Sốt xuất huyết ở trẻ em: Cảnh giác với triệu chứng trở nặng của bệnh ppsx

Sốt xuất huyết ở trẻ em: Cảnh
giác với triệu chứng trở nặng
của bệnh

Theo số liệu thống kê
của Ngành Y tế
TP.HCM, mỗi năm có
hàng ngàn ca bệnh sốt
xuất huyết (SXH) nặng
phải nhập viện điều trị.
Trong năm 2008, riêng
BV. Nhi Đồng 1 đã tiếp
nhận và điều trị
khoảng 700 ca SXH độ
III, IV. Thời điểm hiện
tại, nơi đây cũng
thường xuyên có
khoảng 6-10 ca bệnh nặng. BV. Nhi Đồng 2 và BV.

Tuân thủ việc tái khám khi
được chẩn đoán sốt xuất
huyết.
Bệnh Nhiệt Đới cũng phát hiện hàng chục ca có
dấu hiệu trở nặng mỗi ngày.

Nhập viện khi bệnh trở nặng
Với những biểu hiện ho kèm sốt nhẹ, em N.T.T, 7 tuổi, tại
TP. HCM đã được chẩn đoán bị viêm họng. Theo người
nhà của bệnh nhân, trước khi chuyển tới BV. Nhi Đồng 1,
bé T. có biểu hiện ho, sốt và đã được chẩn đoán là viêm
họng khi gia đình đưa em đi khám bác sĩ. Tuy nhiên, theo

đơn thuốc viêm họng được cho, em uống 3 ngày vẫn không
đỡ bệnh. Bước sang ngày thứ 4, do T. sốt cao nên người
nhà vội vã đưa em nhập viện BV. Nhi Đồng 1. Tại đây, T.
được thử máu và kết luận bị mắc SXH ngày thứ 4.
BS. Lê Bích Liên, Trưởng khoa SXH BV. Nhi Đồng 1 cho
biết, rất may cho bệnh nhi này vì nhập viện kịp thời khi em
chuẩn bị “vào sốc”. Ngay lập tức, T. đã được điều trị tích
cực tại phòng cấp cứu, bệnh nhân hồi phục nhưng thời gian
khá dài. Hiện T. đã ra khỏi phòng cấp cứu và chờ được xuất
viện.
Tuần qua, BV. Nhi Đồng 2 cũng vừa cấp cứu thành công
một trường hợp bé trai 5 tuổi tên N.V.A (ở Bình Dương) bị
SXH độ IV. Bé A. nhập viện trong tình trạng rất nặng,
mạch không bắt được, huyết áp không đo được. Tại Khoa
cấp cứu nhiễm, bé được làm thủ thuật chống sốc, bù dịch
và hỗ trợ dinh dưỡng, hô hấp. Sau gần một tuần điều trị bé
A. mới đỡ bệnh và được cho xuất viện để theo dõi và chăm
sóc tại nhà.
BS. Vũ Quang Vinh, Phó Phòng tổng hợp BV. Nhi Đồng 2
cho biết, hiện có 4 ca bệnh nặng đang được điều trị tại BV.
Bệnh nhân nhập viện ở ngày thứ 4, thứ 5 gây khó khăn cho
công tác điều trị. Báo cáo của Trung tâm Y tế Dự phòng
TP. HCM cũng cho thấy, trong 5 ca tử vong do biến chứng
SXH từ đầu năm đến nay có 2 ca là trẻ em có độ tuổi 8
tháng và 3 năm tuổi.

Cần cảnh giác và sớm nhận biết dấu hiệu bệnh
Theo BS. Lê Bích Liên, bệnh SXH có nhiều trường hợp bị
sốt cao, trở nặng tại nhà mới được đưa tới BV. Tuy nhiên,
một số nhập viện sớm cũng vẫn có thể trở nặng theo diễn

tiến của bệnh. Vấn đề quan trọng là làm sao phát hiện sớm
bệnh và nhận biết được dấu hiệu bệnh trở nặng để đưa trẻ
nhập viện kịp thời.
SXH rất dễ bị chẩn đoán nhầm với nhiều bệnh lý siêu vi
khác và rất khó phát hiện ngay từ những ngày đầu, vì
không có những dấu hiệu đặc hiệu. 90% trẻ dưới 15 tuổi
mắc và tỉ lệ nhập viện trong tổng số bệnh nhân SXH chiếm
khoảng 20%. Điều khó khăn là không thể biết những
trường hợp nào trong số đó sẽ trở nặng nên các BS thường
nhấn mạnh việc người nhà phải theo dõi trẻ tại nhà theo
hướng dẫn và tuân thủ việc tái khám.
Nếu trẻ sốt từ 2 ngày trở lên, uống thuốc không bớt thì phải
nghĩ ngay đến nguy cơ đã mắc SXH. Ở ngày thứ 4, thứ 5,
gần như 85% dấu hiệu cho thấy bệnh nặng. BS. Liên cho
biết, một triệu chứng mà phụ huynh rất dễ chủ quan là việc
trẻ ngưng sốt. Thời điểm bệnh trở nặng, trẻ sẽ ngưng sốt
nhưng lại lừ đừ, quấy khóc, than đau bụng, nôn ói, tay chân
lạnh, tiểu ít… Đặc biệt, khi trẻ xuất huyết chân răng, ói ra
máu và đi tiêu phân đen thì phải đưa đến bệnh viện ngay
lập tức.
Việc nhập viện đôi khi không căn cứ vào độ III, hay độ IV.
BS. Nguyễn Ngô Thị Bạch Tuyết, Khoa Nhiễm, BV. Nhi
Đồng 2 cho biết, chỉ định nhập viện là cần thiết với trẻ nhũ
nhi mắc SXH ở độ 2 và có những dấu hiệu sốt ly bì, da nổi
bông, ói máu hay đau bụng vùng hông phải. Nhất là khi nhà
bệnh nhân ở xa đơn vị y tế, sợ tiến triển bệnh không tốt thì
chỉ định nhập viện điều trị sớm. Đối với trẻ mắc SXH,
những biến chứng do sốt kéo dài, bệnh nhân nhập viện
muộn dễ dẫn tới tình trạng sốc kéo dài, gây co giật, suy hô
hấp. Khi xuất huyết tiêu hóa nhiều kèm xuất huyết não và

tổn thương đa cơ quan (do sốc) rất dễ dẫn đến việc bệnh
nhân tử vong.
Ngay cả trên đường vận chuyển, với những bệnh nhân nhà
ở xa BV, việc bị sốc cũng là nguy cơ hoàn toàn có thể xảy
ra khi mà các nhân viên y tế tại tuyến dưới chưa được tập
huấn tốt về kỹ thuật chuyển viện an toàn, BS. Vũ Quang
Vinh nhấn mạnh.