôn tập lại các kiến thức đã học va giải lại các bài tập trong sách bài tập
- Về nhà ôn tập tiếp để giờ sau kiểm tra 1 tiết
Năm học: 2009 - 2010
24
h
2
h
B
A
h
1
h
1
Vật Lý 8 - Trờng THCS Thanh Phú - Ngời soạn : Hồ Mạnh Thông
Ngày soạn: 24/10/2009
Ngày giảng Lớp A: 26/10/2009 - Lớp B: 30/10/2009
Tiết 11: kiểm tra 45

I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
+ Đánh giá kết quả học tập của HS về kiến thức kĩ năng và vận dụng.
+ Qua kết quả kiểm tra, GV và HS tự rút ra kinh nghiệm về phơng pháp dạy và học.
2. Kỹ năng:
+ Kiểm tra, đánh giá kiến thức, kĩ năng và vận dụng về: chuyển động, đứng yên,
chuyển động đều, chuyển động không đều, vận tốc của chuyển động đều và chuyển động
không đều, biểu diễn lực, sự cân bằng lực, quán tính, lực ma sát, áp suất gây ra bởi chất rắn,
chất lỏng và áp suất khí quyển.
+ Rèn tính t duy lô gíc, thái độ nghiệm túc trong học tập và kiểm tra.
3. Thái độ:
+ ổn định, trung thực trong kiểm tra.
II. Đồ dùng dạy học:
- Thầy: Chuẩn bị đề kiểm tra
- Trò : Ôn tập các kiến thức đã học.
IIi. Ph ơng pháp:
- Dạy học tích cực.
IV. Tổ chức giờ học:
1. Mở bài: ổ n định lớp . (1 phút)
2. Hoạt động 1: Kiểm tra (44phút)
Đề BàI
I. Trắc nghiệm:
Cõu 1. Hóy chn t (hoc cm t) thớch hp in vo ch trng cỏc cõu sau õy:
1. p lc l (1) vi mt b ộp.
2. Cht lng khụng ch gõy ra ỏp sut theo mt hng m nú gõy ra ỏp sut .
(2)
3. Trỏi t v mi vt trờn trỏi t u chu tỏc dng ca (3)
Cõu 2. Hãy chọn chữ cái đứng trớc phơng án trả lời đúng:
1. Một ô tô chở khách đang chạy trên đờng. Câu mô tả nào sau đây là sai?
A. Ô tô đang đứng yên so với hành khách trên xe.

B. Ô tô đang chuyển động so với mặt đờng.
C. Hành khách 1 đang đứng yên so hành khách 2.
D. Hành khách đang chuyển động so với ngời lái xe.
2. n v ca ỏp sut l:
A. Niutn (N) B. một trờn giõy (m/s)
C. Niutn trờn một vuụng (N/m
2
) D. kilụgam (kg)
3. 72 km/ h tơng ứng với bao nhiêu m/s ?
A.15 m/s B. 20 m/s
C. 25 m/s D. 30 m/s
4. Lờn cng cao ỏp sut khớ quyn cng:
A. Tng B. Gim
C. Khụng thay i D. Cú th tng hoc gim.
Năm học: 2009 - 2010
25