TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN
I.Mục tiêu:
-Mô tả được thí nghiệm về tác dụng từ của dòng điện.
-Trả lời được câu hỏi từ trường tồn tại ở đâu. Biết cách nhận biết từ trường.
II.Chuẩn bị: Đối với mỗi nhóm HS.
+ 2 giá TN + 5 đoạn dây dẫn bằng con stan dài 40 cm.
+ 1 nguồn điện 3 V hoặc 4,5 V + 5 đoạn dây nối.
+ 1 kim nam châm được đặt trên giá TN. + 1 biến trở.
+ 1 công tắc. + 1 Ampe kế GHĐ 1,5 A & Đ CNN 0,1 A.
III.Các hoạt động dạy và học.
* Hoạt động 1: Khởi động
THỜI
GIAN
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
5’
a. KT bài cũ.
+ HS 1: Nêu các từ tính của nam
châm?
+HS 2: GBT 21.1 21.3
b. Tổ chức tình huống học tập: Như
SGK
-HS lên bảng trả lời.
* Hoạt động 2: Phát hiện tính chất từ của dòng điện
15’ -Cá nhân HS nghiên cứ
u TN 22.1
-+Mục đích TN kiểm tra xem dòng điện
chạy
qua dây dẫn thẳng có tác dụng từ hay
không?
-GV cho HS bố trí và tiến hành TN theo
nhóm, trao đổi các câu hỏi trong C
1
.
-GV cho cử đại diện nhóm báo cáo kết
quả TN.
-Trong TN trên,hiện tượng xảy ra với
kim nam châm chứng tỏ điều gì?
=>HS rút ra kết luận .
-HS nghiên cứu cách bố trí TN trong
H22.1
-Gọi HS nêu mục đích TN,cách bố
trí,tiến hành TN.
-HS bố trí TN như H 22.1
+Tiến hành TN cho dòng điện chạy
qua dây
dẫn quan sát hiện tượng xảy ra?
C
1
/ Dòng điện chạy qua dây dẫn
kim nam châm bị lệch.
=> Lực từ tác dụng lên kim nam châm.
Kết luận: Dòng điện chạy qua dây
dẫn thẳng hay dây dẫn có hình dạng
bất kì
đều gây tác dụng lực lên kim nam
châm đặt gần nó.Ta nói rằng dòng
điện có tác dụng từ.
* Hoạt động 3: Tìm hiểu từ trường ( 8 phút)
-GV nêu vấn đề: Trong TN trên ,kim
nam châm dặt dưới dây dẫn điện thì
chịu tác dụng của lực từ.Có phải
chỉ vị trí đó mớicó lực từ tác dụng lên
kim nam châm ?
GV bổ sung mỗi nhóm 1 thanh nam
châm Yêu cầu làm TN theo phương
án.
GV gợi ý :Hiện tượng xảy ra với kim
nam châm trong TN trên chứng tỏ
không gian
xung quanh dòng điện,nam châm có gì
đặc biệt?
-Từ trường tồn tại ở đâu?
-HS trao đổi vấn đề mà GV đặt ra ,đề
xuất phương án TN kiểm tra.
- HS làm TN thực hiên C
2
,C
3
.
-Vì có từ trường.
Xung quanh dòng điện,xung quanh
nam châm.
Kết luận: Không gian xung quanh
nam châm,xung quanh dòng điện
tồn tại một từ trường.
* Hoạt động 4: Tìm hiểu cách nhận biết từ trường ( 7 phút)
7’
-Hãy nhớ lại các TN nào đã làm đối với
nam châm và từ trường gợi cho ta
-HS nêu TN.
phươngpháp để phát hiện ra từ trường?
-Căn cứ vào đặc tính nào của từ trường
để phát hiện ra từ trường?
-Dụng cụ nhận biết từ trườ
ng là gì?
=>Cho HS rút ra kết luận.
-Dùng kim nam châm để phát hiện lực
từ và nhờ đó để phát hiện ra từ trường.
-Kim nam châm thử.
Kết luận: Dùng kim nam châm
thử đưa vào không gian cần kiểm
tra.Nếu có lực
từ tác dụng lên kim nam châm thì
nơi đó có từ trường.
* Hoạt động 5: Củng cố-Vận dụng ( 10 phút)
-Giới thiệu TN lịch sử của Ơ xtét
-Yêu cầu HS hoạt động ca nhân trả lời
C
3
,C
4
,C
5,
C
6.
-HS nhận xét và đưa ra kết luận.
- HS nêu được cách tiến TN để phát
hiện ra tác dụng từ của dòng điện
trong dây dẫn thẳng.
+C
3
/Kim nam châm chỉ một hướng
xác định.
+C
4
/Đặt kim nam châm lại gần dây
dẫn AB .Nếu kim nam châm lệch ra
khỏi hướng Nma -Bắc thì dây dẫn AB
-Cho HS đọc phần có thể em chưa biết.
-Làm bài tập 22.1 22.4 SBT.
có dòng điện chạy qua và ngược lại.
+C
5
/Đó là TN đặt kim nam châm ở
trạng thái tự do,khi đã đứng yên,kim
nam châm luôn chỉ hướng Nam-Bắc.
+C
6
/Không gian xung quanh kim nam
châm có từ trường.