Đề thi TNTHPT câu hỏi dạng 2 điểm

Đề thi tốt nghiệp THPT
Năm 2009-2010
Môn ngữ văn lớp 12
Họ và tên: Bùi Thị Thu Giáo viên tr ờng THPT Trần Hng Đạo
Câu 1(2,0 điểm): Tái hiện kiến thức về giai đoạn văn học, tác giả, tác
phẩm văn học Việt Nam, nớc ngoài.
Câu ý Nội dung Điểm
1 Một trong những đặc điểm cơ bản của nền văn học Việt
Nam từ năm 1945 đến năm 1975 là chủ yếu mang khuynh
hớng sử thi và cảm hứng lãng mạn.
Anh (chị) hãy nêu những nét chính của đặc điểm trên.
2,0
1
Khuynh hớng sử thi
- Văn học phản ánh những sự kiện, những vấn đề có ý nghĩa
lịch sử lớn lao, tập trung thể hiện chủ nghĩa yêu nớc, chủ
nghĩa anh hùng.
- Nhân vật chính thờng là những con ngời tiêu biểu cho lý t-
ởng chung của dân tộc, kết tinh phẩm chất cao quý của cộng
đồng, gắn bó số phận mình với số phận đất nớc.
- Lời văn mang giọng điệu trang trọng, hào hùng, thiên về
ngợi ca, ngỡng mộ.
1,5
0,5
0,5
0,5
2
Cảm hứng lãng mạn.
Cảm hứng lãng mạn chủ yếu đợc thể hiện trong việc khẳng
định phơng diện lý tởng của cuộc sống mới và vẻ đẹp của con
ngời mới, ca ngới chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tin tởng vào

tơng lai tơi sáng của dân tộc. Cảm hứng lãng mạn gắn liền với
khuynh hớng sử thi.
0,5
2 Anh (chị) hãy giới thiệu tiểu sử và sự nghiệp sáng tác của
Nhà văn Sô-lô-khốp
2,0
- Sô - lô - khốp sinh năm 1905 mất năm 1984 (HS có thể ghi
là sinh đầu thế kỷ XX mất cuối thế kỷ XX) ở tỉnh Rô -xtốp
vùng Sông Đông nớc Nga
- Ông tham gia công tác cách mạng từ khá sớm: Th ký uỷ ban
trấn, nhân viên thu mua lơng thực, tiễu phỉCuối năm 1922
0,5
0,5
Đề xuất
(Đã thi thử)
Ông đến Mát-xcơ-va vừa kiếm sống vừa thực hiện giấc mơ
viết văn. Nhng đến năm 1925 ông lại trở về quê
- Trong chiến tranh vệ quốc vĩ đại chống phát xít Đức ông
theo sát Hồng quân trên chiến trờng với t cách là phóng viên
báo Sự thật.
- Các tác phẩm: Truyện Sông Đông, Thảo nguyên xanh,
Sông Đông êm đềm
0,5
0,5
3 Anh (chị) hãy giới thiệu tiểu sử và sự nghiệp sáng tác của
Nhà văn Hê - Minh - Uê
2,0
- Ơ - nít Hê - Minh-Uê (1899 1961) là nhà văn Mỹ đã để
lại dấu ấn sâu sắc trong văn xuôi hiện đại phơng Tây và góp
phần đổi mới lối viết truyện, tiểu thuyết của nhiều thế hệ Nhà

văn trên thế giới nói chung.
- Ông bớc vào đời với nghề viết báo và làm phóng viên mặt
trận cho tới kết thúc chiến tranh thế giới thứ II.
- Các tác phẩm: Mặt trời vẫn mọc, Giã từ vũ khí, Chuông
nguyện hồn ai, Ông già và biển cảCác sáng tác của ông
đều nhằm ý đồ viết một áng văn xuôi đơn giản và trung thực
về con ngời.
- Ông cũng là ngời đề ra nguyên lý sáng tác: Tác phẩm nghệ
thuật nh một tảng băng trôi tức là yêu cầu tính đa nghĩa,
hàm ẩn của văn bản nghệ thuật.
0,5
0,5
0,5
0,5
4 Anh (chị ) hãy cho biết vì sao Sô - lô - khốp đợc gọi là
Nhà văn của Sông Đông ?
2,0
Sô - lô - khốp đợc gọi là Nhà văn của Sông Đông vì:
- Quê ông ở vùng Sông Đông. Sô - lô - khốp sinh tại thị trấn
Vi - ô sen-xcai-a thuộc tỉnh Rô - xtốp trên vùng thảo nguyên
Sông Đông.
- Ông rất gắn bó với con ngời và cảnh vật Sông Đông. Tại đây
Ông tham gia nhiều công tác cách mạng: Th ký uỷ ban trấn,
nhân viên thu mua lơng thực, tiễu phỉ
- Ông đã từng đếm Mat-xcơ-va (1922) nhng sau đó lại quay
trở về Sông Đông (1925).
- Ông là nhà văn có nhiều tác phẩm xuất sắc viết về vùng
0,5
0,5
0,5

0,5
Sông Đông: Truyện Sông Đông, Sông Đông êm
đềm,Thảo nguyên xanh
5 Anh (chị) hãy trình bày phong cách nghệ thuật thơ Tố
Hữu
2,0
1 Về nội dung, thơ Tố Hữu mang tính chất trữ tình - chính trị rất
sâu sắc.
- Hồn thơ Tố Hữu luôn hớng tới cái ta chung với lẽ sống lớn,
tình cảm lớn, niềm vui lớn của con ngời cách mạng và của cả
dân tộc.
- Thơ Tố Hữu mang đậm tính sử thi, coi những sự kiện chính
trị lớn của đất nớc là đối tợng thể hiện chủ yếu, luôn đề cập
đến những vấn đề có ý nghĩa lịch sử và có tính chất toàn dân.
- Những t tởng, tình cảm lớn của con ngời, những vấn đề lớn
lao của đời sống đợc Tố Hữu thể hiện qua giọng thơ mang
tính chất tâm tình rất tự nhiên, đằm thắm, chân thành
1,5
0,5
0,5
0,5
2 Nghệ thuật thơ Tố Hữu mang đậm tính dân tộc. Ông rất thành
công khi vận dụng những thể thơ truyền thống của dân tộc đặc
biệt là thể thơ lục bát. Ngôn ngữ thơ và cách diễn đạt rất quen
thuộc với dân tộc, phát huy cao độ tính nhạc phong phú của
Tiếng Việt
0,5
6 Anh (chị) hãy trình bày phong cách nghệ thuật của Hồ
Chí Minh
2,0

1
Phong cách nghệ thuật HCM độc đáo, đa dạng
- Văn chính luận của Ngời thờng ngắn gọn, xúc tích, lập luận
chặt chẽ, lý lẽ đanh thép, bằng chứng thuyết phục. Giọng văn
chính luận đa dạng: Khi ôn tồn thấu tình đạt lý, khi đanh thép,
mạnh mẽ, hùng hồn.
- Truyện và ký của Ngời rất hiện đại thể hiện tính chiến đấu
mạnh mẽ và nghệ thuật trào phúng sắc bén. Tiếng cời trào
phúng của Nguyễn ái Quốc tuy nhẹ nhàng, hóm hỉnh nhng
thâm thuý sâu cay.
- Thơ ca của Ngời chia làm 2 loại, mỗi loại lại có phong cách
riêng. Những bài thơ nhằm mục đích tuyên truyền cách mạng
có lời lẽ giản dị, mộc mạc, dễ nhớ. Những bài thơ nghệ thuật
1,5
0,5
0,5
0,5
hầu hết là thơ tứ tuyệt cổ điển bằng chữ Hán mang đặc điểm
của thơ cổ phơng Đông với sự kết hợp hài hoà giữa màu sắc
cổ điển với bút pháp hiện đại.
2
Phong cách nghệ thuật của HCM đa dạng mà vẫn thống
nhất.
Tính thống nhất thể hiện ở: Cách viết ngắn gọn, trong sáng,
giản dị, sử dụng linh hoạt các thủ pháp và bút pháp nghệ thuật
khác nhau.
0,5
7 Anh (chị) hãy giới thiệu hoàn cảnh ra đời của bài thơ Tây
Tiến (Quang Dũng).
2,0

- Tây Tiến là tên một đơn vị quân đội thành lập đầu năm 1947
có nhiệm vụ phối hợp với bộ đội Lào bảo vệ biên giới Việt
Lào và đánh tiêu hao lực lợng quân đội Pháp ở Thợng Lào và
miền Tây Bắc Bắc Bộ Việt Nam.
- Địa bàn đóng quân và hoạt động của đoàn quân Tây Tiến
khá rộng bao gồm các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Hoà Bình,
Thanh Hoá và cả Sầm Na (Lào).
- Chiến sỹ Tây Tiến phần đông là thanh niên Hà Nội trong đó
có nhiều học sinh, sinh viên (nh Quang Dũng) chiến đấu trong
hoàn cảnh rất gian khổ vô cùng thiếu thốn về vật chất, bệnh
sốt rét hoàn hành dữ dội. Tuy vậy họ sống rất lạc quan và
chiến đấu rất dũng cảm
- Đoàn quân Tây Tiến sau một thời gian hoạt động trở về Hoà
Bình thành lập trung đoàn 52. Cuối năm 1948 Quang Dũng
chuyển sang đơn vị khác. Rời xa đơn vị cũ cha lâu tại Phù Lu
Chanh (Hà Đông cũ), Quang Dũng viết bài thơ Nhớ Tây
Tiến sau đó khi in lại tác giả đổi là Tây Tiến
0,5
0,5
0,5
0,5
8
Anh (chị) hãy giới thiệu tập thơ Từ ấy của Tố Hữu
2,0
- Từ ấy là tập thơ đầu tay của Tố Hữu đợc sáng tác trong
khoảng thời gian từ 1937 đến 1946 đánh dấu bớc trởng thành
của ngời thanh niên quyết tâm đi theo ngọn cở của Đảng.
- Tập thơ gồm có 3 phần: Máu lửa, Xiềng xích và Giải
phóng.
- Qua 3 phần ấy, cảm hứng thơ Tố Hữu vận động từ niềm hân

0,5
0,5
1,0
hoan của tâm hồn trẻ nhiều băn khoăn về lẽ sống bỗng gặp đ-
ợc ánh sáng lý tởng rồi qua bao gian lao thử thách từng bớc tr-
ởng thành trên con đờng đấu tranh cách mạng đến niềm vúi
bất tuyệt, ngây ngất trớc cuộc đổi đời vĩ đại của dân tộc.
9 Anh (chị) hãy nêu xuất xứ và giải thích nhan đề tác phẩm
Vợ nhặt của nhà văn Kim Lân
2,0
1 Xuất xứ
- Truyện ngắn Vợ nhặt có tiền thân là tiểu thuyết Xóm ngụ
c đợc Kim Lân viết ngay sau CMT8/1945 nhng còn dở dang
và bị mất bản thảo.
- Sau ngày hoà bình lặp lại (1954) Ông dựa vào một phần cốt
truyện cũ viết lại đặt tên là Vợ nhặt và đa in vào tập Con
chó xấu xí (1962).
1,0
0,5
0,5
2 Giải thích nhan đề.
- Nhan đề Vợ nhặt gây ấn tợng kích thích sự chú ý của ngời
đọc vì đây không phải là cảnh cới hỏi đàng hoàng theo phong
tục truyền thống của ngời Việt Nam mà là nhặt đợc vợ.
- Nhan đề này thể hiện số phận, cảnh ngộ của Tràng và ngời
đàn bà xa lạ. Phải vào năm đói Tràng mới lấy đợc vợ và cũng
vì đói mà ngời vợ chấp nhận làm vợ nhặt. Qua đó ta thấy đợc
sự tủi nhục và thê thảm của ngời nông dân trong nạn đói
khủng khiếp năm 1945.
1,0

0,5
0,5
10 Anh(chị) hãy trình bày những nét đặc sắc về mặt nghệ
thuật của bài thơ Việt Bắc của nhà thơ Tố Hữu (Căn cứ
vào đoạn trích đợc học trong SGK)
2,0
Bài thơ Việt Bắc có nghệ thuật đậm đà tính dân tộc:
- Thể thơ lục bát là thể thơ quen thuộc của dân tộc đã đợc Tố
Hữu sử dụng thành công tạo cho bài thơ Việt Bắc có giọng
điệu êm ái, du dơng, trở đi trở lại nhịp nhàng nh những lời hát
ru.
- Kiểu kết cấu đối đáp thờng thấy trong ca dao, dân ca truyền
thống cũng đợc Tố Hữu vận dụng rất sáng tạo để diễn tả nội
dung, tình cảm phong phú về quê hơng, con ngời, Tổ Quốc,
Cách Mạng.
0,5
0,5
0,5
- Cặp đại từ nhân xng mình - ta vốn xuất hiện rất nhiều
trong ca dao, dân ca cũng đợc Tố Hữu vận dụng một cách
biến hoá linh hoạt tạo những sắc thái ngữ nghĩa biểu cảm
phong phú.
- Những biện pháp tu từ (So sánh, ẩn dụ, tợng trng) quen
thuộc với cách cảm, cách nghĩ của quần chúng cũng đợc nhà
thơ sử dụng nhuần nhuyễn và đạt hiệu quả nghệ thuật
0,5