Tiếng Việt lớp 4 - TẬP ĐỌC - DẾ MÈN BÊNH VỰC KẺ YẾU ( tiếp theo ) docx

TẬP ĐỌC
DẾ MÈN BÊNH VỰC KẺ YẾU ( tiếp theo )

I. Mục tiêu:
1. Đọc thành tiếng:
 Đọc đúng các tiếng , từ khó hoặc dễ lẫn do ảnh hưởng của phương ngữ
.
- Phía bắc ( PB ) : sừng sững , nặc nô , co rúm lại , béo múp béo
míp ,
quang hẳn ,
- Phía nam ( PN ) : sừng sững giữa lối , lủng củng , phóng càng ,
béo múp béo míp , quang hẳn ,
 Đọc trôi chảy được toàn bài , ngắt , nghỉ hơi đúng sau các dấu câu ,
giữa các cụm từ , nhấn giọng ở các từ ngữ gợi tả , gợi cảm , đọc đúng
các câu hỏi , câu cảm .
 Đọc diễn cảm toàn bài , thể hiện giọng đọc phù hợp với nội dung ,
nhân vật .
2. Đọc - Hiểu
 Hiểu các từ ngữ khó trong bài : sừng sững , lủng củng , chóp bu , nặc
nô , kéo bè kéo cánh , cuống cuồng , …
 Hiểu nội dung câu chuyện : Ca ngợi tấm lòng nghĩa hiệp , ghét áp bức
bất công , bêng vực chị Nhà Trò yếu đuối , bất hạnh .
II. Đồ dùng dạy học:
 Tranh minh hoạ bài tập đọc trang 15 , SGK ( phóng to nếu có điều
kiện ) .
 Bảng phụ viết sẵn câu , đoạn hướng dẫn luyện đọc .
III. Hoạt động trên lớp:


Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1. KTBC:

- Gọi 3 HS lên bảng , đọc thuộc lòng bài
thơ Mẹ ốm và trả lời về nội dung bài .
HS1: Em hiểu như thế nào về ý nghĩa của
bài “ Mẹ ốm ”
HS2: Sự quan tâm chăm sóc của xóm
làng đối với mẹ của bạn nhỏ được thể
hiện qua những câu thơ nào ?
HS3: Em hiểu những câu thơ sau muốn
nói điều gì ?
Lá trầu khô giữa cơi trầu

- HS lên bảng thực hiện yêu cầu , cả
lớp theo dõi để nhận xét bài đọc , câu
trả lời của các bạn .







Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay
Cánh màn khép lỏng cả ngày
Ruộng vườn vắng mẹ cuốc ngày sớm trưa

- Gọi 2 HS đọc lại truyện Dế Mèn bênh
vực kẻ yếu ( phần 1 ) và nêu ý chính của
phần 1 .
2.Bài mới:
a) Giới thiệu bài:

- Treo tranh minh họa bài tập đọc và hỏi
HS : Nhìn vào bức tranh , em hình dung
ra cảnh gì ?
- Giới thiệu : ở phần 1 của đoạn trích , các
em đã biết cuộc gặp gỡ giữa Dế Mèn và
Nhà Trò . Dế Mèn đã biết được tình cảnh
đáng thương , khốn khó của Nhà Trò và
dắt Nhà Trò đi gặp bọn nhện . Dế Mèn đã
làm gì để giúp đỡ Nhà Trò , các em cùng
học bài hôm nay .
b) Hướng dẫn luyện đọc và tìm hiểu
bài:







- Em hình dung cảnh Dế Mèn trừng
trị bọn nhện độc ác , bênh vực Nhà
Trò .

- HS đọc theo thứ tự :
+ Bọn Nhện …hung dữ .
* Luyện đọc:
- Yêu cầu HS mở SGK trang 15 sau đó
gọi 3 HS tiếp nối nhau đọc bài trước lớp (
3 lượt ) .


- Gọi 2 HS khác đọc lại toàn bài .

- Yêu cầu HS tìm hiểu về nghĩa các từ
khó được giới thiệu về nghĩa ở phần Chú
giải .
- Đọc mẫu lần 1. Chú ýgiọng đọc như
sau:
Đoạn 1 : Giọng căng thẳng , hồi hộp .
Đoạn 2 : Giọng đọc nhanh , lời kể của Dế
Mèn dứt khoát , kiên quYết .
Đoạn 3 : Giọng hả hê , lời của Dế Mèn
rành rọt, mạch lạc .
Nhấn giọng ở các từ ngữ : sừng sững ,
lủng củng, im như đá , hung dữ , cong
+ Tôi cất tiếng ….giã gạo .
+ Tôi thét ….quang hẳn .
- 2 HS đọc thành tiếng trước lớp , HS
cả lớp theo dõi bài trong SGK .
- 1 HS đọc phần Chú giải trước lớp .
HS cả lớp theo dõi trong SGK .
- Theo dõi GV đọc mẫu .

+ Bọn nhện .
chân , nặc nô , quay quắt , phóng càng ,
co rúm , thét , béo múp béo míp , kéo bè
kéo cánh , yếu ớt , đáng xấu hổ, phá hết .
* Tìm hiểu bài:
- Hỏi :
+ Truyện xuất hiện thêm những nhân vật
nào ?
+ Dế Mèn gặp bọn nhện để làm gì ?


- Dế Mèn đã hành động như thế nào để
trấn áp bọn nhện , giúp đỡ Nhà Trò ?
Các em cùng học bài hôm nay .
* Đoạn 1 :
- Yêu cầu HS đọc thầm đoạn 1 và trả lời
câu hỏi : Trận địa mai phục của bọn nhện
đáng sợ như thế nào ?

+ Với trận địa mai phục đáng sợ như vậy
+ Để đòi lại công bằng , bênh vực
Nhà Trò yếu ớt , không để kẻ khỏe ăn
hiếp kẻ yếu .




- Đọc thầm và tiếp nối nhau trả lời
cho đến khi có câu trả lời đúng : Bọn
nhện chăng tơ từ bên nọ sang bên kia
đường , sừng sững giữa lối đi trong
khe đá lủng củng những nhện là nhện
rất hung dữ .
+ Chúng mai phục để bắt Nhà Trò
phải trả nợ .
+ Nói theo nghĩa của từng từ theo
hiểu biết của mình .
* Sừng sững : dáng một vật to lớn ,
đứng chắn ngang tầm nhìn .
* Lủng củng : lộn xộn , nhiều , không
bọn nhện sẽ làm gì ?
+ Em hiểu “ sừng sững ” , “ lủng củng ”
nghĩa là thế nào ?




- Đoạn 1 cho em hình dung ra cảnh gì ?

- Tóm ý chính đoạn 1 .
* Đoạn 2 :
- Gọi 1 HS lên đọc đoạn 2 .
- Yêu cầu HS đọc thầm lại đoạn 2 và trả
lời câu hỏi :
+ Dế Mèn đã làm cách nào để bọn nhện
phải sợ ?


+ Dế Mèn đã dùng những lời lẽ nào để ra
oai ?
có trật tự ngăn nắp , dễ đụng chạm .
- Cảnh trận địa mai phục của bọn nhện
thật đáng sợ .
- 2 HS nhắc lại .

- 1 HS đọc thành tiếng trước lớp .


+ Dế Mèn chủ động hỏi : Ai đứng
chóp bu bọn này ? Ra đây ta nói
chuyện . Thấy vị chúa trùm nhà nhện ,
Dế Mèn quay phắt lưng , phóng càng
đạp phanh phách .
+ Dế Mèn dùng lời lẽ thách thức “
chóp bu bọn này , ta ” để ra oai .
+ Lúc đầu mụ nhện cái nhảy ra cũng
ngang tàng , đanh đá , nặc nô . Sau đó
co rúm lại rồi cứ rập đầu xuống đất

như cái chày giã gạo .
- Lắng nghe .

+ Thái độ của bọn nhện ra sao khi gặp Dế

Mèn ?


- Giảng : Khi gặp trận địa mai phục của
bọn nhện , đầu tiên Dế Mèn đã chủ động
hỏi , lời lẽ rất oai , giọng thách thức của
một kẻ mạnh : Muốn nói chuyện với tên
nhện chóp bu , dùng các từ xưng hô : ai ,
bọn này , ta . Khi thấy nhện cái xuất hiện
vẻ đanh đá , nặc nô . Dế Mèn liền ra oai
bằng hành động tỏ rõ sức mạnh : quay
phắt lưng lại , phóng càng đ
ạp phanh
phách .
- Đoạn 2 giúp em hình dung ra cảnh gì ?
- Tóm ý chính đoạn 2 .
* Đoạn 3
- Yêu cầu 1 HS đọc .
- Yêu cầu HS đọc thầm và trả lời câu hỏi :

- Dế Mèn ra oai với bọn nhện .
- 2 HS nhắc lại .

- 1 HS đọc thành tiếng trước lớp .

+ Dế Mèn thét lên , so sánh bọn nhện
giàu có , béo múp béo míp mà cứ đòi
món nợ bé tí tẹo , kéo bè kéo cánh để
đánh đập Nhà Trò yếu ớt . Thật đáng
xấu hổ và còn đe dọa chúng .
- Lắng nghe .


+ Dế Mèn đã nói thế nào để bọn nhện
nhận ra lẽ phải ?



- Giảng : Dế Mèn đã phân tích theo lối so
sánh bọn nhện giàu có , béo múp với món
nợ bé tẹo đã mấy đời của Nhà Trò . Rồi
chúng kéo bè kéo cánh để đánh đập một
cô gái yếu ớt . Những hình ảnh tương
phản đó để bọn nhện nhận thấy chúng
hành động hèn hạ , không quân tử . Dế
Mèn còn đe doạ : “ Thật đáng xấu hổ !
Có phá hết các vòng vây đi không ? ”
+ Sau lời lẽ đanh thép của Dế Mèn , bọn

nhện đã hành động như thế nào ?

+ Từ ngữ “ cuống cuồng ” gợi cho em
cảnh gì ?
+ Ý chính của đoạn 3 là gì ?





+ Chúng sợ hãi , cùng dạ ran , cả bọn
cuống cuồng chạy dọc , chạy ngang
phá hết các dây tơ chăng lối .
+ Từ ngữ “ cuống cuồng ” gợi cảnh
cả bọn nhện rất vội vàng , rối rít vì
quá lo lắng .
+ Dế Mèn giảng giải để bọn nhện
nhận ra lẽ phải .
- HS nhắc lại .
- 1 HS đọc thành tiếng trước lớp .
+ HS tự do phát biểu theo ý hiểu .
- Giải nghĩa hoặc đọc .




- Tóm ý chính đoạn 3 .
- Gọi HS đọc câu hỏi 4 trong SGK .
+ Yêu cầu HS thảo luận và trả lời .
+GV có thể cho HS giải nghĩa từng danh

hiệu hoặc viết lên bảng phụ cho HS đọc .
Võ sĩ : Người sống bằng nghề võ .
Tráng sĩ : Người có sức mạnh và chí khí
mạnh mẽ , đi chiến đấu cho một sự
nghiệp cao cả .
Chiến sĩ : Người lính , người chiến đấu
trong một đội ngũ .
Hiệp sĩ : Người có sức mạnh và lòng hào
hiệp , sẵn sàng làm việc nghĩa .
Dũng sĩ : Người có sức mạnh , dũng cảm
đương đầu với khó khăn nguy hiểm .
Anh hùng : Người lập công trạng lớn đối
với nhân dân và đất nước .
- Cùng HS trao đổi và kết luận .









- Kết luận : Dế Mèn xứng đáng nhận
danh hiệu hiệp sĩ vì Dế Mèn hành
động mạnh mẽ , kiên quyết và hào
hiệp để chống lại áp bức , bất công ,
bênh vực Nhà Trò yếu đuối .
- Lắng nghe .

- Ca ngợi Dế Mèn có tấm lòng nghĩa



- GV kết luận : Tất cả các danh hiệu trên
đều có thể đặt cho Dế Mèn song thíich
hợp nhất đối với hành động mạnh mẽ ,
kiên quyết , thái độ căm ghét áp bức bất
công , sẵn lòng che chở , bênh vực , giúp
đỡ người yếu trong đoạn trích là danh
hiệu hiệp sĩ .
- Đại ý của đoạn trích này là gì ?


- Ghi đại ý lên bảng .
* Thi đọc diễn cảm
- Gọi 1 đến 2 HS khá đọc lại toàn bài .
- Để đọc 2 đoạn trích này em cần đọc như
thế nào ?


hiệp ghét áp bức bất công , bênh
vực chị Nhà Trò yếu đuối , bất hạnh
.
- HS nhắc lại đại ý .

- 2 HS đọc thành tiếng trước lớp .
- Đoạn 1 : Giọng chậm , căng thẳng ,
hồi hộp . Lời của Dế Mèn giọng
mạnh mẽ , đanh thép , dứt khoát như
ra lệnh .
Đoạn tả hành động của bọn nhện
giọng hả hê .
- Đánh dấu cách đọc và luyện đọc .
Ví dụ đoạn văn sau :



-GV đưa ra đoạn văn cần luyện đọc . Yêu
cầu HS lên bảng đánh dấu cách đọc và
luyện đọc theo cách hướng dẫn đúng .
Từ trong hốc đá , một mụ nhện cái cong chân nhảy ra , hai bên có hai nhện vách
nhảy kèm . Dáng đây là vị chúa trùm nhà nhện . Nom cũng đanh đá , nặc nô lắm
.Tôi quay phắt lưng , phóng càng , đạp phanh phách ra oai . Mụ nhện co rúm lại /
rồi cứ rập đầu xuống đất như cái chày giã gạo . Tôi thét .
- Các ngươi có của ăn của để , béo múp béo míp mà cứ đòi mãi một tí teo nợ đã
mấy đời rồi . Lại còn kéo bè kéo cánh / đánh đập một cô gái yếu ớt thế này . Thật
đáng xấu hổ ! Có phá hết vòng vây đi không .
- Yêu cầu HS thi đọc diễn cảm .GV uốn
nắn , sữa chữa cách đọc .
- Cho điểm HS .
3. Củng cố, dặn dò
- Gọi 1 HS đọc lại toàn bài .
- Qua đoạn trích em học tập được Dế Mèn
đức tính gì đáng quý ?
- Nhận xét tiết học .

- Nhắc nhở HS luôn sẵn lòng bênh vực ,
- 5 HS luyện đọc .



- 1 HS đọc bài
- HS trả lời.



giúp đỡ những người yếu , ghét áp bức
bất công .
- Dặn HS về nhà tìm đọc truyện Dế Mèn
phiêu lưu kí .

-HS cả lớp.