SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO VẬT LIỆU DÂY DẪN
I/ Mục tiêu:
- Bố trí và tiến hành thí nghiệm kiểm tra chứng tỏ rằng điện trở của các dây dẫn có cùng
chiều dài, tiết diện & được làm từ các vật liệu khác nhau thì khác nhau.
- So sánh được mức độ dẫn điện của các chất hay các vật liệu căn cứ vào bảng giá trị điện
trở suất của chúng.
- Vận dụng công thức: R= p l/s để tính được 1 đại lượng khi biết các đại lượng còn lại.
II/ Chuẩn bị:
- Một cuộn dây bằng inox. S = 0.1mm
2
- Một cuộn dây bằng Nikêlin. l = 2 m
- Một cuộn dây bằng Nicrôm.
- Một ampe kế có GHĐ = 1,5A, Một vôn kế có GHĐ = 6v. Một nguồn điện 6v
- Một công tắc, 7 đoạn dây nối, 2 chốt kẹp.
III/ Các hoạt động dạy & học.
*Hoạt động 1: Khởi động
THỜI
GIAN
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC
SINH
5’ a/ kiểm tra bài cũ: Qua tiết 7, 8 ta đã
biết điện trở của 1 dây dẫn phụ thuộc
* Gọi HS nhận xét
vào các yếu tố nào & phụ thuộc như
thế nào?
b Đặt vấn đề: Muốn kiểm tra sự phụ
thuộc của điện trở vào cật liệu làm dây
dẫn ta phải tiến hành thí nghiệm như
thế
nào?
*Hoạt động 2: Tìm hiểu xem điện trở có phụ thuộc vào vật liệu làm dây dẫn hay
không.
15 ‘
- Cho HS quan sát các đoạn dây
dẫn có cùng chiều dài, cùng tiết
diện nhưng làm bằng các vật liệu
khác nhau & cho HS trả lời C
1
.
- Giúp các nhóm HS vẽ sơ đồ
mạch điện, lập bảng ghi các kết quả
đo & quan sát tiến hành thí nghiệm
của mỗi nhóm
Giáo viên cho HS nêu nhận xét &
rút ra
* Kết luận: Điện trở của dây dẫn
có phụ thuộc vào vật liệu
- Cho HS quan sát & trả lời C
1
.
Kết qủa đo
Loại dd
H Đ T
(V)
CĐDĐ
(A)
Đ T
(r)
- Inox V
1
= I
1
= R
1
=
- Nikêlin V
2
= I
2
= R
2=
A
V
R
*Hoạt động 3:Tìm hiểu về điện trở suất
10’
-Sự phụ thuộc của điện trở vào vật
liệu làm Dây dẫn được đặc trưng
bằng đại lượng nào?
-Điện trở suất của một vật liệu là
gì?
-GV giới thiệu kí hiệu điện trở suấ
t?
-Đơn vị điện trở suất?
GV treo bảng điện trở suất của một
số
chất ở 20
0
C.
-Yêu cầu cá nhân HS trả lời các câu
hỏi:
-HS đọc SGK trả lời.
=>Điện trở suất
- HS nêu định nghĩa.
-Rô: p
- m
- HS biết cách tra bảng
-Hợp kim lớn hơn kim loại
-Một dây dẫn hình trụ làm bằng đồng có chiều
dài 1m và tiết diện 1m
2
thì điện trở của nó là
làm dây hay không?
- Từng nhóm lần lượt tiến hành TN ghi kết quả
đo trong mỗi lầ
n TN.
Kết luận: Điện trở của dây dẫn phụ thuộc
vào vật liệu làm dây dẫn
- Micrôm V
3
= I
3
= R
3
=
+Hãy nêu nhận xét về trị số điện trở
suất
của kim loại và hợp kim trong bảng
1.
+Nói điện trở suất của đồng là
1,7.10
-8
m Có ý nghĩa gì?
-Trong số các chất được nêu trong
bảng thì chất nào dẫn điện tốt nhất?
-Từng HS trả lời C
2
1,7.
=>Chất nào có điện trở suất càng nhỏ thì dẫn
điện càng tốt.
*Hoạt động 4: Xây dựng công thức tính điện trở
10’
-Hướng dẫn HS trả lời C
3
,thực hiện
theo các bước hoàn thành bảng
2=>rút ra công thức R.
-Yêu cầu HS ghi công thức tính R
và giải
Thích các kí hiệu, đơn vị từng đại
lượng.
-HS hoàn thành bảng 2
Kết luận:
P: điện trở suất (
m)
R = pl / S l:chiều dài (m)
S:tiết diện (m
2
)
R: điện trở ()
*Hoạt động 5: Vận dụng-củng cố ( 10 phút )
-GV hướng dẫn HS hoàn thành C
4
d=1mm=10
-3
m
S= d
2
/4=3,14.(10
-3
)
2
/4
R=1,7.10
-8
.4.4/3,14.(10
-3
)
2
R=0,087()
- Về nhà làm bài tập 9.1 9.5 SBT
* Bài tập : Một cuộn dây dẫn bằng đồng với khối lượng của dây dẫn là 0,5 kg và dây dẫn
có tiết diện 1 mm
2
.
a. Tính chiều dài dây dẫn,biết khối lượng riêng của đồng là 8900 kg/m
3
.
b. Tính điện trở của cuộn dây này,biết điện trở suất của đồng là 1,7.10
-8
m