CHƯƠNG IX : THẦN KINH VÀ GIÁC QUAN
BÀI 43 : GIỚI THIỆU CHUNG VỀ THẦN KINH
I/ MỤC TIÊU:
1/Kiến thức:
Trình bày được cấu tạo và chức năng của Nơron , đồng thời xác định rõ nơrơn là
đơn vị cấu tạo cơ bản của hệ thần kinh
Phân biệt được các thành phần cấu tạo của hệ thần kinh
Phân biệt được chức năng của hệ thần kinh vận động và hệ thần kinh sinh dưỡng
.
2/ Kỹ năng:
Phát triển kỹ năng quan sát và phân tích hình
Rèn kỹ năng hoạt động nhóm
II/ CHUẨN BỊ:
1/ Giáo viên:
Tranh phóng to các hình 43.1 và 43.2
III/ TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1/ Ổn định lớp
2 / Kiềm tra bài cũ :
+ Nêu biện pháp giữ vệ sinh da và giải thích cơ sở khoa học của các biện pháp đó ?
3 / Các hoạt động dạy và học:
a) Mở bài: Hệ thần kinh thường xuyên tiếp nhận kích thích và phản ứng lại các kích thích
đó bằng sự điều khiển , điều hoà và phối hợp hoạt động của các nhóm cơ quan , hệ cơ
quan giúp cơ thể luôn thích nghi với môi trường – Hệ thần kinh có cấu tạo như thế nào
đệ thực hiện các chức năng đó ?
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bài
Hoạt động 1 : Nơron – đơn vị cấ
u
tạo của hệ thần kinh
Mục tiêu: Mô tả được cấu tạo củ
a
hệ thần kinh .
–
–
–
GV yêu cầu học sinh dự
a vào hình
43.1 và kiến thức đã họ
c , hoàn thành
bài tập mục
+ Mô tả cấu tạo một Nơron ?
+ Nêu chức năng của Nơron ?
–
–
–
GV yêu cầu học sinh tự rút ra kế
t
luận .
–
–
–
GV gọi một vài họ
c sinh trình bày
cấu tạo của Nơron trên tranh .
Hoạt động 2: Các bộ phận của hệ
thần kinh .
Mục tiêu : Hiểu đượ
c các cách
phân chia h
ệ thần kinh theo cấu tạ
o
–
–
–
Học sinh quan sát kỹ
hình ,
nhớ lại kiến thức tự
hoàn thành
bài tạp vào vở .
–
–
–
Một vài học sinh đọc kết quả
bổ sung hoàn chỉnh kiến thức .
I/ Nơron – Đơn vị
cấu tạo của hệ thầ
n
kinh :
–
–
–
Cấu tạo củ
a Nơron
+ Thân : Chưá nhân
+ Các sợi nhánh : Ở
quanh thân
+ Một sợi trụ
c
thườ
ng có bao miêlin
, tận cùng có các Xi-
náp
+ Thân và sợ
i nhánh
chất xám
+ Sợi trục : chấ
t
trắng dây thần kinh
–
–
–
Chức năng củ
a
Nơron :
và theo chức năng .
–
–
–
GV thông báo có nhiề
u cách phân
chia các bộ phận của hệ thầ
n kinh .
Giới thiệu 2 cách phân chia :
Theo cấu tạo
Theo chức năng
–
–
–
GV yêu cầu họ
c sinh quan sát
hình 43.2 , đọc kỹ bài tập Lưạ
chọn từ cụm từ điền vào chỗ trống .
–
–
–
GV chính xác hoá kiến thứ
c các
từ cần điền :
1 – Não ; 2 – Tuỷ sống ; 3 và 4 –
Bó sợi cảm giác và bó sợi vận động
–
–
–
GV yêu cầu học sinh nghiên cứ
u
SGK nắm được sự phân chia hệ thậ
n
kinh dựa vào chức năng .
–
–
–
GV yêu cầu học sinh trả lờ
i câu
hoỉ :
+ Phân biệt chức năng hệ thầ
n kinh
vận động và hệ thần kinh sinh dưỡ
ng
?
–
–
–
Kết luận chung : Học sinh đọ
c
–
–
–
Học sinh quan sát kỹ
hình
thảo luận hoàn chỉnh bài tập điề
n
từ .
–
–
–
Đại diện nhóm đọc kết quả
,
các nhóm khác bổ sung .
–
–
–
Một học sinh đọc lại trướ
c
lớp thông tin đã hoàn chỉnh
–
–
–
Học sinh tự đọ
c thông tin thu
thập kiến thức
–
–
–
Học sinh tự nêu được sự
khác
nhau về chức năng của 2 hệ
+ Cảm ứng và dẫ
n
truyền xung thầ
n
kinh
II . Các bộ phận củ
a
hệ thần kinh :
a/ Cấu tạo : ( SGK )
b/ Chức năng :
–
–
–
Hệ thần kinh vậ
n
động :
+ Điều khiển sự hoạ
t
động của cơ vân
+ Là hoạt độ
ng có ý
thức
–
–
–
Hệ thầ
n kinh sinh
dưỡng :
+ Điề
u hoà các cơ
quan dinh dưỡ
ng và
cơ quan sinh sản .
+ Là hoạt độ
ng
không có ý thức .
kết luận SGK
IV/ CỦNG CỐ:
1 . Hoàn thành sơ đồ sau :
……………………………………
………………………………… Tuỷ sống
–
–
–
Hệ thần kinh Bộ phận ngoại biên
……………………………………
Hạch thần kinh
2 . Trình bày cấu tạo và chức năng của Nơron ?
V/ DẶN DÒ:
–
–
–
Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài .
–
–
–
Đọc mục “em có biết “.
–
–
–
Chuẩn bị thực hành : theo nhóm :
Học sinh : Ếch ( nhái , cóc ) 1 con
Bông thấm nước , khăn lau
Giáo viên : Bộ đồ mổ , giá treo ếch
Cốc đựng nước , dung dịch HCL 0,3% ; 1% ; 3%