LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU ( 1945-1991) - LIÊN BANG NGA (1991- 2000) - Phần 2 docx

LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU( 1945-1991)
LIÊN BANG NGA (1991- 2000)
Phần 2
Niên biểu các sự kiện chính trong cơng cuộc cải tổ của Goóbachốp
(1985 -1991 ).
Các lĩnh vực

Thời gian

Nội dung cải tổ

Kết quả

1985-1987

Thực hiện chiến Kĩ thuật và trình độ

cải tổ

lược tăng tốc
phát triển

của công nhân không
được củng cố nên

KHKT, tập

không dẫn đến tăng

trung vào CN

tốc mà tăng nhanh

nặng

các tai nạn và thảm
hoạ kinh tế

1987-1988

“Nhiệm vụ chính trị

đường lối c”cải
Kinh tế

Thựcnhiện

quốc nội quan trọng

tổ” chủ yếu

nhất” là chương trình

hướng vào “cải

lương thực bị thất


cách kinh tế

bại.

triệt để”chú
trọng cải tổ về
vấn đè ruộng
đất.
1989-1990

Thực hiện

Không có hiệu lực,

đường lối xây

thu nhập giảm sút

dựng kinh tế thị

10% (1990). Quần

trường có điều

chúng bất bình, làng

tiết, ban hành

sõng bãi công dân

hàng loạt điều

lên khắp nơi.

luật mới về kinh
tế.
Thông qua “dự

Bắt đầu xoá bỏ hệ tư

thảo mới”

1985-1987

tưởng cộng sản chủ
nghĩa, thay vào là tư
tưởng cải tổ.

1988

G chính thức

Cải tổ chính trị trở

trình bày tư

thành trọng tâm.

tưởng cải tổ hệ


thống chínhtrị
tại Hội nghị

Đảng tồn quốc.

Chính trị
1988-1999

Bầu Xơ Viết tối cao

bầu cử mới

do G đứng đầu

Thơng qua “dự

Bắt đầu xố bỏ hệ tư

thảo mới”

1985-1987

Thông qua Luật

tưởng cộng sản chủ
nghĩa, thay vào là tư
tưởng cải tổ.

1990-1991

Thành lập hệ

Cải tổ chính trị trở

thống chính

thành trọng tâm.

quyềnTổng
thống và chuyển

Các đảng phái và

qua chế đơk đa

phong trào chính trị

dảng. bầu G làm

hoạt động. Vai trị

Tổng thống

lãnh đoạ của Đảng

Liên Xơ.

Cộng sản và chính
quyền Xơ Viết bị thu
hẹp, chính trị xã hội
hỗn loạn.

19/8/1991-

Một số người

đảo chính thất bại ,

21/8/1991

Đảng và nhà

Đảng CSLX bị đình

nước Lĩ tiến

chỉ hoạt động, chính

hành đảo chính

quyền Xơ Viết bị giải

nhằm lật đôt G

thể.

11 nước cộng

Nhà nước Liên bang

hồ tun bố

Xơ Viết tan rã.

12/12/1991

thành lập cộng
đồng các quốc
gia độc lập (
SNG )
Tổng thống G

CNXH ở Liên Xô

từ chức, lá cờ

125/12/1991

sụp đổ sau 74 năm

đỏ búa liềm trên tồn tại.
điện Cremli hạ
xuống
- Sau khi h.dẫn Hs quan sát, tìm
hiểu công cuộc cải tổ của G qua
niên biểu, Gv phát vấn: Qua
quan sát tìm hiểu niên biểu, em


có nhận xét gì về cơng cộc cải tổ
của G?
- Hs thảo luận, phát biểu ý kiến.

- GV nhận xét, kết luận: Trong
bối cảnh k..hoảng CNXH ở LX,
cải tổ là hết sức cần thiết và tất
yếu, nhưng cải tổ như thế nào
mới là vấn đề quan trọng. Công
cuụoc cải tổ của g kéo dài 6 năm
nhưng đã phạm nhiều sai lầm
nghiêm trọng, đã xa rời những
nguyên lí của CN Mác – Lênin
về kinh tế, chính trị, xã hội như:
Chuyển sang kinh tế thị trường
quá vội vã, thiếu sự điều tiết của
Nhà nước,; thực hiện chế dộ
Tổng thống nắm mọi quyền lực
và đa nguyên về chính trị, thu
hẹp quyền lãnh đạo của Đảng
CS… Do vậy, việc cải cách


không những không khắc phục
đựợc những k. hoảng làm mà cịn
đẩy LX vào tình trạng KH tồn
diện và trầm trọng hơn Cuối cùng
đã dẫn tới sự tan rã của nhà nước
Liêng bang Xô Viết và sự sụp đổ 2. Sự khủng hoảng của chế độ XHCN
của CNXH ở Liên Xô sau hơn 70 ở Đông Âu.
năm tồn tại.
* Hoạt động 1: cả lớp và cá
nhân

- Cuối thập niên 70 đầu thập niên 80,

- GV đặt câu hỏi: Sự khủng nền kinh tế Đâu lâm vào tình trạng trì
hoảng của chế độ XHCN ở Đ.Âu trệ và nhân dân mất lòng tin với chế độ.
diễn ra như thế nào? Thất bại
của công cuộc cải tổ ở LX tác
động như thế nào đến các nước - Sự bế tắc trong công cuộc cải tổ của
Đ.Âu?

LX và hoạt động phá hoại của các thế

- HS đọc SGK, trả lời câu hỏi.

lực phản động làm cho cuộc k.hoảng

- GV nhận xét, bổ sung, kết luận: của CNXH ở Đ.Âu càng thêm gay gắt.
Chịu tác động của cuộc k.hoảng Vai trò lãnh đạo của ĐCS bị thủ tiêu,
dầu mỏ 1973, vào cuối thập niên các nước chấp nhận chế độ đa dảng và


70 và đầu thập niên 80, nền kinh tiến hành tổng tuyển cử tự do..
tế Đ.Âu lâm vào tình trạng trì trệ
đời sống mọi mặt sa sút, lịng tin - Từ 1989 – 1991: Các nước Đ.Âu lần
của nhân dân suy giảm. Sai lầm lượt rời bỏ CNXH. CNXH ở Đ.Âu sụp
của trong công cuộc cải cách đổ.
cộng với thất bại trong cải tổ của
LX và hoạt động phá hoại của
thế lực phản động đã làm cho
cuộc k.hoảng của CNXH ở các
nước

Đ.Âu

ngày

càng

gay

gắt.Những người giữ trọng trách
trong đảng và nhà nước Đâu lần
lượt bỏ quyền lãnh đạo của Đảng,
chấp nhận chế độ đa nguyên,đa
đảng và tiến hành tổng tuyển cử,
chấm dứt chế độ XHCN. Các
nước Đ.Âu lần lượt từ bỏ chế độ
XHCN: Ba Lan. Tiêp Khắc,
Hungari…quay

troẻ

lại

con

đường TBCN.Hầu hết các đảng


của công nhân đều đổi tên đảng,
phân chia thành nhiều phe phái

khác nhau, tên quốc kì, quốc ca,
quốc huy đều thay đổi lại.
- Tiếp đó, GV yêu cầu học sinh
quan sát hình 7 (“ Bức tường Béc
– lin” bị phá bỏ và hỏi: Bức tranh
“Bức tường Béc – lin” bị phá bỏ
nói lên điều gì?
- HS trao đổi, phát biểu.
- GV giải thích: Bức tường Béc –
lin là biểu tượng của sự chia cắt
nước Đức thành 2 quốc gia riêng
với 2 chế độ chính trị, kinh tế
khác nhau: CHLB Đức (TBCN),
CHDC Đức (XHCN).
Cuộc k.hoảng toàn diện ở CHDC
Đức đã dẫn đến tình tạng hnàg
ngàn người ở CHDC Đức di cư
bất hợp pháp sang CHKLB Đức 3. Nguyên nhân tan rã của chế độ


bằng mọi cách.. Không cứu vãn XHCN ở Liên Xô và các nước Đơng
nổi tình hình, nhà cầm quyền Âu.
Đơng Đức phải tun bố bỏ ngỏ - Mơ hình CNXH đã xây dựng có nhiều
Bức tường Béc – lin.(9/11/1989 khuyết tật và thiếu sót: Đường lối lãnh
), sau đố, bức tường bị phá bỏ. đạo mang tính chủ quan, duy ý chí, thực
Đúng 0 giờ ngày 3/10/1990, tại hiện cơ chế tập trung QLBC làm cho
Nhà quốc hội nước CHDC Đức sản xuất trì trệ, thiếu dân chủ và cơng
đã diểna lễ hạ cờ CHDC Đức và bằng xã hội.
kéo cờ CHLB Đức. Với các sự - Không bắt kịp bước phát triển của
kiện đó, nước Đức thống nhất KHKT tiên tiến.

vơớitên gọi chung là CHLB Đức, - Khi tiến hnàh cải tổ, đã phạm phải
đi theo con đường TBCN.

những sai lầm tên nhiều mặt, xa rời

* Hoạt động 1: Cả lớp và cá những nguyên lí cơ bản của CN Mác nhân
- GV yêu cầu HS gấp SGK, theo
dõi lại toàn bộ nội dung bài học
và phát vấn: Qua tìm hiểu về
cơng cuộc xây dựng CNXH ở LX
và các nước Đ. từ 1945 đến nửa
đầu 70, đặc biệt là qua tìm hiểu

Lênin


cuộc k.hoảng của CNXH ở LX và
Đ.Âu, em hãy rút ra nguyên nhân
sụp đổ của CNXH ở LX và Đ.Âu?
- Hs nhớ lại kiến thức đã học, suy
nghĩ, thảo luận, phát biểu ý kiến
và bổ sung cho nhau.
- GV nhận xét , phân tích, cuối
cùng giúp học sinh rút ra 4
nguyên nhân chính như SGK đã
tổng kết.
* Hoạt động 2: cả lớp
GV nêu câu hỏi thảo luận: Từ sự
sụp đổ của LX và các nước Đ.Âu
em có nhận xét gì về công cuộc

xây dựng CNXH của các nước
XHCN hiện nay?
- Hs sinh nghĩ, thảo luận, phát
biểu
- GV tổng kết, bổ sung: Sự sụp
đổ của Lx và Đ.Âu là một tổn


thất chưa từng có trong lịch sử
phong trào cộng sản và cơng
nhân quốc tế, dẫn dến hệ thống
XHCN

khơng

cịn

tồn

tại

nữa.Nhưng đây chỉ là sự sụp đổ
của mơ hình CNXH chưa nhân
văn, chưa đúng đắn và là bước lùi
tạm thời của CNXH như Lênin
đã nói: “ Nếu người ta nhận xét
thực chất của vấn đề, thì có bao
giờ người ta thấy rằng trong lịch
sử có phương thức sản xuất nào
đúng vững ngay được, mà không III. Liên bang Nga ( 1991 – 2000).

liên tiếp trải qua nhiều thất bại,
nhiều sai lầm và tái phạm
không”.
Từ những đổ vỡ ấy, nhiều bài học
kinh nghiệm đau xót được rút ra
cho những nước XHCN ngày nay - Sau khi LX tan rã, LBN là quốc gia kế
đang tiến hành cải cách - đổi mới tục LX, trong thập niên 90, đất nước có


nhằm xây dựng CNXH đúng với nhiều biến đổi.:
bản chất nhânn văn của nó, phù + Kinh tế: Từ 1990 – 1995, kinh tế liên
hợp với hoàn cảnh và truyền tục suy thoái. Song từ 1996 đã phục hồi
thống văn hoá dân tộc.Nhân dân và tăng trưởng.
các nước XHCN trong đó có + Chính trị: Thể chế Tổng thống LBN.
nhân dân ta cần vững tin vào + Đối nội: Phgải đối mặt với nhiều
tương lai của CNXH, tin vào sự thách thức lớn do sự tranh chấp giữa
lãnh đoạ của Đảng CS, và cố các đảng phái và xung đột sắc tộc.
gắng hết mình trong sự nghiệp + Đối ngoại: Thực hiện đường lối thân
đổi mới đất nước.

phương Tây, đồng thới phát triển các

* Hoạt động 1: Cả lớp và cá mối quan hệ cới các nước châu Á (
nhân

T.Quốc, ASEAN)

- GV hướng dấn HS quan sát
Liên bang Nga trên lược đồ và
thơng báo: LBN có diện tích 17,1 - Từ năm 2000, Putinlên làm Tổng

triệu Km2, lớn gấp 1,6 lần diện thống, nước Nga có nhiề chuyển biến
tích diện tích tồn châu Âu, 1,8 khả quan và triển vọng phát triển.
lần lãnh thổ của Mĩ, là nước có
diện tích lớn nhất thế giới.Sau
khi Lxta rã, LBN là quốc gia kế


tục LX , được thừa địa vị pháp lí
của LX tại LHQ và tại cơ quan
ngoại giao của LX tại nước
ngồi.
- Sau đó GVđặt câu hỏi: Em hãy
nêu những nét chính tình hình
LBN từ 1991 – 2000? Tình hình
chung của nước Nga hiện nay ra
sao?
- HS theo dõi SGK và bằng kiến
thứ của mình phát biểu ý kiến.
- GV nhận xét, tổng hợp ngắn
gọn nét chính về LBN thập niên
90, cơ bản như trong SGK.Có thể
cùng các em thảo luận nước Nga
trong thời đại Putin…
- Nhìn chung, các em cần thấy
được là quốc gia kế tục LX
nhưng nước Nga đi theo một chế
độ chính trị khác trước.cơng cuộc


xây dựng đất nước đang,sẽ gặp

nhiều khó khăn, Song LBN đã
đạt được những thành tựu quan
trọng và có nhiêù triển vọng phát
triển trong tương lai.

4. Sơ kết bài học
* Củng cố:
1. Những thành tựu xây dựng CNXH của LX và Đ.Âu từ 1945 đến nửa đầu
những năm 70.
2. Quan hệ hợp tác toàn diện của LX và các nước XHCN Đ.Âu.
3. Sự khủng hoảng của CNXH ở LX và Đ.Âu từ nữa sau những năm 70 đến
1991. Nguyên nhân sự sụp đổ của CNXH.
4. Vài nét về LBN trong thập niên 90 và hiện nay.
* Dặn dị: Hs ơn bài, làm đầy đủ bài tập về nhà, tìm hiểu thêm về LBN
hiện nay.
- Bài tập:
1. Liên Xô chế tạo thành công bom nguyên tử vào thời gian nào?
a. 1949

b. 1950

c.1951 d.1957.

2. Nguyên nhân tan ra hệ thống CNXH ở LX và Đ.Âu:


a. Chủ quan, duy ý chí, thiếu dân chủ
b. Khơng bắt kịp bước phát triển của KHKT
c. Phạm nhiều sai lầm khi cải tổ
d.Các thế lựcthù địch chống phá

e. Tất cả cá ý trên.
3. Nối thời gian với sự kiện cho đúng:
Sự kiện

Thời gian

Liên Xơ phóng thành cơng vệ tinh

20/12/1922

nhân tạo
Liên Bang CHXHCN Xô Viết thành

10/1957

lập
G lên nắm quyễn lãnh đạo

4/1961

Liên Xơ phóng tàu vũ trụ Phương

3/1985

Đơng.
Cộng đồng quốc gia độc lập (SNG)

19/8/1991

thành lập

Đảo chính lật đổ Gcbachốp

21/12/1991