BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ THUẬT
I.Mục tiêu:
-Nêu được biến trở là gì và nêu được nguyên tắc hoạt động của biến trở.
-Mắc được biến trở vào mạch điện để diều chỉnh cường độ dòng điện chạy qua
mạch.Nhận ra được các điện trở dùng trong kĩ thuật
II.Chuẩn bị:
- 1 bi ến trở con chạy (20 -2A).
-1 nguồn điện 3V.
-1 bóng đèn 2,5V-1w
- 1 công tắc.
- 3 điện trở kỹ thuật có ghi trị số.
- 3 điện trở kỹ thuật loại các vòng màu.
III.Các hoạt động dạy & học.
* Hoạt động 1: Khởi động.
THỜI
GIAN
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
10’ a/ Kiểm tra bài cũ: điện trở của dây dẫn
phụ thuộc vào những yếu tố nào? Phụ
thuộc như
thế nào? Viết công thức biểu diễn sự phụ
* Gọi HS nhận xét.
thuộc đó.
b/ Đặt vấn đề: Từ công thức R= l/s theo
em có những cách nào để làm thay đổi
điện trở dây dẫn?
GV: Cách thay đỏi chiều dài dây dễ thực
hiện được. Khi thay đỏi chiều dài dây thì
trị số điện trở thay đổi điện trở có thể thay
đổi trị số được gọi là biến trở.
HS: - Thay đổi chiều dài dây.
- Hoặc thay đổi tiết diện dây.
* Hoạt động 2: Tìm hiểu cấu tạo & hoạt động của điện trở.
10’ - GV treo tranh các loại biến trở yêu cầu
HS Quan sát ảnh chụp các loại biến trở,
kết hợp
với H:10.1 trả lời C1.
- GV đưa ra biến trở thật gọi HS nhận
dạng các loại biến trở.
- Dựa vào biến tở đã có ở các nhóm, đọc
& trả lời C2.
- Vậy muốn biến trở con chung này có
tác dụng làm thay đổi điện trở,
phải mắc nó vào mạch điện qua các chốt
nào?
- HS quan sát tranh & trả lời C1
- HS nhận dạng các loại biến trở.
- HS thảo luận nhóm trả lời C2.
- HS chỉ ra các chốt nối.
- Cá nhân trả lời C3.
- GV giới thiệu ký hiệu của biến trở trên
sơ đồ
mạch điện.
- Gọi HS trả lời C4.
- HS hoàn thành C4
* Ký hiệu:
* Kết luận: Khi dịch chuyển con
chạy thì sẽ làm thay đổi chiều dài
của phần cuộn dây có dòng điện
chạy qua & do đó làm thay đổi điện
trở của biến trở
.
* Hoạt động 3: Sử dụng biến trở để điều chỉnh cường độ dòng điện.
15’ - Yêu cầu HS quan sát biến trở của nhóm
mình
& cho biết số ghi trên biến trở
.
- Từng HS thực hiệ
n C5.
- Yêu cầu các nhóm mắc mạch điện theo
sơ đồ.
Làm thí nghiệm theo hướng dẫn C6, thảo
- HS quan sát & đọc số chỉ.
+ -
luận
trả lờ
i C6.
=> Qua thí nghiệm biến trở là gì? Biến trở
có thể được dùng để làm gì?
- HS làm thí nghiệm theo dõi độ sáng
của đèn. Khi di chuyển con chạy(l
dây)-> R
thay đổi -> I thay đổi.
- HS trả lời.
* Kết luận: Biến trở là điện trở có
thể thay đổi trị số& có thể dùng để
điều chỉnh cường độ dòng
điện chạy trong mạch.
*Hoạt động 4: Nhận dạng 2 loại điện trở dùng trong kỹ thuật.
5’ - Hướng dẫn cả lớp trả lời C7
- GV gợi ý: Lớp than hay lớp kim loại
mỏng có tiết diện lớn hay nhỏ=>R
lớn hay nhỏ.
- Yêu cầu HS quan sát các loại điện trở
dùng
Trong kỹ thuật của nhóm, nhận dạng 2
loại
điện trở=>trả lờ
i C8.
- S rất nhỏ=>có kích thước nhỏ& R có
thể rất lớn.
C8 / - Có trị số ghi ngay trên điện trở.
- Trị số được thể hiện bằng các
vòng
màu trên điện trở.
* Kết luận:
- Điện trở kỹ thuật có ghi trị số.
- Điện trở kỹ thuật loại có các vòng
màu
* Hoạt động 5: Vận dụng, củng cố, hướng dẫn về nhà.
5’ - Yêu cầu cá nhân hoàn thành C9. – HS hoàn thành C9.
- Yêu cầu & gợi ý HS làm C10.
+ Tính chiều dài của dây điện trở. C10: l=R.S/p
+ Tính số vòng dây. N= l/ d
- Cho HS đọc phần có thể em chưa biết.
- Làm bài tập: 10.1=>10.6 SBT.