Sai lầm cha mẹ hay mắc khi dạy con tuổi teen pot

Sai lầm cha mẹ hay mắc
khi dạy con tuổi teen

Quát mắng thậm tệ rất nhiều lần mà cô con gái
mới lớn vẫn chẳng đụng tay vào việc nhà, kể cả
dọn phòng riêng, chị Niên bực quá liền phạt con
bằng cách bỏ đến nhà bạn chơi, không nấu ăn
hay giặt đồ cho con nữa.

Chị Niên những tưởng cách này sẽ khiến con gái phải

Một số bạn teen đang chia sẻ cảm xúc của mình với cô
giáo trong một buổi học tại Smilehouse.
học cách tự phục vụ mình. Thế nhưng, vài ngày sau
chị càng đau đầu bởi cô con gái mấy hôm mẹ vắng
nhà chỉ pha mì tôm hay dùng đồ ăn sẵn, không chịu
xuống bếp. Quần áo bẩn chất đống, nhà cửa bừa
bộn. Chị bực bội mắng chửi con một hồi thì nó đùng
đùng bỏ đi.
Nhà giáo Đặng Thị Lệ Thủy, Giám đốc Trung tâm bồi
dưỡng kỹ năng Smile House cho biết, đây là một
trường hợp học viên mới tham gia lớp học kỹ năng
của trung tâm dành cho trẻ 11-16 tuổi và phụ huynh
nhờ bà tư vấn mới đây.
Bà cho rằng, việc rèn cho con tính tự lập cần được
làm từ khi trẻ còn nhỏ. Còn người mẹ trong trường
hợp này, lúc con còn bé thì làm thay hết mọi việc,
nuông chiều con hết mực nhưng khi con lớn lại không
thể chấp nhận được tính lười biếng và bừa bãi của
con. Cách phạt của chị chỉ thể hiện sự thiếu trách
nhiệm và bất lực, chứ không hề hiệu quả.

Theo bà, trong trường hợp này, người mẹ nên lập lại
trật tự dần dần, rèn cho con tính tự lập, ngăn nắp một
cách từ từ. Và ban đầu, hãy chia sẻ, nói chuyện với
con thật nhẹ nhàng, và phải nhận lỗi về mình: "Con
lười như thế này là tại mẹ. Mẹ đã quá chiều chuộng
và không hướng dẫn con làm mọi việc. Mẹ có thể tiếp
tục làm giúp con một năm hay nhiều năm nữa, nhưng
sau đó, khi phải sống tự lập, con sẽ rất khó khăn. Bây
giờ mẹ thấy mình phải sữa lỗi, vì con. Con phải giúp
mẹ nhé".
Và từ đây, hãy phân công cho trẻ những việc cụ thể,
dễ dàng trước, chẳng hạn như cho quần áo vào máy
giặt…, sau đó mới tiếp tục với các việc khác. Đừng
quên khích lệ mỗi lần con làm tốt hay vui vẻ góp ý khi
trẻ chưa hoàn thành việc đã nhận.
Là giáo viên dạy văn hơn 30 năm, từng cộng tác với một số
trung tâm kỹ năng sống cho trẻ, tiếp xúc với nhiều thế hệ
học trò và cả các bậc phụ huynh, nhà giáo Đặng Thị Lệ
Thủy chia sẻ những cách sai lầm mà bố mẹ dùng để phạt
con, khiến trẻ khó tiến bộ:

Cắt giảm mọi khoản chi tiêu của trẻ
Được cô giáo gọi điện về thông báo chiều nay cậu
con trai lớp 11 trốn tiết đi chơi game, vợ chồng anh
Khanh (Từ Liêm, Hà Nội) nổi giận đùng đùng và
quyết định phạt con bằng cách sẽ cắt hết mọi khoản
tiền tiêu vặt, ăn sáng của con. Anh chị cũng ra mệnh
lệnh: Từ nay, tất cả các khoản như đóng học phí,
mua sách vở, đồ dùng học tập, thậm chí cả tiền gửi
xe ở trường sẽ do anh chị mang đến tận nơi đóng

hay đi kèm con để mua chứ không cho cháu cầm như
trước.
Hiệu quả chưa thấy, cậu con trai anh chị tỏ ra bất
mãn, chẳng nói chẳng rằng với bố mẹ và tiếp tục chơi
game nhiều hơn, bằng tiền ở đâu ra anh chị cũng
không biết.
Theo bà Đặng Thị Lệ Thủy, đây là một kiểu phạt phản
tác dụng bởi có thể đẩy trẻ vào tình thế sẽ tìm các
cách xoay tiền, trong đó có thể là chơi theo bạn xấu
hay ăn cắp. Theo bà, với trẻ lớn, nhất là khi các con ở
tuổi vị thành niên, bố mẹ nên hướng dẫn trẻ hiểu giá
trị và cách quản lý đồng tiền, thay vì coi đó là phương
tiện trừng phạt.
Mắng trẻ bằng lời lẽ thiếu kiềm chế, khẳng định
trẻ là "hư hỏng", "không ra gì"…
Thấy con sắp đến kỳ thi tốt nghiệp cấp hai mà vẫn lơ
là học tập, chị Thảo thường xuyên chì chiết, kể công
nuôi dưỡng và bảo" "Chả biết thương mẹ là gì. Mẹ thì
làm lụng vất vả, con thì lêu lổng. Mày cứ thế thì
chẳng làm gì được cho đời đâu. Bao công sức của
tao lại đổ xuống sông, xuống biển".
Trong một buổi thảo luận tại lớp học kỹ năng chia sẻ,
khám phá bản thân tại Smile House, cậu con trai chị
Thảo cho biết, thực ra em rất thương mẹ vì biết bố
chỉ ham bia bọt, nhậu nhẹt, chỉ có mẹ vất vả lo cho
mấy chị em. Nhưng em không thể gần gũi chia sẻ với
mẹ được vì lúc nào mẹ cũng cho em là đứa vô tâm,
bỏ đi. Em cũng cảm thấy chán nản và nghĩ mình là kẻ
"không ra gì" thật.
Theo chuyên gia giáo dục, bố mẹ nào cũng nghĩ rằng

trẻ hiểu rằng mình mắng mỏ chỉ vì thương con nhưng
họ không biết những lời nói kiểu "dán nhãn" cho trẻ
những thói hư tật xấu sẽ khiến con suy nghĩ tiêu cực
và tạo khoảng cách với phụ huynh.
Bêu riếu trẻ trước mặt người khác
Mỗi khi có cô, bác đến chơi, chị Hòa lại kể xấu cậu
con trai "Thằng này học dốt lắm, lại còn lười nữa".
Chị nói với chuyên gia: "Nói thế cho nó biết xấu hổ
mà thay đổi chứ lớn rồi mà cứ trơ ra, chán lắm".
Bà Đặng Thị Lệ Thủy cho biết, đây là một sai lầm mà
rất nhiều vị phụ huynh mắc. Các ông bố bà mẹ quên
rằng không ai thích bị bêu xấu trước mặt nhiều người,
kể cả chính họ. Với trẻ, điều này vừa làm tổn thương
lòng tự trọng của chúng, vừa khiến chúng cảm thấy
không kính trọng, nể phục bố mẹ. Đừng bao giờ lấy
những khuyết điểm của trẻ nói trước mặt người khác,
kể cả những người thân trong gia đình. Hãy nhẹ
nhàng trò chuyện góp ý riêng với trẻ và cùng con tìm
cách khắc phục.
Cấm đoán những thứ bố mẹ cho là xấu
Phát hiện con thường xuyên chát chit và có lần còn
xem phim sex trên mạng, anh Xuyên liền mắng té tát
một trận, sau đó, cắt luôn internet, cấm con không
được "làm những việc tầm bậy" nữa. Anh thấy con
chẳng tỏ vẻ phản đối gì thì yên tâm cho rằng cháu đã
biết sai mà không hay rằng, sau đó, nó thường xuyên
nghỉ học ra quán net gần cổng trường chat, xem
phim…
Theo nhà giáo dục, đây là một hình phạt khá "buồn
cười" mà các vị phụ huynh khi bất lực hay dùng tới.

Bà cho rằng đáng lẽ ra cần giúp trẻ nhận thức, định
hướng được cái gì là nên, không nên và nhẹ nhàng
giải thích tại sao, hay chia sẻ với con trải nghiệm bản
thân về những điều đó thì bố mẹ lại ngay lập tức bật
đèn đỏ ngăn con lại. Họ không hiểu rằng cấm đoán
chỉ xây một bức tường ngăn cách với con và tạo điều
kiện để con nói dối.
Đánh con
Không ít phụ huynh, dù không muốn dùng hình phạt
này nhưng nhiều khi mất bình tĩnh, hay cảm thấy bất
lực vẫn áp dụng.
Theo nhà giáo dục, trẻ càng lớn lòng tự trọng càng
cao. Việc làm này khiến trẻ cảm thấy bị tổn thương,
xúc phạm, đồng thời khiến hố sâu ngăn cách giữa bố
mẹ và con cái không bao giờ xóa được. Một số trẻ
khác thì trở nên lỳ lợm, vô cảm, thậm chí có khuynh
hướng bạo lực sau một thời gian chịu những trận đòn
từ cha mẹ.
"Hãy tìm hiểu nguyên nhân, lắng nghe con và tìm
những cách hợp lý để trẻ hiểu hành vi nào là chấp
nhận được hay không. Hãy luôn là một người bạn
của con – một người bạn lớn, đáng kính, đáng tin cậy
chứ không phải theo kiểu bạn bè đồng vai phải lứa",
bà Thủy chia sẻ.