SỰ HÌNH THÀNH TRẬT TỰ THẾ GIỚI MỚI SAU CHIẾN TRANH TG2 potx

SỰ HÌNH THÀNH TRẬT TỰ THEÁ GIỚI MỚI SAU
CHIẾN TRANH THEÁ GIÔÙI THÖÙ HAI (1945-1949)


I MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Về kiến thức
Qua bài này giúp học sinh nắm đựơc:
- Trên cơ sở những quyết định của Hội nghị Ianta (1945 ) cùng những thoả
thuận sau đó của 3 cường quốc ( Liên xô, Mĩ, Anh ) một trật tự thế giới mới
được hình thành với đặc trưng lớn là thế giới chia làm hai phe: XHCN và
TBCN, do 2 siêu cường Liên Xô và Mĩ đứng đầu mỗi phe, thường được gọi
lag trật tự Ianta.
- Mục đích:, nguyên tắc hoạt động và vai trò quan trọng của Liên hợp quốc.
2. Về tư tưởng :
Giúp học sinh nhận thức khách quan về những biến đổi to lớn của tình hình
thế giới sau chiến tranh thế giới thứ hai, đồng thời biết quí trọng, giữ gìn
hoà bình thế giới.
3. Về kĩ năng:
- Quan sát, khai thác tranh ảnh, bản đồ.
- Các kĩ năng tư duy,: So sánh, phân tích, tổng hợp, đánh giá sự kiện.
II. THIẾT BỊ VÀ TÀI LIỆU DẠY HỌC
- Bản đồ thế giới, lược đồ nước Đức sau chiến tranh thế giới thứ hai, sơ đồ
tổ chức LHQ.
- Một số tranh ảnh có liên quan
- Các tài liệu tham khảo.
III.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC
1. Giới thiệu khái quát về Chương trình Lịch sử lớp 12
Chương trình Lịch sử 12 nối tiếp chương trình lịch sử 11 và có 2 phần:
+ Phần một: Lịch sử thế giới hiện đại ( 1945 – 2000 ).
+ Phần hai: Lịch sử Việt Nam (1919 – 2000 ).
2. Dẫn dắt vào bài:

Ở phần Lịch sử 11, các em đã tìm hiểu về quan hệ quốc tế dẫn đến CTTG 2
(1939 – 1945 )cùng diễn biến và kết cục của địa chiến này. CTTG 2 kết
thúc đã mở ra một thời kì mới của lịch sử thế giới với những biến đổi vô
cùng to lớn . Một trật tự thế giới mới đượchình thành với đăc trung cơ bàn là
thế giới chia làm hai phe: XHCN và TBCN do hai siêu cường là Liên Xô và
Mĩ đứng đầu mỗi phe.Một tổ chức quốc tế mới được thành lập và duy trì
đến ngày nay, làm nhiệm vụ bảo vệ hoà bình, an ninh thế giới mang tân
Liên hợp quốc.
Vậy trật tự thế giới sau chiến tranh thế giới thứ hai được hình thành
như thế nào? Mục đích, nguyên tắc hoạt động của LHQ là gì và vai trò của
tổ chức này trong hơn nửa thế kỉ qua ra sao? Chúng ta sẽ tìm hiểu qua bài
hôm nay.
3. Tiến trình tổ chức dạy học
Hoạt động của GV viên và HS Kiến thức cơ bản
* Hoạt động 1: cả lớp và cá nhân

- GV đặt câu hỏi:Hội nghị Ianta
được triệu tập trong bối cảnh lịch
sử nào?
- HS theo dõi SGK , trả lời câu
hỏi.
- GV huowngs dẫn học sinh quan
sát hình 1 SGK (3 nhân vật chue
yếu tại hội nghị ) kết hợp với
giảng giải bổ sung:
Tháng 2/1945 khi cuộc chiến
tranh thế giới thứ bước vào giai
đoạn cuốinhững người đúng đầu
ba nước lớn trong Mặt trận Đồng
I. Hội nghị Ianta (2/45 ) và những

thoả thuận của 3 cường quốc
1. Hội nghị Ianta”
* Hoàn cảnh triệu tập
- Đầu 1945, chiến tranh thế giới thứ hai
sắp kết thúc, nhiều vấn đề bức thiết đặc
ra trước các nước Đồng minh đòi hỏi
phải giải quyết , đó là:
+ Việc nhanh chióng đánh bại các nước
phát xít.
+ Việc tổ chức lại trật tự thế giới sau
chiến tranh.
+Việc phân chia thành quả chiến thắng
của các nước thắng trận.

Minh chống phát xít là Liên Xô,
Mĩ, Anh họp Hội nghị cấp cao tại
anta để thương lượng , giải
quyết những mâu thuẫn tranh
chấp với nhau về những vấn đề
quan trọng bức thiết lúc này là:
1. -Việc nhanh chóng đánh bại
hoàn toàn CNPX. 2 Việc tổ
chức lại trật tự thế giới sau chiến
tranh.3-Việc phân chia thành quả
chiến thắng của các nước thắng
trận.
Hội nghị diễn ra từ tháng 04 đến
11/12/1945, còn gọi là Hội nghị
tam cường, vì Liên Xô, Anh,
Mic là 3 nước lớn mạnh nhất, giữ

vai trò chủ chốt trong chiến tranh
và đựơc coi là là lực lượng nòng
cốt của Mặt trận Đồng minh
chống phát xít. Song thực ra lực
- Từ tháng 04 đến 11/12/1945 một Hộ
i
nghị quốc tế được triệu tập tại Ianta (
Liên Xô ) với sự tham dự của những
người đứng đầu 3 cường quốc Liên Xô,
Mĩ, Anh.















lượng lớn mạnh nhất chi phối cục
diện chiến tranh là 2 nước Xô và
Mĩ.
GV giảng thêm: Ba cường quốc
tham gia chiến tranh chống phát

xít đều nhằm thực hiện những
mục tiêu gắn với lợi ích của gia
cấp cầm quyền và những lợi ích
dân tộc của mỗi nước. Cũng vì
thế, Hội nghị I trở thành Hôi nghị
thực hiện những mục tiêu của
chiến tranh của mỗi nước thành
viên, hay nói cáh khác, Hội nghị
để tranh giành, phân chia thành
quả cuộc chiến tranh chống phát
xít tương ứng với so sánh lực
lượng, vị trí, đóng góp của mỗi
nước trong cuộc chiến tranh.Do
vậy, Hội nghị diễn ra rất gay go,
quyết liệt.

- HS nghe, ghi chép.
- GV tiếp tục đặt câu hỏi: Hội
nghị I đã đưa ra những quyết
định quan trọng nào?
- HS theo dõi SGK phát biểu.
- GV nhận xét, kết luận: Sau
những cuộc tranh cãi quyết liệt,
cuối cùng Hội nghị cũng đi đến
những quyết định quan trọng:
+ Việc nhanh chống đánh bại
hoàn toàn các nước phát xít, Hội
nghị đã thống nhất mục đích là
tiêu diệt tận gốc CNPX Đức và
quân chue nghiac quân phiệt
Nhật.Để kết thúc sớm chiến tranh
trong thời gian 2 đến 3 tháng sau
khi đánh bại PX Đức, Liên Xô
tham chiến chống Nhật ở châu Á.

+ Ba cường quốc thống nhất
thành lập tổ chức Liên hợp quốc



* Nội dung: Hội nghị đã đưa ra những

quyết định quan trọng
- Xác định mục tiêu chung là tiêu diệt
gốc CNPX Đức - Nhật. Để kết thúc sớm
chiến tranh trong thời gian 2 đến 3
tháng sau khi đánh bại PX Đức, Liên
Xô tham chiến chống Nhật ở châu Á.
- Thành lập tổ chức Liên hợp quốc
nhằm duy trì hoà bình và an ninh thế
giới.




- Thoả thuận việc đóng quân tại các
nước nhằm giải giáp quân đội phát xít
và phân chia phạm vi ảnh hưởng ở châu
dựa trên nền tảng và nguyên tắc

cơ bản là sự thống nhất giữa 5
cường quốc: Liên Xô, Mĩ, Anh,
Pháp, Trung Quốc để giữ gìn hoà
bình, an ninh thế giới sau chiến
tranh.
+ Hội nghị đã thoả thuận việc
đóng quân tại các nước nhằm
giải giáp quân đội phát xít và
phân chia phạm vi ảnh hưởng ở
châu Âu và châu Á.
- Để minh hoạ rõ về thoả thuận
này, GV treo bản đồ thế giới sau

CTTG 2 lên bảng hướng dẫn học
sinh kết hợp quan sát với phần
chữ in nhỏ trong SGK để xác
định trên đó các khu vực , phạm
vi thế lực của Liên Xô, của Mĩ (
Và các Đồng minh Mĩ)
- HS nghe, quan sát, làm việc với
Âu và châu Á.











* Ý nghĩa: Những quyết định của Hội
nghị I đã trở thành khuôn khổ của trật
tự thế giới mới, từng bước thiết lập sau
chiến tranh, thường gọi là trật tự 2 cực
Ianta.



bản đồ, ghi chép.
- Sau đó Gv đưa ra câu hỏi: Qua
những quyết định quan trọng của

Hội nghị I và qua việc quan sát
trên bản đồ các khu vực, phạm
vi ảnh hưởng của Liên Xô, của
Mĩ em có nhận xét gì về Hội
nghị I?
- HS thảo luận, phát biểu ý kiến,
bổ sung cho nhau.
- GV nhận xét, phân tích và kết
luận: Như vậy, Hội nghị I và
những quyết định của Hội nghị
này đã tạo ra khuôn khổ để phân
chia phạm vi ảnh hưởng và thiết
lập một trật tự thế giới mới sau
chiến tranh. Việc phân chia phạm
vi ảnh hưởng và thiết lập một trật
tự thế giới mới đó chủ yếu thực
hiện và định đoạt bởi 2 siêu










II. Sự hình lập Liên hợp quốc
* Sự thành lập
- Từ ngày 25/4 đến 26/6/1945, một Hội

nghị quốc tế lớn gồm đại biểu 50 nước
họp tại San Phranxixcô ( Mĩ ) đã thông
qua Hiến chương và tuyên bố thành lập
tổ chức LHQ.



cường đại diện cho 2 chế độ
chính trị đối lập nhau là Liên Xô
( XHCN ) và Mĩ ( TBCN ). Do
đó, người ta thường gọi là “Trật
tự hai cực Ianta”

* Hoạt động 1: Cả lớp và cá
nhân
GV hướng dẫn quan sát hình 2 (
Lễ kí Hiến chương LHQ tại San
Phranxixcô ( Mĩ ) và giới thiệu :
Sau Hội nghị I không lâu Từ
ngày 25/4 đến 26/6/1945, một
Hội nghị quốc tế lớn được triệu
tập tại Phranxixcô ( Mĩ ) với sự
tham gia của đại biểu 50 nước để
thông qua Hiến chương Liên hợp
quốc . Ngày 24/10/1945, với sự
phê chuẩn của Quốc hội các
nước thành viên , bản Hiến

* Mục đích: Duy trì hoà bình và an
ninh thế giới; đấu tranh để thúc đẩy ,
phát triển các mối quan hệ hữu nghị ,
hợp tác giữa các nước trên cơ sở tôn
trọng quyền bình đẳng và nguyên
tắcdân tộc tự quyết.
* Nguyên tắc hoạt động.:
- Chủ quyền bình đẳng giữa các quốc
gia và quyền tự quyết của các dân tộc.
chương chính thức có hiệu lực .
Vì lí do đó, ngày 31/10/1945,
Đại hội đồng LHQ quyết định
lấy nagỳ 24/10 hàng năm làm
ngày Liên hợp quốc
- HS nghe, ghi chép.
- Tiếp đó, GV hỏi: Mục đích cao
cả của LHQ là gì?
- HS căn cứ vào SGK và hiểu
biết thực tế để phát biểu.
- GV nhận xét và chốt ý: Hiến
chương LHQ qui định mục đích
cao cả nhất của LHQ là duy trì

hoà bình và an ninh thế giới, phát
triển các mối quan hệ hữu nghị
giữa các dân tộc và tiến hành hợp
tác quốc tế giứâcc nước trên cơ
sở tôn trọng nguyên tắc bình
đẳng và quyền tự quyết giữa các
dân tộc.
- Tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và độc lập
chính trị của tất cả các nước.
- Không can thiệp vào công việc nội bộ
của bất cứ nước nào.
- Giải quyết tranh chấp quốc tế bằng
con đường hoà bình
- Chung sống hoà bình và đảm bảo sự
nhất trí giữa 5 nước lớn: Liên Xô, Mĩ,
Anh, Pháp, trung Quốc.
- GV tiếp tục giới thiệu: Để thực
hiện mục đích đó, LHQ sẽ hành
động dựa trên 5 nguyên tăc: Chủ
quyền bình đẳng giữa các quốc
gia và quyền tự quyết của các
dân tộc.
- Tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và
độc lập chính trị của tất cả các
nước.
- Không can thiệp vào công việc
nội bộ của bất cứ nước nào.
- Giải quyết tranh chấp quốc tế
bằng con đường hoà bình
- Chung sống hoà bình và đảm

bảo sự nhất trí giữa 5 nước lớn:
Liên Xô, Mĩ, Anh, Pháp, trung
Quốc.
- Sau đó, GV đặt câu hỏi: Theo
em, nguyên tắc đảm bảo nhất trí
giữa 5 cường quốc có tác dụng
gi?
- Hs suy nghĩ, phát biểu ý kiến.
- GV nhận xét, kết luận: Đây là
một nguyên tác quan trọng đảm
bảo cho LHQ thực hiện chức
năng duy trì thế giới trong trật tự
I đồng thời nó trở thành nguyên
tắc thực tiễn lớn đảm bảo cho sự
chung sóng hoà bình , vừa đấu
tranh, vừa chung sống trên thế
giới.Nguyên tắc nhất trí còn để
ngăn chặn không để nước lớn
nào khống chế đuợc LHQ vào
mục đích bá quyền nước lớn.
Tuy có lúc bị tê liệt nhưng trong
hơn 50 năm qua, LHQ không rơi
vào tình trạng khống chế của một
nước lớn.
- Tiếp đó, GV giới thiệu cho HS
về bộ máy tổ chức của LHQ mà
GV đã chuẫn bị sẵn.
Về vai trò và chức năng của 6 cơ
quan chính của LHQ, GV hướng
dẫn học sinh tìm hiểu trong SGK.

Tổ chức Liên hợp quốc
( UNO )
Các cơ quan
chủ yếu
Các cơ quan
chuyên môn
Các cơ quan
khác
Đ
ạ
i h
ộ
i đ
ồ
ng


H
ộ
i đ
ồ
ng
bảo an
H
ộ
i đ
ồ
ng

KT - XH
Hàng không

ICAO
Hàng h
ả
i

IMO
H
ộ
i đ
ồ
ng tài
chính IFC
Lao đ
ộ
ng
quốc tế ILO
Giáo d
ụ
c,
khao học,
văn hoá
UNESCO
Bưu chính

IPU
L th
ự

c
,
n.nghiệp FAO
FAO

Qu
ỹ
ti
ề
n t
ệ

quốc tế IMF
Y t
ế
th
ế
gi
ớ
i

WHO
S
ở
h
ữ
u
tri
th
ứ

c
thế giới WIDO
Toà án qu
ố
c
tế
Ban thư ký
*Hoạt động 2: cá lớp
- GV đặt câu hỏi: Qua quan sát sơ
đồ tổ chức LHQ và bằng những hiểu
biết của bản thân, em hãy đưa ra
đánh giá của mình về vai trò của
LHQ trong hơn nửa thế kỉ qua?
LHQ đã có sự giúp đỡ gì đối với
Việt Nam?
- HS trao đổi, thảo luận, phát biểu ý
kiến của mình.
-GV nhận xét, bổ sung, kết luận: Xét
theo tôn chỉ, mục đích và nguyên
tắc hoạt động. LHQ là một tổ chức
quốc tế lớn nhất có vị trí quan trọng
trong sinh hooạt quốc tế hiện nay.
Hơn 50 năm tồn tại và phát triển của
mình, LHQ đã có những đóng góp
quan trọng giữ gìn hoà bình và an
ninh thế giới, đã có đóng góp quan
trọng trong quá trình phi thực dân

hoá, cũng như có nhiều nỗ lực trong
việc giải trừ quân bị và hạn chế sản
xuất vũ khí hạt nhân. Ngoài ra, LHQ
có nhiều đóng góp đáng kể trong
việc thúc đẩy mối quan hệ hơp tác
kinh tế, chính trị, văn hoá, giáo dục,
y tế giữa các nước hội viên và trợ
giúp cho các nước đang phát triển,
thực hiện cứu trợ cho các nước hội
viên khi gặp khó khăn.
Trong quá trình xây dựng và phát
triển đất nước, Việt Nam đã nhận
được nhiều sự trợ giúp của các tổ

chức LHQ như: UNESCO, FAO,
WHO, ÌM…
Đến năm 20006. LHQ có 192 quốc
gia thành viên. Từ tháng 9/1977, VN
là thành viên thứ 149 của LHQ.
Ngày 16/10/2007đại hội đồng LHQ
đã bầu Vn làm uỷ viên không




















thường trực Hội đồng bảo an, nhiệm
kỳ 2008 – 2009
* Hoạt động 1: cá nhân

GV dẫn dắt: để hiểu roc sự hình
thành 2 hệ thống TBCN và XHCN
các em cần nắm chắc 3 sự kiện:
Việc giải quyết vấn đề nước Đức
sau chiến tranh, CNXH trở thành hệ
thống thế giới và việc Mĩ khống chế
các nước Tây Âu TBCN.
- GV cghia lớp ra làm 3 nhóm:
+ Nhóm 1: Việc giải quyết vấn đề
Đức sau chiến tranh được giải quyết
như thế nào? Tại sao Đức lại hình
thành hai nhà nước riêng biệt theo 2
chế độ chính trị đối lập nhau?
+ Nhóm 2: CNXH đã vượt ra khỏi
phạm vi một nước ( Liê Xô ) và trở
thành hệ thống thế giới như thế nào?
+ Nhóm 3: Các nước Tây âu TBCN

III Sự hình thành hệ thống TBCN
và XHCN.
* Việc giải quyết vấn đề Đức sau
chiến tranh:
- Theo thoả thuận của Hội nghị
Pốtxđam ( họp ngày 7-8/1945 ),
quân đội 4 nước Liên Xô, Mĩ, Anh,
Pháp phân chia khu vực tạm chiếm
đóng nước Đức nhằm tiêu diệt tận
gốc CNPX ,,làm cho Đức trở thành
một nước hoà bình, dân chủ, thống
nhất.

- Ở Tây Đức: Với âm mưu chia xắt
lâu dìa nước Đức, Mĩ – Anh –
Phápđã hợp nhất các khu vực chiếm
đóng của mình, lập nhà nước cộng
hoà Liên bang Đức (9/1949 ) theo
chế độ TBCN.
- Ở Đông Đức: 10/1949, được sự
đã bị Mĩ khống chế như thế nào?
- Các nhóm đọc SGK, thảo luận, trả
lời câu hỏi.
GV ( sử dụng lược đồ nước Đức sau
chiến tranh thế giới thứ hai) nhận
xét, phân tích và kết luận:
+ NHóm 1: Là quâ hương của
CNPX - thủ phạm gây ra chiến tranh
thế giới đẫm máu, việc giải quyết
vấn đề Đức trở thành trung tâm của
tình hình châu Âu sau khi chiến
tranh kết thúc.
Hội nghị cấp cao 3 cường quốc Liên
Xô, Mĩ, Anh họp ở Pốt xđam ( Từ
ngày 17/7 đến 28/8/1945) đã kí kết
Hiệp ước về việc giải quyết vấn đề
Đức. Theo thoả thuận, quân đội 4
nước Liên Xô, Mĩ, Anh, Pháp phân
chia khu vực tạm chiếm đống nước
Đức với nhiệm vụ tiêu diệt tận gốc
giứp đỡ của Liên Xô, nhà nước
Cộng hoà dân chủ Đức thành lập
theo chế độ XHCN.

* Chủ nghĩa xã hội trở thành hệ
thống thế giới
- Năm 1959 – 1949, các nước Đông
âu từng bước hoàn thành cuộc
CMĐCN và bước vào thời kì xây
dựng CNXH.
- Liên Xô và các nước ĐCN Đông
âu hợp tác ngày càng chặt chẽ về
chính trị, kinh tế, quân sự…
= CNXH đã vượt ra khỏi phạm vi
một nước và trở thành hệ thống thế
giới.
* Mĩ khống chế các nước Tây âu
- Sau chiến tranh, Mĩ thực hiện “kế
hoạch phụ hưng châu Âu”(Mác-
san) viện trợ các nước Tây Âu khôi
phục kinh tế, làm cho các nước Tây
XNPX, làm cho nước Đức trở thành
một nước thống nhất, hoà bình, dân
chủ thực sự. Ở Đông Đức, LX đã
thực hiện nghiêm chỉnh nhiệm vụ
này, nhưng ở Tây Đức, các nước M,
A, P lại âm mưu chia cắt lâu dài
nước Đức. M, A, P tiến hành hợp
nhất riêng rẻ các khu vực chiếm
đống của miùnh, tháng 9/1949 lập ra
nhà nước Cộng hoà Liên bang Đức.
Tháng 10/1949, được sự giúp đỡ của
LX, các lực lượng dân chủ ở Đông
Đức thành lập nước Cộng hoà dân

chủ Đức . Như thế, trân lãnh thổ
nước Đức hình thành 2 nhà nước với
2 chế độ chính trị và 2 con đường
phát triển khác nhau.
+ Nhóm 2: Trong những năm 1945
– 1947, hàng loạt các nước ĐCN
Đông Âu thành lập: Ba Lan (7/44 ),
Âu này ngày càng lệ thuộc vào Mĩ.



















Rumani (8/44), Hunggari (4/45)
Nam Tư (11/45), Anbani (12/45),
Bunga ri (9/46). Đến những năm

1948 – 1949, các nước này đều lần
lượt hoàn thành cuộc CMĐCN và
bước vào thời kì xây dựng CNXH.
Mối quan hệ giữa LX và các nước
DC Đông Âu ngày càng được được
tăng cường cả về kinh tế, chính trị,
quân sự, văn hóa. Điều đó đánh dấu
CNXH đã vượt ra khỏi phạm vu một
nước và trở thành hệ thống thế giới.
+ Nhóm 3: Sau chiến tranh hầu hết
các nước Tây Âu đều lâm vào khủng
hoảng nặng nề về kinh tế. Mĩ đề ra
kế hoạch phục hưng châu Âu (“kế
hoạch Mác – san”) nhằm viện trợ
cho các nước tây Âu khôi phục kinh
tế, thông qua đó mằtng cường ảnh
hưởng và sự khống chế của Mĩ đối

- Với những sự kiện trên, ở châu Âu
hình thành 2 khối nước đối lập nhau:
Tây Âu TBCN và Đông Âu XHCN.
với các nước này.Nhờ viện trợ cử
Mĩ, nền kinh tế châu Âu phcụ hồi
nhanh chóng, đồng thời các nước
này càng lệ thuộc về kinh tế , chính
trị vào Mĩ, trở thành những Đồng
minh TBCN của Mĩ.
- Cuối cùng, GV tổng hợp vấn đề:
Với 3 sự kiện cơ bản trên, ta thấy
sau CTTG thứ hai ở châu Âu nói
riêng và thế giới nói chung đã hình
thành 2 khối nước đối lập nhau về
chính trị và kinh tế, đó là khối Tây
Âu TBCN ( do Mĩ cầm đầu) và khối
Đông Âu XHCN ( do Liên Xô đứng
đầu ). Đây cũng là biểu hiện cơ bản
của trật tự thế giới được thiết lập sau
chiến tranh thế giới thứ hai.: Trật tự
2 cực Ianta.
4. Sơ kết bài học
* Củng cố:
+ Hội nghị I và những quyết định quan trọng của Hội nghị này đã trở thành
khuôn khổ của trật tự thế giới từng bước thiết lập sau CTTG thứ hai, thường
gọi là trật tự hai cực Ianta.
+ Sự thành lập, mục đích, nguyên tắc hoạt động, vai trò của LHQ.
+ các sự kiện đánh dấu sự hình thành 2 hệ thống XHCN và TBCN.
* Dặn dò: Học sinh học bài cũ, làm bài tập, chuẩn bị bài mới.
- Bài tập: