Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (95.68 KB, 3 trang )
Phòng, chữa bệnh bằng rau mùi
Miền Bắc gọi là rau mùi, miền Nam gọi là ngò rí. Tên Hán là hồ tuy. Bản thảo
cương mục gọi là hương tuy. Tên khoa học là Coriandrum sativum L. Thuốc họ hoa
tán Apiaceae. Đó là một trong loài cây được trồng lâu đời nhất trên thế giới, là vật
dùng thờ cúng của người Hy Lạp khoảng 1.000 năm trước Công nguyên. Mùi cũng
đã trở thành cây rau, cây thuốc Nam từ lâu đời vô cùng quen thuộc của người Việt
Nam.
Bản thảo cương mục của Lý Thời Trần "Rau mùi thơm cay ôn, nội thông tâm tỳ ngoại
đến tứ chi" trục phong giải độc, kiện tỳ, tăng cường tuần hoàn huyết dịch. Chữa cảm
phong hàn, sốt đau đầu, rối loạn tiêu hóa sởi. Nâng cao thị lực, phòng sởi khỏi ngứa.
Nam dược thần hiệu của Tuệ Tĩnh viết: hồ tuy, mùi tui (rau mùi ta, ngò rí) vị cay ấm,
không độc, tiêu thức ăn, thông đại - tiểu - tiện, trị chứng phong tà và làm cho ban đậu bị
hãm sẽ mọc được. Hồ tuy tử: hạt mùi vị cay, tính bình không độc, có tác dụng tống độc
ra, sát khuẩn trị lở, tiêu thức ăn cũ, trị chứng trường phong hạ huyết, bệnh trĩ, mạch lươn.
Để trị chứng khí kết trệ dùng rau mùi hái vào ngày 5 tháng 5 (tết Đoan Ngọ). Để chữa
bệnh về mùa hạ, thu, đông, dùng rễ mùi thì hay hơn. Có địa phương ăn mùi toàn cây cả rễ
cho là thơm ngon hơn.
Toàn cây rau mùi có tinh dầu với thành phần chính là coriandrol (65-70%) được dùng
làm nước hoa, nước gội đầu, làm rượu, ướp chè. Hạt tươi quả mùi hắc nhưng sấy lên thì
mùi trở nên thơm, dễ chịu. Tính năng công dụng của mùi trong Đông Tây y tương tự các
cây cỏ có tinh dầu, như gây hưng phấn thần kinh, kích dục, tăng trí nhớ, kích thích ăn
ngon miệng, tiêu hóa tốt hơn, chữa nôn trướng bụng (gây trung tiện) giảm đau răng, đau
thắt dạ dày ruột. Hàm lượng caroten (tiền vitamin A) trong lá gấp 10 lần cà chua, dưa
chuột và đậu rán. Hàm lượng canxi, sắt cao hơn các rau khác. Ngoài ra còn chứa các
vitamin B1, B2, B6, B12, C, E và các chất khoáng như kiềm, selen, magiê, đồng
Trong sách "Thực phẩm kỳ diệu tăng cường sức khỏe và điều trị bệnh tim" của Liz
Applegate (California) có viết: "Rau gia vị như húng, mùi, bạc hà thường được dùng
mọi bộ phận của cây tươi để tạo ra hương vị đặc trưng của các món ăn. Ăn nhiều rau gia
vị là một cách tốt để ngăn ngừa bệnh tim, do chúng trung hòa muối natri và chất béo. Rau
mùi có thể phối hợp với hầu hết các loại rau có trong các món nấu, thịt gà, thịt cừu, thịt